Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI kapa ra prakAra thI kabagiri zravaNa
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( N r o 's sooooooooooooooo ur seen paS SWeibootno Jite 00 o T opponent oooooooooooooo | | nAmo divasa . nemi padma graMthamAlA puSpa 116-17 mUla-chaMdabaddha gaurI TIkA-zlekArthaspaSTArtha sahita Nooooooooooooo : -.. thI ka52ka24 oooooApps oooooooooooo ooooooooooooo o 15000000000000 mUlakAra kavirAja zrIharisena muni , N oooooooooooooo o ooooooooooooooooo sensoon - chadobaddha gajarI TIkA-lekArtha-spaSTArthanA banAvanAratapagacchAcArya-paramopakAriziromaNi-pUjyapAda mAtA smaraNIya AcArya mahArAja zrIvijayanemipUrA karI viyANa-zAstravizArada-kavi divAkara A caE zrI vijayapadhasUrIzvaraH tathA pajJa spaSTArtha sahita zrI kadaMbagiri bRhatkalpa kartA zrI vijayariH o ooooooooooooooooooooooooooooo ooooooooooo o nochaoooooo enginee . c puninooooooo zrI jItentha prakAza ka\H. ooooooooooo r ing e opposite 7 - irose's ne Donomeo rooche - - -- ?
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ agAuthI grAhaka thanAra saddagRhasthonI nAmAvalI nakala nAma 250 zA. maNIlAla maganalAla 170 zeradalAla jesaMgabhAi kAlIdAsa 133 zeTha budhAlAla zakaracaMda 100 zeTha cImanalAla lAlabhAI 100 vakIla maNIlAla ratanacaMda 100 zA. parasettamadAsa TAlAla 51 zeTha jesaMgabhAI ugaracaMda 51 zeTha sebhAgacaMda cunIlAla 51 zeTha zakaracaMda maNIlAla 51 zeTha vADIlAla sAMkalacaMda 51 zA. cImanalAla gokaLadAsa 51 zA. zakaracaMda dalasukharAma 41 zeTha vADIlAla cakubhAI 25 zeTha caMdulAla bulAkhIdAsa rapa mucha bahena (za. karamacaMda kulacadanA suputrI) - mudraka : maNIlAla chaganalAla zAha dhI navaprabhAta prInTIMga presa ghIkAMTA roDa-amadAvAda
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ sarvatantrasvatantra-zAsanasamrATa ricakracakravatti jagaddagurU tapagacchAdhipati-bhaTTAraka AcArya zrI vijayanemisUrIzvara : ane aneka vijayanemisa ka tIthaoNddhATeka ra zrI vijaya sarIzvarajI: zAsanasamrATa & AcAya. janma : vi. saM. 1929 kArtika zu. 1 mahUvA janma saM. 1929 % dIkSA saM', 1945 gaNipada siA , 1960 - panyAsapada sa', 1960 dIkSA : vi. saM. 1945 yeSTa zu. cha bhAvanagara 9 sUripada saMvata 1964 * gaNi padaH vi. saM. 196 0 kArtika vada 7 vaLA (valabhipura) panyAsapada vi. saM. 1960 mAgazara zu. 3 vaLA (vallabhipura) sUripadaH vi. saM. 1964 jyeSTa zu. 5 bhAvanagara
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ che ae nama: a prastAvanA zrI jenendrazAsane pAsaka priyabaMdhuo ! jyAre jagata bharamAM viralAja mahApurUSo 1 buddhibala, 2 prabala puNyA, 3 paropakAra karavAmAM tIvra lAgaNI, 4 bahuja sukSmadaSTine upayoga rAkhIne, mahApurUSoe banAvela graMthone zAMtimAM ane sArA vAtAvaraNamAM vAMcyA bAda te sarva graMthonuM apUrva rahasya jANIne hRdayamAM dhAraNa karavAnI apUrva tAkAta, 5 pahelAnA deza kAlAdinI paristhitimAM ane vartamAna deza kAlAdinI paristhitimAM thayela parivartana tarapha tIvra lakSa6 vistAra rUcivALA bane ane saMkSepa racivALA jIvono paricaya, 7 ISTa prasaMgane jarUrI zabdomAM ja abhyAsakAdi vargane jIvana sudhAraNamAM upayogI bane te rIte varNana karavAnI praNAlikA, 8 nijaguNa ramaNutAmAM apUrva laganI vagere uttama sAdhanonA baleja vividha graMthenI racanA karI zake che. prastuta zrIpUra prakara graMthanA banAvanAra mahAtmA zrIharisena munirAja paNa tevA mahApurUSomAMnA eka mahApurUSa che. teo nimala saMyamanA sAdhaka te hatA ja. te uparAMta apUrva kAvyanI racanA karavAmAM paNa kuzala hatA, ema temaNe banAvelA zrInemicaritra tathA A kAvya jotAM jaNAya che. A kAvyanA pahelA lekamAM zarUAtamAM "vAba:" A zabda hovAthI A kAvyanI kapUraprakara nAme vadhAre prasiddhi che. bIjuM nAma sUvara' chevaTanA zleka uparathI jaNAya che. munirAja zrIharisena kavie A kAvyamAM 87 bAbatonuM varNana dRSTAMta sAthe bahuja spaSTa jaNAvyuM che. AnI upara zrIjinasAgarasUri vagere paMDitee TIkAo paNa racI che. saMskRta bhASAnA jANakAra bhavya jIvone A kAvya apUrva saMgIna bedha Ape che, ne vairAgyAdi bhAvanA prakaTAve
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ che. paraMtu saMskRta bhASAnA apa medha vALA bhanya jIvAne tathA saMskRta bhASAne nahi jANanArA bhavya jIvAne A kAvyanA yathArtha spaSTa khAdha karAvavAnA irAdAthI meM A graMthamAM 1 mUtra zlAka, 2 harigIta chaMdamAM myAbaddha TIkA, 3 mlAkArya 4 spaSTA A krame zrIpUraprakara kAvyanuM yathArtha rahasya jagNAvyuM che, AthI tamAma jijJAsu bhavya jIvA A graMthanA jarUra lAbha laI zakaze. azaya hAlanI paristhiti pramANe A graMtha chapAvavAnuM kAma hatuM, paNa zera dalAla jesaMgabhAi kAlIdAsa vagerenI tIvra jJAna bhakti ane mArI kRti pratye tIvra lAgaNI ane udAratAthI ja A graMtha saMpUrNa chapAyA che, zA. izvaradAsa mUlacaM, zera lAla sArAbhAi jesaMgabhAI tathA zA caMduzAla umedacaMda rAyacaMda mAstare A graMthanA chapAvavA vagerene aMge tana manathI bajAvela sevA avismaraNIya che, kAraNa prastuta kAryanA vyavasthApaka te traNe baMdhue ja hatA. vizeSa khInA zrosiMdUraprakaranI prastAvanAthI jANavI. bhavya jIvA AtmadRSTine sateja karanAra-A graMthamAM jaNAvelIkhItA vAMcI samajI viveko banI mekSamAne parama ullAsathI sAdhI mukitanA avyAbAdha sukha pAme. eja hArdika bhAvanA. nivedaka vijyapadmasUri
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ tapagacchAdhipati zAsanasamrA--saricakra-cakravarti .jagaddagurU AcArya mahArAja zrI vijayanemisUrIzvara viyANu-AcArya zrI vijayapatrasUrijI janma vi. saM. 1955 vaizAkha suda 3 amadAvAda. dIkSA vi. saM. 1971 mAgazara vada 2 talAjA. (zobhAvaDa) gaNipada visaM. 1982 phAgaNa vada 5 pATaNa panyAsapada vi. saM. 1982 phAgaNa vada 11 pATaNa. upAdhyAyapada vi. saM. 1988 mahA suda 5 serIsAmahAtIrtha. AcArya pada vi. saM. 1992 vaizAkha suda 4 amadAvAda.
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ anukramaNikA. ( dazamA pAnAmAM 87 dvAranA nAma jaNAvatAM rahI gayAM che te paNa nIce pramANe samajI levAM. ) dvAra aka dvAre nAma kAvya aka. puSyAMka 1 (maMgalAcaraNa) 26 2 (hAranAM nAmo) 6-14 1 Adeza dvAra 14-00 2 kamapi dvAra 30-40 3 manuSyabhava hAra 41-51 4 uttamakula dvAra 9-10 51-60 5 sAdhusaMga dvAra 11-12 61-66 6 bodha dvAra 13-14 67-78 17 samyakatva dhAra 15-16 78-89 8 deva dvAra 17-18 90-100 9 gurU dvAra 1920 100-112 10 dharma dvAra 21-22 112-119 11 zakti dvAra 23-24 119-12 12 zama dvAra 25 26 129-138 13 yatidharma dvAra 27-28 178-147 14 zrAvaka dharma dvAra 29-31 147-155 15-26 bAra vratanAM dvAra 32-55 155-267
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ 267-27ra 27-280 280-289 288-295 295-298 298-307 307-226 326334 334-343 344-35ra 352-358 27 saptakSetrI (samudita) dvAra 56 28 biMba dvAra tha7-5 29 catya dvAra 60-61 30 jJAna dvAra 62-63 31 vabaMdha dvAra - 64-65 32 sAdhu dvAra 66-67 33 sAdhvI kAra 68-69 zrAvaka dvAra 70-71 35 zrAvikA dvAra 72-73 36 jina pUjA dvAra 74-75 37 naya (nyAya) dvAra 71-77 38 vinaya dvAra 78-79 39 vairAgya dvAra 80-81 40 dAna dvAra 82-83 41 zIla dvAra 84-85 42 tapa dvAra [86-87 43 bhAva dvAra 88-89 44 sarva dharma prabhAva dvAra 90-91 45 sAmAnya viSaya dvAra 92-23 46 zabda dvAra 47 rUpa dvAra 967 48 rasa kAra 98-99 49 gaMdha hAra 10-101 50 sparza dvAra 102-103 51 sAmAnyathI sapta vyasana dhAra 104-105 para jugAra dvAra 106-107 358-368 368378 37-385 38 6-389 389-395 35-402 404-407 407-013 414-418 418-422 42-428 428-432 432-441 442-448 448-52
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ 45-458 459-463 464-68 469-473 473-477 478-482 482-485 489-484 489-493 494-400 498-504 505-508 53 mAMsa dvAra 108-109 54 madira dvArA 11-111 55 vezyA dvAra 112-13 56 zikAra dvAra 114-115 57 corI dvAra 116-117 58 parastrIgamana dvAra 118-119 59 kaSAya tyAga dvAra 120-121 60 krodha dvArA 122-123 61 mAna dvAra 124-125 62 mAyA dvAra 126-127 63 lebha dvAra 128-129 64 varSAkSamAzramaNa dvArA 130-131 65 prArthaka (paNa) - sAdhu vaMdana dvArA 132-133 66 aSADha comAsAnuM dvAra 134-135 67 pAraNuka dvAra 136-137 68 comAsAmAM vyAkhyAna sAMbhaLavAnuM dvAra 138-139 69 puNya (pUrva) tithi dvAra 140-141 70 samyakatva rakSA dvAra 142 71 paryuSaNuM upadeza dvAra 143 72 aThThAinA upadezanuM dvAra 144-153 73 dIvAlInA upadezanuM dvAra 154 74 haMmezAM vyAkhyAna sAMbhaLavAnuM dvAra 155-156 75 vyAkhyAna phalanuM dvAra 157 508-511 511-514 515-518 518-522 para2-524 524-526 56-57 528-545 545-547 547-151 551-553
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ 158 553-554 555-558 558-562 76 vihAra dvAra 77 kArtika comAsAnuM dvAra 159-160 78 saMvanI bhakitanuM dvAra . 161-162 79 phAgaNa comAsAnuM dvAra 163-164 80 kalyANakanA divasanA varNananuM dvAra 15-167 81 mahApUjA dvAra 168-168 82 caitya paripATI dhAra 170-171 82 ujamaNunuM dvArA 172-174 dhavAre paNa kAra 175 85 aSTaprakArI pUjAnA phalanuM dvAra 176 86 aSTamaMgala dvAra 17 87 mukti dvArA 178-17 granyakAranI oLakhANa 180 56-570 571-573 57-576 pa76-480 580-182 582-584 584-486 586-500 590-592
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ ASNA S CCESS VS // Namo siddhacakkassa // . // Namo paramagurunemisUrANaM / sugRhItanAmadheya-pUjyapAda-tapogacchAdhipati-paramopakAriziromaNi-paramaguru-AcArya mahArAja zrI- vijayanemisUrIzvara-vineyANu-zAstravizAradakavidivAkara-AcArya zrIvijayapadmasUrIzvarapraNIta-chaMdobaddha gaurjarITIkAzlokArtha-spaSTArthasameta-zrIharisena munirAja praNIta // shriikprprkrH|| avataraNa-kavi zrIhari muni granthanI zarUAtamAM prAcIna graMthakAronI praNAlikAne anusarIne nirvidhrapaNe graMtha pUre karavAnA sAdhanabhUta ISTa devanA smaraNarupa lekettara maMgala kare che -
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ 11 10 zrIvijayapadyasUrikRta- phavitrahita karpUraprakaraH zamAmRtarase vaktrenducandrAtapaH, zukladhyAnataruprasUnanicayaH punnyaabdhiphenodyH| muktizrIkarapIDanAcchasicayo vAkkAmadhenoH payaH, zALAnanevezawALotiyaH vAta vA | | A che dabaddha TIkAkAra maMgalAcaraNa kare che- .' che harigIta chaMda jasa dayAnathI paNa siddhi ane labdhi aDavIsa saMpaje, parabhava viSe paNa saMpadA saheje male vipadA taje, te thaMbhaNAdhIzane namI gurUnemisuri guNamaNikhanI, TIkA vividha chaMde banAvuM sarala karpara prakaranI. 1 je kAntino gaNa dAMtanI upazama svarUpa amI jala viSe, che kapUranA samudAya je pApa rUpa kaNane pIseka kapUra mizrita abhiya pANu lokamAM vakhaNAya che, varateja puMje divya upazama nAthana vakhaNAya che. 2 mukharUpa zazinI cAMdaNI jevo dIse na jarI maNuM, kalanA samUha samAna zukala dhyAna rUpI jhADanA vaLI je uchaLatA phINa je puyarUpa sAgarataNuM, vara vastra jevA zubha prasaMge siddhi strInA lagnanA 3
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUra prakara: zAlA dIye che vasra nimala zubha prasa Mge lagnanA, kaMta kAntinA samudAya tevA lagnamAM zivanAranA valI dUdha jevA zveta vANI kAmadhenu taNA ja te, daMta kAntinA samudAya jeNe dekhIyA puNya vAta te, 4 zubha dezanA devA kSaNe dekhAvamAMhe AvatA, jinarAjanA dAMtA taNI varakAMtinA gaNu caLakate; rakSaNa karI tehI tamArUM bhava jaladhimAM DUmatAM, AzISanA vayaNA vadI hira sAdhu graMtha manAvatA. pa .6 zabdane klAkanA aH dezanA ApatI vakhate dekhAta evA zrItIrthaMkara prabhunA zreSTha dAMtanI kAntinA je samudAya te saMsAra rUpI samudramAM paDatA bhavya jIvAne macAve; te dAMtanI kAntinA samudAya kevA prakAranA che te have jaNAve che. ' rAmAmRtarase '=upazama-zAntirUpI amRta jalane viSe pUrvapravAraH '=kapUranA samUha javA che. ( ahIM kavie * utprekSA " nAmanA alaMkAra khatAnyeA che. ema leApa thaela hAvAthI jANI zakAya che. e pramANe dAMtanI kAMtinA samudAyane AlakhAvanAra bIjA vizeSaNeAmAM paNa te ja alakAranI ghaTanA jANavI. ) jema kapUra amRtanA pANIne dIpAve che, tema veta dAMtanI kAntinA samudAya paNa prabhunA upazama guNane dIpAve che. ' vantratundrAtaH: '= mukha rUpI caMdramAnI jANe cAMdanI na hoya, evA prabhunA zveta dAMta dIpe che. 'yu dhyAnatapradUniyaH '=jIkala dhyAna rUpI jhADanA sapheda phUleAne samudAya jANe na hAya tevA
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIvijayasUrikRta- prabhunA dAMta bhI rahyA che. guNAdhinoH '--jANe puNya rUpI samudranA uchaLatA paNa na hoya tevA prabhunA dAMta caLakI rahyA che. "gurUzrI siddhi lakSamI rUpI vadhunA vivAhanA occhava prasaMge (upayogI evuM) jANe nirmala vastra na hoya tevA prabhunA dAMta sapheda caLake che. rAma" jANe vANuM rUpI kAmadhenu gAyanuM dUdha na hoya tevA sapheda dAMta dIpI rahyA che. spaSTAtha -A prathama kAvyane jema jema vadhu vicAra karIe tema tema navuM navuM jANavAnuM maLe che, prasaMge kahevata paNa yAda Ave che ke "jyAM na pahoce ravi, tyAM pahoMce kavi. jyAM na pahoMce kavi tyAM pahoMce anubhavI." eTale kavinI kalpanAne vega sUryanI gatinA vegathI paNa caDhI jAya tevo hoya che. temAM je anubhava bhaLe te te te kavinI kAvyazakti rUpI suvarNamAM anubhava rUpI caMdananI sugandha jhI rahelI hovAthI tenI zaktine dhAraNa karanAra kavimAM ane bIna anubhavI kavimAM sUryane prakAza ane AgIyA jIvaDAnA prakAzamAM jeTalo taphAvata hoya teTalo ja taphAvata gaNI zakAya. kavirAja zrIhari munie A prathama kalekamAM potAnI kAvya banAvavAnI zaktine upayoga karatAM pahelAM jarUra anubhavane dhyAnamAM lIdhe ja che. - jene upamA apAya te upameya kahevAya. jevA guNavALa upameya padArtha hoya tevA ja guNavALI upamA upameyane ApI zakAya. juo kavine vizAla Azaya samajI zakAya te e che ke sarva varNomAM sapheda varNa
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUraprakara: 2 zreSTha che ane temAM paNa caLakATa bharyo hoya, te te te veta varNa vadhAre prazasya gaNAya emAM navAI zI? tevA prakAranI dAMtanI zreNi rUpI upameya havAthI upamA paNa tadanusAre ja ghaTAvI che. have bIjA avaya karatAM dAMtanna zreNamAM evI kaI viziSTatA rahelI che ke jethI dAMtanuM varNana prathama lekamAM karyuM te paNa muddo jarUra saMkSepamAM samajavo joIe. paMca saMgrahAdi graMthomAM batAvelI "savi jIva karuM zAsana rasI esI bhAva dayA mana ullasI" A bhAvavALI bhAvanA pramANe samyagdarzanavALuM uMca keTInuM sadvartana sevIne parama tAraka zrI tIrthakara deve tIrthakara nAmakarma bAMdhyuM. terame guNaThANe tene udaya thayo. tIrthakara nAmakarmanA daliyAM dezanA dvArAja khape. temAM brahmAne vizeSa karIne madada karanAra dAMta hoya che. spaSTa uccAra karavAmAM paNa dAMta madadagAra che. jethI sAbIta thAya che ke dezanA dvArA thatA upakAramAM e parama sAdhana che. AvA aneka kAraNene uDo anubhava keLavIne kavie A lekamAM dAMtanI zreNIne mahimA varNavyuM che. dAMtanI zreNinA bIjA vizeSaNa " vahu'nuM rahasya e che ke jema kaumudI (cAMdanI) thI. caMdra zobhe che tema daMtazreNithI mukha zebhe che. tevA ja mukhane dhyAnamAM laIne "kulamartharArA sarva vA muvamute' ItyAdi kahyuM che. trIjA "" vizeSaNanuM rahasya e che ke jema jhADa hoya te ja phUle haya, tema zukaladhyAna hoya te ja tejasvI dAMtanI zreNine dhAraNa karanAra zrI tIrthakaranI Rddhi hoya. cothA "guthA' vizeSaNanuM rahasya e che ke
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIvijayapadhasUrilajema samudra hoya te ja rapheda phaNa (mojAM) hoya tema prabala puNyadayeja caLakatI dAMtanI zreNinI prApti thAya. ema buddhithI vicAratAM bIjA vizeSaNanuM paNa rahasya raheje samajI zakAya tevuM sugama che. 1 avataraNa -graMthakAra abhidheya (graMthamAM kahevAnI bInA) prajana phala ane saMbaMdha jaNAve che. jene jANIne vinaya varga adhyayana karavAmAM udyamavaMta bane che - 1 1 0 bhavyAlabdha 4. thamapi 2 nRbhavaM 3 satkulaM4 sAdhusaGgam, 5 - 19 12 bodhaM 6 devAdi 10 zaktIH 11 kuruta zama 12 yatizrAvakatvaM __14 vratAni 26 // saptakSetrI 35 jinArcA 36 naya 37 vinaya 38 suvairAgya 39 dAnAdi 43 puSTi, zabda 49 dyUta 57 krudhAdevarjayamapi sukRtAheSu 82 7 87 pu i ra te zubha Arya deza mahA prayatna manuja bhavane meLavI, kula zreSTha guNine saMgasamajaNazuddha darzana meLavI jina devagurU zubha dharmanI sAmagrI tanu bala meLava, he bhavya cho ? dharma sAdha heya vasta cheDavI. 1 sahanazIlatA vahANa jevA zreSTha saMyama Adaro temAM azakti hoya te zrAvakapaNAne Adare;
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaEraprakaraH zrAvakapaNAnA bAra vratamAM yathAzakita vratI mane, zubha sAta kSetre vAparI dhana devanA pUjaka bano. 2 nyAya mArge saMcarIne vinaya tima vairAgyane, dhAraNa karIne piSa dAnAdi cauhi dharmane viSayavRtti vadhAranArA zabda rUpa rasa gaMdhane, cheDo pharisa cUta mAMsa madirA AdisAte vyasanane. 3 kedhAdi cAra kaSAya tajaje muktinA sukha pAmavA, AraMbha Adika dUra chaDI puNya divase pAlavA; mIThI zIkhAmaNa ApatAM kavi dvAra satyAsI kahe, upadeza satyAzI prakAre ApavA dvAre kahe. 4 abhidheya te saMbaMdhavAcaka vAcya bhAva pichANIe, che vAcya dvAra graMtha vAcaka tattava e avadhArI; phala te prayojana kavitaNuM tAtaNuM be bheda e, temAM anaMtaratima paraMpara be abheda vicArIe. 5 kavine anaMtara suprayojana bhavyane upakAra e, graMthanuM vijJAna e zretAtaNuM saMbhArIe, mekSa kere lAbha te phala che paraMpara beunuM, madhyastha buddhizAlI athI e svarUpa adhikArInuM. 6 ISTa sAdhanatANuM kRti sAdhyatAnuM jJAna e, be jJAna pravRttijanaka anubaMdha bodhe te have, anubaMdha cAre tehathI kavi AdimAM ya jaNAvatA, vyavahAra saghalA graMthakArene sarala batalAvatA, 7
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ valI, zrIvijayapadrasUrikRtaArya deza hera kamipi manubhAva zubha kavalI, guNIja sabata baMdha darzana deva guru navamuMbalI, jinadhi zakita tima kSamA munie zrAvakapaNe valI, vrata bAra samudata saptakSetrI sAtakSetra sadhavalI jinabhakita nyAya vinaya bhale vairAgye dinodika savi dharmane suprabhAva samudita viSayanI necatA valI, zabdAdi kramaSara pAMca samudita tema nIcatA valI. ghUtAdi sAta kaSAye samudita tema kedika valI. 9 vaSa kSamA traNa svarUpI kAra cAsam kahe, mAgharNane namana e valI dvArA pAMsaThamuM kahe sthitinI apekSAe aSADhI zreSTha mAruM valI, zubha pAraNAnuM dvAra tima vyAkhyAna comAse valI, 10 puNyatithinI sAdhanA rakSA ane paryuSaNa, aSTAhikA dIpAlikA upadezamAM na jarI maNa - 59
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkakhUraprakara: - 74 vyAkhyAna sAMbhaLavuM sadA munine vihAra karyo valI, ASADha mAsI taNuM zubha svarUpa beletima valI. 11 comAsuM kArtika saMghabhakti tema phAgaNa mAsanI, comAsInI bone sukalyANa mahAzubha divasanI; para mahaMtI caitya paripaTI ujamaNuM tima valI, vajAropaNa devapUjana phala sumaMgala eDa valI. 12 mukita keruM dvAra chelluM dvAra satyAsI thayA, vRttikAre para apekSA leI corAzI kahyA; uddezane anusAra karaze hari kavi nirdezane, hArane krama dhyAna rAkhI have suNe upadezane. 13 sarSa kerUM jhera haNavA noLIyo noLavelane, jhaTa suMdhe upAdhi rUpI sarSa Dakhe jIvane; te era zIdhra utAravAne naLavela taNI samA, upadeza mIThe sAMbhaLIne mUkaje jhaTa amalamAM. 14 kArtha - he bhavya jIvo ! mahA mahenate (prabala puNyadaye) Arya dezane ane manuSya janmane pAmIne ane zreSTha kulane tathA sAdhunI sobatane, jJAna, darzana-deva-gurU dharma ane zarIranuM sAmarthya e ATha sAdhanene pAmIne tame mukti pAmavA mATe kSamA rAkhe, sAdhupaNane, zrAvaka
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 zrI vijaya padmasurikRtapaNane ane bAre vratane (yathAzakti) grahaNa kare, sAta kSetromAM dhana vApare. prabhunI pUjA kare. nyAya vinaya vairAgyane dhAraNa kare. dAnAdi cAra prakAranA dharmanuM poSaNa (ArAdhana) kare. zabdAdi pAMcane, dhRtAdi sAte vyasanano krodhAdi cAre kaSAyane jaya kare. puNya (parva) divasomAM (sAmAyikAdi) zubha kiyA kare. 2 spaSTAI-kavi zrIhari munijIe A bIjA kamAM e jaNAvyuM ke huM mukhya satyAzI bAbatanI upara vivecana dvArA upadeza ApIza. dvAranI saMkalanA goThavIne upadeza devAthI bAla jIne paNa sukhethI baMdha thaI zake che ema. samajIne satyAzI bAbatemAMnI dareka bAbatane dvAra zabdathI elakhAvIne varNavI che. A praNAlikA prAcIna che ema anyUna daza pUrvadhara zrIumAsvAti vAcakanA ziSya zrIzyAmAcArya bhagavaMte banAvelA zrI prajJApanA sUtra ane munizrI gajasAre banAvelA zrI daMDaka prakaraNadi jevAthI. jANI zakAya che. jo ke chaMdabaddha TIkAmAM AMkaDA batAvavA pUrvaka 87 dvArA batAvyA che. te paNa bAla jIvo sukhethI samajI zake te abhiprAye 87 dvAre A pramANe spaSTa rIte batAvIe chIe - kavie he bhavya jIvo! ema saMbaMdhIne upadezanI. zarUAta karI che. temAMthI apUrva bedha e male che ke. zAMtithI ane premathI mIThAza bharelA vacane kahIe te sAmA mANasane saceTa bodha thAya che, pariNAme upadezanI asara paNa sAMbhalanArane sArI thaI zake che. A prasaMge
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaraprakara: elekajhAMDara ane mahAtmAne paricaya yAda rAkhI samajavA lAyaka che. te TuMkAmAM A pramANe che-elekajhAMDara eka ( hiMdustAnanA) anubhavI mANasane sAthe laIne hiMdustAnamAM musApharI karavA nIkaLe che. anukame cAlatAM cAlatAM jaMgalamAM talAvane kAMThe dhyAna karatA eka mahAtmAne samAgama thAya che. baMne jaNA mahAtmAne namaskAra kare che. mahAtmA dhyAna karI rahyA che. dhyAna pUruM thayA bAda mahAtmA elekajhAMDarane pUche che ke tame keNa che? javAbamAM jaNAvyuM ke huM eka sattAdhikArI meTo amaladAra chuM. A avasare teja taLAvane kAMThe eka bagalAe meMDhAmAM mAchaluM pakaDayuM che. e prasaMgane joIne. mahAtmAe elekajhAMDarane kahyuM ke jo tame hiMdanA sattAdhikArI che, te sattAne upayoga karIne A bagalAnA meMDhAmAMthI mAMchaluM cheDA? mahAtmAnA AvA vacane sAMbhaLIne elekajhAMDare pistolane bhaya dekhADyo te paNa jyAre bagalAe mAchaluM naja cheDayuM, tyAre mahAtmAe kahyuM ke eka bagalAnI upara tamArI sattA cAlatI nathI te hiMdustAnanI upara tame sattA calAvI zake che, ema kaI paNa kabUla na ja karI zake. elekajhAMDare kahyuM ke je ema ja che te he mahAtmA! tame e upAya jANe che ke jethI A bagaluM svayameva mAMchallAne cheDI de. mahAmAe kahyuM ke he. elekajhAMDara ! dekha! te pramANe karI batAvuM chuM. ema kahIne mahAtmA ubhA thaIne bagalAnI pAse jaIne premathI tenA mAthA upara hAtha pheravIne zAMti bharelA mIThAM vacanathI bagalAne kahe che ke beTA bagalA! A mAMchalAne tuM choDI de. kAraNa ke keInI paNa AMtaraDI dubhAya tevuM kAma tArA.
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12 zrIvijayapadmasUriSkRta- sukhane ja cAhe che, che tema mAMchalAne vhAlA jevA uttama pakSI na ja kare. dareka jIvA duHkhane na ja cAhe jema tane tArA prANa vhAlA paNa peAtAnA prANa che, ema samajIne A mAMchalAne mUkI de. ema kahetAMnI sAthe tarata ja pagaluM mAchalAne cheDI de che. elekjhAMDara A manAva joine ghaNA ja Azcarya pAme che. mahAtmA elekjhAMDarane kahe che ke-Azcarya pAmavAnI jarUra nathI. paraMtu zAMti ane prema bharelA kahela vacanAnu ja A pariNAma che. je kAma sattAthI na bane te zAMti ane prema bharelA vacanA kahIne samajAvavAthI saheje banI zake che. A saMbaMdhamAM eka kavie kahyuM paNa che ke: jIvAmAM amRta vase, viSabhI unakI pasa; eke mele kADI guNa, eke kADI vinAsa. mahAtmAnA A vacanA sAMbhaLIne elekajhAMDara mahAtmAne kahe che ke A pagaluM te tamArUM pALeluM haze ema mane lAge che. jo tevA prabhAva mArA gheADAmAM dekhADA te huM tamArUM kathana vyAjakhI mAnI zakuM. mahAtmA tema karavA hA pADe che. ubhA thaIne gheADAnI pITha upara premathI hAtha thApaDIne gheADAne kahyuM ke beTA gheADA! A tArA mane paga mArI pITha upara mUka. ema kahyuM ke tarata ja gheADAe mane paga mahAtmAnI pITha upara mUkayA. A manAva joIne elekajhAMDare kabula karyuM ke ApanuM kahevuM kharAkhara vyAjabIja che. dRSTAMtanA sAra eja ke mahAtmAnA zAnti ane prema bharelA vacanamAM jevI mIThAza rahelI che tevI ja mIThAza kavinA huM bhavyA!' A vacanamAM rahelI che.
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapU raprakara: 13 prazna:--bhavya kAne kahIe ? uttara--mukitamAM javAne lAyaka je hAya, te bhavya kahevAya. athavA huM bhavya hAIza ke alabhya AveA vicAra jene udbhave te nizcaye karI bhavya jIvaja hAya.. kAraNa ke abhavya jIvane tevA vicAra (zakA)thAya ja nahi. ema pUjya zrI zIlAMkAcArya mahArAje AcArAMga sUtranI TIkAmAM kahyuM che. prazna-graMthakAre "huM bhaLyeA ! tame mukitanA sukha pAmavA mATe 87 dvArAnI yathAzakita ArAdhanA karo " ema je kahyuM te uparathI e zaMkA thAya che ke--abhavya jIveAne sAkhIne graMthakAre upadeza kema na ApyuM? huM sasArI jIve!! ema kahevAthI bhavya ane abhavya ane laI zakAya tema hatu, teA tema na kahetAM huM bhaLye ! ema kaI apekSAe kahyuM uttara--upadezanA vacanA sUryanA kIrA jevA hAya che. jema sarva sAdhAraNa evA sUryanA kiraNeAnA jevA lAbha sarva jIvA laI zake che, tevA lAbha je divase na dekhI zake evA ghUvaDa pakSI laI zakatA nathI temAM ghavaDanA ja karmInA doSa mAnI zakAya, tema sarva sAdhAraNa evA paNa upadezanA vacananI asara janya jIvAne thAya ane bhAre kamI alanya jIvAne na thAya temAM abhavya jIveAnA ja (bhAre kamI paNA rUpa) doSa mAnI zakAya che. mATe pUjya zrIsiddhasena divAkara mahArAje paNa kahyuM che ke: saddhamabIjavapanAnaghakauzalasya / yallokabAndhava ! tavApyakhilAnyabhUvan //
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 29. 17 zrIvijayapadhrasUrikRtatnnaadbhutN khagakuleSu hi tAmaseSu / - sUryAdA puvArI carAvatA che ? evA AzayathI kavie "he saMsArI che!" ema na kahetAM he bhavya che" ema kahyuM che. 2 avataraNu-mahAzaya cakravatI kavizrI harimunijI pote karelI pratijJA pramANe "pahelA Arya deza" nAmanA dvAranuM varNana karatAM Arya dezane prabhAva daSTAMta sahita batAve che - / zArNavINatatram | ko'pi syAlladhukarmakaH sukRtadhIrdeze'pyanArya svataH, tasyApyAkumAravadguNacayaH kiM tvAryadezAzrayAt / 26 27 28 30 20 21 | kaustubhamaNeH sA zrIH kuto yA'bhavagaGgAzAlini zambhumUni kamalAgAre harezvorasi // 3 // dezanA be bheda Arya anArya jyAM jJAnAdinA, che sAdhano te Arya jyAM nahi bhAva teha anAryanA karmotaNA kSaya AdithI jene Arya pradezamAM, jAge svabhAve dharmabuddhi teha thaDA vizvamAM. 1 tehanA paNa guNa vadhe A AryadezAlaMbane, dRSTAMta AdrakumAranuM te joI prabhunA biMbane jAtismaraNa pAmI lahI cAritra sAdhe mekSane, Aryadeza taNA pratApe sAdhatA savi sAdhyane. 2 gaMgA nadIthI zobhA zaMkarataNuM mastakaviSe, je hoya zabhA temalakSmI sthAna viSNu hadaya viSe; kSArAbdhau zazi 24, 23, 22 25
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaryuM prakara kIstubhamaNinI jeha zAbhA te na khArA sAmare, sthAnane anusAra guNanI vRddhi jinapati uccare 3. mastaka hRdayanA sArikhA A AdezapichANIe, caMdra oAbhAdika samI guNa vRddhine nA bhUlIe; pApathI alagA rahe je teha AryAM jANIe, A deze janma pAmI guNamaNe ziva sAdhIe, 4 pa zleAkA :--kAMi laghukamI (thADAM karmavALA) jIva anArya dezamAM paNa ( utpanna thaI ne) peAtAnI meLe dharmabuddhivALA thAya te tene paNa Ardra kumAranI jema AryadezanA Azraya karavAthI guNunA samUha prApta thAya che. ga MgAthI zeAlatA zaMkaranA mastakane viSe caMdranI jevI zaiAbhA che tevI khArA sadramAM kayAMthI hAya? ane lakSmInAM nivAsasthAna evA kRSNanA hRdayane viSe kaustubhamaNinI jevI zaiAbhA che tevI khArA samudramAM kayAMthI hAya ? arthAt najaDhAya. 3 spaSTA :--A bharatakSetramAM vaga deza vagere sADA pacIsa Arya deza gaNAya che, te sivAyanA anArya deze gaNAya che. te anArya dezamAM utpanna thaelA manuSyane dharmanI prApti thavI ghaNI muzkela che. mATe dhanI prApti mATe prathama tA A dezamAM janma meLavavA durla bha kahyo che, te chatAM anArya dezamAM utpanna thaela laghukI jIva eTale je jIvanAM ghaNAM karmo khapI gayA haiAvAthI gheADAja bhavAmAM mele janAra che tevA jIva peAtAnI meLe eTale kAInA paNa upadezAdi vinA dharma tarapha rUcivALA thAya te tenAmAM paNa
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIvijayasUrikRta- guNane samUha prApta thAya che. guNano samUha eTale samyaga darzana (samakIta) jJAna tathA cAritra vagerenI ArAdhanA rUpa gaNe. je tevA prakArane laghukamI java Arya dezane Azraya kare te tenAmAM upara kahela guNane samUha prApta thAya che. kahevAne sAra e che ke laghukamI jIva heya tathA dharmabuddhivALe hoya te chatAM je anArya dezane tyAga kare nahi te. tene guNa samUha prApta tha nathI, athavA A guNa samUha prApta thavAmAM Arya deza kAraNa che ema kavirAja jaNAve che. Aja bAbatane jaNAvavAne mATe ahIM AdrakumAranuM daSTAnta jANavuM. (A daSTAnta-gAthAne spaSTArtha pUro karIne TuMkANamAM jaNAvavAmAM Avaze.) ahIM kavizrI Arya dezane mahimA upamA dvArA paNa laukika dRSTAnta ApIne samajAve che. te A pramANe-purANa kathAmAM jaNAvyuM che ke - jyAre devee samudranuM maMthana karyuM eTale samudrane vale tyAre te samudramAMthI aneka ratna nIkaLyAM. te vakhate temAMthI caMdra tathA kaustubhamaNi paNa nIvyA hatA. temAMthI caMdrane zaMkare gaMgAthI zubhatA mastakane viSe dhAraNa karyo. kavizrI kahe che ke khArA samudramAM paDI rahelA caMdranI zobhA ane teja caMdra jyAre zaMkare pitAnA mastakane viSe dhAraNa karyo tyAranI tenI zobhA te sarakhI kyAMthI hAya. athavA khArA samudrane Azraya karanAra caMdranI zobhA nahi jevI ja hatI, paraMtu jyAre te caMdrane zaMkare gaMgAthI zobhatA potAnA mastakane viSe dhAraNa karyo tyAre tenI zobhA aneka gaNI vadhI jAya che. vaLI te khArA samudramAM rahelA kostubhamaNinI zobhA paNa ghaNuM thaDI hatI, paraMtu jyAre harie (viSNue)
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIka prakaraH 17 tene peAtAnA hRdayane viSe dhAraNa karyAM tyAre tenI zaiAbhA ghaNI vadhI gaI. A hiranuM hRdaya paNa kevuM che te jaNAve che. kamalA eTale lakSmI. te lakSmInuM raheThANu che jene viSe evuM harinuM hRdaya che, athavA hiranA hRdayane viSe lakSmI rahI che ane te sthaLe kaustubhamaNine dhAraNa karyo tethI te NinI zAlA aneka gaNI vadhI gaI. A zlAkanu rahasya e che ke jIva laghukI hoya temaja dharma buddhivALA hoya te chatAM jo te khArA samudra samAna mAnArya dezane Azraya kare tyAM sudhI tenA uttama jJAnAdi guNe! vadhatA nathI athavA tyAM sudhI te jIva peAtAnI unnati sAdhI zakatA nathI. para Mtu, teja jIva jo Arya dezanA Azraya le, te te Arya dezanA mAhAtmyathI te jIvanI paNa cadra ane kaustubhamaNuinI peThe aneka gaNI zAbhA vadhe che, eTale ke te jIva samakita Ardi guNAnI prApti rUpa uttama zAbhAne pAme che. 3 A khALatamAM anArya dezamAM janmelA laghukamI Ardra - kumAranuM draSTAnta TuMkANamAM A pramANe jANavuM-- magadha dezamAM rAjagRha nAmanA nagaramAM zreNika nAme rAjA hatA te rAjAne mahA buddhizAlI abhayakumAra nAmanA putra hatA ane te buddhizAlI hAvAthI matrIzvara thayA hatA. A zreNika rAjAne samudranI madhyamAM AvelA A ka nAmanA dezamAM A ka nAmanA rAjAnI sAthe kula para parAnI maitrI hatI. A rAjAne A kA nAme rANI hatI ane A kumAra nAme putra hatA. eka vakhata zreNika rAjAe peAtAnA maMtrIne adbhUta bheTA sAthe Ardra ka rAjA pAse meAkalyA. te matrIe
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - -18 zrIvijayapadyasUrikRtarAjasabhAmAM AvIne Adraka rAjAne ApyuM. harSita thaelA Ardaka rAjAe zreNika rAjAnA kuzaLa samAcAra pUchayA. te vakhate AdrakumAre zreNika rAjA keNa che vagere pUchyuM. tyAre Adraka rAjAe potAne zreNika rAjA sAthe kulakamAgata maitrInI hakIkta jaNAvI, tyAre nyAyI AdrakumAre maMtrIne pUchayuM ke A zreNika rAjAne kaI guNavAna putra che ? tyAre maMtrIe abhayakumAra nAme zreNika rAjAne putra che. te pa00 maMtrIne agresara che, vagere hakIkta jaNAvI. tyAre Adra kumAre maMtrIne kahyuM ke tame jyAre ahIMthI jAo tyAre abhayakumAra mATe mArA taraphathI bheTayuM laI jaje. keTalAka dIvasa rahIne maMtrI jyAre pAcho pharyo tyAre Adraka rAjAe bheMTaNa sAthe pitAnA mANasane tenI sAthe meka, tyAre AdrakumAre paNa abhayakumArane devA mATe bheTazuM ApyuM, ane tenI sAthe potAnI maitrI karavAnI IcchA jaNAvI. maMtrI pitAnA deza tarapha te mANasa sAthe pAcho pharyo. rAjAnuM bheMTaNuM ApyuM te vakhate Adra kumAranuM bheTazuM abhayakumArane ApyuM ane AdrakumAranI tenI sAthe mitrInI IcchA jaNAvI. te vakhate jaina dharmane jANanAra abhayakumAre vicAryuM ke pUrva janmamAM dharmanI virAdhanA karanAra A anArya dezamAM utpanna thaye che te sivAya mArI sAthe mitrI che nahi. mATe ene paramAta (jinezvarane bhakta) banAvIne mArI maitrI saphaLa karuM. jyAre Adraka dezathI bheNuM laIne Ave mANasa pAcho jate ho tyAre zreNika rAjAe Adraka rAjAne devA mATe bheTazuM ApyuM te vakhate abhayakumAre paNa zrI trASabhadevanI pratimAne eka piTImAM peka karIne AkumArane ApavA
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ zIkapUraprakara: sArU ApI ane tene kahyuM ke A peTI AdrakumArane ApIne kahevuM ke "abhayakumAre tamAre mATe A peTI mekalI che ane te koI na juve ema ekAMtamAM ughADavAnuM kahyuM che." te mANasa bheMTaNI sAthe potAnA nagare AvyuM. rAjAne ane kumArane bheTazuM ApyuM. ane te vakhate kumArane abhayakumAre kahyuM hatuM tema kahyuM. - AdrakumAra paNa te peTIne eka oraDAmAM laI gaca.. - peTI ughADI to temAMthI zrI RSabhadevanI Adra kumArane jA- pratimA nIkaLI. paraMtu pratimA jeelI tismaraNa ane nahi hevAthI abhayakumAre mAre mATe pUrvabhava A kaI ghareNuM kahyuM che. ema jANIne te kaye sthaLe paherAya tenI vicAraNA karatAM te koI sthaLe paherI zakAya tema nathI ema jANune pitAnI sAme tene mUkI ane pachI A zuM haze ema vicAramAM lIna thatAM meM A vastu keIka sthaLe jaI che evuM vicAratAM temane jAtismaraNa jJAna thayuM. ane tethI temaNe pitAno trIjo bhava je. jemAM temaNe cAritra laIne virAdhanA karI hatI ane tethI temane anArya dezamAM utpanna thavuM paDayuM che. e badhuM jANyuM. pUrva bhavamAM temaNe potAnI strI sAthe dIkSA lIdhI hatI ane zuddha bhAvathI cAritrya pALatA hatA. paraMtu eka vAra potAnI strI je sAdhvI che temane joIne tIvra viSaya vAsanA utpanna thaI ane te vAta temaNe sAdhvIne jaNAvI. sAdhvIe vicAryuM ke mAre lIdhe baMnenA cAritra bhraSTa thaze, tethI sAdhvIe anazana karI prANatyAga
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ 20 zrIvijayasUrikRta- ryo ane te devalokamAM utpanna thaI. munie A vAta jANI tyAre temane paNa ghaNo pazcAtApa thaye ke meM cAritra lIdhuM te chatAM AvI viSayanI IcchA karI ane tethI sAdhvIne prANatyAga karavo paDyo, A pApamAMthI mAre kyAre chuTakAre thaze. e pramANe pazcAttApa karIne te paNa anazana karI devaloke gayA. tyAMthI vIne anArya dezamAM utpanna thayA. AdrakumAre vicAryuM ke abhayakumAra mArA parama upakArI che. kAraNake temaNe mArI avasthA AdrakumAra ane jANIne mane pratibadha karavAne mATe bhaya kumArane maLa- A pratimA mekalI che, mATe mAre vAne vicAra ane paNa temane maLavuM joIe ane dIkSA te mATe yukitathI laIne zuddha cAritra pALavuM jethI A | nAzI javuM. saMsAramAMthI pitAne uddhAra thAya. AvuM vicArI potAnA pitAne te vAta jaNAvI, paraMtu pitAe javAnI nA kahI ane te nAsI jAya nahi te mATe temanI cakI karavAne pAMcase subhaTe mUkyA. kumAra paNa nAzI javAne lAga zodhavA lAgyA, te dararoja ghaDA upara svArI karIne nagara bahAra jAya. subhaTe paNa sAthe jAya che. kumAra temanAthI dUra jaladI ghaDe kUdAvIne AgaLa nIkaLI jAya ane pachI thoDA vakhate pAcho Ave, ema dararoja AgaLa jAya ane thoDA thoDA vakhate pAcho Ave. AthI subhaTane temanA upara vizvAsa besI gaye. eTale eka vakhata lAga joIne AdrakumAra te subhaTethI judA - paDIne nAzI gayA. subhaToe ghaNI tapAsa karI paraMtu jyAre
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUraprakaraH 21 Ardra kumAra jaDyA nahi tyAre teo paNa rAjAnA bhayane lIdhe te deza cheDIne nAzI gayA ane cArI karIne AjIvikA calAvavA lAgyA. Ardra kumAra subhaTAthI gupta rIte nAsI jaIne vhelethI saMketa karI rAkhela vahANamAM besIne Ardra kumAranI svayaM Arya dezamAM AvI pahoMcyA. tyAM dIkSA anedevIne svayaMbuddha evA te peAtAnI meLe lepha karIne dIkSA grahaNa karavA taiyAra thayA tyAre devatAe kahyuM ke huM kumAra ! hajI niSedha tamAre bhegakarma bhAgavavAnAM mAkI che mATe bhegA bhAgavIne dIkSA lejo, paraMtu te vANInA anAdara karIne peAtAnA purUSArtha upara vizvAsa rAkhIne dIkSA lIdhI. pratyeka yuddha thaelA te tIvra tapa tapavA lAgyA ane vihAra karatA karatA anukrame vasatapura nagaramAM AvyA. tyAM nagaranI mahAra devakulamAM kAusagga dhyAne rahyA. te vakhate te nagaramAM devadatta nAme zeThane zrImatI nAme vasa Mtapura nagaramAM putrI hatI, te zrImatI pUrva bhavamAM zeThanI putrI zrIma- (trIjA bhave) andhumatI nAme AtIe Adra muninA muninI patnI hatI. jeNe temanI sAthe pati tarIke karelA dIkSA lIdhI hatI. te zrImatI bAlya svIkAra. avasthAmAM krIDA karavA mATe nagaranI khAlikAo sAthe te devakulamAM AvI che. te vakhate mAlAe vara pasada karavA lAgI. keI e thAMbhalA vagerene vara tarIke pasaMda karyo. te vakhate zrImatI
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22 zrIvijayapaghasUrikRtabelI ke huM te A munine (kAusagga dhyAnamAM rahelA Adra munine) pati tarIke pasaMda karuM chuM, te vakhate AkAzavANa thaI ke he bAlA! mArI pasaMdagI karI, te vakhate gajenA pUrvaka AkAzamAMthI ratnanI vRSTi thaI te garjanAnA bhayathI zrImatI suninA page vaLagI paDI. A anukULa upArga thaye ema jANe Adramuni tyAMthI vihAra karI gayA. rAjAe ratna levA mAMDyA tyAre deve tene levAne niSedha karyo ane A kanyAne rane ApyAM che ema kahyuM, tethI te rane zrImatInA pitAe grahaNa karyA. tyAra pachI zrImatI juvAna thaI tyAre ghaNAM lokoe tenI mAgaNI karI, paraMtu zrImatIe zrImatInAM A kahyuM ke meM te te munine ja vara tarIke mune sAthe thaelAM pasaMda karyA che mATe huM bIjA keI lagna. sAthe lagna karIza nahi. tene ghaNI samajAvI te chatAM teNe mAnyuM nahi. teNe kahyuM ke kanyA ekaja vAra apAya che. mATe huM te te sunine ja varI cUkI chuM. zeThe kahyuM ke te munine kevI rIte oLakhavA. tyAre zrImatIe kahyuM ke jyAre meM temane pada pakaDaye tyAre temanA pagane viSe suMdara laMchana joyuM che ane te mane barAbara khyAlamAM che, tethI zeThe tene kahyuM ke A nagaramAM jeTalo muni Ave temane te bhikSA Apa. e pramANe bAra varSa cAlyA gayA tyAre Adra muni vihAra karatA teja nagaramAM AvyA ane zrImatIe temane paganA laMchana uparathI ja rIte jyAre e nA pagane vize
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ 13 zrIkarparaprakara: oLakhyA, tethI temanA paga pakaDIne bolI ke te dIvase te jatA rahyA hatA paraMtu have javA daIza nahi. te vakhate devatAnI vANI saMbhALIne tathA rAjAnA AgrahathI tenI sAthe lagna karyuM. bhAvI anyathA thatuM nathI. teNInI sAthe bhega bhegavatAM eka putra thaye ane anukrame te mATe thaye. tyAre temaNe zrImatIne kahyuM ke have tane A putra sahAyakArIthaze mATe mane dIkSA levAnI rajA Apa. zrImatIe A vAta putrane jaNAvavA mATe raMTI kAMtavA mAMDe. putre Ama karavAnuM kAraNa pUchyuM tyAre zrImatIe putrane kahyuM ke tArA pitA dIkSA leze tyAre ApaNane A reMTo sahAyakArI, thaze. putre kahyuM ke he mAtA ciMtA karo nahi, huM pitAne javA daIza nahi. pachI jyAre pitA sUtA hatA tyAre mAe kAMtela sutara laIne pitAne vIMTIne kahyuM ke meM tamane bAMdhyA che mATe have tame dIkSA levA kevI rIte jaze? pitAe paNa jANyuM ke A sneha rUpI sutaranA tAMtaNuM teDavA muzkela che. gaNyA te bAra tAMtaNa hatA. teTalA varSa gharamAM rahevAnuM kabula karyuM. bAra varSa pUrA thayA tyAre pharIthI vicAryuM ke pUrva janmamAM cAritranI virAdhanA karI tethI anArya deza maLe. pharIthI paNa cAritra laI tene tyAga karyo te mArI kaI gati thaze, mATe hajI paNa cAritra laI tIvra tapa karuM te A manuSyabhava saphaLa thAya. A pramANe vicArI zrImatInI rajA laI pharIthI cAritra laIne rAjagRhI tarapha cAlyA. rastAmAM temanA 500 subhaTe maLyA. teo corI karIne AjIvIkA calAvatA hatA. temane pratibaMdha pamADIne dIkSA ApI.
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIviyapadyasUrikRta- * tyAMthI vIra prabhune vaMdana karavA jatAM rastAmAM zALe maLe. teNe kahyuM ke tapamUla kaSTa sarva vIra prabhune vaMdana phogaTa che. kAraNa ke zubhAzubha phalanuM karavA jatAM rastAmAM kAraNa niyati che. te vakhate Adra gezAne meLApa munie kahyuM ke jo tuM sarvatra niyatine ane tene nirUttara hetu mAnato hoya ane kriyAne phegaTa kara. mAna hoya te tuM paNa eka sthAne ja kema rahetuM nathI ane bhejana vagere mATe kema yatna kare che. mATe niyatithI paNa purUSArtha caDhIyAte che ema sAbIta thAya che e pramANe tene nirUra karI AgaLa cAlyA. rastAmAM hasti tApasInA Azrame Adra muni AvI pahoMcyA. A tApasa hAthIne mArIne hastibhakSI tApa- tenuM bhakSaNa karatA hatA tethI hastI sene pratibodha tApasa kahevAtA hatA. temanuM kahevuM evuM hatuM ke eka hAthIne mArIne khAIe te tenAthI ghaNuM dIvasa AjIvikA cAle che ane eka jIvanA vadhanuM pApa lAge che, mATe ghaNA jIvono vadha karavA karatAM eka hAthIne mAra mAre. temane paNa A munie pratibadhdhA ane dIkSA ApI. tyAMthI vIra prabhune vaMdana karavA AgaLa cAlyA. * vIra prabhune vaMdana karavA jatAM rastAmAM rAjagRhI nagarIe AvyA. tyAM zreNika sahita akSaya kumArane abhaya kumAra vaMdana karavA AvyA.
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ 25. zrIkaEraprakaraH meLApa. tyAre Adra munie abhayakumArane kahyuM ke tameja kAraNa vinA mArA mahA upakArI che. kAraNake tame je prabhunI pratimA mokalI te joIne mane jAtismaraNa jJAna thayuM ane anArya dezamAM upajavA chatAM huM Arya dezamAM AvIne cAritra grahaNa karavA zaktimAna thaye chuM. A badhe tamAreja upakAra che. A sAMbhaLI zreNika rAjA abhayakumAra vagere rAjI thayA. ane A munine namIne potAne sthAne gayA, tyAra pachI zrI vIraprabhunI pAse jaI temane vaMdana karyuM. cAritra nirmaLa bhAvathI pALI aMte samAdhi maraNa pAmI siddhipadane pAmyA. TUMkANamAM kathAne e sAra che ke anArya dezamAM dharma sAdhananI sAmagrI hotI nathI, mATe pUrva puNya hoya teja Arya dezamAM janma maLe che. ne teja Arya kSetrane AdhIna saghaLA guNanI saMpatti sulabha thAya che. 3 che iti AdrakumAra kathAnaka che avataraNa-A gothAmAM kavizrI Arya deza pAmanAra jIva dharmarahita hoya te chatAM paNa kaI kaI sAmagrI meLavIne - bApa pAme che te jaNAve che - 8 10 Arya dezamavApya dharmarahito'pyanyasya dharmakriyA, dharmasthAnamahAMzca vIkSya suguroH zrutvA ca dharma kvacit / baudhaM yAti kulotthanAstikamato bhUpaH pradezI yathA, satyaM candanasaMginaH kSitiruho nAnye'pi kiM candanAH // 4 // 28 2) 27
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIvijyapadhasUrikRta Arya deza lahI aparanI dharmakaraNI joIne, jina maMdirAdikamAM thatA zubha utsavAdika joIne kayAreka suNatAM vacana gurUnA nRpa pradezanI pare, dha pAme raMga tevo saMga jevo Acare. 1 e dana taNuM sage karI caMdana samA bIjA tarU, zuM nA bane? nizcaya ane tAtparya jANe e kharuM; dharma kiriyA dekhatAM cera thayA jhaTa kevalI, usavAdika joI dhama hoya tRpa saMprati valI. 2 nRpa pradazI dharma pAmyA saMgathI gurUrAjanA, Aryadeza viSe male traNa kAraNe Ima bhUla nA; ema jANuM Aryadeze kAraNe traNa sAdhIe, apramAda dazA dharI nirvANa saMpada pAmIe. 3 lokArtha -dharma vinAne prANI paNa Adezane pAmIne bIjAnI (bIjA jethI karAtI) dharmanI kriyAo ane dharma sthAnenA moTA occhavone joIne ane keIka vakhata sugurUthI dharmane sAMbhaLIne, kulanI paraMparAthI AvelA nAstika matavALA pradezI rAjAnI peThe bedha pAme che, e satya che. (ahi daSTAnta kahe che) candana vRkSanA saMgavALAM bIjA (candana sivAyanA) vRkSo paNa zuM candana banatAM nathI? arthAt bane che. 4 spaSTArtha -dharma vinAne jIva eTale dharmanuM svarUpa nahi jANanAre jIva paNa Arya dezamAM janma pAmIne athavA anArya dezamAM janma pAmyA chatAM Arya dezane
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI kaprakara: 27 pAmIne bodha pAme che. athavA dharmanuM ArAdhana karI zake che. kevI rIte baMdha pAme che te jaNAve che -1 bIjA manuSyane dharmakriyA eTale puNyanAM kAryo karatAM joIne te jIvane paNa puNya kAryo karavAnI IcchA thAya che ane tethI bedha pAme che. 2 puNyanA sthAna eTale jinagRha tathA upAzraya vagere sthAna. tene viSe karavAmAM AvatAM meTA occha jevA ke adAI mahotsava, snAtra mahotsava, pUjA bhaNAvavI vagerene jaIne paNa te jIva bodha pAme che. 3 sugurU eTale kaMcana kAminInA tyAgI pAMca mahAvratadhArI evA sAdhu mahArAjanI. pAsethI dharma sAMbhaLIne te jIva bodha pAme che. A pramANe bIjA purUSane dharmakiyA karatAM javAnuM, athavA dharmasthAnanA mahotsava jevAnuM temaja sadgurUne upadeza sAMbhaLavAnuM, A. badhuM Arya kSetramAM ja prApta thAya che, paraMtu anArya dezamAM A traNa sAmagrImAMnI keI paNa sAmagrI maLI zaktI nathI.. tethI anArya deza karatAM Arya dezanuM mahatva jaNAvyuM che. A bAbatamAM daSTAMta ApatAM pUjya kavizrI jaNAve che ke pradezI nAmanA rAjA (jemanuM daSTAnta TuMkANamAM sAra rUpe A gAthAnA aMte kahevAze) je kuLa paraMparAthI nAstika matane eTale cArvAka matane (je AtmA puNya pApa vagerenuM astitva mAnato nathI tene) mAnanArA hatA, te chatAM Arya deza pAmIne tathA temanA subuddhi nAmanA maMtrI, jeo jainadharmanuM svarUpa jANanAra hatA, temanI dharmakriyAo joIne, ne anukrame sugurU zrIkezi gaNadharanI pAsethI dharmanuM svarUpa sAMbhaLIne jema bodha pAmyA, te satya che. tevI rIte bIjA bhavya jIve paNa dharmane pAmyA che. A bAbatane.
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIvijayapaghrasUrikRtaupamA ApIne samajAve che-jema candana vRkSane saMga karanArAM athavA candana vRkSanI sAthe ugelA anya vRkSo paNa candanavRkSe zuM nathI banatA ? athavA bIjA vRkSe paNa candanavRkSanI jevA sugaMdhavALI bane cheja. 4 dezI rAjAnuM dRSTAMta TuMkamAM A pramANe jANavuM - vetAMbI nAmanI nagarImAM pradeza nAme rAjA hato. tene sUryakAntA nAme strI ane sUryakAnta nAme putra hate. tene citra nAmane maMtrI hatuM. te eka vAra kAma prasaMge zrAvastI nagarImAM gaye. tyAM teNe zrIkezI gaNadhara pAse dharmadezanA sAMbhaLI zrAvakadharma aMgIkAra karyo, pachI potAnA rAjAne paNa baMdha pamADavA mATe vinaMti karIne gurUne lAvIne pitAnI nagarInI bahAra udyAnamAM rAkhyA, ane kahyuM ke he gurUjI ! mArA rAjA krUra ane pApamAM tatpara evA nAstika che mATe savAre ahIM Ave tyAre temane tamAre badha pamADe. kAraNake mArA je maMtrI hoya chatAM rAjA narakagAmI thAya te tenA devAmAMthI huM kema chUTuM? "have savAramAM kIDA karavAne mhAne maMtrI rAjAne gurU je udyAnamAM sabhAmAM rahIne upadeza ApatA hatA tyAM lAvyA. visAmAnI IcchAthI vRkSanI chAyAmAM AvelA rAjAe maMtrIne pUchayuM ke A muMDa moTA svare zuM bole che? maMtrIe kahyuM ke huM jANato nathI paraMtu tyAM jaIne tapAsa karIe. e pramANe maMtrIe kahevAthI rAjA maMtrI sAthe tyAM jaIne dharmadezanA sAMbhaLavA beThe. dezanAmAM rAjAe pUchayuM ke pramANunA abhAve AmA ke paraloka nathI mATe dharma karavA vaDe saryuM. tyAre sUrIzvare
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUraprakara: kahyuM ke AtmA ke paraloka nathI mATe dharma karavA vaDe saryuM. tyAre sUrIzvare kahyuM ke AtmA karma vagere parokSa hovAthI tame mAnatA na ho to tamArA dAdA vagere paNa parokSa hovAthI temane paNa asaMbhava thaze, vaLI IcchA vagere guNenA AdhAra AtmA rUpI dhamI vinA caitanya rUpI dharma paNa na ghaTI zake. vaLI bhinna indriyothI grahaNa karelA bhAvone jANanAra AtmA vinA IcchA smRti vagere bhAva paNa kadApi saMbhave nahi vagere yuktiothI rAjAne AtmA che ema khAtrI karAvI, tethI zraddhAvaMta banelA rAjAe pUchyuM ke mArA pitA nirdaya hatA te tamArA kahevA pramANe pApathI narake jAya ane mArI mAtA dharmiSTha hatA te sthaLe jAya te teo anukrame AvIne mane kema pApathI rekatA nathI ane puNyamAM joDatA nathI? tyAre gurUe kahyuM ke narake gaelo jIva parataMtra hovAthI tenI marajI hoya te paNa ahIM AvatuM nathI, ane svarga gaela tamArI mAtAne jIva tyAMnI sukha sAmagrImAM lIna hovAthI temaja manuSyanI azucinI gaMdha cAraso pAMcase jana uMce jAya che tethI paNa atre AvatuM nathI. vagere ghaNA prakAranA praznottara rAjA ane gaNadhara vacce thayA. aMte rAjAe paNa AtmA atyaMta sUkSama arUpI hovAthI te joI zakAto nathI paraMtu te che ema kabUla karyuM. ane pitAne nAstikavAda choDI jaina dharma aMgIkAra karyo tathA gurUnI AgaLa zrAvaka dharma aMgIkAra karIne svasthAne gaye, ane dhIme dhIme viSayothI virakta thaye. te vakhate anya purUSamAM Asakta thaelI tenI rANI sUryakAntAe jhera ApyuM, tethI te
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIvijyapadhasUrikRtaanazana karIne svarga gayA. ane cAra pApamanA AyudhyavALA sUryAbha nAme deva thayA. tyAMthI avI mahAvidehe siddhine pAmaze. ahIM sAra e che ke Arya deza pAmIne dharma rahita hoya chatAM sadgurU pAsethI dharma sAMbhaLIne bedha pAmanArA cha AtmakalyANa sAdhe che, mATe gurU pAsethI dharmadezanA sAMbhaLavAmAM tatpara rahevuM. . che Iti pradezI nRpa kathA che avataraNa-evI rIte pahelA Aryadeza dvAranuM varNana karIne have bIjA mi"i nAmanA dvAranuM svarupa kahe che - utsarpiNyavasarpiNIH kSitimaruttejo'psvasaMkhyA vana'nantAmtA vikale gaNeyazarado jAtyA vipatyA nayet / saptASToM tu bhavAstirazci manuje jIvo'ntare'trAsya ceddharmastaddharaNendravatsa mugatiM prApnoti tiryaGapi // 5 // utsarpiNI avasarpiNI pRthvI tathAjala agnimAM, ne vAyumAM jIve vItAvI asaMkhyAta bhavAbdhimAM vanaspatimAM te anata gaIja maratA janmatAM, vikalendrimAM saMkhyAta vaSa tiri manuja bhava paNa thatA, 1 saga ATha utkRSTA mahAkaSTa karI je dharmane, vacamAM lahe tiryaMca paNa te pAmatA jhaTa svargane; 15 . 11
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUraprakaraH 31 daSTAMta ahIM dharaNendranuM nija dAsa pAsa suNAvatA, navakAra pAsakumAra pAme sarpa paNa dharaNendatA. 2 lokArtha --A jIva pRthvIkAya, vAyukAya, agnikAya ane apakAyamAM asaMkhyAtI utsarpiNa tathA avasarpiNI kAla janma maraNa vaDe nirgamana kare, tathA teja pramANe vanaspatikAyamAM anaMtI utsarpiNI avasarpiNIo sudhI vase, tathA vikalendriyamAM saMkhyAtA zarada eTale varSo sudhI te pramANe rahIne, tiryaMca ane manuSyamAM sAta ATha bhava sudhI vase. AnA AMtarAmAM je te jIvane dharma prApti thAya te te tiryaMca hoya te paNa dharaNendranI jema uttama gati pAme che. 5 pachArtha --A gAthAmAM bIjuM "rAthamapi' dvAra kahevAnuM che. te jathai" eTale zuM? te "sphoTA kaSTa" A kahevAtAM vAnAM prApta karIne dharmamAM pramAda kare nahi. A "kamapine dareka dvAra sAthe saMbaMdha che te tene prathama na kahetAM bIjuM kema kahyuM evI zaMkA thAya te javAbamAM jaNAvavAnuM ke AcArya uddezanA kramamAM A dvAra bIjuM kahyuM mATe uddeza pramANe nirdeza thAya (sAmAnya kathana pramANe vizeSa kathana thAya) tethI prathama Arya dezanuM vyAkhyAna karI pachI kamipi dvArA have kahevAya che. A manuSyane bhava keTalI musIbate maLe che, te jaNAvavAne A jIva A saMsAramAM kaye kaye sthaLe keTale kAla raho te jaNAve che - ekendriyane viSe pRthvIkAya eTale mATI patthara vagere rUpe asaMkhyAtI utsarpiNI tathA avasarpiNI eTale kAla
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22 zrIvijayapaddhasUrikRtaA jIve janma maraNa vaDe pasAra karyo. asaMkhyAtA varSe eka sAgarepama thAya che ane tevA 10 koDAkeDI sAgaropame eka utsarpiNa thAya che ane teTalAja sAgarepame eka avasarpiNa thAya che. jo ke baMnene kALa sarakhe che te paNuM nAma judAM judAM che. kAraNa ke je kAle manuSyanAM, buddhi, bala, AyuSya vagere dhIme dhIme vadhatAM jAya, te caDhata kALa utsarpiNa kahevAya che. tathA jemAM buddhi bela AyuSya vagere dhIme dhIme ochAM thatAM jAya. te utarate kAla te avasarpiNa kahevAya che. eka utsarpiNa pUrI thAya tyAra pachI eka avasarpiNI Ave tyAra pachI pAchI eka utsarpiNI ane tyAra pachI pAchI eka avasarpiNa Ave. e kame asaMkhyAtI utsarpiNa avasarpiNI pRthvIkAyamAM janma maraNa karIne A saMsArI jIve pasAra karI. te pramANe vAukAcamAM eTale mahAvAyu, vaTeLIo vagerenA bha karIne, tathA aMgArA, vijaLI vagere rUpe agnikAyamAM ane barapha karA varasAda vagere rUpe akAyamAM e dareka kAryamAM paNa asaMkhyAtI asaMkhyAtI utsarpiNI ane avasarpiNIo janma maraNa karavA vaDe pasAra karI tathA lIla phUla, jhADa vagere vanaspatiomAM vanaspatikAya rUpe athavA sAdhAraNa ane pratyeka vanaspatikAya rUpe anaMtI utsarpiNI ane avapiNIo pasAra karI. tyAra pachI AgaLa vadhate te jIva vikalendriyamAM upaje. pRthvIkAyathI vanaspatikAya sudhImAM jIvane eka sparzendriyaja (cAmaDI) hoya che tethI te pAMce kAya ekendriya kahevAya che. vikala eTale saMpUrNa nahi. jIvane jyAre pAMce Indriya prApta thAya tyAre te
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ 33 zrIkapUraprakaraH sakalendriya athavA paMcaMdriya kahevAya. jene pAMce Indri nathI tene vikalendriya eTale beIndriya, teIndriya ane caturindriya kahevAya. temAM beIndriya ane sparzendriya ane sendriya (jIbha) e be Indriya hoya che. A beIndriyavALA cho zaMkha, pirA, kaDA, jale, aLasIyA vagere jANavA. tathA A be Indriye sAthe nAsikA (nAka) gaNatAM traNa IndriyavALA kIDI, mAMkaNa, kuMthuA vagere teIMdriya jI jANavA. tathA traNa Idriyo uparAMta cakSu (AMkha) sahita cAra IndriyavALA te mAkhI, bhamarA, kudAM vagere caturiMdriya jI jANavA. A vikalendriya jI rUpe janma maraNa karIne jIive saMkhyAnA varSo vItAvyA. pAMca prakAranA ekendriya jI eka sthaLethI bIje rathane IcchA mujaba jaI zaktA nathI tethI temane sthAvara kahevAya che ane beIndriyathI paMcendriya sudhInA jI gamana karI zakatA hovAthI teo trasakAya kahevAya che. cAra IndriyathI AgaLa vadhelo jIva kaNendriya sahita pAMca IndriyavALe hovAthI te paMcendriya kahevAya che. te paMcendriya jIve devatA nArakI tiryaMca ane manuSya ema cAra prakAre che. temAMthI tiryaMca paMcedriyapaNAmAM tathA manuSyapaNe darekamAM sAta athavA ATha bha karyo. temAM darekamAM sAta bhava te vadhAremAM vadhAre pUrvakoDa varSa pramANanA hoya che. ane AThamo bhava yugalika tiryaMca athavA yugalika manuSyarUpe thatuM hovAthI utkRSTathI traNa palyopamanA AyuSyavALA hoya che. ekendriyathI caturindriya sudhamAM jIvathI kAMI dharma banI zakato nathI. paraMtu paMcendriyapaNane pAmelo jIva dharmane pAmI zake che, tethI kavizrI jaNAve che ke A
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIvijayayavasUrikRtadaramIyAna eTale paMcaMdriyapaNAmAM jIva tiryaMca rUpe hoya te chatAM paNa je tene dharma prApta thAya to te sArI gatine (devagatine) pAme che. A viSayamAM dharaNendranuM daSTAMta jaNAvyuM che eTale pUrva bhavamAM nAga chatAM paNa trevIsamA tIrthaMkara zrI pArzvanAthe tene maratI vakhate saMbhaLAvelA navakAra maMtranI zraddhA pUrvaka maraNa pAmavAthI hiMsaka tiryaMca chatAM paNa te dharaNendra eTale nAgakumAre nAmanA asura kumAra devonA Indra rUpe utpanna thayA. 5 A dharaNendranI kathA TuMkANamAM A pramANe jANavI- A bharatakSetramAM vANArasI nAme nagarImAM azvasena nAme rAjA hatA. temane vAmAdevI rANIthI cauda svapna sUcita pIkumAra nAmanA putra thayA. A pAkumAra trevIsamA tIrthaMkara hatA ne te traNa jJAna sahita hatA. te prasenajita rAjAnI putrI prabhAvatIne paraNyA hatA. eka vakhate mahelanI bArIe beThelA pAkumAre pUjAnI sAmagrI laIne bahAra jatA nagara lekone joyA. te joIne temaNe pitAnA mANasane pUchyuM ke leke nagara bahAra kema jAya che? tyAre temaNe kahyuM ke nagara bahAra kamaTha nAme tApasa AvyuM che. te paMcAgni tapa tape che, tene pUjavAne leke nagara bahAra jAya che. te sAMbhaLI pAkumAra paNa tene jevAne potAnA sevakane sAthe laIne tyAM gayA. te vakhate agni mATe saLagAvelA lAkaDAmAM baLatA sarpane prabhue avadhijJAnathI joye. tethI dayAnA bhaMDAra prabhue kahyuM ke "aho pApa aho pApa' kAraNa ke jetapamAM paNa dayA nathI.
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaraprakaraH BA ane dayA vinAnA dharma nathI. prANivadhathI dharma kevI rIte thAya? pAte kaSTanA AraMbha karyA paNa bIjAne kaSTa zA mATe ApavuM. vagere prabhunA vacana sAMbhaLI krodhathI lAla netravALAM kamaDe kahyuM ke huM kumAra ! huM kayA prANInA vadha karUM chuM te kahe ? tyAre tene khAtrI karAvavAne peAtAnA sevakA pAse 1gatuM lAkaDuM' cIrAvyuM ane tenA peAlANamAM raheleA khaLate nAga tene dekhADayA. maraNanI taiyArImAM AvelA te sarpane prabhue namaskAra maMtra saMbhaLAvye! ane tenA prabhAvathI te maraNa pAmIne dharaNendra nAme nAgakumAra devanA IMdra pe utpanna thayA. te kamaTha pazu ajJAna tapa tapIne jIvanapati devamAM meghakumAra nikAyamAM meghamAlI nAme deva thayeA. tyAra pachI zrIpArzva kumAre eka varSa sudhI saMvatsarI dAna ApI saMsAra upara vairAgya buddhithI traNase rAjakumAre sAthe cAritra aMgIkAra karyuM. tyAra pachI prabhu tyAMthI vihAra karI gayA. eka vakhate nagara najIka tApasanA AzramanI pAse kUvAnA kAMThe vaDa vRkSanI nIce prabhu kAusaggamAM rahyA che te vakhate pUrva bhavanuM vera saMbhALIne meghamAlIdeve siMha, hAthI vagere viSuvIne upaso karyo paraMtu prabhu te jarAye calAcamAna thayA nahi. tyAra pachI atyaMta kopAyamAna thaI ne prabhune pANImAM DUbADI devA mATe ghAra garjanA pUrvaka muzaladhAra varasAda varasAvyA, ane te varasAdathI prabhunA nAka sudhI pANI uMce caDhayuM. te vakhate dharaNendre avidhajJAnathI meghamAlInA upasarga ne jANyA, tethI potAnA niSkAraNa prabhunA upasargane dUra karavAne tarata prabhu pAse AvyuM.
