________________
કુટુંબનિર્માણ
કુટુમ્બ અને તેનાં પારસ્પરિક કર્તવ્યો વિચારતાંની સાથે જ કુટુંબ શું, તેનું નિર્માણ શાથી, અને તેની ઉપયોગિતા શી, એ પ્રશ્નો સ્વાભાવિક રીતે ઉદ્દભવે છે. તેથી આ પ્રકરણમાં કુટુમ્બના નિર્માણ વિષે વિચારીશું.
આપણે એ સ્પષ્ટ અનુભવીએ છીએ કે ગમે તે સાધનસમ્પને ગૃહસ્થાશ્રમી હોય છતાં જે તેનું કુટુમ્બ તેને સુખરૂપ ન હેય, તો સુખનાં અપાર સાધનો હાથમાં હોવા છતાં તે કલેશથી પરિતપ્ત રહ્યા કરે છે. નીતિકારોએ અભિલસ્ય પદાર્થોમાં આરોગ્ય મેળવવાની અભિલાષા પછી બીજે જ નંબર કુટુમ્બજન્ય સુખને મૂક્યો છે. આથી પોતાનું કુટુમ્બ સ્નેહાળ અને વફાદાર કેમ બને, તે સૌ કેઈ ઈચ્છે છે તે સ્વાભાવિક છે. કુટુંબ શું કરે છે ?
કુટુમ્બ દુઃખમાં ભાગ પડાવે છે, સુખમાં સુખની વૃદ્ધિ કરાવે છે; સેવા અને સૌજન્યદ્વારા શારીરિક અને માનસિક શ્રમને નિવારી શાન્તિ અને આશ્વાસનની આરામશયામાં ઝુલાવે છે. જેનું કુટુમ્બ વિશાળ અને સુસંગઠિત છે તેનું સ્થાન સર્વત્ર સર્વોપરિ રહે છે, અને
