________________
૨૨૨
આદર્શ ગૃહસ્થાશ્રમ દ્વારા મનુષ્ય જીવનના અંતિમ ધ્યેય કર્મમુક્તિના માર્ગ તરફ વળે ] તરફ વાળવાનું હોવાથી તેને માટે નીચેનાં કાર્યો આવશ્યક હૈયઃ
(૧) સમાજના નૈતિક અંશેનું સંરક્ષણ, (૨) પતિત થતી કે થયેલી વ્યક્તિઓની શુદ્ધિ, અને (૩) સમાજના દરેક અંગનું સંગઠન.
આ સંસ્થાનાં કાર્યક્ષેત્રોની વિસ્તૃત આલેચના આપતાં, સમાજમાં એ સુધારણાની આવશ્યકતા છે કે કેમ તે તપાસી જવા, આજના સમાજ પર દૃષ્ટિબિંદુ ઠેરવવું જોઈએ. સમાજની છિન્નભિન્નતા
આજના સમાજ પર છિન્નભિન્નતાના કુહાડાઓ પડી રહ્યા છે. સમાજ સામે એક મહાન વિપ્લવનું મોજું ધસી આવે છે. સમાજનું ખોખું જર્જરિત થતું જાય છે. અરાજકતા અને સ્વચ્છંદતાના પ્રબળ વાયરાઓ વાઈ રહ્યા છે. તે વખતે સમાજ પિતાનું ધ્યેયબિન્દુ નક્કી નહિ કરી શકે, પિતાનું બંધારણ નહિ ઘડી શકે, તો પતન સિવાય બીજો એકે માર્ગ નથી. આમાં માત્ર સમાજને જ નહિ પરંતુ તેનાં અંગરૂપ વ્યક્તિઓને અને ગૃહજીવનને પણ ખૂબ જ વેઠવું પડશે.
વ્યક્તિ, તેની સંતતિ તથા કુટુંબ સીને સમાજના વાતાવરણમાં જ રહેવાનું હોય છે, તેથી સમાજની અસર વ્યક્તિ પર થાય છે. સમાજની સુંદરતામાં વ્યક્તિનું સૌંદર્ય જળવાય છે. તેથી સમાજને અને અમને શું ? અમે અમારું ક્ષેડી લઈશું,' એવી માન્યતા ખોટી છે, અને તે પોતાના ઘરની ગંદકી આંગણામાં ફેંકી સ્વચ્છ થવાનું માની લેવાની મૂર્ખતા જેવી જ તે મૂર્ખતા છે. સમાજસુધાર તરફ વ્યકિતમાત્ર દત્તચિત્ત રહેવું ઘટે.
આવા દુઃખદ પ્રસંગે સમાજની દુર્દશા શાથી થઈ, તે વિચારવાનો કે પછી શું થશે તે જોવાનો સમય હવે રહ્યો નથી. આજે તે સમાજશરીરને જે જે ભાગ ઈજા કરી રહ્યો હોય, તેને દૂર કરવાની