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ zovijayasUrikRtaprabhune praNAma karI temanA paga nIce uttama kamala sthApana karyuM ane prabhunA mastaka upara sAta phaNAvALuM chatra karyuM, pachI meghamAlIne kahyuM ke he pApI! traNa jagatanA gurU upara A tAre kepa ze ? atyAra sudhI meM A tArA. kRtyane sahana karyuM paNa have huM sahana karIza nahi. kAraNake huM prabhune sevaka chuM. prabhu te zatru ane mitra bane upara samAna daSTivALA che, tethI temane te kAMI thavAnuM nathI, paraMtu tene potAne ja nukazAna thavAnuM che, mATe haju paNa, prabhunI pAse kSamA mAga. dharaNendranA A vacanathI bhaya pAmIne potAne aparAdha prabhu AgaLa khamAvyo ane potAne sthAne gaye. dharaNendra paNa prabhune namIne svasthAne gaye. e pramANe tiryaMca hoya tene lAgalagATa vadhAremAM vadhAre sAta ATha bhava thAya, paraMtu je vacamAM dharmane pAme te sadgati paNa pAme. 5 avataraNa---A gAthAmAM paNa bIjA sAthaws dvArane daSTAMta pUrvaka jaNAve che -- (zAka vRttama) kAlapANibhavA anAdinidhanAstatsarvajAtau sadA, jIvena bhramatA muhUrtamapi hi prAptaM na kiMciddhitam / 18 19 20 20 15 16 17 yuktAzuktikayeva vAri maNikadvAddhauM kvcidaivt23 24 25 25 26 27 29, ra8 statmApyAtha sakaMbalena zabalenokSNeva dhArya zriye // 6 // 12
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUraprakara: 37 - kAla jIva bhava traNa anAdi tehathI savi jAtimAM, nitya bhamatA Aja jIve muharta paNa rahI zAMtimAM , kaMIka hita nA meLavyuM tethI bhramaNa rahyuM cAlatuM paNa svAtijalajima chIpamAM je daivayoge AvatuM. 1 te tenuM motI bane tima hAya bhAgyeja caLakatuM, te dharma pAme hAya avaLuM puNyathI sIdhuM thatuM; dharma pAmI sAdhave nita jema kaMbala zuMbale, zreSThi saMge dharma sAdhI sura thayA sthiratA bale. 2 lokAMthe -kAla, java ane saMsAra Adi ane aMte rahita che. te kAraNathI sarva cenimAM niraMtara bhamatA jIve eka suhurta sudhI paNa alpa hitane prApta karyuM nathI. paraMtu jema samudramAM motInI chIpane kyAreka daivAge motI banAvanAra pANI maLI jAya che tema kadAca jIvane te hita (samyakatvAdi prApta thaI jAya te kaMbala sahita saMba9 nAmanA vRSabhanI (baLadanI) jema tene mokSa lakSmI meLavavAne mATe TakAvI rAkhavuM. 6 pabdArtha -kAla, prANI ane bhava anAdi anaMta eTale zarUAta ane aMta rahita che. kAraNa ke bhUtakALanI Adi nathI temaja bhaviSyakALano aMta nathI mATe kAlane anAdi anaMta kahyo. vartamAnakALa eka samaya rUpa ja hovAthI te sAdi sAMta che. vaLI A jIvanI paNa Adi nathI kAraNa ke je vastu navI utpanna thAya tenI Adi thAya. (zarUAta kahI zakAya, paraMtu jIva te svayaMsiddha eTale keIna vaLI A cha Adi thAya te
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ 38 zrIvijayapadhasUrikRta-- karela nathI. tethI tenI Adi nathI. temaja jIvana nAza. paNa nathI. kAraNa ke nArakI manuSya tiryaMca devarUpe tenI judI judI avasthAo badalAya che paraMtu te dareka avasthAmAM te jIva rUpe te kAyama ja rahe che mATe tene nAza paNa nathI. tevI ja rIte bhava eTale saMsAra te paNa Adi aMta. rahita che. kAraNa ke A saMsAra paNa koIne karela nathI. temaja sadA kALa saMsArI jIvothI bharelo hovAthI tene cheDe. paNa nathI. A kAraNathI eTale A traNe padArtho zarUAta ane cheDA rahita hovAthI saghaLI eTale corAsI lAkha. enimAM niraMtarapaNe rakhaDatA jIve eka muhUrta eTale be. ghaDI jeTalA vakhata sudhI paNa thoDuM paNa hita eTale samyadarzanAdi dharma svarUpa sukhanuM sAdhana meLavyuM nathI. je kadAca anukULa nasIbanA cege prApta thaI jAya te te dharmane jIve mekSa pI lakSamane pAmavA mATe TakAvI rAkhavuM joIe. kenI peThe prApta thAca? te daSTAnta purvaka jaNAve che-. jema samudranI aMdara motInI chIpa vaDe (eTale kAlu nAmanI. mAchalI jenA udaramAM svAti nakSatranuM pANI jAya che temAMthI motI bane che) kadAca nasIba be motI banAvanAruM pANI metI rUpI lakSmIne mATe dhAraNa karAya che tema che paNa dharma pAmIne mekSa rUpI lakSmIne mATe tene TakAvI rAkhavA joIe. A bAbatamAM udAharaNa jaNAve che. jevI rIte saMbala ane kaMbala nAmanA be vRSabhee dharma pAmIne tene TakAvI rAkhyo tevI rIte dharmane TakAvI rAkhavA joIe. 6 saMbala kebalanuM daSTAnta TuMkamAM A pramANe jANavuM
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ 39 zrIkaraprakara: mathurA nAmanI nagarImAM nidAsa nAme zeTha hatA. te jaina dharmamAM Asakta hato. te zeThane sAdhudAsI nAme priyA hatI. A sAdhudAsIne keIka AbhIrI (bharavADaNa) sAthe maitrI hatI. eka vakhate AbhIrIne tyAM lagna prasaMga hite. tyAre AbhIrIe zeTha zeThANIne AmaMtraNa ApyuM. tyAre zeThANIe kahyuM ke tyAM AvavAne vakhata nathI mATe kevI rIte AvIe? paraMtu lagna prasaMge tamAre koI vastu joIe te laI jaje. zeThe ApelAM ghareNAM te laI gaI. tethI lagnamAM ghaNe raMga jAye tethI te ghaNuM rAjI thaI tethI prasanna thaelA AbhIre kaMbala ane zaMbala nAmanA be traNa varSanA baLado zeThane bheTa ApyA. zeThe vRSabha lIdhA nahi to paNa parANe temanA AMgaNAmAM bAMdhIne bharavADa cAlyA gaye. kAraNa ke temanA jevAnI maitrI AvI ja hoya che. tyAra pachI jinadAse vicAryuM ke je A baLade huM bIjAne tyAM mUkIza to temane halAdikamAM jeDI dukhI karaze. tethI zeThe te baLade potAne tyAM rAkhyA. ane zeTha temanuM prAsuka jala ghAsa vagerethI rakSaNa kare che. jinadAsa zeTha aSTamI ane caturdazIe pauSadha vrata karatA hatA. te vAta sAMbhaLIne teo paNa dharmane viSe zubha bhAvavALA thayA. tethI je divase zeTha khAtA nathI te divase teo paNa khAtA nathI. tethI zeThe paNa vicAryuM ke ATalA vakhata sudhI dayAbhAvathI temanuM rakSaNa karyuM paraMtu have te te mArA sAdharmika thayA che tethI mAre temanuM vadhAre sArI rIte piSaNa karavuM joIe. tethI zeTha paNa dararoja teo pazu che mATe nahi paraMtu potAnA ja baMdhue che e bhAvathI bhakti kare che.
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIviyapadyasUrikRta- eka vakhate bhaMDIravaNa yaMkSAlayane viSe mATe occhava thaye. tyAre ajJAnI gAmaDIAoe vAha vAhana kelI (baLada hAMkavAnI ramata) AraMbhI. te vakhate jinadAsano keIka mitra zeThane pUchayA sivAya te baMne baLadene laI gaye ane temane gADIe joDIne jorathI hAMkyA. keI dIvasa gADIe joDAelA nahi hovAthI te baMne ghaNA duHkhI thayA. vaLI te mitre baLadane jaladIthI deDhAvavA mATe ghaNe mAra mAryo. tethI temanA sAMdhA tUTI gayA, evI rIte te atyaMta duHkha pAmelA te baMnene zeThane tyAM pAchA bAMdhI gaye. jyAre zeTha temanI pAse gayA tyAre temanI tevI avasthA jaIne zeThane ghaNo kheda thayo ane A durAtmAe zuM karyuM evuM vicAravA lAgyA. baMne baLadone kaMpatA ane jorathI zvAsozvAsa letA joIne karUNAvALI daSTithI zeThe temane sneha pUrvaka kahyuM ke he baLada tamAre koInA upara vairabhAva kare nahi. kAraNa ke upakAramAM ke apakAramAM paNa satparUpanuM mana dAtuM nathI. zeTha temane anna pANI Ape che te teo khAtA nathI. kAraNa ke vivekI banelA te vRSabhee anazana karyuM hatuM. zeThe paNa iMgita AkArathI te vAta jANI, tethI zeThe paNa temane anazana karAvyuM. ane teoe harSa thI aMgIkAra karyuM. tyAra pachI zeThe ApelA namaskAra maMtrane sAMbhaLatAM teo samAdhi maraNa pArTIne nAgakumArane viSe deva thayA. A vArtAne sAra e che ke tiryaMca chatAM paNa temaNe dharmanI ArAdhanA karI che teo paNa deva gatinA sukha pAmyA. te durlabha evo A manuSya bhava mahA muzIbate pAmIne bhavya jIvoe tene phegaTa hArI javo nahi paraMtu dharma kAryo karIne te janmane saphaLa karavo joIe. 6
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ 41 zrIkapUraprakara: avataraNa-e pramANe be gAthA vaDe "rAtha"i dvAranuM svarUpa jaNAvI have be gAthAo vaDe trIjA "jhumava' nAmanA dvAranuM svarupa samajAve che - kSetre nAmalavAlake ca lakSaNAkIrNe va rohedyathA, bIjaM kiMcidihAkhile ca phalati kSAtre ca nAnAphalaiH / deve nairayike tirazci manuje zreya pratistathA, 23 25 24 tasmAnmeSakumAravannarabhave'nantazriye vayatAm // 7 // jema nirmala ratavALA tema khArA kSetramAM, lAla bIja Uge nahI kheDyA vinAnA kSetra kaMIka choge phala maLe kheDela kSetre vAvatAM, cAra bhava samajAvavAne cAra kSetre jaNAvatA 1 anukrame te kSetra jevA bure naraka tiryaMcanA, bhava manujanA jANavA cAritra bIja paNa bhUla nA; sura bhave ne nAke cAritra raja prakaTe nahI, tithI mAMhI dezasaMyama narabha pUraNa sahI. 2 tivALA kSetra je deva bhava avadhAro, khAravALA kSetra jevA naraka bhava mana dhAro; kheDyA vinAnA kSetra sama tiryaMca bhava saMbhAra, kheDela kSetra samAna narabhava zreSTha sAthI jANa. 3
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIvijayapadmasUriSkRta--- jema medha kumAra sadhama sAdhatA suravara thayA, ne videhe siddha heAro utama ghaNAM jata tarI gayA; bhAgyathI nara bhava lahIne mukiMta kamalA pAmavA, zIghra karavA yatna sava kaSAya viSayA cheADavA. 4 zleAkA:---jema A lokane viSe 1 nirmala retIvAlA khetaramAM khIja ugatuM nathI, vaLI 2 khAravALA khetaramAM paNa ugatuM nathI. 3 nahi kheDelA khetaramAM kAMika uge che ane 4 kheDelA khetaramAM judA judA phleTa varDa phaLe che, tevI rIte devatA nArakI tiryaM ca ane manuSyanA bhavane viSe dharmanI utpatti jANavI. tethI manuSya bhavane viSe meghakumAranI jema. anaMta lakSmI ( mekSa ) ne pAmavA mATe utAvaLa kare. 7 spaSTA :--cAra gatine viSe manuSya bhava pAmIneja dharmanI utpatti (lAbha, prApti) thaI zake che. pazu bIjA traNa bhavAmAM dharmanI utpatti thaI zakatI nathI. te mInA khetaranA STAnta vaDe kavizrI jaNAve che. je khetara nirmala retIthI bhareluM hoya te khetaramAM vAveluM bIja jema ugatuM. nathI ane tethI karIne tevA khetaramAM karelI khetI tadna niSphaLa jAya che athavA kAMI paNa anAja maLatuM nathI. tema deva bhavamAM paNa kAMI viziSTa dharma upArjana karI zakAtA nathI. kAraNa tyAM rahelA devatAe deva bhava saMbaMdhI sukhA bhAgavavAmAM eTalA badhA Asakta thaI jAya che ke jethI temanAthI koI paNa jAtanA viratirUpa dharma banI zakatA nathI. tevIja rIte khAravALI jenI jamIna che tevA khetaramAM khetI karavAmAM Ave te temAM pazu jema khIMja ugatuMja nathI tema khAravALA
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ zIrSaraprakara: " 43. khetara samAna naraka bhavamAM paNa jIvathI kaI dharmakArya banI zakatuM nathI. kAraNake tyAM rahelA nArakInA che tyAMnI kSetravedanA paramAdhAmIkRta vedanA ane parasparakRta vedanAthI eTalA badhA duHkhI che ke temanAthI paNa kAMI viratirUpa dharma prApta karI zakAtuM nathI, tathA jema aNakheDelA khetaramAM bIja vAvavAmAM Ave to temAM kAMIka bIja uge che athavA thoDuMka anAja pAke che, tevI rIte tiryaMca bhavamAM kAMIka samyakatva dezaviratirUpa dharmakArya banI zake che, paraMtu saMpUrNa cAritra dharmanI sAdhanA banI zakatI nathI. kAraNa ke parAdhInatA aNusamaja vagerene laIne tyAM sarvavirati dharma hoto nathI, . paraMtu samyakatva ane dezavirati rUpa kAMIka dharma thaI zake che. tathA sArI rIte kheDelA khetaramAM jema aneka prakAranAM bIja uge che ane tethI judA judA prakAranAM phale maLe che tema kheDelA khetara sarakhA manuSya bhavamAM ja saMpUrNa saMyama. vagerenI sAdhanA rUpa dharmanI prApti thAya che. mATe he bhavya. jana! tathA prakArano manuSya janma pAmIne zreNika rAjAnA putra meghakumAranI jema anaMta lakSmI je mekSa tene prApta karavA utAvaLa karavI joIe eTale manuSya bhava pAmIne jema bane tema mokSa mArganI sAdhanA karavA jaladI udyama karavo joIe. 7 A bAbata upara meghakumAranuM daSTAnta TUMkamAM nIce. pramANe jANavuM - magadha dezamAM rAjagRhI nagarImAM zreNika nAme rAjA hatA. temanI dhAriNI nAmanI rANathI meghakumAra nAme putra thaye. te meghakumAra yuvAna thayA tyAre zrI vIra prabhunI dezanA
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ ---- 44 zrIvijayapatrasUrikRta- sAMbhaLI temane A saMsAra upara vairAgya bhAva thaye, tethI temanI zrIvIra prabhunI pAse dIkSA levAnI IcchA thaI te vAta temaNe mAtA pitAne kahI. ane dIkSA levA mATe rajA mAgI. tyAre mAbApe kahyuM ke he putra! A vrata pALavuM saheluM nathI. keLa sarakhA kemaLa zarIravALe tuM ke jeNe TADha taDake sahana karyA nathI te tArAthI A duSkara cAritra kevI rIte pALI zakAze ? tyAre meghakumAre kahyuM ke bhavathI udvega pAmela huM te duSkara chatAM paNa pAlIza. mATe mane rajA Apo. tyAra pachI mAta pitAe ghaNI rIte samajAvyA chatAM temane nizcaya aDaga rahyo tyAre temaNe dIkSA levAnI rajA ApI. ane meghakumAre paNa vIra prabhunI pAse dIkSA lIdhI. rAtrIe jyAre sUvAne prasaMga Avyo tyAre meghakumAra sauthI laghu dIkSita hovAthI temane saMthAre sauthI chelle Avyo. rAtrImAM saMthArAmAM sUtelA temanA zarIre mAtrAdi karavA mATe jatAM AvatAM sAdhuonA pagane saMghaTTa (saMbaMdha) thavA lAgyo. ane zarIra dhULathI vyApta thavA mAMDayuM. te vakhate temane uMgha AvatI nathI. tethI te vicAre che ke kayAM mArI suMdara taLAIo vagere vALe palaMga ane kyAM A bheMya upara saMthArAmAM sUvAnuM temaja jatA AvatA sAdhuonA paganI Theso khAvI. AvuM duHkha mArAthI sahana thavAnuM nathI mATe savAramAM prabhunI pAse jaIne dIkSAno tyAga karIza, evA vicAramAM ne vicAramAM temaNe parANe. rAtrI pUrI karI. savAre vrata tyAga karavAnI IcchAthI prabhu pAse AvyA.
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ 45. zrIkapUraprakara: te vakhate sarvajJa prabhue temane bhAva jANIne kahyuM ke vratanA. bhArathI tame kema kheda pAmyA? tamane tamAre pUrva bhava sAMbhaLatA nathI. tyAM tame kevuM kaSTa sahana karyuM che te sAMbhaLa-pAchalA trIjA bhavamAM vaitADhaya parvatane viSe tame hAthI hatA. merUprabha tamAruM nAma hatuM. eka vakhata vanamAM dAvAnala lAge. tethI tuM pANI pIvAne sarevaramAM gaye. tyAM bIjA hAthIe mAravAthI tuM kAdavamAM paDaye. ane maraNa pAmIne vidhyAcalane viSe pharIthI hAthI thaye, eka vakhata dAvAnala joIne jAti smaraNa upajavAthI pUrva bhavanuM smaraNa thavAthI ghAsa vagere ukheDI nAkhIne traNa IMDile. (ghAsa vagere vinAnI kerI jamIna) tarapha doDe. be IMDila prathama AvelAM prANIothI bharAI gayelA joIne trIjA sthaMDilamAM tuM gayA. tyAM tAre zarIre kharaja AvavAthI khaNavAne teM tAre paga uMce karyo. te vakhate paga uMco karavAthI khAlI thaelI jagAmAM bIjA prANuonA dhakkAthI eka sasalo AvI paDe. tene joIne je paga heThe mUkIza te A bicAre sasale marI jaze evI dayA bhAvanA upajavAthI te paga adhara rAkhe. aDhI dIvasa pachI dAvAnala zAMta thaye tyAre ja pitApitAne sthAne gayA. te vakhate bhUkha ane tarasathI pIDAele tuM pANI pIvAne do. paraMtu lAMbe vakhata sudhI paga uMcA rahevAthI te akaDAI gayA hovAthI deDatAM hatAM tuM jamIna upara paDI gayo. tyAM bhUkha ane tarasanI vedanA traNa divasa te bhegavI. ane tethI tuM maraNa pAmya, maraNa pAmIne te dayA bhAvanA puNyathI hamaNuM tuM manuSyapaNuM pAmyo che. eka sasalAne
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ 41 zrIvijayapadmasUriSkRta- acAvavAne mATe te eTalu kaSTa sahana karyuM ane tethI tu rAjaputra thayA. tA sAdhuenA paganA saTTanathI tuM kema kAyara thaI gayA. eka jIvane abhayadAna ApavAthI paNa jyAre ATaluM phUla maLyuM teA sarva jIvane abhayadAna ApanAra A vrata aMgIkAra karIne tu have pramAdI thaIza nahi. A pramANe prabhunI vANI sAMbhaLIne te phrIthI vratane viSe Dha AsthAvALA thayA. ane mithyA duSkRta ApIne tIvra tapa karavA lAgyA. ane cAritranuM samyag rIte pAlana karIne vijaya vimAnane viSe deva thayA. tyAMthI cyavIne mahAvideha kSetramAM upajIne mAkSe jaze. A pramANe tiryaMcanA bhavamAM paNa yA pALIne dharma kArya sAdhavAnA kAraNabhUta manuSya bhava pAmI zrImeghakumAre tene sala karyo tema manuSya bhava pAmIne bhavya jIvAe vizeSatAthI dharmanI sAdhanA karIne AtmakalyANa karavuM vyAjamI che. kAraNa ke manuSya bhava pAmavA ghaNA durlabha che. // iti meghakumAra kathA // avataraNa: manuSya bhava pAmyA chatAM kevA kevA prakAranI buddhivALA manuSyA kevAM kevAM prakAranAM karma bAMdhI aMte kevI gati pAme che te jaNAve che. / mantAAMtAvRttam / / E 2 3 velAkule mahati nRbhave prAk prasannenduvatta ' 1 1 4 10 9 jIvA mUDhazlathadadhiyaH krINate karmatrastu /
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ naka, 15 16 17 zrIraprakaraH at f flag = zat, _11 14 22 21 20 12 yenAnte syAcchivapuramurusphUrti teSAM krameNa // 8 // vistAravaMta samudra para nara bhave mohita janA, ne zithila daDha buddhivALA jIva kamasara dIlanA bhAvane anusAra jethI narakapaNuM tiribhAvane, narapaNuM nirvANa pAme kharIdatA te karmane. 1 te karmanA udaye karI mohita jano narakAdimAM, jAtA zithila matimaMta jIve jAyaprAye manujamAM; dharmamAM daDha buddhivALA chevaTe ziva pAmatA, samAjU narA mahitapaNuM ne zithilatA tarachoDatA. 2 kAtha-samudra sarakhA vistAravALA manuSya bhavane viSe mUDha, zithila ane daDha buddhivAlA (A traNa prakAranA) jIvo pUrve thaelA prasannacandra rAjarSinI peThe te te karmarUpI vastu kharIde che, jenA vaDe te traNe anukrame naraka tiryaMcanI gati rUpI kUra kArAgRha sarakhI be durgatie, duHkhathI paNa pradhAna svarga na pAmavArUpa gati, ane aMte ghaNuM prakAza yukta mekSa gatine meLave che. 8 pachAtha:-ahIM manuSya bhavane samudra sarakhA vistAravALe jaNAvyuM che. kAraNa ke saMsArI jIvana utkRSTathI pa63 bheda kahyA che temAM manuSyanA 303 bheda che. ane te
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ 48 zrIvijayepadmasUrikRtaTuMkANamAM A pramANe - bharata kSetranA, 5 eravata kSetranA, ane 5 mahAvidehanA manuSya e pramANe 15 bheda karmabhUminA manuSyanA jANavA tathA akarmabhUmi eTale jyAM. yugalIyA manuSya upaje che, temanA 30 prakAra-5 himavaMta 5 araNyavata 5 harivarSa 5 ramyaka 5 devakurU ane 2 uttarakurU e pramANe 30 akarmabhUminA manuSya tathA pada aMtaradvIpa e pramANe 153056 maLI 101 bheda thayA. te darekanA traNa traNa bheda 101 garbhaja paryApta manuSyanA, 101 garbhaja aparyApta manuSyanA, ane 101 saMmUrNima aparyApta manuSyanA e pramANe 303 bheda jANavA. ahIM manuSyanA TuMkANamAM traNa bheda jaNAvyA che- 1 mUDha buddhivAlA eTale kharI samajaNa vinAnA jI, 2 zithila buddhivALA eTale maMda buddhivALA athavA DAmADoLa parigumavALA jIvo ane trIjA daDha buddhivALA eTale dharmasAdhanAmAM udyama karanAra che. A traNa prakAranA manuSya anukrame traNa prakAranI karmarUpI vastu kharIde che athavA traNa prakAranAM karma bAMdhe che, temAM prathama prakAranAM manuSya tevA prakAranAM karma bAMdhe che ke jenAthI temane prathamanI be mugatie eTale atyaMta dukhavALI hovAthI krUra kedakhAnA sarakhI naraka gati athavA duHkhavALI tiryaMca gati maLe che. tathA bIjA prakAranA zithila pariNAmavALA jI ghaNuM karIne duHkhathI paNa svarga na pAmavA yogyagati athavA manuSya gatine prApta kare tevA prakArane karmabaMdha kare che. tathA trIjA prakAranA uttama pariNAmavALA daDha buddhivALA je manuSyo te aMte ghaNA
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUraprakaraspaSTAthadika jJAnAdi prakAzayukta mokSagatine prApta kare tevA prakArane karmabaMdha kare che. kahevAne Azaya e che ke karmabaMdha karanA. rane mokSa prApta thAya nahi. paraMtu A prakAranA jIvo tevA tevA zubha karma bAMdhe che ke jenAthI chevaTe teo sArA sArA dAnAdinI tathA saMyamAdinI sAdhanA karIne bIlakula karma aMdhathI rahita thaIne anaMta sukhavALI ane atyaMta prakAza cuta mokSagatine meLave che. A bAbatamAM pUrve thaelA prasannacaMdra rAjarSinuM daSTAnta jANavuM. temaNe ekaja bhavamAM tevA tevA prakAranA pariNAmane vaza thI sAtamI narakanAM daliyAM bAMdhyA ane tyAra pachI caDhatAM caDhatAM chevaTe devo kanA daliyAM bAMdhyA chatAM ekadama kSapakazreNimAM caDhIne saghaLAM ghAtI karmane kSaya karI kevalajJAna meLavI ane mokSagati pAmyA. prasannacaMdra rAjarSinuM daSTAnta TuMkAmAM A pramANe - pitanapuranA rAjA prasannacaMdra pitAnA nAnA bALakane gAdIe besADIne prabhu zrI mahAvIra svAmInI pAse dIkSA lIdhI. temanI sAthe vihAra karatA prasannacaMdra gItArtha thayA. eka vakhate prabhunI sAthe vihAra karatAM rAjagRhI nagarInA udyAnamAM samosaryA. temane vaMdana karavAne zreNika rAja sainya sAthe jAya che te vakhate te sainyanI AgaLa sumukha ane durmukha nAmanA be mANaso paraspara vAtolApa karatA jAya che. mArgamAM prasannacaMdra rAjarSi sUrya tarapha daSTi rAkhIne ane uMcA hAtha rAkhIne AtApanA le che. temane joIne sumukhe kahyuM ke tapa karatAM A munine svarganAM ane mekSanAM sukha
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIvijayapadyasUrikRta- - hAthamAM rahelAM jaNAya che. te vakhate durmukhe kahyuM ke AnuM te nAma paNa levA gya nathI. kAraNa ke pitAnA nAnA bALakane gAdIe besADIne maMtrIone kArabhAra seMpIne teNe dIkSA lIdhI. rAjA bALaka hovAthI paDezanA rAjAo tenA upara caDhI AvyA che. maMtrIo paNa temanI sAthe maLI gayA che ane rANIo nAzI gaI che. A vAtacIta prasannacaMdra rASie sAMbhaLI. ane tethI temane ekadama kodha caDhayo. eTale manamAM vicAravA lAgyA ke je huM atyAre tyAM hota te maMtrIone sajA karata ane rAjAone harAvIne nasADI mUkata. e pramANe vicAramAM ne vicAramAM zatruo sAthe manathI yuddha karavA lAgyA. te potAnA vratane bhUlI gayA. jANe pate navA navA zastrothI laDe che. AvA dhyAnamAM teoe azubha karmane baMdha karavA mAMDe ane evA azubha pariNAmamAM caDayA ke sAtamI nArakInAM dalIyAM bAMdhyA. te vakhate zreNika rAjA paNa tyAM AvI pahoMcyA. temaNe prasannacaMdrane vaMdana kyuM. pachI samevasaraNamAM gayA. tyAM vIra prabhune pUchyuM ke prasanacaMdra rAjarSi meM jyAre temane vaMdana karyuM tyAre maraNa pAme te kyAM - jAya. tyAre prabhue kahyuM ke sAtamI narake jAya. thoDI vAra pachI pharIthI pUchyuM tyAre prabhue kahyuM ke sarvArthasidhdha jAya. zreNika rAjAe pUchyuM ke AvuM be prakAranuM vyAkhyAna zAthI? tyAre prabhue kahyuM ke te vakhate teo dumukhanAM vacana sAMbhaLI durgAnamAM caDhayA hatA ane tethI te vakhate temane sAtamI nArakInAM dalika baMdhAtAM hatAM. te vakhate teo manathI zatru rAjAo sAthe laDI rahyA hatA. laDatAM laDatAM badhA zastro khuTI gayAM eTale mAthAne mugaTa pheMkavA mATe mAthe hAtha mUke che.
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUraprakraspaSTArthIdi: mAthuM ughADuM che eTale pAcho vicAra zreNi palaTo khAya che. huM sAdhu chuM. tethI mAre putra ane rAjapATa zuM? meM te tene tyAga karyo che. kene putra ane kenuM rAjya? e pramANe pAchA zubha dhyAnamAM caDhatAM caDhatAM sarvArthasiddhane baMdha pharIthI pUchayuM tyAre karatA hatA. A vAtacIta cAle che tevAmAM duMdubhine zabda che. te sAMbhaLI zreNika rAjAe prabhune pUchayuM tyAre prabhue kahyuM ke prasannacaMdra rAjarSine kevalajJAna thayuM che tene mahimA devatAo kare che. A kathAne TuMkamAM sAra e che ke karmabaMdha thavAmAM mukhya kAraNa mana che. mATe mane zubha dhyAnamAM vartatuM hoya to zubha baMdha thAya ane azubha dhyAnamAM vartatuM hoya to azubha baMdha thAya che. tyAra pachI ghaNe kALa vicarIne te rAjarSi mokSanA sukha pAmyA. Iti prasanacaMdra rAjarSi kathA che avataraNue pramANe trIjuM "mava' nAmanuM dvAra kahIne have ce zuM saMkula nAmanuM dvAra be gAthADe kahe : tattAdRzAbhavyapituH suto'pi, dharmAlaso yaH sulaso'bhavanna 10 12 8 9 1 15 sa kiM viSAhe visshnmnnist14 18 13 16 17 kAnna vA zrIsadanaM sarojam // 9 /
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIvijayapadmasUriSkRta para zreSTha kula rUpa sthAna maLatAM jarUrajana dharmI ne, paNa duSkule janmyA chatAM puNye janA dharmI ane sthAna jherI sarpa te paNa jhera haranAro maNI, tyAM thAya kAdavathI huve utpatiM tema kamala taNI. 1 sulasa nAme sutA kasAI kAlasArikanA hatA, pitA abhavya chatAM na dhame tekadI ALasu thatA; puNyayAge sulasa pAme saMga abhaya kumAraneA, hAya nIca kula tAya mahimA jAgatA che puNyanA 2 lAkAtha:-- je sulasa tevA prakAranA alabhya pitAnA putra chatAM dharmane viSe AlasavAnA thayA nathI. zuM jherI sarpathI jherane haranAra maNi thatA nathI? athavA kAdavamAMthI lakSmInA ghara rUpa kamalanI utpatti thatI nathI? athavA thAya che. huM spaSTA :-kharAba kulamAMthI paNa uttama purUSo utpanna thAya che teA sukulanI tA vAtaja zI ? e vAta dRSTAnta pUrvaka samajAve che. kharAba kulamAMthI paNa uttama purUSo utpanna thAya che te vAta teA kharAba kulanA mahimA jaNAve che evI zakA thAya tA te khAkhatamAM jaNAvavAnu ke kharAba kulamAMthI uttama purUSaSa utpanna thAya che te te purUSanA pUrvanA puNyAdaya jANavA. para Mtu te kulanuM mAhAtmya nathI. zreNika rAjAnA vakhatamAM rAjagRhI nagarImAM kAliksaurika nAme cAMDAla hatA je dararAja pAMcase pADAnA vadha karatA hatA ane jene zrI mahAvIra prabhue abhavya eTale mokSe javAne ayeAgya jaNA
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapU prakaraspaSTAdiH paka nyA hatA te kAlikasaurikane putra chatAM paNa sulasa dharmane viSe- ALasavALA thayA nathI. athavA . AvA nIca kulamAM utpanna thavA chatAM ane abhavya pitAno putra chatAM sulase dharmakArya mAM ALasa rAkhI nahi, paraMtu samyaga rIte dharmanI ArAdhanA karI. kAraNa ke tene sukulamAM utpanna thaelA abha cakumAranI sAthe mitratA hatI. A bAbatamAM deSTAnta Ape che:-zuM jherI sarpamAMthI jherane haraNa karanAra maNi utpanna thatA nathI ? athavA jherI sarpanA mAthA upara maNinI utpatti thAya che je maNi te sarpanA jheranA nAza karanAra thAya che. athavA te prasiddha lakSmI devInA gRha rUpa sarAvarane viSe kAda vamAMthI paNa kamalanI utpatti thAya che.hu sulasanA TAntanA TuMkasAra A pramANe rAjagRha nagaramAM kAlasorika nAme caDAla hatA. te dararAja pAMcase pADAnA vadha karatA hatA. temaja alabhya hatA. tene sulasa nAmanA putra hatA. te alakumAranI mitratAthI dharmane viSe kuDha AsthAvALA thayA hai. kAlasorika marIne narake gayA tyAre svajanAe tene kuTuMbanA bhAra soMpIne kahyu ke jema tArA pitAe hiMsAnA tyAga karyAM nhAtA tema tAre paNa hiMsA tajavI nahi ane kulakramanuM ullaMghana karavuM nahi. tyAre suse kahyuM ke ane bhavane nAza karanArI hiMsA kayA samajI purUSa kare ? prANanA tyAga karavA sArA paNa hiMsA karavI sArI nahi. kuTuMbIoe kahyuM ke kulakramane ALagavAnA pApathI zuM tuM hiMsAmAM vadhAre pApa mAne che. badhA jIvA game tyAre te maravAnA che ja te temane mAravAmAM pApa zuM ?
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIvijayapakvasUrikRtavaLI keTalAka pazu te duHkhathI pIDAtA hoya che te temane mAravAmAM pApane badale ulaTuM punya thAya che te chatAM tane temAM pApa lAgatuM hoya te ApaNe jema dhana vaheMcIe chIe tema te pApane vaheMcI laIzuM. tyAra pachI sulasa vicAre che ke A ajJAnIone mAre sanmArgamAM joDavA joIe. e vicArathI eka divase teNe kuhADA vaDe pitAnA paga cheDyo. tyAra pachI tenI vedanAthI vilApa karatA sulaze. teone kahyuM ke he pUjya sagAMo mane ghaNuM pIDA thAya che mATe tame thoDI thoDI pIDA vaheMcI le tyAre teoe kahyuM ke tArI vedanA amArAthI zI rIte levAya? tyAre sulaze kahyuM ke jo tame mArI pIDA laI zakatA nathI te tame mAruM pApa zI rIte leze? e pramANenAM sulasanAM vacanathI bodha pAmIne teo dharma buddhivALAM thayAM. sulase potAnI zraddhAne tyAga karyo nahi. e tenAM pUrva puNyane prabhAva jANavo. i Iti sulasa kathA che avataraNu-sukulamAM utpanna thaelI strIo paNa bedhane mATe thAya che te jaNAve che - bodhAya saddharmakulodabhavAH khiyo 'pyudAyanasyeva purA prbhaavtii| sattIrthatA ki jaladhena ? gaMgayA, 16 14 65 18 17 savRttatA vA zazino na ? rAkayA // 10 //
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ papa - - zIkapuraprakaraspaSTAthadika zubha dharmavAsita kula viSe janmela strIo paNa bane, gharmabodha pamADanArI jima udAcana bhUpane rANI prabhAvatI satya te jima saMgathI gaMgAtaNA, sAgara gaNAye tIrtha rUpe saMgathI pUnama taNa. 1 caMdramA dekhAya pUraNa geLa sArA saMgathI, lAbha sArA saMpaje jima zreSTha kAraNa saMgathI; mahimA pravara kulane jaNAvyuM dharmakAraNa sukulane, puNya udaye meLavI ArAdhaje jina dharmane. 2 kArya --pUrve thaelA udAyana nAmanA rAjAnI rANuM prabhAvatInI jema saddharmavALA kulamAM utpanna thaelI strIo paNa bedhane mATe thAya che. (dRSTAMta jaNAve che.) samudranuM uttama tIrthapaNuM gaMgAvaDe zuM sthI thatuM? athavA caMdranuM gaLAkArapaNuM pUrNimAnI rAtrI vaDe zuM nathI thatuM? arthAt thAya che. 10 spaSTArtha:-saddharmavALA kulamAM utpanna thaelI strIo paNa bedhane mATe thAya che. kAraNa ke je kula paraMparAmAM saddharmanuM pAlana karavAmAM Ave che te kulamAM utpanna thaela bALako upara paNa tenA sArA saMskAra nAnapaNathI ja paDe che. ane tethI saddharmavALA kulamAM utpanna thaelI prabhAvatI nAme rANuM pitAnA pati udAyana nAmanA rAjAne baMdha karanArI thaI. A prabhAvatInuM draSTAnta hamaNuM ja spaSTArthane aMte jaNAvavAmAM Avaze. e pramANe sadhdharmavALA kulamAM
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIvijyapadrasUrikRtautpanna thaelI strIo paNa bAdha mATe thAya che temAM Azcarya jevuM nathI te udAharaNa pUrvaka jaNAve che. jemAM samudra khAre che te chatAM gaMgA nadanA saMgathI te samudra sArA tIrthapaNAne pAme che. jyAM nadIne samudra sAthe saMga thAya te tIrtha kahevAya che. paraMtu gaMgA nadInI pavitratAne laIne tene je sthaLe samudra sAthe saMgama thAya che te sthala sutIrtha tarIke prasiddha che. Aja bAbatamAM kavizrI bIjuM udAharaNa ApaNuM A pramANe Ape che ke-pUrNimAnI rAtrInI sebatathI caMdramAne zuiM geLAkArapaNuM nathI thatuM? athavA to pUrNimAnI rAtrInI sobatathI te rAtrIe caMdramAnuM geLAkArapaNuM thAya che eTale caMdra saMpUrNa goLa hoya che. pUnama sivAyanA divase caMdra cheDe ghaNe paNa khaMDita hoya che paNa pUrNimAne divase tenI latarA" saMpUrNa gaLAkArapaNuM thAya che. te pUrNimAne prabhAva che. ema jaNAve che. 10 prabhAvatI rANInuM daSTAMta A pramANe - bharatakSetramAM sidhusauvIra nAmane deza che. temAM vitabhaya nAme nagara che. te dezane udAyanA nAme rAjA che. te mahAparAkramI hatuM. tenA tAbAmAM sidhusauvIra vagere 16 deze che. vaLI te 360 nagarane svAmI che. vaLI mahAsena vagere daza rAjAo tenA caraNanI sevA karatA hatA. A rAjAne prabhAvatI nAme paTTarANI hatI. temane rAjyane bhAra upADavAmAM samartha guNovALe abhIci nAmano putra tathA kezika nAmane bhANeja hate. eka vakhate te nagaramAM eka me vahANane vepArI
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaraprakaraspaSTAthadi: pa7 AvyuM. tenA hAthamAM pratimAthI ramaNIya eka dAbhaDe hate. te dAbhaDAne bajAranA madhya bhAgamAM rAkhIne teNe A pramANe ghoSaNA karI ke "he jane! tame A devAdhidevanI pratimA grahaNa kare tenA prabhAvathI dustara samudra paNa mane sahelAIthI taravA yugya thayela che. A zeSaNa sAMbhaLIne tApasa sahita prathama te udAyana rAjA AvyuM. bIjA paNa tApasI, vipro, tridaMDikA vagere AvyA ane dAbhaDAmAM potAnA deva hari hara brahmA vigerenI pratimA haze ema dhArIne potAnA devAdhidevanI buddhithI teo te dAbhaDAne ughADavA lAgyA. paraMtu jyAre te ughaDe nahi tyAre loDhAnA kuhADAthI bhAgavA mAMDaye chatAM te kASThasaMpuTa (dAbhaDe) ughaDo nahi tyAre nagaravAsIo sahita rAjA vismaya pAmyuM. bhatarane bhejana vakhata thaI gayuM che ema jANIne prabhAvatI rANee rAjAne belAvavA dAsIne mekalI, te vakhate (rANIne) A Azcarya dekhADavAne rAjAe rANIne tyAM belAvIne A Azcarya jaNAvyuM. A sAMbhaLIne prabhAvatI rANIe potAnA cittamAM vicArIne kahyuM ke he deva ! A pratimA devAdhideva arihaMta paramezvaranI to nathIne? temanI A pratimA hoya te hari vagerenA nAmathI te kevI rIte pragaTa thAya ? arihaMta bhaga vAnanI abhuta pratimA huM lekene smaraNa mAtrathI dekhADIza. pachI rAjAnI AjJAthI te prabhAvatI rANee cakSakardame vagerethI abhiSeka karIne praNAmapUrvaka kahyuM ke he devAdhideva che arihaMta ! he aSTa pratihAryadhArI! tame mane potAnuM darzana Ape. A pramANenA rANInA vacanathI siddha manTanI jema te peTI pitAnI meLeja ekadama ughaDI gaI ane
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18 zroviyavasUrikRtatenI aMdara gazIrSa candanavALI deve banAvelI praphullita phUlanI mAlAthI zaNagArelI pratimA nIkaLI. te avasare jinazAsananI moTI unnati thaI. prabhAvatIe AnaMdathI te pratimAne praNAma karIne stuti karI. rAjAe te vepArIne badhunI jema satkAra karIne rajA ApI ane rAjA te pratimAne AnaMdapUrvaka utsavathI pitAnA antaHpuramAM laI gaye. vimAna sarakhuM manohara citya karAvIne temAM rAjAe harSathI pratimAnI pratiSThA karI, tyArathI mAMDIne rAjA bhakitapUrvaka te pratimAne haMmezAM pUjavA lA, ane pati sAthe prabhAvatI paNa te pratimA AgaLa nAca karatI hatI. . eka divase pratimA AgaLa nAca karatI prabhAvatInuM ekaluM dhaDaja rAjAe joyuM. tethI cakti thaele rAjA arkasmAta gAna karatAM aTakI gaye, tethI roSa pAmelI prabhAvatIe kahyuM ke he nAtha! A zI tamArI caturAI? kAraNake tame kAraNa vinA tAlabhaMga karyo che, te vakhate viSAda pUrvaka rAjAe tenuM kAraNa kahyuM. te sAMbhaLIne prabhAvatIe kahyuM ke he prabhu! A dunimittathI mAruM AyuSya alpa jaNAya che, mane mRtyune bhaya nathI paraMtu arihaMtanI bhakta evI mane A dunimitta vratane mATe preraNA Ape che. AthI dharmamAM tatpara banelI teNIe prabhunI pUjA mATe snAna karIne dAsI pAse potAnA be veta vastra maMgAvyA. dAsI te laIne AvI tyAre rANune te bhramathI rAtAM dekhAyAM, tethI te dAsI upara gusse thaI, ane dAsIne darpaNa mAryuM tethI te tarata maraNa pAmI. pachI vastra dheLA dekhAyA, tethI
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIka2karaspaSTAthIdi: pala khinna thaelI te vicAravA lAgI ke paMcendriyane vadha karI meM vratanuM khaMDana karyuM. ane mahA pApa kriyAnA vegathI mArI narakagati thaze. aparAdha vinAnI strIhatyA mane bata (dIkSA) levA mATe utAvaLa karAve che. AthI rANIe A be dunimitte rAjAne jaNAvyA, ane kahyuM ke A be nimitto mAruM AyuSya alpa che tema jaNAvanArAM che. mATe he nAtha! mane vrata levAnI rajA Ape. aMtarAya kare nahi A pramANe devIe Agraha pUrvaka rAjAne kahyuM, tyAre rAjAe kahyuM ke tame khuzIthI dIkSA lya, paNa mAruM eka vacana sAMbhaLe. te e kemaraNa pAmIne jyAre tuM devalokamAM. upaje tyAre adhamI e mane tAre pratibaMdha karavo. 2 Nae te vAta aMgIkAra karI, tyAra pachI rANIe dIkSA lIdhI. cAgni pALIne saMlekhanA karIne prathama devalokamAM devapaNe utpanna thaI. * - ataHpuramAM rahelI devadatta nAme kunjA (baDI dAsI) haMmezAM te devAdhidevanI pratimAnuM pUjana karatI hatI. rAjAne anukrame tApasane bhakta thaele joIne tene pratibaMdha karavA mATe te deva (prabhAvatI rANIne jIva). tApasa rUpe Avyo. hAthamAM amRta sarakhA svAdiSTa phalavALA te tApa sane tApasa bhakta rAjAe ghaNo satkAra karyo, te svAdiSTa - phaLa khAIne teNe tApasane pUchayuM ke phale tame kayAMthI lAvyA.. te kaho. tyAre tApase kahyuM ke ahIMthI dUra AvA prakAranA phalathI zobhAyamAna naMdanavana samAna AzramamAMthI A phala. lAvyo chuM. rAjAe kahyuM ke mane paNa te dekhADe. tApasa sAthe rAjA ekalo cAlyA. tApase paNa potAnI devazakitathI
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ T zrIvijayapadyasUrikRtana eka manahara upavane vikuvIne rAjAne te dekhADayuM. te joIne rAjAe vicAryuM ke manahara phalevALuM A udyAnA mArA gurU tApasanuM che tethI AnAM pharlo khAvAnI mArI dhAraNuM pUrNa thaze. AvuM vicArI jeTalAmAM te phalo levAne rAjAe hAtha nAkhyo ke tarataja kepelA te tApase rAjAne mAravA doDyA. coranI jema kuTAte te rAjA tyAMthI nAThe. rastAmAM siddhine sAdhanArA sAdhuone joyA. teonA zaraNe rAjA gaye teoe rAjAnuM bhayathI rakSaNa karyuM, pachI rAjAe vicAryuM ke meM janmathI jemanuM piSaNa karyuM temanAthI ja huM kema kaMgAye, ane pUrve meM jemane joyA nathI tevA A sAdhuoe mAruM kema rakSaNa karyuM. mATe sArI rIte parIkSA karAelo emano dharma mAruM zaraNa thAo. AvuM vicAratA -rAjAnI AgaLa te prabhAvatI deve pragaTa thaIne jainadharmamAM tene nizcala karyo. tyArathI mAMDIne udAyana - rAjA arihaMte kahela dayA mUla dharmane tathA sAdhuone bhakta evo zrAvaka zirAmaNa thaye. A pramANe te prabhAvatIe rAjAne bAdha pamADI parama zrAvaka banAvyuM. (je pratimAnuM devadattA pUjana kare che tenA prabhAvathI tene kevuM phaLa maLyuM vagere pratimAna mahimA jaNAvatI A kathA ghaNuM lAMbI che, paraMtu tene - ahIM saMbaMdha nathI mATe jaNAvI nathI.) che Iti prabhAvatI rANInI kathA
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ 24 12 - 1 zrIkapUraprakarapachAryAdi * avataraNa -have sAdhu saMga vinA ajJAnathI mahA kaSTa karAM chatAM paNa mekSa phaLa maLatuM nathI te bAbata be gAthAo. viDe jaNAvatAM pAMcamuM sAdhusaMga nAmanuM dvAra kahe che - jiivaaditttvviklairvipurtstpobhichuMao ja tAjhiranAmusAdhufjarA .. kaH svarNasiddhimadhigacchati kUTakalpaiH, ko vAMbudhiM tarati jarjarayAnapAtraiH // 11 // vasaMtatilakAvRtta // samyakatvanA geja prakaTe bedha nirmala tattvane, sAdhu saMge bedha te tAmaline sAdhune saMga na thaye tehathI samyakatva dha. thayA nahI, te sthitimAM ugra tapa paNa mekSa hetu thaye nahI. 1 beTA prAge svarNasiddhi koNa pAme? ke nahI, saDI gayelA vahANumAM besI samudra tare nahI maNakAle tAmalI. samakita lahe munidarzane, iMdra samyagdaSTi have jANaje e niyamane. 2 lekArtha -sugurUnA saMgane nahi pAmele tAmali nAmane tApasa jIvAdi tatvanA jJAnathI rahita moTA tapa vaDe paNa mukita pAme nahi. (kAraNa ke, beTA auSadhi prayegathI keNu varNasiddhine prApta kare athavA koIna ja kare.
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22 zrIvijayapadhasUrikRtatemaja junA (kANAvALA) vahANathI keNa samudrane tare? athavA kaI tarI zake nahi. 11 pArtha -kaMcana kAminInA tyAgI evA sazurUnI sibata vinA mekSa prApti thatI nathI te jaNAve che. tAmali nAmanA tApase jIva ajIva puNya pApa Azrava saMvara nirjarA . baMdha ane mekSa e nava tanuM svarUpa samajyA sivAya kareluM meTuM ajJAna tapa susAdhunI sebata rahita hovAthI mekSarUpI phaLane ApanAruM thayuM nahi. A tApase jeTaluM tapa karyuM (tenuM varNana tenI kathAmAM kahevAze) te tapa je susAdhu pAsethI jIva ajIva vagere nava tAnA svarUpane samajIne zraddhApUrvaka karyuM hatuM te te samakita pUrvaka thAta tethI tene mekSa rUpI phaLa maLata. paraMtu samakita vinAnuM hovAthI te ugra tapa paNa mithyAtva mizrita hevAthI te ajJAna tapanuM tachavuM ja phaLa maLyuM athavA tene mekSarUpI ISTanI prApti thaI nahi. A bAbata haSTAnta pUrvaka samajAve che. suvarNasiddhi meLavavAne mATe je auSadhione prayoga karavAne che te auSadhione badale khATI auSadhiothI prayoga karanArane suvarNasiddhi thatI nathI. temaja samudra taravAne mATe - jarjarita vahANa eTale junuM vahANuM kAmamAM Ave nahi athavA junA vahANathI samudra tarI zakAya nahi kAraNa ke junuM vahANa samudranI vacamAM ja bhAgI jAya che tethI samudra tarI zakAto nathI. tevI rIte ajJAna kaSTathI paNa A saMsAra rUpI samudrane pAra pAmI zakAto nathI. 11 - tAmali tApasanI kathA - : tAmalisI nagarImAM tAmali nAme eka zeTha hatA. teNe
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ E s prakaraprakaraWchAthadi: saMsAranI asAratA jANe. vairAgya bhAvanAthI ajJAnane lIdhe tApasI dIkSA lIdhI. tyAra pachI nagaramAM ghera ghera bhamIne bhikSA laIne te vanamAM gaye. pachI lAvelI bhikSA vAparatA tene vicAra che ke jagatamAM ghaNAM jalacara, sthalacara ane khecara jIvo bhUkhyAM che mATe huM ekalo A bhikSA kema khAI zakuM? tethI teNe bhikSAnA cAra bhAga ryA. temane eka bhAga pitAne mATe ane bAkInA traNa bhAga bAkInAjIne nAkhIne potAne je ce bhAga hato tene pANImAM ekavIsa vAra dhaMI nAkhIne nIraksa karIne pite vAparavA lAgyuM. A pramANe teNe 60 hajAra varSa sudhI AkaruM tapa karyuM.' te paNa ajJAna kaSTa hovAthI tene ghaNuM karmanI nirjarA thaI nahi. aMte anazana karIne marIne bIjA IzAna devalokamAM IndrapaNe utpanna thaye. ATaluM tapa je bIjA jJAnIe (samakitavaMta) purUSe karyuM hota to teTalA tapathI sAta jaNuM mekSe jAta. paraMtu eTaluM tapa karavA chatAM samyakatvarahita hovAthI e tAmali paNa mekSe jaI zake nahi. kAraNake A tapa e ajJAna kaSTa hatuM, tethI ja kahyuM che ke ajJAnI purUSa ghaNAM kroDa varSo sudhI tapa karIne je karma apAve te jJAnI purUSa eka zvAsozvAsamAM khapAve che. mATe jJAnapUrvakanuM tapa ghaNe lAbha ApanAruM che. tAmali tApasa aMta samaye muninA darzanathI samyakatva pAmI Idra thayA che. ema anya graMthamAM kahyuM che. | Iti tAmali tApasa kathA
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 zrIvijyapadyasUrikRta* avataraNu-sArI sabata ane naThArI sebata anukrame guNa mATe ane nAza mATe thAya che te daSTAnta pUrvaka samajAve che - - (vinittam) 3 4 1 ra giripuSpazukAvivAmalo'GgI, .. guNanAzodayabhAg jaDajJasaMgAt / 10 11 7 15 16 jabadAmbu viSaM sudhA ca na syAt , 9 1 1 14. 12, ___ kanakadrau ca kimikSukAnane ca I ! 22 girizukataNI ne puSpazukanI jema nirmaLa jIvane, sUkha jJAnI saMgathI guNa nAza pAme udayane jala meghanuM dhatUramAM viSa rUpa bane ne IkSamAM mIThAza denAruM bane che bheda ahIM AdhAramAM. 1 . kalekArtha -nirmala prANI giri zuka ane puSpazukano jema mUrkha ane jJAnInI batathI anukrame guNanA nAza vALa ane udayane bhajanAre thAya che. meghanuM pANI dhaMturAne viSe jhera rUpa ane zeraDInA vanane viSe amRta rUpa nathI thatuM? arthAt thAya che. 12 : - sapaSTArtha -jevI rIte ekaja mAtA pitAnA putra chatAM girizuka je bhIla lekanI sobatamAM rahyo tenA guNe nAza pAmyA athavA tenAmAM vinayAdi sArA guNe AvyA nahi ane tene badale kharAba vacane bolavA rUpa durgaNe AvyA. ane tene ja bIjo bhAI puSpazukatApasanI sebatamAM
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - - - - - - - - zrIkapUraprakaraspaSTArthIki ro, tethI tApasanAM vacana sAMbhaLIne sAre AcAra vagere joIne sArA vinayAdi guNavALe thaye. tevI rIte A jIva bALapaNamAM prAye nirmala chatAM athavA sArA narasAne nahi samajato hovA chatAM jaDa eTale mUrkha athavA ajJAnI purUSanI sabatane lIdhe nirguNI thAya che eTale tenAmAM sArA guNe AvatA nathI ane kharAba guNe Ave che. tethI ulaTuM, je nirmala jIva jJAnI purUSanI sabatamAM rahe che tenAmAM saguNe Ave che. e pramANe sArI sabata ane kharAba sebatanuM phaLa maLe che. A bAbata daSTAntathI samajAve che--jema nirmala evuM meghanuM pAchuM te vaMtUrAna. vRkSane viSe jhera rUpa thAya che. kAraNa ke dhaMtUre jhera 5 che eTale kharAba che ane tenI sobata thavAthI nirmala chatAM paNa meghanuM pANuM jhera rUpe thaI jAya che. ane teja pAchuM zeraDInA vanane viSe amRta eTale mIThuM (svAdiSTa) bane che. zeraDImAM mIThAza che ane tenI sebata thavAthI pANI paNa mIThuM-gaLyuM banI jAya che. jevI sobata tevI asara evI kahevata lokemAM paNa cAle che. mATe pitAne udaya (AbAdI) IcchanAre paNa kharAba saMgatane tyAga karI sArI sebata karavI. 12 girizuka ane puSpazukanI laukika kathA A pramANe jANavI - eka pipaTIe vRkSanA kotaramAM be iMDAM mUkyAM. temAMthI e pipaTanAM baccAM janmyAM. temane eka pipaTa tyAM AvelA bhalee lIdhe te girika nAme prasiddha thayela ane
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIvijayasUrikRta- bIje pipaTa tApasIe lIdhe te puSpazuka kahevAya. temane girizuka bhIlonI kharAba sebatane lIdhe guNa vinAne athavA durgaNI thaye. ane bIje piopaTa sAdhu purUSonI sebatathI sadguNI thaye. eka vAra kaIka rAjA vakra zikSita ghoDA vaDe te araNyamAM lavAye. araNyamAM bhamatA te rAjAne joIne girizuka bhIlone kahevA lAgyo ke cintAmaNi samAna A rAjAne tame pakaDe. AvuM sAMbhaLIne bhaya pAmele te rAjA tyAMthI nAThe ne tApasInA Azraye gaye. tene Avato joIne puSpazuka mRdu svare bolavA lAgyA ke he tApasa! tame juo, tamArA bhAgyagathI kheMcAIne A rAjA ahIM AvyA che. mATe temane egya Adara satkAra kare, te sAMbhaLIne svastha thaelo rAjA vismaya pAmIne belyo ke te popaTa ! tArAmAM ane te pipaTamAM ATalo badho bheda kema che? tyAre te pipaTe kahyuM ke amArAM baMnenA mAtA pitA eka ja che, paraMtu mane munio lAvyA che, bhale lAvyA nathI. te bhIlonI kharAba vANI sAMbhaLe che ane huM munionI sArI vANu sAMbhaLuM chuM, tethI sobata pramANe asara thAya che ane te vAta tame pratyakSa joI che. mATe duSTanI sobatane tyAga karIne satsaMgati karavI joIe. | Iti girizuka puSpazuka kathA che
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkakhUraprakaraspaSTAthadi: avataraNa-e pramANe sAdhu saMga athavA sapurUSanI sebatanuM pAMcamuM dvAra kahIne have subedhanI pApI purUSanI upara paNa kevI asara thAya che te jaNAvavAne bodha nAmanuM chaThuM dvAra kahe che - ra prApyAlpamapyamalabodhavacazcilAtI.. putro yathAghamalino'pi vibharti zuddhim / ki koTivedhirasacandanaratnavindu 13 14 10 15 11 ___ sparze'pi hemaziziraM ca na taptaloham // 13 // jima cilAtI putra tima kRta pApa rUpa mele karI, malina jIva paNa alpa paNa bedhakavacana zravaNe karI; saMzuddha banatuM kaTIvedhaka rasa taNA saMbaMdhathI, loDhuM tapeluM svarNa kema bane na? have niyamathI. 1 kAtha-pApathI malIna chatAM paNa cilAtIputre alpa paNa nirmala bela vacana pAmIne (sAMbhaLone) nirma lapaNuM dhAraNa karyuM. tapAveluM loDhuM kaTIvedhI rasavALA gazIrSa candananA bindunA sparzathI paNa zItala suvarNa zuM thatuM nathI? athavA thAya ja che. 12 spaSTartha -paNa bedhanuM (hitakArI) vacana ghaNuM pApa karanArA manuSyane paNa nirmala banAvanAra (sudhAranAruM) thAya che. te vAta jaNAvatAM kavizrI kahe che ke strI
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ 28 zrIvijayapadrasUrikRtahatyAnuM bhayaMkara pApa karanAra cilAtI putra pUjya zrImunirAje kahelA "rUpama vivekA ' e traNa padavALuM bedhanuM vacana pAmIne paNa nirmala bodhane pAmyA. kahevAne sAra e che ke huM paNa bedhanuM vacana evuM zaktivALuM che ke tenA prabhAvathI ghara pApa karanArA cilAtIputra jevA pApI manuSya paNa Atma svarUpa samajIne pApathI pAchA phare che ane pitAnuM hita sAdhe che. A bAbatamAM daSTAMta jaNAve che.--keTI vadhI rasavALA candana ratna eTale zIrSacandananA rasamAM evI zakti rahelI che ke tenA sparzathI koDa saMkhyA pramANa letuM paNa senuM banI jAya che mATe tenA rasane kiTivedhI rasa kahevAmAM Ave che. A koTivedhI rasa mizrita (athavA) te rasa rUpa zIrSacandananA bindunA sparzathI letuM zuM suvarNa banI jatuM nathI? athavA loDhuM paNa suvarNa banI jAya che tevI rIte subegha vacane rUpa gozIrSacandananA. rasathI loDhAnA rasa samAna pApI purUSe paNa taddana vilakSaNa eTale pApa kAryonA tyAga karanArA banI jAya che. 13. A bAbatamAM cilAtIputranuM daSTAMta nIce pramANe - magadha dezamAM rAjagRhI nAmanI nagarImAM dhana nAme eka zreSThI raheto hato. tene pAMca putro hatA. tyAra pachI putrInI IcchAvALI tenI strIne susamA nAmanI putrothI paNa ghaNI vahAlI putrI thaI. te zeThane cilAtI nAmanI eka dAsI hatI tene eka putra thaye. te cilAtIputra nAme prasiddha thaye. te cilAtIputra zeThanI putrI susamAne ramADatAM tenI sAthe kharAba ceSTA karate eka vAra zeThe che. tethI
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIpUraprakaraspaSTathIdi: kapAyamAna thaelA zeThe tene pitAnA gharamAMthI kADhI mUkyuM. Ama tema rakhaDate te koIka paTTImAM gayo. tyAM cerI vagere kAryomAM te kuzaLa thaye. anukame te pallInA lokee tene pallIpati banAvyuM. teNe cerene kahyuM ke ApaNe dhana nAmanA zeThane tyAM corI karavA jaIe. tyAMthI je dhana maLe te tamAruM ane tenI putrI susamAM mArI, e pramANe zarata karIne teo dhanazeThane tyAM corI karavA gayA. tenA gharamAM pesIne ghaNuM dhana lIdhuM ane cilAtI putre susamAne upADI. tevAmAM uMghamAMthI dhana zeTha jAgI uThayA. tethI cere ane cilAtIputra susamAne laIne jaladI nAThA. zeTha paNa temanA pAMca putra sAthe temanI pAchaLa paDyA. cAre te nAsI gayA. paraMtu cilAtIputre susamAna ucakelI hovAthI te jaldI nAzI zakatA nathI. tethI tene laIne nAsatAM pakaDAI javAze te susamA pAchI laI leze evuM vicArIne je susamA mArI na thAya te te bIjAnI paNa na thavI joIe evA vicArathI teNe susamAnuM mAthuM hAthamAM rahelI taravAra vaDe kApI nAkhyuM. dhaDane tyAM mUkIne lehIthI nItaratuM mAthuM laIne te paNa jaMgala tarapha nAsI gayo. dhana zeTha paNa thoDI vAre te sthaLe AvI pahoMcyA ane marelI susamAnuM dhaDa joIne ghaNe vilApa karavA lAgyA. pAchaLathI temanA pAMca putre paNa tyAM AvyA. ane zeThane ghaNuM samajAvIne pAchA laI gayA. susamAnA apamRtyune lIdhe zeThane ghaNuM duHkha thayuM. A tarapha susamAnA lohI nItaratA mAthAne eka
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ 'zrIvijayapaDhAsUrikRtahAthamAM pakaDIne ane bIjA hAthamAM taravAra pakaDIne jaMgalamAM jatA cilAtIputre mArgamAM kAusagga dhyAnamAM rahelA eka munirAjane joyA. temane joIne cilAtIputre pUchayuM ke alpa akSaremAM mane dharma kahe nahI to A taravAthI tamAruM mastaka paNa chedI nAkhIza. "upazama-viveka-saMvara" e pramANe kahIne te muni AkAzamAM uDI gayA. tyAra pachI teja sthaLe ubhA rahIne te tene artha vicAravA lAge. temAM prathama upazama padane vicAra karatAM teNe vicAryuM ke krodha rUpI agninI jvAlAthI bhayaMkara araNyamAM kalpavRkSanI jema mArAmAM upazama (zAMti) kyAM che? baLa vinAnI nidoSa A bAlAnA mastakane hAthamAM dhAraNa karatA caMDALa sarakhAM mArAmAM vivekane sparza ke? vaLI mana vacana kAyAne kabaje rAkhavA rUpa uttama saMvara paNa mArAmAM kayAM che? A pramANe vicAra karatAM bedha pAmelA teNe taravAra sahita te bAlAnuM mastaka hAthamAMthI mUkI dIdhuM. ane upazama viveka ane saMvarane pAmIne zuddha dhyAnamAM lIna thaIne potAnA dukRtyanI niMdA karatA te mahAmuni tyAMja kAusa dhyAne rahyA. te vakhate lehInI gaMdhane lIdhe ja sarakhA mukhavALI kI o tyAM AvI ane zarIramAM pisIne te koDIoe cilAtI putranA zarIrane calaNI jevuM chidrovALuM karI dIdhuM. te paNa te dhyAnathI calAyamAna thayA nahi. aDhI divasa sudhI te bhayaMkara upadravane adIna manathI sahana karIne pite karelA pApanI siddhanI sAkSIe AlecanA karI pratikramIne zubha dhyAnamAM maraNa pAmI sahasAra devalokamAM devapaNe upajyA. jevI rIte muninA baMdhanA vacanathI cilAtI
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUraprakaraspaSTArthIdi: 71 putra jevA pApIne paNa uddhAra thaye te anya janene bedhanA vacanathI lAbha thAya temAM navAI zI? che Iti cilAtI putra kathA | avataraNa -arUcithI sAMbhaLeluM bedha vacana paNa prANune hita karanAruM thAya che, te bInA jaNAve che - dveSe'pi bodhakavacaHzravaNaM vidhAya, syAdrauhiNeya iva janturudAralAbhaH / 11 12 13 14 16 15 kvAtho'miyo'pi sarujAM sukhado ravirvA, 17 18 19 20 santApako'pi jagadaMgabhUtAM hitAya // 14 // rUci vinA paNa sAMbhaLIne bedhadAyaka vacanane, rohiNIyA ceranI jima jIva uttama lAbhane; pAme ukALe nA game paNa rogIne sukha Apate, athavA dIye saMtApa janane teya ravi hitakara thatA. 1 lokAtha:-arUci chatAM paNa bodhakArI vacana sAMbhaLavAthI rahiNeya nAmanA coranI peThe prANIne meTe lAbha thAya che. jema apriya chatAM paNa ukALa regavALAne sukhakArI thAya che. athavA tApa ApanAra chatAM paNa sUrya jagatanA prANIone hitakArI thAya che. 14 spaSTArtha -dhakArI vacana sAMbhaLavAnI IcchA na hoya chatAM TheSa bhAvathI sAMbhaLeluM hitakArI vacana paNa jIvane
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ te sAMbhaLIne hasAvathI ATale temane keTalIka 72 - zrIvijayapadyasUrikRtabedha karanAruM thAya che, jema rahiNeya nAmanA corane zrIvIra prabhunAM vacana sAMbhaLavA upara dveSa hato chatAM paNa pagamAM kAMTo vAgavAthI te (kATe) kADhavA mATe baMdha karelA kAnamAMthI AMgaLI kADhI levI paDI ane tethI tenA kAnamAM mahAvIra prabhunA "devI jamInathI cAra AMgaLa addhara cAle che tathA temanI AMkhe baMdha thatI nathI" eTalAM vacane kAnamAM pesI gayAM te paNa tene ghaNA lAbhadAyI thayAM. kAraNa ke te sAMbhaLelA vacanane lIdhe abhayakumAranI jALamAM te phasAyo nahi. ane sajAmAMthI bacI gaye. eTaluM ja nahi paraMtu eka ja vacana sAMbhaLavAthI ATalo phAyade thaye te jeo dharmane upadeza niraMtara sAMbhaLe che temane keTalo lAbha thAya? evuM vicArIne teNe cerIne dhaMdho baMdha karIne dIkSA lIdhI. A bAbatamAM daSTAnta jaNAve che ke rogavALAne gamatuM na hoya tene ApavAmAM Avato kaDavo ukALo tenA regane nAza karIne tene sAje banAve che. ne tethI te sukhI thAya che. tevI ja rIte sUrya jo ke tenA tApane lIdhe Akare lAge che te chatAM paNa te jagatanA jIne hita mATe thAya che. kAraNa ke tene prakAza jIvone maLato na hoya to jInI taMdurastI sacavAtI nathI kAraNa ke darekane jIvavAne mATe sUryanA prakAzanI jarUra che. vaLI te aMdhakArane paNa nAza kare che jethI karIne dareka vastu spaSTapaNe joI zakAya che. sAra e che ke gAmamAM na hoya te chatAM paNuM pariNAme lAbhadAyI evAM bodha vacane jarUra lAbha ApanAra thAya che. 14
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaraprakaraspArTAdika A viSayamAM rauhiNeya ceranuM daSTAnta nIce pramANe jANavuM - rAjagRha nAmanA nagaranI pAse vaibhAragiri nAmane parvata che. tenI guphAmAM lohakhura e nAmathI prasiddha eka cara raheto hato. te rAtrIe rAjagRha nagaramAM corI karI "AjIvikA calAvate hato. tene rohiNuM nAmanI pAnIthI rohiNeya nAmane putra thaye hato. jyAre lehakhura cAra maraNa pathArIe paDe tyAre teNe putrane belAvIne kahyuM ke tuM mAruM kahyuM avazya mAnIza? putre paNa kahyuM ke tAtanuM kahyuM huM jarUra karIza. pitAnI AjJA keNa na pALe. mATe je AjJA heya te jaNAve. tyAre lehare harSita thaIne kahyuM ke deve jemanuM samavasaraNa race che ane je temAM besIne dezanA Ape che te vIranuM vacana tAre sAMbhaLavuM nahi. A pramANe kahIne maraNa pAmIne te durgatimAM gaye. rauhiNeya paNa pitAnI jema rAjagRhI nagarImAM cerI karavA lAgyo. eka vAra vIra prabhu paNa vihAra karatA karatA te nagarImAM tene saryA-samavasaraNamAM besIne prabhu upadeza ApavA lAgyA. te vakhate rohiNeya cera paNa kaMI jarUrI kAmanA prasaMge te raste nIkaLe. prabhune dezanA ApatAM. sAMbhaLIne pitAnuM vacana sAMbhaLyuM. te rastA sivAya bIjo mArga nahi hiovAthI ane jarUranuM kAma hovAthI vIra prabhunuM vacana saMbhaLAya nahi te mATe teNe baMne kAnamAM AMgaLIo ghAlIne AgaLa cAlavA mAMDayuM. paraMtu nasIba be DagalA AgaLa DutuM. tethI Deka AgaLa gayo ane pagamAM jorathI kAMTA vAge. kAMTe cA. te vakhate prabhune ke pachI mAge
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - zrIvijayapadyasUrikRta- kADhayA sivAya AgaLa jaI zakAya tema nahatuM tethI kAMTe kADhavA mATe vAMkA vaLIne kAnamAMthI AMgaLI ghAlela eka hAtha laIne pagamAMthI kATa kADhavA maMDe. te ja vakhate dezanA ApatA zrIvIra prabhunA vacane teNe sAMbhaLyA. te vakhate vIra prabhu devanA svarUpanuM varNana karatA hatA temAMthI "deve jamInathI cAra AMgaLa addhara cAle che, temanAM cakSuo baMdha thatA nathI, temanI phUlanI mALA karamAtI nathI tathA parasevAnA melathI rahita hoya che" A vacano tenA kAnamAM pesI gayA. teNe jaladI kAMTe kADhI nAkhyA ane kAnamAM AMgaLAM ghAlI AgaLa cAlavA mAMDayuM. A cAra nagaramAM haMmezAM corI kare che ane pakaDAtA nathI tethI loke ghaNuM bhayabhIta rahevA lAgyA. zeThIAe bhegA thaIne zreNika rAjA pAse pharIyAda karavA gayA. tamArA sarakhA rAjA rAjya karatAM hoya chatAM nagaramAM reja corI thAya ane cora pakaDAya nahi te svAmI chatAM ame to svAmI rahita jevA thayA. mATe Ane upAya tarata kare joIe. zreNika rAjAe paNa keTavAlane bolAvIne gusse thaIne kahyuM ke tameja cArane sahAya ApatA hovA joIe nahi te cera kema pakaDAya nahi. tyAre koTavAlee kahyuM ke rahiNeya nAmane cora corI kare che paraMtu te dekhAto nathI tema pakaDAto nathI. ame te cArane mAravAne agara pakaDavAne zaktimAna nathI mATe amAruM keTavAlapaNuM pAchuM laI le. tyAra pachI rAjAnI sUcanAthI abhayakumAre teone kahyuM ke nagaranI bahAra lazkarane gupta rIte taiyAra rAkhe. rAtamAM je kaI nagaramAM praveza karatuM jaNAya tene
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ C ---- ----- zrIkaraprakaraspaSTathadira tarata pakaDaje. nagarIne gherI che evuM nahi jANatA te cArane zaMkA bharelI rIte nagaramAM praveza karato jANune ane AkAra vagerethI cora je jaNavAthI sainikee tene pakaDe ane bAMdhIne zreNika rAjAne seM. have zreNika rAjAe abhayakumArane pUchyuM ke A cArane zI sajA karavI? tyAre abhayakumAre kahyuM ke cerInA muddAmAla sivAya pakaDAelA Ane sajA karavI yogya nathI. tyAre rAjAe corane pUchyuM ke tuM keNu che? tAruM nAma zuM che? kayAMno rahevAsI che? tuM kaI rIte AjIvikA calAve che? ane zA mATe ahIM AvyA che. tyAre teNe paNa rAjAne kahyuM ke huM durNacaMDa nAme kheDUta chuM. zAligrAmamAM rahuM chuM ane kArya prasaMge nagaramAM AvatuM hatuM tyAre moDuM thaI javAthI mane zekIne bAMdhIne ahIM lAvavAmAM AvyuM che, mATe A viSe tame ja vicAra kare. rAjAe tene kedamAM rAkhIne teNe je gAma nAma vagere kahyuM hatuM, tyAM tapAsa karAvI te tyAMnA lokoe paNa kahyuM ke ahIM darzacaMDa rahe che ane kAle te kAma prasaMge bahAra gAma gayela che. cAra paNa vizAla buddhivALA ane dIrghadazI hoya che ane A rohiNeye paNa A pramANe prathamathI ja saMketa karI rAkhyo hato. tethI tyAMnA lokoe paNa te pramANe kahyuM. abhayakumAre paNa vicAryuM ke AnuM kapaTa sArI buddhivALAthI paNa pakaDAya tevuM nathI. * have te ceranI sAbItI mATe abhayakumAre bIjI yukita racI. teNe deva vimAna sarakhA eka sAta bhUmivALA mahelane
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ 76 zrIvijayasUrikRtazaNagAryo. ane jANe tene viSe gaMdharvAdikane nATAraMga thato hoya tevo AbhAsa (dekhAva) lAvavA mATe saMgIta vizArado pAse saMgIta zarU karAvyuM. vaLI apsarA sarakhI suMdara strIo temAM rAkhI. ane jANe sAkSAta devavimAna hoya tevo ThAThamATha tene viSe karAvyuM. pachI abhayakumAre tene dArU pIvarAvIne unmatta (gAMDa) banAvyuM. pachI tene suMdara zAvALA palaMgamAM suvADa ane divya vastro paherAvyAM. have jyAre dArUnI asaramAMthI te mukta thaIne uTho tyAre teNe potAnA zarIra upara dIvya vastro tathA alaMkAro joyA. vaLI suMdara jaNAtI strIo tathA purUSo jaya nanda vagere suMdara - vacanathI bolAvatA hatA. A zuM che evuM jyAre teNe pUchayuM che tyAre teo kahevA lAgyA ke A devavimAna che. temAM tame hamaNAM ja devarUpe utpanna thayA che. A addhi parIvAra tamAre che ane ame tamArA sevaka de chIe. mATe je tame AjJA kare te dIvya nATayavidhi vagere tamane dekhADIe. vaLI tame marajI mujaba bhege bhege, paraMtu tame ahIM zAthI utpanna thayA te mATe tame kevAM kevAM puNya ane pApanAM kAme pUrva bhavamAM karyA hatAM tenI tamAre neMdha karAvavI . 5Daze. have rauhiNeya cAra vicAra karavA lAgyuM ke A te kharekhara devavimAna che ke abhayakumAranI kaI yukti che. A vicAra karatAM vIra prabhunuM vacana tene yAda AvyuM. eTale te vacana pramANe te strIo ane purUSonuM nirIkSaNa karyuM (tapAsa-khAtrI) to temAM devanuM kaI lakSaNa jaNAyuM . nahi. kAraNa ke A badhA jamInathI addhara cAlatA nahotA
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkarUM raprakaraspArthAdi: paNa jamIna upara cAlatA hatA. vaLI temanI AMkheAnimeSavALI ( mIMcAtI ) hatI. tethI te buddhizALo cAre vicAra karyo ke A abhayakumAranI yukti che. tethI jyAre puNya kAryo viSe pUchavAmAM AvyuM tyAre teNe kahyuM ke me ghaNAM ghaNAM dAna ApyAM che. jinapUjA karI che. sadgurUnI sevA karo che vagere. pachI kayA kayA pApanAM kAmA karyA che evuM pUchyuM tyAre teNe kahyuM ke me kAI pApanAM kAma karyo ja nathI. cArI karI che ke niha tema pUchyuM tyAre kahyuM ke meM koi divasa cArI karI nathI. OF A vAta rAjAnA mANasAe abhayakumArane jaNAvI. tyAre abhayakumAre rAjAne jaNAvyuM ke A cAra hAya te paNa tene sajA karI zakAze nahi. kAraNa ke purAvA vinA tene kevI rIte sajA karAya? tetho zreNika rAjAe tene cheADI mUkayA. rastAmAM jatAM te cAra vicAra kare che ke vIra prabhunu me ekaja vacana sAMbhaLyu hatuM. te ekaja vacanane laI ne Aje ArA khacAva thayA che, nahi teA mane zULIe caDAvI dIdhe hota. mArA mUrkha pitAe AvA zrIvIra prabhunA upadeza sAMbhaLavAne paNa niSedha karyo. A arUcithI sAMbhaLeluM vIra prabhunuM vacana paNa mane upakAraka yu' teA have mAre te vIra prabhunuM ja zaraNa levuM kalyA kArI che ema vicArI te vIraprabhunA rasamavasaraNamAM gayA. tyAM jaI ne teNe vIra prabhune kahyuM ke he prabhu! mane dIkSA levAne daDha manAratha thayA che. paraMtu mAre zreNika rAjA pAse thADuMka kAma che mATe temanI pAse jaI ne AvuM chuM. e pramANe kahIne zreNika rAjA pAse jaI ne
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIvijayapadhasUrikRtarohiNeya re kahyuM ke huM teja tamArA nagarane ciranAra rohiNeya cora chuM ane zrIvIra prabhunA vacanene sAMbhaLavAthI . abhayakumAranI buddhine jItavA samartha thaye chuM. mATe huM temanI pAse dIkSA lauM chuM, paraMtu te pahelAM je je lokenuM dhana meM ceryuM che te temane pAchuM ApavA mAguM chuM. AthI zreNika rAjA jemanuM dhana cerAyuM hatuM te nagaralokanI sAthe ciranA ghera gayA. ane badhAe potAnuM dhana pAchuM meLavyuM. teNe pitAnA kuTuMbane paNa pratibaMdha pamADIne vIra prabhu pAse kuTuMba sAthe dIkSA lIdhI. te vakhate zreNika rAjAe tene dIkSA mahotsava karyo. dIkSA laIne tIvra tapa karIne ghaNuM karmanI nirjarA karI. chevaTe saMlekhanA pUrvaka anazana karI marIne devapaNe utpanna thaye. A kathAne sAra e che ke cAra chatAM paNa buddhizALI hovAthI teNe abhayakumAra jevA mahA buddhizALIne paNa chetaryo, te teNe sAMbhaLelA vIraprabhunA vacanane prabhAva hato te vAta te coranA lakSyamAM barAbara AvI gaI ane arUcithI sAMbhaLeluM te bodha vacana paNa tene ghaNuM lAbhadAyI thayuM ema jANIne bhavya jIe dharmopadeza sAMbhaLavAne nirantara udyama rAkha. Iti rohiNeya cAranI kathA che avataraNa - e pramANe bedhadvAra kahIne kavizrI sAtamA samyakatva dvAranuM svarUpa be kaleka vaDe samajAve che - ko'pyanya eva mahimA nanu zuddhadRSTe-- 8 10 9 . 12 11 13 . yaccheNiko hyavirato'pi jino'tra bhaavii||
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrokarakaraH 15 16 14 18 17 puNyArgalaH kimitaro'pi na sArvabhaumo, 20 21 22 23 19 rUpacyuto'pyadhiguNastrijagannatazca + 25 : samyakatvane mahimA aparavanizcaye avirati chatAM, bhUpa zreNika jina thazejina nAma ahiMyAM bAMdhatAM puNya baLiyA raMka paNa zuM cakavatI nA bane, kurUpa paNa bahu guNa pratApe vaMdanika zuM nA bane. 1 lokartha-samyakatvane nizcaye keI apUrva prabhAva hoya che. kAraNa ke tenAja pratApe zreNika rAjA avirati chatAM paNa A bharata kSetramAM tIrthakara thanAra che. mahA puNyazALI sAmAnya manuSya paNa zuM sArvabhauma (sarva pRthvIne bhegavanAra) thatuM nathI ? arthAt thAya che. temaja rUpa rahita chatAM paNa guNavAna purUSa traNa jagatane namavA lAyaka zuM thatuM nathI? athavA namavA lAyaka thAya ja che. 15 spaSTArtha -zuddha daSTi eTale nirmala samakita dhArI jene zrIjinezvare kahelA jIvAdi nava tanuM yathArtha jJAna che, ane te jinezvaranA vacana upara daDha zraddhA che. temaja jeNe sudeva, sugurU ane sudharmane sAcI rIte jANyA che ane tethI mithyAtvane tyAga karela che evA samaktidaSTa jIvane paNa kaI judeja athavA apUrva prabhAva che. kAraNake magadhadezanA zreNika nAmanA rAjA je avirati hatA eTale jemaNe kaI paNa prakAranuM paccakhANa karyuM nahotuM te chatAM paNa
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIvijayapadmasUriSkRta- AvatI cAvIsImAM padmanAbha nAme prathama tIrthaMkara thavAnA che. te temanA zuddha samakitaneAja prabhAva jANavA. bhAvArtha e che ke tIrthaMkara nAmakarmano aMdha thavAmAM vIsa sthAnakanI ArAdhanA karavA rUpa tapa vizeSa paNa hetu kahelA che AvI ArAdhanA rUpa kAI paNa tapa na karavA chatAM, temaja bIjI paNa kAI jAtanuM tapa vizeSa na karI zakanAra chatAM paNa zreNika rAjAe tIrthaMkara * nAma karmano nikAcita khoMdha karyo temAM kharUM kAraNa temanu zuddha kSAyika samakita jANavuM. mATe ja AthI samitanA apUrva prabhAva jaNAvyA. A bAbata daSTAMta ApIne samajAve che. jema kAIka sAmAnya mANusa paNa mahA puNyazALI hAya tA tha te sAvabhauma padane pAmatA nathI eTale sa pRthvI upara rAjya karanAra rAjA vagere thatA nathI ? athavA thAya che. kAraNa ke puNyano prabhAva evA ja che ke jethI karIne ka paNa ekadama rAjA banI jAya che. khIjuM dRSTAMta ApatAM kavizrI kahe che ke rUpa rahita chatAM paNa guNavAna purUSa traNa jagatane namavA lAyaka thatA nathI ? athavA rUpa vinAno chatAM paNa je manuSya guNe karIne adhika che tene jema traNa jagatanA jIvA name che temAM tenA guNAno ja prabhAva che, tevI rIte jitanAma karma vagerene baMdha karavAmAM tathA nirmala cAritra vagerenI ArAdhanA karavAmAM samakitanoja prabhAva rahele che. 15 ahI zreNika rAjAnI TUMka khIMnA A pramANe jANavI magadha dezamAM rAjagRhI nagarImAM zreNika nAme rAjA dou .
