________________
પતિપત્નીનાં કર્તવ્ય વહેલું ચામડું ચલિત થઈ બહુધા તેમના સંકલ્પમાં ક્ષતિ જ પહોંચાડે છે.
બ્રહ્મચર્યની આરાધના કરનાર ગૃહસ્થ સાધક સૂવાનું પણ અલગ ખંડમાં રાખે એ ઈષ્ટ છે.
૨. રાત્રે સૂતી વખતે સાત્વિક વાંચન અથવા એ માગે પ્રેરણ આપે એવાં સ્ત્રીપુરુષોનાં જીવનચરિત્ર વાંચવાં. જપ–પ્રાર્થના પણ મદદગાર થઈ શકે. 3. इन्द्रियाणि प्रमाथीनि हरंति प्रसभं मनः ।
માથાનીતા' ઉત્તેજિત થયેલી ઇન્દ્રિય મનને ચંચળ બનાવે છે. આ વિષય પર જેનદર્શને તે બહુ ગંભીર સમાચન કર્યું છે. જેમ વૃક્ષના રક્ષણ માટે મજબૂત વાડ કરવી પડે છે તે જ રીતે બ્રહ્મચર્યપિપાસુઓને માટે બ્રહ્મચર્યના રક્ષણ સારુ તેણે નવ વાડો બતાવી છે, તે પૈકી આ ત્રણ વસ્તુઓ પર તો ખૂબ જ ભાર આપવામાં આવ્યો છેઃ
વિભૂષા, સ્ત્રીતણે સંગ, રસાળાં સ્વાદુ ભોજન,
કરાલ ઝેરના જેવાં, તે આત્માર્થી મુમુક્ષુને. શરીરની ટાપટીપ, રસાળાં ભોજન અને ગાઢ એકાંતમાં પુરુષ અને સ્ત્રીને પારસ્પરિક સંસર્ગ આત્મહિતાથ જનને અને બ્રહ્મચારીને માટે હાનિકારક છે. આથી સાત્વિક ખોરાક ખાવો જોઈએ, સાદો પિશાક પહેરવો જોઈએ અને શુદ્ધ વાતાવરણમાં રહેવું જોઈએ.
૪. આવા ઉત્તમ જીવનને માટે કેફી ખાણું અને પીણુને ત્યાગ કરે સૌથી અધિક આવશ્યક છે. - મદિરા કે તેવી કેફી ચીજે જ્ઞાનતંતુઓને ઉશ્કેરી મૂકે છે તથા નિર્બળ પણ બનાવે છે. માંસ અને મદિરાનો ઉપયોગ કરનાર વધુ વધુ તામસી વૃત્તિમાં ઘસડાઈ જાય છે. અને તેથી તે વૃત્તિને આધીન થઈ તે સાત્વિક જીવન ગુજારી શકતો નથી.
માન,
