________________
૨૩૦
આદર્શ ગૃહસ્થાશ્રમ આ સાધનોની ત્રુટિ કેઈથી પૂરી શકાતી નથી. જેમકે આંખ ન હોય તો મનુષ્યને જિંદગીભર અંધજીવન ગુજારવું પડે છે. બધાં કુદરતી સાધને માટે તે જ નિયમ લાગુ પડે. જોકે વિજ્ઞાનના જમાનામાં એવાં કૃત્રિમ સાધનની શોધખોળ કરવાની તૈયારી ચાલે છે ખરી. પરંતુ તે બધાં કૃત્રિમ સાંધા ગણાય. કુદરતી ખોટ તે પૂરી ન પાડી શકે. ' - બીજાં સાધનો પુરુષાર્થસાધ્ય હોય છે. જેમકે અન્ન, વસ્ત્ર ઈત્યાદિ પદાર્થો કે તેવાં બીજાં જીવનોપયોગી સાધને.. આ સાધનની સમાજમાં જ્યાં જ્યાં ઊણપ હોય ત્યાં ત્યાં આ સંસ્થાએ તેની પૂર્તિ માટે તૈયાર રહેવું જોઈએ. - નિરાધાર વિધવા, અનાથ, રેગી, અપંગ, નિરાધાર કુટુમ્બ કે આર્થિક સંકટોથી પીડાતું સંસ્કારી કુટુમ્બ, આ બધા વર્ગને તેમાં અવકાશ હોવો જોઈએ.
આના સીધી રીતે ત્રણ વર્ગો પાડી શકાયઃ (૧) કામ કરવાને તદ્દન અશક્ત વર્ગ; (૨) યુવાનવઅને (૩) બાલવર્ગ. જેઓ કામ કરવાને તદન અશકત હોય તેઓને માટે નિર્વાહનાં ઉપયોગી સાધન આ સંસ્થાદ્વારા પૂરાં પડે, તેમનાં દર્દીને દુઃખને ભાર હળવો કરવા ઔષધો અને ઉપચાર મળે, અને માનસિક આનંદ મળે તેવું વાચન કે શ્રવણ મળે, તે માટે એક અલગ અશક્તાલય હેય તે વધુ સગવડ થાય.
યુવાન વર્ગમાં સ્ત્રી અને પુરુષ એ બન્નેની પૃથક પૃથક્ નાની સંસ્થાઓ સંખ્યાના પ્રમાણમાં જુદે જુદે સ્થળે ખોલવામાં આવે અને
ત્યાં શ્રમવિભાગ, ઉદ્યોગવિભાગ, શિક્ષણવિભાગ, કળાવિભાગ, અને સંસ્કૃતિ વિભાગ એવા વર્ગો હોય. આ શિક્ષણને લાભ અનાથ સિવાય સમાજને બીજો વર્ગ લેવા ઈચ્છતા હોય, તો તે લઈ શકે. પરંતુ ત્યાં કાયમ રહેવાને હક્ક તો અનાથને જ હોય.