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ 81 zIkapuraprakaraspaSTAryAdi ahIM zreNika rAjAnI TUMka bInA A pramANe jANavI. magadha dezamAM rAjagRhI nagarImAM zreNika nAme rAjA hatA. eka vAra carama tIrthaMkara zrIvIra prabhu vihAra karatA rAjagRhImAM samesaryA. temane vAMdavAne zreNika rAjA parIvAra sAthe gayA. vire prabhue dezanAmAM samakitanuM svarUpa varNavatAM kahyuM ke saghaLAM dharmakAryomAM samaktinI mukhyatA che eTale ke devapUjA dayA dAnAdika dharmakAryo samakita vinA karavAmAM Ave to te phegaTa jAya che. mATe samakita pAmIne tenuM yathArtha pAlana karavuM. cAritra vinAnA jI siddhi pAme che paraMtu samakita vinAnA jIvo siddhi pAmatA nathI. AvuM vIra prabhunuM vacana sAMbhaLI zreNika rAjAe saMmati ratnane zraddhApUrvaka grahaNa karyuM. zreNika rAjAe kahyuM ke he prabhu! mArAthI koI paNa jAtanuM vrata banI zakatuM nathI. svayaMbhUramaNa samudranA matsyanuM mAMsa khAvA sudhInI mArI IcchA thAya che. mATe virati mArAthI banI zake tema nathI. vIra prabhue kahyuM ke he rAjA ! je tame grahaNa karela samaktimAM paNa daDha rahezo te tethI paNa tamAruM kalyANa thaze. tethI harSa pAmIne zreNika rAjA sthAne gayA ane samakitanuM pAlana karavA lAgyA. eka vakhate zake sabhAmAM zreNika rAjAnA daDha samaktinAM vakhANa karyA. tenI zraddhA nahi karate daIrAMka nAme deva zreNika rAjAnI parIkSA karavA mATe Avyo. prabhunA samavasaraNamAM rAjA game che te vakhate rAjAnA dekhatAM keDhavALA zarIramAMthI jharatI rasIvALo banIne te deva prabhunI AgaLa beThe.pachI pitAnI rasIthI te prabhunI pUjA karavA lAgyo. tethI
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIvijayapadhasUrikRta kepela zreNika rAjA ucca svare kahevA lAgyA ke jinezvaranI AzAtanA karatA A kukIne bAMdhIne vadha karo. evAmAM prabhune chIMka AvI, tyAre teNe kahyuM ke-mare, abhayakumArane chIMka AvI tyAre kahyuM ke-mare ke che, kAlasaukarikane chIMka AvI tyAre kahyuM ke-na mare na jIva, ane zreNikane chIMka AvI tyAre kahyuM ke-"jI" prabhune maravAnuM kahyuM tethI zreNike ubhA thaI subhaTane tene pakaDavAno Adeza karyo. dezanAne ane subhaTe sAthe rAjA tene pakaDavAne uThaze. paraMtu temanA dekhatAM ja te deva cAlyA gaye. tethI rAjA ghaNuM Azcarya pAmyo. * vismaya pAmelA rAjAe prabhune pUchyuM ke A kuSThI keNu che? tyAre prabhue kahyuM ke dardIrAMka nAmano deva tArA samakitanI parIkSA karavA mATe kuSThInuM rUpa karI ahIM AvyA hatA. teNe mArI candanathI pUjA karI hatI. paraMtu tArI daSTine (meha pamADavAne) te rasI rUpe jaNAtuM hatuM. zreNika rAjAe chIMkanuM svarUpa pUchayuM tyAre prabhue kahyuM ke mane chIMka AvI tyAre maravAnuM kahyuM. te vyAjabI che. kAraNa ke huM ahIMthI mekSe javAne chuM tethI ahIM karatAM tyAM mane adhika sukha maLavAnuM che. tene jIvavAnuM ThIka kahyuM kAraNa ke tuM ahIM sukhI che paraMtu marIne narake javAno che, mATe tyAM tAre dukhI thavAnuM che. abhayakumAra ahIM sukhI che ane marIne devalokamAM javAnuM che eTale tyAM paNa sukhI thavAno che tethI tene jIvavAnuM ane maravAnuM ThIka kahyuM. tathA kAlasaukarika ahIM pApanA kAma kare che ane
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ 83 zrIkapUraprakarapachAthadi: marIne narake javAnuM che tethI tenuM jIvavuM ane maravuM, baMne nakAmAM che mATe "na jIva na kara " ema kahyuM. pitAne narake javAnuM e vAta sAMbhaLI khinna thaelA rAjAe prabhune kahyuM ke tamArA sarakhA tAraka deva chatAM mAre narake javAnuM che? tyAre prabhue kahyuM ke samakitavaMta jIva devalokamAM jAya che. paraMtu te samakita pAmyA pahelAM nirakanuM AyuSya bAMdhyuM che tethI temAM kaI rIte pheraphAra thaI zake tema nathI. paraMtu tuM narakamAMthI nIkaLI AvatI covIsImAM zrI padmanAbha nAme prathama tIrthaMkara thavAno che mATe kheda kara nahi. tyAre zreNike pharIthI pUchayuM ke he nAtha! evo keI upAya che ke jethI mAre narake javuM paDe nahi? tyAre prabhue AzvAsana devA kahyuM ke jIve je zubhAzubha AyuSya bAMdhyuM hoya te teNe avazya jogavavuM ja paDe che, te anyathA thatuM nathI. te chatAM je tArI kapilA nAmanI dAsI bhAvathI sAdhuone bhikSA Ape athavA kAlasaukarikane hiMsA karate rekavAmAM Ave te tAre narakamAM javuM na paDe. pachI prabhune praNAma karIne te pitAnA mahela tarapha cAlyA. . rastAmAM darAMka deve zreNika rAjAnA samaktinI parIkSA karavA mATe mAchInI jema duSkarma karatA eka sAdhu dekhADayA. tyAre zreNika rAjAe zikhAmaNanA vacano kahI te sAdhune akArya karatA rokyA. AgaLa jatAM deve garbhiNI sAthvI rAjAne dekhADI. zAsanabhakta rAjAe tene potAnA gharamAM saMtADI. pachI deve paNa pragaTa thaI "tamArA samakitanI parIkSA karavA mATe meM A pramANenuM vartana tamane dekhADyuM
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ 84 zrIvijayapadyasUrikRtahatuM vagere kahyuM ane tenI prazaMsA karI eka uttama khetIne hAra tathA be goLIo ApI te adazya thaI gaye. zreNika rAjAe divya hAra cilaNa rANune Ape ane be geLoe naMdAne ApI. paraMtu potAne hAra na maLavAthI gusse thaIne naMdAe te gaLIo pheMkI dIdhI ane te thAMbhalA sAthe athaDAIne phUTI gaI. temAMnI ekamAMthI be kIMmatI kuMDale tathA bIjAmAMthI be tejasvI suMdara vastra nIkaLyA. te cAre padArtho naMdAe AnaMdathI grahaNa kya. zreNika rAjAe kapilA dAsIne bolAvIne kahyuM ke je tuM munione bhAvathI dAna Ape te huM tane ghaNuM dhana ApuM. paraMtu dAsIe kahyuM ke tame mane AkhA zarIre suva thI zaNagAre te paNa huM te kAma karI zakIza nahi. ka lokarikane belAvIne paNa kahyuM ke je tuM eka divasa hiMsAno tyAga kare te tene tenA badalAmAM ghaNuM dhana ApIza. kAlasaukarike kahyuM ke tame game teTaluM dhana Ape te paNa huM hiMsAne tyAga karIza nahi. zreNika rAjAe tene kuvAmAM nAMkhyo. tyAM paNa teNe mATInA 500 pADA banAvIne mAryA. tethI kheda pAmIne zreNika rAjAe potAnA pUrva karmanI niMdA karI. chevaTe maraNa pAmIne te (rAjA) narake gayA. Iti zreNika nRpa kathA che avataraNa-A gAthAmAM sulasA zrAvikAnA apUrva samakita darzananuM varNana kare che ,
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ zIkapUraprakraspaSTArthIdi: 6 5 4 1 2 6 7 tadarzanaM kimapi sA sulasApa ra 12 prAdAjjino'pi mahimAnamamAnamasyai / 13 14 15 15 14 nairmalyataH zazikalA na ca ketakItvaM, 20 19 17 22 16 mAlAtulAM ca haramUni babhAra gaMgA // 16 / / te zrAvikA sulasA lahI te bhavya zraddhA dharmane, zrIvIra deva kahevarAve dharmalAbha te kAraNe zaMkara zire nirmalapaNAthI zazikalA ketakIpaNuM, tema gaMgA zuM na dhAre? te sthale mAlApaNuM. 1 lekArtha -te sulasA zrAvikAe te kaIka apUrva samyakatva darzana prApta karyuM hatuM jene lIdhe zrI vIra jinezvare ene ghaNuM mAhAsya ApyuM eTale bahu prazaMsA karI. daSTAnta kahe che ke nirmalapaNane lIdhe caMdrakaLAe zaMkaranA mastakane viSe ketakIpaNAne zuM dhAraNa nathI karyuM ? temaja gaMgAe zuM puSpamAlAnuM samAnapaNuM dhAraNa nathI karyuM ? 16 spaSTArtha:-sulasA nAmanI zrAvikA jenA zrIvIra prabhue pite ghaNuM vakhANa karyA tathA dharmalAbha kahevarAvyuM temAM paNa kAraNa rUpe te sulasAnuM uttama samakita hatuM je samaktine laIne tene zrIjinezvaranAM vacana upara daDha AsthA hatI ane tethIja karIne tenI parIkSA karavA mATe aMbaDa nAmanA zrAvake judA judA anya matanA devanA rUpa
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIvijayapadyasUrikRtakya te chatAM paNa te vaMdanA karavA na gaI. eTaluM ja nahi, paraMtu pacIsamA tIrthakaranuM rUpa dhAraNa karyuM te chatAM vaMdana karavA gaI nahi. kAraNa ke te jANatI ja hatI ke A vIsImA zrIvIra prabhuja chellA tIrthakara che athavA paccIsamA kaI tIrthakara thAya ja nahi. AvI acaLa zraddhAne lIdheja tenI prazaMsA thaI. A bAbatamAM daSTAMta kahe che ke caMdrakalA pitAnA nirmalapaNane lIdhe zaMkaranA mastaka upara tilakapaNane lIdhe ketakIpaNAne zuM dhAraNa nathI karatI? athavA caMdrakalA potAnA nirmalapaNAnA guNane lIdhe ja zaMkaranA, mastakane viSe tilaka rUpe zobhe che. vaLI te ja nirmalapaNAne lIdhe gaMgA nadI zaMkaranA mastakane viSe puSpanI mAlA jevI zobhe che. 16 - sulasA zrAvikAnI kathA - rAjagRha nagaramAM nAga nAme uttama sAthI hato. tene sulasA nAme bhAryA hatI, te parama zrAvikA zrIvIra prabhunI bhakta hatI. temane kAMI saMtAna na hatuM. tethI eka vakhata nAga sArathIne khinna joIne sulasAe kAraNa pUchyuM. tyAre nAga sArathIe kahyuM ke jenA gharamAM kIDA karanAra bAlake nathI te ghara mazAna jevuM che. jeoe putranuM mukha joyuM nathI temane janma nirarthaka che. tyAre sulasAe kahyuM ke je mane putra thayo nathI tepaNa bIjI ghaNI kanyAo che mATe tame bIjI strI kare, tyAre nAge kahyuM ke bIjI strI vaDe saryuM. mAre te tAre putra joIe che. mATe tuM evuM kara ke jethI huM ApaNuM putranuM mukha jouM.
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaraprakaraspaSTAthadi: tyArathI mAMDIne sulasA jineranI pUjA vizeSatAthI karavA lAgI. AyaMbIla vagere tapa karavA lAgI. te daramIAna Indra sabhAmAM kahyuM ke je ke ghaNI zrAvikAo che paraMtu sulasA sarakhI keI nathI. AthI vismaya pAmelo eka deva tenI parIkSA karavA mATe sAdhune veSa laIne AvyA. sulasA paNa munine AvelA joI ghaNuM rAjI thaI. bhakitapUrvaka vaMdana karIne munie AgamananuM kAraNa pUchyuM. tyAre munie kahyuM ke mane vaide kahyuM che ke tAre tyAM lakSapAka tela che tenI ( rega upara) mAre jarUra che te mane herAva. harSita thaelI teNI eka telane kuMbha laIne AvI. lAvatAM deve pitAnI zaktithI.. vacamAM te pheDI nAkhe. tethI te bIje kuMbha lAvI te paNa deve vacamAM pheDI nAkhe. te pramANe trIje lAvatAM te paNa keDI nAkhe. AvI rIte phUTavA chatAM te jarA paNa khinna thaI nahi. paraMtu vicAra karavA lAgI ke huM manda bhAgyavALI chuM. kAraNa ke tela muninA kAmamAM AvyuM nahi. AvA teNInA pariNAma jANune te deve pragaTa thaIne tene kahyuM ke IMdra tArA zrAvikApaNAnI prazaMsA karI tethI tArI parIkSA karavAne huM (deva) Avyo hato. tuSTa thaye chuM mATe varadAna bhAga. tyAre teNIe kahyuM ke mane suMdara putra Apa. tyAre deve tene 3ra guTikAo ApI ane kahyuM ke tAre anukrame A geLIo khAvI. tethI tene anukame kara putro thaze. kAma paDe to mAruM smaraNa karaje eTale huM AvIza e pramANe kahIne deva adazya thaye. have sulasAe vicAra karyo ke anukrame guTikA khAvAthI krame krame eka eka putra thaze. te darekanA azuci karma kara
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIvijayapadyasUrikRta vAmAM mAre ghaNe kALa jaze. mATe batrIsa goLIo sAthe khAI lauM te batrIsa lakSaNo eka putra thaze. evuM vicArI batrIsa goLIo sAthe khAdhI. tethI tene ekI sAthe batrIsa putra garbha rahyA. paraMtu garbha vRddhi thaI tyAre tenI vedanA sahana karavAne asamartha teNIe devanuM smaraNa karyuM. deve paNa kahyuM ke tuM kheda kara nahi. huM tArI vedanAne dUra karIza. ane prasava thaze. tyAra pachI yogya kAle teNIe 2 putrone janma Ape. nAga sArathI ghaNo khuza thayo. dhAtrIo vaDe lAlana pAlana karAtA teo vRddhi pAmavA lAgyA. - A tarapha caMpA nagarImAM zrI vIra prabhu samosaryA che. tyAM ambaDa nAme vaikiya labdhidhArI zrAvaka hato te rAjagRhI. Avato hato tyAre prabhue pite tene kahyuM ke amArI AjJAthI sulatAne dharma nirvAha madhura vANIvaDe pUchajo. te vAta aMgIkAra karI te AkAza mArgo uDIne rAjagRhIe bA. parSadAnI aMdara rahelA prabhue pote sulasAno pakSapAta karyo mATe huM tenI parIkSA karuM ema vicArI vikriya labdhi vaDe baTukanuM rUpa laIne sulasAne ghera bhikSA mATe AvyuM. ane tenI pAse bhikSA mAgI. supAtra suni sivAya bIjAne bhikSA nahi ApavAnA nirbhacayavALI teNIe tene bhikSA ApI nahi tyAra pachI nagaranA pUrva dvAre jaIne teNe sarvAtizaya vALuM brahmAnuM rUpa vikavyuM ane tyAM dharmane upadeza ApavA mAMDe. nagaranA sarva loke tene jovA gayA. sakhIo sulasAne bolAvavA AvI. paraMtu mithyASTinI prazaMsA thAya tethI samakita malIna thAya mATe te tyAM jaI nahi.
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIpUraprakraspaSTAthadi: aMba. bIje divase dakSiA daravAje viSNunuM, trIje divase pazcima dizAmAM zaMkaranuM ane cothe divase uttara dizAmAM traNa gaDhavALuM samosaraNa vikuvane jinanuM rUpa vikuvyuM. ghaNA loke gayA. paraMtu eka paNa divasa te vaMdana karavA gaI nahi. jinanuM rUpa karyuM tyAre te teNe kaIkane sulasAne tyAM mokalyA ane kahevarAvyuM ke tuM jinabhakta che ane pacIsamA tIrthaMkara ahIM AvyA che to paNa tuM vaMdana karavA kema jatI nathI ? tyAre tattva jANanAra sulasAe kahyuM ke- kadApi tIrthakara hoya ja nahi. paraMtu keI naTa nagaralakone ThaLe che. A pramANe sulasAne acala joIne AMbaDe vicAryuM ke prabhue sulasAnI prazaMsA karI te yogya ja che. mArI mAyAthI kyA kayA purUSo calAyamAna thayA nathI. paraMtu nirmala samyakatvavALI A sulasAne calAyamAna karavAne huM zaktimAna thaye nathI. pachI pitAnI saghaLI mAyA saMharIne parama zrAvaka aMbaDa susAne tyAM gayA. tyAre sulasAe sAdharmika saMbaDa ne potAnA badhunI jema Adara satkAra karyo. prasanna thaIne teNe prabhue svamukhe tenI mAraphata kahevarAvela dharmalAbha kahyo. ane tenAM vacana sAMbhaLIne harSita thaIne sulasAe prabhune praNAma karyA. teNInI madhura vANI sAMbhaLIne aMbaDa paNa prasanna thaye. ane teNInI prazaMsA karIne svasthAne gaye. A pramANe jevI rIte sulasA pitAnA samakitamAM draDha rahI tevI rIte dareka bhavya jIve draDha AsthAvALuM thavuM. che Iti sulasA zrAvikA kathA che
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ 90 zrIvijyapadyasUrikRta. avataraNa -e pramANe samati darzananuM sAtamuM dvAra kahIne have be gAthA vaDe AThamuM devadvAra kahe che - - I vasaMtatistrAvRtta / dUre'rhato'stu mahanAdi natIcchayA'pi, zreyaHsuro'jani na saiDakadarduraH kim ? / 11 12 15 13 19 kalpadrumaH smaraNato'pi na ki phalAya, 18 16 17 21 19 20 * pArthe'pi vA mRgamado na hi saurabhAya // 17 // arihaMtanA pUjana vagere dUra rahe paNa namananI, icchA karaMtA paNa thai vara suragati daranI; smaraNa karatAM paNa na Ape kalpavRkSa zuM ISTane, najIkamAM paNa sugaMs nA kasturI zuM lokane. 1 kArca-arihaMta bhagavaMtanuM pUjana vagere te dUra rahe paraMtu temane namavAnI IcachAthI paNa setuka nAmane deDako zuM uttama deva nathI thaye ? athavA thaye che. daSTAnta kahe che-zuM kalpavRkSa smaraNa mAtrathI paNa phalane mATe thatuM nathI? athavA thAya che. vaLI samIpamAM rahelI kasturI zuM sugaMdha ApatI nathI? athavA Ape che. 17 spaSTAthe have kavizrI jinezvara devanuM mAhAsya jaNAvatAM kahe che ke arihaMta devanI pUjA stuti vagere te raho eTale pUjana stuti vagere bhAvapUrvaka karanArane
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUraprakaraspaSTathadira te phaLa maLe ja, paraMtu temane namavAnI IcchA mAtrathI paNa sAruM phaLa maLe che. A bAbatamAM udArahaNa Ape che ke seDuka nAmano brAhmaNa je marIne deDake thaye te deDakAe prabhune namavAnI IcchA karI ane temane namavA mATe mArgamAM jAya che tyAre paga taLe kacarAIne maraNa pAme che. paraMtu tenI bhAvanA prabhune vaMdana karavAnI che ane te ja bhAvanAmAM maraNa pAmavAthI uttama devarUpe utpanna thAya che. A pramANe namavAnI IcchA mAtrathI paNa AvuM uttama phaLa maLyuM to pUjana vagerenuM vadhAre sAruM phaLa maLe, temAM navAI zI? A bAbata daSTAnta Ape che ke kalpavRkSa zuM mAtra smaraNathI paNa phaLaApatuM nathI ? athavA kalpavRkSa AgaLa IcchA mAtra karavAthI paNa phaLa maLe che. tevI ja rIte prabhune namana karavAnI IcchA. mAtrathI paNa avazya vAMchita phaLa maLe che. bIjuM daSTAnta kahe che ke najIkamAM rahelI kasturI paNa sugaMdha mATe thatI nathI? athavA jema kasturIne laIne nAke suMdhIe te ja tenI sugaMdha Ave eTaluM ja nahi paraMtu najIkamAM paDelI heya. te paNa tenI sugaMdha AvyA vinA rahetI nathI. tema prabhune namavAnI IcchAthI paNa jarUra ISTa phaLa maLe che. 17 eDuka deDakAnI kathA A pramANe-- kauzAmbI nagarImAM zatAnIka nAme rAjA rAjya karatA hato. te nagaramAM eDuka nAme darIdra ane mUrkha brAhmaNa hato. tenI garbhavatI brAhmaNIe kahyuM ke mArI suvAvaDa sArU ghI lA, tenA vinA mAre vedanA kevI rIte sahana karavI ?
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 92 zrIvijayapadyasUrikRta- tyAre brAhmaNe kahyuM ke mArI pAse keI kalA nathI ke jethI mane kaI kAMI Ape. teNIe kahyuM ke phUla vagerenI bheTa dharI -rAjanI sevA kare. seDuka paNa te pramANe karavA lAgyA. eka vAra cappA nagarInA rAjAe potAnA lazkara vaDe kauzAmbI nagarIne ghere ghAlya. zatAnIka rAjA lazkara sAthe - aMdara rahyo che. ghaNe kAla game te paNa tenAthI nagarI - jItAI nahi. tevAmAM comAsuM AvyuM tethI kSINa thaelA lazkaravALe te rAjA ghere uThAvIne potAnI nagarI tarapha javAnI taiyArI karavA lAgyuM. te vakhate saMDuka brAhmaNa phUla levA mATe nagaranA bahAranA udyAnamAM Avyo hato. teNe A tiyArI je I. tethI teNe zatAnIka rAjAne A vAta karI. eTale zatAnIke lazkara sAthe bahAra nIkaLI tenA upara ekadama - humalo karyo. tethI tenuM sainya cAre tarapha nAzI gayuM. campAne rAjA paNa eka nAzI gaye. tene bhaMDAra vagere badhuM - zatAnIka rAjAe grahaNa karyuM. pachI moTA occhavapUrvaka zatAnIka rAjA nagaramAM Avyo. setuka upara prasanna thaelA zatAnIka rAjAe tene varadAna mAgavA kahyuM. tyAre teNe kahyuM ke huM mArI strIne pUchIne AvuM. teNe strI pAse AvIne kahyuM. tyAre strIe vicAryuM ke gAma vagere mAgazuM te brAhmaNa bIjI strI karaze ? evu vicArIne teNe kahyuM ke tame rAjA pAse evI mAgaNI kare ke mane dararoja eka eka ghera bhejana maLe ane dakSiNamAM eka dInAra (sonA mahora) maLe. rAjAe hasIne te pramANe -kabUla hyuM. pachI brAhmaNa darareja eka eka ghera bhIkSA mATe
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUraprakraspaSTAthadi: jAya che ane eka sonA mahora meLave che. tethI tenuM dhana vadhavA mAMDayuM. rAjAne mAnya hovAthI mANaso tene haMmezAM AmaMtraNa ApavA lAgyA. tethI te je gharethI nA mahera laIne bhojana karato te bhejana ulaTI karI vamI nAkho ane navuM bhejana karate. e pramANe vAraMvAra karatAM ajIrNa thavAthI tenA zarIre keDha rega thaye. tethI tenA hAtha ane paga saDavA lAgyA. pradhAnee rAjAne kahyuM ke koDha regavALe A ahIyAM rAkhave athavA pharate rahe te sAruM nahi. rAjAe paNa te vAta vyAjabI jaNAvI. maMtrIoe A vAta sekane kahI, tyAre setuke pitAnA putrane svapade sthApe. jene madhapuDAnI jema mAkhIo baNabaNa rahI che evA te saMDuka brAhmaNane putroe gharanI bahAra jhuMpaDImAM rAkhe. hAra rahelA te sekanuM vacana paNa putro mAnatA nathI. ane bhojana paNa barAbara maLatuM nathI. tethI te vicAravA lAgyuM ke meM putrane zrImaMta banAvyA ane teo ja mArI jugupsA kare che. mATe huM paNa evuM karuM ke jethI teo paNa mArI peThe juguNA karavA lAyaka thAya. AvuM vicArI teNe potAnA putrane kahyuM ke ApaNe kulAcAra e che ke maravAnI IcchAvALAe pitAnA kuTuMbane maMtrIne eka pazu Ape. mATe jIvavAthI kaMTALelA mane eka pazu Ape. AvuM sAMbhaLIne rAjI thaelA putroe tene eka pazu ApyuM. - have te saMDuka brAhmaNa potAnA zarIramAMthI nILatA parU sAthe mizra karIne te pazune ghAsa vagere khavarAvavA
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ 94 zrI vijayapadmasUriSkRta- * lAgyA. tathI te pazu pazu kADhIyuM thayuM, pachI teNe te mArIne putrAne ApyuM. pitAnA bhAvane nahi jANanAra putrAe tenuM mAMsa khAdhuM. pachI brAhmaNu huM tIthaeN jAuM chuM ema kahIne araNya tarapha cAlyA. rastAmAM tarasyA thayelA teNe eka sarAvara joyuM. tenuM pANI pIdhuM. A sarAvaranA pANImAM tenA kAMThAnA vRkSeAnA patra puSpa phaLa vagere paDatAM hatAM ane unALAnA tApathI pANI ukaLatu hatuM. AvuM pANI pIvAthI tene reca lAgyA. tethI jema jema teNe pANI pIdhu tema tema tene reca evA lAgyA ke jethI te zarIramAMthI badhA kADha roga nAza pAmyuM ane nirogI zarIra thayuM, tyAra pachI rAjI thaele te jaladIthI peAtAnA nagare pA| AvyeA. nagara leAkeAe tenu nIrogI ane suMdara zarIra joI ne pUchyuM tyAre teNe kahyuM ke devanuM ArAdhana karavAthI huM nIrogI banyA cheM. peAtAne ghera pahoMcyA tyAre teNe putrAne kADhIyA anelA joyA, tethI meM tamane mArI avajJAnu kevuM la Apyu che evuM seDuke putrAne kahyuM, putrAe paNa seDukane kahyuM. vizvAsu evA amArA upara tame verInI jema nirdayapaNAnuM A zuM kAma karyuM. bIjA mANaseAe paNa tenu esvarUpa jANIne niMdA karIne nagara ahAra kADhI mUkyA. tyAM rAjagRhanA dvArapAlane teNe Azraya karyo. te vakhate tyAM vIra prabhu sameAsaryA. temane vaMdana karavAne dvArapAla gayA. te vakhate seDukane peAtAnu kAma saMbhALavAnuM soMpyuM. te vakhate te daravAje Avela durgAdevInA sthAnakanA ali bhukhyA evA brAhmaNe janmamAM kAi vAra jANe dekhyA na hoya tema khUba ThAMsIne marajI mujaba khAdhA. gaLA sudhI
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrokapUraprakaraspaSTAthadi: khAdhuM hovAthI ane unALAne divasa hovAthI tene ghaNuM tarasa lAgI. paraMtu dvArapAlanA bhayathI te sthAna cheDIne paraba vageremAM pANI pIvAne te gaye nahi. pANInA jalacara jIne dhanya che ke jeo pANImAM rahe che evI bhAvanApUrvaka te tyAMja maraNa pAmyA ane teja nagaranI vAvamAM deDake thayo. pharIthI paNa zrIvIra prabhu vihAra karatAM te nagaramAM AvyA tyAre nagara leke AnaMdathI temane vaMdana karavA gayA. te vakha : vAva upara pANI bharavA AvelI strIonA mukhathI zrIjinezvaranuM Agamana sAMbhaLIne meM kaIka sthaLe A sAMbhaLyuM che evuM te vicAravA lAge vAraMvAra vicAra karatAM tene jAti smaraNa jJAna prakaTayuM. ane tethI teNe potAnA maraNa sudhIne pUrva bhava je. leke jinedharane vaMdana karavA jAya che te huM paNa temane vAMdavA jAuM evI zubha bhAvanAthI te vAvamAMthI kUdIne bahAra AvyA ane samavasaraNa tarapha cAlyuM. te vakhate zreNika rAjAnA gheDAnA paga nIce cagadAIne te maraNa pAme. ane zubha bhAvanAnA vazathI dAMka nAmanA devapaNe utpanna thaye. A pramANe jinezvaranA darzana karavAnA bhAva mAtrathI jyAre te devarUpe utpanna thaye. te temanI pUjA vagere bhAvapUrvaka karanArA bhavya jIvo muktinA avyAbAdha sukha jarUra pAmeja. che iti seka kathA che avataraNa-have kavirAja-jinezvara deva pratyakSa na hoya te chatAM temanuM zuddha dhyAna paNa vAMchitanI siddhi mATe thAya che, te vAta jaNAve che -
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ a zrIvijayapadrasUrikRta* // upajAtivRtta / dhyAtaH parokSe'pi jinavizudayA, - jIrNAbhidhazreSTivadiSTasiddhathai / siMdhupaddhayaikumudaudhalakSmyai, cakoratuSTayai vidhurabhrago'pi // 18 / / zuddhithI mana vacana tananI prabhu parokSa chatAM sadA, dhyAna karatAM temanuM dUre TaLe savi ApadA; jIrNa zeTha taNuM pare AkAzamAM dUre chatAM, caMdra sAgarane vadhAre kumuda gaNa dIpAvatA. 2 caMdra dekhI harSavaMta bane cora hRdaya viSe, jina svarUpa vicAratAM vairAgyathI Atama hase; nAgaketunI pare karmo nikAcita paNa khase, kevalI thaI svapatAraka AtmakamalA ullase. 2 lokAtha-pratyakSa na hoya te chatAM paNa trikaraNa zuddhithI dhyAna karAela jinadeva jI zeThanI jema I. siddhine mATe thAya che. jema AkAzane viSe rahela chatAM paNa caMdra samudranI vRddhi mATe, kumudanA samudAyanI zobhA mATe ane cakAra pakSInI tuSTi mATe thAya che tema zrI jinezvara iSTasiddhi karAve che. 18
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaraprakaraspaSTAthadira 97 - pachArtha:-zrIjinera prabhu pakSa chatAM paNa eTale pratyakSa na hoya te paNa trikaraNa zuddhi eTale mana vacana kAyAnI zuddhi vaDe athavA ekAgrapaNe dhyAna karavAmAM Ave te jIrNa zeThanI jema ISTa siddhi eTale vAMchita kAryanI siddhi mATe thAya che. jema jIrNa zeThane zubha bhAvanAthI prabhuzrI mahAvIra deva pitAne tyAM pAraNA mATe Avaze tevI bhAvanAmAM caDhatA pariNAmathI (jIrNa zeThane) ISTanI siddhi thaI. ahIM zaMkA thAya ke zrIprabhunI sevA karyA vinA te ISTanI siddhi mATe kema thAya? te javAbamAM jaNAvavAnuM ke tapa tapavAthI ane jApa japagathI ghaNA kAle mekSa thAya che paraMtu jeNe karma samUhane bALI nAkhyA che athavA jenAthI eka sAthe ghaNuM karmanI nirjarA thAya che tevA dhyAnanA pratApathI jaladI ISTa siddhi thAya che. ahIM daSTAnta Ape che ke jema caMdra UMce AkAzamAM rahela che. te chatAM tenA prabhAvathI samudranI veLA (mAja) vadhe che athavA samudramAM bharatI Ave che. vaLI te caMdra kumude (rAtrI vikAzI kamaLo)ne samudAyanI zobhA mATe thAya che. eTale caMdra UMce rahyo che chatAM tenA prabhAvathI kumuda jAtinAM kamaLe vivara thAya che. temaja caMdrano udaya thAya tyAre cakera pakSI bahu rAjI thAya che. 18 jIrNa zeThanI kathA A pramANe - vizAlA nAmanI nagarImAM jinadatta nAme zrAvaka hate. paraMtu te paise Take khAlI thaI gayuM hovAthI jIrNa zeTha nAme prasiddhi pAme. A tarapha bhramara nAmanA bagIcAmAM zrI
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIvijayapakvasUrikRtavIra prabhu kAusaga dhyAnamAM cAturmAsa rahyA. te udyAnamAM gaelA jIrNa zeThe kAusagnamAM rahelA chellA tIrthapatine joyA. A chavastha jina che ema nizcaya karIne teNe prabhune parama bhaktithI vAMdyA ane vicAravA lAgyuM ke Aje prati mAmAM rahelA prabhu upavAsI che paraMtu kAle je mAre ghera pAraNuM kare te sArUM. AvI AzAthI te zeThe cAra mahinA sudhI prabhunI sevA karI. comAsuM pUruM thayuM tyAre prabhune nimaMtraNa ApIne te ghera gaye. pachI zuddha buddhivALA teNe pitAne mATe prAsuka ane eSaNIya bhojana taiyAra karyuM AMgaNAmAM rahIne te jIrNa zeTha prabhune A vAnA mArga tarapha daSTi rAkhIne "huM A zuddha bhajana prabhune ApIza huM ghanya chuM jenA ghera prabhu pote Aje Avaze. ane mAre tyAM pAraNuM karaze. huM AvatA prabhunI sAme jaIza ane be hAtha joDI temanA caraNa kamalane vAMdIza. A mAre chelle bhava thaze. kAraNa ke prabhunuM darzana paNa mokSa mATe thAya che te pAra zAnI to vAta ja zI ?" A pramANe jI zeTha bhAvanA bhAvI rahyA che. tevAmAM pavitra AzayavALI jinera abhinava (navA) zeThane tyAM pAraNA mATe gayA. A mithyASTi abhinava zeTha dhanavALe hovAthI dhanamadathI gaviSTa thaIne dAsIne kahe che ke A bhikSukane jaladI bhikSA ApIne vidAya kara, te dAsIe paNa vegathI aDadanA bakulA lAvIne pAraNuM mATe prabhue prasArelA hAthamAM nAkhyA. te vakhate dee vastro nIce varasAvyA. AkAzamAM duMdubhI vagADI. ane puSpa ane sugadhI javAnI vRSTi thaI ane dhananI vRSTi thaI. lokoe
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUraprakaraspArdhAdika pUchyuM to kapaTI abhinava zeTha "meM prabhune khIranuM pAraNuM karAvyuM" ema kahevA lAgyo. ahe dAna ahe dAna evuM devAnuM vacana sAMbhaLI leke ane rAjAe abhinava zeThanI prazaMsA karI. te vakhate jinezvaranA AgamananI vATa jotA AI zeTha bhAvanAmAM rahelA che ane deva duMdubhine zabda sAMbhaLIne te vicAravA lAgyA ke huM manda puSyavALo chuM. are dhikkAra thAo mAre mane ratha phegaTa gaye. kAraNa ke mArA gharane choDIne prabhue bIje ghera pAraNuM karyuM. jinera paNa tyAM pAraNuM karIne bIje vihAra karI gayA. te sthaLe zrIpAnAthanA kevalI ziSya AvyA. rAjAo ane lokoe jaIne temane pUchyuM ke A nagaramAM puNya samudAya upArjana karanAra keNa che? temaNe kahyuM ke jIrNa zeTha che. jokee kahyuM ke prabhune abhinava zeThe pAraNuM karAvyuM che. A zeThe nahi. vasudhArA paNa temane ghera thaI che. to jINuM zeTha mahA puNyane upArjana karanAra kevI rIte? tyAre kevalIe kahyuM ke bhAvathI jinadatte prabhune pAraNuM karAvyuM che. ane tethI azruta devalokanuM AyuSya taNe bAMdhyuM che. tevA dhyAnamAM rahelA teNe je dubhine zabda sAMbhaLyuM na hota to te kevalajJAna pAmyA hatA. bhAva vinA prabhune pAraNuM karAvanAra abhinava zeThe te aihika phaLa rUpe vasudhArA meLavI che. e pramANe bhAvathI pAraNuM karAvanAra ane bhAva vinA pANuM karAvanAranA phaLano bheda jANI vismaya pAmelA loko potapotAne sthAne gayAM. jinadatta zeTha paNa maraNa pAmIne devaleke gayA. tyAMthI
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ 100 zrIvijayapadyasUrikRtaevI manuSya thaI anukrame mekSe jaze. pakSamAM jinezvaranuM dhyAna karanArane paNa ATaluM phaLa maLyuM te pratyakSa rUpe prabhunI stuti vagere karAra jIvanI to vAta ja zI karavI! arthAta tevA ja mokSanA sukha paNa jarUra pAme che. | | iti jaNa zeThanI kathA che avataraNa-e pramANe AThamuM devakAra kahIne have be gAthAo vaDe navamuM gurUdvAra kahe che - (vasaMtativRttam) navyo guruH surataruvihitAmitaddhi____ yatkevalAya kavalArthiSu gautamo'bhUt / - 12 11 12 14 15 tApAture'mRtarasaH kimu zaityameva, ( 10 17 16 ___ nAmAthito'pi vitaratyajarAmaratvam // 19 // aparimita nija RddhilAbha pamADanArA gurUvarA, che alokika kalpavRkSa samAna gotama gaNadharA kavalanI abhilASavALA tApasa kevalI kare, kalpavRkSa thakI adhika gurU Atmaraddhi vizada kare. 1 prArthanA na karAya to paNa amRta zuM ThaMDI ja dIye; anya dhameM uccarya ajarAmarapaNuM paNa dIye; tema chaddhi pamADanArA sugurU kevalanANane, paNa daye bahumAnathI se sadA gurUcaraNane. 2
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapuraprakaraspaSTAthadi: 101 lokArtha-pramANa vinAnI addhi ApanAra gurU navIna kalpavRkSa samAna che, kAraNa ke kavala eTale annanA athI tApane zrIgautama svAmI kevalajJAna pamADavAne mATe thayA prArthanA nahi karAela evo paNa amRtarasa zuM tApathI pIDAelAne phakta zItalatAja Ape che? ajarAmara paNuM zuM nathI Apo ? 19 spaSTArthI-have kavizrI gurUnuM varNana karatAM kahe che ke gurU navIna athavA apUrva kalpavRkSa samAna che, kAraNake kalpavRkSa to je mANasa mAge, tene ja Ape che, jyAre gurU te mAgaNI karI na hoya to paNa pramANa vinAnI addhi Ape che. A bAbatamAM udAharaNa Ape che ke jema annanA athI bhUkhyA tApane zrIgautamasvAmIe annaja (khIra) ApyuM eTaluM ja nahi paraMtu mithyAtvamAMthI bahAra kADhI samakti prApta karAvarAvyuM, jethI temane kevalajJAnanI prApti thaI. e pramANe sugurUne koI apUrva prabhAva che. A bAbatamAM daSTAnta Ape che ke amRtarasa tApathI pIDAelA prANIone elI zItaLatAja Ape che eTaluM ja nahi paraMtu mAgaNI karAvyA sivAya ajarAmarapaNuM paNa Ape che. mATe sugurU amRtarasa samAna jANavA. A bAbatamAM zrIgautama svAmInuM dRSTAnta TUMkAmAM A pramANe -carama tIrthakara zrI mahAvIra prabhunA prathama gaNadhara gautama muni hatA. je aSTApada parvata upara jinene vAMdIne rAta rahe che te janmamAMja sidhdha thAya evuM zravIra prabhunuM vacana deva paraspara kahetA hatA. te sAMbhaLIne devavacananA
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ 102 zrovijayapadmasUriSkRta- vizvAsathI temaNe prabhu pAse aSTApada parvata upara jinene vaMdana karavA mATe javAnI AjJA mAgI. prabhue paNa tApasAne thanArA bodharUpa lAbhane jANIne gautama svAmine javAnI. rajA ApI. harSita thaine gautama svAmI cAraNulabdhi vaDe aSTApada upara javA lAgyA. te vakhate keAphinca vagere 1500 tApase aSTApada upara caDhavAnA prayatna karatA hatA. paraMtu TheTha upara jaI zakayA nhAtA. upavAH karanAra keADinsa vagere 500 tApasA jee lIlA kandamULanuM pAraNuM karatA hatA tee aSTApadmanI prathama mekhalA sudhI pahoMcyA hatA, paraMtu tyAMthI AgaLa jaI zakatA nhAtA. dattaka vagere bIjA 500 tApasA chaThTha tapa karanAra ane pAraNe sukAM kaMdamULanuM pAraNu karanAra hatA, tee tenI bIjI mekhalA sudhI paheAMcyA hatA. tyAMthI AgaLa jai zAtA nhAtA. sevAla vagere 500 tApasA aThThama tapa karanArA ane sukI sevAlanuM pAraNuM karatA hatA te trIjI mekhalA sudhI paheAMcyA hatA. tyAMtha AgaLa jaI zakatA nhAtA. A tApaseAe gautama svAmIne aSTApada upara caDhatA joyA. tyAre teo 5 spara kahevA lAgyA ke ApaNe kuza ( pAtaLA ) chIe to paNa AgaLa vadhI zakatA nathI tA A jADA zarIravALA sAdhu kevI rIte caDhI zakaze ? A pramANe tee vAta karI rahyA che teTalAmAM tA gautamasvAmI aSTApada upara caDhI gayA, ane devanI jema tatkALa adazya thayA. tyAre te tApasA paraspara kahevA lAgyA ke A mahAmuninI koI ajanma zakti che. mATe e pAchA Ave tyAre ApaNe temanA ziSya thaIzuM. zrIgautama svAmIe aSTApada upara jaI tyAM jinAnI
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIpUraprakaraspaSThAthadira 103 pratimAone vaMdana karyuM. tyAMthI nIkaLelA temane devee azoka vRkSanI nIce vAMdyA. tyAM besIne temaNe temanA deha dUra karyA. dharmadezanA vaDe te rAtrI tyAM gALIne savAre parvata uparathI utaratA temane tApasee joyA. tApasoe be hAtha joDIne "ame tamArA ziSyo thavA mAgIe chIe mATe tame amArA dharmagurU thAo" ema kahyuM. tyAre gautamasvAmIe temane kahyuM ke zrI vIra prabhu mArA gurU che teja tamA paNa gurU thAo. pachI tApasonA AgrahathI temaNe te 1500 tApasone dIkSA ApI. teone devoe muniveza A pachI teo gautamasvAmInI sAthe prabhu pAse javAne. cAlyA. mArgamAM koIka gAmamAM bhikSAnA TAIme gaNadhara gautama svAmI bhikSA levA cAlyA. tyAre tApasone pUchayuM ke tamArA pAraNuM mATe zuM lAvuM? tyAre tApasIe kahyuM ke khIra lAvaje. gautama svAmIe potAnI labdhithI temanA pUratI khIra pAtrAmAM meLavI. pachI te temane ApIne kahyuM ke AnAthI pANuM kare. ATalI khIrathI ApaNuM badhAnuM pAraNuM kevI rIte thaze? ema vicAratAM te badhA tApasa pAraNuM karavA beThA tyAre akSINa mahAnasI nAmanI labdhinA prabhAve te sarvene temaNe jamADayA. - A pramANe temane camatkAra dekhADIne pachI pote jamyA. mahA bhAgyanI vAta che ke ApaNane zrIvIra prabhu jevA gurU maLyA. ane pitA tulya A muni maLyA. nahi te ApaNane samakita paNa durlabha hatuM. evI bhAvanA bhAvatA sevAlajI 500 tApasa kevalajJAnI thayA. vIra prabhunA
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ 104 - zrIvijayapadrasUrikRtaprAtihAryAdika jeIne datta vagere 500 ne kevalajJAna thayuM. keDinyAdika pa00 ne zrI vIra prabhune jotAM kevalajJAna upanyuM. e pramANe te 1500 tApase kevalI thayA tethI prabhune pradakSiNA daIne kevalInI sabhAmAM javA lAgyA tyAre zrI gautamasvAmIe temane vIra prabhune vAMdavA mATe kahyuM, te vakhate prabhue kahyuM ke he gautama! tame kevalInI AzAtanA kare nahi. tethI gautamasvAmIe mithyA duSkRta devA pUrvaka temane khamAvyA. gautamasvAmI te vakhate vicAre che ke huM hajI bhAre kamI chuM. A mArA dIkSitane dhanya che ke jeo kevalajJAna pAmyA tyAre zrI vIra prabhue temane kahyuM ke phegaTa ciMtA kare nahi. kAraNa ke huM mekSe jaIza te vakhate tane kevalajJAna thaze. tethI gautamasvAmI harSa pAmyA ane prabhu mekSe gayA tyAre temane kevalajJAna prApta thayuM ane mese gayA. he bhavya jIvo! A pramANe gurU apUrva kalpavRkSa samAna che evuM jANI temanI vizeSa bhakti karo. che. itizrI gautama svAmInI kathA che avataraNa--kugurUo to Thera Thera rahelA che paraMtu sugurU te koIkaja sthaLe jaNAya che e vAta kavizrI jaNAve che -- (9thvIkRtam) kubodhamatayo'bhitaH kuguravo jamAlyAdivat punaH kvacana vajravatsuraguravo'malA janmataH /
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ 102 zrIkapUraprakaraspaSTathadi: 11 14 12 karIrapicumaMdavana ghanasArasacaMdanAH 13 14 15 16 17 ghanA na ca kharoSTravajjayaturaMgabhadradvipAH // 20 // viparIta vicAre jemanAne bedha viparIta jemane, tevA jamAli pramukha jevA AgrahI kugure teNe teTo na paNa gurUvaja jevA nirmalA zizukAlathI, sugurU viralA keraDA ne lIMbaDAM ochA nathI. 1 kapUranA ne sukhaDanA zubha jhADa puSkala zuM maLe?, uMTa gadheDAnI pare ghoDA na hAthI bahu maLe; hIrA na hoya dareka hATe pahADa senAnA valI, jyAMtyAM nahIMTALAM siMhaNanAtema gurU saMyamabelI. 2 kArtha-peTA jJAnanA vicAravALA kugurUo jamAli vagerenI jema ghaNuM hoya che. paraMtu vAsvAmInI jema janmathI nirmala sadgurUe te kaIka sthaLe ja hoya che. daSTAMta kahe che ke keraDA ane lImaDAnI jema kapUranA ane sArAM candananA vRkSo ghaNA hatA nathI. temaja vaLI gadheDA ane UMTanI peThe ucca zravA jAtanA ghaDAo ane bhadra jAtinA hAthIe ghaNAM hatAM nathI. 20 paTTAtha - bhagavAna zrI mahAvIra svAmInA vacanane gopavanAra jamAlI sarakhA kugurUo cAre tarapha ghaNuM jovAmAM Ave che, paraMtu janmathI nirmaLa evA vAsvAmI sarakhA saddagurUe te keIka sthAne ja jovAmAM Ave che. dharmanuM
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIviyapadhasUrikRtasvarupa nahi jANanAra ane dharmane nAme bIjA jIvane pitAnI jALamAM phasAvanAra kugurUe A lokamAM cAre bAju ghaNuM che. paraMtu kaMcana kAminInA tyAgI paMca mahA vratadhArI pite tare ane bIjAne tAre evA sugurUo to koIka ja sthaLe jovAmAM Ave che. A vAta daSTAnDa ApIne samajAve che-jema kAMTAvALA keraDAnA jhADa ane kaDavA evA lIMmaDAnA jhADa to Thera Thera jovAmAM Ave che. paraMtu kapUranA temaja sArA candananA vRkSe te thoDAM ja jovAmAM Ave che. tevI rIte gadheDAM ane uMTa sarakhA halakI jAtanAM prANIo ghaNuM jevAmAM Ave che. paraMtu uzravA jAtinA uttama ghaDAo tathA bhadra jAtinA uttama hAthIo te koIka ja sthale jovAmAM Ave che. athavA sugurUne saMga maLavo ghaNe durlabha che kAraNa ke evA sugurUo dunIyAmAM ghaNuM nathI. 20 - ahIM jamAlInuM daSTAnta A pramANe - zrIvIra prabhunA jamAI jamAlie prabhunI dezanAthI bodha pAmIne priyadarzanAnI sAthe dIkSA lIdhI jamAlIe 500 kSatriya sAthe ane prabhunI putrI priyadarzanAe 1000strIo sAthe dIkSA lIdhI prabhunI sAthe vihAra karatAM jamAlie agIAra ane abhyAsa karyo. tene prabhue tenI sAthe dIkSA lenArane AcArya banAvyuM. eka vAra prabhune praNAma karIne jamAlie aniyata vihAra karavA mATe AjJA mAgI. zrIvIrajine bhAvI anarthane jANIne vAraMvAra pUchayuM chatAM kAMI javAba Ape nahi. tethI aniSiddha anumata. che evI buddhithI prabhuthI judA paDI potAnA parivAra sAthe vihAra karyo. kAma karanArane abhyA
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUraprakaraspaSTAdika 107 ' eka vakhata vihAra karatAM zrAvastI nagarIe AvyA. tyAM tAva AvavAthI ane ubhA nahi raho zakavAthI sAdhuone saMthAre pAtharavAne kahyuM. sAdhuoe paNa saMthAre pAtharavA mAMDe. tAvanI AkarI pIDAthI saMthAro thayo ke nahi ema. vAraMvAra pUchavA mAMDyuM. tyAre teoe kahyuM ke pAtharyo. jamAlI uThIne tyAM gayA tyAre sAdhuone saMthAro pAtharatAM joIne kodha karIne kahyuM ke tame patharAye che evuM khoTuM kema belyA. tyAre teoe kahyuM ke "kiyamANe" eTale je karAtuM hoya te "kRta" eTale karAyuM kahevAya. evuM prabhunuM. vacana che mATe karAye ema kahyuM. tyAre jamAlIe kahyuM ke tame ajANa che ke A prabhunuM vacana khoTuM che. karAtuM te. karAeluM kahevAya nahi paraMtu je karAyuM te karAyuM kahevAya. kriyamANuM kRtaM" evuM arihaMtanuM kahevuM nathI. kAraNa ke je kArya hajI purUM thayuM nathI athavA jene hajI " AraMbha karAve che tene karAyuM kahevuM e pratyakSa vidhavALuM vacana jaNAya che. mATe he munio ! je karAyuM hoya teja karAyuM kahevAya evuM mAruM kahevuM yathArtha che mATe mAre pakSa aMgIkAra kare. tIrthakare kaheluM paNa yukti yukta heya teja aMgIkAra karavuM joIe. je sarvajJa che te cheTuM kema bole ema tame kahezo nahi. kAraNake moTA paNa khalanA pAme che. maryAdA mUkIne bolatA jamAlIne sAMbhaLIne kApelA vire kahevA lAgyA ke he mahApApI gAMDA jevuM zuM bole.
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ 108 zrIvijayapadrasUrikRtache? rAga dveSa rahita jine khoTuM bole nahi. mATe teonA vacanamAM pratyakSa virodha heto nathI. je je samaye kiyA karAya te samaye kArya na thatuM hoya te kiyA vinA kArya thAya che ema kahevuM paDaze. ane ema kahevAthI te mATe virAdha Avaze. kAraNa ke kArya utpanna karavAmAM phiyAnI jarUra raheze nahi. vyavahAramAM paNa keImANasane kAMI kAma karatA jeIne pUchIe te te. paNa zarUAta che te paNa bhAvI nAmathI javAba Apaze. keI bahAra gAma javAne gherathI nIkaLe ane tenA gharanA mANasane kaI pUche te hajI te gAmamAM hoya ke sTezane hoya te paNa amuka gAma gayA ema kahevAya che. vagere ghaNu yuktithI samajAvyA chatAM jayAre jamAlie na mAnyuM tyAre ghaNuM kharA sAdhue tene tyAga karIne prabhu pAse gayA. * - prabhunI putrI priyadarzanAe paNa patinA anurAgathI jamAlIne mata aMgIkAra karyo. jamAlI paNa huM sarvajJa chuM e pramANe balato pRthvI upara vicaravA lAgyo. vihAra karatAM meTA ahaMkAravALe te zrAvastI nagarIe AvyA. tyAM vIra prabhunA bhakta TaMka nAmanA kuMbhAre priyadarzanane temanA sADA cheDe aMgArAthI bALIne bodha pamADayo. kAraNa ke jyAre svAdhyAya karatA temane sADA upara kuMbhAre aMgAra mUkyo tyAre tyAM te baLavAthI kANuM paDayuM chatAM priyadarzanAe kahyuM ke he zrAvaka! mAro sAkema banyo? tyAre TaMke kahyuM ke e te prabhune mata che tamArA mate te sADe baLe nathI, kAraNa ke jyAre pUrepUre baLI jAya tyAre
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUraprakAspaSThAthadira 109 tamArA mate te banyo kahevAya. A DhaMkanA vacanathI priyadarzanA bodha pAmI. jamAlIne paNa e vAta kahI. paraMtu te samaye nahi tyAre bIjA badhA jamAlI sAthe sAdhuo tathA prayadarzana tene choDIne prabhunI pAse gayA. ane mithyA duSkRta ApyuM. jamAlI ekale lokone chetarIne aMte anazana karIne maraNa pAmI chaThThA lAMtaka devalekamAM kibiSika devapaNe upanyA. tyAMthI ghaNu bhava rakhaDaze. A jamAlika prathama nirlara gaNAya che. A pramANe jamAlinI jevA ghaNA sAdhuo maLavA sahela che, paNa uttama munivaro maLavAhela nathI. | | iti jamAli kathA che zrI vAsvAmInI kathA TuMkamAM A pramANe - zrItuMbavana gAmamAM dhanagiri nAme zreSThInI sunandA nAmanI bhAryA hatI tenI kukSimAM svargathI tiryaz2abhaka devane jIva (jene gautama svAmIe aSTApada parvata upara bodha pamADe hata) AvyuM. te vakhate zrIsiMhagiri nAmanA gurU pAsethI dharma sAMbhaLIne dhanagirie temanI pAse dIkSA lIdhI. tyAra pachI sunaMdAne putra avataryo. sutikA gharamAM ekaThI thaelI strIonA mukhathI pitAe dIkSA lIdhI che te sAMbhaLI tene jAti smaraNa jJAna upanyuM. tethI teNe vicAryuM ke huM paNa kayAre dIkSA laIza? AthI mAtA pAsethI chuTavA mATe niraMtara rUdana karavA lAgyo. mAtA stanapAna vagerethI chAne rAkhe che te paNa chAno raheto nathI. e pramANe cha mAsa cAlyA gayA. ane sunandA putranA rUdanathI kaMTALI gaI che.
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 110 zrIvijayapatrasUrikRta- eTalAmAM zrIsiMha gurU te gAmamAM AvyA. dhanagiri gocarI levA mATe nIkaLyA tyAre gurUe kahyuM ke Aje citta acitta je gocImAM maLe te levuM. temaNe te vAta aMgIkAra karo. ane gocarI mATe pharatAM pharatAM sunaMdAne ghera gayA. tyAre putranA rUdanathI kaMTALI gaelI teNIe kahyuM ke rUdana karatA A tamArA putrathI huM ghaNI kaMTALI gaI chuM mATe A tamArA putrane laI jAo. tyAre sAdhue kahyuM ke tuM hamaNuM putrane Ape che paNa pAchaLathI jhagaDe karIza nahi, tyAre teNIe kahyuM ke mAre tamAruM ke tenuM kAma nathI. tyAre ghaNuM mANasane sAkSI rAkhIne dhanagirie bAlakane grahaNa karyo. lAvIne gurUne Ape. gurUe ghaNe bhAre hovAthI vaja evuM nAma pADayuM. sAdhvIone pIne gurUe bIje vihAra karyo. sAdhvIonA upAzraye bALakanA saubhAgyathI khuzI thaelI zrAvikAoe putrathI paNa adhika prItithI tene ucheravA mAMDe. sAdhvIonA mukhethI teo agiAra aMga bhaNyA. pharIthI vihAra karatA siMhagiri tyAM AvyA. tyAre sunaMdAe putrane pAcho meLavavA temanI sAthe jhagaDo karyo. paraMtu temaNe ApavAnI nA kahI, tyAre rAjA AgaLa sunaMdAe pharIyAda karI. rAjAe kahyuM ke A bAbatamAM putra pramANa che, mATe putra je tarapha jAya tene te thAya. prathama sunaMdAe sukhaDI vagerethI ghaNe bhAgye paNa jene ghera javuM nathI tevA A bALake mAtAnI sAme paNa joyuM nahi. tyAra pachI dhanagirie te rajoharaNa dekhADe. tyAre bALake te harSathI laI nAcavA mAMDayuM. saMghe jaya jaya zabda kayo. ATha varSane
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUraprakaraspaSTAdi: 111 thayA tyAre gurUe dIkSA ApI. te vakhate suna dAe paNa vairAgyathI dIkSA lIdhI. vajIsvAmInI parIkSA karavA mATe yakSAe varasAda varasattA chatAM sArtha viSuvI ne raseAi banAvIne vAravAmIne AmaMtraNa ApyuM. paraMtu vAsvAmIe A devA che ane daivipaMDa sAdhune kalpe nahi evuM jANIne te grahaNa karI nahi. tethI tuSTa thaIne teee vAsvAmIne gaganagAminI vidyA ApI. eka vAra gurU mahibhUmie ( le ) gayA hatA tyAre upAzrayanA bAraNA vAsIne capaLatAthI sAdhuenI upadhie meLavI te te sAdhunA nAma levA pUrvaka te vajAmunie vAcanA ApavA mAMDI. bhArathI AvelA gurUe badhuM sAMbhaLyuM. thADI vAra khAraNe ubhA rahIne pote AvyA che ema jaNAvyuM. tethI vasvAmIe paNa upadhione pAtapeAtAnA sthAne jaladIthI mUkIne bAraNuM ughADayuM. tyAra pachI vajAsvAmInuM svarUpa bIjAone jaNAvavA mATe gurUe khIje sthaLe vihAra karyo. tyAre sAdhuoe vinati karI ke he bhagavan ! amane vAcanA kANu Apaze? tyAre gurUe kahyuM ke vajrAsvAmI tamane vAcanA Apaze. vinayI te sAdhuee te kabula karyuM. pachI khAre niSadyAmAM besIne zrIvAsvAmIe temane agIAra aganI dezanA ApI. thADA vakhatamAM ghaNI vAcanA thavAthI te rAjI thayA. anukrame gurU AvyA. sAdhuAe hakIkata kahI, tyAre yAga vahana karAvIne vAsvAmIne vAcanAcArya manAvyA
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ 112 zrIvijayapakvasUrikRtabAkInA mRtano abhyAsa karavA mATe zrIbhadraguptasUri pAse mekalyA. temaNe pAchalI rAtrIe "dUdhathI bhareluM mAruM pAtra keIka pI gayuM" evuM svapna joyuM. savAramAM ziSyane kahyuM ke daza pUrvane abhyAsa karanAra keIka Aje Avaze. tevAmAM zrIvAsvAmI tyAM AvyA. saMtoSa pAmelA temaNe sarvazratane abhyAsa karAvyA. ane gurU pAse mokalyA. gurUe vajasvAmIne AcAryapada ApyuM. tyAra pachI jaina dharmanI ghaNI prabhAvanA karIne teo devalekamAM gayA. che Iti vajIsvAmInI kathA che avataraNa -e pramANe navamuM gurUdvAra kahIne have dasamuM dharmadvAra be gAthAo vaDe jaNAve che - ( vannA vRttam) - vijJAna dhanyA ninAma, ___ rajyanti zayyaMbhavavanna jADthe / pItvA sitAbhAvitadhenudugdhaM, ko vAmlatakrArkapayAMsi pazyet dhanya purUSa tatvane jinadharmanA jANI taje, jADaca zayyabhava pare jinadharmane raMge bhaje, pInAra jana sAkara bhaLelA gAya kerA dUdhane, koNa? khATI chAza jAe AkaDAnA dUdhane. 1 1 2 1 3.
