________________
આધ્યાત્મિક ધર્મ પશુઓ વગેરે મનુષ્યજાતિનાં મહાન ઉપયોગી અને સેવા બજાવનારાં પ્રાણીઓ છે; તેથી સૌ પહેલાં તેની લાગણું ન દુભવવી, તેમ સમજાવ્યું.
આમ છતાં ન્યાયની રક્ષા ખાતર ગૃહસ્થાશ્રમીને કોઈ ભૂલેલાની ભૂલ સુધારવા ખાતર તેમ કરવું પડે, તો ત્યાં વિવેકપૂર્વક કાર્ય લેવું એમ સમજાવ્યું.
આ રીતે અહિંસાવતને ઉકેલ ગૃહસ્થાશ્રમીના જીવનમાં બાધા ન પહોંચે અને વિકાસ ન રેકાય તેવી રીતે આપ્યો છે. આથી ગૃહસ્થાશ્રમીએ આ પ્રમાણે અહિંસાધર્મનું પાલન કરવું ઘટે. અહિંસા અને અહિંસક
અહિંસક કેવળ હિંસા ન કરે, એટલું જ નહિ પરંતુ હિંસાને સહી પણ ન શકે. બીજાને બને ત્યાં સુધી ઉપયોગી થાય. કોઈનું દુઃખ દેખી તે ઊભે ને રહે, પરંતુ તે દૂર કરવા માટે પિતાથી બનતું કરે. અહિંસક ક્ષમાવાન હોય પરંતુ તેની ક્ષમામાં કાયરતાનો અંશ પણ ન હેય. જેનામાં શૌર્ય અને ઔદાર્ય હોય તે જ અહિંસાને અધિકારી ગણાય. અહિંસાનાં સાધન
આતિથ્થસન્માન, દાન, પરોપકાર, સેવા, મિત્રતા, દયા, પ્રેમ ઈત્યાદિ અંશે ધર્મનાં અંગે ગણાયાં છે. તે અહિંસાદિ પાંચે વતની સમૃદ્ધિ ખાતર યોજાયાં છે, તેમ છતાં તેનો સીધો સંબંધ પ્રાયઃ અહિંસા સાથે લેવાથી અહીં તેની ક્રમશઃ વિચારણું કરીએ. આતિથ્યસન્માન
આંગણે આવેલા અતિથિને સત્કાર કરે, એ તો ગૃહસ્થાઅમીનું બહુ ઉપયોગી ભૂષણ છે. આવેલે અતિથિ ગમે તે જ્ઞાતિનો, ગમે તે ધર્મને, કે ગમે તે દેશનો હેય, તે પણ તેને પ્રેમભર્યા
