________________
આદર્શ ગૃહસ્થાશ્રમ અભક્તિનું કારણ
માતાપિતા પ્રત્યે આવી અભક્તિ થવાનાં મૂળ કારણે મુખ્યત્વે કરીને નીચે પ્રમાણે હોય છેઃ
૧. વહુ અને સાસુને અણબનાવ—તે બે રીતે ઉદ્દભવે છે એક તો કાર્યમાં અને વિચારમાં પરસ્પરની અસહિષ્ણુતા અને બીજું સામાન્ય ભૂલ થતાં ટેકટેક કરવાને સ્વભાવ. - શાણી સ્ત્રી હોય છે તે આવી સામાન્ય વસ્તુને બહુ મહત્વ આપતી નથી અને પોતાની સાસુ સાથે સુમેળ સાધી લે છે. અને કેટલીક સાસુઓ પણ એવી હોય છે કે તે પોતાની જુવાન વહુને પ્રેમની ગાંઠથી બાંધીને કેળવી લે છે. પણ જે સાસુએમાં આટલી આવડત હોતી નથી તે પરસ્પર વિગ્રહ કરે છે અને પુરુષોને હથિયારરૂપ બનાવે છે. તે વસ્તુ આપણે આ જ ખંડના પહેલા પ્રકરણમાં વિચારી ગયા છીએ. આ પણ એક સ્ત્રી જાતિના દુર્ભાગ્યને નમૂને છે કે જેનું પરિણામ આખા કુટુંબને સોસવું પડે છે. ૨. વયનો મદ–શાસ્ત્રકારોએ કહ્યું છે કે
यौवनं धनसम्पत्तिः प्रभुत्वमविवेकिता।
एकैकमप्यनर्थाय किमु यत्र चतुष्टयं ॥ . ધન, અધિકાર અને યૌવન; એ ત્રણેનું જ્યાં મિલન થાય છે ત્યાં પ્રાયઃ અવિવેકિતા જન્મે છે, એટલે કર્તવ્યાકર્તવ્યનું તેને ભાન રહેતું નથી. તે નશામાં માતાપિતાના પૂર્વઉપકારનું તેને વિસ્મરણ થઈ જાય છે. તેથી પણ આવી બેદરકારી આવે છે.
૩. વિચારોની અસમાનતા–વિચારેની અસમાનતાથી પણ ઘણીવાર માબાપની સાથે મેળ ખાતે નથી. શાણું બાળકે આવે સ્થળે સહનશીલ અને ઉદાર બની પિતાનું કાર્ય બરાબર બજાવ્યું જાય છે, અને ભક્તિ તથા પ્રેમથી પોતાનાં માબાપને પણ સત્ય વસ્તુ સમજાવી શકે છે. પરંતુ જે ઉછાંછળાં હોય છે તે