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ 113 zrIkaraprakaraspaSTAryAdi lekAtha-jina dharmanA sArane jANIne zayyabhavanI piThe dhanya purUSa mUDhatAne viSe rAga karatA nathI. daSTAMta kahe che ke sAkarathI mizrita gAyanuM dUdha pIdhA pachI khATI chAsa athavA AkaDAnA dUdha sAmuM keNa jue? 21 - pabdArtha-jina dharmanA sArane jANIne eTale bIjA badhA dharmo karatAM jinadharma ja uttama che evuM jANyA pachI dhanya purUSe zayyabhavanI peThe mUDhatAmAM (bIjA dharmamAM) rAga karatA nathI eTale mithyAtvamAM Asakata thatA nathI. kAraNa ke A zayyabhava prathama brAhmaNa hatA ane pazuone mArIne yajJa karatA hatA te vakhate "aho rASTra tatva jJAttei kavi" eTale kaSTanI vAta che ke jarA paNa tatva jaNAtuM nathI ? evuM sAdhunuM vacana sAMbhaLIne gurUne tava pUchIne yajJano tyAga karIne dIkSA grahaNa karIne AcArya padane pAmyA. ahIM daSTAMta kahe che ke jeNe sAkarathI mizrita kareluM dUdha pIdhuM che eTale tenI mIThAza jANe che tevo kaye purUSa khATI chAsa athavA AkaDAnA dUdhanI sAme jue ? eTale te manuSya khATI chAsa ane AkaDAnA dUdha sAme jote paNa nathI te khAvAnI te vAta ja zI ? tevI rIte jinadharma rUpI gAyanA dUdhano svAda jANanAra bhavya jIva khATI chArA ane AkaDAnA dUdha sarakhA anya mata sAme jAte nartha. 21. zrI zayyabhavasUrinuM daSTAMta TUMkamAM A pramANe jANavuM:.. - jaMbUsvAmInA ziSya zrIprabhavasvAmI rAjagRhI nagarImAM vihAra karatA karatA padhAryA. temaNe te vakhate zrutanA - 8 jue ? eka khATI che ane AkaDAnA
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ 114 zrIvijayapadyasUrikRtaupayogathI pitAnA padane lAyaka keNa che te joyuM to svagacchamAM koI jaNAyuM nahi. tethI temaNe gaccha bahAra daSTi mUkI to dharmane mATe yajJa karatA zayaMbhava nAmanA brAhmaNane lAyaka che. tethI tene baMdha karavAne mATe gurUe yajJa AgaLa be catura sAdhuone mekalyA ane teone tyAM jaIne "aho ramo rAI tatva ja zAre " eTaluM belIne pAchA AvavAnuM jaNAvyuM. - baMne sAdhuo yajJanA sthAne gayA ane gurUe kahele leka belIne pAchA pharyA. A sAMbhaLIne zayyabhave vicAra karyo ke A (yajJa karavo te) tava che ke bIjuM e pramANe vicAra karatAM jene mRSAvAdI hetA nathI, tethI teNe gurUne (yajJa karAvanArane) pUchayuM ke tatva zuM che ? tyAre gurUe kahyuM ke yajJakiyA tatva che. A vacana mithyA che evuM jANIne kepelA zayyabhave taravAra kheMcIne gurU tarapha dhasIne kahyuM ke tatva bole nahi te AnAthI mAthuM kApI nAkhIza. gurUe ziraccheda vakhate tatva kahevuM joIe ema vicArIne bhaya pAmIne yajJastambha nIce dATelI zAntinAthanI pratimA ApI. tethI bedha pAmelA zaabhave kulakamathI Avela mithyAtvane tyAga karIne prabhavasvAmI pAse AvIne dIkSA lIdhI ane anukrame bAra aMgeno abhyAsa karyo. - A tarapha zayyabhave pitAnI garbhavatI strIne tyAga karyo hato. teNIe gya vakhate suMdara putrane janma Apyo. tenuM manaka nAma rAkhyuM. anukrame vRddhi pAmatAM te ATha varSane thaye. tyAre samAna vayanA bALaka sAthe ramatI vakhate
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ chokapUraprakaraspaSTAthadi: 115 te bALakoe tene "na bApa" kahyo. tethI lajajA vaDe teNe AgrahapUrvaka potAnI mAtAne pUchyuM ke mArA pitA keNuM che? tyAre teNue gadgad kaThe kahyuM ke yajJa karatA tArA pitA vetAMbara sAdhu vaDe kAMIka kahIne ThagAyA tethI garbhavatI mane choDIne teNe jenAcArya pAse dIkSA lIdhI che. te tArA sAdhu pitA hamaNAM vetAmbaremAM agresara thayA che ane hAlamAM pATalIputra nagaramAM che ema saMbhaLAya che. te sAMbhaLI pitAne jevAne Atura manaka mAtAnI rajA meLavI 5 TalIputramAM AvyuM. ane tyAM rahelA sUrine ziyyabhava kayAM che ema pUchyuM. teoe paNa zrutanA upaciMgathI A pitAne putra che ema jANyuM. tyAra pachI pite ja te che evuM jaNAvI vasatimAM lAvIne temaNe tene dIkSA ApI. paraMtu A pitAne putra che e vAta bIjA sAdhuone jaNAvI nahotI. zrI zayyabhavasUrie putranuM cha mAsanuM alpa AyuSya bAkI che evuM zrutapayegathI jANyuM. tethI tenuM hita karavAnI buddhithI gurUe bAra aMgamAMthI uddhAra karIne dazavaikAlika zAstranI racanA karIne tene jaNAvyuM. teNe paNa zAstrane abhyAsa karyo ane AyuSya pUrNa thavAthI marIne devalokamAM utpanna thaye. te vakhate sUrie paNa apAta karyo. tyAre bIjA munioe kahyuM ke tamArA sarakhA paNa dhIra purUSo A pramANe kare te amArA jevAnuM te zuM kahevuM? tyAre gurUe kahyuM ke A adbhapAta mehane laIne nathI paraMtu vismaya janaka che, tyAre sAdhuoe pUchyuM ke maraNamAM
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ 116 zravijyapadyasUrikRtavismaya zuM che. tyAre gurUe kahyuM ke mArA putretheDA vakhata cAritra pALIne svarga meLavyuM te vismayA che. tyAre sAdhuoe kahyuM ke te tamAro putra hatA evuM tamee amane prathama kema jaNAvyuM nahi ? tyAre AcArye kahyuM ke je te vAta meM jaNAvI hota to tenA AtmAnuM kalyANa thAta. nahi, kAraNa ke tame tene vaiyAvaccAdi karavA detA nahi. tyAra pachI samAdhi pUrvaka cAritra pAlIne zaryAbhavasUri paNa devalekamAM gayA. A kathAne sAra e che ke tattvane jANIne budha purUSe mithyAtvane tyAga karavo ane svahitane sAdhavuM. | iti bhavasUri kathA che avataraNa:--jaDa purUSa hitakArI dharma pAmyA chatAM, paNa teno tyAga karI indriya sukhamAM Asakta thAya che te vAta jaNAve che - labdhe jaDaH ko'pi hite'pi dharma, stotyakSasaukhyAni zazIva raajaa| 12 11 12 14 13 na paMkajaM bheka upaiti paMkaM, 15 17 16 19 18 rAmezvo nAnnamitta niMva | 22.IN hitakArI dharma ladhA chatAM paNa kei mUrkhavakhANutA, iMkiyAnA sukha zazI rAjA para kadi nA jatA,
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapU raprakaraspaSTAdi kamala para paNa deDakA kAdava viSe jaI besatA, uMTa AMmA pAsa na jatAM lIbaDA pAse jatA. 1 AAkA: kaIka mUrkha purUSa hitakAraka dharmane pAmyA chatAM paNa zazI nAmanA rAjAnI peThe indriyanAM sukhAne vakhANe che. daSTAMta kahe che deDakA kamala tarapha na jatAM kAdavamAM jAya che ane uMTa AMkhA tarapha na jatAM loMkhaDA tarapha jAya che. 22 - 117 spaSTA :--dhanya purUSA uttama dharmane pAmIne mithyAtvanA tyAga kare che tyAre kAIka mUrkha purUSa hitakArI dharmane pAmyA chatAM paNa zazI nAmanA rAjAnI peThe dharmanA tyAga karIne IndriyanAM sukhAne vakhANe che eTale indriya sukhAmAM Asakata thAya che. A bAbatamAM daSTAMta ApatAM kavizrI kahe che ke deDake! kamaLanA tyAga karIne kAdava tarapha jAya che temaja uMTa mAMkhA sarakhA uttama vRkSanA tyAga karI kaDavA lImaDAnA jhADa tarapha jAya che. mUrkhane e svabhAva ja che ke uttama padArthanI tarapha prIti thatI natho ane kharAba viSayADhi pratye tene rAga thAya che. 22 athavA tene zazI rAjAnuM STAnta A pramANe:-- zukitamatI nAmanI nagarImAM zazI nAme rAjA hatA. tenA nAnA bhAI sUra yuvarAja pade hatA. udyAnane viSe gaelA temaNe * parivAra sAthe tyAM rahelA zrIzIlasAgara sUrine joyA. te ane rAjI thaIne munine namIne beThA. sUrie paNa dharma lAsa daIne temane dharmanA upadeza karyo. -
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ 118 zrIvijayapadyasUrikRta- uttama manuSya bhava pAmIne je jaDa purU dharma karatA nathI teo mahA mahenate prApta thaelA cintAmaNi ratnane samudramAM phekI de che. mATe tame baMnee paNa pUrva puNyanA be uttama manuSya bhava meLavyuM che te tevuM sukRta karavuM joIe ke jethI mukita maLe. dhanya purUSe manuSya janma vaDe svarga ane mokSa meLave che ane adhanya purUSa tenAja vaDe narakanI vedanA meLave che. tethI bodha pAmIne yuvarAja sUre jina dharma aMgIkAra karyo, paraMtu zazIne samajAvyuM te paNa ghaNe viSayI hovAthI teNe mithyAtvano tyAga karyo nahi. tIvra tapa tapatA, bhAInA hitane IcchatA sUre eka vakhata sArA AzayathI zazI rAjAne kahyuM ke he bhAI! svarganI aMdara sAgarepama sudhI kayA bhege bhagavyA nathI te chatAM tenAthI saMtoSa thaye nathI te tuccha manuSyanA bhegonI te vAta ja zI ? mATe tuccha viSayone tyAga karIne mahA sukha ApanAra dharmane Azraya kara. tyAre zazI rAjAe hasIne kahyuM ke kaye jaDa purUSa prApta thaelA sukhane tyAga karIne parajanmanA aprApta sukha mATe prayatna kare. dharma sukhadAyI nathI paraMtu A rAjya, vastra, strI vagerene bhega sukhadAyI che. parabhava koNe je che? mATe bheLo bhegavatAM tuM mane, antarAya kara nahi. he bhAI! tuM paNa dakSa hoya te prApta thaelA A yauvanane phegaTa hAryA sivAya bhoge bhagava. AthI khinna thaelA sUre vicAryuM ke A mAro bhAI bhArekamI che te tene upadeza ApavAthI saryuM. mAruM hita ja AcaruM. AthI teNe cAritra grahaNa karyuM. sarva parigrahane
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUraprakaraspaSTArthIdi: 119 tyAga karyo. dharmanI ArAdhanA karI samAdhi pUrvaka maraNa pAmIne devalokamAM gaye. ane viSayasukhanI tRSNavALe zazI rAjA marIne aneka prakAranI vedanAvALA narakamAM gaye. avadhijJAnathI A vAta jANIne narakamAM gayelA tene sUradeve pitAnI abhUta trAddhi dekhADI. te trAddhi joIne pazcAttApavALA thaelA teNe kahyuM ke he bhAI! haju paNa tuM mArA te zarIranuM ghaNuM chedana bhedana kare jethI huM paNa hamaNuM te Rddhi pAmIne sukhI thAuM. tyAre sUre gadgad kaThe tene kahyuM ke AtmA rahita te zarIrane kaSTa ApavAthI zuM thAya? je te te vakhate dharmasAdhana karyuM hota to durgatimAM paDe na heta. have kAMI thaI zake nahi. e pramANe kahI tenA duHkhathe duHkhI thaIne sUdeva svasthAne gayo. zazI rAjA jema dharma nahi karavAthI duHkhI thaye tema adhogAmI cha dharma pAmyA chatAM dharmamAM pramAda karIne duHkhI thAya che. | | iti zazi rAjanI kathA che avataraNa-dazamAM dharma dvAranuM svarupa kahIne have be gAthAo vaDe agiAramuM zaktidvAra kahe che - + rAtrivikrItivRttam | aSTAbdo'pita thAvidhavratatapaHsvAdhyAyakRtyAsaho'pyuccaiAnabalena karmaripubhirmukto'timukto muniH| 12 16 9 15 14 13 11 10 zaktyA gacchata tanna kiM hitapathaM muktvA pramAdottaraM, 12 17 18 19 zrUyante ca madAlasAtanubhuvo bAlye'pi yogo'valAH // 23 // 2 o
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ 120 zrIvijyapadyasUrikRtaATha varSonI hatI uMmara chatAM bahu AkarA, vrata tapa ane svAdhyAya karavA nahi hatAzaktidharA atimukta munine te zreSTha dhyAne karma zatrune haNe, bAlaputra madAlasAnA dhyAnathI nirmala bane. 1 ema jANI pramAda chaDI kema hita sAdhe nahIM, pAmela sAdhana viNasatAM pharI vAra te maLaze nahI puNyavaMtA puNyage puNya sAmagrI lahe, cetanArA sAdhya sAdhI parama zAMtimAM rahe. 2 lekArtha:-ATha varSanI uMmara chatAM paNa, vaLI tathA prakAranA vrata tapa ane svAdhyAya kAryomAM asamartha chatAM paNa ucca prakAranI dhyAnanI zaktithI atimukta nAmanA muni karma rUpI zatruthI mUkANa che tethI karIne pramAda rUpI meTI ALasane chAMDIne zakti vaDe hitanA mAge kema jatA nathI? vaLI saMbhaLAya che ke madAlasAnA putre bAlyAvasthAmAM paNa dhyAna vaDe nirmala thayA che. 23 spaSTArtha -dhyAnanI zakti eTale aMtaraMga manebalane keTalo prabhAva che te jaNAvatAM kavizrI kahe che ke atimukta nAmanA muninI ATha varSanI nAnI uMmara hatI. vaLI te tevA prakAranA ahiMsAdi duSkara vratanA pAlanamAM asamartha hatA, vaLI cha prakAranA bAhya tapa tathA cha prakAranA abhyantara tapa ema bAra prakAranA tapa karavAmAM paNa asamartha hatA temaja svAdhyAya kArya eTale bhaNavuM vagere pAMca prakArane
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUraprakaraspaSTArthIdi: 121 svAdhyAya karavAmAM paNa asamartha hatA, te paNa uMca prakAranA zubha dhyAnanA balathI kamarUpI zatruthI mukta thayA eTale mekSane pAmyA. tethI karIne he bhavya jI! pramAda rUpI kharAba ALasane cheDI daI ne aMtaraMga manebala vaDe hitanA mArga rUpa dharmamArgane viSe kema jatA nathI ? eTale dharmane kema AcaratA nathI. vaLI Aja dhyAna bala vaDe karIne madAlasAnA putra paNa bAlyAvasthAmAM nirmala thayA che, evuM saMbhaLAya che. mATe kavizrI kahe che ke kadAca tamArAthI duSkara vrata vagere tathA tapa vagere na banI zakatA hoya te paNa zubha dhyAnamAM tatpara rahe. 23 atimukta muninuM daSTAnta A pramANe - zrAvastI nagarImAM zreSThImAM agresara ratnAditya nAme zeTha hate. tene atimukta nAme putra hatA. laghukamI hevAthI tene bALapaNamAM paNa vairAgya thavAthI zIlaMdhara nAmanA gurUnI pAse teNe dIkSA lIdhI. te eka vakhata sUrinI sAthe ahibhUmimAM gaye. sUri puraSotsarga karavAne (Thalle javAne) vanAntaramAM gayA. te vakhate kIDA karatA te kSullaka sAdhue kAcalI sarovaramAM nAkhI, tene pANImAM taratI joIne ahe mArI nAva kevI tare che? ema bolavA lAgyuM. tene A pramANe kIDA karato joIne sUrie kaThera svare kahyuM ke te A pramANe pANI ane mATInI virAdhanA kema karI? ApaNuthI Ama thAya nahi. pachI vasatimAM AvelA temaNe tene te IryApathikI virAdhanA sArI rIte pratikramavAnuM kahyuM. te vakhate te kSullaka (atimukta) sAdhu zubha AzayathI
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ 122 zrIvijayaparasUrikRtaapramattapaNe dagamaTTI" e pramANe belatA zukala dhyAna vaDe kevalajJAna pAmyA. A pramANe te bALaka hatA tepaNuM dharmamAM yatna karIne kevalajJAna meLavyuM te kAyika zakti. vagere sAmagrI meLavIne he bhavya jane! dharmanI ArAdhanA. karavAmAM pramAda sevavo nahi. che Iti atimukata muni kyA che madAlasAnA putranuM dRSTAMta A pramANe - kAMcanapura nAmanA nagaramAM katudhvaja nAme rAjA hatA. tene madAlasA nAme rANI hatI. rAjAnI sAthe bhoga bhogavatA te rANIe eka putrane janma Ape. harSita thaelA pitAe tene janma mahotsava kayo. pAraNAmAM rahela te putra jyAre rUve che tyAre madAlasA tene hiMcake nAkhatAM kahe che ke te mRtyuthI bhaya kema pAme che. bhaya pAmavAthI mRtyu bhaya pAmanArane mUkatuM nathI ane janmarahitane te grahaNa karatuM nathI. mATe janma le na paDe te yatna kara. tene artha vicAratA te bALaka vairAgyaraMgavALe che, tethI te bAlaka rUdana karate nathI ane dararoja sukhe rahe che. ATha varSane thayuM tyAre vairAgyathI dIkSA lIdhI ane tapasyA karavA lAgyo, e pramANe madAlasAe bAlyapaNumAM sAta putrane pratibaMdha pamADyo tethI te badhA tapasvI thayA. A pramANe keTalAka manuSya laghukamI hovAthI bALapaNamAM paNa pratibodha pAmIne dharma pAmIne uttama gati meLave che. Iti madAlasA suta kathA
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaraprakaraspaSTAdiH jaNAve che: 123 avataraNa:--bhAvanA zaktithI mRga paNa deva thayA te. | vasaMtatihAvRttam // R 4 Zhui 1 zIlaM tapazca baladevamunizcaritvA, da 7 8 10 dAnaM pradAya rathakuttritaye'pyazaktaH / re 1 ra 13 14 1 1 eNo mudA tadanumodanayA suro'bhU 16 17 19 20 yogAddhi siddhimagamaccaturaMgitAMhi: 18 || 24 || maladeva muni zIla tapa karI thakAra te munirAjane, dAna daI paNa karIzake nahi hariNa zIla tapa dAnane; te chatAM anumAdanAthI brahmasvage traNa jaNAM, sura thAya pAme dhyAnathI puNyADhaya nRpa sukha siddhinA, 1 zlAka:--baladeva nAmanA munie zIla ane tapanu AcaraNa karIne tathA rathakAre munine dAna daine ane e traNe (dAna, zIla, tapa) mAM azakta evA mRge hathI tenI anumeAdanA karavAthI ( samAna ) devapaNuM prApta karyuM. samAdhithI catura gitAM ihanAme purUSa siddhi gatine pAmyA che.ra4 spaSTA :--granthakAra dAna zIla tapa ane anumedanA ( bhAvanAzakti ) nu sarakhuM phaLa paNa maLe che te jaNAve che. kRSNa vAsudevanA meATA bhAi baladeve dIkSA lIdhI hatI . ane temanA rUpathI strIo mAhita thatI hAvAthI te munirAja
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ 124 zrIvijayapadmasUriSkRta gerArI mATe gAmamAM paNa jatA nhAtA, paraMtu jaMgalamAMja ucita AhAra maLe te grahaNa karatA hatA. te khaladeva munie ghaNA varSo sudhI zIla eTale cAritra ane tapanuM AcaraNa karyuM. tyAM jaMgalamAM jhADa kApavA AvelA rathakAre jhADa kApavA mAMDeluM ane thADu kApavAnuM bAkI hatuM tyAre khAvA besatA hatA tevAmAM alava muninI sAthe rahenArA mRga khadevane rathakAra pAse geAcI levA mATe teDI lAve che ane te rathakAra baladeva mutine geAcarI Ape che. te vakhate sAthe AvelA mRga je baladeva muninA tapa ane zIlanI tathA rathakAranA dAnanI anumeAdanA kare che ke A munine tathA rathakArane dhanya che ke jee manuSya hAvAthI zIla ane tapa ane dAna AcarI zake che. e pramANe jyAre rathakAra munine gAcarI Ape che ane mRga tenI anumAnA karI rahyo che te vakhate kApatAM thADuM adhuruM raheluM jhADa pavananA sapATAthI te traNenI upara paDe che ane tethI te traNe jaNA sAthe maraNa pAme che ane traNe jaNA ekaja brahma devalAkamAM devapaNe utpanna thAya che. e pramANe dAna zIla tapanuM ane apekSAe anumedanA (mananI daDhabhAvanA zakita)nuM samAna phaLa maLyuM. vaLI yAgathI eTale samAdhi (zakita ) thI caturagitAMhi nAmanA purUSe siddhipada meLavyu che. 24 baladeva muninI kathA A pramANe:-- dvaipAyana RSie dvArakAnagarI bALI nAkhI tyAre tyAMthI * khacIne nIkaLI gaelA kRSNa vAsudeva ane khaladeva pharatA .
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUraprakarappAdi: 125 krUratA chevaTe eka jaMgalamAM AvyA. tyAM kRSNane tarasa lAgavAthI maLadeva pANI levA gayA tevAmAM jarAkumAre kRSNane khANuthI mAryA. pANI laIne pAchA AvelA baLadeva bhAinA snehane lIdhe cha mahinA sudhI kRSNanA maDadAne laIne pharyo ane mitra thaelA deve khaladevane pratibeAdha pamADayA tyAre vairAgyathI baladeve dIkSA lIdhI. ane ugra tapa karIne ka khALavA mAMDayA. anukrame te gItArtha thayA. khaladeva ghaNA rUpavAna hatA. teo eka vakhata pAraNAne mATe kAika nagaramAM jatA hatA tyAre khaladevamunine kUvA upara pANI bharavA AvelI kAika yuvatie joyA. tyAre temanu rUpa joI ne mAhita thaelI te yuvatie ghaDAne badale sAthe lAvela peAtAnA bALakanA gaLAmAM doraDAne gALA nAkhIne kUvAmAM nAkhyA. A joIne munie kahyuM ke A tuM zuM kare che? A sAMbhaLIne samajIne bALakane kUvAmAMthI bahAra kADhyA. AvuM joIne munie vicAyuM` ke tapathI anyA chatAM paNu mAhita karatA mArA rUpane dhikkAra thA. have mAre zuM karavuM. AvuM vicArIne pAraNA mATe nagarAdikamAM AvatA hatA te paNa aMdha karIne have mAre bhikSA mATe nagaramAM paNa javuM nahi evA abhigraha lIdhe ane tuMgikAgirie gayA. tyAM temanA tIvra tapane lIdhe khecAelA hiraNA paNa temanI upAsanA kare che. emAM eka mRga te temanI sAthe evA haLI gayA hatA ke te temanI sAthe rahetA hatA. eka vakhate te parvata upara eka rathakAra lAkaDA mATe AvyA hatA.
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 1ra6 zrIvijayasUrikRtamadhyAnha ghaNe bhAga jene kapAye hato evA eka vRkSa nIce jamavA besate hatuM te vakhate baladeva muni pAraNA mATe pharatA te mRganI sAthe tyAM AvyA. munine AvelA joIne rathakAre temane AnaMdathI nimaMtraNa ApyuM. ane bhAva pUrvaka vaherAvavA mAMDyuM. te joIne mRga vicAravA lAgyuM ke A rathakArane dhanya che je munine A pramANe dAna Ape che mATe ene janma saphaLa che. tapa karatA muni paNa vakhANavA yaMgya che. paNa tapa ane dAnathI rahita e huM ja phakata hInabhAgI chuM. A pramANe mRga bhAvanA bhAve che, rakAra paNa AhAranuM dAna Ape che ane muni te grahaNa kare che te vakhate pracaMDa pavananA jhapATAthI te kApavA mAMDeluM - jhADa ekadama te traNe jaNAMnA upara paDayuM ane teja vakhate te traNe jaNAM maraNa pAmIne pAMcamA brahma devalokamAM deva - thayA. e pramANe dAna ApanAra, dAna lenAra ane tenI -anumaMdanA karanAra A traNene eka sarakhe lAbha thaye. evI rIte bIjA manuSyae paNa svazakita pramANe dAnAdi dharmakAryamAM avazya udyama kara. Iti baladeva muni kathA che bIjI caturaMgapAda purUSa (puNyADhaya)nI kathA - padmapura nAmanA nagaramAM tapana nAmano rAjA hato. te nagaramAM dhanAvaha nAme zeTha hate. karIyANAM kharIda karIne te eka vakhata siMhaladvIpamAM gayA. tyAM dANathI mukta karIne tene tyAMnA rAjAe satkAra karyo. tyAM teNe eka suMdara hAthI jo tethI te tapana rAjAne yogya che ema jANI rAjAne
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ 127 zrIkaraprakaraspaSTAthadi: bheTa ApavA mATe te hAthI teNe grahaNa karyo. ane pitAnA nagaramAM AvI rAjAne bheTamAM ApyuM. te hAthInA prabhAvathI tapana rAjAe baLavAna zatru rAjAone jItIne vaza karyo. A hAthI tapana rAjAne pUrva bhavane mitra hate. tethI tene baMdha pamADavAne mATe teNe khaDI laIne pitAnI sUMDha vaDe rAjadvArane viSe A pramANe kaleka lakhyA: "vizAtatraghAtara, milhorAsujJa . - hA mUDhA zatrupoSaNa mitraploSeNa hRSyati // 1 // A lokano artha rAjAe ghaNA vidvAnone bolAvIne pUche. paraMtu koI paNa tene bhAvArtha yathArtha kahI zakyA nahi. te daramiAna tyAM AnaMdasUrIzvara AvyA. temane namIne rAjAe te lekano artha pUchyuM. ane AcAryuM paNa te kalekane artha yathArtha kahyo. tethI vairAgya pAmone tapana rAjA dIkSA levA taiyAra che. tyAre rAjyanA maMtrIoe rAjAne pUchyuM ke rAjya tamArUM che mATe te kone devuM te amane jaNAve. tyAre rAjAe kahyuM ke A hAthI jene rAjya Ape tene ApavuM. tyAra pachI rAjAe dIkSA lIdhI. - have maMtrIoe hAthIne zaNagArIne AgaLa karIne madhura vANu vaDe kahyuM ke he gajarAja ! A rAjya tane rogya lAge tene Apa. tyAre hAthI paNa sarva nagaramAM karyo. paraMtu keI lAyaka nahi jaNAyAthI nagaranI bahAra cAlyuM. tyAM eka kadarUpA paMgune joIne tene sUMDhathI upADIne pitAnI kAMdhe besADIne rAjadarabAramAM lAvIne gAdI upara sthApana karyo. AvA kurUpavALA paMgune jeIne nAgarike
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ 128 zrIvijayasUrikRtamazkarImAM hasIne apamAna karavA lAgyA, tethI cintAtura. thaIne te rAtrIe vicAra kare che te vakhate devatAe tene kahyuM ke tuM phIkara karIza nahi. savAre saghaLuM sAruM thaze. devInA AdezathI rAjA te hAthI upara besIne hAthamAM tRNa laIne sarva lekene AjJA karavA lAgyuM. te vakhate mazkarImAM hasIne leke bolavA lAgyA ke kevuM rUpa, kevuM paDyuM, A rAjA ke baLavAna che ke je ApaNane AjJA kare che. AnAthI AzcaryakArI bIjuM zuM ? A pramANe, belatA teonA upara kodhathI rAjA tRNa upADIne nAkhavA. lAgyo. teTalAmAM te adbhuta vaja banI gayuM. prakAzathI cAre dizAone tejavALuM karatA, sUrya samAna ugra te vajane joIne mANase ekadama bhaya ane vismaya pAmyA. - te vakhate AkAzamAM rahIne devI A pramANe bolI ke jeo A rAjAnI AjJA manAze nahi teonA upara A vaja paDaze. tethI vimaya sahita bhaya pAmelA lekee te rAjAnI AjJA aMgIkAra karI ane tene bahu mAna pUrvaka rAjA banAvyuM. anukrame pUrvanA puNyanA gyathI traNa khaMDane adhipati banyuM. lokamAM puNyAtya e nAmathI prasiddhi pAmyuM. keTalAka vakhata pachI te hAthI maraNa pAmyuM tyAre. rAjAe ghaNe vilApa karyo. vilApa karatA te rAjAne maMtrI e samajAvyuM ke bhavitavyatA baLavAna che. tenI AgaLa ApaNuM kAMI cAle tema nathI. tyAra pachI hAthInA premane. lIdhe rAjAe tyAM eka suMdara vihAra (prAsAda) baMdhAvyuM.. ane tenI aMdara hAthInI pratimA sthApana karI tene skaMdha.
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaraprakaraspaSTAryAdi 129 upara uttama jinapratimA sthApanA karI. ane te mUrtine jeI saMdhyAnamAM ArUDha thayelo te puNyAtya rAjA zukala lezyA pAmyo. satyAna rUpI agninI javAlAthI cAra ghAtI karmane kSaya karI kevalajJAna pAmyA. najIkamAM rahelA devoe racelA suvarNa kamala upara besIne te kevalIe nagaranA lokone dezanA ApI. dezanAne aMte leke e pUchayuM ke he nAtha! pUrva bhavamAM tame zuM puNya karyuM hatuM ke jethI A bhavamAM paMjupaNuM chatAM rAjya ane kevalajJAne pAmyA. tyAre kevalI rAjAe potAnA pUrva bhavanuM svarUpa jaNAvatAM kahyuM ke pUrva bhavamAM meM muninI AMkhamAMthI taNakhaluM kADhyuM hatuM. paraMtuM. muninA malavALA zarIranI jugupsA te vakhate karI hatI. taNakhaluM kAMDhavAthI rAjya ane kevalajJAna tathA jugupsA karavAthI paMgutA prApta thaI. te sAMbhaLIne sarve leke muninI sevAmAM tatpara thayA ane dharmamAM udyamI thayA. tyAra pachI kevalI elA te puNyAtaMtrya rAjA pRthvIne viSe ghaNuM kAle vicarIne mokSe gayA. A puNyAMtya rajanI kathA sAMbhaLIne he bhavya jana! tame paNa saddhacanamAM tatpara banI muktinAavyAbAdha sukhanA bhegavanArA thAo.' | Iti puNya kathA ke avataraNa -e pramANe agiAramAM zakti dvAranuM varNana karIne have zama nAmanA bAramA dvAranuM svarUpa be gAthAthI jaNAve che -
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ 130 ( paMdrAvRttam ) 5 . 7 zamena siddhayanti matAni kRSNA ha 9 ra R Thu $ tujavitatapo'stu vA mA / 11 10 dinAdhinAthena kRte'nnapAke, 14 1 2 15 6 3 saMdhukSaNaM kaH kurute'nalasya zrIvijayapadmasUriSkRta {{ 25 {k kRSNanA laghubhAI gajasukumAlanI jima zama guNe, vAMchita phaLe na karI zake kadi AkarAtapa Adine; teya doSa jarA nahI kharUM tapa kSamA sUraja taNA, kiraNe ane jo pAka kuNu saLagAvanArA agninA. 6 AAkA :--tIvra tapazcaryA kare athavA na karo, paraMtu zama guNu vaDe eTale kSamA guNu vaDe kRSNa vAsudevanA nAnA bhAI gajasukumAlanI jema manavAMchita siddha thAya che. dRSTAMta kahe che ke sUrya vaDe dhAnya radhAye chate kayA mAs agnine saLagAve ? 25 spaSTA :--tIvra tapazcaryA karavAnI zakti hAya tA te karo ane zakti na hAya tA na karo, paraMtu jo zamatA guNa eTale kSamA guNu rAkhavAmAM Ave teA paNa manAvAMchita siddha thAya che. kAraNa ke tapa teA zakti hAya tA ja ane che, paraMtu kSamA rAmavI temAM viziSTa kAyika zaktinI jarUra nathI athavA zakita hAya ke na haiAya teA paNu kSamA rAkhI zakAya che. A kSamA gune laIne kRSNa vAsudevanA nAnA
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUraprakaraspArTAdika 131 = bhAI gajasukumAle dIkSA lIdhI hatI ane tapa karI zakatA hatA te chatAM paNa temanA sasarAe kheranA aMgArA mAthA upara mUkyA te paNa tenA upara jarA paNa kodha na karyo tethI teo marIne svarge gayA. A bAbatamAM daSTAnta Ape che ke sUrya vaDe eTale sUryanA tApathI anna raMdhAye chate ke purUSa agni saLagAve athavA kSamAM rAkhavAthI ja je kAryasiddhi thatI hoya to krodha karavAnI zI jarUra che? 25 gajasukumAlanuM daSTAnta nIce pramANe - dvArikA nagarImAM zrIkRSNa vAsudevanA nAnA bhAI gajasukumAla hatA. yauvanAvA pAmyA tyAre somila nAmanA vipranI suMdara kanyA sAthe zrIkRSNa temanuM lagna karyuM. thoDA vakhata pachI bAvIsamA zrImanAtha tIrthakara dvArikA nagarImAM samosaryA. tyAre gajasukumAla zrIkRSNanI sAthe vaMdana karavA gayA. tyAM prabhunI dezanA sAMbhaLIne pratibaMdha pAmelA gajasukumAle potAnI mAtA pAse dIkSA levAnI rajA mAgI. mAtAe kahyuM ke te hamaNAM ja lagna karyuM che. tAruM zarIra ghaNuM kemala che, vaLI tArI uMmara ghaNI nAnI che. mATe humaNAM to saMsAranA sukha bhogavIne vRddha umare dIkSA leje. tyAre gajasukumAle kahyuM ke he mAtA ! AyuSyane zo bharaze che. keNa jyAre maraze te kahI zakAya tema nathI vagere kahIne mAtAne samajAvI. aMte mAtAe dIkSA levAnI rajA ApI zrIkRSNa vAsudeve moTA chava pUrvaka temane dIkSA apAvI. - dIkSA lIdhA pachI gajasukumAla munie prabhune pUchayuM ke jaladIthI mokSa kevI rIte prApta karAya? tyAre prabhue
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - 132 zrIvijayapadhasUrikRtakahyuM ke kAyotsarga vaDe mekSa jaladI meLavAya. tyAra pachI nirminatha prabhunI rajA laIne lagabhaga sAMje smazAna bhUmimAM jaIne kAusagga" "dayAnamAM rahyA. te vakhateM tamanI sare semila brAhmaNa bahAra gAmathI Avato hate, te tyAMthI nIkaLe. ane kAusagga dhyAnamAM muninA veSamAM rahelA gajasukumAlane oLakhyA. eLakhIne bolyA ke he pApI! mArI guNavaMtI putrIne paraNIne tene zaraNa mUkIne tyAga karyo ane have A zuM pAkhaMDa kare che? kepelA teNe temanA mastaka upara mATInI pALI bAMdhI tenI aMdara saLagatA kheranA aMgArA bharyA tyAre te muni manamAM zubha bhAvanA pUrvaka A pramANe vicAravA lAgyA ke mukita mArgamAM upakAra karanAra A samila bhaTTa duHkhI thAo nahi, eka te te mArA sasarA che, kAraNa ke potAnI putrI mAra sAthe paraNAvI hatI. ane have hamaNAM muktirUpI strI Apa vAmAM upakAra karavA AvyA che. mATe he jIva! tuM jarA paNa TheSa hamaNuM karIza nahi. kAraNa ke kSaNa mAtramAM saghaLAM azubha karma kSaya karavAne A prasaMga Avyo che. e pramANe AtmAne AtmadhyAnamAM lIna karIne teo zukala legyAmAM AvyA. jema jema, agni temanA zarIrane bALe che tema tema zukala dhyAna rUpI agnithI temanA karmo paNa baLavA lAgyAM. dhyAna dazAmAM ghAtI karmone kSaya karI temaNe ujavala kevalajJAna meLavyuM. ane aMtagaDa kevalI thaIne tarata ja mokSe gayA. savAre kRSNa mahArAja zrInemi prabhune vAMdavA gayA. vAMdIne navA dIkSita mArA bhAI kayAM che? e pramANe pUchyuM C 3 ka che. ' : : ' ) { R: * ! ' ? * * ( ) * * * * ' ' ' ' ' , 1 1 / /
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaE2prakaraspaSTIthIdi: 1*... ......*.. -- ..-- * - - 33 tyAre prabhue kahyuM ke nagaranI bahAra rAtrIe rmizAnamAM kAusagga dhyAnamAM rahelA temanA mastaka upara keIe saLatAranA aMgarA mUkIne baLIne kharcelA te mese gayA che. tyAre kRSNa kahyuM ke he prabhu! Aja naguramAM mAruM azubha karanAra keNu che? ke jeNe niraparAdhI munine Ave meTa upadrava karyo. tyAre jinezvare kahyuM ke ghera jatAM tane dekhIne jenuM hRdaya phATI jAya te munine hiMsaka jANave. kRSNa mahArAja prabhune vAdIne ghera jatA hatA tyAre atyaMta -bhathathI nAzato somila sAme maLe ane tenuM hRdaye tarata ja phATI gayuM. "maraNa pAmIne te dugartimAM gaye. nagaranA leke A jANIne muninI stuti ane semilanI nindA karavA lAgyA, A pramANe tIvra tapa karyA sivAya paNa kSamAM guNa vaDe karIne gajasukumAlamunie mesaMgati meLavI, mATe kaMpa na banI zake te paNa upasargamAM kSamA bhAva rAkhavAthI paNa ghaNA karmanI nirjarA thAya che. che iti gajasukamAla kathA che avataraNa have virAja"kSamAvALe manuSya potAnuM vAMchita siddha kare che eTaluM ja naihi paraMtu te parenuM paNa 'hita kare che te vAta jaNAve che - | vasaMtativRtta che *! pautyai zamI svaporapi caNDarudra- . "o paraii surAva ijhava
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ 134 re 11 12 saptarSisaMgatimavApya vizAkhanAmA, 10 13 zrIvijayapadmasUriSkRta cauro'pyabhUdvilasadujjvaladivyazaktiH !! 26 || uttama kSamA guNavaMta jIvA svaparanuM hita sAdhatA, caDarUdrAcArya sAgara ziSya kevala pAmatA; ziSyanI uttama kSamAthI kevalI gurU paNa thatA, sura thAya cAra vizAkha zrIsamaSi muni sagati thatA. 1 zleAkA :-- kSamAvAna purUSa peAtAnI ane paranI prIti mATe thAya che jevI rIte caMdrarudrAcAryanA ziSya peAtAne temaja gurUne kevalajJAna rUpI Rddhine mATe thayA. vaLI vizAkha nAmanA cAra samiSanI sAmatane pAmIne prakAzita ane ujjavala divya zaktivALA thayA. 26 spaSTAH--kavizrI jaNAve che ke kSamAvAna purUSa ekalA pAtAnA harSoMne mATe athavA hitane mATe thAya che eTaluM ja nahi paraMtu khIjAnA paNa hitane mATe thAya che kAraNa ke te peAtAnA kSamA guNane laIne sAmeA kApavALA hAya te chatAM tene paNa zAMta pADe che. kemake krodhI mANasane jo sAmeA krodha kare teA vadhAre krodha thAya che. paraMtu sAmA mANasa jo kSamA rAkhe teA krodha karanAranA krodha paNa ApeApa zAMta paDe che. jevI rIte caMDarudrAcArya nAmanA AcA ati krodhI hatA chatAM paNa zAMta svabhAvavALA temanA ziSyane lIdhe ziSya ane gurU anene kevalajJAna prApta thayuM. vaLI vizAkha nAmanA cAra te paNa sa`inI sAmata pAma
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUraprakaraspaSTathadi: 135 vAthI caLakatI ane ujavala evI divyazaktine pAmyA che. 36 - caMDarudrAcAryanuM daSTAnta nIce pramANe - tAmalimI nAmanI nagarImAM gaMgadatta nAme zeTha hate. te zeThane sAgara nAme putra hatA. te ghaNe guNavAna hato. yauvana vayane pAmyuM tyAre rU5 lAvaNyavALI uttama kulanI kanyA sAthe zeThe moTA mahotsavapUrvaka tenuM lagna karyuM. te nagaranI bahAra vanamAM potAnA mitronI sAthe ramavA gaye. tyAM caMdrAcArya ke jeo ghaNuM krodhI svabhAvanA hatA. temanI AgaLa teo gayA ane temane mazkarImAM kahevA-1, lAgyA ke A navA paraNelA zeThanA putra sAgarane dIkSA Apo. A kumArane vairAgya thaye che mATe tene dIkSA levI che ema mazkarImAM kahyuM. paraMtu gurUe to mazkarIthI kodhe bharAI tenuM mastaka pakaDIne kSaNamAM leca karI nAkhyuM. nizALanA gaThIA bhaya pAmIne tarata nAzI gayA. have sAgare vicAryuM ke hitaiSI gurUe dIkSA ApI che tethI mitroe mazkarImAM kaheluM vacana paNa mAre pALavuM joIe. tethI teNe gurUne kahyuM ke ApaNe A nagarano tyAga karavuM joIe nahi te mArAM mUTha sagAMo mArI pAse dIkSAne tyAga karAvaze. tyAre gurUe kahyuM ke mAruM jaMghAbaLa kSINa thayuM che tethI huM cAlI zakuM tema nathI. tethI gurUne pitAnA khabhA upara caDhAvIne rAtrImAM te cAlI nIkaLyo. rAtrImAM aMdhArAne lIdhe cAlatAM cAlatAM tene paga uMcI nIcI jamIna upara paDavAthI gurU vAraMvAra kodhanAM
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 16 - zrIvijayapadhasUrikRtakaravacana kahevA lAgyA. daMDa vaDe mastaka upara prahAra karI bhISaNa svare kahyuM ke he pApI! tuM kharAba mAge kema cAle che? tyAre zAnta cittatrALA ziSya vicAra karyo ke hA ! meM caritra grahaNa karIne Amane kaSTamAM, nAkhyA che. je meM cAritra grahaNa karyuM hota nahi te gurUne A kaSTa paData nahi. e pramANe gurUnA krodhanAM vacano tathA bhAra sahana karatAM te navIna ziSya zAMta rahyA ane pitAne ja deSa kAtAM zukala dhyAnamAM ArUDha thaIne ghAtI karmane kSaya karI kevalajJAna pAmyA. tyAra pachI kevalI thaelA-te ziSya samasta vizvane jetA sUrinA cittane jANIne temane acaNa na thAya te rIte cAlavA lAgyA. have sIdhA mAge gamana thavAthI tuSTa manavALA gurUe haMsIne kahyuM ke have mAranA prabhAvathI kevI * sara gati thaI ? tyAre kevalI ziSya kahyuM ke e pramANe (bele nahi kAraNa ke pahelAM mArga nahi dekhAvAthI viSama - gati hatI paraMtu have mArga jaNAto rahevAthI sarakhI gaiti che. tyAre gurUe kahyuM ke rAtrImAM tane mArga kevI rIte jaNAve che? tyAre ziSya kahyuM ke kevalajJAnanI prAptithI mane mArga jaNAya che. A sAMbhaLIne potAnI niMdA karatA te gurU jamIna upara utarIne tenA pagamAM paDayA ane tenA guNanI stuti karI. lAgyA ke ahe A tamAruM kevuM uttama yAna ane kevI uttama kSamA ke jethI kSaNa mAtramAM karmo kSaya karI kevalajJAna meLavyuM. meM adhamI e krodhathI pitAnA AtmAnI viDaMbanA karI tyAre tame kSamA vaDe ja kevalajJAna sIdhra meLavyuM. mUDha evA meM. tamArA jevA kevalInI je. AzAtanA karI temAMthI mArI mukti kyAre thaze! A pramANe potAnI niMdA karatAM ane kevalInI stuti karatAM temaNe paNa zukala dhyAnamAM
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ "zIkapUraprakaraspaSTArthIdi: ArUDha thaI kevalajJAna meLavyuM kevalajJAna meLavanAra gurU ane ziSyatyAra pachI pRthvI upara be kALa vicArIne eNe gayA. A vAtane sAra e che ke kSamA guNa e che ke je pitAne te upakAra kare che paraMtu pArakAnA upara paNa te upakAra kare che. mATe mokSanA athI jIvee avazya kSamA bhAva rAkho. ' che. Iti caMdrAcArya kathA che - vizAkha ceranI kathA kAMcanapura nAmanA nagaramAM balabhadra nAme uttama zeTha hato. tene sukha ApanAra sAta putra thagrA:bAlya avasthAmAM pUrNa virAgya AvavAthI teoe dIkSA lIdhI - aMne sAta hAvAthI teo saptarSi e nAme prasiddha thayA. tyAra pachI zeThane dukha ApanAra AThame vizAkhA nAme putra thayo. te jema jema meTa thate gaye tema tema tenImAM aneka durgaNe AvyA. jUgAra, mAMsa, cerI, dArUpAna vagere vyasanimAM pUre che. te durgatine paNa bhaya rAkhato nahato. nagaravAsIo paNa tenI nindA karavA lAgyA tyAre zeThe tene -ekatamAM lAvIne ghaNe samajAvyuM. Ama samajAvyA chatAM paNa jyAre te samaye nahi tyAre zeThe tene gharamAMthI kADhI mUkyo. te rakhaDate rakhaDate keIka ceranI pallomAM gaye. tyAM teonI sAthe cerI vagere pApa karma karate divaso gALavA lAge. - . . . , have eka vAra te cerene sAthe laIne pitAnA ghera corI karavA gaye. tyAM pitAne joIne pelA te pApIe ane " *
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ 138 zrIvijayapattasUrikRtakSaNa mAtramAM pitAne mArI nAkhyA. are pApI ! A te zuM karyuM evuM belatI mAtAne paNa teNe mArI nAkhI. rAtmAne lajajA ke dayA kyAMthI hoya? evAmAM ekaThA thaelA lokothI marAto te nAzIne vanamAM gaye. te vanamAM sAkSAt zAntamUrtio samAna pitAnA bhAI saptarSione joyA. temane paNa te durAtmA marmavedhI gALo devA lAgyA. paraMtu teoe zAMti rUpI amRta vaDe tene zAMta karyo. tyAra pachI temanI pAse dharma sAMbhaLIne vairAgya pAmIne dIkSA lIdhI. pachI. pote karela ghora karmonI niMdA karato ane tapa vaDe potAnA AtmAne zuddha karato te saMlekhanA karI samAdhi pUrvaka maraNa pAmIne saudharma devalokamAM uttama deva thaye. kahevAne sAra e che ke dubuddhivALAone paNa tapathI zuM asAdhya che? eTale kSamAvata purUSonI sobata durAtmAone paNa siddhi ApanAra thAya che. mATe samaju purUe jarUra kSamA guNadhAraNa karI Atmahita sAdhavuM. . . Iti vizAkhacora daSTAna che avataraNa -e pramANe be gAthAo vaDe bAramuM zadvAra kahIne have be gAthAe karIne teramuM yati dvArA kahe che - ( mArunajhuram ) vratamapi bahucIrNa sAticAraM kugatyai, .. dinamapi zuci muktyai kaMDarIkAdivattat /
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ 11 1 ra zrIkapUraprakaraspaSTArthIdiH 139 10 13 ahaha dahati citrAvAripUro'pi zasyaM, 14 15 16 18 17 bhazamapi kRzapAthaH svAtijaM pAti jaMtUn | 27. vrata sAdhanA kIdhI ghaNIaticAra tyAMja lagADatA, te kugAta Ape jemakaMDaka prAptavirati virAdhatA; durgatine pAmate puMDarIka eka dina sAdhatA, zuddha bhAve mokSa pAmya bhAvathI phala pAmatA. 1 pANI ghaNuM citrAviSe varase chatAM te dhAnyane, bALe jarA jala svAtinuM jananA bacAve jAnane baMdhamAM ne mekSamAM manane ja kAraNa jANIe, azubhabhAvatajI vimalabhAve dharama ArAdhIe. 2 kalekArtha:-aticAra sahita lAMbA kALa sudhI pALeluM cAritra paNa kaMDarIka vagerenI jema kugatine mATe (durgatine denAruM) thAya che ane teja eka divasa paNa nirmala bhAvathI pALyuM hoya te puMDarIka vagerenI jema mukitane mATe (mokSane denAruM) thAya che. khedanI vAta che ke citrA nakSatramAM varaseluM ghaNuM pANI paNa dhAnyane bALanAruM thAya che. jyAre svAti nakSatranuM atyaMta thoDuM paNa pANa prANIonuM rakSaNa kare che. 27 spaSTAthe-cAritra ghaNA kALa sudhI pALavAmAM Ave paraMtu je te aticAra sahita pALavAmAM Ave te te sa6gatine na ApatAM kharAba gatine ApanAruM thAya che. kAraNake
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ 140 - zrIvijayapaddhasUrikRtakaMDarIke ghaNA kAla sudhI cAritra pALyuM te paNe aticAra - lagADIne pALyuM che te tene maraka gatine ApanAruM thayuM. ane tenA bhAI puMDarIke zuddha bhAvathI eka divasa je cAritra pALyuM te paNa te cAritra tene mukitane mATe thayuM che. mATe zuddha bhAvathI cAritranuM pAlana karavuM joIe. kAraNake * bhAva sArA hoya, teMja te phaLa ApanAruM thAya che. A hakIkate dRSTAnta Apane same jevuM che ke khedanI vAta che ke citrA nakSatramAM vaselu ghaNuM pANapaNuM dhAnyane bALanAruM thAya che. kAraNake te pANI dhAnyane poSatuM nathI, tathA prakAranI nirmaLatA rahita hovAthI dhAnyane bALanAruM thAya che. - jyAre nirmaLatAvALuM svAti nakSatranuM pANI thoDuM hoya tA"paNa te prANIonuM rakSaNa kare che. 27 kaMDarIka ane puMDarIkanuM daSTAnta A pramANe jANavuM - jabUdvIpamAM mahAvire kSetramAM puSkalAvatI vijamAM puMDarIkiNI nAme nagarI hatI. tyAM mahApadya nAme rAjA ane tenI padmAvatI nAme rANI hatI. temane mATe puMDarIka ane "nAne kaMDarIka e nAme be putro hatA. mahApadma rAjAe dharma sAMbhaLI puMDarIkane rAjya saMpI dIkSA lIdhI. cAritra pALI karmakSaya karI kevalajJAna pAmI mokSe gayA. . . eka vakhata puMDarIkiNI nagarImAM keTalAka munio AvyA. temane namavAne baMne bhAIo gayA. gurUe temane dharmalAbha ApI kahyuM ke A asAra saMsAramAM eka dharmaja sAra che. A saMsAra samudramAM rakhaDatAM mahA muzIbate manuSya bhava pAmIne tene karyA sivAMce jeo hArI jAya
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaraprakara5Ada: 141: 542 che temanAthI bIjA mUrkha kANu kahevAya? A pramANe upadeza sAMbhaLI savega pAmI ane ghare AvyA. pachI pu DarIke amAtyAnI sAkSIe nAnA bhAI ne kahyuM ke he bhAI! tuM A pitAnuM rAjya grahaNa kara. saMsAranA du:khAthI vairAgya pAmelA huM dIkSA levA mAguM chuM. tyAre nAnA bhAI e kahyuM ke huM bhAI! tuM jenAthI bhaya pAmyA chuM te saMsAranA du:khamAM tu mane zAmATe nAkhe che? e traNa vakhate rAjAe tene rAjya levAne samajAvye te chatAM jyAre teNe mAnyuM nahi, tyAre puMDarIke tene dIkSA levAnI rajA ApI. te vakhata kahyuM ke indriyA jItavI ghaNI muzkela che. mana caMcaLa che. pramAda tA janmathI sAthe rahelA che. yauvana vikAALu che. vaLI parISaheA ane upasargo du:khe sahana karAya evA che mATe dIkSA laine tenu sArI rIte pAlana karavuM. kuMDarIke paNa kahyuM ke tamArU kahevuM vyAjabI che te paNa huM aMgIkAra karelI dIkSA pALIza. tyAra pachI phaMDarIke dIkSA laine gurU sAthe vihAra karyAM paDarIka paNa mantrIonA AgrahathI bhAyati rUpe rAjya karavA lAgyA. ma L - gurU sAthe vihAra karatA kaMDarIke ritara tapa karIne kAyAne sUkI nAkhI. sAmAcArInu' sArI rIte pAlana karI gurUnA priya thayA. e pramANe keTalAka kAla gayA pachI eka vAra vasanta RtumAM manuSyAne temanI priyAe sAthe krIDA karatA joI ne kaiMDarIka muninuM mana cAritra uparathI calAyamAna thayuM. kAraNake karmanI gati vicitra che. kaDarIka munine cAritrAvaraNIya karma nA tIvra udaya thayA. tethI vicAravA P
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ 142 zrIviyapadyasUrikRtalAgyA ke A cAritranI zI jarUra che. bhAI te pahelethI ja rAjya ApatA hato para tu meM te lIdhuM nahi. mATe tyAM jaIne bhAI pAsethI rAjya lauM. Avo vicAra karI puMDarikINI nagarI pAsenA vanamAM AvIne keIka jhADanI DALIe pAtro bharAvyAM ane lIlA ghAsa upara beThA. udyAnapAlake puMDarIka rAjAne kaMDarIka muninuM Agamana jaNAvyuM. tyAre amAtya sahita rAjAe temane vaMdana karyuM. puMDarIke zAkhAo bharAvelAM pAtro tathA vanaspati upara beThelA bhAIne joIne A cAritrathI khinna manavALA thayA che evuM jANuM lIdhuM. tyAre temaNe badhAnA sAMbhaLatAM kahyuM ke tame badhA jANe che ke meM to prathamathI tene rAjya ApavA mAMDayuM hatuM, paraMtu te vakhate mAnyuM nahotuM. e pramANe kahIne pote nAnA bhAIne rAjya ApIne muniveSa dhAraNa karIne tyAMthI vihAra karyo. sevake kRza ane vratane tyAga karanAra A kaMDarIka annAthI che e pramANe mazkarImAM hasavA lAgyA. tethI te kaMDarIkanA hRdayamAM koi upaje. hAla te huM bhUkhyo chuM mATe prathama khAI lauM pachI badhAnI khabara laIza ema vicArI teNe suMdara raI karavA mATe jaNAvyuM. rasoI taiyAra thaI tyAre kaMTha sudhI dharAIne svAdiSTa rasoI khAdhI. tethI visUcikA thaI ne ghaNuM tarasa lAgI. maMtrIoe paNa A vratane bhaMga karanAra hovAthI ati pApI che evA vicArathI tenI davA karAvI nahi. cikItsA nahi karAvavAthI ane ghaNuM vedanAthI vyAkula thaIne rAtrIe te vicAravA lAgyo ke - kaI rIte A rAtrI pUrI thAya te savAramAM huM kuTuMba sahita
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUraprakaraspaSTArthIdi: - 143 maMtrione mArI nAkhIza. evA vicAra karatA raudradhdhAnavALe ane kRSNa lezyAva Le te kaMDIka maraNa pAmIne sAtamI nArakImAM utpanna thaye. " puMDarIka muni to pitAnu ISTa siddha thavAthI pote grahaNa karelI dIkSA gurU sAkSIe pALuM" evuM vicArI saddagurUnI zodha karavA cAlyA. vihArathI utpanna thaela parizramathI thAkelA ane AcAra pAlana karatA te eka gAmamAM AvyA. tyAM upAzraya pAmIne tRNanA saMthArA upara sukha pUrvaka beThA. have huM gurUnI pAse jaIne kayAre dIkSA laIza? e pramANe vicAratA atimakAlanI ArAdhanA karIne marIne sarvArthasiddha deva thayA A pramANe thoDo vakhata paNa samyaga rIte cAritranuM pAlana karIne keTalAka bhavya che uttama gatine pAme che. tyAre keTalAka lAMbe vakhata aticAra lagADIne pAlana karIne paNa zubha gatine pAmI zakatA nathI, mATe bhavya jIe atIcAra rahita zuddha cAritra pALI mukitanA. avyAbAdha sukha pAmavA, emAMja mAnava janmanI kharI sArthakatA che. che iti puMDarIka kaMDarIka kathA che avataraNa -have kavirAja-kharAba bhAvanAthI nirdoSa AcareluM vrata paNa niSphaLa bane che te hakIkata jaNAve che - | (gavRtta6 ) vratena zucinApi ki kimatha sadgurUpAsanaikadAyinRpamArakazramaNavatsa pApAtmakaH /
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ 144 - - zrIvijayapadrasUrikRta- 1 0 12 11 zirasthaviSahanmaNiH phaNigaNaH kimAnandanaH, 14 * * 13 13 15 sa candanavanasthitaH kimathavA jagattApahat // 28 // malina manavALAtaNa vratasAdhanA zA kAmanI., , udAyitRpa mAranAra zramaNa pare zA kAmanI . gurUbhakti surpasamUhaviSaharamaNi samUhe zobhate, " kenenkare - AnaMda nAvane sthiti pAmate: 1 ne sapane samudAya jaganA tApane zuM dUra kare che. jhera jevA bhAva melA vrata pramukha maNisama khare, dAnAdi kerI sAdhanAmAM bhAva cokhA rAkhIe, alpapaNa tevI kriyAthI muktinA sukha pAmIe. 2 - lekArtha udAyI rAjAne mAranAra sAdhunI jema pApa * sahita manavALA purUSane nirmaLa vrata vaDe paNa zuM ?.athavA - sadgurUnI upAsanA (sevA)thI paNa zuM? eTale ke kAMI paNa nathI. jemake mastaka upara rahelA jherane haraNa karanAra maNivALA sapane samUha zuM Ananda ApanAre thAya che ? athavA candananA vanamAM rahela teja sarpano samudAya jagatanA. tApane haranAre thAya che? athavA thatA nathI. 28 spaSTArtha-pApa sahita manavALe purUSa nirmaLa aticAra rahita vrata pALe te paNa zuM ? athavA evA kapaTI manuSyane tenuM kaMI phaLa maLatuM nathI vaLI, sadgurUnI kArTa
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI kapUraprakaraspaSTathadi: 14pa sahita sevA karavAthI paNa tene kaMI phaLa maLatuM nathI. jema udAyI rAjAne mAranAra adhama kSatriye bAra varSa sudhI kapaTa bhAvathI cAritra pALyuM te tene tenuM kAMI paNa phaLa maLyuM nahi sAra e che ke aticAra vinA vrata pALe chatAM manamAMthI pApa gayuM na hoya te tenuM phaLa maLatuM nathI. temaja kapaTa bhAvathI gurUnI sevA kare che tenuM paNa kAMI phaLa maLe nahi. mATe nirmaLa bhAvanA pUrvaka vratanuM pAlana karavuM ne sadagurUnI bhakti karavI, teja hitakArI che. A bAbatamAM daSTAnta ApatAM kavirAja kahe che ke mastaka upara rahelA viSane haranArA maNivALo chatAM paNa sapane samudAya zuM AnaMda ApanAre thAya che? athavA tevA sarpanA samudAyathI AnaMda thato ja nathI. tevI rIte te ja sapane samudAya candana vanamAM rahelo hoya te jagatanA tApane haranAre thAya che? athavA te sarve samudAya jagatanA tApane harI zakato nathI. tevI rIte kapaTa yukta vratanuM pAlana ane kapaTa cukta gurU bhakita tApane nAza karanArA thatA nathI. 29 udAyI rAjAne mAranAra muninI kathA nIce pramANe - caMpA nagarImAM udAyI nAmano rAjA hatA. te nyAyathI prajAnuM pAlana kare che. tenuM mana jaina dharmane viSe daDha AsthAvALuM hatuM. te cAra pavInA divase pauSadhazAlAmAM rahIne sAmAyikAdi kare che. teNe eka vakhate gurUne kahyuM ke mArA ghaNA zatruo che mATe sAMje mArA ghera AvIne mane pauSadha karAve. gurUe te vAta aMgIkAra karI. tyArathI cAra parva tithie gurU temanA mahele AvIne pauSadha karAve che
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ 146 zrIvijayapadyasUrikRtaane tyAM rAtrI rahe che. A avasare udAyI rAjAnA keIka zatru rAjAe tene mAravAne mATI lAlaca ApIne eka adhama kSatriyane mokalyo. te udAyI rAjAne mAravAne lAga zodhyA kare che. paraMtu keI lAga maLato nathI. teNe parva tithie gurUne rAjamahele jatA AvatA joyA. tethI teNe kapaTathI gurU pAse jaI dIkSA lIdhI. rajoharamAM eka kaMkalehanI charI chupAvI rAkhI. gurU jyAre rAjamahele jAya che tyAre te gurUne sAthe laI javAnuM kahe che paraMtu gurU tene sAthe laI jatA nathI. e pramANe bAra varSa cAlyA gayA tyAre te zAstrono abhyAsa karIne ane tene artha sAMbhaLIne, gItArtha thaye paraMtu tenA manamAMthI pApa gayuM nahi. eka vakhata jyAre gurU rAjAne pauSadha karAvavA tenA mahele jAya che tyAre te kapaTI sAdhue gurUnI sAthe AvavA AjJA mAgI. gurU tene sAthe laI gayA. tyAM gurUe ane rAjAe pahelo pahAra dharmadhyAnamAM gALyo. pachI saMthAre karI baMne sUI gayA. baMnene uMghelA jANIne te kapaTI sAdhue uThIne chupAvelI charI rajoharaNamAMthI kADhIne tenAthI rAjAne mArI nAkhe ane nAzI gaye. rAjAnA lohInA sparzathI gurU jAgyA. rAjAne maraNa pAmele jANune ane sAthe AvelA munine nahi jevAthI te pApInuM A kArya che evuM jANune jaina dharmanI niMdA na thAya mATe pite paNa ArAdhanA karIne teja charIthI potAnuM mastaka chedIne maraNa pAmyA. te pApI sAdhue pitAnA svAmI pAse jaIne rAjAne mAryAnI hakIkta jaNAvI teNe paNa tene abhavya jANIne tene Adara karyo nahi te bhavamAM
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIpUraprakaraspaSTArthIdi: 147 aneka duHkho anubhavIne manuSyathI niMdA karAte te duSTAtmA durgatimAM gaye. kahevAne sAra e che ke kolasAne dUdhamAM bALI rAkhavAthI jema te dhoLA thatA nathI tema game teTaluM vizuddha cAritra pALavAmAM Ave chatAM manamAMthI kapaTa jAya nahi te te niSphaLa bane che. che Iti udAyI kUpane AranAranI kathA avataraNuM--have traNa gAthAe karIne caudamuM zrAvaka dvAra kahe che - | agharA che , sAdhorahAya siddhiH sucaraNakaraNaiH zrAvakasyApi hi syaa10 8 9 nmadhye'STAnAM bhavAnAM zazivizadaguNAnaMdanAnaMdavRttaH / 12 14 13 18 17 cenaubhiH zIghragAbhijaladhijalapathaistIradezeSu pAnthAH, 16 20 19 26 25 21 22 24 23 kecidyAntyAzu nAnye hayakarabharathai pathaiH kiM krameNa // 29 // sucaraNakaraNasittaritaNAzubha sAdhane munirAjane, siddhi maLe te bhaviSe paNa dharmi zrAvakane ane utkRSTa ATha bhave maLe nirvANa jhaTa jalamArgathI, ke sAgaratIra pahoMce vahANa kerI madadathI. 1 keI bIjA leka ghoDA uTa rathanA sAdhano, dIrgha samaye bhUmimArgo pAmatA nija sthAnane
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ 148 zrIvijyapadyasUrikRta- vahANanI gatinA sama muni mArgamanamAM mAnIe, azvAdinI gatinA same te zrAddhadharma vicArIe. 2 kalekArtha -sAdhune sArUM cAritra pALavAthI (sArA caraNasittarI ane karaNasittarInA pAlanathI) jaladI mekSa thAya che. zrAvakane paNa caMdra sarakhA nirmaLa guNothI harSakArI Ananda nAmanA zrAvakanA sarakhA AcaraNa karIne ATha bhavanI. aMdara siddhi thAya che. daSTAnta Ape che. je keTalAka musAphare zIdhra gativALA vahANathI samudranA pANI mA sAmA kAThe jaladI pahoMce che te bIjA keTalAka musAphare ghoDA uMTa ane ratha vaDe jamIna mAge kame karIne lAbA kAle pahoMcatA nathI? athavA pahoMce che. 29 5STArtha:-mekSanA be mArga kahyA che. eka sAdhune sarvavirati mArga. A mArgamAM vartanArA sAdhuo rUDI rIte pALela caraNa sittarI ane karaNa zittarI vaDe jaladIthI eTale teja bhavamAM paNa mekSe jAya che bIje dezavirati rUpa zrAvakane mArga kahyo che. tenAthI paNa caMdra sarakhA nirmaLa guNothI AnaMda ApanAra AnaMda nAmanA zrAvakanI jema dezavirati vagere guNonuM sArI rIte pAlana karavAthI ATha bhavanI aMdara mekSe jAya che. AnaMda zrAvake zrIvara prabhunI pAse bAra vate grahaNa karyA ane tenuM sArI rIte pAlana karyuM, tethI tyAMthI cavIne prathama saudharma devalokamAM devapaNe utpanna thayA. tyAMthI cyavane jaina dharma ArAdhIne mokSe jaze. A bAbatamAM daSTAnta Ape che ke jema zIvra
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIpUraprakaraspaSTAdi: 149 gativALA vahANanI madadathI jaLamArge musApharI karIne keTalAka musApharo jaladIthI sAmA kAMThe pahoMce che. tyAre bIjA keTalAka musAphare samudranA kAMThe kAMThe jamIna mAge ghoDA uMTa athavA rathanI madadathI keme kame sAmA kAMThe pahoMce che. mATe jemanAthI sAdhu dharmanI ArAdhanA na thaI zakatI hoya temaNe paNa bIjA zrAvaka dharmanA bAra vratomAMthI banI zake to badhA vrata pALIne ane na banI zake to jeTalA vrata pALI zakAya teTalA vratanuM pAlana karIne mokSane mATe yatna kara. 29 Ananda zrAvakanI kathAne TuMka sAra nIce pramANe - vANijagrAma nAmanA nagaramAM jitazatru nAmano rAjA hatuM. tyAM AnaMda nAmane gRhapati (zeTha) hato tene sArA zIlavALI saundaryavatI zivAnandA nAmanI bhAryA hatI. te Anandane cAra suvarNa keTI vepAramAM, teTalI ja muMDI bhaMDAramAM ane teTalI muMDI vyAje pharato hatI. tathA cAra gokula hatAM. eka vakhate pRthvI upara vihAra karatAM zrIvIra prabhu te nagaranA hRtipalAza nAmanA udyAnamAM samosa jitazatru rAjA parivAra sAthe temane vaMdana karavA gaye. te vakhate AnaMda paNa prabhune vaMdana karavA gaye. tyAM sthAne besIne prabhunI dezanA sAMbhaLavA lAge. dezanAne aMte teNe samyakatava rahita bAra vahe prabhu pAse grahaNa karyA. temAM paNa zivAnandA sivAya anya nArIne tyAga karyo. temaja pAMcamA aNuvratane viSe paNa cAra kula temaja cAra cAra koDa suvarNa keTI vagere vajIne bIjAne niyama karyo. bIjA
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ 150 zrIvijayapadyasUrikRtavatemAM paNa yathAyogya niyame grahaNa karyA. tyAra pachI Ananda ghera AvyA. potAnI strIne paNa harSa pUrvaka te vAta jaNAvI. te vakhate zivAnandAe paNa prabhu pAse jaIne zrAvaka dharma aMgIkAra karyo. tyAra pachI prabhune namIne gautama svAmIe pUchayuM ke A Ananda zrAvaka dIkSA leze ke nahi ? tyAre prabhue kahyuM ke A Ananda gRhapati zrAvakanA vratone sArI rIte pALIne marIne saudharma devalokamAM arUNaprabha nAmanA vimAnamAM cAra palyopamanA AyuSyavALe deva thaze. tyAMthI manuSya gatimAM upajIne adbhuta lakSamI pAmIne arihaMta dharmanI ArAdhanA karIne karma rahita thaIne mokSe jaze. bIjA paNa je zrAvake zrAvaka dharmanI ArAdhanA karaze teo paNa devanI trAddhi pAmIne anukrame mokSe jaze. | | Iti AnaMda zrAvaka kathA che -- avataraNa-vaLI zrAvaka dharma rUpI ghaDe tenA pAlana karanArane mekSa nagare pahoMcADe che te jaNAve che - samyaktvodAratejA navanavaphaladAvartarUpavratAliH, siddhAntoktakaviMzatyamalaguNagatiH zrAddhadharmasturaGgaH / 8 7 6 11 10 pApapyAntaM bhavAbdhernayati zivapuraM kAmadevAdivattat , 13 14 mithyAtvAdhIzazaGkAdikahayaharato yatnato rkssnniiyH|30|| zrAvaka taNo zubhadharma jANo azva je te sadA, samyakavarUpa vara tejathI zobhe harate ApadA
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ 15 zrI kapUraprakaraspaSTArthIdi: nava navA phala ApatA Avarta rUpa vratapaMktithI, dIpe mRte bhASela zubha ekavIsa guNa rUpa cAlathI. 1 saMsAra sAgarane pamADI pAra pahoMcADe valI, zivarUpa nagaramAM kAmadevAdika pare na bhame pharI; mithyAtva rU5 rAjA taNa zaMkAdi rUpa haya cerathI, te dharma azva bacAvo sthiratA svarUpa taravArathI 2 lokArtha:-samakti rUpI vikasvara tejavALe, navA navA phaladAyaka kuMDAlA rupa bAra vratanI paMktivALe ane siddhAntamAM kahelA ekavIza nirmaLa guNa rupa gativALA zrAvaka dharma rUpI ghoDe saMsAra rUpI samudranA pAne pamADIne kAmadeva vagerenI jema mekSa nagare laI jAya che. tethI mithyAtva rUpI rAjAnA zaMkAdika azva cerothI tenuM yatnapUka rakSaNa karavuM joIe. 30 - spaSTArtha -jema gheDe Icchita sthaLe pahoMcADe che tema bAra tratarUpI zrAvaka dharma paNa Icchita evA mokSarUpa sthAne pahoMcADe che. mATe kavizrI zrAvaka dharmane ghoDAnI upamA ApI zrAvakadharma samajAve che. jema gheDA tejasvI hoya che tema A zrAvaka dharmarUpI ghoDe paNa samakti rUpI vikasvara tejavALo che. kAraNa ke samakti vinAnA bAra vrata nakAmA jevA che. mATe samati sahita bAra vrata mokSarUpI nagare pahoMcADI zake che. vaLI te zrAvakadharma rUpI ghoDe navA navA phaLa ApanAra Avarta rUpa tratonI paMktivAle che. vaLI jema ghoDe gativALo hoya che tema ahIM siddhAntamAM kahelA (je AgalI gAthAmAM kahevAmAM Avaze) ekavIza.
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ 152 zrIvijayapadmasUriSkRta nirmala guNA rUpI gativALo A zrAvaka dharma rUpI gheADA kAmadeva vagere daza zrAvakAnI jema A sasArarUpo samudranA pArane pamADIne mekSarUpI nagaramAM anukrame pahoMcADe che. tethI A vratarUpa gheADAnuM yatnapUrvaka eTale jayaNA rAkhIne athavA pramAdane tyAga karIne mithyAtvAdhIza eTale brahmA vagere devAnA zaMkA vagere pAMca adha cArAthI rakSaNa karavuM. 30 kAmadevanI kathAne sAra A pramANe:-- caMpAnagarImAM jitazatru nAmanA rAjA hatA. te nagarImAM buddhizALI kAmadeva nAme gRhapati ( gRhastha ) hatA. tene rUpavALI bhadrA nAmanI patnI hatI. tenI pAse cha koTi suvarNa bhaMDAramAM, cha phATI vyAje ane cha kITI vepAramAM hatu. tathA tenI pAse cha gAkulA hatAM. eka vakhate vihAra karatA karatA zrI vIra prabhu tyAM samAso. kAmadeva page cAlatA prabhune vaMdanA karavA gayA. ane tyAM prabhunI miSTa dha dezanA sAMbhaLI. te dezanA sAMbhaLavAthI medha pAmelA teNe zrI vIra prabhu pAse zrAvakanAM khAra tratA grahaNa karyAM. temAM paNa mukhyatAe ceAthA vratamAM bhadrA sivAya anya strIne tyAga karyo. tathA pAMcamA vratamAM cha geAkuLa ane cha cha kATI suvarNAdi dravya sivAya bIjA dravyanA tyAga karyAM. khIjA vratA paNa yathAyAgya AnaMdazrAvakanI jema aNu karyo. teNe ghera AvIne bhadrAne badhI hakIkata jaNAvI. bhadrAe paNu prabhunI AgaLa jaI ne jaita dharma grahaNa karyAM. rAtrIe kAussaggamAM rahelA deve tene calAyamAna karavAne ghaNA upasarga karyo. chatAM te jarA paNa calAyamAna thaye nahi.
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - zrIkapUraprakaraspaSTArthIdi: 153 e pramANe dharmanuM pAlana karIne te kAmadeva paNa devakamAM utpanna thayA. tyAMthI cavIne mahAvidehe manuSya bhava pAmI mokSa mArga sAdhIne mekSe jaze. - | iti kAmadeva zrAvaka kathA che avataraNa have kavirAja zrAvakanAM 21 guNAnuM varNana kare che - (saMsthavRttam) akSudro rUpasaumyo vinayanayayutaH krUratAzavyamukto, . 6 1 madhyastho dIrghadI parahitanirato labdhalakSyaH kRtjnyH| 15 16 17 18 19 sadAkSiNyo vizeSI sadayaguNaruciH satkathaH pakSayuktoH, 20 21 1 1 22 23 24 vRddhAhI lajjano yaH zubhajanadayitodharmaratnasya yogyH||31|| akSaka uttama rUpavALA zAMta AkRti jehanI, vinayane naya dhAranAre kSamA uttama jehanI, saralatA madhyasthatA ne dIrdhadaza jANiye, bIjAtaNuM hita sAdhanAro samaya kere jANa e. 1 nahi bhUlanAra karelane dAkSiNyatA guNane dhare, lAbha toTAne vicAre dayA guNa rUci vaLI kare vAte mahA purUSo taNI be pakSa nirmala jehanA, vaDIlane satkAranArA zarama sajanapriya janA, 2
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1654 zrIvijayapadmasUriSkRta- e ekavI guNadhAranArA dha rUpI ratnane, pAmavAne ceAgya jANA je lahyA te ratnane; tehane paNa A guNe majabUta kare tasa sAdhane, zAMtimaya jIvana pamADe karipunA vijayane. 3 zlokA : zrAvaka akSudra, rUpavALo, saumya, vinaya ane nyAyavALA, krUratA rahita, mAyA rahita, madhyastha, dIrgha dazI, paranA hitamAM tatpara, lambulakSya, kRtajJa, sArA surala bhAvavALo, vizeSajJa, dayAvALo, guNanA anurAgI, satkathAvALA, pakSavALA, vRddhane yogya, lajjAvALA ane sArA mANasAne priya hAya te dharmane ceAgya jANavA. 3, paTTAtha :--have dharmarUpI ratnane lAyaka kaye zrAvaka hAya? te jaNAvatAM kavirAja kahe che ke jenAmAM nIcenA 21 guNa hAya te dharmaratnane cAgya - zrAvaka jANu. te ekavIsa guNa A pramANe:--1 akSudra eTale svabhAvAdikamAM je tucchatA na rAkhe, te akSudra kahevAya, athavA khIjAnA chidro nahi jonArA, r sArA rUpavALA. 3 saumya eTale zAMta AkRtivALA 4 gurUjananA vinaya karanAra namra bhAva rAkhanAra, 5 nayavALA eTale nItipUrvaka cAlanArA, krUratA eTale nirdayapaNAthI hita, cha zabya eTale mAyA hita. madhyastha eTale kadAgraha rahita, 9 dICdazI eTale bhavaSyanA zubha vicAra karanAra, 10 bIjAnuM hita karavAmAM tatpara, 11 labdhalakSya eTale avasarane jANakAra, 12 kRtajJa eTale karelA upakArane jANanAra, 13 dAkSiNyatA guNane dhAraNa karanAra 14 vizeSI eTale vizeSa jANanAra eTale
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ 155 zrIkapUraprakaraspaSTAthadi: lAbha toTAne vicAra karanAra 25 sadaya eTale dayAvALe, 16 guNaruci eTale guNane anurAgI, bIjAnA guNene grahaNa karanAra, 17 satkartha eTale sArI kathA kahenAra, 18 pakSa - yukta eTale jenA mAtRpakSa ane pitRpakSa baMne pakSa vizuddha heya tevo. 19 vRddhA eTale vaDIla purUne mAna ApanAra, 20 lajajAvALe, ane 21mo zubhajana eTale purUSane priya lAge te. evI rIte A ekavIsa prakAranA guNe je zrAvakamAM hoya te dharmarUpI rane lAyaka che athavA jenAmAM A ekavIsa guNa hoya tevA zrAvakane dharmarUpI ratnanI prApti thAya che. mATe zrAvake A 21 guNa meLavavA yatna karavo joIe. 31 avataraNa -e pramANe 14 muM zrAvaka dvAra kahyuM. have be lethI 15 muM prANAtipAta viramaNa nAmanuM kAra 9 10 7 sAdhUMvAditavRttaY I dharmANAM gurureva jantuSu dayAdharmastato saMsthitaH, zrIvatrAyudhacakravartisadRzAM no saMgamAdehadi / 13 11 14 15 16 15 cUlAyAM kanakAcalasya ramate kalpadrumo no marau, 17 19 20 21 22 28 20 kiM cairAvaNavAraNaH kunRpatedvAre'sti yaH svaHpateH // 32 / / jIva dayA rUpa dharma saghalA dharmamAM moTo kahyo,
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ 156 zrIvijayapadyasUrikRta vyakivAyudha samA jananA hRdayamAM te rahyo; paNa rahyo nahi saMgamAdika jehavAnA hRdayamAM, merUgiri para heya suratarU paNa nahI marUdezamAM. 1 iMdranA darabAramAM je hoya airAvaNa nahI, tuccha nRpanA dvAramAM hAthI samI karUNa kahI; suratarUnA jeha jinane dayAmaya dharma che, puNyavaMtA pAlanArA parama pada varanAra che. 2 lokArtha -prANione viSe dayA rUpI dharmasarva dharmomAM zreSTha che. tethI te (dayA dharma) zrI vajAyudha cakravatI sarakhAnA hRdayamAM raheluM che. paraMtu saMgamadeva vagerenA hRdayamAM raheluM nathI. kalpavRkSa merU parvatanI cUlikAmAM hoya che paraMtu marUbhUmimAM hetuM nathI. vaLI IndranA dvArane viSe je aiviNa hAthI hoya che te tuccha rAjAne tyAM zuM hoya? na ja hoya. 32 spaSTArtha -havekavirAja prANAtipAta eTale jIvahiMsA tenAthI viramaNa eTale pAchA pharavuM aTakavuM arthAt jIvahiMsA na karavI temaja prANIo upara dayA bhAva rAkha tenuM svarUpa jaNAvatAM kahe che ke sarva dharmone viSe dayA rUpI dharma zreSTha che. kAraNa ke jyAM dayA na hoya tene dharma kahevAya ja nahi. kAraNa ke dayA dharmanuM mUla che ane jyAM mUlaja nahoya to bIjuM te (thaDa, zAkhA vagere) kayAMthI e ja hoya? A uttama dayAbhAva zrI vajAyudha cakavatI | (soLamA zAtinAtha bhagavAnanA pUrvabhavane jIva) jevA mahApurUSonA hRdayamAM rahelo che. kAraNa ke temaNe pitAnA
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIIprakaraspaSTAthadi 157 mAMsane devAnI IcchA jaNAvI pArevAnuM rakSaNa karyuM hatuM.. paraMtu saMgama deva jevAnA hRdayamAM te dayadharma rahela nathI kAraNa ke teNe zrIvIra prabhu tarapha aneka jAtanA bhayaMkara upasargo karyA. A bAbatamAM daSTAnta Ape che-je kalpavRkSa merU parvatanI cUlikAne viSe hoya che te zuM marabhUmimAM utpanna thAya ? athavA jema kalpavRkSa uttama bhUmimAM ja thAya che tema lyA rUpI vRkSa paNa uttama purUSonA hRdaya (rUpa bhUmimAM ja utpanna thAya che. paraMtu marUbhUmi sarakhA pApI jIvonA hRdayamAM te utpanna thatuM nathI. vaLI Indra mahArAjanA dvArane viSe je arAvaNa hAthI heya che te zuM halakA rAjAne tyAM hAya? athavA hetuM nathI. tevI rIte Indra sarakhA moTA purUSonA hRdayamAM dayA bhAva rahelo che paraMtu, halakA rAjA sarakhA pApI purUSonA hRdayamAM te dayAbhAva rahetuM nathI. 32 zrI vajAyudha cakravartInI kathA A pramANe-- mahAvideha kSetramAM ratnasaMcayA nAmanI nagarImAM vAyudha nAme cakravartI rAjA hatA ane te rAjA ghaNA dayALu hatA. te zaraNe AvelAnuM potAnA jIvanA jokhame paNa rakSaNa karato hato. eka vakhate Ina sabhAnI aMdara "vAyudha cakravartI samAna keI dayALu nathI" evI prazaMsA karI. A vAta upara zraddhA nahi rAkhatA be deve tenI parIkSA karavA manuSya lekamAM AvyA. eka deve pArevAnuM ane bIjAe bAjanuM rUpa lIdhuM. temAM prathama pArevAe cakAyudha pAse AvIne kahyuM ke he svAmin ! zaraNe AvelA mane
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ 158 zrIvijayapadmasUriSkRta acAvA. tenI pAchaLa AvelA khAje kahyuM ke bhUkhyA evA mane mArUM bhakSya soMpI do. pakSI chatAM manuSyanI bhASA khelatAM sAMbhaLIne cakravartIe vicAryuM ke nakkI Ae pakSIe .nathI paraMtu pakSInuM rUpa lIdhela devA ke vidyAdharA che. game tema hAya paraMtu mAre zaraNe AvelAnuM rakSaNa karavuM joie. evuM vicArIne cakravartIe pArevAne kahyuM ke huM pakSI tu bhaya rAkha nahi. kAraNa ke sAkSAta indra Ave te paNatAre bhaya pAmavAnuM kAraNa nathI ema kahI teNe tene peAtAnA kheALAmAM Azraya ApyA. te vakhate khAja pakSI kahevA lAgyuM ke bhUkhathI mArA prANa javAnI taiyArImAM che mATe mArA lakSyane (pArevAne) mane soMpI do jethI huM mArI bhUkha zAMta karUM. tame teA dayALu che. A pramANe khelatA khAjane vAyudhe kahyuM ke para prANAnA nAza karI peAtAnA prANAnu pASaNa karavuM te meATA purUSAne ucita nathI. kAraNa ke jema tArA prANa tane priya che tema darekane peAtAnA prANa priya hoya che. vaLI je tuM A bhUkhanA du:khanA nAza mATe pakSIne mAravAnI icchA rAkhe che te tenA vadha karavAthI tane anaMta du:kha thaze. Ane mAravAthI tA tane kSaNika zAMti thaze ane AnA bhavanA nAza thaze. mATe breAjana mATe jIvano vadha karavo te tArA jevA pakSIne ceAgya nathI. A pramANe jyAre cakIe khAjane madhura vANI vaDe samajAvyuM tyAre te cakIne kahevA lAgyu ke jo ke tame satya kahA che tazipa A mArUM kahevuM paNa sAMbhaLe. huM paNa jANuM chuM ke parane pIDA karavI te akalyANakArI che te paNa bhUkhyA vidvAnanA cittamAM paNa dharma hAtA nathI. tyAre cakravatI e
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIka raprakaraspArthAdi: 159 kahyuM ke huM tane bIjuM suMdara bhajana Apu tyAre teNe kahyuM ke mAMrAbhAjI evA mane bIjA bhAjananI jarUra nathI. tyAre rAjAe kahyuM ke huM tane bIjuM mAMsa ApuM tyAre bAje kahyuM ke meM peAle mArelA jIvanA mAMsa sivAya khInnu mAMsa mane gamatuM natho. mATe vadhAre zuM kahevuM jo tamAre enuM rakSaNa karavuM hAya tA mane mArI nAkhA. chevaTe rAjAe kahyuM ke A pArevAnA mAMsa jeTaluM mArU peAtAnu mAMsa tane jokhIne ApuM te khAIne tuM tArU jIvana nabhAva tyAre bAje tema karavA hA pADI. tyAre rAjAe trAjavA magAvI eka pallAmAM pArevAne mUkayuM ane bIjA pallAmAM peAtAnA hAthe cheDhI chedIne peAtAnu mAMsa mUkavA mAMDayuM. paraMtu rAjA jema jema chedIne peAtAnA mAMsanA TukaDA pallAmAM mUkatA gayA tema tema bIjA pallAnA pArevAnu vajana devazaktithI vadhavA lAgyuM. te vakhate rAjA vicAre che ke nAzavaMta evA A zarIrathI sthira eve yA dharma paLAtA hAya ana malIna evA A zarIrathI je zuddha evA dharma meLavAtA heAya te meM zuM meLavyuM nathI ? AvuM vicAro satASa pAmelA rAjAne matrIoe vAryo chatAM tathA rANIo vagere rUdana kare che chatAM paNa teNe peAtAnuM AkhuM zara2 chedIne pallAmAM mUkyuM. te ane davAe cakrIne kheda rahita manavALA jANIne camatkAra pAmIne pAtanu deva svarUpa pragaTa karyuM. ane cakravatInI stuti karavA mAMDI ke tamArUM sattva tathA tamArI dayA Azcarya kAro che. vaLI zaraNe AvelAnuM rakSaNa karavAnI
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ hama 160 kovijyapadhasUrikRtatamArI Teka adbhuta che. idra mahArAje devasabhAmAM jevI. tamArI stuti karI tevA ja tame che. mATe he rAjA tame varadAna mAge. tyAre rAjAe kahyuM ke mArA manamAM haMmezAM dayAdharma raho. mAre anya vastunI jarUra nathI. tyAre rAjAnI stuti karIne devo svaga mAM gayA. anukrame cakavatI paNa svargamAM jaIne tyAMthI ccavIne soLamA zrIzAntinAtha jinezvara thayA. jyAre jinezva2 deve (cakravartIe) paNa A pramANe dayA dharma pALe che to ApaNe paNa tenuM pAlana. jarUra karavuM ja joIe. | Iti vajAyudha cakI kathA che tuti ane tyAM dara dave saMgamadevanI kathA A pramANe jyAre carama tIrthakara zrI vIra prabhu chadmasthapaNe. vicaratA hatA tyAre iMdra mahArAje deva sabhAmAM temanI stuti karatAM kahyuM ke dhyAnamAM rahelA zrI vIra prabhune calAyamAna karavAne deva ke asura koI samartha nathI. AvuM Indra mahArAjanuM vacana sAMbhaLIne abhavya e zakane sAmAnika saMgama nAme deva kodhathI kahevA lAgyuM ke tapasvI evA eka manuSyane ATalI badhI mahattA ApavAnI jarUra nathI. je devAnI merU parvatane mATInA DhephAnI jema addhara rAkhavAnI zakita che tenI AgaLa manuSyanI zakita zA hisAbamAM che? mATe huM jaIne hamaNAM ja temane dhyAnathI calAyamAna karUM chuM. e pramANe besIne duSTa buddhivALe te sabhAmAMthI. uThIne cAlyo.
