________________
પતિપત્નીનાં બે
આપણું દેશનું ગભરાવી મૂકે એવું મોટું મરણ–પ્રમાણુ અને કસુવાવડમાં માતાના મૃત્યુના અનેક પ્રસંગો આ વયના વિકારેનું જ પરિણામ છે.
આ વિષયમાં કેવળ પુરુષો જ જવાબદાર નથી, પરંતુ કેટલેક અંશે સ્ત્રીઓ પણ છે. જોકે સ્ત્રીએ પોતે ભલે અત્યાચાર કરતી ન હોય; પરંતુ અત્યાચાર કરનાર કરતાં અત્યાચારને ભોગ થઈ પડનાર વર્ગ પણ ઓછો ગુનેગાર ગણાતો નથી. આ દિશામાં નિરંકુશ વિકારને સામને કરવાની જે વૃત્તિઓ સ્ત્રીઓમાં આવતી જાય છે, તે આવકારલાયક છે. સ્ત્રી જાતિ
જે સ્ત્રી જાતિ પિતાના સ્થાનને સુરક્ષિત રાખી શકે, તો પુરુષોને સ્વયં પોતાના સ્થાનનું ભાન થાય. પ્રાચીન ઇતિહાસમાં ઘણે સ્થળે એવાં જ્વલંત દષ્ટ છે કે અનેક સ્ત્રીરત્નોએ પિતાના સતીત્વનું રક્ષણ કરવા સારુ અનેક વિષયાંધ પામરને પિતાના સ્થાનનું ભાન કરાવ્યું છે. જેસલ તોરલનું અર્વાચીન ચિત્ર આને જ ખ્યાલ આપે છે.
આજે પણ ભારતને ખૂણે એવી એવી કેક વીરાંગનાઓ પડી છે કે જે લાલચ કિવા વિકારને વશ નહિ થતાં સાત્વિક વીરતાથી પિતાના સ્ત્રીધર્મનું રક્ષણ કરી રહી છે. હવે તો સેવાના કામમાં પણ ઠીકઠીક પ્રમાણમાં બહેને બ્રહ્મચર્યનું પાલન કરી આગળ આવી રહી છે. અહીં એક સૂચન કરવાનું મન થાય છે. લાંબા કાળ સુધી સહેલા અન્યાયોના પ્રત્યાઘાત ઊઠે તે સ્વાભાવિક છે. પણ એમાંથી ટ્રેષની વૃત્તિ ન જન્મે એ તરફ સ્ત્રી જાતિએ ખાસ ધ્યાન આપવાનું છે. સ્ત્રી-પુરુષ સમાનતામાં માનતી બહેને પ્રત્યે મારી ખાસ અપેક્ષા છે.