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIka praprakaraspArthAdi 161 : je sthaLe prabhu kAusagga dhyAnamAM rahyA chetyAM kApelA te saMgamadeva AnyA, pachI dhULanI vRSTi karIne teNe prabhune DhAMkI dIdhA. paraMtu tethI prabhu calAyamAna thayA nathI esa. jANIne teNe te vRSTi baMdha karI, pachI vajra mukhavALI kIDIe teNe prabhunI cAre bAjue viSuvI. te badhI koDIo prabhunA zarIramAM eka ThekANethI pesIne khIje ThekANe nIkaLavA lAgI. te chatAM prabhu calAyamAna thayA nahi. tyAra pachI te duSTa deve vaja mukhavALA DAMsa viSuvyo. teoe prabhune AkarA caTakA bharyA tApaNu calyA ( DagyA ) nahi. pachI dhImele vIMchI, nALIyA, sarpa, uMdarA tathA madonmatta hAthI viSuvIne upasa karyo. tApaNu prabhu jarAe calAyamAna thayA nahi. tyAra pachI pizAcA vidhruvI ne aTTahAsyathI prabhune bhaya pamADavA mAMDavA, tApaNu prabhu jarA paNa bhaya pAmyA nahi. tyAra pachI bhayaMkara vAgha viSuvyo. pachI vilApa karatA prabhunA mAtA pitA viSuvyo ane teoe prabhunI AgaLa prArthanA karI te paNa calyA (DagyA) nahi tyAre prabhunA pagane culA banAvI agni saLagAvI. prabhune saMtApa karyo, vaLI pakSo viSuvI ne prabhune cAMcanA prahAra karyA. vaLI vividha prakAranA pavana viSNu ne prabhune herAna karyAM. svarganuM rAjya ApavAnuM kahI leAbhAvyA. vaLI bIjA ghaNAM ghaNAM upasargA karI prabhune calAyamAna karavAnA prayatna karyo. paraMtu te badhA niSphaLa gayA. eka rAtamAM teNe prabhune vIsa upasargo karyA. ta paNa prabhu deva jarAe calita thayA ( DagyA nahi. tethI cha mahinA sudhI teNe prabhune calita karavAne upsa karyA. RraMtu te. prabhune calita karI zakayA nahi. tethI aMte hArIne T ; 3 J 11
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ 162 zrIvijayasUrikRta- . vilakhe thaIne prabhune namI stuti karavA lAge. he prabhu! huM pratijJA bhaMga thayo chuM. mArA duSTa kRtyanI mAphI mAguM chuM, mATe mArA aparAdha kSamA karaze. e pramANe kahIne te IMdrasabhAmAM gaye. tyAM iMdra mahArAja tenA upara ghaNu kepyA. ane tene tADana karIne svargamAMthI kADhI mUkyuM. A pramANe pApI jIvonA dilamAM nimitta vinA paNa pApanI buddhi upaje che. mATe durgatine ApanAra tene tyAga kare. | Iti saMgamadeva kathA . avataraNa-eja jIvadayAnuM vizeSa varNana kare che - ekA jIva iyaiva, nityasukhadA tannaminA svAminA, kanyArAjyadhanAdi phalgutRNavatsaMtyajya saivaahtaa| 13 14 12 15 16 17 18 21 18 20 so'hanyA'sya kimucyate nijahite nAnyo'pi mandAyate, 21 22 23 24 28 27 26 25 kiM kasyApyajarAmaratvamathavA neSTaM sukhaM zAzvatam // 32 // eka jIvadayAja Ape zAzvata sukha jANIne, prabhu neminAthe tuccha tRNanI jevA rAjyAdine; rAmatIne mAnIne cheDI dayAne AdarI, athavA prabhu arihaMta che teo dhare karUNa kharI. 1
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkakhUraprakaraspaSTAthadi: 163 emAM na acarija anya paNa hita sAdhavAmAM nija taNuM, ALasa kare nA zAzvatA sukha mokSa kene ISTa nA; ajarAmara sthiti mokSamAM nA bhedarajapaNa arthamAM, prabhuneminIjima pAlIe karUNA rahIne zAMtimAM 2 - lekArtha -eka jIvadayAja haMmezAM sukhane ApanArI che. tethI bAvIsamA zrImanAtha prabhue rAjImatI kanyA, rAjya ane dhana vagerene tuccha ghAsanI jema tyAga karIne te (jIvadayA)ne ja Adara karyo. athavA te te arihaMta tIrthakara hatA mATe zuM kahevuM? bIje (sAdhAraNa) mANasa paNa potAnA hitamAM ALasu thatuM nathI. athavA kene ajarAmarapaNuM ISTa nathI, temaja zAdita sukha kene ISTa nathI ? arthAt dareka jIvane ISTa che ja. 33 spaSTArtha-prathama prANAtipAta viramaNa vratane viSe jIvadayAnuM pAlana karavAnuM che mATe jIvadayAnuM svarUpa kahe che eka jIvadayAja haMmezAM sukhane ApanArI che, kAraNa ke jIvadayAnuM pAlana karanAra jIvane A bhavamAM paNa ke paNa zatru hotA nathI. vaLI jIvadayA pALavAthI parabhavamAM paNa te sugati pAme che tethI tyAM paNa tene sukha maLe che. mATe jIvadayA haMmeza sukha ApanArI kahI che. ane teja kAraNathI prabhu zrIneminAthe rAjImatI jevI nava bhavanI prItivALI kanyA tathA vizALa rAjya ane dhana vagere te vastuo ke jene saMsArI jI mahatvanI mAne che te saghaLI
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ : zrIvijayapadyasUrikRta vastuone tuccha ghAsanI jema tyAga karIne jIva dayAne Azraya karyo. eTale haraNa vagere jIvane ghAta na thAya te mATe saMsArano tyAga karIne dIkSA grahaNa karI. A zrIneminAtha to bAvIsamA tIrthaMkara hatA mATe temanI vAta to dUra rahI, paraMtu sAmAnya mANasa paNa potAnA hitane, viSe maMda daravALe thatuM nathI athavA ALasu thato nathI. A bAbatamAM dRSTAnta Ape che ke ajarAmarapaNuM eTale jyAM ghaDapaNa nathI tathA nAza nathI evI avasthA kene ISTa nathI? athavA dareka jIvane ajarAmarapaNuM ISTa che ja. temaja zAta eTale kAyama rahe tevuM athavA nAza rahita evuM sukha kene ISTa nathI? arthAt dareka jIvane zAzvata sukha ISTa che ja. mATe zAzvata sukha ApanAra jIvadayA pAlavA dareka bhavya jIve prayatna karavo joIe. 34. - neminAthanuM daSTAnta A pramANe- - - kuzArtadezamAM zauryapura nAmanuM nagara hatuM. tyAM daza dazAhamAM mukhya zrIsamudravijaya nAmanA rAjA hatA. temane zivA nAmanI rANI hatI. te zivA roNInI kukSIne viSe aparAjita nAmanA anuttara vimAnathI zrI neminAthane jIva vIne avataryo. cauda moTA svapnathI arihaMta (tIrthakara)ne vaibhavane jaNAvanArA putrane zivA devIe janma Ape.. zake prabhune janma mahotsava karyo. samudravijaye riSTa (upadrava)ne Hza thavAthI temanuM ariSTanemi evuM nAma pADayuM. pachI prabhu anukrame moTA thayA. . che . A tarapha kRNe kaMsane mAryo, tethI jarAsaMghanA bhayathI
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapU raprakaraspaSTAdiH 165 yAdavA nAsIne devAe karelI pazrima samudranA kAMThe AvelI dvArakA nagarIe AvyA. ane kRSNane rAjA manAvI utkRSTa vRddhine pAmyA. tyAra pachI yuddha karavAne tyAM AvelA jarA sadharAjAne mArIne kRSNa adha bharatanA adhipati vAsudeva thayA. ** krIDA karatA zrIneminAtha mALapaNuM ALagIne yuvAvasthAne pAmyA. te vakhate zIvAdevI tathA samudravijaye temane lagna karavAnuM kahyuM. te sAMbhaLIne prabhue tamane jema sukha thAya tema karIza evuM kahyuM. eka vAra prabhu zrIneminAtha kRSNanI AyudhazALAmAM krIDA karavA gayAM. tyAM temaNe kRSNane pAMcajanya nAmane! zaMkha evI rIte pUryA (vagADayA) ke jethI sabhAmAM beThelA vAsudeva vagere paNa camakI gayA. sabhrAnta thaelA vAsudeva ' A zuM ? ema khaladevane pUche che tyAre sipAie AvIne kahyu ke neminAthe zaMkha vagADayA che. A ApaNA kulamAM navA cakrI utpanna thayAM che ema khelatA kRSNa yudhazAlAmAM AvyA. pachI kRSNe neminAthanA maLanI parIkSA kavA mATe kahyuM ke tame mArI A bhujAne vALA. te vakhate neminAthe kamaLanA nALane hAthI vALe tema saoNlAithI temanI bhujA vALI nAkhI. pachI neminAthe peAtAnI sujA lAMbI karI tene kRSNe vALavA mATe ghaNA prayatna karyo. paraMtu te vALI zakayA nahi. kRSNa te vakhate vAnaranI jema tyAM laTakI rahyA. pachI neminAthanA baLanA vakhANu karI visarjana karIne kRSNe khaladevane pUchyuM ke A zuM cakravatI thaI ne mArU rAjya lai leze nahi ? tyAre aladeve kahyuM ke
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ 166 zrIvijayasUrikRtaneminAthane vivAhanI paNa IcchA nathI te rAjyanI vAta te dUra rahI. nimittiyAe kahyuM che ke teo bAvIsamA tIrthaMkara thaze. tyAra pachI kRSNa potAnI strIo pAse neminAthane parANe paraNavA mATe manAvyA. ane temane ugrasena rAjAnI putrI rAjImatI sAthe vivAha karyo. tyAra pachI moTA utsavapUrvaka zrI neminAthanI jAna ugrasena rAjAnA dvAre javA lAgI. te vakhate pazuone pikAra sAMbhaLI temaNe sArathine pazuonA pakAranuM kAraNa pUchayuM. tyAre sArathie kahyuM ke tamArA lagna prasaMge jamaNuM mATe A pazuone pAMjarAmAM pUryA che teone A pikAra che. te sAMbhaLIne prabhue kahyuM ke A vivAhane dhikkAra thAo, dhikkAra thae. kAraNa ke tene mATe A pazuone vadha thavAne che. mATe mAre paraNavuM nathI. tethI ratha pAcho vALa. pikAra karatA pazuone choDAvIne prabhu pAchA vaLyA tyAre temanA mAtapitAe tathA kRSNa mahArAje temane ghaNI ghaNI rIte lagna karavAne samajAvyA chatAM prabhue lagna karavAnI spaSTa nA kahI. ane ghera AvIne vArSika dAna ApIne cAritra grahaNa karyuM. cAritra laIne vihAra karatA prabhue cAra ghAtakarmane kSaya karI kevalajJAna meLavyuM. have jemane prabhunI sAthe nava bhavanI prIti hatI, te rAjImatIe paNa prabhue lagna na karyuM" tepaNa mAre to te prabhu ja zaraNa che, ema kahI bIje paraNavAnI nA kahI. ane prabhunI pAse dIkSA laIne kevalajJAna yAmI mekSe gayA. tyAra pachI temanAtha prabhu paNa mekSe gayA.
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ = zrIkapUraprakaraspaSTArthIdi: 167 mATe jema prabhue jIvadayAnuM pAlana karyuM tema bIjA bhavya jIe paNa jIvadayA pALI AtmakalyANa karavuM, teja zreyaskara che. che Iti zrI neminAtha kathA che avataraNa-e pramANe paMdaramA prANAtipAta viramaNavratanuM svarUpa kahI have bIjA mRSAvAda viramaNavratanuM svarUpa kahe che - ( rathoddhatavRitta ) saMkaTe'pi na mahAn mRSA vade caMdanaH surabhirazmagharSaNe - pIcaradbhutaraso'pi pIlane || 24 | moTA purUSa dukhanA kSaNe paNa jUThana kadI belatA, datta mAtala sUri kAlakanI para kavi bhASatA; patthara viSe ghasatAM chatAM paNa sukhaDa gheja sugaMdhane, polatAM paNa zelaDI Apeja mIThe rasa ane 1 zlokArtha -uttama purUSa saMkaTamAM paNa datta nAmanA rAjAnA mAmA kAlikAcAryanI jema mithyA (asatya) belatA nathI. caMdanane patthara sAthe ghasavA chatAM te jema sugaMdha Ape che tathA zeraDIne pIlyA chatAM te jema addabhUta rasa Ape che, tema uttama purUSa duHkhamAM paNa jUThuM nathI bolatA. 34
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ 168 zrIvijayapadyasUrikRta ke pacha8:-have kavirAja bIjuM mRSAvAda viramaNa vrata eTale juThuM nahi balavuM athavA satya bolavuM e vratanuM varNana karatAM jaNAve che ke uttama purUSo game tevA athavA prANuno nAza thAya tevA saMkaTamAM AvI paDe te paNa mithyA eTale asatya bolatA nathI. jevI rIte datta nAmano purahita putra ke je rAjA banyo hato, tenA mAmA kAlikAcArya jema prANa jAya tevA saMkaTamAM AvI paDayA to paNa asatya bolyA nahi. ahIM daSTAnta Ape che ke jema candanane patthara sAthe ghasavAmAM Ave che tyAre te jema tenA ghasanArane sugaMdhI Ape che temaja zeraDIne jyAre pIlavAmAM (pIDavAmAM) Ave che tyAre jema miSTa rasane Ape che. tevI rIte uttama purUSanA guNonI paNa saMkaTa samayamAM sAcI kaseTI thAya che. kAraNa ke te vakhate paNa teo duHkhane sahana karIne paNa pitAnuM uttamapaNuM sAcave che. A vAtane yAda rAkhIne dareka bhavya jIve haMmezAM sAcuM bolavuM joIe. - zrI kAlikAcAryanI kathA A pramANe turamaNa nAmanI nagarImAM jitazatru nAmane rAjA hite. te rAjA jena dharmamAM zraddhAvALe hate. te nagaramAM rudrA nAmanI keIka brAhmaNI hatI. tene datta nAmano putra hato. te duSTa buddhivALo ane vinaya rahita, pApIomAM agresara ane kRtaghomAM ziramaNi hatA. te dara AjIvikAnI AzAthI rAjAnI sevA karavA lAge. sarala svabhAvI te rAjAe te brAhmaNane anukrame rAjyanA kaSAdhyakSanA pade sthApana karyo te chatAM te brAhmaNane rAjya levAne lobrA
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ 169 zrIdhUraprakaraspaSTArthIdi: thayA. tethI teNe sarva pradhAnane ucita dAna ApIne potAne vaza karI lIdhA. kRtajJa duSTa purUSe zuM kArya karatA nathI ? duSTa purUSe ghuNAnI jema svasthAna (svAzraya)no ja nAza kare che. A datta paNa rAjA pAsethI rAjya khuMcavI lIdhuM. ane tene kADhI mUkyuM. | durNa buddhivALo A datta dharmabuddhithI moTA moTA ya karavA lAge ane durgatinA hetubhUta pazuone saMhAra karavA lAgyo. eka vakhate datta rAjAnA mAmA kAlikAcArya ke jeoe jaina dIkSA lIdhI hatI teo aneka samudAya sAthe vihAra karatA karatA te nagaramAM AvyA. paraMtu datta, rAjA temanI pAse paNa gaye nahi. jyAre mAtAe ghaNe Agraha karyo tyAre abhimAnapUrvaka AcArya pAse gayo. AcAryane vyavahAra pUratuM namIne temane kaThera vacane vaDe kahevA lAgyo ke he AcArya ! je tame kAMI jANatA he te vidhipUrvaka karelA yajJanuM zuM phala maLe? te jaNAve tyAre sUrie kahyuM ke je tAre dharma sAMbhaLo hoya to sthira manathI dharma sAMbhaLa. je AtmAne anukULa na hoya te kaI karatuM nathI. Aja dharmanuM tArivaka mUla che. te vakhate dare ThapakA pUrvaka kahyuM ke meM yajJanuM phla pUchayuM ane tame dharmanuM nirUpaNa kema kare che? tyAre gurUe kahyuM ke ta pIlavAthI kadAca tela nIkaLe paraMtu hiMsAthI kAMI puNya thAya nahi. tyAre dare kApIne kahyuM ke jo tame hiMsAnuM svarUpa jANatA he to yajJanuM phala kahe. tyAre kAlikAcAe kahyuM ke tho pazuonA saMhAranuM kAraNa che mATe tenuM phala nakkI naraka gamana che.
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 170 zrIvijayasUrikRta-- AthI kepathI lAla netra karIne rAjAe kahyuM ke je tamAre jIvavAnI IcchA hoya te A bAbatamAM khAtrI za che. te kahe. AjathI sAtame divase je te zukanakuMbhamAM zakAya to te narakamAM jaIza ema jANaje. AthI atyaMta kepIne A bAbatamAM khAtrI zI ema pUchayuM, tyAre gurUe kahyuM ke zunakuMbhInA vipAkanA AgalA divase tArA mukhamAM viSTA paDaze. tyAre vilakhA thaIne rAjAe hasIne kahyuM ke AcArya ! tamAruM mRtyu zAthI thaze? tyAre gurUe kahyuM ke huM sArI rIte ArAdhanA karI cAra zaraNa aMgIkAra karI anazana karI svargamAM jaIza. AthI ati kApelA rAjAe potAnA mANasane kahyuM ke tame A mAyAvI duSTane jaladIthI keda kare. tenA AdezathI teoe AcAryane keda karyA. A taraphathI te dattanA sAmAnta tenA duSTa kAryathI uga pAmIne ekaThA thayA. teoe masalata karIne pUrvanA rAjAne bolAvyuM. . AcAryanA vacanathI zakita manavALo rAjA potAnA mahelamAM ja rahyo. ane saghaLA nagaramAM rastAo sApha karAvyA. keIe paNa rastAmAM kacare ke gaMdakI nAMkhavI nahi e rAjAne hukama jaNAvya. vaLI rAjamArgonA rakSaNa mATe rakhavALo mUkyA. mahelamAM ja rahelo datta daige sAtamo divasa AvyuM tyAre sAta divasa pUrA thaI. gayA. evI vismRtithI gharanI bahAra nIkaLe. anta vakhate konI buddhi muMjhAtI nathI.
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUraprakaraspaSTArthIdi: 17 te divase pareDhamAM puSpanA karaMDIyA laIne eka mAlIne rAjamArgethI AvatAM ekadama jaMgala javAnI IcchA thaI ane ati paDAvAthI rAjamArga upara ja viSTA karIne phUlanA DhagalAthI DhAMkI dIdhI. Aje ja te AcAryane jaIne haNoza e pramANe vicArIne datta rAjA gurU pAse javAne ghoDA. upara besIne nIkaLe. vegathI deDatA tenA ghaDAnI kharI ? te viSTAvALA phUlanA DhagalA upara paDI ane temAMthI uDelo choTe rAjAnA mukhamAM peThe. muninI vANI asatya kema hoya? tethI vila thaelo datta rAjA pAcho pharyo. ApaNe saMketa datta jANI gayA che ema samajIne pradhAna purUSae tene.. pitAnA mahelamAM pesatAM ja bAMThe. ane kepathI kaMpatA. zarIravALA tene nakakuMbhamAM nAkhe. temAM rahela te nArakInI jema ghaNuM duHkha pAmavA lAgyA. jema nArakIne paramAdhAmIo pIDe tema tyAM kutarAoe tene AkhA zarIre bacakAM bhaya. e pramANe ghaNI pIDA pAmato te dara marIne. durgatimAM gaye. ane prathamane rAjA gAdI upara AvyA. kAlikAcArya paNa lAMbe kALa pRthvI upara vicarIne. devalokamAM gayA. jema kAlikAcAryane satya vAta kahevAthI jIvita upara saMkaTa AvyuM te chatAM teo asatya bolyA nahi tema samaju purUSa satyane tyAga karatA nathI. Thati kAlikAcArya kathA avataraNa:--kavirAja asatya bolavAthI kevuM mAThuM phaLa maLe che? temaja beTI sAkSI pUravAthI paNa kevuM phaLa maLe che te vAtane daSTAna ApIne samajAve che.
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ 172 zrIvijayapArikRta| sarva zI tattam corAM durgatimetyalIkalajamadhyabhyarthito'pi bruvan , vAde nAradaparvatAravyasuhRdoryadvadvasubhUpatiH / 16 15 13 18 19 17 jaDa vidhu vicitiniSNA kRSI, 23 24 25 22 24 26 21 12 sAkSAki na haribhavena mahitaH satyAtparIkSAkSaNe // 35 // leza paNa naTha belatAM gatinIcabhayaMkara palakamAM, pAmeja nArada tema parvata mitra kerA vAdamAM jema vasubrupa jUTha vadatAM mahAdeva banAvatA, brahmA apUjanika ketakInI tyAjyatAja TharAvatA. 1 tima parIkSAkAlamAM viSaNu vacana sAcA vadhA, tethI mahAdeva temanI pUjA karaMtA ullasyA; satya vacano bhAkhIe ne satya sAkSI pUrIe, ema rasanA saphala karIe dharmathI ziva pAmIe. 2 kalekArtha -nArada ane parvata nAmanA be mitrone vAdamAM bIjAe prArthanA karavAthI asatyane leza bela vasu rAjA ghera durgatimAM eTale narakagatimAM gaye. mahAdeve juThuM belavAthI brahmAne pUjA rahita (apUjaya) ane jUThI sAkSI (devA)thI ketakIne aniSTa eTale pUjAmAM tyAjya zuM nathI karI? temaja parIkSA vakhate sAcuM bolavAthI harine sAkSAta pUjyA nathI? arthAt pUjyA che ja. 35, , , ,
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ chokapUraprakaraNyakAryAdi: 173 spArthajuThuM bolavAthI durgati maLe che eTaluM ja nahi paraMtu keInI preraNAthI jUThI sAkSI ApanAra jIvanI - paNa durgati thAya che e vAta kavirAja A gALAmAM samajAve che: -nArada muni ane parvata nAma upAdhyAyane putra e baMne mitrone ajA zabdanA arthamAM matabheda thayo. te vakhate vasu nAmane rAjA A baMnenI sAthe bhaNatA hate ane tenI satyavAdI tarIke khyAti hatI. te vasu rAjAnI pAse "gurUe ajA zabdane zuM artha karyo che?" tene nirNaya karavAnuM nakkI karyuM. te vakhate parvatanI mAtAe vasu rAjAne parvata kahelo artha karavA mATe samajAvyuM. prathama vasurAjAe "gurUe nArade kahyA pramANe artha karyo che" evuM tenI mAtAne kahyuM ane parvata jUThuM bole che, ema kahyuM. paraMtu vasurAjAne tenI mAtAe ghaNA AgrahathI parvate kahyA pramANe artha kahevAnuM rAmajAvyuM. ane vasu rAjAe sabhAmAM te pramANe artha ko te ja vakhate te tenA addhara rahetA siMhAsana uparathI nIce paDatAM maraNa pAmIne narake gaye. A bAbatamAM laukika daSTAnta ApatAM jaNAve che ke mahAdeve pitAnA liMgane cheDe zodhI lAvavAne brahmAne ane viSNune kahyuM. temAM brahmA jUThuM bolyA tethI mahAdeve temane apUjya karAvyA. tethI loko temanI pUjA karatA nathI. A bAbatamAM ketakIe jUThI sAkSI pUrI tathA tenA phUlane paNa aniSTa (tyAjya) tarIke gaNAvyA athavA ketakInA puSpathI mahAdevanI pUjA thatI nathI. ane sAcuM belanAra viSNune pUjavAne lAyaka TharAvyA. kahevAno sAra e che ke sAcuM bolanArane sArUM phaLa athavA sadgati maLe che. ane
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ 174 zrIvijapadmasUriSkRta jUThuM melanArane kharAba phaLa athavA durgati maLe che mATe jUThuM mAlavAnA tyAga karavA ane haMmezAM sAcuM khelavuM. 35 vasu rAjAnI kathA A pramANe:-- zuktimatI nAmanI nagarImAM abhicandra nAmanA rAjAne vasu nAme putra hatA. te satyavAdI hatA. te nagarImAM kSIra-kadambaka nAme pAThaka hatA, tenI AgaLa vasu pAThakanA putra parvata tathA nArada e traNa sAthe abhyAsa karatA hatA. gurU temane haMmezAM khaMtathI bhaNAvatA hatA. eka vakhata agAsImAM rAtre zurU abhyAsa karAvatA hatA, tyAre pAThanA zramathI traNe jaNA uMghI gayA. ane gurU jAgatA hatA, tevAmAM AkAza mArge jatAM e cAraNamunie temane joI ne paraspara A pramANe kahyu ke A traNamAMthI eka svargamAM ane e narakamAM jaze. jAgatA gurUe A vAta sAMbhaLo. tyAre temane zAka garbhita vicAra AvyA ke mArI pAse bhaNanArA chatAM e jaNA narake javAnA che. 2 traNamAMthI svargamAM kANu jaze te jANavAne mATe gurUe bIje divase leTanA traNa kukaDA manAvIne temane ApIne jaNAvyuM ke A kukaDAne jyAM kAI jotuM na heAya tyAM jaI ne mAro. te vakhate vasu ane parvatejaMgalamAM jaIne ekAMtamAM kAI jotuM nathI tethI te kukaDAne mAryo ane nArade paNu jaMgalamAM jaIne vicAra karyo ke gurUe kAI jotuM na hAya tyAM jaI ne mAravAnu kahyuM che, paraMtu game tyAM javA chatAM huM te jovAnAM. vaLI jaMgalamAM pazu vagere tathA yAgIe
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIpUraprakaraspaSTathadi: 175 juve che mATe jyAM koI jotuM na hoya tevuM sthaLa che ja nahi. A te gurUe mArI parIkSA karavA mATe kahyuM che. gurUne Azaya mAravAnuM nathI. AvuM vicArI te loTane kukaDe pAcho lAvIne gurUne ApIne kahyuM ke ApanA kahevA pramANe kaI sthaLa nathI, tethI kukaDAne mAryA sivAya pAcho lAvyo chuM. tyAra pachI parvata ane vasu paNa AvyA. te baMnee kahyuM ke ame jaMgalamAM ekAMtamAM jaIne kukaDAne mAryo che. tyAre gurUe temane Thapako ApatAM kahyuM ke tene mAratAM tame bane te jotA hatA ne meM to keI na jue tevA sthaLe mAravAnuM kahyuM hatuM. gurUe nizcaya karyo ke nArada svargagAmI che ane bIjA be narakagAmI . mArI pAse bhaNanArA narake jaze tethI vairAgya pAmIne kSIrakadambake gurU pAse dIkSA lIdhI. eTale parvata upAdhyAya anya. abhicandra rAjAe paNa dIkSA lIdhI. tethI vasu rAjA thaye. A vasurAjAne eka pAradhIe sphaTikanI zilA bheTa ApI hatI. te zIlA cheTethI dekhAtI hatI tethI te zIlA upara mUkeluM sIMhAsana jANe addhara rahetuM hoya tevuM jaNAtuM hatuM. tethI loko rAjAnA satyane laIne sIMhAsana addhara rahe che evuM jANatA hatA ane tethI vasurAjAnI satyavAdI tarIke prasiddhi thaI eka vAra nArada te nagarImAM AvyA ane pitAnA sahAdhyAyI parvatane tyAM gayA. te vakhate ziSyone bhaNAvatA parvata pAThake "jethagza' eTale aje vaDe yajJa karavo joIe. tyAM aja eTale meSa athavA bakare eve
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ 176 zrIvijayapadyasUrikRtaartha karyo. tyAre nArade kahyuM ke gurUe traNa varSanuM dhAnya (je) ugatuM nathI tene aja kahela che te he bhAI! tane sAMbhaLatuM nathI. tyAre parvate kahyuM ke nA, tAte meM kahyo e artha kahyo che. A pramANe vAda karatAM teoe temanA sahAdhyAyI vasurAjAne sAkSI karIne je khoTo Thare tenI jillAnA cheda kare evI pratijJA karI. - parvatane tenI mAtAe ekAMtamAM kahyuM ke je ke huM gharanAM kArya karavAmAM hatI to paNa mane yAda che ke tArA pitAe aja zabdane artha traNa varSanuM jUnuM dhAnya e pramANe kahyo hato. parvate kahyuM ke mAtA ! e game tema hoya. paNa have zuM thAya? tethI teNue vasu rAjAnI AgaLa jaI kahyuM ke mane putra bhikSA Ape. vasu rAjAe kAraNa pUchayuM tyAre nArada ane parvata saMbaMdhI vAta kahI. vasu rAjAe kahyuM ke mArAthI jUThuM kema kahevAya? mATe tamAre bIjuM kAMI joIe te mAge. tyAre teNIe gusse thaIne kahyuM ke pitAnA baMdhune mArIne tuM satyavratI thA. AvA prakAranAM teNInA vacanathI rAjAe jUThuM bolavAnuM kabUla rAkhyuM, tethI prasanna thaIne te ghera gaI. . . bIje divase nArada ane parvata vasu rAjAnI sabhAmAM gayA. ane temane pUchayuM ke aja zabdane gurUe zuM artha kahyo hato te sabhA samakSa sAce sAcuM kahe. te vakhate sabhyoe paNa kahyuM ke A vAdane nirNaya tamArI upara rahyo che. mATe sura ane asurethI prazaMsAela je satya hoya te kahe. A pramANe sAMbhaLyA chatAM vasu rAjAe aja
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaraprakaraspaSTAthadi: 177 eTale bakare e pramANe artha gurUe kahyo hate evI sAkSI ApI. tethI kepelA devoe teja vakhate vasu rAjAne siMhAsana uparathI jamIna upara pADI nAkhe ane sAthe parvatane paNa narakano atithi banAvyuM athavA baMne marIne narake gayA. devoe nAradanI stuti karI, ane te anukrame svargamAM gayA. A pramANe hakIkta sAMbhaLIne paMDita purUe satya vacane bolavAmAM Adara karo. che Iti vasurAja kathA che brahmAdinI kathA A pramANe - eka vakhata ziva, brahmA ane viSNu ekaThA thayA tyAre sarve de tyAM kautukathI AvyA. te vakhate devoe zivane pUchayuM ke brahmA ane viSNumAM satyavAdI keNa che. tyAre zive te baMnenI satyanI parIkSA karavAne baMnene kahyuM ke mArA liMgane pAra (cheDe) kayAM che te zodhI lAve. tyAre baMnee kahyuM ke ame kSaNa mAtramAM traNa jagatanA pArane pAmavA samartha chIe te tamArA liMganI to zI vAta. zive temane baMnene javAnI rajA ApI, tethI brahmA AkAzamAM cAlyA ane viSNu pAtAla tarapha cAlyA. * vegathI uMce jatAM brahmA liMganA pArane pAmI zakyA nahi. tevAmAM zivanA mastaka uparathI paDatI ketakIne joIne thAkI gayelA brahmAe kahyuM ke he ketakI! te zivanA liMgane aMta keI ThekANe joye che. tyAre teNIe kahyuM ke he mUDha! temanA liMgane pAra to Indra paNa pAmI zaktA nathI.
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ 178 - zrIviyapadyasUrikRtamATe liMgane pAra pAmavAne AgaLa javAnI jarUra nathI. mATe pAchA pharo. huM temanI AgaLa khoTI sAkSI pUrIza: tethI brahmAe pAchA pharI zivanI AgaLa AvIne kahyuM ke hamaNAMja tamArA liMgane aMta joIne huM pAcho pharyo chuM. zive kahyuM ke A bAbatamAM sAkSI keNa che? tyAre brahmAe kahyuM ke A ketakI sAkSI che. tyAre ziva te baMnenA mithyA vacanathI kapAyamAna thayA, tethI belyA ke A brahmA mithyAvAdI che mATe havethI koIe tene pUjavA nahi. tethI prAye brahmA haju sudhI pUjAtA nathI. temaja beTI sAkSI pUranArI ketakIne zivanI pUjAmAM koI upayoga karatuM nathI. , viSNue pAtAlamAM saghaLe tapAsa karI, paraMtu koI ThekANe liMgane pAra pAmyA nahi tethI thAkIne pAchA AvIne kahyuM ke tamArA liMgane pAra pAmI zakAya tema nathI. A pramANe sAcuM bolanAra viSaNunI lake pUjA karavA lAgyA. kAraNa ke zive pote paNa saMtoSa pAmIne viSNunI pUjA karI. jo ke A kalipata udAharaNa che. te paNa ahIM satyArtha sAdhavAmAM gItArthoe tene Adara karyo che mATe ahIM te levAmAM AvyuM che. | | Iti brahmAdi kathA che avataraNa-e pramANe 16 muM mRSAvAda viramaNa vrata dvAra kahIne have sattaramuM adattAdAna viramaNa vrata dvAra kahe che -
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ 179 zrIpUraprakaraspaSTathadi: (vasaMtattittam) vairAgyazatrahatamohatamo'malAnta dRSTayA pttissttpridRsstthitaahitaarthH| cauro'pi zuddhayati zamena dRDhamahArI 12 8 9 10 11 12 vApaiti vA davajavo jaladena kiM na / che rUddA vairAgya rUpa za karIne meha rUpa tamane haNI, aMtara taNa zubha jJAnathI samajaNa hitAhita arthanI; jene paDI che spaSTa te A daDhaprahArI zama guNe, siddhi pAme nA zamAve megha zuM dAvAgnine? 1 hekArtha:-vairAgya rUpI zastrathI haNAya che ajJAna rUpI aMdhakAra jene ane tethI nirmala antadaSTi (jJAna) vaDe sArI rIte jANyA che hitAhita padArtha jeNe evA cAra paNa daDhaprahArInI jema zamatA vaDe zuddha thAya che. athavA vanane dAvAnala megha vaDe zuM zAMta thatA nathI. athota thAya che ja. 36 paTTAtha -have adattAdAna virati dvAranuM varNana karatAM kavirAja kahe che ke cera hoya te chatAM paNa zama vaDe athavA samatA bhAva rAkhavAthI agara kSamA bhAva rAkhavAthI
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ 180 zrIvijayapadmasUriSkRta- zuddha thAya che. athavA pApathI mukta thAya che. je (cAra)nA vairAgya rUpI zastrathI ajJAna rUpI aMdhakAra nAza pAmyA hAya, ne tathI prApta thaelI nirmala antardaSTi athavA antaraga jJAnathI sArI rIte hita eTale lAbhadAyI upAdeya ane ahita eTale nukasAna karanAra hAvAthI Deya athavA karavA lAyaka padArthane jeNe jANyA hAya, te jIva zama guNuthI mAkSa pAme che. ahIM dRSTAMta e ke-cAra hatyA karanAra hRDha prahArI cAra vairAgya bhAvane lIdhe karma khapAvIne meAkSa pada pAmyA, e zama guNanAja prabhAva jANavA. tyAga ahI khIjuM udAharaNu Ape che ke vanamAM lAgeleA dAvAnala megha vaDe zuM zAnta thatA nathI? athavA te vananA dAvAnala jema meghanA pANIthI zAMta thAya che tevI rIte zamatA rUpI pANI vaDe pApa karmo rUpI mela jarUra nAza pAme che. 36 daDhaprahArI cAranI kathA A pramANe mAdI nAmanI mahA nagarI hatI. te nagarImAM bha nAme uttama zeTha hatA. tenI pAse puSkala dhana hatuM. te zeThane datta nAme putra hatA. te jyAre yuvAna thayA tyAre ghaNI kalAne jANu thayA. paraMtu jema cadramAM kalaMka che tema tenAmAM paNa jugAranuM vyasana hatuM. zeThe tene A jugAranuM vyasana cheDI devAne vAravAra samajAvye, chatAM jyAre teNe tene tyAga karyo nahi tyAre zeThe tene gharamAMthI kADho mUkayA. te jaMgalamAM gayA. tyAM palTIpatinI sevA karavA lAgyA. ane -
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUraprakaraspaSTAthadi: 181 bhIlonI sAthe cerI karavA lAgyA. ane corI karavAmAM ghaNe kuzaLa thayo. tethI te meTa cera banyuM. te daDha prahAra vaDe lekene mAratuM hatuM tethI daDhaprahArI e nAme prasiddha thaye. eka vakhate eka nagaramAM cere sAthe cerI karavAnA IrAdAthI gaye. ane cerI karavA eka brAhmaNanA gharamAM peThe. tethI te brAhmaNanA bALake rUdana karavA lAgyA. tevAmAM bahArathI brAhmaNa AvI pahoMcyuM. teNe kepIne bAraNAnI bhegaLa laIne corane mAravA mAMDayA. tethI daDhaprahArIe te brAhmaNane taravArathI mArI nAkhe. tethI zApa ApatI ane pAchaLa AvatI garbhavatI tenI strIne bhayathI garbhapAta thaye. tethI garbha jamIna upara paDaze. tevAmAM zIMgaDAthI mAravA AvatI gAyane teNe taravArathI mArI nAkhI. tevAmAM jamIna upara taraphaDato garbha teNe joye. te joIne tene daDha vairAgya bhAva jAgyo. vicAravA lAgyuM ke baMne janmamAM duHkha ApanAruM A kevuM bhayaMkara pApa meM karyuM. A pApathI mAre kayAre chUTakAro thaze. mArA uttama vaMzamAM hiMsAnuM nAma paNa duSTa vacana gaNAya che te chatAM kharAba batathI meM brahma hatyA, strI hatyA, bALa hatyA ane gau hatyA ema cAra bheTI hatyAo karI. A pramANe vicAra karI zubhAzayathI dIkSA grahaNa karI. pachI te nagaranA daravAje kAussaga dhyAnamAM rahyA. jyAM sudhI A pApa mane sAMbhare tyAM sudhI mAre kAussaga pAra nahi e abhigraha teNe grahaNa karyo. tyAMthI jatA leka
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ 182 zrIvijyapadhasUrikRtamAMthI keIke mATInAM DhephAM mAre che, kaIka lAkaDI vaDe mAre che. keTalAka kahe che ke cAra hatyArAnuM mukha jovA lAyaka nathI. AvAM vacana sAMbhaLatA ane lokonA mArane sahana karatA A daDhaprahArI muni vicAre che ke mahA pApa karanArA mane A mANaso upakAra karanArA che. tethI temanA upara jarA paNa kepa karatA nathI. paraMtu samatA bhAve parISaha. ane upasargone sahana kare che. ane zubha dhyAnamAM AgaLa vadhI zukala dhyAnathI cAra ghAtI karmono kSaya karI kevalajJAna pAmyA. ane anukrame mekSe gayA. A pramANe jema kSamAthI ane samatA bhAvathI daDhaprahArI munie taja bhavamAM mokSa meLavya, tema bIjA bhavya jIvoe paNa anarthakArI corIne tyAga karavo ane daDhaprahArInI jema samatA pUrvaka dharma sAdhI AtmakalyANa karavuM. che iti daDhaprahAra kathA che avataraNaH--bahu kalAne jANa hoya te chatAM corI karavAthI laghutA pAme che te jaNAve che - - je vasaMtatistrAvRttam . nAnAkalAvidapi lAghavameti cauryA dvidyAnatAmraphalacaura iva priyArthe / 13 12 10 11 9 14 doSo mahAnadhiguNe'pi hi lAJchanAya, 15 16 18 17, ratnAkare kujalavacchazavatsudhAMzau || 27 |
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaraprakaraspaSTathadi: 183 jANe kalAo vividha paNa corI karI laghutA vare, vidyA bale kerI namAvaNahAra cAra taNI re; nija nAra kAje tima kare te doSa moTA guNi jane, hoya lAMchana rUpa jima jalalavaNa jevuM jaladhine. 1 tema zazale caMdrane lAMchana lagADe deSa e, cerInA bUrA phalo citte dhaza te IDIe; dhana ne haraMtA keI jananA prANa paNa cAlyA gayA, padravyane ThekuM gaNuM tA keI jana sukhiyA thayA. 2 lokArtha:-- priyAne mATe vidyA vaDe AMbAnI DALethI, kerInA ceranAra mAtaMga (caMDALa)nI jema judI judI kalA jANanAra jIva paNa corInA doSathI laghutA pAme che. vyAjabI che ke adhika guNavALI jIvane viSe mahAna deSa lAMchanane mATe thAya che. ahIM udAharaNa kahe che ke jema samudramAM khAruM pANI ane caMdramAmAM sasale lAMchana gaNAya che. 37 spaSTAthe-cerI karavA rUpI bheTe cheSa adhika guNavALAne viSe paNa laghutAne mATe thAya che te vAta jaNAvatAM kavirAja kahe che ke priyAne dehada pUravA zreNika rAjAnA bagIcAmAMthI AMbAnI DALI namAvIne kirInI corI karanAra mAtaMga kaLAne jANakAra hatA te paNa ta ladhutAne pAme. mATe ja kahyuM che ke ghaNu guNavALo hoya chatAM paNa je tenAmAM ekAda meTe deSa hoya to te deSa kalaMkane mATe (hAnikAraka thAya che. ahIM daSTAnta
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ 184 zrIvijayapadyasUrikRtaApatAM jaNAve che ke samudra ratnanI khANa che, paraMtu tenAmAM raheluM khAruM pANI e tenuM kalaMka che. kAraNa ke te pANI keIne pIvAnA kAmamAM AvatuM nathI. vaLI zItaLatA vagere guNavALo hovA chatAM paNa caMdramAmAM rahelo sasale tene lAMchanarUpa gaNAya che. mATe cerInA moTA deSane tyAga kare joIe. 36 AmraphalanA ceranI kathA TuMkAmAM A pramANe jANava rAjagRhI nagarInA zreNika rAjAnI priyA calaNa rANuM upara prasanna thaelA deve eka staMbhano mahela tathA sarva RtunA phaLathI bhAyamAna bagIce te rANIne krIDA karavA mATe banAvyA hatA. haMmezAM phUla tathA phaLathI bharelA te bagIcAmAM zreNika rAjA sAthe cellaNa rANuM kaDaka karatI hatI. te nagaramAM vidyA siddha eka mAtaMga (caMDALo)no agresara caMDAla hato. eka vakhata tenI strIne kerI khAvAne dehada thayo. teNe patine te vAta jaNAvI. tyAre patie kahyuM ke kavakhate kerI kyAMthI maLe? tyAre teNIe kahyuM ke cillAnA bagIcAmAM sadA phaLavALo AMbe che. tyAMthI lAvI Ape. tethI te mAtaMga bagIcAmAM gaye. ane tyAM aneka phaLovALA moTA AMbA joyA. rAtrIe mAtaMga bagIcAmAM Avyo ane uMcA AMbA upara rahelI pAkI kerIo joIne teNe avanAmInI vidyA vaDe te AMbAnI DALIo nIce namAvIne marajI mujaba kerIo lIdhI. bIje divase bagI.
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkamakaraspaSTArthIdi 185 cAmAM AvelI rANIe phala rahita te DALI joI te vAta rAjAne jaNAvI, rAjAe abhayakumArane kerInA ceranI zodha karavA hukama karyo. abhayakumAre te vAta aMgIkAra karIne kahyuM ke huM jaladI tene zodhI lAvIza. abhayakumAra corane zodhavA dararoja nagaramAM pharavA lAgyA. paNa cAra jaDato nathI. tevAmAM eka rAtrIe nATaka jovA mATe eka sthaLe nagaravAsIo ekaThA thayA hatA tyAM te AvyA. lekee ApelA Asana upara besIne lokone kahyuM ke naTa leke Ave tyAM sudhI mArI kathA sAMbhaLo. vasaMtapuramAM dhanahIna eka jIrNa zeTha hatA. te zeThane ummara lAyaka putrI hatI. te suMdara varanI prApti mATe kAmadevane pUjatI hatI. ane hamezAM keIka udyAnamAMthI corI karIne phUlo lAvatI hatI. eka vakhata teNIne pakaDavAne mALI saMtAI rahyo. te vakhate phUla vINavA AvelI zeThanI putrIne joIne tene hAtha pakaDaye. paraMtu teNInuM rUpa joIne te kSobha pAmyuM. teNuMne hAtha pakaDavAthI kapa pAmelA te mALIne zeSa jAte rahyo. tethI kahevA lAgyuM ke he suMdarI! tuM mArI sAthe krIDA kara, nahi te tane choDIza nahi. tyAre te bAlAe kahyuM ke tuM mArA hAthane sparza kara nahi. kAraNa ke hajI huM kuMvArI hevAthI purUSanA sparzane gya nathI tyAre mALIe kahyuM ke tAre lagna thayA pachI tarataja prathama mArI sAthe saMbhoga kare te vAta tuM kabUla kare te
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ 186 zrIvijayapadhasUrikRtatane choDuM. teNue paNa te vAta kabUla rAkhI eTale mALIe tene cheDI. tyAra pachI tenuM uttama vara sAthe lagna thayuM. patinA ghera AvelI teNue rAtrIe patine mALInI vAta kahI. mALI pAse javAnI rajA mAgI. A satya pratijJAvALI che. ema jANuM patie mALI pAse javAnI rajA ApI. rAtroe ghareNuM paherIne nIkaLelI tene rastAmAM cere maLyA. te vakhata teNIe mALInI vAta kahIne kahyuM ke huM pAchI pharUM tyAre mArAM ghareNAM leje. teNIne satya pratijJAvALI jANIne cerae javA dIdhI. AgaLa jatAM bhUkhe rAkSasa maLe tene paNa mALInI vAta jaNAvI tyAre mALIne tyAMthI pAchI AvatAM huM tAruM bhakSaNa karIza ema jaNAvI javA dIdhI. pAchI mALIne tyAM jaIne tene kahyuM ke Ajeja lagna karIne huM tArI pAse AvI chuM. ahe! A satya pratijJAvAlI mahAsatI che ke jene coree tathA rAkSase javA dIdhI che, mATe mALIe paNa tene mAtAnI jema namIne rajA ApI. pachI rAkSasa pAse AvIne mALInI vAta kahI tethI rAkSase. zuM huM mALIthI paNa hIna sattvavALo chuM? evuM vicArI putrInA jevI gaNI tene mUkI dIdhI. tyAra pachI core pAse AvIne mALI tathA rAkSasanI vAta kahI tyAre coree paNa bahena jevI gaNIne javA dIdhI. pachI pati pAse AvIne ciranI rAkSasanI ane mALInI hakIkta kahI. tyAra pachI zAMtithI rAtrI vItyA bAda patie tene savAre sarva svAminI karI.
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI karamakaraspaSTArthIdi: 187 A pramANe ekaThA thayelA lekanI AgaLa kathA kahIne abhayakumAre pUchyuM ke mALI, cora, rAkSasa ane patimAMthI sauthI duSkarakAraka kaNa? tyAre jAra purUSo kahevA lAgyA ke mALI duSkarakAraka kahevAya, bhUkhyAo kahevA lAgyA ke rAkSasa duSkarakAraka kahevAya, upapatioe kahyuM ke pati ane tyAM AvelA kerInA cere kahyuM ke cAre. tyAre maMtrIe paNa tene cAra jANune kahyuM ke te bagIcAmAMthI kerIo kema cere che. tyAre care paNa sAcI hakIkata kahIne kahyuM ke huM vidyAnA baLathI corUM chuM. abhayakumAre paNa tene pakaDIne zreNika rAjAne seM. ane tenI hakIkta kahI. tyAre rAjAe kahyuM ke, sAmAnya cera hoya te tenI paNa upekSA na karAya to AvA zaktizALInI upekSA kema karAya? mATe tene sajA kare. tyAre abhayakumAre kahyuM ke he pitAjI ! prathama enI pAsethI vidyA grahaNa kare, pachI ucita karIzuM. tethI cerane pitAnI sAme besADI zreNika rAjA vidyA grahaNa karavA lAgyA. paraMtu siMhAsana upara beThelA rAjAne bhaNAvyA chatAM te vidyAo hadayamAM sthira thaI nahi. tethI corane kahyuM ke te vidyA barAbara zIkhaDAvatA nathI paNa TaeNga kare che. tyAre abhayakumAre kahyuM ke vidyA gurUnI AgaLa vinaya karanArane vidyA AvaDe che. je tethI rAjAe mAtaMgane siMhAsana upara besADe ane pote be hAtha joDIne sAme vidyAthInI jema ubhe rahyo, eTale avanAminI ane unnAminI nAmanI vidyAo tarata zIkhe. mATe ja kahyuM che ke "vinaya vinA vidyA hi" tyAra pachI abhayakumAre A vidyAgurU hevAthI sajA karavA lAyaka nathI ema kahI cerane choDAvyuM. vidyAvALe chatAM ceArI karavAthI
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 188 zrIvijyapadhasUrikRtamAnaMga laghutA pAme. mATe baMne lokamAM ahita karanAra cerIne tyAga karavo joIe. che iti AmracAra kathA che avataraNa-e pramANe sattaramuM staya (corI) dvAra kahIne have 18 muM brahmavata dvAra kahe che - vasaMtattivRttama | syumaNA susuramokSasukhAni kintu jambUmuneH subhagatA'bhinavaiva kaacit| 14 15 11 12 13 13 12 bhejuva'taM samamanena mudA priyAstA, 18 20 21 17 19 anyAratA saha jagAma ca kevalazrIH // 38 // brahmacaryo mAnavonA devanA ne mokSanA, hoya sukha paNa bhAgya addabhuta zramaNa zrIjabUtaNA; sAtha enI ATha nArI sAdhatI dIkSA laI, kevalI anyamAM rAgI na tasa sAthe gaI. 1 lekArtha - ke brahmacarya pAlavAthI manuSyanAM, devanAM athavA mekSanA sukha prApta thAya che, te paNa te brahmacaWthI jaMbumunine to kaI navIna ja saubhAgya prApta thayuM. kAraNa ke te (prasiddha) temanI (ATha) strIoe temanI sAthe
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUraprakaraspaSTAthadi: 189 harSathI dIkSA lIdhI. ane kevalajJAna rUpI lakSamI paNa bIjAne viSe Asakta thayA vinA temanI sAthe gaI 38 spaSTArtha -have cothA brahmacarya vratane mahimA jaNavatAM kahe che ke ghaNuM lekene brahmacaryanuM pAlana karavAthI manuSya saMbaMdhI sukhanI, deva saMbaMdhI sukhonI tathA chevaTe mokSa. saMbaMdhI sukhanI paNa prApti thAya che. athavA ghaNAM manuSyae AvAM sukha meLavyAM che tethI te AzcaryakArI nathI, paraMtu jaMbusvAmIne brahmacaryanA pAlanathI je phaLa maLyuM te te keInavInaja saubhAgyatAne jaNAve che, kAraNa ke jaMbusvAmIe pitAnI ATha strIo sAthe harSathI dIkSA lIdhI ane sAthetemaNe meLavelI kevaLajJAna rUpI lakSmI paNa bIjA keIne. viSe Asakta thaI nahi. kAraNa ke jaMbusvAmI kevalI thayA te pahelAM A bharatakSetramAMthI bIjA aneka bhavya cha kSe jatA hatA athavA mekSe je jI gayA temanI pachI bIjA mekSe janArA nIkaLatA hatA. paraMtu jaMbUsvAmI mekSe gayA. pachI kaI jIva ahIMtho mekSe gaye nathI. kAraNa ke A bharatakSetramAMthI chellAmAM chellA kSe janArA jaMbusvAmI hatA. temanI pachI keImekSe gayuM nathI tethI kavizrI uakSA. karatAM kahe che ke bIjAne viSe Asakta thanArI kevalajJAna rUpI. lakSmI je bUsvAmInA brahmacaryathI eTalI prasanna thaI gaI, ke tyAra pachI te keInI sAthe gaI nathI. paraMtu te kevalajJAnalakSmI paNa jaMbusvAmInI sAthe gaI A bAbatamAM jaMbUsvAmInI kathA AgaLa tapAdvArane viSe zivakumAranI kathAmAM vistArapUrvaka kahevAze mATe tyaMthI joI levI. 38 -
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ - zrIvijayapadyasUrikRtaavataraNa-A zIladvArane viSe vizeSatA jaNAve che - (valatativRttaY ) na brahmataH sakalazarmakRtazcalanti, - dhorAH sudarzana iva vyasane ghane'pi / zeSo'bdhivRddhalaharIcalazailavalga- mUtrakriAvi vizvamAM vimati // rU sarva sukhakara brahmacarya thakI cale dhIrA nahI, jimasudarzana zeTha bahu saMkaTa viSe paNa thara sahI; sAgara taNuM mojA vardhatA najIkanA giri DolatA, tethI jamIna dhrujatAM mukuTa zeSanAga kerA DolatA. 1 toya paNa te vizva kerA bhArane dhAraNa kare, tevIja rIte mastake ApattinA cakro phare; paNa Dage nA brahmacArI nija niyamane pAlatA, brahmacarya taNA pratApe svaparanA tAraka thatA. 2 lokArtha -dhIra purUSo ghora saMkaTamAM paNa sudarzana zeThanI peThe saghaLAM sukha ApanAra brahmacaryathI calAyamAna thatA nathI. daSTAMta Ape che -samudranAM moTAM mojathI kaMpAyamAna thaelA parvatothI dhrujatI pRthvIthI namI gaelA
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIka raprakaraspaSTAdi: 191 mugaTa (mastaka) vALA paNa zeSanAga vizvanA bhArane dhAraNa kare che 39 spaSTA :--dhIra purUSA eTale dhairya vALA purUSo ghAra eTale gahana athavA vitanA nAza kare tevuM saMkaTa Ave tApaNu brahmacaryathI calAyamAna thatA nathI. kAraNake te sakala sukhane ApanAra brahmacaryanA mahimA sArI rIte jANe che. ahIM kavirAja udAharaNa jaNAvatAM kahe che ke sudarzana zeThane prANanuM saMkaTa prApta thayuM te paNa te calAyamAna thayA nahi tA temane zULI paNa siMhAsana rUpa banI gaI. bAbatamAM daSTAnta Ape che ke vinA bhArane dhAraNa karanAra zeSanAga peAtAnuM mastaka namI jAya tApaNu pRthvInA bhArane vahana kare che paNa mUkI detA nathI. mastaka namI javAnuM kAraNa ApatAM kahe che ke samudronAM uchaLatAM meTAM meAjAthI calAyamAna thayelA parvatAne lIdhe pRthvI dhrUje che, tethI zeSanAganu mastaka namI jAya che chatAM te pRthvInA bhArane vahana kare che. mATe bhavya jIveAe mahA kalyANakAro brahmacaryavratanuM pAlana avazya karavuM joIe 39 sudarzana zeThanI kathA A pramANe:-- bharata kSetramAM aMga nAme dezamAM caMpA nAmanI mATI nagarI hatI. temAM SivAhana nAme rAjA hatA. te rAjAne abhayA nAmanI rANI hatI. te nagarImAM vRSabhadAsa nAme parama zrAvaka hatA. temane addiAsI nAmanI priyA hatI. te zeThanI bheMsAnA pALanAra subhaga nAme nekara hateA. te
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ 192 zrIvijayapadyasUrikRtaeka vAra bheMsane cAravA vanamAM gaye hato. tyAMthI pAchA pharatAM teNe eka munine kAusaga dhyAnamAM rahelA joyA. A vakhate mAha mahine hato ane sakhata TADha paDatI hatI tethI te nara vicAravA lAgyA ke vastra hita A sAdhunI mAha mAsanI ThaMDImAM rAtrI kevI rIte jaze? AvA vicAra karatA te ghera Avyo. bIje divase savAre bheMse laIne jatAM te muninuM dhyAna karate muni pAse AvyA, ane bhaktithI temanI upAsanA karavA lAge, pachI sUryodaya thaye tyAre muni "namo arihaMtANuM" belIne AkAzamAM uDI gayA. te vakhate te subhaga nekara A (name arihaMtANuM) AkAzagAminI vidyA che evuM nakakI karI sutAM ane jAgatAM navakAra padanuM samaraNa karavA lAgyo. eka vakhate te padanuM dhyAna karatA tene zeThe pUchyuM ke mahA prabhAvavALe A maMtra tane kayAMthI maLe? tyAre subhage kahyuM ke A maMtra meM muninI pAsethI meLavyuM che, ane tenAthI AkAzagAminI vidyA siddha thAya che. tyAre zeThe tene kahyuM ke A maMtrathI nabhegAminI vidyAja maLe che eTaluM ja nahi paraMtu svarga ane mokSanA sukha uparAMta A bhavamAM rAjya vagere paNa maLe che. mATe A navakAra maMtra sarva maMtramAM zreSTha che. tethI bhAgyathI meLavela A maMtrane tuM tyAga karIza nahi. teNe kahyuM ke A maMtranuM to mane vyasana thayuM che mATe huM tene mUkIza nahi. tyAra pachI zeke tene A navakAra maMtra zIkhavyuM.
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIpUraprakraspaSTAthadi: 193 have te saMpUrNa navakArane pAmIne haMmezAM tenuM dhyAna kare che. eka vakhata bheMsone laIne te jaMgalamAM gaye. tyAM ekadama muzaLadhAra varasAda paDe. te vakhate parvatanI nadI oLaMgIne bheMsa sAme kAMThe jatI rahI. kAraNa ke bheMsa pANImAM sahelAIthI tarI zake che. paraMtu A subhaga nakara te pANInA pUrane joIne A kAMThe ja rahyo. A bheMsa bIjAnA kSetramAM pese nahi teTalA mATe te subhage navakAranuM smaraNa karI AkAzagAminI vidyAnI buddhithI nadI oLaMgavAne kUdako mAryo. paraMtu te to nadImAM paDyo te vakhate nadInA kAdavamAM rahelo khIlo tenA hRdayamAM peThA ane tenI vedanAthI navakAra maMtranuM smaraNa karato marIne arhadAsInI kukSImAM putra rUpe AvyuM. trIje mahAne zeThANane dAnapuNyane dehada thaye. te saghaLe zeThe pUryo. ane pUrNa kAle teNIe putrane janma ApyuM. ane zeThe tenuM sudarzana nAma pADyuM. dhIme dhIme te vRddhi pAmatAM bhaNavA lAyaka thayA tyAre kalAcArya pAsethI thoDA ja vakhatamAM saghaLI kaLAo zikhI lIdhI. jyAre yauvana vaya pAmyA tyAre temanuM rUpa evuM suMdara ane abhuta khIlI nIkaLyuM ke sarve ne ane strIo to khAsa karIne temanI tarapha dIrgha kALa sudhI jaI rahetI. sudarzana zeTha ekalA mAbApane ja nahi paraMtu saghaLA nagaravAsIone ane rAjAne paNa priya thayA. tyAra pachI zeTha sudarzananuM manoramA nAmanI suMdara kanyA sAthe lagna karyuM. tenI sAthe vaiSayika sukha bhogavatAM ghaNe kAla cAlyA gaye. te nagaramAM kapila nAmane purahita hatA. te rAjAne pAsethI javA pAmyA tyAre ane rAI hatI. tyAra thI nIkaLyuM ke kALa evuM surathI . rapha dorI ja 13
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ 194 zrIvijyapadyasUrikRtaprItipAtra hatuM. temaja A kapilane sudarzana sAthe paNa gADha maitrI thaI hatI, tethI te purohita sudarzana sAthe ghaNe kAla gALe che. te kapilane eka vakhate tenI kapilA nAmanI strIe pUchayuM ke tame ATale vakhata kyAM raho cho ? tyAre kapile kahyuM ke sudarzana pAse huM rahuM chuM. tyAre teNIe pUchyuM ke sudarzana zuM che? tyAre kapile kahyuM ke sarva lokamAM prasiddha guNanA bhaMDAra sudarzanane tuM jANatI nathI te pachI kane jANe che? kapilAe kahyuM ke mane oLakhAve. tyAre purohite kahyuM ke vRSabhadAsa zeThano te putra che. te ghaNe catura ane guNavAna che. A pramANenuM tenuM varNana sAMbhaLIne kapilAne te sudarzana upara rAga utpanna thaye. kAraNa ke strIo pratye karIne capaLa hoya che. tyAra pachI te kapilA sudarzanane maLavAne lAga hRdayamAM vicAravA lAgI. eka vAra rAjAnI AjJAthI kapila puhita bahAra gAma gaye. tyAre teNI tarata ja sudarzananA ghera AvI. kapaTI evI teNue sudarzanane kahyuM ke tamArA virahathI temanI mAMdagI vadhe che. mATe temanI AjJAthI tamane bolAvavA AvI chuM. mane te A vAtanI khabara nathI ema kahIne sudarzana tarata purehitane ghera gayA. gharamAM pesIne mitra kayAM che? ema pUchyuM tyAre kapilAe kahyuM ke aMdaranA oraDAmAM che. ema kahIne zeThane aMdaranA oraDAmAM laI gaI, kAraNa ke kulaTA strIo kapaTamAM hoMziyAra hoya che. tyAM paNa tene nahi jevAthI zeThe pUchayuM ke kapila kyAM che? tevAmAM kapilAe oraDAnAM dvAra baMdha karyA ane navA navA
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI kapUraprakaraspaSTArthoda: 195 hAvabhAve vaDe tene adhakAramAM mAha pamADavAnA upAye karavA lAgI. nIvI (nADA)ne vAraMvAra DhIlI karavA lAgI, kaTAkSo pheMkavA lAgI. ane sudarzanane kahevA lAgI ke kapilane male kapilAne sAjI karo. kAraNa ke tamArA guNAnu varNana sAMbhaLIne tamArA upara huM ghaNI ja Asakta thaI chuM mATe peAtAnA aMgo vaDe mArA aMgAnuM mardana karIne mane zAMta karA. tyAre sudarzana zeTha vicAravA lAgyA ke huM tA mATI upAdhimAM AvI paDayA. AnI prapaMca jALamAM phasAI paDayA chuM. mATe ahIMthI jaladI nIkaLI javAnA upAya vicArIne kahyuM ke yuvAnane ucita A kArya che paraMtu huM te Dha (napuMsaka) chuM. mArA purUSa veSathI tuM chetarANI che. AvuM sAMbhaLIne virakta thaelI teNIe temane tarata ja gharamAMthI ahAra kADhayA. ane te paNa huM jaladIthI chUTayA evuM vicAratAM ghera gayA. tyAra pachI sudarzana zeThe nizcaya karyo ke have mAre ekalA kdApi koInA paNa ghera javuM nahi. have eka vAra tyAM meATA Indra mahAtsava AnyA. te vakhate rAjA sudarzananI ane puraiAhitanI sAthe udyAnamAM gayA. temanI pAchaLa abhayA rANI ane kapilA vAhanamAM esIne cAlyA. te vakhate maneAramA paNu pAtAnA cha putrA sAthe tyAM gai. te vakhate maneAramAne joI ne kapilAe abhacAne pUchyu ke A suMdara strI kANu che? tyAre abhayArANIe kahyuM ke A sudarzana zeDanI bhAya che tenI tane khabara
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ 196 zrIvijayapadmasukRita nathI? vismaya pAmelI kapilAe kahyuM ke jo A sudarzanana bhAryo hAya teA A putrAne teNI janma Ape e paNa Azcarya che. tyAre abhayA rANIe kahyuM ke svAdhIna pativALI strI putra putrIne janma Ape temAM Azcarya zuM che ? tyAre kapilAe pharIthI kahyuM ke jo strInA dhaNI purUSa (purUSAtanavALA ) hAya tA tA ema bane, paraMtu sudana tA purUSa veSadhArI napuMsaka che. te kayAMthI jANyuM evuM rANIe pUchyu tyAre kapilAe pAtAnI madhI hakIkata je banI hatI te kahI. tyAre rANIe kahyuM ke jo ema hoya tA tuM chetarAi che, kAraNa ke sudarzana peAtAnI strIne viSe napuMsaka jevA nahiM paraMtu parastrIne viSe napuMsaka jevA che. vilakhI paDelI kapilAe kahyuM ke jo huM chetarANI hAu" te tArI buddhi hamaNAM jaNAze. tyAre abhayAe kahyuM ke huM bhUkhI ! jo kASThanuM putaLuM mArA hAthamAM saMjJA vinAnuM thAya tA sajJAvALA purUSanI zI gaNutarI ! tyAre kapilAe rANIne kahyuM ke phAgaDha ga karA nahi, jo tame sudana sAthe ramA tA huM tamAro ga yathArtha mAnuM. tyAre rANIe kahyuM ke strIoe tIvra tapa karanArAone paNa bhAgavyA che te A zeThanI sAthe te mane ramelI ja tuM jANI le. jo huM enI sAthe bhAga na bhAgavuM te * agnimAM praveza karIza. A pramANe vArtA karIne tyAM krIDA karIne te ane potapotAne ghera gai. tyAra pachI teNIe peAtAnI pratijJA dhAtrI paDitAne
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaraprakaraspAdi: 197 jaNAvI. tyAre teNIe kahyuM ke huM putrI ! teM A yAgya karyuM nathI. tu mahAtmA purUSonA mAhAtmyane jANatI nathI. anya zrAvaka paNa suzIla hAya che teA sudarzananuM tA zuM kahevuM. je huMmezAM gurUnI sevA dhyAna ane tapamAM Asakta che te sudanane vaza karavA ghaNA muzkela che. tyAre abhayAe kahyuM ke eka vAra tame koI paNa rIte tene ahIM lAvA pachI tamAre kAMi karavAnuM nathI. huM saghaLuM karIza. tyAre paDitAe vicArIne kahyuM ke jo ema che. te purva divasamAM jyAre sudana zUnya sthAnamAM kAyAtsarga mAM rahyA hoya tyAre lAvIza. tyAre abhayAe kahyuM ke Aja upAya che te te mATe udyama karavA. paMDitAe kabula karyuM. have tyAM keTalAka vakhata pachI mATeA kaumudI utsava AvyeA. te vakhate rAjAnI AjJA hAvAthI saghaLA nagaravAsIA udyAnamAM gayA. te divase caturmAsika pa hAvAthI sudarzana zeTha rAjAnI rajA laIne ghera rahyA. tyAra pachI sa cetyAmAM snAtraDhi pUjA karIne zeThe pauSadha lIdhA. AvazyakAdi karIne keAIka zUnya sthAnamAM dharma dhyAnamAM lIna thaIne kAusaggamAM rahyA. A vAta jANIne paDitAe abhayAne kahyuM ke Aje tArUM Icchita pUrNa thAya tema che. mATe Aje tAre dyAnamAM javuM nahi. abhayAe paNa Aje mArUM mAthu mahu du:khe che evuM khATu bahAnuM rAjAne jaNAvIne ghera rahI. have kAmadevanI mATInI mATI mUrtine vajrathI DhAMkIne rathamAM mUkIne paMDitA mahela AgaLa AvI. tyAre vetrIe tene
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ 198 zroviyapadyasUrikRtaaMdara jatAM rekI. te vakhate paMDitAe kahyuM ke Aje rANuM abhayAne zarIre ThIka nathI tethI te kAmadeva vagere devane mahelamAM rahIne ja pUjavAnI che mATe A kAmadevanI mUrti aMdara laI jAuM chuM. bIjI paNa ghaNI mUrtio lAvavAnI che. ema kahI te DhAMkelI mUti dekhADI othI vetrIe (chaDIdAre) javA dIdhI. tyAra pachI bIjI mUrtio paNa teNI lAvI ane dvArapAlane chetarIne kAusagnamAM rahelA sudarzana zeThane paNa rathamAM besADIne vastrathI DhAMkIne lAvI. have sAkSAt kAmadeva samAna sudarzana zeThane joIne abhayA ghaNI rAjI thaI. tethI atyaMta kAmAtura thaelI te abhayA sudarzanane marane (kAmane) dIpana karanAra vacane kahevA lAgI. mane kAmadeva potAnA tINuM bANathI vIdhe che mATe he zeTha! huM tamArA zaraNe AvI chuM, mATe zaraNe AvelInuM rakSaNa karo rakSaNa kare. moTA purUSo zaraNe AvelAnuM rakSaNa kare che. mATe mArA upara prasanna thaIne mArI sAthe bele. moTA purUSa prArthanAne bhaMga karatA nathI. huM tamane ahIM kapaTathI lAvI chuM mATe tamAre kepa kare nahi. aneka prakAranAM kAmettejaka vacana kahyA chatAM paNa sudarzana te merU parvatanI jema kAussagnamAM sthira rahyA. tyAre kAmathI vilaMta cittavAlI abhayA rANa pharIthI paNa kahevA lAgI ke tamArI prArthanA karatI mane tame kema upekSe che. ? A vratanuM kaSTa mUkI de, kAraNa ke have tenuM kAma nathI. mane anukULa thavAthI tamane vratanuM phala siddha thaze. have tame mArI pAsethI kevI rIte javAno che ema kahIne sudarzanane hAtha
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIpuM prakaraspaSTAdika pakaDe. vaLI temanA zarIrane AliMgana karI potAnA stanane sparza karAvyuM. cuMbanAdika karyuM. AvA AvA upasarga karyA chatAM sudarzana te nizcala rahyA. te vakhate zeThe vicAryuM ke je huM A upasargamAMthI chUTIza to ja kAusagga pAvIza nahi te mAre anazana che. have jyAre sudarzana zeThane calAyamAna karavAnA abhayAnA prayatno niSphaLa gayA tyAre te kApIne kahevA lAgI ke he mUrkha ! tane maravAnI IcchA thaI jaNAya che. kAraNa ke ame strIo amRta paNa chIe ane jhera paNa chIe. rAgavALI ame amRta tulya chIe paraMtu virAgavALI (dezI). ame jhera samAna chIe. mATe je mAruM kahevuM tarata aMgIkAra nahi kare to Aje ja tArUM maraNa thaze. evI rIte AkhI rAtrI teNIe zeThane aneka rIte upasarga karyA chatAM jyAre zeTha calAyamAna na ja thayA tyAre teNIe potAnA nakha vaDe pitAnA zarIrane viSe ujharaDA karyA ane moTA svare pikAra karavA lAgI ke A mArA upara balAtkAra kare che. AvI bUme sAMbhaLIne rakSake tyAM AvyA ane sudarzanane joIne Azcarya pAmIne vicAryuM ke sudarzanamAM A saMbhave nahi. teoe jaIne rAjAne jaNAvyuM. rAjAe AvIne A zuM ema vismayathI pUchayuM tyAre teNIe kahyuM ke tamArI rajA laIne huM ahIM rahelI chuM evuM jANIne te ahIM AvyuM ane kAmanA vacane vaDe mArI prArthanA karI, paraMtu jyAre meM pratiSedha ryo tyAre kapAyamAna thaIne mArA zarIre nakhanA ujharaDA kya tethI bUma pADI. Ane viSe A saMbhavatuM nathI evuM vicAratA rAjAnI abhayA upara akRpA thaze evA samajI vicAryuM ke, rAjya che je tamArI jAta jAmana
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ 200 - zrIvijayapadhasUrikRtavicArathI zeTha mauna rahyA, tyAre mauna kahe che mATe doSavALA che evuM mAnIne rAjAe zeThane pakaDavAne keTavAlane Adeza karyo. koTavAlee zeThane gaLethI pakaDIne bahAra kADhayA. gaLAmAM khAsaDAMne hAra paherA. vadha karavA mATenA vastro paherAvyAM. supaDAnuM chatra karI gadheDA upara besADIne AkhA nagaramAM pheravyA. te vakhate ghaNAM zokAtura thaelA leke paNa kahevA lAgyA ke A zeThane viSe AvuM saMbhavatuM nathI. mane ramAe jyAre A vAta jANI tyAre duHkhI thaelI te vicAravA lAgI ke AmAM rAjAne ke zeThane vAMka nathI paraMtu temanA karmone ja deSa che ane pApane kSaya karavA mATe dharma vinA bIje kaI hetu nathI A nizcaya karIne te gharamAM jaIne arihaMtanI pUjA karavA lAgI. pachI temanI AgaLa kahevA lAgI ke he zAsanadeve tamAre mArA nirdoSa patinuM rakSaNa karavuM. mArA pati ghera Avaze tyAre huM kAusagga pArIza. nahi te kAussagnamAM rahelI mane anazana che. e pramANe nizcaya karI kAusagnamAM rahI. A tarapha koTavAlo sudarzana zeThane vaSya bhUmie laI gayA ane rAjAne hukama hovAthI zULIe caDhAvyA. paraMtu kSaNa mAtramAM te mahAtmAne zIlanA prabhAvathI phUlI siMhAsana rUpa thaI gaI. tethI zeThane vadha karavA mATe teoe temanA gale tIkSaNa khaDjhane prahAra karyo. paraMtu te khaDraga mAlArUpe thaI gayuM. athavA dhama hoya te Apatti paNa saMpattirUpe thAya che..
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIIraprakaraspaSTAthadi: 201 AvuM Azcarya joIne teoe rAjAne jaNAvyuM, tethI rAjA hAthI upara besIne sudarzana pAse Avye pazcAttApa pUrvaka zeThane AliMgana karIne rAjAe kahyuM ke nAza nahi pAmelA tamArA puNya prabhAvathI darzana thayAM. strInI mAyAthI mohita thaIne guNanA sthAna evA tamane meM mAravAne hukama karyo mATe mArAthI pApI ane vicAra vinAne bIje koNa? tame paNa mane A pApa karAvyuM kAraNa ke pUNyA chatAM tame rAtrInuM sAcuM vRttAMta jaNAvyuM nahi. pachI rAjA zeThane hAthI upara besADIne pitAnA mahele lAvyA. vastrAbhUSaNa vagerethI satkAra karIne rAtrInI kathA pUchI te vakhate prathama abhayAne abhaya apAvIne pachI zeThe rAtrIne yathArtha hevAla jaNa tethI prasanna thaIne rAjAe maTI traddhi sAthe zeThane ghera melyA. A hakIkata jANIne bhayabhIta thaelI abhayA rANIe gaLe phase nAkhIne ApaghAta karyo. paMDitA (dhAtrI) nAzIne pATalIpure gaI. ane devadattA nAmanI vezyAne ghera sukhe rahevA lAgI. tyAM paNa te paMDitA nitya sudarzana zeThanAM evAM vakhANa kare che ke jethI te devadattA paNa temane viSe rAgavALI thaI. A tarapha sudarzana zeThe saMvega pAmIne dIkSA lIdhI. AcAra vicAra jANIne gurUthI ekalA vicAravA lAgyA. ane pharatA pharatA pATalIpure AvyA. bhikSAne mATe pharatA temane paMDitAe joyA ane oLakhyA. devadattAne A khabara kahI, tyAre bhikSAnA bahAne teNIe temane bolAvyA ane gharamAM
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ 202 zrIvijayasUrikRtalaI jaIne pitAnI sAthe krIDA karavA mATe ghaNuM prArthanA karI. paraMtu munie jyAre mAnyuM nahi tyAre temane chUTA karyA. sAMje muni paNa vanamAM gayA ane kAussaga karone nizcala mane dhyAnamAM rahyA. te vakhate vyantarI rUpe utpanna thaelI abhayAe pUrva bhavanA smaraNane lIdhe zeThane oLakhyA. ane zeThane calAyamAna karavAne ghaNI viDaMbanA karI. kAraNa ke vera janmAktaramAM paNa javAvALuM che. te vyantarIthI pIDA pamADAtA zeTha ekadama kSapakazreNie caDhayA ane vadhatA pariNAme kevalajJAna pAmyA. pachI dharmanuM svarUpa kahIne vezyAne bedha pamADa. paMDitA ane vyantarIne paNa bAdha pamADayo. pachI gyakALe karma khapAvIne mokSe gayA. jevI rIte sudarzana zeThe aneka vAra saMkaTamAM AvyA chatAM pitAnA zIlaguNane jarA paNa malIna karyuM nahi. tevI rIte bIjAoe paNa pitAnA zIla guNanuM kaSTa Ave te paNa rakSaNa karavuM. che iti sudarzana kathA avataraNa e pramANe 18 muM caturtha vrata upadeza dvAra kahyuM. have pAMcamAM parigraha parimANa vratanuM svarUpa che. leka vaDe jaNAve che - | | vasaMtativRtam | vizvopakAri dhanamalpamapi prazasya, kiM nandavatphalamamAnaparigraheNa /
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ 203 zrIkapUraprakaraspaSThAthaHi * 11 9 10 14 12 13 protyai yathA himarucirna tathA himaudhaH, 14 15 16 17 18 21 20 22 syAdvA yathAtra jalado jaladhistathA na // 40 // alpa paNa dhana vizvane upakAra karanAruM kharI, bahu prazaMsApAtra paNa kaMcana taNI nava TekarI naMdanI zA kAmanI? zazI megha para upakAranA, guNathI kare khUza lekane hima samUhanAsAgarataNA. tevA nathI guNa tethI te lekane khUza nA kare, upakAra kare che jehamAM tasa cAhanA savi jana kare; je mArgathI Avela lakSmI teha tyAM vaparAya che; zubha mArgathI pAmela lakSmI parahite kharacAya che. 2 zlokArtha -paNa vizvane upakAra karanAruM dhana vakhANavA lAyaka gaNAya che. nanda rAjAnI jema mApa rahita parigraha vaDe zuM phala thAya? arthAta na thAya. jema caMdra pratikAraka thAya che tema himane samUha prItine upajAvanAra thatuM nathI athavA je megha ahIM prItikara thAya che te samudra thato nathI. 40 spaSTArtha:-have pAMcamA parigraha viramaNa vratane viSe parigraha je dhana dhAnyAdika tene niyama karavAno che. eTale pitAne khapa pUratuM dravyAdika rAkhavuM joIe. parigraha nava prakAra che. te A pramANe-1 dhana, 2 dhAnya, 3 kSetra :
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ 204 zrIvijayapatrasUrikRta4 vAstu, 5 rU5, 6 suvarNa, 7 kupita, (halakI dhAtu) 8 be pagavALA (dAsa dAsI) 9 cAra pagavALA (gAya bheMsa vagere) A nava jAtanA parigrahanuM parimANa karavuM athavA jeTaluM banI zake teTaluM ochuM karavuM. have parigraha parimANanuM svarUpa kahetAM kavirAja jaNAve che ke thoDuM dhana hoya chatAM je sarva manuSyane upakArI thatuM hoya te lokamAM vakhANavA lAyaka thAya che. paraMtu ghaNuM dhana hoya chatAM paNa je lekenA upakAramAM AvatuM na hoya te dhana naMda rAjAnA dhananI jema vakhANavA lAyaka thatuM nathI. A bAbatamAM daSTAnta ApatAM jaNAve che ke himAruci eTale candra je nAne che chatAM paNa sarva lokone zItaLatA Ape che te te leone prIti utpanna karanAra che. paraMtu himane samudAya ghaNe hovA chatAM te lekene upakAra karanAra na hovAthI te prIti karanAra thatuM nathI. tevI ja rIte bIjuM daSTAnta ApI samajAve che ke jema megha mAne che chatAM paNa te lokone upakAraka thAya che tethI tenI prIti mATe (lokone khUza karanAre) thAya che. paraMtu samudra jemAM ghaNuM pANI bhareluM che paraMtu khAruM hovAthI lokonA pIvAnA upayogamAM AvatuM nathI tethI te lekanI proti mATe thato nathI. teja pramANe DuM dhana hoya paraMtu lekenA upayogamAM Ave te vakhANavA lAyaka che. mATe dhanAdikane mApa rahita (hada uparAMta) saMgraha na karatAM tene sadupayega karavo joIe. 40 ahIM naMda rAjAnI kathA A pramANe - pATalIputra nAmanA nagaramAM udAyana rAjAne tenA verI
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUraprakaraspaSTAdika 205 rAjAe kapaTI sAdhuveSa dhAraNa karanAra nekaranI mAraphata pauSadhamAM marAvI nAkhe, ane tene putra nahi hovAthI rAjya rAjA vinAnuM thayuM, te nagaramAM nApita (hajAma) ane gaNikAnA saMgathI pUrva bhavane keIka jAtimada karanAre jIva utpanna thayo hato. tenuM nanda nAma hatuM. te anukrame saghaLI kalAo zIkhe ane suMdara tArUNya pAmIne rUpAdi guNavALo thayo. te eka vakhate rAtrIe sukhe sUtA hatA tyAre teNe "meM pATalIputrane pitAnAM AMtaraDAM vaDe vIMTayuM" evuM svapna joyuM. savAramAM uThIne tenuM phala keIka svapna pAThakanI pAse phalAdi vagere mUkIne pUchyuM. tyAre teNe kahyuM, ke tane A nagaranuM rAjya maLaze. tyAra pachI te svapna' pAThaka upAdhyAye potAnI putrI moTA occhava pUrvaka tenI sAthe 5 NAvI, ane paraNIne potAnA ghare rAjamA thaIne Ave che te vakhate udAyI rAjA aputra maraNa pAmela hovAthI maMtrAdhiSThita hAthIe nanda upara kalaza DhaLe. tethI maMtrIoe tene rAjya upara besADa. te halakI jAtane hevAthI keTalAka sAmanta tenI AjJA mAnatA hatA. tethI jyAre teo sabhAmAM beThelA hatA tyAre bhIMta upara cItarelA hAthI ghoDA ane padAtIone AjJA karIne temane evI sajA karAvI ke jethI saghaLA tene vazavatI thayA. ane bhaya pAmIne ghaNA rAjAo paNa tene tAbe thayA. tethI teNe meTuM rAjya meLavyuM. rAjAe pAsethI tenI pAse ghaNuM dhana AvyuM. dAna vageremAM nahi vAparanAra teNe samudranA kAMThe senAne meTo parvata banAvyo. eka vAra samudranI moTI bharatI AvavAthI te badhuM samudramAM taNAI gayuM. ane tethI nanda
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 206 zrIvijayasUrikRta. rAjAnI ghaNI apakIrti thaI Akhare te naMda rAjA dharma kAryAdi karyA sivAya marIne narake gaye. A pramANe dhanane saMcaya karyo ane tethI lokone keI upakAra karyo nahi to tenI apakIti thaI mATe bhavya jIvoe potAnA dhanane - savyaya karI puNya pAmela dhana saphala karavuM. | iti nanda rAjAnI kathA avataraNu-eja pAMcamA vatanI bInA spaSTa sama. jAve che- (vasaMtativRtta) 16 15 11 14 13 12 1 7. 18 dhanyaH parigrahamiteH sukhabhAg na pApI, . bhAgmammaNo vaNigivaidhahRdIzvaro'pi / - vAra tamo nAto mitrI, pazyAdhikAdhikavasuH zazabhRtkalaGkI // 41 // parigrahataNuM parimANukaratAMdha janasukhiyAthatAM, mammaNa dhanika che te chatAM paNa lAkaDAne kheMcatA bhathI pApI thayo dukhiye upAdhi vadhAratA vaMda bIjano caMdra savine teja ochuM dhAratA. 1
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUraprakaraspaSTAdi: tejarUpa vadhatA upAdhi te kalakI jana kahe, satASathI ghaTatI upAdhi zAMtimAM tethI rahe; che praya'sApAtra guNanI vRddhi paNa nA anyanI, guNane vadhAre pAMcamu ' vrata sAdhanA kara tehanI. 2 200 zlokA :-parigrahanuM parimANu karavAthI bhAgyavaMta purUSa sukhI thAya che, paraMtu pUrve kATI dhanavAlA chatAM lAkaThAnA bhArane vahana karanAra mammaNuzeTha nAmanA vaNikanI jema pApI sukhI thatA nathI. Azcarya ! jue parimita lakSmIvALA (zAbhAvALA) khIjanA caMdra leAkeAthI Adara pUrNAMka vaMdana karAya che. paraMtu vadhatI vadhatI lakSmI dezeAbhA)vALe caMdramA kala kayukta manAya che. 41 spaSTA :-parigrahanuM pariNAma karanAra bhAgyavata purUSa sukhI thAya che. kAraNa ke tene santASa guNanA pratApe adhika adhika dhana ekaThuM karavAnI IcchA rahetI nathI. tethI te nirAMte zAMtimAM rahe che. kahyu che ke satASa eja parama sukha che. " pazu ke TImbara chatAM pApI mammaNa zeTha je rAtre varasAdamAM paNa lAkaDAM levAne nImAM paDayA hato tenI jema dhananuM piraNAma niha karanArA jIvA sukhI thatA nathI. ahA A AmatanuM Azcaya jue. eka tarapha ghaNI thADI lakSmI (kalA-zAbhA) vALA chatAM paNa mIjano caMdra leAkeA vaDe Adara pUrvaka vandana karAya che, tyAre adhika adhika lakSmI (kalA) vALA evA caMdra kalakavALA manAya che. athavA parimita zAbhAvALo chatAM khIjanA caMdra kalaMka vinAno jaNAya che
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ 208 zrIvijayapadyasUriktajyAre adhika athavA soLa kalAe khIlele punamane caMdra kAMkavALo jaNAya che. mammaNa zeThanI kathA A pramANe - magadha dezamAM rAjagRhI nagarImAM zreNika rAjA rAjya karatA hatA. te rAjA zrI mahAvIra prabhune parama bhakta hato. tene cillaNe nAme rUpavaMtI rANe hatI. eka vakhate rAtre muzaLadhAra varasAda varasata hatuM. te vakhate bArIe beThelI cellaNa rANIe vijaLInA jhabakArAnA prakAzamAM nadImAM AvelA pUramAM taNAI AvelA lAkaDAnA bhArAne kheMcatA eka vRddha purUSane che. te joIne cillaNa rANIe rAjAne kahyuM ke tamArA sarakhA rAjA chatAM A nagarImAM evA duHkhI purUSa paNa vase che ke jemane AvI ghora aMdhArI rAtamAM varasatA varasAdamAM nadInA pUramAM lAkaDAM vINavAM paDe che. A e vAta sAMbhaLIne rAjAe te manuSyane bolAvIne pUchayuM ke tuM keNa chuM? ane AvI rAtrIe kema kaSTa veThe che? tyAre teNe kahyuM ke huM mammaNa nAme vANuM chuM. meM eka vRSama banAvyo che ane tenuM eka zIMgaDuM khUTe che tene mATe huM A mahenata tyAra pachI rAjA rANI sAthe tene ghera gayA. teNe suvarNa ane ratnanA batAvelA be vRSabha dekhADayA. te joIne vismaya pAmelA rAjAe cellaNane kahyuM ke ApaNA ghera AnA jevuM eka paNa ratna nathI te Ane zuM ApavuM? cellAe hasIne mammaNa zeThane kahyuM ke zuM tame A lAkaDAMthI AnuM
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUraprakaraspArthAni 209 ratnanuM zIMgaDuM khanAvaze ? tyAre teNe kahyu ke Ane mATe mArAM vahANeA samudramAM phare che. putra dezAntaramAM vepAra kare che. tahevArAmAM paNa mArA gharamAM ghI vaparAtuM nathI. vAla ane cAkhA khavAya che. ane cAmAsAmAM rAtrIe lAkaDAM lAvone tene vecIne huM paNu kAMika pedA karUM chuM. A pramANe ATaluM badhuM dhana chatAM ATalI hada sudhI khAvAmAM paNa kanusAI karatA te mammaNa zeThane joI ne camatkAra pAmele rAjA priyA sAthe peAtAnA mahelamAM gayA. anukrame jenI dhananI tRSNA pUrNa thaI nathI evA te zeTha ekaThA karelA zvanane bhAgavyA sivAya marIne durgatimAM gayA. kahevAnA sAra e che ke keTalAka mahA pApI janA ghaNA parigraha bhege karIne tene jarA paNu sandhyaya karyA sivAya aMte marIne narake jAya che. ema samajIne bhavya jIveAe parigrahanu parimANu avazya karavuM joI e. // iti maNa zeTha kathA ! avataraNa:--e pramANe 19 muM parigraha dvAra kahyuM have thrIsama digvirativratanuM dvAra jaNAve che: < 5 vaEtihArRttam // 4 1 2 sImasthite jalanidhau nijakAlamAne, 5 3 6 zItAtapAmbhasi ca jIvati jIvalokaH / 9 10 8 digyAnamAnamapi janduhitAya tadvat, 15 13 12 - 14 syAccArudattavadihAprayato'tiduHkhI 14 12 // 42 '
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ 210 zrIvijayapArikRtasAgara na maryAdA taje ne traNa saMtu kAlanI, cheDe na maryAdAja tethI jIvanA jIva lekanI; tema dizimAM gamana kerU mAna paNa jana hita kare, cArUdatta taNI pare hima nA kare to duHkha hare. 1 - blekArtha-samudra pitAnI maryAdAmAM rahe chate tathA zIyALo, unALo ane comAsuM (e traNe Rtuo) pita pitAnI maryAdAmAM rahe chate A jIvaleka (dunIyAnA jIvo) jIve che. tevI ja rIte dizAomAM javAnA pramANa rUpa digviramaNa vrata paNa prANIonA hita mATe thAya che. paraMtu A vratane Adara nahi karanAra jIva cArUdattanI peThe A jagatamAM ghaNA du:khane bhegavanAre thAya che. 42 spArtha -kavirAja chaThThA digviramaNa vratanuM svarUpa samajAvatAM kahe che ke jema samudra potAnI maryAdAmAM rahe che athavA te samudra pitAnI maryAdA oLaMgatA nathI te A jIvaleka eTale jagatanA je sukha pUrvaka jIve che. paraMtu je samudra pitAnI maryAdA mUke te A pRthvIne nAza thaI jAya ane pRthvInA jIvane paNa nAza thAya. vaLI ziyALe, unALo ane cemAsuM e traNe Rtuo paNa pota potAnI kAla maryAdAmAM rahe che teja A jagatanA leke sukhe jIve che eTale atizaya TADha paDatI nathI athavA atizaya tApa paDato nathI temaja varasAda paNa atizaya paDato nathI, mATeja A jagatanA jIvo sukhe jIve che. kAraNa ke je hatuo maryAdAno tyAga kare ane kAM to atizaya TADha ja
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ zIrSaraprakraspaSTAthadi: 211 paDayA kare, athavA atizaya tApa ja paDayA kare athavA atizaya varasAda varasyA kare te A jagatanA jIvo sukhe jIvI zake nahi tevI rIte dizAomAM amuka maryAdA sudhI javA ane AvavA) rU5 digviramaNavrata paNa A lekamAM jIne hitane mATe athavA kalyANa karanArUM thAya che. paraMtu A vratane Adara nahi karanArA che te cArUdattanI jema ghaNA prakAranA dukhanI paraMparAne bhegavanArA thAya che. tethI A vratanuM pAlana karavAne yatna avazya karavo joIe. cArUdattanI kathA A pramANe bharatakSetramAM caMpA nAme nagarI hatI. temAM bhAnu nAma dhanavAna zreNI rahete ha. tene subhadrA nAme bhAryA hatI. ane temane vakhANavA lAyaka guNavALo cArUdatta nAme putra hite. eka vakhata mitra sAthe sidhu kAMThe kaDA karatA teNe kiIka vidyAdharanA pagalAM joyAM. tathA AgaLa strInA pagalAM joIne te strI sahita che ema jANyuM. teTalAmAM najIkamAM leDanA khIlAo vaDe vRkSa sAthe jaDI lIdhelA eka vidyAdharane teNe joye. tathA tenI taravAranA kesamAM traNa auSadhInA valaya joyAM. teNe buddhithI eka auSadho vaDe tene chuTA karyo. bIjA vaDe traNa rahita ane trIjA vaDe sajIvana karyo. vidyAdhare cArUdattane kahyuM ke vaitADhayamAM zivamaMdira naga2mAM mahendravila nAmanA rAjAne huM amita gati nAme putra chuM. dhUmazikha nAmanA mitra sAthe huM eka vakhata krIDA ravA hImaMta parvata upara gayo. tyAM pitAnA mAmAnI
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ 212 . zrIviThyapadyasUrikRtasukumAlikA nAme suMdara putrIne joI tethI kAmAtura thaele. huM ghera AvyuM. ane mArI avasthA jANune pitAe mane tenI sAthe paraNa. ane tenI sAthe sukhethI kIDA karavA lAgyuM. dhUmazikha paNa teNIne abhilASI che evuM iMgitAkArathI meM jANyuM. te paNa tenI sAthe krIDA karate huM ahIM AvyuM. ane pramAdI evA mane bAMdhIne sukumAlikAne harI gaye. tame mAre chuTakAro karyo mATe tamAre huM kevI rIte trANa rahita thaIza? kahe huM tamAruM zuM hita karuM? cArUdatte kahyuM ke tamArA darzanathI ja huM kRtArtha thayo chuM, mAre kAMI joItuM nathI. A pramANe cArUdatte kahevAthI vidyAdhara uThIne pitAne sthaLaga. cArUdatta paNa pitAne ghera gaye. pitAnI AjJAthI cArUda pitAnA mAmAnI putra mitravatI sAthe lagna karyo. paraMtu kalAmAM Asakta cArUdatta teNIne viSe bhega vimukha thaye. mA bApe te jANIne A bheLe che evuM jANyuM. tethI tene catura banAvavA mATe mA bApe kaliMgasenA nAmanI vezyAnI putrI vasantasenAne tyAM bAra varSa rAkhe. ane tyAM teNe soLa kareDa hATake (rUpIyA) kharacI nAkhyA. kaliMgasenAe A daridrI thaI gayuM che evuM jANIne kADhI mUko. ghera jaIne mAbApanuM mRtyu jANIne pitAnI strInA ghareNuM laIne mAmAnI sAthe vepAra karavA gaye. usIvarta nAmanA nagaramAM jaIne kapAsa kharIdyo. te laIne tAmalisI nagarIe jatAM vananA dAvAnalathI te pAsa baLI gaye. tethI mAmAe A abhAgIo che evuM jANIne tene tyAga karyo. bhUkha ane tarasathI pIDAto te
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUraprakaraspaSTAdika 213 ekalo priyaMgunagare gaye. tyAM tenA pitAnA mitra surendradattane tyAM sukhe rahevA lAgyA. keTalAka vakhata pachI surendrate niSedha karyA chatAM eka lAkha rUpIyA vyAje laIne dhana kamAvA mATe vahANumAM besIne cAlyA. pachI yamunAdvIpe jaIne tyAM vepAramAM ATha koDa sonaiyA kamAye. pachI samudra mAge svadeza AvavA nIkaLe, paNa rastAmAM vahANa bhAgyuM mane eka pATIyuM maLavAthI samudra tarIne sAtame divase samuMDhanA kAMThe rAjapura nagaramAM AvyuM. , tyAM tene dinakaraprajA nAme tridaMDI maLe. teNe cArUdattane dhanAthI jANIne kahyuM ke mArI sAthe parvata upara cAla. tyAM rasa kupIkAmAMthI tane rasa ApIza jethI ghaNuM suvarNa maLaze. pachI tenI sAthe meTI aTavAmAM AvelA parvatanI taLeTIe gayA. tyAM eka meTuM bIla hatuM tenuM dvAra tridaMDIe maMtra vaDe ughADayuM. pachI te bIlamAM pesIne teo rasathI bharelA kUvA pAse AvyA. pachI tridaMDIe tene mAMcAmAM besADI tuMbaDI ApIne rasathI bharI lAvavAne kUvAmAM utAryo. tyAM mekhalAmAM rahIne te rasa levA jAya che tevAmAM keIe tene rasa letAM re. tyAre cArUdate tene rokavAnuM kAraNa pUchyuM. tyAre aMdara rahelA mANase kahyuM ke huM vANIyAne putra chuM. tridaMDIe mane rasa levAne kUvAmAM utAryo. paraMtu rasanI tuMbaDI laIne mane kUvAmAM nAkha tridaMDI cA ye ane huM rasathI bhakSaNa karAyela chuM. tArI paNa te tevI vile karaze. mATe mane tuM tuMbaDI Apa eTale tane bharI ApuM. cArUdane tuMbaDI ApI te bharIne mAMcIe bAMdhI.
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ 214 zrIvijyapadyasUrikRtapachI cArUdate deraDuM halAvyuM eTale tridaMDIe tene . kUvA kAMThe mAMcI AvI eTale tridaMDIe tene bahAra kADhaya sivAya rasanI tuMbaDI mAgI. A mAro droha karavA mAge. che evuM jANI cArUdate rasa kUvAmAM nAkhI dIdhe. tethI tridaMDIe mAMcI sAthe tene kUvAmAM nAkhe. tethI te kUvAmAM. vedIkA upara paDaye. tyAre aMdara rahelA mANase kahyuM ke ahIM dhA rasa pIvAne Ave che tenuM pUchaDuM pakaDIne tuM bahAra nIkaLI jaje. tyAra pachI te mANasa maraNa pAme. cArUdatta paNa gedhAnuM pUchaDuM pakaDI mahA muzIbate bahAra AvyuM. mUcha pAmIne jamIna upara paDayo. thoDI vAra cetanA pAmIne te bhayaMkara aTavI oLaMgIne eka gAmamAM paheMcyuM. tyAM mAmAnA mitra rUdradatte tene oLakhIne pitAne ghera rAkhI sAjo karyo. tyAMthI tenI sAthe svarNabhUmi tarapha te cAlyA. tyAM nadI utarIne girikUTane viSe citravanamAM AvyA. tyAM be bekaDA laIne tenA upara besIne jarI AgaLa gayA. have ahIMthI AgaLa page cAlavAne mArga nathI mATe baMne jaNAe vicAryuM ke bekaDAone mArIne tenuM mAMsa bahAra rAkhIne tenI dhamaNa banAvI aMdara pesIe eTale bhAraMs pakSI mAMsanA bhramathI ApaNane suvarNabhUmimAM laI jaze mATe ApaNe A be bekaDAne mArI nAkhIe evuM rUdradatta cArUdattane kahyuM. tyAre cArUdare kahyuM ke je bekaDA upara besIne ApaNe ATale sudhI AvyA te bekaDAne ApaNAthI. kema marAya? tyAre rUdradatte kahyuM ke A tArA bekaDA nathI ke jethI tuM mane niSedha kare che ema krodhathI kahIne potAnA bAkaDAne mArI nAkhe. te joIne cArUdattane bekaDe bhayabhI0
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaraNakaraspaSTArthIdira 215 draSTithI cArUdatta tarapha jovA lAgyuM. tyAre cArUdatte kahyuM ke huM tAruM rakSaNa karavA samartha nathI. mATe tuM arihaMta dharmanuM zaraNa aMgIkAra kara. tyAra pachI cArUdatta tene namaskAra maMtra Ape te sAMbhaLIne te samAdhivALo thayo. rUdradatte tene mAryo. ane te marIne deva thaye. pachI baMne jaNA charI laIne bekaDAnI dhamaNamAM piThA. ane tyAM AvelA bhAraMDa pakSI te baMnene upADIne suvarNa bhUmi tarapha upaDyA. mArgamAM mAMsa mATe te bhAkhaMDa pakSiAnuM yuddha thatAM cArUdattanI dhamaNu keIka sarovaramAM paDI. charI vaDe dhamaNa toDIne te tarIne bahAra nIkaLe. AgaLa jatAM aTavImAM eka meTe parvata che. tenI upara caDha. tyAM kAussagga dhyAnamAM rahelA munine joIne vaMdana karyuM. tyAre munie dharmalAbha daIne kahyuM ke he cArUdatta! tame ahIM kevI rIte AvyA? ahIM deva ane vidyAdhara sivAya bIjAnuM Agamana thatuM nathI. pitAnI oLakhANathI vismaya pAmelA cArUdattane munie kahyuM ke huM te amitagati vidyAdhara chuM ke jene tame pahelAM baMdhanamAMthI choDAvyuM hatuM. mArI priyAne laIne nAzI gayelo te mAre zatru aSTApada upara gaye ane mArI priyAne mUkIne te durmati kAMIka nAzI gaye. pachI teNIne laIne huM ghera AvyuM. mArA pitAe mane rAjya ApIne dIkSA lIdhI. anukrame mArI patnIne sihayazA ane varAhagrIva nAme be putra thayA. tyAra pachI temane anukrame rAjya ane
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ 26 zrIvijapadmasUrikRtayuvarAja padavI ApIne meM paNa gurUnI pAse dIkSA lIdhI. ne A karkoTaka nAme giri upara huM tapa karuM chuM. pachI munie cArUdattane tyAM AvavAnuM kAraNa pUchyuM, tyAre cArUda paNa pitAnuM sarva vRttAnta jaNAvyuM. te daramiAna te rAjarSine be putre tyAM AvI munine tathA cArUdattane namIne beThA. te vakhate kaIka uttama deva tyAM AvyuM. teNe prathama cArUdattane namaskAra karyo ane pachI te munine namyAM. vidyAdharee munine pachI namaskAra karavAnuM kAraNa pUchyuM tyAre deve kahyuM ke A cArUtta mArA dharmAcArya che mATe meM temane prathama praNAma karyo ane munine pachIthI karyo. AgalA bhavamAM pote bekaDe hato ane cArUda namaskAra maMtra Apyo tethI pote deva thayA ane tethI prathama pitAnA dharmAcArya cArUdattane namaskAra karyo. A pramANe deve kahyuM. tyAre te baMne vidyAdharee kahyuM ke amArA pitAne prANa ApanAra hovAthI amArA paNa te upakArI che. tyAra pachI te be vidyAdharee paNa cArUdattane satkAra karyo. deva te ja kSaNe cArUdattane campApurIe laI gaye. pachI ghaNuM ratno tathA dravya vagere ApIne deva adazya thayuM. tyAra pachI cArUdatta pitAnI satI strI mitravatIne tathA vasantasenAne maLe. e pramANe chevaTe te sukhI thayo. A vArtAne sAra e che ke cArUdatte dizAomAM gamana karavAne niyama karyo nahoto tethI te judI judI dizAomAM rakhaDayo ane aneka prakAre duHkhI thayA. ema samajIne bhavya jIvoe A digaviramaNa nAmanuM vrata jarUra grahaNa karavuM joIe. che Iti cArUdatta kathA che
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ zokapUraprakaraspaSTArthIdi: * avataraNa cAlu bAbatamAM vizeSa upadeza Ape che - parivRttanuM che 1 9 na gamyaM nAgamyaM kvacidakRtadigyAnavirate, . 10 7 13 8 9 11 12 kathaM vA syAdvizve satatagatirekatra vasatiH / - 17 18 14 dvitIyadvIpAntarbharatagatamAkrAntajaladhi na kiM draupadyarthe hariramarakakApuramagAt // 3 // dizigamananuM mAna jeNe nA karyuM saghalA sthale, tene javAnI chuTa javuM kayAM nA javuM kayAM bhUtale; evuM gaNe nA vAyu athavA eka sthalamAM zuM rahe, amarakaMkA kRSNa jaIne dropadI zuM nA lahe? 1 kRSNa susthita sAdhatA ne jaladhi paMthe cAlatA, dhAtakI khaDe bharatamAM amarakaMkA pahoMcatA chaTA vrate saMtoSa lahIe pApa pukkala tAlIe, zAMtithI jinadharma sAdhI mukitanA sukha pAmIe. 2 lokartha -digaviramaNa vrata nahi aMgIkAra karanAra jIvane keI paNa sthAna javAyegya athavA nahi javAyegya nathI. athavA vizvane viSe vAyunI eka sthAne gati kevI rIte thAya? (daSTAnta kahe che) zuM kRSNa vAsudeva draupadIne
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ 218 zrIvijayasUrikRtalAvavAne mATe samudra oLaMgIne bIjA ghAtakIkhaMDamAM AvelA bharatakSetramAM amarakaMkA nagarIe nathI gayA? athavA gayA che. 43 spaSTAthe-jeNe A digraviramaNa vrata aMgIkAra karyuM nathI tene koI paNa sthAna javA gya athavA nahi javA gya evuM nathI eTale jeNe dizAomAM amuka hada. sudhI javuM e niyama karyo nathI te manuSyane dareka sthaLamAM javAnI chuTa hoya che. te dareka sthaLamAM jAya che. mATe tevA manuSyane amuka sthaLa ja javA gya ane amuka sthaLa nahi javA gya, evuM hotuM nathI athavA samasta vizvane viSe gati karavAnA svabhAvavALe vAyu zuM eka sthaLamAM nivAsa karIne rahe che? athavA raheto nathI. kahe vAne bhAvArtha e che ke jeNe A dizAviramaNa vrata aMgIkAra karyuM nathI te niyata sthAnamAM ja rahe, e. niyama rahetuM nathI. te te vAyunI jema marajI paDe tyAre game tyAM jAya che. tethI te tyAM jAya athavA na jAya te paNa teNe diviramaNa vrata nahi grahaNa karela hovAthI tene te sthaLanI aviratine doSa lAge che. ahIM daSTAnta ApatAM jaNAve che ke draupadIne levAne mATe zrI kRSNa vAsudeva lavaNa.. samudrane oLaMgIne bIjA dhAtakI khaMDa nAmanA dviIpamAM AvelA bharatakSetramAM amarakaMkA nAmanI nagarImAM nahotA. gayA? athavA gayA hatA. 43 zrIkRSNa vAsudevanI kathA A pramANe- hastinAgapura nAmanA nagaramAM pAMca pAMDa rAjyaka
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUraprakaraspaSTArthIdi: 219 karatA hatA. temane draupadI nAme priyA hatI. eka vAra bhamatA bhamatA. nArada draupadInA mahelamAM AvyA tyAre avirati, hovAthI draupadIe temane vaMdana karyuM nahi. tethI ke pelA nArada A draupadIne duHkhI karavAne mATe vicAra karIne tyAMthI cAlyA gayA. A bhAratamAM te vakhate kRSNa vAsudeva dvArakA nagarImAM rahIne rAjya karatA hatA. temane ane pAMDavone mitratA hatI tethI vAsudevanA bhayathI nArada ahIM draupadIne kAMI karI zakatA hatA. tethI te bhamatA bhamatA dhAtakI khaMDanA bharatakSetramAM gayA. tyAMnI campA nagarImAM kapila nAmanA vAsudevane sevaka ane strIne lolupI amarakaMkA nagarIne svAmI padya rAjA hatuM tenI pAse gayA. teNe temane Adara satkAra karyo. rAjA nAradane pitAnA antaHpuramAM laI gayo. ane nAradane pitAnI strIo dekhADIne kahevA lAgyuM ke AvI strIo tame koI ThekANe joI che? nArade "AnAthI mAruM kArya siddha thaze evuM vicArIne kahyuM ke he rAjA AvI strIo joIne kUpamaMDUkanI jema tuM kema rAjI thAya che?' jabUdvIpanA bharatakSetramAM hastinAgapuramAM pAMDavonI priyA dropadInI AgaLa A saghaLIe strIo dAsI jevI che. evuM : kahIne nArada muni AkAza mArgo uDIne anya sthaLe gayA. nAradanA vacanatho draupadI upara rAgavALA thaelA paddha : rAjAe pAtAlavAsI devane tapa vaDe ArAdhyuM. teNe zuM kAma. che? ema pUchayuM tyAre padma rAjAe kahyuM ke he mitra ! draupadIne ahIM lAve. teNe kahyuM ke draupadI pAMDave sivAya anyane IcchatI nathI. paraMtu tArA AgrahathI huM lAvuM chuM.' ema kahI te hastInAgapura gaye ane rAtrIe uMghatI
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ 220 zrIvijayasUrikRta- draupadIne avasthApinI nidrA ApIne padma rAjAnI pAse lAvIne mUkI. jAgelI draupadI A te svapna che ke IndrajALa che? ema vicAre che teTalAmAM pa rAjAe kahyuM ke tuM bhaya pAmIza nahi, kAraNa ke tArA upara rAgavALA meMja tane ahIM devanI mAraphata bolAvI che mATe tuM mArI sAthe bhega bhegava. huM A dhAtakI khaMDamAM amarakaMkA nagarIne rAjA chuM. dropadIe kahyuM ke je eka mahinA sudhImAM mAruM ke ahIM Avaze nahi te tamArUM kahyuM karIza. 1. padma rAjAe te vAta kabUla rAkhI. kAraNake jaMbudvIpathI - ahIM keI AvI zakavAnuM nathI evI tene khAtarI hatI. draupadIe mahinA pachI paNa pAMDa vinA huM khAIza nahi e abhigraha lIdho. A tarapha savAre pAMDave jAgyA tyAre temaNe draupadIne - gharamAM jaI nahi. tethI teoe saghaLe sthale tapAsa karI, paraMtu teoe kaI sthaLe draupadInI vArtA (patto) paNuM . jANI nahi. tyAre kuMtIe kRSNane pUchayuM. te paNa jyAM - tapAsa karavI? tene vicAra kare che tevAmAM nArada AvyA. temaNe kahyuM ke dhAtakI khaMDamAM amarakaMkA nagarImAM padma rAjAne tyAM meM draupadI joI che ema kahI kalipriya nArada bIje sthaLe gayA. A vAta kRSNa pAMDene jaNAvIne kahyuM ke tame kheda kare nahi. hamaNAMja huM tene pAchI lAvuM chuM. tyAra pachI kRSNa vAsudeva pAMDe ane moTA sinya sAthe samudrakAMThe mAgadha tIrtha najIka AvyA. ane tyAM rahIne
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaraprakaraspaSTAryAdita 221 susthita devanI ArAdhanA karI. te paNa pragaTa thaye ane zuM kAma karuM? ema pUchayuM. tyAre kRSNa kahyuM ke dhAtakI khaMDa dvIpamAM padma nAme rAjA sUtelI draupadInuM haraNa karI gaye. che mATe tene pAchI lavAya tema karo. tyAre deve kahyuM ke je tame kaho te pa rAjAne parivAra sAthe samudramAM nAkhIne draupadIne ahIM lAvuM. tyAre kRSNa kahyuM ke Ama karavAnI jarUra nathI. mane ane pAMca pAMDavone A samudramAMthI pele pAra javAne mArga karI Ape. jethI ame tyAM jaIne te pApIne jItIne draupadIne pAchI lAvIe. deve paNa tema karyuM. tethI kRSNa ane pAMDava sthaLanI jema ratha vaDe samudra oLaMgIne amarakaMkA nagarImAM gayA. pachI kRSNa dArUka nAmanA dUtane draupadIne pAchI soMpavAnuM kahevAne padma rAjA pAse mekalyo. paNuM. teNe mAnyuM nahi. pachI teonI vacce yuddha thayuM. zarUAtamAM te padma rAjAe pAMce pAMDavone jItyA. tyAre kRSNa - zaMkhanAdathI tenA sainyane bhagADayuM ane te nAsIne pitAnA nagaramo bharAI gayA. tyAre kRSNa kodhathI narasiMhanuM rUpa karyuM ane pRthvIne evI kampAyamAna karI ke padma rAjAe draupadInuM zaraNa aMgIkAra karyuM. tyAre teNIe kahyuM ke je tuM strIne veSa paherI mane AgaLa karIne kRSNanuM zaraNa aMgIkAra kare to tuM jIvIza. teNe paNa tema karI kRSNane praNAma karyo, ane draupadI pAMDane seMpI. draupadIne laIne jatI vakhate kRSNa zaMkhanAda karyo te zaMkhanAda suvana tIrthakaranI AgaLa beThelA kapila vAsudeve sAMbhaLe. tethI A kone zaMkhanAda che? ema jinerane pUchyuM. tyAre jinezvare "kahyuM ke jaMbudvIpanA bharatakSetranA kR vAsudevane A zaMkha
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 222 zrIvijayapadrasUrikRtanAda che, pachI teNe kRSNa vAsudevane maLavAnI IcchA jaNAvI tyAre bhagavate kahyuM ke be vAsudeva, be tIrthakara, temaja be cakroe, ThAI vakhata bhegA thatA nathI. te chatAM paNa te samudra kAMThe AvyA ane samudramAMthI ja temane ratha je. teNe zaMkhanAda karIne temane pAchA vaLavAnuM jaNAvyuM kRSNa paNa ame bahu dUra gayA chIe mATe AvIzuM nahi ema zaMkhanAdamAM jaNAvyuM. tethI te pAcho gayo ane padma rAjAne kodhathI gAdI uparathI uThADI mUkIne tenA putrane gAdIe besADyo. -kRSNa ane pAMDavo draupadI sAthe bharatakSetramAM sukhe pAchA : AvyA. A pramANe dizAmAM javAnuM parimANa nahi karanA. rAone thatA geralAbha-hiMsAdi deSa jANIne samaju purUSoe dizAgamananuM mApa karavuM joIe. avataraNa e pramANe 20 muM digavirati dvArA jaNAvIne have 23 muM sAtamA bhegopabhoga vatanuM svarUpa - jaNAve che - (vasaMtativRtta) 1 2 4 6 1 bhogopabhoganiyamo'pi zivAya cena, 9 7 8 1 syAdvaGkacUla iva devapadapadastu / - 13 12 1 1 10 mINAti cAtakamananyarataM payoda . bhUtAzanaikarasamanyabhRtaM vasantaH 1 44 5
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ 23 zrIkaraprakaraspaSTAdika bhAgane upabhogane paNa niyama nizcala dharmine, mukti Ape tima kadAca bane ne te che svargane -vaMkacUla A niyamathI pApe amaranI vyaktine, me khUza kare a para jala tyAgI cAtaka pakSIne. 1 Aya kerA merane khAnAra keyalane vaLI, rAjI kareja vasaMta Rtutima AniyamazivanevaLI, svargane vrata sAtamuM nIretAdika paNa dIe, kirmanirjaraNa karAvaNahAra vrata A pAlIe 2 kalekArtha:-bhege pagane niyama je mokSane mATe na thAya te paNa vaMkacUkanI jema devatAnI padavI ApanAre te thAya che ja. (daSTAnta Ape che ke, bIjA koI upara jenI prIti nathI evA cAtaka pakSone megha saMtoSa Ape che. ane AmraphaLa khAvAmAM prItivALI keyalane vasanta hatu. saMtoSa Ape che. 44. pabdArtha -have sAtamA bhege paga vratanuM varNana kare che. temAM je padArtha eka vakhata vaparAya athavA ekaja vAra upagamAM Ave evA anna, puSpanI mALA vagere bhega kahevAya che, ane je vAraMvAra bhegAvI zakAya athavA vAraMvAra upayogamAM Ave evA vastra AbhUSaNa vagere upabhega kahevAya che. A bhoga ane upabhoganI vastuone niyama kare te bhopabhoga vrata kahevAya che. A vratathI kadAca mekSa na maLe to paNa vaMkacUlanI jema devanI padavI athavA
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ 224 zrIvijayapadhasUrikRtadevagatine ApanAra te thAya ja che. athavA A vratanuM yathArtha pAlana karanArane devo bhava to avazya maLe che ja. A bAbatamAM daSTAnta Ape che ke cAtaka pakSI je meghanA pANI sivAya bIjA koI pANInI IcchA karatuM nathI, kAraNa ke tenA gaLe kANuM hovAthI meghanA pANI sivAyanuM pANuM te jyAMthI pIe te koNethI nIkaLI jAya che. AvA cAtaka pakSIne megha saMtoSa Ape che ja. bIju daNAnta ApatAM jaNAve che ke AmraphaLa eTale kerI khAvAmAM ghaNuM prItivALA keyala pakSIne vasanta bakatu saMteSa pamADe. che tema A vrata pALanArane paNa devagati te maLe che ja. vaMkacUlanuM daSTAnta A pramANe - kSitipratiSThita nagaramAM jitazatru nAme rAjA hato. te rAjAne deSanI khANa samAna vaMkacUla nAme putra hatA. vyasanamAM Asakta thaelA vaMkacUlane rAjAe nagaramAMthI kADhI mUkyo. Ama tema rakhaDato te vidhyapallImAM gaye ane pelI patie tene pitAno putra karIne rAkhe. te pallI pati maraNa pAmyo tyAre pallInA lokoe tene pallIpati banAvyo. ekavAra vihAra karatA dharmazeSa nAme sUri te pallI pAse AvyA. tyAM gurUe meghanI garjanA sarakhI vANItho. dharmane upadeza Apyo. tevAmAM ghaNe varasAda varasya ne varSARtu beThI. tethI gurUe sAdhuone kahyuM ke jaMtuvALI. pRthvI upara vihAra thaI zakaze nahi. mATe pallImAM jaIne lekonI pAse rahevA mATe keI upAzraya mAge kAraNa ke
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUraprakaraspaSTAryAdi 225 have vaSatu purI thaze tyAre vihAra thaI zakaze. sAdhuo pallImAM gayA ane sabhAmAM beThelA vaMkacUla pAse cemAsA mATe upAzrayanI mAgaNI karI. tyAre vaMkacUle kahyuM ke ame to prAye pApavRttithI jIvanArA chIe, mATe dhamIonI sAthe rahevuM amane ghaTatuM nathI. mATe je tamArAthI bIje comAsuM rahI zakAya tema na hoya te ahIM upAzrayamAM comAsuM sukhe rahe. sAdhuoe te vAta kabula karI ne sUrine jaNAvI. AcArya paNa sAdhuo sAthe AvIne tyAM comAsuM rahyA. . comAsuM purU thaye gurUe vihAra karyo. te vakhate vaMkacUla gurUnI pAchaLa keTaleka sudhI gaye. ane gurune namIne kahyuM ke tamArA sarakhA gurU maLyA che. paNa mahApApI huM jIvadayAdika pALI zakuM tema nathI. te paNa mane kAMIka niyama Ape jethI kAMIka puNyazALI thAuM. tyAre gurUe kahyuM ke ajANya phaLa khAvuM nahi, keAI upara prahAra karatAM pahelAM sADAtraNa pagalAM pAchA pharavuM, rAjAnI patnIne saMga kare nahi ane esaDamAM paNa kAgaDAnuM mAMsa khAvuM nahi. e pramANe gurUe cAra niyame ApyA te laIne pitAne sthAne AvyuM ane gurU vihAra karI gayA. - eka vakhata vaMkacUla parivAra sAthe kaI vanamAM gaye hato te vakhate bhUkhe thayo. sevakoe pAkelAM kipAka phale. vanamAMthI lAvIne ApyAM. vaMkacUle temane pUchyuM ke A phalanuM zuM nAma che tyAre teoe kahyuM ke ame tenuM nAma jANatA nathI. sArAM pAkelAM jaNAya che mATe lAvyA chIe. 15
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ 226 : zrIvijyapadyasUrikRtavaMkacUle kahyuM ke ajANyA phala khAvAne mAre niyama che mATe tame te khAo. teoe te khAdhA ane tethI theDI ja vAramAM maraNa pAmyA. te joIne vaMkacUle vicAryuM ke je mane gurUe ajANyAM kaLa na khAvA. niyama Ape na hota to Aje mAruM paNa maraNa thayuM hota. A eka ja. abhigraha meM pALe to mane prANa ApanAre thayo te. ghaNAM abhigraha pALavAnuM to keTaluM phaLa maLe ? . - tyAra pachI vaMkacUla rAtrIe pitAnA ghera pahoMce. te vakhate potAnI priyA sAthe sUtelA keIka manuSyane joIne kepIne teNe taravAra kheMcI. paraMtu niyama sAMbhaLavAthI te pAchA pagalAM bharatA hatA tevAmAM khATalA sAthe taravAraathaDAvAthI purUSa vaiSadhArI tenI bena jAgI ne uThI. ane he vaMkacUla! tuM lAMbuM AyuSya bhegava ema AzISa ApavA lAgI. benane joIne vaMkacUle vicAryuM ke gurUe mane A niyama na Aye heta to Aje benanA ghAtathI keTale pazcAttApa thAta. tyAra pachI teNe benane tenuM svarUpa pUchyuM, tyAre bene kahyuM ke naTanA chalathI keTalAka cara purUSe ahIM AvavAnA che evuM meM joyuM. pallI nAtha rahita che evuM je teo jANe to teo temanA rAjAne A vAta jaNAve tethI te AvIne palIne bhaMga kare mATe tAre veSa laIne meM temane nATaka karAvyuM ane ucita dAna ApIne vidAya kya. rAtrI ghaNI javAthI ane uMgha AvatI hovAthI tArI priyA bhegI tevA ja veSamAM sUI rahI A pramANe niyamane prabhAva jANune niyama pAlanamAM te vaMkacUla vadhAre AdaravALo thayo.
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapuraprakaraspaSTAryAdita 227 eka vAra vaMkacUla cerI karavAne keIka rAjAnA mahelamAM piThe. aDadhI rAtrIe jAgatI paTarANI kAmadeva sarakhA rUpavALA tene joIne mohita thaI, tethI rAjA pAsethI uThIne tenI pAse jaIne kahyuM ke suMdara rUpavALo tuM keNa chuM? teNe kahyuM ke huM cAra chuM. tyAre rANee kahyuM ke AvA suMdara rUpavALe chatAM cArI zuM kAma kare che? mAruM kahevuM aMgIkAra karIne sukhI thA. je tuM mane tArI priyA banAve te A rAjAne mArIne huM tane rAjya paNa ApIza. rANInAM AvAM vacana sAMbhaLIne daDha vratavALA vaMkacUle kahyuM ke anathanA mUla evA rAjya ane tArAthI sayuM. kAraNa ke A bhavamAM apakIti thAya ne parabhavamAM durgati thAya. cAranAM AvAM vacana sAMbhaLIne rANIe kahyuM ke jo tuM mAruM kahyuM nahi mAne to huM viSavallInI jema tArA prANane haraNa karanArI thaIza. A pramANe bhaya pamADayA chatAM paNa vaMkacUla kabUla na thayo tyAre rANIe cera cora e piokAra karyo. rAjA jAgane ja hatuM paraMtu kapaTathI sUI rahyo hato. teNe A badhI vAtacIta sAMbhaLI hatI. teNe vicAryuM ke nArIne nIcagamanA ane capalA kahI che te barAbara che, kAraNa ke nehavALA, vizvAsu sUtelA evA mane tajIne anya patinI IcchA kare che ane mane mArI nAkhavAnI IcchA kare che. temaja A purUSane dhanya che ke je rAjya ane rANI bane maLavA chatAM paNa daDhavratavALe che. have zuM thAya che evA vicArathI rAjA te vakhate jAgate sUI rahyo. have rANIne pokAra sAMbhaLIne keTavALo AvI paha
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ 228 zrIvijayapadrasUrikRtacyA. temaNe vaMkacUlane bAMdhe ane savAre rAjAnI AgaLa. hAjara karyo. teNe vaMDyUlane joIne kAMIka hasIne baMdha chuTA karIne strInI badhI kathA pUchI. paraMtu nIcA mukhavALA teNe kAMI kahyuM nahi, tyAre rAjAe kahyuM ke huM sarva hakIkata jANuM chuM te chatAM paNa tuM tArA mukhe kahe. tyAre vaMkacUle. kahyuM ke jo tame rANIne abhaya Apo te kahuM. rAjAe rANIne abhaya ApyuM tyAre cAre pitAne saghaLo vRttAMta, kahyo. tethI prasanna thaelA rAjAe tenuM putranI jema bahu mAna karyuM. rAjAe tene pitAnuM adha rAjya ApyuM ane pitAnI kanyAo paraNavI. ane tenI marajI nahotI topaNa yuvarAja pade sthApe. tyAra pachI rAjAne atyaMta hAle te vicAravA lAgyuM ke mane mArA abhigraho mahA phalavALA thayA. pole"kamAM Ane zuM phaLa maLaze te te gurU jANe. A pramANe dharmanI zraddhAvALA tene keTaleka kALa gaye. have vAyu vagerethI tenA zarIramAM rogo vadhavA lAgyA. ghaNI jAtanI davAo karavA chatAM paNa jarAe zAMta thayA nahi. rAjAe vaidene pUchayuM, tyAre teoe kahyuM ke je vaMkacUla kAgaDAnuM mAMsa khAya to tene roga maTaze. tyAre rAjAe pote vaMkacUlane kahyuM ke je te kAgaDAnuM mAMsa khAya te roga maTe. vaMkacUle kahyuM ke mAre kAgaDAnuM mAMsa nahi khAvAne niyama che, te mahAphaladAyI niyama huM kevI rIte bhAguM. tyAre rAjAe kahyuM ke he vatsa ! hamaNAM kAgaDAnuM mAMsa khAIne rega rahita thaIne pachIthI tenI AlocanA laIne meTu puNya karAze.
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIpUraparaspaSTAdika tyAre teNe kahyuM ke A prANe te vahelA ke meDA javAnA to che ja te tevA prANane mATe ke sujJa purUSa vratabhaMga kare ? mATe pArakAnA prANane vinAza karIne mArA prANunuM huM kevI rIte rakSaNa karUM? pApathI vyAdhi thAya che ane tenuM auSadha puNya che. te kAgaDAnuM mAMsa e tenuM esaDa kevI rIte thAya? mATe mArI pAse phegaTa grata bhaMga karAve nahi. AvAM vaMkacUlanA vacana sAMbhaLIne tenA sevakee rAjAne kahyuM ke najIkanA gAmamAM rahetA tenA mitrane bolAvo te tenA kahevAthI te kAgaDAnuM mAMsa khAze. tyAre rAjAe tenA mitrane bolAvyuM. te mitra pitAnA gAmathI AvatuM hatuM tyAre mArgamAM tene pati putra rahita vilApa karatI be strIo maLI. temane mitre duHkhanuM kAraNa pUchyuM, tyAre teoe kahyuM ke ame evelA pativALI saudharma devalokanI devIe chIe. pitAnA bhAvI pati vaMkacUlane jevAne ahIM AvI hatI. paraMtu te tamArA vacanathI vratane bhaMga karIne durgati pAmaze tethI ame be rUdana karIe chIe. tyAre mitre kahyuM ke tame kheda kare nahi. kAraNa ke huM tene vratabhaMga karAvIza nahi. tyAra pachI te mitra vaMkacUla pAse Avyo ane tene kahevA lAgyuM ke rAjA mArI mAraphata kahevarAve che ke tAre riganA nAza mATe kAgaDAnuM mAMsa khAvuM. tyAre vaMkacUle mitrane kahyuM ke he mitra tAre mane e pramANe Adeza karavA nahi. paraMtu rAjAne samajAvo ke jethI te mane dharmarUpI auSadha karAve paraMtu vratabhaMga karAve nahi. tethI mitre rAjAne
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ 230 zrIvijyavasUrikRtasamajAvyuM. ane tethI bodha pAmelA rAjAe tene paryanta ArAdhanA karAvI. mitra pAsethI anazana grahaNa karI daDhavratavALe vaMkacUla samAdhi pUrvaka marIne svargamAM maharthika deva thaye. vaMkacUlanA maraNathI zakAtura thaelA rAjAne bedha. pamADIne ghera jatA mitre te baMne strIone vilApa karatI jeIne kAraNa pUchyuM. tyAre te baMnee kahyuM ke tame tamArA mitrane evI rIta ArAdhanA karAvI ke te amane mUkIne AThamA devaleke cAlyA gaye. A pramANe sAMbhaLIne te daDhadharma nAmane mitra harSita thaIne temane baMnene badhA pamADIne devalokamAM mokalIne pitAne ghera gayo ane dharmamAM vadhAre daDha thayo. A pramANe he bhavya jI vaMkacUlanuM dRSTAnta sAMbhaLIne svarga ane mokSane ApanAra bhogapabhegane niyama karI jarUra AtmakalyANa sAdhaje. che iti vaMkacUla kathA che avataraNa -A bhegepaga vratamAM ja vizeSa upadeza, vatatisrAvRttam II bhogAdilolupatayA laghutA na zarma, zrIbrahmadattasakhivibhakuTumbavat syAt / pItAdhikendurucirujjhati sIma sindhuH, zakro'pi gautamakalatraratazca zaptaH 12 13 14 . | 95 te
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaraprakaraspaSTArthIdi: 231 bhegAdinI AsaktithI halakAI have sukha nahI, brahmadattanA mitra kerA kuTuMbane tevuM sahI; zazikalAnA adhika pAne sidhu maryAdA taje, gautama RSino zrApa pAme iMdra tasa nArI bhaje. 1 lekArtha -bhegAdikanI lolupatAne lIdhe zrIbrAdattanA mitra brAhmaNanA kuTuMbanI peThe (mANasane) laghutAnI prApti thAya che, paraMtu sukha maLatuM nathI. (daSTAnta kahe che.) caMdrakalAnuM adhika pAna karanAra samudra maryAdAne tyAga kare che ane gautamaSinI strIne viSe Asakta thanAra Indra paNa gautama RSinA zrApane pAmyA che. 4pa spaSTArtha:-bhegAdika eTale bhega tathA upabhegane niyama nahi karanAra manuSya brahmadatta nAmanA be ramA cakavatane brAhmaNa mitranA kuTuMbanI jema lekamAM laghutA eTale halakAI pAme che paraMtu tamane sukha maLatuM nathI. A brahmadattanA brAhmaNa mitranI kathA AgaLa AvatI brahmadattanI kathAmAM kahevAmAM Avaze. A bAbatamAM daSTAnta ApatAM kahe che ke caMdrakalAnuM adhika pAna karanAra samudra maryAdAne oLaMge che. kAraNa ke sudI pUrNimAne divase caMdra saMpUrNa kalAvAna hoya che ane te ja divase samudramAM bharatI Ave che. mATe kavizrI kahe che ke caMdrakalAne adhika upabhega karanAra samudra pitAnI maryAdAne oLaMge che. mATe adhika upabhoga ja maryAdAnuM ullaMghana karAve che. vaLI bhegane viSe lupatA rAkhanAra ane tethI gautama sASinI strIne viSe Asakta thanAra Indrane
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ -- - - 232 zrIvijayapadyasUrikRtapaNa gautama RSie zApa Ape. mATe pitAnuM hita IcachanAre bhegepabhegane viSe niyama avazya kare joIe 45. IndrasambandhI kathAnaka A pramANe - eka vAra Indra yathecchAe pharatAM pharatAM gautama RSinI patnI ahalyAne joI sarva aMgee suMdara evI te ahalyAne joIne Indra kAmAtura thaye. te vakhate gautama RSi bahAra gaela hatA. teNInA sarva avayavanuM avalokana karatA kAmathI pIDAelA I teNInI pAse bheganI mAgaNI karI. teNanI marajI nhotI te chatAM te teNIne bhegavavA lAgyo. kAraNa ke kAmAtura purUSomAM viveka hoto nathI. tevAmAM gautama RSi bahArathI AvyA. ane IndranI te kuceSTA joIne ASie kopAyamAna thaIne Indrane zrApa Ape ke tuM eka hajAra nivALe thA. ane RSinA zrApathI Indra paNa eka hajAra bhagA (ni)vALe thaye. A joIne bIjA vinayavALA devAe trASinI AgaLa prArthanA karI. tethI RSie sahasa canAvALo tene banAvyuM. A pramANe Indra jevAne paNa bhegamAM lapaTAvAthI moTI Apatti AvI. evuM jANuMne samaju dhamI chAe haMmezAM bhegepabhega viramaNa vrata karavuM joIe. jo ke A laukika daSTAna che paraMtu bedhadAyaka hovAthI mahaSi o paNa tene Adara kare che tethI te ahIM ApyuM che. iti Indra kathAnaka che
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIdhUraprakaraspaSTArthIdi: 233 avataraNu-e pramANe namuM bhegepagepadeza nAmanuM dvAra kahIne have bAvIsamuM anarthadaMDa nAmanuM AThamA vratanuM dvAra kahe che - (vartAtivRttam) nAnarthadaNDamaghadaM dadhate mahAnta, ___ ekeSumAtravijayIva sa cettbhuupH| 13 6 1 1 1 2 10 lokasya jADyahRtaye taraNeH prabhA'hni '18 15 17 16 20 19 tApacchide ca zazino nizi no tadatya che kaddA maTAjano bahu pApa kere baMdha jANI na sevatA, nita anarthaka daMDa ceDA bhUpanI jima cheDatA; eka bANeja pheMkavuM nija zatru para e nimayathI, bhapa ceTaka eka bANe vijaya pAme niyamathI. 1 sUrya keruM teja divase lekanI ThaMDI hare, caMdrakiraNe tApa haratA rAtamAM na pIDA kare; AThamuM vrata pAlatA nija AtamA nimala bane, daMDAya nA viNa kAraNe sAdho sadA vrata niyamane. 2 zlokArtha-meTA purUSe phakta eka ja bANathI vijaya meLavanAra ceTaka rAjAnI peThe pApa ApanAra (karAvanAra) anarthadaMDane dhAraNa karatA (sevatA) nathI. sUryanI prabhA
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ 234 zrIvijayapadmasUriSkRta divase leAkeAnI TADha dUra karanArI thAya che. ane caMdranI prabhA rAtrIe leAkeAnA tApane dUra karavA mATe thAya che. paraMtu te ane teone ( leAkeAne ) pIDA mATe ( du:kha denArA ) thatA nathI. 46 spaSTAH--have AThamA anadaMDa viramaNa vratanA upadeza Ape che. ana eTale prAjana vinA IMDa. eTale IMDAvuM athavA pIDAvuM je- thI thAya te anakreDa kahevAya. eTale prayeAjana vinA pApa aMdha thAya tevA kAryo karavAM te anadaDa kahevAya. AvA pApane ApanAra anadaMDane mahA purUSa AcaratA nathI. jhhI daSTAnta ApatAM jaNAve che ke mAtra eka ja khANuthI vijaya meLavanAra ceTaka rAjAnI peThe bhavya jIve anartha deMDathI thatA pApathI dUra rahe che. ceTakaH ( ceDA ) rAjAne zatru upara eka ja khANuM mUkavuM evA niyama hatA ane tethI zatru rAjA eTale temanA peAtAnAja sagA keNika rAjA sAthe bhayaMkara yuddha cAlatuM hatuM tyAre paNa temaNe peAtAnA A niyama jALabyA hatA tetho te narake na jatAM svarge gayA. ( A ceTaka rAjAnI kathA AgaLa phUlavAlaka sAdhunI kathA vakhate kahevAze. ) Aja hakIkta udAharaNa ApIne jaNAve che ke sUryanI prabhA divase leAkanI TADha haranArI thAya che paraMtu te leAkane pIDA karanArI thatI nathI. tevI ja rIte rAtrIe cadranI prabhA tApanI zAnti mATe thAya che athavA zItaLatA Ape che paraMtu lAkane pIDA mATe thatI nathI. 46
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaraprakaraspaSTArthIdi: 235 : avataraNu-have anarthadaMDa vratanuM pAlana nahi . karanAra kugatimAM janArA thAya che e hakIkata jaNAve che -- ghauMtivRttam . mUDho mudhaiti kugatiM dhiganartha daNDA-- _cakritvamicchuriva bhuubhRdshokcndrH| 2 5 4 3 18 20 19 22 13 11 hiM nAma matte rAmaDI 1 2 16 16 17 15 mabhyutpatan pariNamaMzca gajo'nuzailam | 47 | khedanI A vAta je jana mUDha anarthaka daMDathI, kugati pAme jema koNika cakitA abhimAnathI; megha zabda suNa zarabha uchaLI zarIranA aMgane, bhAMgato daMtaprahAre parvato para karI ane. 1. lekArtha -khedanI vAta che ke mUkhe jana anarthadaMDathI cakravatI paNAne IcchanAra azokacandra rAjAnI jema phegaTa kharAba gatimAM jAya che. meghane zabda sAMbhaLIne tenI sAme) - uchaLato zarabha tathA parvata pratye daMtane prahAra karanAra hAthI zuM zarIranA bhaMgane pAmato nathI? athavA pAme che ja.47 spaSTAthe-kavirAja jaNAve che ke keTalAka mUrkha manuSya anarthadaMDathI phegaTa kharAba gatimAM jAya che te khedanI vAta che. athavA phegaTa anarthadaMDa AcaranAra mUkhe janane
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ 236 zrIvijayapadyasUrikRtadhikkAra thAo. ahIM dAna ApatAM jaNAve che ke zreNika rAjAne putra azokacandra (keNika rAjA) ke jeNe cakavatI thavAnI IcchA karI ane prabhu zrI mahAvIra deve have A vIzImAM kaI cakravartI thanAra nathI evuM kahyA chatAM huM cakavartI kema na thaI zakuM ema kahIne vagara kAraNe laDAIo karI. chevaTe devatAe tene bALI nAkhyuM ane marIne narake gaye. AvI rIte phegaTa anarthadaMDa AcarIne mUrkha ja narake jAya che te khedanI vAta che. ahIM udAharaNa ApatAM jaNAve che ke zarabha athavA aSTApada (eka jAtanuM ATha pagavALuM pazu) je meghanI garjanA sAMbhaLIne meghanI sAme uchaLe che to te zuM potAnA zarIrane lAgatuM nathI ? athavA meghanI sAme uchaLatA te zarabhanA zarIranA hAtha vagere aMgene vinAza thAya che. tevI ja rIte parvata upara pitAnA dAMtanA prahAra karatAM hAthI paNa parvatane kAMI nukasiAna karI zakato nathI paraMtu ulaTe te potAnA zarIrane ja vinAza kare che, tevI rIte anarthadaMDanuM sevana karanAra jI phegaTa pitAnI ja durgatinA kAraNe thAya che. mATe anarthadaMDane tyAga karavo joIe. azacaMdra athavA kRNikanI kathA A pramANe-- caMpA nagarImAM zreNika rAjAne putra azokacaMdra (jenuM bIjuM nAma kuNika) nAme rAjA rAjya karatA hatA. eka vAra tyAM zrIvIra prabhu semesaryo. te vakhate kRNika rAjA temane vaMdana karavAne gaye. prabhune namIne hAtha joDIne teNe pUchyuM ke he bhavagana ! je cakavartIoe kAmone
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2ha9 * zrIkaraprakaraspaSTathadi: tyAga karyo nathI teonI zI gati thAya che ? te kahe tyAre svAmIe kahyuM ke teo sAtamI narake jAya che. pharIthI kRNika rAjAe pUchyuM ke mArI zI gati thaze? tyAre prabhue kahyuM ke tame chaThThI narakamAM jaze. tyAre kRNike kahyuM ke huM sAtamI narakamAM kema nahi jAuM ? tyAre prabhue kahyuM ke tame cakravatI nathI. cakravatI hoya te sAtamI narake jAya. tyAre rAjAe pharIthI kahyuM ke huM cakavata kema na kahevAuM? mArI pAse paNa cakravartI jevI caturaMgI senA che. tyAre prabhue kahyuM ke cakravartInI pAse caka vagere cauda ratno hoya che te eka paNa ratna vinA cakravartI paNa kayAMthI. hoya? A sAMbhaLIne abhimAnarUpI parvata upara caDelA kUNike loDhAnA ekendriya rane banAvarAvyA. padmAvatIne strI ratna tathA hAthI vagerene hasti ratna teNe kamyA. tyAra pachI uddhata e keNika rAjA bharatakhaMDane jItavA mATe nIkaLe. ane varadAma vagere devone jItIne vaitADhaya parva tanI tamisA guphA AgaLa Avyo. ane guphAnA dvAranAM kamADene teNe daMDa vaDe traNa vakhata ThekayAM. tyAre guphAnA adhiSThAyaka kRtamAla nAmanA deve kahyuM ke maravAnI IcchAvALe tuM koNa ahIM AvyuM che? tyAre teNe kahyuM ke huM azokacandra nAme navo cakI utpanna thaye chuM. tyAre deve kahyuM ke bAre cakravartIo A pRthvI upara thaI gayA che mATe abhimAnI evo tuM koNa che? tyAre kRNike kahyuM ke huM terame cakavartI mahAbhAgyazALI chuM. bhAgyavALAne durlabha zuM hoya? tuM mArA balane jANatA nathI mATe guphAnA dvArA ughADI nAkha, A pramANe derdavathI asaMbaddha bolatA te.
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ 238 zrIvijayapakvasUrikRtakRtamAladeve krodhathI kuNikane bALI nAkhe. tethI te marIne chaThThI narake gayA. prabhunuM vacana anyathA thAya nahi. A pramANe phegaTanuM meTuM pApa karIne te durgatimAM gaye. mATe samaju - bhavya jIvoe anarthadaMDane tyAga karavo joIe. Iti azokacaMdra (kuNika) kathA che avataraNa -evI rIte bAvIsamuM anarthadaMDanuM dvAra - kahIne have trevIsamuM (navamuM) sAmAyikavrata jaNAve che: (vasaMtativRtta6) sAmAyikaM samatayA'risuhRtsu siddhathai, pradyotamuktikRdudAyanarAjavatsyAt // 11 sacandanAMzukamivAsphuTakuSThabhAja statkurvataH kapaTato bahiraGgazuddhadhai || 48 che. zatramAMne mitramAM samabhAva sAmAyika dIe, nija kAryasiddhi jimaudAyana bhUpa praghAta nRpatine; sAmAyike chuTa kare kedI banelA tehane, zatru je bALe rahe te kayAM lahe samabhAvane. 1 paNa kapaTathI teha karatAM bAhyathI zuddhi kare, aprakaTa che ke... jene tasa zarIra lepana kare;
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ 239 zrIkaraprakaraspaSTAthadi: jema caMdananuM karaMtA tana sugaMdhI bAhyathI, + nirmala ane nija AtamAsAmAyike zubha bhAvathI. 2 : lokAtha:-zatru ane mitrane viSe samabhAva vaDe kareluM sAmAyika caMDaadyatana rAjAne chuTA karanAra udAyI rAjAnI jema siddhine mATe thAya che. paraMtu kapaTathI te (sAmAyika) karanArane apragaTa kaDhanA regavALAne gazIrSa candana rUpe vastranI jema bahArathI zarIranI zuddhi mATe thAya che. 48 spaSTAthe--kavi munirAja navamAM sAmAyika vratanuM svarUpa jaNAve che. zatru ane mitrane viSe samatA bhAva rAkha eTale zatrune viSe dveSa bhAva rAkhavo nahi ane mitrane viSe rAga rAkha nahi evA samabhAvanA je pariNAma te sAmAyika kahevAya che. A pramANe samatA bhAvathI kareluM sAmAyika caMDapradyotana nAmanA rAjAne te kedamAMthI chuTa karanAra udAyI rAjAnI jema siddhine mATe thAya che. (A udAyI rAjAnI vAta zarUAtama leka 10mA mAM ApelI che. mATe ahIM ApavAmAM AvatI nathI.) te sAmAyika kapaTabhAvathI karavAmAM Ave to te tene kAMI lAbha karanAra thatuM nathI, phakta tenI zarIranI zuddhi mATe thAya che. A bAbatamAM daSTAna ApatAM jaNAve che ke jema keI apragaTa kaDha regavALAne gazIrSa cadanarUpI vastra bahAranI aMga zuddhi mATe ja thAya che. kAraNa ke tene karavAmAM Avela gazIrSa candananuM vilepana tenA aMdaranA veDha regane nAza karanArUM thatuM nathI, paraMtu phakta bahAratho zarIranI zuddhi
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ 240 zrIvijayapadmasUriSkRta karanArU thAya che, tema kapaTathI kareluM sAmAyika vrata Atmazuddhi karatu nathI. 48 avataraNa:--sAmAyika saMbaMdhIvizeSa upadeza Ape che: ( vatta tiAvRttam ) 1 3 sAmAyikaM dvighaTikaM cirakarmabhedi, * da 5 7 candrAvataMsakavaduccadhiyo'tra kiMtu / 12 9 10 11 sparze'pi satyamudakaM malinatvanAzi 17 1. 19 13 15 1 14 ghoraM tamo harati vA kuta eva dIpaH // 41 e ghaDInuM mAna jenu teha sAmAyika dhaNAM, caMdrAvata sakatI pare puo vinAze ka`nA; teha sAcuM jema pANI malinatA dUre kare, dIpa karatAM sAtha athavA nikhiDa adhArU hare. aAkA :-caMdrAvata saka nAmanA rAjAnI peThe e ghaDI pALeluM sAmAyika pazu lAMbA kALanA karmanA nAzakare che, teA vaLI tenAthI (te sAmAyikathI) ucca buddhivALA purUSanAM karmanA nAza kare emAM Azcarya zuM ? vAta sAcI che ke pANI pa karavAthI paNa malinatAnA nAza kare che athavA pragaTa thaelA dIvA ghAra aMdhakAranA nAza kare che.49
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI prakaraspaSTAryAdita 241 - - spaSTArthaka-sAmAyikane mahimA jaNAvatAM kavizrI kahe che ke ochAmAM ochuM be ghaDI pramANunuM eTale 18 mInITa sudhI samabhAvapUrvaka kareluM sAmAyika paNa lAMbA kALanA ekaThA thaelA karmane nAza kare che. je mATe kahyuM che ke je manuSya koDe janma sudhI tIvra tapa karavAthI paNa je karmane nAza karato nathI, te karmane samatAnuM AlaMbana karanAre jIva kSaNArdhamAM haNI nAkhe che. kahevAne sAra e che ke samatA eTale rAgadveSa rahitapaNuM rUpa nirmala avasthAna pAmelo jIva eka sAmaTAM ghaNAM karmonI nijA kare che. vaLI ucca buddhivALAnA dharmakAryanuM zuM kahevuM? eTale . je samajaNa pUrvaka sAmAyikAdi rUpa dharmakArya kare che tene ghaNuM karmanI nirjarA thAya temAM te kahevuM ja zuM? tene te ghaNuM karmanI nirja thAya ja. A sAmAyika vratane viSe caMdrAvataMsaka nAmanA rAjAnI kathA prasiddha che te nIce jaNAvavAmAM Ave che. bIjuM daSTAnta ApatAM jaNAve che ke pANInA sparza mAtrathI paNa malInatA nAza pAme che. tema dave pragaTa thavA mAtrathI ja jema andhakArane nAza thAya che. jema te vAta sAcI che tema pANI ane dIpaka samAna sAmAyikathI jIvanI malInatA dUra thAya che ane moha rUpI alpakArano nAza thAya che. 9 cadrAvata saka rAjAnI kathA A pramANe - vizAlA nAmanI nagarImAM caMdrAvataMsaka nAme rAjA hato. te parama jena hatuM. teNe eka vakhate rAtrIe pitAnA mahelamAM sAmAyika vrata lIdhuM ane te kAusagga dhyAnamAM
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ e AvyuM tema 242 zrIvijaya padyasUrikRta rahyo. te vakhate dAsIe dI karIne tyAM mUkyuM. te vakhate rAjAe pitAnA manamAM e abhigraha lIdhe ke jyAM sudhI A do saLagate raheze tyAM sudhI huM kAusaga pArIza nahi. dAsIe svAminI bhaktine laIne dIvAmAM pharIthI tela pUryuM eTale rAjA to kAusagga dhyAnamAM rahyA. pharIthI paNa tela khUTavA AvyuM tyAre dAsIe dIvAmAM tela pUryuM. e pramANe AkhI rAtrI sudhI dAsIe dIvAmAM jema jema tela khUTavA AvyuM tema tema dIvAmAM tela pUryA karyuM, tethI dIvo olavAye nahi. ane rAjAe paNa pitAnA mananA pariNAma bagADyA sivAya kAusagga pAryo nahi. e pramANe sUryodaya thaye tyAre rAjAe kAusagga pAryo. AkhI rAta ubhA rahevAthI zarIranI kamaLatAne lIdhe rUdhirathI bharAI gaelA caraNevALo te cAlavAne azakta thaI javAthI bhUmi upara paDayo ane maraNa pAmIne sadgati pAmyA. e pramANe sAmAyika vratanuM samatA bhAve pAlana karavAthI jema caMdrAvataMsaka rAjA sadgatine pAme tema bhavya jIvoe paNa nirmala sAmAyika karavAmAM udyama rAkhavuM joIe. rAjAe nahi || itizrI caMdrAvasaka rAjAnI kathA che avataraNae pramANe trevIsamuM sAmAyika vrata nAmanuM dvAra kahIne vasamuM dezAvakAzika nAmanA dazamAM vratanuM dvAra kahe che--
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIka prakaraspaSTAdi: | vasaMtatiAvRttam // 4 3 dezAvakAzikamapAsya sakAkajaGgha 1 7 R kokAzavadvipadameti janaH pramAdI | 12 Ta . 11 9 dhatte prabhAM dinacaro na nizAkaro'pi, 243 19 18 17 13 15 || 10 | na stUyate'pi ca payodabhakAladRSTaH dezAvakAzika vrata tajIne jana pramAdI duHkha lahe, kAkaja dha kAkAzanI jima gaganamAM pharatA rahe; caMdramA divase ane nisteja medha akAlamAM, varasatA vakhaNAya nA tevuja cAlu prasaMgamAM. 1 zleAkA :--pramAdI manuSya dezAvagAsika vratanI tyAga karIne kAja gha nAmanA rAjA ane kAkAza nAmanA suthAranI peThe vipattine pAme che. daSTAnta kahe che-divase pharanArA ( udbhaya pAmelA ) caMdra paNa kAMtine dhAraNa karatA nathI. ane akAle vaSaeN lA megha paNa vakhaNAtA nathI. 50 14 spaSTA :--have dazamA dezAvagAsika nAmanA vratanuM svarUpa jaNAve che.-chaThThA diglRviramaNa nAmanA vratane viSe je je dizAomAM javAnI jeTalI chUTI rAkhI hAya te chUTImAMthI sakSepa karavA athavA dararoja amuka hada sudhImAM ja javuM paNa tethI vadhAre javuM nahi evA je niyama karAya te dezAvakAsika vrata kahevAya che. A vratane tyAga karavAthI vipatti bhAgavavI paDe che. te jaNAvatAM kavirAja kahe che.
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ 244 zrIvijyapadyasUrikRtake pramAdI manuSya A vratane tyAga karIne kAkajaMgha nAmanA rAjA tathA kekAza nAmanA sutAranI jema saMkaTamAM AvI paDe che. A bAbatamAM daSTAnta Ape che ke -kAtivALo e caMdra rAtrIe prabhAne dhAraNa kare che chatAM te caMdra divase udaya pAme che tyAre prabhAne dhAraNa karatA nathI, kAraNa ke sUryanI prabhA AgaLa tenI prabhA jhAMkhI paDI jAya che. vaLI bIju daSTAnta ApatAM jaNAve che ke manuSya megha athavA varasAdane je te cagya samaye varase to tene AvakAra Ape che. paraMtu je ta megha akAle varase eTale anAja pAkI gayA keDe jyAre tenI jarUra na hoya tyAre varase athavo mesama vinA varase te loke tene Adara karatA nathI athavA tevA varasAdathI AnaMda thavAne badale tene tiraskAra maLe che. 50 kokAza ane kAkajaMghanI kathA- sopAraka nAmanA nagaramAM kaIka rathakAranI dAsIne brAhmaNathI kAkAza nAme putra thaye jyAre rathakAra potAnA putrane zilpakaLA zIkhave che, tyAre te mUka bhAva vaDe sAMbhaLato na hoya tema rahe che. te tenA putrone zIkhaDAve che, chatAM teo zIkhatA nathI, paraMtu te kekAza pitAnI meLe ja te zIkhI gayo. rathakAra maraNa pAmyo tyAre rAjAe tenI padavI kekAzane ApI tethI kekAza prasiddha thaye. have ujayinI nagarImAM paramahaMta (zrAvaka) eka rAjA hatA. tenI pAse kAryakuzaLa evA cAra zrAvake hatA. temAMne. eka zrAvaka tevA prakAranA pAka banAvatuM hatuM ke
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ 245 zrIkaLyuMprakaraspaSTArthIdi: je khAvAthI rasoI eka pahere, be pahere, traNa pahore ke cAra pAMca pahere pacI jAya che athavA bIlakula pacatI, nathI. bIje zrAvaka telathI zarIramAM evuM mardana kare che ke jethI tela zarIramAM praveza pAme che ane bahAra paNa kADhe che. trIjo zrAvaka evI zamyA kare che ke jemAM sunAre pahere pahore ke be pahere athavA traNa pahere jAge che. ane ceAthe zrAvaka khajA ne adhyakSa che tene evI buddhinI caturAI che ke tyAM Avelo bIjo koI kAMI paNa jato nathI. A rAjA aputra hovAthI rAjakAryamAM udyama rahita ane viSayethI virakta hato tethI vrata grahaNa karavAnI IcchAvALo hato. tevAmAM pATaliputranA jitazatru rAjAe te ujayinI naga rIne gherI lIdhI. te vakhate A nagarInA rAjAne dudevanA cige phUlanI vedanA utpanna thaI. tethI zuddha ArAdhanA karIne cAra zaraNa aMgIkAra karIne samAdhi maraNa pAmIne devaleke gaye. tyAre nagarIne lokee A nagarI jitazatru rAjAne soMpI tene rAjA banAvyuM. A jitazatru rAjAe pelA cAra zrAvakane lAvyA. ane temane keNa kayA pade hatuM te pUchyuM. tyAre koSAdhyakSe rAjAne khAlI bhaMDAra dekhADe. te khAlI jeIne rAjA viSAda pAmyo. bIjA zayyApAle evI zayyA pAtharI ke. jethI rAjA kSaNe kSaNe uThI uThIne thA. trIjAe e pAka banAvyuM ke je khAtAM rAjAne tRpti thatI nahetI. cothA mardana karanAre tene zarIre telanuM mardana karyuM. pachI tela pAchuM kADhayuM paraMtu eka pagamAMthI tela kADhayuM nahi ane
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ 241 zrIvijayapadyasUrikRta--. teNe rAjAne kahyuM ke tamArI pAse mArA jevA keI hoya te A pagamAMthI tela kADhe. paNa keI te pagamAMthI tela kADhI zakayuM nahi. ane telane lIdhe rAjAne paga baLavA lAgyo, jethI tene paga kAgaDA jevo kALo thaI gayo ane tethI leke tene kAkajaMgha kahevA lAgyA. te cAre zrAvakoe pitAnA svAmInA viyogathI vairAgya pAmIne dIkSA lIdhI. have pAraka nagaramAM meTo dukALa paDe tethI te kokAza rathakAra ujajayinImAM AvyuM. ane rAja sAthe oLakhANa karavA mATe kASTanA kapate (kabutaro banAvIne rAjAnA keDAramAMthI haMmezAM cokhA maMgAvato hate. rakhavALoe rAjAne A vAta jaNAvI. tethI rAjAe kekAzane bolAvIne tene rathakAranA pade sthApana karyo. A kekAza rathakAre rAjAne mATe eka kASTane garUDa banAvyuM je kIlIkAne prayogathI sajIvanI jema AkAzamAM uDato hato. temAM besIne rANI tathA rathakAra sAthe rAjA saghaLI pRthvI upara bhame che. huM AkAza mArge AvIne tamane haNIza evI dhamakI ApIne teNe saghaLA rAjAone pitAne vaza karyA. eka vAra te rANIne anya rANIoe pUchyuM ke kaI kholIthI A garUDa pAcho phare che, tyAre teNIe sarala bhAvathI te khIlI dekhADI. tyAra pachI eka rANIe ISyane lIdhe te khIlI kADhI lIdhI. tyAra pachI rAjA te garUDa upara besIne gaye, paraMtu pAcho vALavA mAMDe tyAre te garUDa pAcho pharyo nahi. have bhamate e te garUDa pracaMDa vAyuthI
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUraprakaraspaSTAthadi: 247 atyaMta pachaDAtA pAMkha bhAgavAthI kaliMga dezamAM taLAvanA kAMThe paDe. pachI tene jaladIthI sudhAravAne mATe vAMso vagere lAvavAne mATe ke kAza rathakAra pAsenA gAmamAM gaye. te nagaramAM eka suthAra rAjAne mATe uttama ratha banAvato hato. teNe rathanuM eka paiDuM banAvyuM hatuM ane bIjuM adhuM banAvyuM che te vakhate kekAze tyAM AvIne te suthArane kahyuM ke garUDane samAravAne mATe upakaraNo Ape. tyAre teNe kahyuM ke gherathI lAvIne ApuM chuM. ema kahIne te levAne ghera gayo. tyAre ke kAze te ardha caka banAvI kADhayuM. temAM evI banAvaTa karI ke te vegathI cAle che ane khalanA thAya te paNa paDe nahi. paraMtu te ulaTI bAjue cAle che ane bIjuM caka (paDuM) alanA pAme to paDe che. suthAra zastro laIne Avyo tyAre te caka joIne teNe tarata ja kekAzane oLakhe. eTale teNe te vAta rAjAne jaNAvIne kahyuM ke jenA balathI kAkajaMghe saghaLA rAjAne vaza karyA te kekAza Avyo che. AvA tenA vacanathI rAjAe jaIne kekAzane pakaDaze. ane tene mArIne pUchyuM tyAre rANI sAthe kAje gha rAjA Avyo che vagere hakIkta kahI, jethI te rAjAe taLAva pAse jaIne priyA sAthe kAkajaMghane pakaDe. avirativALAne pagale pagale Apattio Ave che. A rAjAe ApaNane dara varSe daMDayA che e vAta saMbhALIne tenuM moTuM vera levAne te kAkajaMghane bhajanano niSedha karyo. tyAra pachI te rAjAe kekAzane kahyuM ke mArA se putrane mATe sAta bhUmivALo mahela banAve ane vacamAM
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ 248 zrIvijayapadyasUrikRtamAre rahevAnI racanA karo. tyAra pachI kekAze te rAjAne kahyuM ke tamArI IcchA mujaba sarva racanA karIza. tyAra pachI kekAze kAkajaMgha rAjAnA putrane gupta rIte khabara ApyA ke amuka divase huM A rAjAne tenA putra sAthe mArIza mATe te divase lazkara laIne avazya AvavuM. have kekAro mahela banAvyuM. ane te mahela upara putra sahita rAjAne caDhAvyuM. pachI temAM karelI racanA pramANe teNe te prAsAdane ekadama saMkecI kADhaye. tethI putra sahita rAjA temAM kacarAI gayo. te vakhate kAkajaMghanA putre ekadama te nagara upara caDhAI karI ane nagarIne jItI laIne mAbApane mUkAvyA tathA sutArane paNa chuTa karyo. tyAra pachI teo saghaLA pitapotAne sthAne gayA. anukrame kAla karIne teo durgatimAM gayA. A pramANe dezAvakAsika vratanuM pAlana nahi karavAthI teo saghaLA duHkhI thayA evuM jANIne he bhavya jIvo! tame paNa A vratane zuddha bhAvathI jarUra ArAdhaje. * ' Iti kekAza-kAkajagha kathA che. ' avataraNa-Aja vratane aMge vadhu bInA jaNAve che - ( mAjInIvRtta6 ) guruvacana viyogAjJAtadezAvakAzo, / vipadi tarati puNyAcceyathA lohajaGgaH /
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ zra kapUraprakaraspaSTAdi: 12 7. 11 hamavRSabhA vA svAminA bAhyamAnAH, 249 9 10 14 11 13 16 // 1 // satatamamitagatyA kiM hitaM strasya kuryuH vaDIlanA upadezathI dezAvakAzika tattvane, jANyuM na jeNe te chatAM te vipada TALe puNyane; kAraNa gaNA tyAM lehaja dhe puNyathI vipadA harI, svAminI zikSA suNIne prANanI rakSA karI. 1 azva uMTa tima baLadane mAlIkathI dADAvatA, nitya hitazu sAdhatA ? teo na kaMi paNa samajatA; dezAvakAzika tattva jANI je umage pAlatA, te lahe satASathI ziva dha ge sAdhatA. 2 zlokA :-gurUnA vacananA viyAgane lIdhe dezAvagAsika vratane nahi jANunA vittimAM paDacA chatAM jo tara che teA te leAhaja dhanI jema puNyathI tare che. athavA svAmI vaDe parimANu vinAnI gatithI niraMtara vahana karAtA gheADA uMTa ane baLado zuM peAtAnuM hita kare ? athavA na ja kare. pa spA :-gurUtA vacananA viyetrane lIdhe eTale gurUnA upadeza huM sAMbhaLavAthI dezAvAsika vratanuM svarUpa jANyuM na hoya tetho vipatti eTale saMkaTamAM AvI paDe ane te chatAM te saMkaTamAMthI sahIsalAmata bacI jAya te temAM tenuM pUrvanuM puNya ja kAraNa che athavA te sa'kaTamAMthI tare che te tenA puNyane lIdhe jANuvuM. A bAbatamAM
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ 250 zrIvijayapadmasUriSkRta lehaja'dhanuM draSTAnta che te leADu MghanI kathA ca'Dapradyotana rAjA. ane abhayakumAra maMtrInI kathA prasaMge kahevAmAM AvelI che tyAMthI jANI levI. A bAbatamAM dRSTAnta ApatAM kavirAja jaNAve che ke svAmI vaDe amitagati eTale paramANu karyo vinAnI gatithI vahana karAtA gheADA, uTa athavA maLI hita kare? athavA koI prakAranuM hita karI zakatA nathI. mATe A dazamA .dezAvakAsika vratanA pAlanamAM udyamavata thavuM. 51 avataraNa:----e pramANe 24 muM dezAvagAsika vratanuM dvAra kahIne have 25 muM pauSadhavrata nAmanA agiAramAM vratanu dvAra kahe che:-- ( vRtta ) ra 3 8 zuci pauSadhena muni tulyateti kiM, 5 jinatA'pi megharathavadbhavet kramAt / 64 fe nirdhanasya maNineSTadAyinA, re ' 1 1 160 13 15 17 1 6 dhanitulyataiva nRpatulyatA na kim ? // para nila mane pASadha karatA hAya muninI tulyatA, temAM nathI ayarija jarI paNa anukrame tIrtha zatA, ciMtAmaNi nina lahetA heAya dhanika vaLI mane, rAjAna zu ?tima A te sabhAra megharatha bhUpane. 1
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIpUraprakraspaSTathati: * 251 lokArtha -nirmaLa pauSadhavrata (nA polana) vaDe muninI samAnatA thAya che temAM Azcarya zuM? paraMtu megharatha rAjAnI jema anukrame tIrthakarapaNuM paNa prApta thAya che. daSTAMta kahe che ke nidhana purUSane ISTa ApanAra ciMtAmaNi. ratna vaDe karIne dhanavAnanI ja samAnatA thAya che zuM? zuM. rAjAnI tulyatA nathI thatI? arthAt rAjA sAthe paNa samAnatA thAya che. para spaSTArtha -have agiAramuM pauSadha nAmanuM vrata che. je dharmanI puSTi kare te pauSadha kahevAya che. A pauSadhavratanuM nirmala aticAra rahita pAlana karavAthI zrAvaka paNa sAdhu tulya bane che eTale pauSadha vratamAM rahelA zrAvaka paNa muninI tulyatAne pAme che. eTale ke pauSadhavata pAlavAthI muninA tulyatA thAya temAM kAMI navAI nathI, paraMtu solamAM zrIzAntinAtha tIrthakaranA pUrva bhavanA jIva megharatha rAjAnI jema anukrame tIrthakara padavInI paNa prApti thAya che. A bAbatamAM daSTAnta ApatAM jaNAve che ke dhana rahita purUSane je Icchita ApanAra ciMtAmaNi na maLe to tenAthI te manuSyane dhanavAna purUSanI samAnatA thAya che eTaluM ja nahi paraMtu tenAthI tene rAjAnI paNa samAnatA prApta thAya che. athavA ciMtAmaNi ratnanA prabhAvathI rAjAnI padavI paNa maLe . che. tevI rIte nirmaLa pauSadha vratanuM pAlana karavAthI chellI tIrthakara padavI sudhInI padavI paNa anukrame maLe che, mATe dharmanI puSTi karanAra A pauSadha vrata dareka bhavya jIve avazya karavuM joIe. ane parvatithiomAM te vadhAre vAra karavo joIe. para
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ :252 zrIvijayapatAsUrikRtamegharatha rAjAnI kathA A pramANe-- zrAvastI nAmanI nagarImAM megharatha nAme rAjA rAjya katA hatA. eka vAra temanI sabhAmAM eka nimittIo AvyuM. rAjAe tene satkAra karyo. te vakhate subuddhi nAmanA maMtrIe nimittione kahyuM ke rAjAnuM dezanuM tathA nagaranuM - bhAvI svarUpa jaNAve tyAre teNe kahyuM ke AjathI sAtame divase A nagarInA rAjAnA mastaka upara vijaLI paDaze. A sAMbhaLIne saghaLA bhayabhIta banyA. rAjAe mantrIone pUchyuM ke have zuM karavuM. tyAre keIe kahyuM ke vahANamAM besIne samu- . dramAM rahevuM. bIjAe kahyuM ke parvatanI guphAmAM rahevuM. te vakhate subuddhi maMtrIe kahyuM ke he svAmin ! dharma kare joIe, kAraNa ke dharmathI sarva vigho nAza pAme che. tyAre - rAjAe pUchyuM ke kaye dharma kare? subuddhi matrIe kahyuM ke pattharanA cakSane nagarane adhipati banAvI tamAre pauSadha grahaNa karIne jinagRhamAM rahevuM. rAjAne paNa cagya lAgavAthI tema karyuM. tyAra pachI sAtame divase nagaranA adhipati yakSa upara vijaLI paDI tethI yakSanI pratimAnA cUrecUrA thaI gayA. rAjA baccA tethI saghaLA leke rAjI thayA. pauSadhamAM rahela rAjA muni jevA che tethI saghaLA vigho dUra thayA. tyAra pachI pharIthI megharatha rAjAne gAdI upara abhiSeka karyo. rAjA paNa lAMbA kALa sudhI rAjyanuM pAlana karI cAritra grahaNa karI samAdhithI ArAdhanA karI maraNa pAmI deva thayA. tyAra pachI anukrame zrIzAtijina thayA. A kathAne vizeSa bhAga zrIzAntinAtha caritramAM AgaLa
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaryuM prakarapaSTAdi: 253 kahelA che. tyAM joi levA. ahIM te kahevAnA sAra e che ke pauSadhavratamAM rahevAthI megharatha rAjA saMkaTamAMthI bacI gayA. ane chevaTe zrIzAntinAtha nAmanA selamA tIya kara paNa thayA. / / kAMte megharatha rAjAnI kathA / avataraNa: A pauSadhavrata dvArane viSe vizeSa upadeza kahe che:-- ( vasaMtatioAvRttam 2 3 1 satpauSadhaM vividhasiddhidamauSadhaM ya 6 tadbhAvanAzamarasAIhRdagnilIDhaH / 11 1.3 svaH sAgarendurajanisphuTahemamUrti 11 a 9 raurvAcita vimalo'dririvAndhimanthAH || 12 | zreSTha saiASadha gheja siddhi vividha esaDa jANie, tasa bhAvanA zamarasa vaDe bhIMjAyalA mana agnie vyAsa sAgaracaMdra svarga kanakakAMti amara thayA, vaDavAgninA tApe tapele merU jima tevA anyA. 1 zleAkA:- vividha prakAranI siddhi ApanAra pauSadha vrata tenI upazama rasathI bhIMjAela hRdayarUpI oSadha samAna je uttama bhavanA rUpI agnithI vyAsa ( spati ) thaela rAjA vaDavAnalathI tapelA hovAthI sAgaracandra nAme. nirmala thaela mek
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ -254 zrIvijayapadrasUrikRtaparvatanI jema svargamAM paNa suvarNa samAna dehavALe deva thayo. 53 pachAtha --uttama pauSadhavatane auSadhanI upamA ApI che. kAraNa ke vidhipUrvaka karele auSadhione upacega aneka prakAranI siddhi Ape che, tema uttama vidhipUrvaka karele pauSadha paNa aneka prakAranI siddhione Ape che. A pauSadhavratanI bhAvanA rUpa upazama rasathI bhIMjAelA : hRdayarUpI agnithI vyApta eTale jenA hRdayamAM uttama pauSadhavatanI bhAvanA rahelI che e sAgaracandra nAmane rAjA svargane viSe pragaTa suvarNa samAna kAntivALe deva thayo che. kavirAja daSTAnta ApatAM jaNAve che ke "zvimathaka samudranA ravaiyA samAna je merU parvata pite sonAno che tethI ujavaLa che te chatAM jema saunuM agnimAM tape te vadhAre vimala athavA nirmala thAya che athavA vadhAre tejasvI thAya che tevI rIte A merU parvata paNa samudranA vaDavAnalarUpI agnithI tapIne jema vadhAre nirmaLa kAntivALe thAya che. tema A pauSadhavata rUpI agnithI tapelA jIva paNa vadhAre nirmaLa dazAne pAme che. mATe bhavya jIe A pauSadha vratanI sAdhanA karavI joIe. pa3 sAgaracaMdranI kathA A pramANe-- dvArikA nAmanI nagarImAM navamA vAsudeva zrIkRSNa -nAme rAjA hatA. te bAvIsamA tIrthaMkara zronemInAthanA parama bhakta hatA. te nagarImAM dhanasena nAme dhanavAna eka yAdava hatA. tene kamalAmelA nAmanI lAvaNyavALI putrI
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIprakaraspaSTAthadi: 255 hatI. tene vivAha ugrasenanA putra nabhasenanI sAthe karyo hate. - eka vakhata nArada haSi bhamatA bhamatA nabhasenanA ghera gayA. paraMtu vivAha kAryamAM vyagra cittavALe hovAthI teNe nAradanuM sanmAna karyuM nahi. tethI kApIne nArada tenA gheirathI nIkaLI gayA. tyAMthI nIkaLIne nabhasenane sajA karavAnI IcachAvALA te balarAmanA putra niSadhanA putra sAgaracaMdrane -tyAM gayA. A sAgaracaMdra zAMba vagerene ghaNA priya hatA. nAradane AvelA joI sAgaracaMdra temanuM UMcatA svAgata karyuM. tyAra pachI sAgaracaMdra nAradane pUchyuM ke pRthI upara bhamatA tame kAMI Azcarya joyuM che. tyAre nabha senane badale levAne temaNe kahyuM ke A pRthvI upara dhanasenanI putrI kamalAmelA AzcaryabhUta che, kAraNa ke tenA sarakhI devAMganA bhamAna rUpavALI jagatamAM koI nathI. ane tene vivAha nabhasena sAthe thayela che. ane Aje ja meM tene joI che. A pramANe kahIne nArada muni cAlyA gayA. nArada muninA vacanathI sAgaracaMdra kamalAmelA upara atyaMta rAgavALe thaye. ane tethI tenuM ja dhyAna karate ane tenuM nAma belate sarvatra tene ja jevA lAgyo. nArada paNa sAgaracaMdrane tyAMthI kamalAmelAne tyAM gayA. kamalAmelAe paNa temane ucita Adara satkAra karyo. teNIe paNa nAradane pRthvI uparanuM Azcarya pUchyuM, tyAre munie kahyuM ke meM Acarya joyAM che. eka to ravarUpavAna sAgaracaMdra ane bIje kurUpavALe nabha sena. A pramANenuM nAradanuM vacana sAMbhaLI teNI nabha:sena upara rAga rahita ane sAgaracaMdra upara rAgavALa thaI. nAradamunie paNa sAgaracaMdrane te vAta jaNAvI.
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________ 256 zrIvijayapAsUrikRta :: sAgaracaMdrane virahAgnimAM paDelo joIne bIjA kumAre paNa atyaMta udAsa thayA. te vakhate zabakumAre zUnya citta beThelA sAgaracaMdranI pAchaLa AvIne tenI AMkhe pitAnA. hAtha vaDe DhAMkI. te vakhate sAgara kahyuM ke he kamalAmelA! mArI AMkhe mUkI de. tyAre zabe hasIne kahyuM ke huM te kamalAmelaka (kamalAmelAne meLApa karAvanAra) chuM. tyAre kamalAmelA sAthe meLApa karAvI pratijJA sAcI karo. zAbe. vicAryuM ke meM to mazkarImAM kahyuM che to paNa duSkara hovA chatAM paNa koI paNa rIte te pratijJAnuM pAlana karavuM joIe.. . . tyAra pachI nabhasenanA lagna divase prajJapti vidyAnuM smaraNa karIne zAMba badhA kumAra sAthe vanamAM gaye ane kamalAmelAne tenA gherathI belAvI maMgAvIne AnaMdapUrvaka sAgaracaMdra sAthe lagna karyuM. have kamalAmelAne ghera nahi jevAthI pitRpakSanA tathA sura pakSanA loka nagaramAM tenI tapAsa karavA lAgyA. ane tapAsa karatAM te udyAnamAM AvyA. tyAM kumAronI vacamAM suMdara vidyAdharanA rUpavALI tene joIne teoe te vAta kRSNane jaNAvI. kopelA vAsudeve kamalAmelAnuM haraNa karanAra kumArane bolAvyA. te vakhate zAMba kumAra kamalAmelA tathA sAgaracaMdrane laIne kRSNanI pAse AvyA ane temanA caraNamAM paDe. pitAnA ja putrone joIne vilakhA thaelA kRSNa kahyuM ke are tame ApaNA Azrita nabhasenane kema Tha? e pramANe Thapake ApIne kahyuM ke have zuM karAya ema nasenane samajAvIne kamalAmelA sAgaracaMdrane soMpI.
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaraprakaraspAdi 257 tyArathI mAMDIne nabha:sena sAgaracaMdra upara dveSa rAkhavA lAgyo, paraMtu badale levAne samartha na thavAthI sAgaracaM. dranA chidra kheLavA lAgyuM. eka vAra bAvIsamA tIrthapati zrIneminAthanI dezanA sAMbhaLIne zuddha manavALA sAgaracaMdra pauSadhavata laIne zUnya makAnamAM kAusa dhyAnamAM rahyA. te vakhate nabha sena chidra pAmIne sAgaracaMdrane mAravAne taravAra kheMcIne gaye. paraMtu sAgaracaMdra manathI paNa kodha karyo nahi. ulaTuM evuM vicAre che ke nabhasenanuM A kRtya nyAyI che. . A vakhate mAravAne taiyAra thaelA nabhasenane zAsanadevIe thaMbhAvI dIdhe, ane tene kahyuM ke A dhamIne tuM kema haNe che? tyAra pachI sAgaracaMdra kAusagga pAye ane nabhasene tene khamALe. tethI devIe tene mukta karyo. e pramANe dharmanuM sArI rIte ArAdhanA karIne aMte sAgaracaMdra devalokamAM uttama deva thayA. A pramANe paiSadha dratanI zuddha ArAdhanA karanAra svarganI ane mokSanI lakSmIne paNuM meiLave che. che. Iti sAgaracaMdra kathA che avataraNa-A pramANe pacIsamuM sauSadhavata upadeza dvAra kahIne have bAramA atithi saMvibhAga nAmanA vratanuM 26muM dvAra kahe che - ( jasTina pRtta ) kimapi phalamapUrva saMvibhAgasya sAdhau, yadabhilaSitasiddha sUladeve'pi maassaaH| 17
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________ 258 zrIvijayapadhasUrikRta12 12 13 14 15 16 kuzamapi hi supAtre nyastama 17 18 1 nanu tRNamapi dhenau dugdhapIyUSavRSTaya I 14. sAdhune harAvavAmAM phala apUrava kaMI maLe, munine aDada vaherAvatA mUladevanA vAMchita phaLe, tuccha vastu supAtrane zubha bhAvathI detAM phaLe, gAyane tRNa nAkhatAM jima dUdha rUpa amRta maLe. 1 kArtha-sAdhu munirAjane dAna ApavAnuM kaI apUrva phala che. kAraNa ke aDadanA bAkalA paNa mUladevane ISTa siddhine mATe thayA. supAtrane viSe zubha bhAvathI ApeluM thoDuM athavA tuccha paNa dAna utkRSTa phaLanI prApti mATe thAya che. daSTAnta kahe che ke gAyane ApeluM ghAsa paNa dUdha rUpI amRtanI vRSTi mATe thAya che. 54. 5STArtha-kavirAja A kamAM atithi saMvibhAga nAmanA bAramA vratanuM svarUpa jaNAve che -munirAjane vaherAvyA pachI pote jamavuM te atithi saMvibhAga kahevAya che. sAdhu munirAjane dAna ApyAnuM kAMIka apUrva phala che. eTale sAdhu munirAjane anna pAnAdikanuM athavA vastrAdikanuM dAna karavAthI tenuM apUrva phala maLe che. A bAbatamAM udAharaNa ApatAM jaNAve che ke mUladeve sAdhu mahArAjane aDadanA bAkulAnuM dAna ApyuM te paNa te mUladevane manavAMchita eTale Icchita vastunI prApti mATe thayuM che. (AmUladevanI kathA AgaLa maMDika cAranI kathA
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________ zIkapUraprakaraspaSTAdi sipala prasaMge kahevAze.) supAtrane viSe eTale sAdhu munirAja vagere yogya pAtrane viSe ApeluM DuM paNuM dAna utsuka phalanI siddhi mATe thAya che. athavA supAtra dAnanuM phaLa utkRSTa phaLane ApanAruM thAya che. A bAbatamAM daSTAnta jaNAve che ke gAyane ApeluM ghAsa paNa nakkI dUdha rUpI amRtanI vRSTi mATe thAya che. eTale gAyane ghAsa jevI halakI vastu khavarAvyA chatAM te gAya amRta samAna svAdavALA dUdhane ApanArI thAya che. tema supAtradAna zubha bhAvanA pramANe phala. jarUra Ape che, mATe atithi saMvibhAga grata avazya karavuM joIe. 54. avataraNa-pitAnI nahi. chatAM paNa atithine ApIne zAlibhadra je Rddhi meLavI te jaNAve che - (mArinI vRtta). yadasadapi dadau prAk zAlibhadro'titheH svaM, 8 109 11 13 14 15 14 tadasadapi sa lebhe kyAmaraddhiH kva mtyH|| 18 16 17 20 21 19 26 2 27 kva bhuvi jaladhirinduH kyAmbare taM sa pussnnaaty25 26 23 mRtabhRtapayodaM zoSaNe'pyauhe // 55 // pUrva bhavamAM zAlibhadra bhAvathI munirAjane, je na pitAnI hatI te kSIra vaherAvI ane
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIvijayapaddhasUrikRtabhAva cokhA rAkhatA pAmyA amara sama gAddhine; devaddhi kayAM manuja kayAM yAda kara zazi jaladhine, caMdra AkAze rahyo ne bhUtale sAgara rahyo, amRta sama jalathI bharelA megha poSaka je kahyo; vaDavAgnithI zoSAyalA sAgara taNuM piSaNa kare, te caMdramAM tima pAtradAne svargane svAdhIne kare. kArya-zrIzAlibhadre pUrva bhavamAM munirAjane pitAnI nahi tevI je vastu (khIra) ApI tenAthI teNe paNa manuSya lekamAM avidyamAna (na meLavAya tevuM) sukha meLavyuM. devatAnI Rddhi kyAM ane manuSya kayAM? daSTAnta kahe che ke pRthvI upara rahela samudra kayAM ane AkAzamAM rahele caMdra kayAM? vaDavAnalathI zeSaNa thayA chatAM paNa amRtarUpI jala vaDe meghanI puSTi karanAra samudranuM caMdramA piSaNa kare che. 55 pabdArtha -atithi saMvibhAgathI zAlibhadrane apUrva addhinI prApti thaI te jaNAve che. pUrvabhavamAM garIba mAtAne bALaka chatAM, mAtAe mAgI lAvIne banAvelI khIra te khAvA mAMDe che, tevAmAM AvelA munirAjane bhAva pUrvaka ApI. tethI zAlibhadranA bhavamAM teNe paNa manuSya lekamAM koI paNa ThekANe na meLavAya tevI deva Rddhi jevI addhi meLavI. mATeja kavirAja kahe che ke devatAnI addhi kayAM ane manuSya kayAM ? athavA devatAnI sAddhi devalokamAM ja hoya te.
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIraprakaraspaSTAdika chatAM atithi dAnanA prabhAvathI zAlibhadde manuSyapaNAmAM paNa te devalokanI vaddhi meLavI che. develekamAM rahelI addhi ati dUra hovAthI ahIM rahele manuSya te kevI rIte meLave evI zaMkAnA samAdhAnamAM kavirAja daSTAnta ApI jaNAve che ke-jema samudra pRthvI upara rahelo che ane caMdra AkAzamAM rahelo che eTale ke samudra ane caMdra e baMne eka bIjAthI ghaNuM dUra che to paNa caMdramA vaDavAnalathI zoSaNa pAmyA chatAM paNa amRta samAna jalathI meghanI puSTi karanAra samudranuM poSaNa kare che. 55 - zAlibhadranI sthA zAligrAmamAM dhanyA nAmanI eka garIba strI hatI. tene saMgama nAme eka bALaka hatA. te mANasanAM Dhora cAratA hatA. ane tenI mAtA paDozIonA gharanAM kAmakAja karIne AjIvikA calAvatI hatI. eka vakhate te gAmamAM keIka utsava hato, tethI ghera ghera khIra khavAtI jeIne saMgame paNa pitAnI mA pAse jaIne khIra mAgI. bALake khIra mAgavAthI gadagada svare rUdana karatAM teNIe kahyuM ke he putra! ApaNA garIbane ghera khIra kyAMthI ? te vakhate najIkanA pADozIonI strIoe te vAta jANIne tene dUdha vagere ApyuM. eTale dhanyAe tenAthI khIra rAMdhI. tyAra pachI bALakanI thALImAM unI khIra teNe pIrasI. ane kAma prasaMge kaIka paDozInA ghera gaI. A daramiAna koI mApavAsI sAdhu te sthaLe AvyA temane AvatA joIne te bALake vicAryuM ke Aje
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIvijayapadrasUrikRtamAre ghera sAkSAt sacetana ciMtAmaNi ratna Ave che, kAraNa ke mArA bhAgyanA udayathI kheMcAelA A munirAja mArI pAse AvyA che. tethI te nirdhana chatAM paNa potAne dhanya mAnavA lAgyo. pachI te bALake romAMcita thaIne te sAdhu munirAjane te badhI khIra vaherAvI dIdhI. muni tyAMthI vihAra karIne cAlyA gayA. tyAra pachI dhanyA AvI. teNe thALI khAlI joIne badhI khIra tene pIrasI bALake paNa te khUba dharAIne khAdhI. tethI ajIrNa thavAthI teja rAtamAM te bALaka sAdhunuM smaraNa karato maraNa pAmyA. - tyAra pachI te saMgamane jIva rAjagRha nagaramAM gebhadra nAmanA zreSThinI bhAryA bhadrAnI kukSimAM utpana thaye. svapnamAM zAlinuM kSetra jevAthI gya samaye teNue putrane janma Ave tyAre tenuM zAlibhadra nAma pADyuM. anukrame saghaLI kalAo zIkhIne yuvAvasthA pAmyo tyAre mA bApe tene miTA zeThIAonI batrIsa kanyAo paraNAvI. teonI sAthe vilAsa karate te rAta dIvasane paNa jANa nathI. bhadra zeThe zrIvIra prabhunI pAse dIkSA lIdhI ane maraNa pAmIne deva paNe utpanna thayA. temaNe avadhijJAnathI potAnA putra zAlibhadrane jANuM tenA nehathI te deva haMmezAM divya vastra vagere mokale che ane manuSya chatAM zAlibhadra priyA sAthe devatAnI addhine bhagave che. have eka vAra paradezI vepArIo ratnakaMbala laIne vecavAne mATe zreNika rAjA pAse gayA. zreNika rAjAe ghaNI mAMDI che ema kahIne te lIdhI nahi. tethI nirAza thaelA
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIIraprakaraspaSTAthadira 263 vepArIone temanuM mAgeluM mUlya ApIne bhadrAe badhI kaMbale kharIdI lIdhI. bhadrAe badhI kAmaLe kharIdI che tevuM jANIne cellaNa rANIe potAne mATe eka kAmaLa lAvI ApavAne zreNika rAjAne kahyuM. rAjAe te lAvavAne potAnA mANasane me . tyAre bhadrAe kahyuM ke soLa kaMbalanA baLe kakaDA karIne pitAnI vahuone paga lusavA mATe ApI dIdhI che. ane teoe paga lusIne khALamAM nAkhI dIdhI che, mATe je te junInI jarUra hoya te pUchIne laI jAo. teNe jaIne rAjAne kahyuM, tyAre rANIe kahyuM ke ApaNAmAM ane vaNikamAM keTalo taphAvata che? rAjAne zAlibhadrane jovAnI IcchA thavAthI mANasane zAlibhadrane belAvI lAvavA meka lyo tyAre bhadrAe rAjAnI pAse jaIne kahyuM ke mAre putra kadApi ghara bahAra nIkaLyo nathI mATe kRpA karIne mArA ghera padhAre. rAjAe te vAta aMgIkAra karI. pachI rAjA zAlibhadranA ghera gayA. tyAM devavimAna sarakhA gharanI zobhA joIne rAjA ghaNe camatkAra pAme. bhadrAe sAtame mALa jaI zAlibhadrane A pramANe kahyuM. ApaNuM zreNika rAjA tane jevAne ApaNe ghera AvyA che mATe tuM nIce cAla. tyAre zAlibhadre kahyuM ke he mAtA mAruM zuM kAma che ? je kiMmata bese te ApIne kharIdI lo. tyAre bhadrAe kahyuM ke A kAMI kharIdavAnuM kariyANuM nathI. paraMtu A te ApaNuM temaja sarva lokenA nAtha che. te sAMbhaLIne viSAdathI putre vicAryuM ke A sAMsArika Rddhine dhikkAra thAo ke mAre mAthe paNa nAtha che mATe moTA bhege bhegavavAthI zuM? huM te carama jinezvara pAse jaIne dIkSA laIza. jethI mAre mAthe kaI
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIvijyapadyasUrikRtasvAmI rahe nahi. A pramANe virAga dazAvALe chatAM paNa mAtAnA AgrahathI nIce utarI rAjAne namyuM. rAjAe paNa tene AliMgana karI potAnA khoLAmAM besADa. tyAM zAlibhadranI AMkhamAMthI azva nIkaLatAM jaIne bhadrAe rAjAne kahyuM ke tame ene mUkI de, kAraNa ke dIvya bhegothI lAlana karAelA tene manuSyanI mAlAnI gandha pIDA kare che. tyAra pachI rAjAe tene rajA ApavAthI te sAtame mALe gaye. - tyAra pachI bhadrAe zreNika rAjAne Agraha karIne potAne tyAM bhojana karAvyuM. tyAM prathama snAna karatAM rAjAnI viTI AMgaLIethI zAlibhadranAM nirmAlya padArtho nAkhavAno vAvamAM paDI gaI. rAjAne A vAtanI khabara paDI tyAre bhadrAe dAsIne vAvamAMthI laI AvavAne kahyuM. dAsI zAlibhadranAM utarelAM badhAM alaMkAre laI AvI. temAM aMgArA sarakhI potAnI vIMTI joIne rAjA vismaya pAmyo. ane A ghareNuM konAM che? ema dAsIne pUchayuM tyAre dAsIe kahyuM ke A te zAlibhadre snAna karIne utArI nAkhelA alaMkAre che. A sAMbhaLI rAjA be ke A badhAne dhanya che ane huM paNa dhanya chuM ke jyAM AvA vaNika vase che. avasare bhadrAe rAjAne uttama rasoI jamADI. bhadrAe rAjAne alaMkArAdi A pIne Adara satkAra karyo. tyAra pachI zreNika rAjA pitAnA ghera gayA. ahIM kahevA sAra e che ke zAlibhadranI eTalI badhI traddhi hatI ke enuM varNana karavuM azakya che.
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIpUraprakaraspaSTathadi: 65 A badhI Rddhi e zAlibhadra pUrva bhavamAM sAdhune khIranuM bhojana bhAva pUrvaka ApyuM hatuM tenuM phala hatuM. tyAra pachI zAlibhadre mAtA pAse dIkSA levAnI rajA mAgI. tyAre mAtAe kahyuM ke tAruM zarIra ghaNuMja kemaLa che ane cAritranuM pAlana karavuM ghaNuM duSkara che. paraMtu zAlibhadde . mAtAne samajAvIne chevaTe dIkSA levAnI rajA meLavI ane potAnI batrIsa strIomAMthI roja eka eka strIne tyAga karavA mAMDe. - zAlibhadranI bena dhanyakumArane paraNAvI hatI. patine - snAna karAvatAM rUdana karatI tene joIne dhanya rUdana karavAnuM kAraNe pUchyuM, tyAre teNIe pitAne bhAI dIkSA levAne che ane tethI reja ekeka strIne tyAga kare che vagere jaNAvyuM. te sAMbhaLI dhanya kumAre kahyuM ke tAre bhAI bIkaNu che, kAraNake te reja eka eka strIne tyAga kare che. tyAre teNIe kahyuM ke kahevuM saheluM che paraMtu karavuM ghaNuM dehiluM che. A meNuM sAMbhaLIne dhanyakumAre kahyuM ke huM mArI AThe strIone sAthe ja tyAga karIne dIkSA lauM chuM. teNIe kahyuM ke to mazkarImAM kahyuM che, mATe tame mAre tyAga kare nahi. tyAre dhanyakumAre kahyuM ke A jagatamAM strI vagere nAzavaMta che mATe parama padanI IcchAvALAe temane tyAga karavo joIe. tyAra pachI dhanyakumAre potAnI strIo sAthe zrIvIra prabhunI pAse dIkSA lIdhI. A vAta jANIne zAlibhadra paNa utAvaLa karIne zrIvIra prabhunI pAse dIkSA lIdhI. tyAra pachI zrI vIra prabhue temane sAthe laI anya sthaLe vihAra karyo.
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________ 266 zrIvijayasUrikRtabane zALA banevI abhyAsa karIne bahu zrata thayA. ane tapa vaDe kAyAne paNa ghaNI kRza banAvI dIdhI. tyAra pachI vihAra karatA karatA prabhu pharIthI rAjagRhe AvyA. te vakhate mAsakhamaNanA pAraNA mATe gocarI javA mATe te baMnee prabhunI rajA mAgI. te vakhate prabhue zAlibhadrane kahyuM ke Aje dhanya sAthe tamAruM pAraNuM mAtAnA hAthe thaze. tyAra pachI ati kRza zarIravALA te bane tapasvIo bhadrAnA ghare AvyA. te vakhate bhadrAnA mANaso zrIzAlibhadra dhanya ane jinerane vAMdavA javAne utsuka hovAthI ane baMne suninAM zarIra tapathI kRza thaelA hovAthI temane oLakhI zakyA nahi. tethI te baMne tyAMthI pAchA pharyA. rastAmAM dahIM vecavA mATe AvelI zAlibhadrano pUrva bhavanI mAtA banyA maLI. zAlibhadrane joIne dhanyAnA stanamAMthI dUdhanI dhAra chUTI. teNIe baMnene namIne dahIM vaherAvyuM. tyAMthI bane prabhu pAse AvyA. gocarI AlocIne prabhune pUchayuM ke mAruM pAraNuM mArI mAtAnA hAthe kevI rIte thayuM tyAre prabhue dahIM ApanArI zAlibhadranI pUrva bhavanI mAtA hatI e hakIkta kahI. tyAra pachI pAraNuM karI te bane prabhunI rajA laI vaibhAragiri upara jaIne anazana karIne rahyA. tyAra pachI bhadrA tyAM AvIne prabhune namIne putrane vaMdana karavA gaI. baMnene tapa karatA joIne rUdana karavA. lAgI. te vakhate tyAM AvelA zreNika rAjAe bhadrAne kahyuM ke harSane sthAne zoka kare egya nathI. kAraNake tapa vaDe. karIne teo traNa lekanA mastake janArA che. A pramANe
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkakhUraprakaraspaSTAthadi: 217 bodha pAmelI bhadrA baMnene namIne potAne ghera jaI. zreNika rAjA paNa banene namIne stavIne mahelamAM gayA. baMne munio samAdhi pUrvaka anazana vaDe marone sarvArthasiddha, vimAnamAM ekAvatArI deva thayA. A pramANe supAtra dAnanuM (atithi saMvibhAganuM) phaLa jANIne bhavya jIvoe supAtra dAna daIne AtmakalyANa jarUra karavuM joIe. che Iti zAlibhadra kathA che avataraNuM -e pramANe 26mA atithi saMvibhAga vratanuM dvAra kahyuM. have anukrame AveluM ra7 muM saptakSetrI (sAta kSetranuM) dvArA jaNAve che - . ( jayaMcAvRttama ) kSetreSu saptasvapi puNyapuSTaye, ( hRddhaye) vapeddhanaM sammatirAjavaddhanI / kaSIvalaH kevalazAlitandulAn , 1 0 vapetsa kiM yo'khilasasyalAlasaH puNya poSaNa kAja saMprati rAjanI jima dravyane, dhanika sAte kSetramAM paNa jarUra vAve harSane dhArIja jene cAhanA che sarva jAtika dhAnyanI, teha kheDUta zuM kare? kadI vAvaNI DAMgara taNI. .
Page #281
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIvijayapadmasUriSkRta aAkA :-dhanavAna purUSa sAte paNa kSetramAM puNyanI puSTi mATe samprati rAjAnI jema dhana vAve ( vApare ). dRSTAnta kahe che-je kheDuta samasta dhAnyanI IcchAvALA hAya te zuM ekalA zAline ( DAMgarane ) vAve ? arthAtu na vAve eTale ghaNA prakAranA dhAnyane vAve. papa 268 spA :--have sAta kSetranA dvAranuM varNana kare che, temAM 1 jinamiMkha, 2 caitya, 3 jJAna, 4-7 sadha eTale 4 sAdhu 5 sAdhvI 6 zrAvaka cha zrAvikA ema sAta prakAranAM kSetra kahyAM che. dhanavAna purUSa sammati nAmanA rAjAnI jema upara gaNAvelAM sAte paNa kSetramAM puNyanI puSTine mATe athavA vRddhine mATe dhana vAve che. jema yAgya kSetramAM vAvelu dhAnya te vAvanArane vAvyA karatAM aneka guNA dhAnyarUpI phUlane ApanArU' thAya che tema A sAta kSetrAmAM vAvelu eTale vAparelu dhana paNa ghaNAM puNyanI puSTi mATe thAya che. mATe dhanavAna purUSe paNa potAnA dhananA A sAta kSetramAM dhana vAparIne upayoga karavA. jethI temane anekagaNuM (bahu) phaLa maLe. A sAte kSetramAM peAtAnu dravya vAparIne sammati rAjAe paNa ghaNA puNyane upArjana karyuM hatuM. ahI evI zaMkA thAya ke zuM eka kSetramAM dhana vAparavAthI puNyanI puSTi na thAya ke jethI sAte kSetramAM vAparavAnuM kahyuM? teA tenA vALamAM kavirAja dRSTAnta ApIne samajAve che ke je kheDutane saghaLA prakAranA dhAnya meLavavAnI IcchA che te kheDuta zuM ekalI DAMgaraja vAve che? athavA samasta prakAranA anAjanI IcchAvALA kheDuta jo aneka prakAranuM dhAnya
Page #282
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIka2AkaraspaSTAthadira vAve, te ja tene dhAnya paNa aneka prakAranuM maLe che. eka dhAnya vAvanArane te eka ja dhAnyanuM phaLa maLe che. mATe jene aneka prakAre puNyanI puSTi karavI hoya te bhavya jIva pitAnA dravyane sAte kSetramAM vAve che-vApare che ane tethI phala paNa aneka prakAranuM meLave che. 55 sammati rAjAnI kathA avantI nAmanI meTI nagarI hatI. te nagarImAM vihAra karatA Arya suhastisUri vagere munivare padhAryA. te AcAryanA aneka sAdhuo nagarImAM gecarI mATe nIkaLyA te vakhate eka raMka purUSa keIka zrAvakanA dvAra AgaLa ubhe ubho bhikSA mAgI rahyo che. tene keI kAMI khAvAnuM ApatuM nathI. paraMtu A munione te belAvIne temanI IcchA na hoya te chatAM modaka vagere Ape che. te joIne te raMka purUSa vicAre che ke mane mAgavA chatAM koI ApatuM nathI ane A munione AgrahathI Ape che tenuM kAraNa temane dharma che. ane huM pApI hovAthI mane koI ApatuM nathI. A sAdhuo dayAlu che mATe huM temanI pAchaLa jAuM te mane teo medaka Apaze. AvA vicArathI te raMka purUSa sAdhuonI pAchaLa pAchaLa temanA upAzraye gaye. gurUne namIne te reke kahyuM ke mane ghaNuM bhUkha lAgI che. zrAvake tamane ghaNA modaka AkhyA che mATe mane eka mAdaka Ape. tyAre gurUe hasIne kahyuM ke je tAre lADu khAvA hoya te A loka ane paralokamAM sukha ApanAra cAritra aMgIkAra
Page #283
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIvijayapakvasUrikRtakara. kAraNa ke amArAtho sAdhu sivAya bIjAne mAdaka apAya nahi. tyAre te reke kahyuM ke jema tamane lAge tema kare. - pachI gurUe tene dIkSA ApI. tyAra pachI ghaNA bhUkhyA evA teNe kaMTha sudhI dharAIne modaka khAdhA. medika khAIne prasanna thaelA manavALe te vicAra kare che ke aho gurUe mane bhUkha ane saMsAra samudrathI tAryo che. ahIM A kRpAlu AcAryanI mArA upara kevI prIti ke jethI eka vakhata mAgyAthI mane modaka maLyA. vagere zubha bhAvanA bhAvatAM ane siddhAntanA artha sAMbhaLatAM tene divasa sukhamAM pasAra thaI gaye. ghaNo snigdha AhAra dharAIne khAdhe rahevAthI rAtrImAM tene visUcikA (ajharaNu-maraDo) thaI tethI zubha dhyAnamAM maraNa pAmIne pATalIputramAM candragupta "rAjAnA vaMzamAM kuNAla rAjAnI paTarANunI kUkhamAM putra rUpe utpanna thaye. A pramANe eka divasa cAritra pALavAthI tene rAjyanI prApti thaI. pitAe sampati nAma pADayuM. te sammati rAjA thayA ane mahAparAkramI te sammati rAjA traNa khaMDa pRthvI jItIne tenA adhipati thayA. . have eka vakhata sammati rAjA ujayinI nagarImAM AvyA che ane pitAnA mahelanI bArIe beThA che. te vakhate temaNe Arya suhastisUrine joyA. temane joIne pUrvanA saMskArane lIdhe evA vicAra AvyA ke meM A gurUne koIka ThekANe joyA che. vicAramAM ekAgra thaelA sammati rAjAne jAti smaraNa jJAna thayuM. ane tethI rAjAe pitAne sarva pUrva bhava je. gurU uparanI bhaktithI te
Page #284
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkarSaraprakaraspaSTAdi: 271 rAjA nIce utaryo. gurUne page paDIne kahyuM ke he gurU mahArAja! tame mane oLakhe che? tyAre sUrie kahyuM ke rAjAne keNu na oLakhe. rAjAe pharIthI kahyuM ke tame tamArA ziSyane oLakhe che ke nahi? tyAre gurUe paNa zrutanA upayogathI rAjAne saghaLe vRttAnta jA. tyAra pachI rAjAe kahyuM ke pahelAM dIkSAnA dAnathI mAre uddhAra karyo tema have paNa dharma pamADIne uddhAra kare. tyAre sUrIzvare kahyuM ke he rAjana! A sampattio je sArA kSetramAM vAparavAmAM Ave to sukSetramAM vAvelA bIjanI jema mekSa padane prApta karAvanArI thAya ane kharAba kSetramAM - vAvavAthI (vAparavAthI) durgatine Ape che. arihaMtanuM caitya tathA pratimA, siddhAnta tathA cAra prakArane saMgha ema sAta prakAranAM kSetre jinezvarae kahelA che. je dhanavAna purUSa A sAta kSetromAM dhana vApare che te bhave bhave sampattine meLave che ane akSaya sampatti eTale mokSa paNa meLave che. paraMtu je lakSamIno vyaya karato nathI te tenA bhArathI nIce jAya che. A pramANe dezanA sAMbhaLI sasmRti mahArAjA dAna vagere dharma kRtya karavA lAgyA. temaNe ThekANe ThekANe derAsare karAvyAM. ratnamaya ane suvarNamaya aneka pratimAo banAvarAvI. jainendra AgamanAM pustaka lakhAvyAM. tathA sAdhu sAdhvI zrAvaka ane zrAvikA e caturvidha saMghanI bhakti karI. aneka jIrNoddhAra karAvyA ema aneka dharma kAryomAM
Page #285
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIvijayapaghasurikRta pitAnI lakSamIno savyaya karIne chevaTe samAdhi maraNa jAmIne svargamAM gayA. mATe he bhajo ! tamAre paNa sAte kSetramAM yathAzakti lakSmI vAparI mAnava jIdagI saphaLa karavI. || iti sammati rAjAnI kathA che avataraNa:--e pramANe sAta kSetramAM dravya vAparavAnuM mAhAsya dekhADIne have eka eka kSetrano vizeSatAthI mahimA dekhADe che - ' ( vaMzavRtta6 ) kSetrANi saptApi phalanti sarvamapyekakaM kalkijavatsujuSTam / 9 10 yatpUNya mArAtrikasaptadIpairekena tanmaGgaladIpakena // 57 // kSetra sAta phala dIye paNa tehavI anukUlatA, je na hove sAcave to ekane rAjI thata AratI ne sAta dIvA te utArce puNya che, bhAvathI utArato maMgala pradIpa te saMpaje kArya-sAte kSetro paNa sarva prakAranA phera ApanAra thAya che, paraMtu sArI rIte seveluM eka eka kSetra paNuM kalki putranI jema sarva prakAranAM phala ApanAruM thAya che. AratInA sAta dIvAthI je puNya thAya che te puNya e maMgala dIvAthI paNa thAya che. paNa
Page #286
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaraprakaraWchAryAdi: ra73 5NArtha--kavirAja jaNAve che ke sAta kSetromAM dhana vAparavAthI sarva prakAranAM phala maLe che temAM Azcarya nathI kAraNa ke sAte kSetramAM dhanane upayoga karanArane sarva prakAranuM phaLa maLe ja che. paraMtu ochI anukULatAvALA jI A kSetromAMthI eka paNa kSetranuM sArI rIte sevana kare eTale ke sAte kSetramAMthI kaI paNa kSetramAM dhana vApare, to paNa tene sarva prakAranuM phaLa maLe che. A bAbatamAM daSTAnta ApatAM jaNAve che ke jema kalika nAmanA pApI rAjAne putra dattarAja arihaMtanA cAmAM dravya vAparIne svarganA sukhane bhagavanAre thaze. A bAbatamAM bIjuM udAharaNa ApatAM kavirAja kahe che ke AratInA sAta dIvAothI je puNya maLe che te puNya eka maMgala dIvAthI nathI maLatuM ? athavA eka maMgaLa dIvAthI paNa teTaluM puNya maLe che. tevI rIte eka kSetramAM paNa pUrNa ullAsathI sArI rIte dhana vAparanArane sarva prakAranuM phaLa maLe che. pa7 kalikaputra athavA dattarAjanI kathA- zrIvIra prabhunA nirvANa kALathI ghaNo kAla vItyA bAda pATalIputra nagaramAM duSTa AzayavALo kalkA athavA rUdra athavA caturvakatra e traNa nAmathI prasiddha mleccha kulane rAjA thaze. te vakhate mathuba nagarImAM kRSNa baLadevanuM maMdIra paDI jeze. kara AzayavALA ane atyaMta nirdaya evA Akalki rAjAmAM, badhA prakAranA kaSAye bhegA thaze. te vakhate varasAda nahi thavAthI maTe dukALa paDaze. te nagaramAM pharavA nIkaLe kalkI rAjA te nagarImAM pAMca stUpane joIne pAse rahelA 18
Page #287
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra74 zrIvijayapadyasUrikRtamanuSyone pUchaze ke A stUpo kese banAvyA che. tyAre teo jaNAvaze, ke pUrve naMdanAmane apAradravya dvivALe rAjA thayo che te rAjAe kaMjUsAIthI bheguM kareluM ghaNuM dhana ahIM dADhyuM che evuM sAMbhaLIne te rAjA te stUpane khedI nAkhIne temAM raheluM dravya leze. bIjA paNa stUpane te rAjA dhananA lebhathI khadAvI kADhaze. te vakhate te kakI pitAnA nagaranI pRthvI paNa khodAvI kADhaze. tyAre eka zilAmayI gAya temAMthI nIkaLaze. tyAM bhikSA mATe AvelA bhikSuone joIne te zilAnI gAya pitAnA zIMgaDA temane ghasaze. te vakhate sthavire kaheze ke bhAvI ghaNuM aMdhakAramaya jaNAya che. te sAMbhaLIne keTalAka sAdhuo anyatra vihAra karaze. paraMtu dubuddhivALA keTalAka kaheze ke je karmane lIdhe zubha azubha thavAnuM che te tene jagatamAM keNa rekI zakavAnuM che. te vakhate kalkI rAjA sarva pAkhaMDIo pAsethI kara ugharAvaze. pAkhaMDIoe kara Ape te tame maharSio kema na Apo ema kahI te jaina sAdhuone paNa kanaDaze. sAdhuo rAjAne kaheze ke ame akiMcana chIe tethI dharmalAbha sivAya bIjuM zuM ame ApIe. amAruM rakSaNa karavAthI tene puNyane chaThTho bhAga maLe che. A sAMbhaLIne kalikarAja munio upara kapA- yamAna thaze. te vakhate kepelI devI kalika rAjAne kaheze ke are adhama rAjA ! tuM munio pAse paNa dravya mAge che mATe tArI maravAnI IcchA jaNAya che. tethI bhaya pAmele kalika munione khamAvaze. tyAra pachI ja bhayaMkara
Page #288
--------------------------------------------------------------------------
________________ 275 grIkapUraprakaraspaSTAthadika utpAta thaze. sattara rAta divasa varasAda varSaze. ane tethI te nagarIne nAza thaze. tyAra pachI kalika rAjA pharIthI nagarI vasAvaze. ane sArA varSAdathI sukALa thaze. munie vihAra karaze. jinAlaya tathA zrAvake thaze. tyAra pachI pacAsa varSo sudhI sukALa raheze . tyAra pachI najIka ceDA kAlamAM maraNa pAmanAra kalkI rAjA pharIthI sAdhuo pAse bhikSAne chaThTho bhAga mAgaze. ane munione kanaDaze. te vakhate saMgha kAusagga karaze. zAsanadevI paNa kaheze ke he rAjana ! A badhuM akalyANakArI che. Indra vRddha brAhmaNanuM rUpa karIne kalkInI sabhAmAM Avaze ane tene kaheze ke A maharSione te kema kyA che? kakI kaheze ke teo mArA nagaramAM rahe che ane mane kara rUpe bhikSAne chaThTho bhAga paNa ApatA nathI. bIjA pAkhaMDIo kara Ape che ane e kema na Ape? tyAre Indra kahe che ke A sAdhuo dhana rAkhatA nathI temaja bhikSA bIjAne ApatA nathI, bhikSu pAsethI bhikSAmAMthI kara mAgatAM tane lAja AvatI nathI? mATe tuM munione choDI de. nahi te mATe anartha thaze. vipranA A vacanathI kApele kalkI tenA subhaTane kaheze ke A brAhmaNane gaLuM pakaDIne sabhAmAMthI kADhI mUke. A pramANe bolatA kalkIne Indra lapaDAka mArIne bALI nAkhaze. ane pitAnuM 86 varSanuM AyuSya pUrNa karI marIne ghara narakamAM jaze. tyAra pachI kalikanA putra dattane Indra mahArAja kaheze ke je tuM saMghanuM rakSaNa karIza te tane jIvato rAkhIza. nahi to tane
Page #289
--------------------------------------------------------------------------
________________ 279 zrIvijayasUrikRta- paNa sajA karIza tArA pitAne pApanuM jevuM phaLa maLyuM tevuM tane paNuM maLaze. IndranA vacanathI ane pitAne pApa kuLane jevAthI te jaina dharma aMgIkAra karaze. e pramANe kalkine putra dattane jena banAvI tene gAdIe besADIne Indra mahArAja svargamAM jaze. pitAnA pApanA phaLane ane IndranI AjJAne vicArate dara rAjA tyAra pachI pRthvIne viSe ghaNuM derAsara baMdhAvaze. ane chevaTe samAdhi maraNathI kALa karIne sArI gatimAM jaze. kahevAne sAra e che ke dattarAjAnI mAphaka samaju purUSo dhanane sAte kSetramAM vApare che. ane je tevI zakti na hoya, to zakti ane bhAva pramANe kaI paNa kSetramAM dhana vApare jethI teo svarganA ane mokSanA sukha jarUra meLave che. A che Iti dattarAjAnI kathA che ' avataraNu-sattAvIsamuM sAdhAraNa sAta kSetranuM dvAra kahyuM. have temAMthI eka eka kSetranuM juduM juduM vivaraNa karatAM temAMnA prathama jinabiMbanA svarUpanuM dvAra kahe che - (vasaMtativRtta) 7 3 5 4 2 1 vimbaM mahallaghu ca kAritamatra vidyun mAlyAdivat parabhave'pi zubhAya jainam / dhyAturgururlapurapIpsitadAyimantraH 16 16 17 19 * * mAgdausthyabhAvidhanavighnabhide na kiM syAt // 58||
Page #290
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaraprakaraspaSTArthIdi: jina biMba meTuM ke laghu bhAve bharAve je narA, A bhave ne parabhava kalyANa sAdhaka te kharA? dRSTAMta vidyumbhAlI Adika maMtranuM avadhArIe, maMtra meTo hAya nAno vigha tethI TAlIe. 1 dAridraya pahelAnuM TALe jima tema ahiyA jANIe, jinabiMba mATe ke laghu kalyANakArI mAnIe; jina biMbakAraka dazakanA pUjakenA lAbhamAM, kAraNa ane jaladI vase karmo haNane mokSamAM. 2 kalekArtha -A lokamAM karAveluM nAnuM ane moTuM jinanuM biMba vinmAlI vagerenI jema parabhavamAM paNa zubha mATe thAya che. mATe athavA nAne paNa Icchita ApanAra maMtra dhyAna karanArane pahelAnI daridratA ane bhaviSyanA vidanene nAza karavA mATe (samartha) zuM na thAya? athavA thAya ja. 58 spaSTArtha- have jinabiMbane mahimA jaNAvatAM kavirAja jaNAve che ke ahIM karAveluM nAnuM athavA moTuM arihaMtanuM biMba athavA arihaMtanI pratimA parabhavamAM paNa kalyANane mATe thAya che. eTale ke A lokamAM ja (bhavamAMja) kalyANa karanAra thAya che eTaluM ja nahi paraMtu parabhavamAM paNa kalyANa karanArI thAya che. jema vidyumbhAlIe karAvelo pratimA paralokamAM paNa hita karanArI thaI hatI. ahIM koIne zaMkA thAya ke meTuM biMba jeTalA kalyANa mATe thAya teTalA kalyANa
Page #291
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra78 zrIvijayapadyasUrikRta mATe nAnuM biMba kevI rIte thAya? A praznanA javAbamAM daSTAnta ApIne samajAve che ke Icchita ApanAre manna nAnuM hoya ke moTo hoya paraMtu te dhyAna karanAranA pahelAnA dAridrayane ane gADha (moTA) bhaviSyamAM thanAra vidanene nAza karanAra zuM thato nathI? athavA to maMtra nAnuM hoya ke mATe hoya te jovAnuM nathI. paraMtu te ISTa siddhi denAra che' ke nahi te jovAnuM che. je Icchita ApanAra hoya te nAne hoya ke moTe hoya to paNa te maMtra dhyAna karanAranA vidanene dUra karanAre jarUra thAya che tevI ja rIte arihaMtanI pratimA nAnI bharAvI hoya ke meTI bharAvI hoya te paNa te karAvanArane kalyANane mATe thAya che. mATe jinabiMba karAvavAmAM udyama rAkhavo joIe. A bAbatamAM vighanmAlInI kathA pahelA kahelA udAyI rAjAnA daSTAntamAMthI jANI levI. 58 " avataraNa-A jinabiMba dvArane viSe vizeSa upadeza jaNAve che - - I zAvizojitagharam | nirmAyAItabimbamAItapadasthAnAnimaM dhArmikA, svAtmAnaM ca paraM ca nirmaLayati stutyrcnaavndnaiH|| 12 13 14 11 10 mantrI zreNikarivAkasutaM mohAndhakArasthitaM, 17 22 18 19 20 20 15 16 - dIpaH puSyati kasya kasya na mudaM zreyaHzriyAmAspadam // 59 //
Page #292
--------------------------------------------------------------------------
________________ 279 zrIpUraprakaraspaSTAthadi: jinabiMba mekSa pamADanArUM jANatAdhArmika janA, harSe bharAvI vaMdanA stutine karIne pUjanA svarane nirmala banAve jema Adra kumArane, abhayamaMtrI dIpa kone Apo nahi harSane, 1 kalekArtha -dhArmika purUSa mekSa mArganA mukhya kAraNa rUpa arihaMtanI pratimAne bharAvIne stuti pUjA ane vaMdana karavA vaDe jema zreNika rAjAnA putra abhayakumAra maMtrIe pitAne tathA meha (ajJAna) rUpI aMdhakAramAM rahelA Adraka kumArane nirmala karyo, tema pitAne ane parane nirmala kare che. kalyANa rUpI lakSamInA sthAnaka rUpa dIpaka konA konA:harSane puSTa karato nathI? arthAt maMgala dIvo sarvane haSa pamADe che. 59 - spaSTArtha:-A zlokamAM jinabiMbanI stuti pUjA vagerethI ajJAna rUpI aMdhakArane nAza thAya che vagere bInA jaNAvatA kavirAja kahe che ke-bhavya jIva mekSa mArgane athavA tIrthaMkara padane meLavavAmAM mukhya kAraNa evA arihaMtanI pratimA bharAve che. ahIM namaskAra karavA yogya pAMca padomAM arihaMta mukhya che. kAraNa ke teo ja prathama mekSa mArgane jaNAvanArA che. mATe arihaMtanI pratimA banAvAya che. AvI arihaMtanI pratimA bharAvIne zreNika rAjAnA putra pAMcase mantrIomAM agresara abhayakumAra hatA temaNe Arka dezane Adraka rAjAnA putra AdrakumArane mokalAvI. tenA darzana karatAM AdrakumArane jAti smaraNa jJAna thayuM, tethI pitAne pAchalo bhava vagere jevAthI pite pAchalA
Page #293
--------------------------------------------------------------------------
________________ 280 zrIvijayapakvasUrikRta- bhavamAM cAritra laIne tenI virAdhanA karI hatI vagere bInA teNe jANI. ane tethI te pratimA temanA ajJAna rUpI aMdhakArane nAza karanArI thaI. nahi te myuccha dezamAM jemano janma thaye che ane je dezamAM dharma zabda saMbhaLAto. nathI evA sthaLamAM utpanna thaelA temaNe te mUrtinAM darzana na karyA hatA te dharma kevI rIte pAmata? athavA AdrakumArane dharmanI prApti thavAmAM arihaMta prabhunI mUrtinuM darzana mukhya kAraNa hatuM. mATe ja kavirAja kahe che ke dhArmika purUSa arihaMtanI pratimA banAvIne pitAne temaja parane nirmala banAve che. ahIM zaMkA thAya ke pratimA tenA banAvanArane nirmala banAve te vAta sAcI paraMtu te bIjAne kevI rIte nirmala banAve? A bAbatamAM daSTAnta Ape che ke kalyANa rUpI lakSmInA kAraNa rUpa maMgala dIpaka kenA kenA harSane puSTa karato nathI? athavA darekanA harSane puSTa kare che. tevI rIte arihaMtanI pratimA paNa tenA banAvanArane tathA anya pUjaka darzaka vagere bhavya jIvone paNa nirmala banAve che te pratimAnI pUjA, vaMdana vagere avazya karavuM joIe ! A bAbata abhayakumAra maMtrIzvara tathA AdrakumAranuM kathAnaka pahelAM jaNAvyuM che tyAMthI joI levuM. 59 avataraNaH--e pramANe biMba dvAra kahIne have bIjA kSetra rUpa cetyadvAra kahe che - I vasativRttam | tIrtha mude svaparayorapi kIrtipAla bhUpAlakAritaturaMgamabodhavat syAt //
Page #294
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIraprakaraspaSTArthIdi: - 281 - - - - - ---- - - - 1 2. udyAnasArasahakAravanaM phaladdhaya 9 12 11 kiM vaptureva na punastadupAsakAnAm // 6 // caityane baMdhAvatAM Atmika AnaMda svaparane, dekha kIrtipAlanA azvAvabedhaka cityane Amravana phala ApatuM phala vAvanArAne ane, jalasiMcanArAne tathA ze citya nija para harSane. 1 lokArtha -kItipAla nAmanA rAjAe karAvelA adhAbedhaka cityanI peThe sarva citya pitAnA ane paranA harSane mATe thAya che. zuM vanemAM pradhAna AMbAnuM vana vAvanArane ja phala (saMpatti) ApanAruM thAya che? ane tenI sevA karanArane zuM na thAya? arthAt banene phala (lAbha) ApanAruM thAya che. 60 spaSTAthe-sAta kSetromAM paheluM jinabiMba rUpa kSetra kahyuM, tyAra pachI bIjuM caitya athavA derAsara rUpa kSetra jaNAvatAM kahe che ke citya eTale arihaMtanuM derAsara tenA anAvanArane tathA bIjAone paNa Atmika harSa utpanna karAve che. kAraNa ke tIrthanA banAvanArane te potAnA dhanane sadupayega thaye. tema ja tene A derAsarathI ghaNAM bhavya cha darzana pUjanane lAbha pAmaze evI zubha bhAvanAthI harSa thAya che. tevI ja rIte tIrthanA darzana karanArA bhavya che paNa tethI harSane pAme che. daSTAnta ApatAM jaNAve
Page #295
--------------------------------------------------------------------------
________________ 282 zrIvijayapadhasUrikRtache ke jema kIrtipAla nAmanA rAjAe bhegu kSetrane viSe turaMgamabedhaka athavA adhAvabodhaka nAme citya karAvyuM te harSane mATe thayuM, tema maMdiranA baMdhAvanAra bhavya che paNa rAjI thAya che. ahIM bIjuM udAharaNa ApatAM jaNAve che ke saghaLAM prakAranA vanamAM uttama evuM AMbAnuM vana zuM tenA vAvanAra mALIne ja phakta phalanI riddhi (kerI) Ape che ane tenI sevA karanAra athavA pANI vagere pIvarAvanArane zuM phala ApatuM nathI? athot Ape ja che. eTale AMbAnuM vana jema vAvanArane tathA tenI sevA karanAra baMnene phala. Ape che tevI rIte tIrtha (catya) paNa tenA banAvanArane tathA tenI upAsanA karanAra e baMnene harSa ApanAruM thAya che. 60 : aThThAvadha cityanI kathA TUMkAmAM A pramANe jANavI-- * pratiSThAna nAmanA nagaramAM sumitra nAme uttama zeTha hane. te zeThane jinezvarane bhakta jinadAsa nAmane mitra hato. sumitra zeTha prasiddhinI IcchAthI pAtrApAtra vicAra karyA sivAya kupAtrane dAna ApatuM hatuM. tethI jinadAse tene kahyuM ke he mitra! tuM tArI lakamIne kupAtrane Apa nahi. sArA kSetramAM bI vAvavAnI jema pAtrane viSe vAparelI lakSamI uttama phala Ape che, paraMtu kupAtramAM vAparavAthI kharAba phala Ape che. jevI rIte bheMsane ghAsa ApIe te tenA dUdhanI vRddhi mATe thAya che, tema supAtrane ApeluM thioDuM dAna paNa ghaNuM phalavALuM thAya che. paraMtu sapane je
Page #296
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaSraprakaraspaSTArthIdi: 283 dUdha ApIe te paNa te tenA viSanI vRddhi karanArUM thAya che. tIrthaMkara prathama pAtra, munirAje bIjuM pAtra, dezavirati trIju pAtra ane samakitI cAthuM pAtra gaNAya che. mATe paMDiteo A cArane viSe pitAnI lakSmI jarUra vAparavI joIye jethI mokSa maLe che. hIna dInane ApeluM dAna prANanA rakSaNa mATe ane kIrtidAna kAMIka bhega phalane ApanArUM thAyache. paraMtu kupAtrane ApeluM dAna A lekamAM dhananA nAza. mATe ane jinAjJAnA bhaMga rUpa hovAthI saMsArane vadhAranArUM thAya che. mATe kupAtrane dhanadAna karavAthI dharma sadhAto nathI. A pramANe jinadharmanA rAgI jinadAse kahyuM, tyAre . viveka vinAnA sumitre kahyuM ke he mitra! dAnamAM catura purUSe pAvApAtrane vicAra kare nahi. zuM varSa to megha pAtrApAtrane vicAra kare che? arthAt nathI karato. te chatAM zuM te dAnI nathI gaNato? gaNAya che. mATe dAnamAM yAtrApAtrane vicAra karavAnI jarUra nathI. AvuM sAMbhaLIne jinadAse vicAryuM ke upadeza karavAthI zuM phala? AvuM vicArI te mauna rahyo. A pramANe viveka vinA dAna ApIne sumitre kAMIka bhega phalavALuM karma bAMdhyuM. aMte maraNa pAmIne bhRgukaccha nagaranA kIrtipAla rAjAne ramaNIya paTTaturaMgama eTale gheDa thaye. jinadAse paNa anukrame dIkSA lIdhI. ane visa sthAnakanI . ArAdhanA karI samAdhi maraNa pAmI anukrame vIsamA zrI munisuvrata tIrthakara thayA. A tarapha bhRgukacchamAM utpanna thaela te uttama ghoDAne.
Page #297
--------------------------------------------------------------------------
________________ 184 zrIvijayapadmasUriSkRta ( peAtAnA pUrva bhavanA mitrane ) bhRgukacchanA rAjA mIje divase mArI nAkhaze evuM jANIne te prabhu ekaja rAtrImAM sATha yAjana bhUmi oLaMgIne mitrane pratibadha karavA mATe bhRgukacchanI IzAna bAjue samAsaryA. rAjA te gheADA upara mesIne jinezvarane namavAnI IcchAthI parivAra sAthe tyAM gayA. jinezvarane praNAma karIne yathAsthAne beThA, tIrthaMkarane joine gheADAne jAtismaraNa jJAna thayu. tethI te kharIe vaDe jamIna khAde che ane annupAta kare che. ane bIkaNa dRSTithI vAravAra prabhunA sanmukha jue che. prabhue tene joine kahyuM ke huM mitra ! tuM khuda kara nahi. meM kahyA pramANe te vakhate te pahelA karyuM nahi, je te vakhate teM mArUM kahyuM karyuM " hAta tA tuM ravagAmI athavA meAkSagAmI thayA hAta. mATe he mitra! hajI paNa samAdhi pUrNAMka dharmadhyAnamAM lIna anIza tA tane svarganI lakSmI maLaze. A joIne rAjAe kahyu ke he prabhu! A azva kANu che? ane tamane joIne ene vairAgya zAthI thayA ? tyAre prabhue peAtAnA tathA gheADAne sarva vRttAnta kIrti pAla rAjAne jaNAvyA. tethI rAjA vismaya pAmyA. prabhue gheADAne arihaMtanA dharma ApyA. azva paNa te jainadharmanI ArAdhanA karI sukhe maraNa pAmyA ane devaleAkamAM utpanna thayA. kIrti pAla rAjAe paNa prabhu AgaLa jainadharma pAmIne tyAM andhAvamAdha nAmanuM caitya karAvyuM. ane zrImunisuvrata svAmInI maneAhara pratimA manAvarAvIne rAjAe temAM padharAvI. A caityanuM darzIna manuSyAne samyakatva pamADanArUM thayuM.
Page #298
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkarapraspaSTAryAdita 285 rAjA paNa te ja bhavamAM mokSe gaye. haju paNa bhRgukacchamAM A ramaNIya tIrtha che. ane te kIrti pAla rAjAnI kItine jagatamAM phelAve che. A pramANe samajIne DAhyA purUe pitAnI svAdhIna lakSamIne citya baMdhAvavAmAM jarUra vAparavI joIye. jethI A bhavamAM ne para bhavamAM dharma sAdhananI ArAdhanA karI jarUra muktinA avyAbAdha sukha maLe. avataraNuM-pharIthI paNa citya vidhAnanuM vizeSa mAhAsya jaNAve che - | (vaMtivRttaY) vittaM sthira sukRtakIrtikaraM ca bAhu balyAdivadvividhatIrthanivezakAnAm / / ketUllasadbharatapuNyayazo'rthavAda 12 13 14 15 10 11 maSTApadaM ka iva nAnamadadya yAvat vividha tIrtho thApanArA bhavya jI kalyane, sthira banAve ne vadhAre puNyane yazakIrtine, dRSTAMta bAhubali pramukhanuM ne bharata cakIzanA, prAsAdayuta aSTApadAcala namata bhAgI puNyanA 1. lokArtha -bAhubali vagerenI jema vividha tIrtha (citya)nI sthApanA karanArAonuM dhana sthira temaja puNya
Page #299
--------------------------------------------------------------------------
________________ 281 zrIvijayapadyasUrikRtaane kIrtine vadhAranAruM thAya che, vijA vaDe dedIpyamAna - bharata cakravartInA puNya ane yazane phelAvanAra aSTApada parvatane Aja sudhI koNe namaskAra karyo nathI? 61 , spaSTArtha -kavirAja tIrtha (citya)nI sthApanA karanAra bhavya jIne bIjA paNa kayA kayA lAbha thAya che. te jaNAve che-prathama tIrthakara zrISabhadevanA putra bAhubalI vagerenI jema vividha tIrthanI sthApanA karanAranI lakSmI - sthira bane che. temaja te tIrtha tenA puNyane ane kItine vadhAranArUM paNa thAya che. mATe bhavya jIvoe pitAnA dhanane tIrtha sthApanAmAM paNa jarUra sadupayega karavo joIe. A bAbatamAM daSTAnta ApatAM jaNAve che ke rASabhadevanA ja putra bharata cakravatIe dhvajAo vaDe dedIpyamAna ane A. avasarpiNI kALamAM thaelA covIse jinanI pramANe peta pratibhAvALuM je tIrtha sthApyuM te tIrthane koNe namaskAra karyo nathI? athavA ghaNuM chAe A aSTApada tIrthane namaskAra karyo che. A tIrthathI bharata cakravartInA puNya ane yaza cAretarapha phelAyA. A pramANe tIrthane meTe mahimA che. 61 zrI bAhubalInI kathA TUMkAmAM A pramANe jANavI-- takSazIlA nAmanI nagarImAM mahA parAkramI zrI RSabhajinezvaranA putra bAhubalI rAjA rAjya karatA hatA. ekavAra : chaghastha avasthAmAM zrI AdinAtha prabhu pRthvI upara vihAra karatA karatA te nagarInA bahAranA udyAnamAM samesaryA. mALIe te hakIkata bAhubalIne jaNAvI. tethI prasanna thaelA te rAjAe tene cAmara
Page #300
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUraprakaraspaSTAdi 28 chatra sivAya sarvAM ghareNAM ApyA. tyAra pachI khAhumaloe vicAra karyo ke prabhue atyAra sudhI bharatanI ghaNI Rddhi joI che mATe atyAre sAMja paDavA AvI che tethI rAtrIe mArI Rddhi joi zakaze nahi, tethI AvatI kAle savAre peAtAnI saghaLI Rddhi sahita huM prabhune dhAmadhUmathI vAMDhavA -jaiza. AvA vicArathI mAhubalI te vakhate ( sAMje ) prabhune vaMdana karavA gayA nahi. tyAra pachI pradhAnane melAvI khIje divase savAre prabhune vaMdana karavA javA mATe caturaMgI senA taiyAra karavAne *mAvyuM. Ije dIvase savAramAM vhelA prabhu teA kAusagga pArIne bIje sthaLe vihAra karI gayA. thADA vakhata thayA pachI bAhubalI rAjA meATI Rddhi sAthe prabhune vaMdana karavA AvyA. paraMtu prabhu te vakhate vihAra karI gayA haiAvAthI jaNAyA nahi prabhu vihAra karI gayA che evu jANI pAtAnA maMda bhAgyane niMdatA bAhubalI vilApa karavA lAgyA. tethI temanuM badhu... sainya paNa vilApa karavA lAgyuM. chevaTe pradhAnAe rAjAne samajAvyuM ke prabhu tA apratibaddha vihArI che tethI khIje vihAra karI gayA. paraMtu prabhu je sthaLe kAusaggamAM rahyA hatA te sthaLe prabhunA e caraNuthI alaMkRta 'jina prAsAda karAveA. jethI prabhunI haMmezanI yAdagIrI raheze, te uparathI mAhubalIe tyAM ratnamaya pIThikA ( ATalI ) manAvI. prabhunA caraNakamalanI sthApanA karI. pachI rAjA huMmezAM tenI ArAdhanA ( bhakti-darzana ) karavA lAgyA. tyAra pachI temanA vazamAM thaelA lAkhA rAjAe te tIrthanI
Page #301
--------------------------------------------------------------------------
________________ 288 zrIvijayapadrasUrikRtaArAdhanA karI. chevaTe jyAre A duHSama ArAnA prabhAvathI svecchanuM baLa vadhI gayuM tyAre te tIrtha temanA hAthamAM gayuM, ane tyArathI te haja e nAmanAM tIrtharUpe oLakhAyuM. A pramANe tIrtha karAvanAranuM dhana kIrtine vadhAranArUM thAya che evuM jANIne svarga ane mekSanI IcachAvALA bhavya jIe pitAnuM dhana tIrthanI aMdara jarUra vAparavuM joIe. che dati bAhubali kathA che te bharata cakravatIe karAvela aSTApada tIrthanI kathA te prathama zrI rASabha jinezvara eka lAkha pUrva varSa sudhI cAritra pALIne aSTApada parvata upara mokSe gayA. te vakhate ghaNuM deve bhegA thaIne prabhunI urdhvadehika kiyA (nirvANa pAchaLanI kiyA) karIne pita pitAne sthAne gayA. prabhunI upara bhaktivALA temanA putra. zrIbharata cakravatIe je sthaLe prabhu nirvANa pAmyA. te jagA upara potAnA varSaki ratnanI pAse cAra dvAravALuM ane zubha AkAravALuM eka jana lAMbu ane traNa gAu uMcuM jinAlaya baMdhAvyuM. te jinAlaya nandIzvara dropanA. jinAlaya jevuM hatuM ane te siMhaniSadyA nAme prasiddha thayuM. te tIrthane viSe pita pitAnA varNa ane pramANavALI covIse jinerenI pratimAo sthApanA karI. te jinAlayane suva nA daMDa ane kalazathI zaNagAryuM. tenA upara pharatI. dhajAo bharata rAjAnI kIrtine cAre bAju phelAvatI hoya tevI jaNAya che. A pramANe tIrthane viSe pitAnuM dhana.
Page #302
--------------------------------------------------------------------------
________________ 28 zrIkaramakaraspArdhAdika vAparI bharata cakavartIe jema muktinA avyAbAdha sukha meLavyAM, tema bhavya chAe paNa tIrtha bhaktinA prabhAve avyAbAdha muktinAM sukha meLavavAM. - Iti bharatakArita aSTApada kathA che " avataraNa-e pramANe ogaNatrIsamuM caityadvAra kahIne have trIjuM kSetra je zrutajJAna te rU5. trAsamA dvAranuM svarUpa jaNAve che - - (rahetarisTavRttam) jJAnaM jagatrayahitaM punarapyadhIte, sozvArtharfeta rANaghATe meM svarNadhIkanakakAcakRtAdarAste hemaiva satyamadhigatya kimu tyajanti jinakathita thatajJAnahitakara traNa jagatanuM jANiye, AryarakSitanI para bhaNiye suNuM avadhAriye; anya zAstrajJAna tevA lAbha nA che je kare, kAma senuM kAca pILe kAma tevuM nA kare. 1 lekArtha -anya zAstronA abhyAsa vaDe paMDita chatAM paNa zrIAryarakSitanI peThe traNa jagatamAM hitakArI jJAnane pharIthI abhyAsa kare che. daSTAnta kahe che ke jeoe 12 14 15 16 19
Page #303
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra90 zrIvijayapatAsUrikRta senAnI buddhithI suvarNa sarakhA dekhAtA kAcane viSe Adara karyo che teo sAcA senAne meLavIne zuM tene tyAga kare? arthAt na kare. dara , pAtha -have kavirAja Itara eTale anya dhamIenA zAstra karatAM jenAgamanI vizeSatAM jaNAvatAM kahe che ke zrIAryarakSita anya anya darzanene abhyAsa karIne paMDita paNuM meLavyuM hatuM, athavA te lekamAM mahA vidvAna tarIke manAyA hatA, chatAM paNa temaNe traNa jagatane hitakAraka evA nAgamane pharIthI abhyAsa karyo. A zrutajJAna A leka ane paraloka e baMne lekamAM hitakAraka hovAthI traNe jagatane hitakAraka kahyuM che. A bAbatamAM daSTAnta ApatAM kavirAja jaNAve che ke keIka mANase A senuM che evuM mAnIne tenA jevo jaNAte kAcane kakaDo grahaNa karyo te mANasa jyAre sAcA senAne meLave tyAre te (manuSya) te sAcA sonAne tyAga kare ? athavA sAcA sonAne oLakhanAra jema tene tyAga karatA nathI tema sAcuM jJAna eLakhanAra sAcA jJAnane paNa tyAga karato nathI ja. 62 zrI AryarakSitasUrinI kathA mAhezvarI nAmanI nagarImAM somadeva nAme brAhmaNemAM agresara brAhmaNa hatA. tene phalyumitrA nAmanI strI hatI. te jinezvaranI AjJAnuM pAlana karanArI hatI. temane Arya rakSita nAme putra hato. teNe vidyAne abhyAsa karavA mATe pitAnA dezane tyAga karyo. paradezamAM rahIne badhA laukika zAstrone
Page #304
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaraprakaraspAryAdi 291 abhyAsa karyo. abhyAsa karIne ghera AvyA tyAre nagaranA lekee temane mATe praveza mahatsava karyo, pachI temaNe jana samudAyane vidAya karI gharamAM AvIne potAnI mAtAne namaskAra karyo. tyAre mAtAne udAsa joIne kahyuM ke he mAtA! badhA leke mArA AvavAthI rAjI thayA che tyAre tame udAsa kema cho ? tyAre mAtAe kahyuM ke je te daSTivAdane abhyAsa karyo hota te tane Avelo joIne mane ghaNe AnaMda thAta. * mAtAnI vAta sAMbhaLI AryarakSite vicAryuM ke mArI -abhyAsathI je ke samasta leka santoSa pAme, paNa jethI mArI mAtA ja santoSa na pAme to te abhyAsa zA kAmane? haju paNa huM kAMI bhaNuM jethI mAtAne harSa thAya. kAraNa ke mAtA saMtoSa pAme te traNa jagata saMtoSa pAmeluM ja che. tethI temaNe mAtAne pUchayuM ke daSTivAda keNa bhaNAve che te kahe. tyAre teNIe kahyuM ke tenA bhaNavanAra sUri mahArAja tArA mAmA ahIMja vanamAM rahelA che. tyAra pachI ArakSita savAramAM vahelA daSTivAda bhaNavA sArU pitAnA gherathI nIkaLI gayA. vanamAM jatAM temane malavAne Atura mitra zeraDInA sADA nava sAMThA laIne AvatA sAme maLe. temaNe tene nehathI bheTIne potAne ghera meka. mitre ghera jaIne te sAMThA Arya rakSitanI mAtAne ApyA. AthI mAtAe vicAryuM ke A nimittathI saMbhava che ke mAre putra sADA nava pUrve bhaNaze. AryarakSita udyAnamAM jaI gurUne vaMdIne kahyuM ke mane daSTivAda bhaNAvo. tyAre
Page #305
--------------------------------------------------------------------------
________________ 292 zrIvijaya pavasUrikRta -- gurUe kahyuM ke A daSTivAda dIkSita sAdhuethI ja bhaNuM zakAya che paraMtu zrAvakane bhaNAvAya nahi. tyAre AryarakSita kahyuM ke mane dIkSA ApIne bhaNuM. tyAre gurUe temane dIkSA ApI ane saghaLe sAdhune AcAra zIkhavyuM. tyAra pachI thoDA ja vakhatamAM teo agiAra aMga bhaNe gayA. tyAra pachI pote bhaNelA pUrve kAMIka zIkhavIne gurUe kahyuM ke have huM AnAthI AgaLa pUrva jANato nathI mATe tame zrI vAsvAmInI pAse jAo ane ullAsathI bAkInA pUrvane abhyAsa kare. A pramANenI gurUnI AjJAthI teo vajAsvAmInI pAse gayA ane nava pUrva saMpUrNa bhaNyA. ne dazamA pUrvane kAMIka abhyAsa thaye. tyAre udvega pAmelA AryarakSita munie kahyuM ke have keTaluM bhaNavAnuM bAkI rahyuM che. tyAre temaNe kahyuM ke samudramAMthI TIMpA jeTaluM tame bhaNyA cho. ane bIju badhuM hajI bAkI che. te vakhate nirUtsAhI banelA temaNe temanI rajA lIdhI ane pitAne teDavA AvelA pitAnA nAnA bhAI Arya phazurakSitanI sAthe gurUnI pAse AvyA. - tyAra pachI rAjI thaelA sUrivare ArakSitane pitAne pade sthApana kayAM ane temane AcArya padavI ApI. pRthvI upara vicaratA AryaratisUrie ghaNuM jIne pratibaMdha pamADe. temaNe pitAnI mAtA, pitA tathA pitAnA bhAI Aryaphalsa vagere saghaLAM sagAMone dIkSA ApI ane uttama gati pamADI. e pramANe ArakSitasUri ghaNA lAMbA vakhata sudhI zrIarihaMta zAsananI pitAnA rUDA jJAna vaDe prabhA
Page #306
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaraprakaraspaSTAda: 293 cUnA karIne samAdhi maraNa pAmIne trIjA devaleAkamAM gayA. Arya rakSitasUrinI jema bhavya jIvae uttama zruta jJAnanI ArAdhanA karI pAtAnA ane paranA uddhAra karavA. avataraNa:-phrIthI paNa jaNAve che: 5 Iti Arya rakSitasUri kathA / E re - zruta bhaktinI vizeSatA 3 4 paTha paThati yatasvAnnAdinA lekhaya svaiH, ( mahinovruttama) 5 11 1 0 13 12 14 smaravitara ca sAdho (sAdhau ) ? jJAnametaddhi tatvam // 17 1 15 16 19 zrutalavamapi putre pazya zayyaM bhavo'dAt, 20 21 26 22 23 25 24 jagati hi na sudhAyAH pAnataH peyamanyat // 63 // haibhavya! bhaNu zrutajJAna karatu'shAyanita bhaNanArane, annAdi deI lakhAvaze dhana vAparIne tehane yAda kara tuM anyane te Apaje te tatvane, putrane zayyaMbhave ApyuMja amRtapAnane 1 anya pINAmAM caDhe jima pAna amRtanu khare, anya jJAne tema jina zrutajJAna uttama uccare; tehathI tatvA pichANI dhama nila sAdhIe, chaDI kaSAyA viSayane nirvANanA sukha pAmIe.r
Page #307
--------------------------------------------------------------------------
________________ 294 zrIvijayapadhasUrikRta lekArtha -he sajjana ! jJAna bhaNu. jJAnane pATha karanArane annAdi vaDe sahAya kare dravyathI jJAna lakhAvo, jJAnanuM smaraNa kare. ane bIjAne jJAna dAna kara. kAraNa ke jJAna eja tatva che. juo zayyabhava nAmanA munie pitAnA putrane zratane leza paNa Ape. jagatanI aMdara amRtanA pAna sivAya bIjuM ke uttama pAna (pINuM) nathI. 63 spaNartha:-zratanI bhakti kevI kevI rIte karavI te jaNAvatAM kavi kahe che ke he sajajana! tame mRta jJAnane. abhyAsa kare. vaLI jeo zrutajJAna bhaNe che tevA munie vagerene AhAra tathA vastra vagerenA dAna vaDe sahAya karanArA thAo. bIjAone dravya ApIne zratajJAna lakhAve. kAraNa ke kahyuM che ke je dhanya purUSo jenAgamanAM pustaka lakhave che teo sarva zratane jANIne siddhimAM jAya che temAM saMzaya. nathI. vaLI smaraNa kare eTale je bhaNyA che tene saMbhArI jAo. temaja bIjAne jJAnanuM dAna Ape eTale bIjAone bhaNAve. kAraNa ke A jJAna eja sAra che. kAraNa ke te A bhavamAM ane parabhavamAM upakArI che. A bAbatamAM daSTAnta. ApatAM jaNAve che ke zayyabhava nAmanA sUrie pitAne putra manaka ke jeNe temanI pAse AvIne bAlyAvasthAmAM dIkSA lIdhI hatI ane sUrie jANyuM ke tenuM AyuSya ja bAkI che tethI tenA kalyANane mATe zrutanA sAra rUpa dazavaikAlika sUtra banAvIne bhaNAvyuM. (A manaputranI kathA pahelAM AvelI hovAthI tyAMthI joI levI. ) jema jagatanI
Page #308
--------------------------------------------------------------------------
________________ zIkapUraprakaraspaSTothadi: aMdara amRtanA sivAya bIjuM kaI sAcuM pINuM nathI tevI rIte zratajJAna jevuM bIjuM kaI uttama jJAna nathI. " avataraNa-e pramANe zrutajJAnanA upadeza rUpa trIsamuM dvAra kahIne have zrIsaMghanuM varNana kare che - - I zavihitara . chokebhyo nRpatistato'pi hi varazcakrI tatoM vAsavaH, sarvabhyo'pi jinezvaraH samadhiko vizvatrayI naaykH|| 14 13 16 17 18 so'pi jJAnamahodadhiH pratidinaM saGgha namasyatyaho, 20 - 11 21 18 19 23 25 24 vairasvAmivadunnati nayati taM yaH saH prazasyaH kSitau // 6 // lekathI sajA kavara cakIza tethI kane, zreSTha jANo sarvathI adhikA gaNe jinarAjane ? jJAna siMdhu teha paNa praNamaMta nita zrI saMghane, vajanI jima je kare unnata vakhANuM tehane. 1 plekArtha -leka (prajA)nA karatAM rAjA pradhAna che. tenAthI cakravartI pradhAna che, tenAthI Indra pradhAna che, A sarva karatAM traNa jagatanA svAmI je tIrthakara te sarvottama che. AvA sarvottama jJAnanA bhaMDAra samAna tIrthakara paNa je saMghane dararoja praNAma kare che te saMghanI zrI vAsvAmInI jema je unnati kare che te pRthvI upara vakhANavA lAyaka che. 64
Page #309
--------------------------------------------------------------------------
________________ 296 : zrIvijyapaddhasUrikRtapaSTArtha-zrIsaMghanI pradhAnatA dekhADatAM kavi jaNAve che ke lokenI aMdara rAjA pradhAna athavA zreSTha che. rAjAomAM paNu cakravartI rAjA uttama che. eTale rAjA bo paNa cakavatIne name che. cakravartIo karatAM paNa vAsava eTale Indra mahArAja uttama che. A badhAnA karatAM paNa traNa jagatanA svAmI je tIrthakara te sarvathI uttama che. A sarvathI uttama jJAnanA bhaMDAra sarakhA zrIkevalI tIrthakara bhagavAna uttama che. te paNa dararoja zrIsaMghane praNAma kare che. sAdhu sAdhvI zrAvaka zrAvikA rUpa saMgha jANo. A sarvane vaMdana karavA lAyaka je saMgha che te saMghane jeo zrIvAsvAmInI jema unnati pamADe che teo A pRthvI upara kharekhara vakhANavA lAyaka che. A zrIvAsvAmInI kathA prathama AvI gaelI hovAthI ahIM ApavAmAM AvI nathI. 24 avataraNa-pahelAM jaNAvela zrIsaMghane vizeSa mahimA jaNAve che - . (phaviDitattama) ko'pyanyo mahimA'styaho bhagavataH saGghasya yasya sphurat-, kAyotsargavalena zAsanasurI sImandharasvAminam // nItvA tatkRtadoSazuddhisuditAM yakSArthikAM cAnayat , 14 16 12 15 17 18 19 20 22 23 kiM tvatannanu tatprabhAvavimavastIrthaGkaratvaM bhavet
Page #310
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUraprakarasvArthIdi: . 27 kAussagna karela che mena dharIne harSane. sImaMdhara svAmI kane laI jAya yakSA zramaNane zAsanasurI prabhue kahelI zuddhithI te khUza thaI laI jAya te svasthAna tene saMgha parabhakti dharI. 1 te saMghanI stavanA karI zrInaMdasUtre deIne, vividha upamA saMghabhakti tIrtha patitA ve ane ratna khANa samAna temAM bhAvi jinavara gaNadharA, maNanANa avadhi jJAnavaMtA pramukha tyAM ratna kharA. 2 'lokArtha:-mahAprabhAvazAlI zrIsaMghane kaIka apUrva prabhAva jaNAya che. je zrIsaMghanA kAryotsarganA bala vaDe zAsanadevI yakSA sAdhvIne zrI sImaMdhara svAmI pAse laI gaI ane temaNe (zrI sImaMdhara svAmIe) karelI (tenI) zuddhithI harSa pAmelI tene (yakSA sAdhvIne) pAchI laI AvI. mATe kharekhara zrIsaMghanA mAhAmya rUpI vibhava vaDe tIrthakarapaNuM thAya (pamAya) che. 65 paSTArtha-kavirAja jaNAve che ke mahAprabhAvazAlI zrIsaMghane keI apUrva prabhAva jaNAya che. kAraNa ke A zrIsaMghanA sakurAyamAna kAusaganA prabhAve zrIzAsanadevI zrIsthUlabhadranI bahena yakSA sAthvIne mahAvidehamAM vicaratA tIrthakara zrI sImaMdharasvAmInI pAse laI gaI tyAM zrI sImaMdharasvAmIe te yakSA sAthvInA deSanI zuddhi karI. ane pitAnI zuddhi thavAthI harSita thaelI yakSA sAdhvIne te zAsanadevI pAchI upAzraye laI AvI. A pramANe zAsana
Page #311
--------------------------------------------------------------------------
________________ 298 zrIvijayapakvasUrita devI yakSA sAdhIne ahIMthI mahAvideha kSetramAM laI gaI, ane tyAMthI temane pAchI upAzraye lAvI te zrIsaMghana kAusagane apUrva mahimA jANa. ahIM yakSA sAdhvIne, diSa A pramANe jaNa-A yakSA sAdhvI te sthUlabhadranA bahena hatAM ane te sAdhvIe pitAnA nAnA bhAI zrIyakane paryuSaNa parvamAM upavAsa karAvyo ane te upavAsane lIdhe zrIyakane je vipatti (maraNa) thaI te deSathI tenI zrI sImaMdhara svAmIe zuddha karI. A zuM zrIsaMghane e che - mahimA che? athavA ocho nathI eTaluM ja nahi paraMtu zrI , saMghanA mahAmya rUpa vaibhava vaDe tIrthakaraNanI prApti paNa thAya che. A zrI saMghane apUrva mahimA jANo. A bAbatanI kathA AgaLa zrIsthUlibhadranA caritramAM saMbadha hovAthI tyAM jaNAvavAmAM Avaze. 65. - avataraNa -e pramANe 31 muM saMgha varNana dvAra kahyuM, A saMgha sAdhu sAdhvI zrAvaka zrAvikA ema cAra prakArane che. temAM prathama sAdhu dvArane vizeSatAthI jaNAve che - (masTina vRtta) bhavati hi bhavapAraH zuddhayA sAdhubhaktyA, dhanagRhapatijIvAnandavaidyezavatmAk // pRthurapi hi payodhistIryate cArutaryA, - 15 16 13 timirabharabhRto'dhvA dIpayA dIpayaSTayA 14 // 66 //
Page #312
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkakhUraprakaspiSTAthIdi: 29 dhana zeTha jIvAnada sAdhunI bhakti karI, saMsAra sAgarane taryo tima bhavya muni bhakti karI pAra bhavane zIdhra pAme jema uttama vahANathI, jaladhi tIre jAya tamamaya mArga kApe dIpathI, 1: lekArtha -prathama dhana nAmanA zreSThI ane jIvAnanda nAmanA vaidarAjanI jema sAdhunI zuddha bhakti vaDe bhavane 52 mamaya che. kAraNa ke vistAravALe paNa samudra suMdara heDI vaDe karAya che. ane aMdhakAranA samudAyathI bharele mAga tejasvI dIpaka vaDe pasAra karAya che. da6 '.. spaSTArtha --cAra prakAranA saMghamAMthI tenA prathama bheda sAdhu munirAjanI bhakti karavAthI A saMsArane pAra pa. pamAya che. A bAbatamAM daSTAnta ApatAM jaNAve che ke jema dhana nAmane gRhapati eTale sArthavAha tathA jIvananda nAmanA zreSTha vaidya jema saMsAra samudrane pAra pAmyA, tema bhavya jIva sAdhunI bhaktithI saMsArane pAra pAme che. ahIM evI zaMkA thAya ke nAnI evI sAdhunI bhaktithI A mATe saMsAra samudra kevI rIte tarI zakAya? to tenA javAbamAM jaNAve che ke meTA vistAravALo samudra zuM nAnI heDI vaDe tarI zakAtuM nathI? arthAta hADI nAnI che te paNa tenAthI mATe samudra jema tarI zakAya che temanAnI chatAM zuddha evI munirAjanI bhaktithI paNa A mATe saMsAra rUpI samudra tarI zakAya che. vaLI A bAbatamAM daSTAnta ApatAM jaNAve che ke aMdhakAranA samUhathI bharela mArga zuM tejasvI dIvA.
Page #313
--------------------------------------------------------------------------
________________ 300 zrIvijyapadhasUrikRta- vaDe oLaMgAte nathI? arthAta jema dave nAne che te chatAM paNa ghera aMdhakArathI bharelo mArga tenA vaDe oLaMgI zakAya che tevI rIte sAdhu mahArAjanI bhakti vaDe A saMsAra samudra tarI zakAya che. 66 dhana gRhapati tathA chavAnaMda vaidyanI kathA - A jaMbudvIpamAM pazcima mahAvidehamAM kSitipratiSThita nAme meTuM nagara che. tyAM prasannandu nAme nyAyI rAjA hatuM. te nagaramAM saMpattivALo dhana nAme sArthavAha hate. eka vAra te dhana sArthavAha sAthenI sAthe vasantapura tarapha cAlyuM. te vakhate dharmazeSa nAme muni te saMgha sAthe cAlyA. raste jatAM comAsuM besI gayuM. tethI AgaLa jaI zakAya tema nahi hovAthI sAthenA leke jhupaDAM banAvIne rastAmAM rahyA. te vakhate maNibhadde ApelA eka jhuMpaDAmAM gurU paNa comAsuM rahyA. have comAsuM lAMbuM cAlavAthI lokonI pAsenuM bhAthuM pUruM thaI gayuM. tethI sArthanA leke kandamUla phala vagere khAvA lAgyA, paraMtu gurU te te nahi letAM yathAzakti tapa kare che. te vakhate apUrva bhaktibhAvavALA sAthe vahe sAdhuone pitAnA gheira vinaMti karIne temane thIjA ghIthI pratilAlyA (ghI herAvyuM) have comAsuM pUruM thayuM tyAre dhamaSa munine upadeza sAMbhaLI dhana sArthavAhe gRhastha dharma aMgIkAra karyo. pachI tyAMthI te vasantapura nagare gaye. tyAM potAne sAmAna vecIne tyAMthI pAchA potAne ghera AvyuM. pachI AyuSya puruM thaye maraNa pAmIne uttarakurUmAM dhana sArthavAha yugalika rUpe
Page #314
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUraprakaraspaSTAdika 302 utpanna thayA. tyAMthI kAla karIne saudharma devalekamAM uttama devapaNe upanyA. tyAMthI cyavIne mahAvideha kSetramAM gandhasamRddhaka nAmanA nagaramAM zatabala rAjAnI candrakAntA nAmanI rANInI.. kukSithI mahAbala nAme putra rUpe upaje. anukrame vRddhi pAmate yuvAvasthAne pAmyo tyAre mAbApe vinayavatI nAme kanyA sAthe paraNAvyuM. tyAra pachI zatabale mahAbalane gAdIe besADIne pote dIkSA lIdhI ane anukrame kAladharma pAmI sva. gayA. pRthvInuM nyAyathI pAlana karatAM mahAbala rAjA cAra purUSArthane sAdhavA lAgyA. prauDha avasthAmAM svayaM buddha. nAmanA maMtrIthI bedha pAmelo rAjA parama vairAgyane pAme. tyAra pachI putrane rAjya upara sthApone pote maMtrI sAthe dIkSA lIdhI. aMte anazana karIne samAdhi maraNa pAmyA ane IzAna devakamAM lalitAMga nAme deva thayA ane temane svayaMprabhA nAme devI hatI. te svayaM prabhA ghaNe kAla bhege jogavIne tyAMthI cyavI gaI ane lalitAMga deva teNInA vigathI duHkhI thaye. tethI niraMtara vilApa karate ane bhUtathI pIDA hoya tema bhamato bhamate te kaI ThekANe . AnaMda pAmato nahoto. have svayaMbuddha mantrI paNa lAMbe vakhata vrata pAlIne IzAna devalokamAM daDhadharma nAmane deva che. teNe lalitAMga pAse AvIne tene bedha pamADe. lalitAge tene potAnI strI kayAM utpanna thaI che ema pUchayuM, tyAre teNe avadhi jJAnathI tene vRttAnta jANune kahyuM ke dhAtakI khaMDanA mahAvidehamAM nanTigrAma che. tyAM nAgilanI nAgazrI strIne viSe
Page #315
--------------------------------------------------------------------------
________________ 302 -- zrIvijayapadhasUrikRtache kanyAnA upara ati duHkhI sAtamI putrI rUpe tamArI priyA utpanna thaI che. putrInA janmathI duHkhI mAbApe tenuM nAma paNa pADayuM nathI, tethI lake tene nirnAmikA nAmathI belAve che. anukrame vRddhi pAmelI sAkSAta abhAgya bhUmi sarakhI te yuvAvasthA pAmI tyAre eka vakhata mAtAnA apamAnathI ke pAyamAna thaIne vanamAM gaI tyAM yugandhara nAmanA mahAmunine joIne temane praNAma karI teNIe jinezvare kahela zarma meLavyuM. hAlamAM bhavathI nirveda pAmelI teNuM anazana karIne rahelI che mATe tyAM jaIne teNIne tamAruM svarupa jaNAvo, jethI maraNa pAmIne te tamArI priyA thAya. lalitAge paNa tema karyuM tethI tene viSe rAgavALI te maraNa pAmIne prathamanI jema svayaMprabhA nAme tenI vahUbhA thaI. teNInI sAthe krIDA karatAM ghaNe kAla - pasAra thaye, ekavAra naMdIzvara dvIpe jatAM mArgamAM cyavI gaye. ane marIne Aja dvIpamAM pUrva videhamAM hAla nagaranA rAjA suvarNacaMghane vajA jaMgha nAme putra thaye. yaMprabhA paNa vIne puMDarIki nagarImAM vajana cakravatInI zrImatI nAme putrI thaI. pUrvabhavanA premane lIdhe te baMnenuM baMnenA mA bApe meTA mahatsava pUrvaka lagna karyuM. tyAra pachI svarNa jaMgha rAjAe vAjaMghane gAdIe besADIne pote dIkSA lIdhI. svarNa jaMgha paNa nItipUrvaka rAjya karavA lAgyo. rAjyanA lebhathI putre jhera ApavAthI baMne marIne yugaliyA thayA. tyAMthI marIne saudharma devaleke baMne prItivALA deva thayA. tyAMthI pIne ghaNuM puNyavALA vajajaMghano jIva Aja dviIpamAM mahAvideha kSetramAM suvidhi nAmanA vaidyano jIvAnanda
Page #316
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaraprakaraspaSTAthadi: 304 nAme putra thaye. teja nagaramAM jAne mahIdhara nAme putra hate. tathA pradhAnane subuddhi nAme putra hatuM. sAthe pati sAgarane pUrNabhadra nAme putra hato. dhana zreSTine guNakara nAme ce putra hatuM. A tarapha zrImatIne jIva devakathI AvIne Izvara nAmanA zeThane kezava nAme putra the. A pramANe javAnanda vagere cha jaNAne paraspara daDha maMtrI thaI. eka vAra jIvanandane ghera rahelA temaNe bhikSAne mATe AvelA eka munine joyA. te sAdhunuM zarIra kRminA samUhathI vyApta hatuM. temanA gayA pachI teo paraspara kahevA lAgyA ke ApaNe pApI chIe, kAraNa ke A ni:spRha muninI zreyAvRtya karavAnI ApaNI buddhi thaI nahi. te pachI A dhana ane janma vaDe zuM? * tyAra pachI te chae jaNA gazIrvacandana, ratnakaMbala, zikSapAkatela vagere laIne muni je sthaLe hatA te vanamAM gayA. ane muninI rajA laIne teo taratanI marelI gAyanuM kalevara lAvyA ane lakSapAka tela vagerenA prayogathI muninA zarIrane masaLIne temAMthI karamIAone kADhIne te mRta kalevaramAM nAkhIne muninA zarIrane roga rahita karyuM. munie anyatra vihAra karyo ane teo paNa pitAne dhanya mAnatA pita pitAne sthAne gayA. tyAra pachI vairAgya AvavAthI chae jaNAe saMyama lIdhuM ane samAdhi pUrvaka marIne azruta devalokamAM deva thayA. tyAMthI cyavIne temAMthI pAMca jaNa puMDaragiNI nagarImAM
Page #317
--------------------------------------------------------------------------
________________ 304 zrIvijyapadyasUrikRta vajasena rAjAnI dhAriNI nAmanI rANanA putro thayA. ane kezavane jIva suyazA nAme sArathi thayo. tathA vaidyane jIva vajI nAme cakravartI che. rAjaputrane jIva bAhu nAme, trIje mannI putrane jIva subAhu nAme, zeTha ane sArthezanA putro pITha ane mahApITha nAme thayA. tathA suyazA bAlyAvasthAthI ja sArathi thaye. badhAne pUrva bhavanA snehane lIdhe daDha prIti thaI. : have vajasena rAjA vajanAbhane gAdIe besADI vatra laIne tIrthakara thayA. vajAnAbha rAjA paNa sarva vijayane jItIne cakavata thayA. temaNe tIrthakara pitAnI pAse dharma sAMbhaLIne potAnA cAre bhAIo tathA sArathinI sAthe dIkSA lIdhI. tyAra pachI vajanA AcArya pada pAmyA ane voza sthAnakanI ArAdhanA karI tIrthakara nAmakarma nikAcita karyuM. yAvRtya karatAM bAhue cakavartI paNAnA puNyane baMdha karyo.. sAdhuonI vaiyAvRtya karatAM subAhue cakravartInA balane jItanAra bAhunuM apUrva bala meLavyuM. sAdhunI vaiyAvRtya ane vizrAmaNAmAM Asakta A baMnene dhanya che. e pramANe, vajanAbha gurUe bAhu ane subAhunI prazaMsA karI. te sAMbhaLIne pITha ane mahApITha vicAravA lAgyA ke jeo kArya karanArA che teo lekamAM vakhaNAya che ane svAdhyAyamAM tatpara rahenArA ApaNane keNa vakhANe? e pramANe mAyA zalyathI teoe strItvapaNuM ApanAra karma bAMdhyuM. vratane pAlIne aMte anazana karIne te chae marIne sarvArthasiddha vimAnamAM deva thayA. tyAMthI cavIne vajanAbhane jIva aSabha
Page #318
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUraprakaraspaSTAthadira 305 deva nAme prathama jinera thayA. bAhane jIva bharata cakravartI . subAhune jIva bAhubalI je. pITha ane mahApITha, mAyA zalyathI brAhmI ane suMdarI thayA. suyazAne jIva zreyAMsa, kumAre thayA. A badhAe e te bhavamAM mokSa meLavyuM. A pramANe muninI vaiyAvRtya (bhakita) karIne te che e jaNAe cakravartIpaNuM vagere moTI padavI meLavI. A daSTAMta manamAM dhAraNa karI bhavya chee parama ullAsathI munirAjanI bhakti karI mAnava janma saphala kare. ' ' avataraNa-cAlu sAdhubhaktinA varNana prasaMge vizeSa upadeza Ape che - ( zAstraviratavRttaP). 17 18 19. dAnaiH prAsukabhaktapAnavasanAvAsauSadhAnAM mune 1 9 10 11 12 -- yAtratyakRtezca vismayakarA bhAgA balaM cApyate // 6 7 14 15 16 13 zrImadvAsubAhubatparabhave sA kAmagavyapyaho, ___ saccArIjaladAnakomalakarasparalaM tuSyati // 67 // nirjIva bhajana pAna nA sthAna auSadha sAdhune, ApatA karatA suraMge tema vaiyAvRtyane apAzcaryakAraka na pAme tio alAki zaktine, daSTAMta bAhu subAhunuM tima kAmadhenu gAyane. 1 10
Page #319
--------------------------------------------------------------------------
________________ 306 zrIvijayapavasUrikRtazreSTha cAre nAkhatAM jalapAna tema karAvatA, saMteSa mAhe mahAlatI kemala kare paMpALatA; auSadhAdika deImunine bAhu bharata nRpati thayA, vizrAmAdikathI subAhu bAhubali kevalI thayA. 2 zlokArtha-munirAjane nirdoSa bhojana, pANa. vastra, nivAsa ane auSadha karAvavAthI tathA vaiyAvRtya karavAthI zrImAn bAhu ane subAhunI jema parabhavamAM vismayakAraka bhego ane baLa maLe che. ahIM daSTAnta kahe che ke te kAmadhenu paNa sAre cAro ane pANI ApavAthI tathA hAthanA kemala sparza vaDe atizaya saMtoSa pAme che. 67 spaSTArtha-sAdhu munirAjane prAsuka eTale acitta ane nirdoSa bhejana, pANI, vastra rahevAnuM sthAna tathA auSadha ApavAthI temaja temanI vaiyAvacca karavAthI eTale sArasaMbhALa rAkhavAthI bAhu ane subAhunI jema parabhavamAM jenArane Azcarya upajAvanArA bhego ane bela maLe che. kAraNa ke zrImAna bAhue AgalA bhavamAM munine anapAna auSadha vagere lAvI ApyAM hatAM te zrIrAmabhadevanA prathama putra bharata cakravatI thayA. ane cakravartInA bhAge meLavyA. temaja subAhue munino vaiyAvacca karI hatI te tamane bAbalinA bhavamAM evuM bala prApta thayuM ke temaNe bharata cakravartIne paNa jItyA. A bAbatamAM kavirAja daSTAnta ApatAM jaNAve che ke kAmadhenu gAyane sAro cAre pANI ApavAmAM Ave ane kemala hAthe paMpALavAmAM Ave to te paNa ghaNuM rAjI thAya
Page #320
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIpUraprakaraspaSTAthadi: 307 che ane sarva vAMchita pUre che. ema vicArI munine nirdoSa ane pAna vagere ApavAmAM tathA vaiyAvRtya karavAmAM bhavya jIe niraMtara udyamavaMta thavuM. A bAhu subAhunI kathA AgalA lekanA vivaraNamAM ApI che. tethI ahIM jaNAvI nathI. 67 " avataraNa-e pramANe batrIsamuM sAdhudvAra kahyuM eTale cothA kSetranuM nirUpaNa karyuM. have sAdhvInI bhaktinA upadeza rUpa pAMcamuM sUtra jaNAve che - // zArdUlavikrIDitavRttam // dharmaH prabhavo yadetadidamevAryA'pi pUjyA puna 11 - 13 - 12 14 15 yasyA dharmasamudbhavo gurujnessypyunntirytpuraa|| 19 20 25 24 saunandeyatRpe'nnikAsutagurau zrIcandanAyAM na ki, 18 20 21 26 ra3 brAhmI puSpavatIsutA kila mRgAvatyapyabhUnyuktaye // 6 // dharmanI utpatti hove purUSathI te satya che, paNa jarUra che pUjya sAdhvI tAsa zakita apUrva che lAbha uttama ApatI te gurUjanone joIe, bAhubaline mukitakAraNa bahena brAhmI mAnIe. 1 puSpacUlA agnikAsuta mukitakAraNa dhArIe, mukitahetu mRgAvatI zrIcaMdanAne vaMdIe .
Page #321
--------------------------------------------------------------------------
________________ 208 zrIvijayapadyasUrikRtazrAvikA gaNane pamADe dharma sAthvI varga e, tAsa bhakita sAdhIe te mukitanA sukha pAmIe. 2 - zlokArtha -dharma purUSathI utpanna thaelo che. te vAta ema ja che eTale A vAta sAcI che. chatAM sAdhvI paNa pUjya che. kAraNa ke tethI dharma prApti ane unnati pUrva kAlamAM thaI che. A bAbatamAM daSTAnta Ape che ke brAhmI bAhubaline mukti mATe, pUSpacUlA sAdhvI anikAputrane mukti mATe ane mRgAvatI candanabAlAne mukita mATe zuM nathI thaI? athavA te thaI che. 68. spaSTArtha -have kavirAja sAdhvIo paNuM vandana karavA lAyaka che e vAta jaNAvatAM kahe che ke je ke dharma purUSathI utpanna thaelo che. kAraNa ke dharmanI sthApanA karanAra tIrthakare tathA gaNadhare purUSa hoya che e vAta sAcI che te paNa sAdhvIe pUjya che. kAraNa ke temanAthI ghaNuM bhavya jIne dharmanI prApti ane AtmAnI unnati (kevalajJAnanI prApti vagere) pUrvakALamAM thaI che. ahIM daSTAnta jaNAve che ke bhASabhadevanI putrI brAhmIe dIkSA lIdhI hatI. te sAdhvI bAhubaline mukti meLavavAmAM nimitta thaI. hatI. kAraNa ke bAhubali jemaNe dIkSA laIne kevalajJAna pAmavA mATe ghora tapazcaryA karI chatAM kevalajJAna utpanna 'thatuM nahotuM, kAraNa ke temanA manamAM evuM abhimAna hatuM ke mArA nAnA bhAIoe mArI pahelAM dIkSA lIdhI che temane pachIthI dIkSA lenAra huM kevI rIte vaMdana karUM. mATe je
Page #322
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaraprakaraspaSTAdika 309 mane kevalajJAna upaje te mATe temane vaMdana karavuM paDe nahi. AvI bhAvanAthI ugra tapa karyA chatAM temane kevalajJAna upajatuM nathI, kAraNa ke manamAM raheluM abhimAna dUra na thAya tyAM sudhI kevalajJAna zI rIte upaje? arthAt na ja upaje. A vakhate brAhmI (ane suMdarI) e temanI pAse AvIne he vIrA! (bhAI!) hAthI uparathI utare e pramANe kahyuM te sAMbhaLIne vicAra karatAM temaNe abhimAna choDI dIdhuM. tethI tatkALa kevalajJAna upanyuM. mATe bAhubaline kevalajJAnanI prApti thavAmAM brAhmI sAthvI kAraNabhUta hatA. tevI ja rIte puSpacUlA nAme sAdhvIne kevalajJAna thayuM che chatAM gurU bhaktine lIdhe potAnA gurU agnikAputra AcArya ke je paganA vyAdhine laIne vihAra nahi karI zakavAthI eka ja sthaLe rahyA hatA, temane nirdoSa AhAra lAvI ApanAra sAdhvInA nimitte agnikAputra AcAryane paNa kevalajJAna utpanna thayuM. temaja ceTaka rAjAnI putrI mRgAvatI sAdhvI potAnA gurUjI caMdanabAlA sAdhvIne kevalajJAnanI prAptimAM nimitta banyA hatA. AthI sAbIta thayuM ke sAdhvIo paNa pUjanIka che. A bAbatamAM brAhmI sAdhvInuM daSTAnta AgaLa AvatI bAhubalinI kathAmAM kahevAmAM Avaze. pupacUlA sAdhvInI kathA A pramANe -- . puSpabhadra nAmanA nagaramAM puSpaketu nAmane rAjA hate. tene puSpAvatI nAme rANI hatI. te rANIne puSpacUla nAme putra ane puSpacUlA nAme putrI eka sAthe utpanna thayA. te baMne sAthe ramatA vRddhi pAmavA lAgyA. ane paraspara baMnene e sneha hatuM ke zarIra mAtrathI teo judA hatA. te
Page #323
--------------------------------------------------------------------------
________________ 310 zrIvijayapadyasUrikata- baMnene kalAcArya pAse sAthe bhaNavAne mokalyA. teo saghaLI kalAo sAthe zIkhyA. e pramANe vRddhi pAmatAM te bane yuvAvasthAne pAmyA. A baMnene eka bIjA sAthe gADha snehavALA jeIne rAjAe vicAryuM ke A baMnene jude jude sthaLe paraNAvavAthI baMne judA paDaze. atyAra sudhI gADha prema pUrvaka sAthe rahelA te beno je viyoga thaze te baMnenuM hRdaya phUTI jaze. AvuM vicArIne rAjAe te baMne bhAI enane eka bIjA sAthe paraNAvyA. puSpavatI rANIe AvuM agya kRtya jANIne lekanA apavAdathI vairAgya pAmIne dIkSA lIdhI. saghaLA lokee paNa rAjAnA A kAryanI nindA karI. pitAnI nindAne sahana na. karatA hoya tema rAjA paNa thoDA vakhatamAM maraNa pAmyA. maMtrIoe puSacUlane gAdIe besADa. puSpavatI sAthvI paNa tIvra tapa karIne maraNa pAmIne devalokamAM utpanna thaI. tyAra pachI deva thaelI puSpavatIe avadhijJAnathI puSpacUla ane puSpacUlAne viSaya sukhamAM ghaNuM Asakta jANIne vicAryuM ke mArAM A bALake durgatinA duHkha pAme nahi evuM mAre karavuM joIe. AvA vicArathI teNe svapnamAM ati dukhavALI narakanI vedanAo te baMnene dekhADI. savAre rAjAe pAkhaMDIone narakanI vedanAnuM varNana karavA kahyuM. paraMtu teoe potAnI buddhithI kapeluM jevuM tevuM varNana karyuM. tethI rAjAne vizvAsa nahi AvavAthI annikAputra sUrinI pAse jaIne praNAma karIne narakanuM svarUpa pUchyuM. AcArya paNa aneka prakAranI narakanI vedanAnuM svarUpa svapnamAM joyuM
Page #324
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaraprakaraspaSTAthadira 311 hatuM tevuM varNavyuM. tyAre puSpacUle AcAryane pUchayuM ke A vedanA tame narakamAM jaIne joIne kahe che? AcAryazrIe kahyuM ke he rAjA ! hAlamAM huM nakkamAM gaye nathI paraMtu je pramANe tIrthakara bhagavAne zAstramAM kahyuM che te pramANe meM tenuM svarupa kahyuM che. AthI vizvAsa pAmelo rAjA jena zAsanane daDha rAgI thaye. puSpacUlA paNa narakanA dukhe sAMbhaLIne vairAgyavALa thaI. tethI puSpacUlAe pati pAse dIkSA levAnI rajA mAgI. tyAre rAjAe kahyuM ke dIkSA laIne tuM ghera ghera bhikSA mAge tethI mArI apakIrti thAya, mATe dikSA laIne paNa tuM mArA gharamAM rahe to huM tane rajA ApuM. e vAta kabUla karIne puSpacUlAe te nagaramAM rahelA vihAra karavAne azakta agnikAputra AcAryanI pAse dIkSA lIdhI. anukrame saghaLA sAdhuo bIje vihAra karIne gayA. te vakhate puSpacUlA temanI vaccovacAdi kare che. bhadraka bhAvathI gurUnI sevA karatAM tene kevalajJAna utpanna thayuM. kevalajJAna pAmyA chatAM paNa te gurUnI sevA kare che. eka vAra varasatA varasAdamAM vihAra karIne te AvI, tyAre gurUe kahyuM ke te vratanI virAdhanA karI che, tyAre teNIe kahyuM ke huM acitta varasAda varasatA AvI chuM mATe virAdhanA kevI rIte thAya? tyAre gurUe pUchayuM ke acitta varasAda te kevI rIte jANyuM ? te vakhate puSpacUlAe kahyuM ke kevaLajJAnathI huM samarata lokAlokane jANuM chuM. A sAMbhaLIne meM kevalInI AzAtanA karI e pramANe gurU zoka kare che. pachI kevalInA pagamAM paDIne gurUe pUchayuM ke mane
Page #325
--------------------------------------------------------------------------
________________ --- ra zrIvijayapadhasUrikRtakevalajJAna kayAre thaze? tyAre kevalI sAdhvIe kahyuM ke tame kheda kare nahi. tamane paNa gaMgA nadI utaratAM jarUra kevala jJAna thaze. - tethI gurU vihAra karIne gaMgAnA kAMThe gayA. ane vahANamAM besIne nadI oLaMgavA lAgyA. te vakhate pUrva bhavanA vairI keIka deve te vahANa bhAMgyuM. ane gaMgAne utaratAM gurUne zailImAM parevyA. te vakhate yAddha cittavALA gurUe vicAryuM ke "mArA zarIranA paDavAthI nadInA pUramAM rahelA chane ghAta thAo nahi" e pramANe zubha dhyAnamAM caDhelA temane kevalajJAna upanyuM. ane teja vakhate maraNa pAmIne mekSe gayA. najIkamAM rahelA vyaktara devee temane mahotsava karyo. tethI lokomAM te sthAna prayAga tIrthanA nAme prasiddha thayuM. puSpacUlA sAdhvI paNa kevalIpaNe lAMbA kALa sudhI pRthvI upara vicarIne aMte mekSe gayA. A pramANe strIo paNa bIjAne dhArmika lAbha pamADe che, mATe bhavya jIvoe parama ullAsathI sAdhvInI sevA karI saMsAra samudrane pAra pAmo. che iti puSpacUlA kathA che mRgAvatI ane candanabAlAnI kathA A pramANe - * kauzAmbI nAmanI nagarImAM zatAnIka nAme rAjA hate: tene mRgAvatI nAme rANI hatI. A tarapha sAketapura nagaramAM surapriya nAmane yakSa dara varSe mahotsava pUrvaka citrAya che. citrAele te yakSa te citaranArane mAre che. ane je citra
Page #326
--------------------------------------------------------------------------
________________ zIkapUraprakaraspaSTAthadi: nahi te saghaLA nagaramAM mArIne upadrava kare che. AthI bhaya pAmelo citArAne samudAya nAzI javA lAgyuM. tyAre rAjAe te saghaLAne nAzI jatA rahyA. pachI citArAnA nAmanI cidIo banAvI eka ghaDAmAM nAMkhe che. temAMthI dara varSe eka ciThThI kheMce che ane jenuM nAma nIkaLe te citAra te yakSane citare che. A pramANe keTaleka kAla gayA bAda eka citArAne putra kauzAmbI nagarIthI citrakaLA zIkhavA tyAM Avyo. ane kaI vRddhAne tyAM rahyo ane te vRddhA nA putra sAthe tene gADha maitrI thaI e varSe te vRddhAnA putranA nAmanI yakSane citaravAnI cIThThI nIkaLI. yamanA teDA sarakhI te vAta jANune DezI rUdana karavA lAgI. kauzAmbIthI AvelA citArAnA putre tene duHkhanuM kAraNa pUchyuM. tyAre teNIe saghaLI hakIkta tene jaNAvI. tyAre teNe kahyuM ke che mAtA ! tame raDaze nahi. tamAre putra sukhe rahe. huM ja tene badale yakSane citarIza. vRddhAe kahyuM ke tuM paNa mArA putra je che. tyAre teNe Agraha karIne te vAta kabUla karAvI. tyAra pachI te paradezI citArAe chaThThane tapa karI zuddha jaLathI snAna karI candanathI vilepana karI, zuddha vastra dhAraNa karI mukhakeza bAMdhIne navIna kucaDe tathA uttama prakAranA navA raMge laIne te yakSane citaryo. pachI teNe cakSane praNAma karIne kahyuM ke he surapriya yatha! uttama citAra paNa tamAruM yathArtha rUpa citaravAne samartha nathI te a5 buddhivALA mArI te vAtaja zI? te paNa potAnI zakita
Page #327
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 zrIvijayapakvasUrikatapramANe meM citra karyuM che temAM kAMI bhUla thaI hoya to te mAro aparAdha kSamA karaje. AvA prakAranAM vinayavALA vacanathI tuSTa thaelA te yakSe tene varadAna mAgavAnuM kahyuM. tyAre teNe kahyuM ke je tame mArA upara prasanna thayA che te. tamAre have kaI citArAne mAra nahiM evuM varadAna mane Ape. yakSe kahyuM ke tane mAryo nathI mATe e vAta to siddhaja che. mATe tArA svArthanI siddhi mATe koI varadAna mAga. tyAre teNe kahyuM ke je koI strI agara purUSanuM eka aMga jouM, te paNa tene anusare tenuM AkhuM rUpa huM citarI zakuM evuM varadAna Apo. yakSe paNa "ema thAo." evuM varadAna ApyuM. tyAra pachI lekethI pUjAele te citAre pitAnI kauzAmbI nagarIe gaye. eka vAra sabhAnI aMdara beThelA zatAnIka rAjAe kahyuM ke mAre bIjA rAjAothI zuM nyUna che? evuM pUchatAM "tamAre ramaNIya citrasabhA nathI" evuM lokee kahevAthI teNe citArAone citrasabhA banAvavAne AjJA karI. te citArAoe sabhA bhUminuM kArya vaheMcI lIdhuM, temAM pelA varadAnavALA sitArAne antaHpurane vibhAga citaravAno AvyuM. tyAM citra citaratAM teNe jALInI aMdarathI magAvatIne aMguThe che, ane pakSanA varadAnane lIdhe teNe mRgAvatInI AbehUba chabI citarI. citaratAM citaratAM kucaDAnA uparanA bhAgamAMthI te chabIne sAthaLa upara eka zAhInuM TIpuM paDayuM te citArAe dUra karyuM. pharIthI te maSI bindu paDayuM. pharIthI paheluM jeIne citArAe vicAryuM
Page #328
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIka raprakaraspAdiH 31 ke A sthaLe teNIne nakkI talanuM lAMchana che. tethI teNe tene krUra karyuM nahi. * citrasabhA pUrI thaI tyAre rAjA tesabhA jovA AnyA. jotA jotA mRgAvatInA citra pAse vyA. paraMtu sAthaLa upara te DAgha joI ne kApeleA rAjA vicAravA lAgyA ke A pApI citArAe mArI strIne jarUra bhAgavI che, nahi tA vastranI aMdara rahela te DAghane A citArA kevI rIte jANe. AthI kApelA rAjAe citArAnA doSa kADhIne tene . kATavALa pAse dIkhAne nAkhyA. mojA citArAoe " tene cakSanuM varadAna DAvAthI eka aMga uparathI AkhuM zarIra te yathA citare che evu jaNAvyu " tyAre tenI khAtarI karavAne eka kubjA dekhADIne tenuM citra citarAvyuM. te pazu citAna rAe yathArtha citaryuM. chatAM kApelA rAjAe tenA jamaNe aMguTho kapAvI nAkhIne cheDayA. tyAra pachI te citArAe tapa karI pharIthI yakSane prasanna karyo ane teNe " DAkhA aMguThAthI paNa teja pramANe citarAze " evu varadAna ApyuM. have te citArAe vicAra karyo ke A rAjAe huM nipIdhI chatAM mArI AvI karthanA karI. mATe kAIka upAyathI huM. AnA badalA la; evu vicArI teNe mRgAvatInu eka suMdara citra Alekhyu. pachI caDapradyotana rAjAne te citra dekhADyu. citra joI ne thaMDapradyote kahyu ke A suMdara rUpa kAnu" che? tyAre citArAe paNa te kauzAmbI nagarInA zatAnIka rAjAnI mRgAvatI rANInuM A citra che, e pramANe kahyuM. vaLI mRgAvatInAM rUpanAM vakhANa karatAM teNe
Page #329
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 316 zrIvijayapadyasUrikRtakahyuM ke tenuM yathArtha rUpa citaravAne te koNa zaktimAna thAya? meM te tenA rUpane aMza mAtra cice che. te tamArI - haSTinA vinada mATe tamane bheTa ApuM chuM. mRgAvatInA rUpathI mohita thaelA caMDapradyatana rAjAe dUta mokalIne zatAnIka pAse mRgAvatInI mAgaNe karI. paraMtu zatAnI nA pADI. tethI te rAjAe kauzAmbI nagarI upara lazkara sAthe caDhAI karI, tene Avate sAMbhaLIne zatAnIka rAjA bhaya pAme. ne maraDo thavAthI maraNa pAmyA. te vakhate mRgAvatI rANee vicAryuM ke mArA pati maraNuM - pAmyA ane udAyana haju bAlaka che, ane keI upAyathI mAre mArA zIlanuM rakSaNa karavuM joIe. A irAdAthI tene bhAvIne kALa vitAvavo joIe. AthI mRgAvatIe pitAnA dUtane samajAvIne caMDapradyota pAse mekalyA. teNe tyAM jaIne kahyuM ke mRgAvatI kahevarAve che ke "zatAnIka rAjA maraNuM pAmavAthI tameja have mAre zaraNa che, paraMtu putra bALaka che. je huM tene tyAga karUM te bIjA rAjAe tene parAbhava kare." AvA vacanathI prasanna thaelA rAjAe kahyuM ke "huM rakSaka chatAM tArA bALakane parAbhava karavAne keNa samartha che." ema dare jaIne rANune kahyuM. tyAre rANIe tane pharIthI maka ane kahyuM ke jyAM pradyatana rAjA nAyaka hAya - tyAM bALakane parAbhava karavAne kaNa samartha thAya? paraMtu tame svAmI te dUra dezane che ane sImADAnA rAjAo te najIkamAM che. mATe je tame mArI sAthe meLApa karavAne IcchatA ho to avantIthI cheTe maMgAvIne zAka ane kahyuM ke tene koNa samajavAo
Page #330
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaraprakaraspaSTAUMdira 317* kauzAmbIne majabUta keTa karAve. te vAta aMgIkAra karIne pradyatana rAjAe pitAnA cauda rAjAone parivAra sAthe te.. kAmamAM joDayA ane avantIthI kauzAmbI sudhI rastAmAM mANasone zreNibaddha gaThavIne I maMgAvIne thoDA vakhatamAM kauzAmbIne majabUta keTa taiyAra karAvyuM. pharIthI mRgAvatIe dUtane mokalIne kahevarAvyuM ke have A nagarIne dhana dhAnya vagerethI bharI de. rAjAe paNa teNInA saMgamane mATe tema karyuM. have mRgAvatIe kauzAmbI nagI ghaNI majabUta banI che evuM jANune nagaranAM daravAjA baMdha karyA ane vila banele caMDapradyatana nagarInI bahAra raho. . . have mRgAvatIe vicAryuM ke je zrI mahAvIra prabhu. ahIM padhAre to huM temanI pAse dIkSA lauM, tenA A mane ratha jANIne prabhu paNa tyAM AvIne udyAnamAM samosaryA. te vakhate dvAra ughADIne mRgAvato nirbhaya banIne prabhune vAMdavA gaI. ane vaira rahita thaelo caMDapradyota rAjA paNa prabhu pAse gayo. te vakhate dezanA detA prabhunI AgaLa AvIne eka mANase "jA sA e pramANe pitAne rAMza pUchaye. te vakhate prabhue "sA sA e pramANe javAbamAM kahyuM. tyAra pachI gautama svAmIe pUchavAthI prabhue tenI bahenanuM svarUpa kahyuM te sAMbhaLIne vairAgya pAmIne teNe (saMzaya pUchanAre) prabhu pAse dIkSA lIdhI. A vakhate mRgAvatIo paNa uThIne caMDapradyotananI rajA laI prabhu pAse cAritra lIdhuM. prabhunA prabhAvathI vairane tyAga karI udAyanane kauzA nuM rAjya sepI caMprata rAjA pitAne nagare gayo.
Page #331
--------------------------------------------------------------------------
________________ -318 zovijayapasUrikRta che. ane prabhue mRgAvatIne candanabAlA sAdhvIne saMpI. ane temanI pAse mRgAvatI sAdhu sAmAcArI vagere zIkhIne saMyama dharma sAdhavAmAM ujamALa banyA. eka vAra vIra prabhune vaMdana karavA mRgAvatI sAthe caMdanA sAdhvI gayA. te vakhate caMdra ane sUrya mULa vimA. -namAM prabhune vAMdavA AvyA hatA. tenA tejathI rAtrI che ke divasa che te bInA leke jANI zakyA nahi. prabhune upadeza - sAMbhaLavAmAM lekene ghaNe kALa cAlyA gaye. anumAnathI saMdhyAkALa jANIne candanA sAdhvI vasatie gayA, paraMtu prabhunI dezanA sAMbhaLavA mRgAvatI hajI divasa che ema jANuM besI rahyA. tyAra pachI dharmane upadeza karIne prabhu . aTakyA tyAre sUrya ane caMdra potAnA sthAne gayA. tethI ekadama aMdhakAra thaI gaye. rAtrI paDI gaI jAne mRgA- vatI pitAnA upAzraye AvyA. te vakhate dubhAelI candanAe mIThA vacanathI kahyuM ke kulIna evA tamane rAtrIe pharavuM zobhe nahi. jinere paNa susAdhvIone rAtrIe pharavAne niSedha karyo che. A pramANe candanabAlAe zikhAmaNanAM - vacana kahyAM te bhaLIne pazcAtApa karatI mRgAvatI temanA caraNamAM paDI ane khamAvavA lAgI. te vakhate candanA sAdhvI uMghavA lAgyA ane pazcAtApa karatI mRgAvatIne kevalajJAna -utpanna thayuM. kevalajJAnathI candanabAlAnI najIka bhayaMkara sarpane jato joIne bhUmi upara rahelo candanabAlAne hAtha mRgAvatIe uce karyo. te vakhate candanabAlA jAgI . gayA ane pUchyuM ke mAre hAtha kema uMce karyo. tyAre
Page #332
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaraprakaraspaSTAthadi: 31Dhe mRgAvatIe kahyuM ke sarpane Avate joIne meM hAtha uMce: karyo che. tyAre caMdanabAlAe pUchyuM ke aMdhArAmAM te sapane kevI rIte je? tyAre teNe kahyuM ke anantajJAna vaDe athavA kevalajJAna vaDe meM sarpa je. tethI pazcAtApa karatAM candanabAlAe mRgAvatIne khamAvyA. meM kevalInI AzAtanA karI e pazcAtApa karatAM mRgAvatInA caraNumAM paDelA candanA sAdhvIne paNa kevalajJAna upanyuM. ahIM kahevAne kAra e che ke A pramANe gurUjanane paNa kevalajJAna prApta karAvavAmAM je kAraNa thAya te sAdhvIjI pUjanIka kema na gaNAya arthAt jarUra gaNAya. Iti mRgAvatI kathA - - avataraNa-cAlu sAdhvInI bhakti karavAnI bAbatamAM vizeSa upadeza Ape che - (zAstravikrItivRttanuM ) kiM pUjyA zramaNI na sA zrutarasA durbodhahRnmohahan____ mAtrAsaktakuSeradattadayitA sAdhvIva jAtAvadhiH / / 94 11 12 13 16 17 18 dhanyA evaM ciraMtanA vratadhanA apyAdhunikyaH zubhAH, yAkinyA haribhadra vAdimukuTaH so'bodhi vaangmaatrtH||69|| zratamAM dhare Adare ghaNe je dehane ajJAnane, haratI sadAlavijana taNagaNa pUjyatuM temane
Page #333
--------------------------------------------------------------------------
________________ 320 zroviyapadyasUrikRtajema avadhi jJAnavaMtI kuberadattA sAdhavI, nija patinA mahatima ajJAna haratI jANavI. 1 prAcIna sAthvIvargagurUvrata sAdhatA te dhanya che, paNa hAlane te varga te nizcaye ne zreSTha che, vAdi mukuTa haribhadrane jinadharma bodha pamADatI, te yAkinI sumahattarA cakkI dugaMti suNAvatI.. 2 kArtha:--zAstramAM prItivALI, ajJAnane haraNa karanArI, utpanna thaelA avadhijJAnavAlI, mehane dUra karanArI, mAtAne viSe Asakata kuberadattanI strI kuberadattA sAthvInI jema zuM te sAdhvI pUjya nathI ? (pUjya. che ja) pUrva kALanI sAdhvIo te dhanya che ja paraMtu Adhunika kAlanI. sAdhvIo paNa kalyANa karanArI che. daSTAnta kahe che ke yAkinI nAmanI sAthvIe vAdIomAM zreSTha haribhadrasUrine kevala vacana mAtra vaDe bAdha pamADo hato. 69 spaSTAtha-pUrvanI temaja Adhunika kAlanI sAdhvIe paNa kalyANa karanArI hovAthI pUjanIya che te jaNAvatAM kavirAja kahe che ke potAnI mAtA mohane utpanna karanArI vezyA hatI. tene viSe Asakta thaela kuberadattanI strI (baheno kuberadattA vairAgya pAmIne sAdhvI thaI hatI, tene karmanA - pazime avadhijJAna utpanna thaeluM hatuM, ane zAstrajJAna mAM te prItivALI hatI ane ajJAnane dUra karanArI hatI, AvI te kuberadattA nAmanI sAdhvIe kuberadatta vagerene bodha pamADe, tethI te sAdhvI zuM pUjanIya nathI athavA pUjavA
Page #334
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIpUraprakaraspaSTAdi: 321. lAyaka che ja. ahIM kaI prazna kare che ke pUrva kAlanI sAthvI e pUjanIya hatI tethI A kAlanI sAdhvIo kaI rIte pUjanIya kahI zakAya? te te praznanA javAbamAM jaNAve che ke-jema pUrva kAlIna vratadhanA eTale vrata che dhana jeNanuM evI sAdhvIo dhanya ane pUjanIya che tema A kAlanI sAdhvIo paNa dhanya ane pUjanIya che. daSTAna ApatAM jaNAve che ke cAkinI nAmanI mahattA sAdhvIe vAdiomAM mukuTa samAna zreSTha evA zrIharibhadrasUrine mAtra vANIthI eTale "cavihu piUT ravajI ja karavo javAba evA prakAranA vacanane artha samajAvIne pratibaMdha pamADA hate. mATe sAdhvIo paNa pUjanIya eTale jarUra vaMdana ane bhakti karavA lAyaka che. 69 zrI kuberadattA sAdhvInI bInA TUMkAmAM A pramANe-- mathurA nAmanI nagarImAM vasantatilakA nAme vezyA rahetI hatI. garbhavaMtI evI teNIe eka vAra putra ane putrI rU5 yugalane janma Ape. janmelAM evAM te baMne bALakane pitAnA nAmanI vaTI bAMdhIne piTImAM pUrIne te piTI jamanA nadImAM taratI mUkI dIdhI. nadImAM taNAtI te . peTI zauryapura nagara pAse AvI pahoMcI. ane tyAM rahelA be zeThIyAoe te peTI laI lIdhI. peTI ughADI to temAMthI be bALako nIkaLyAM. temAMthI eka zeThe bALakane grahaNa karyo, ne tenuM nAma kuberadata pADayuM. bIjA zeThe putrI lIdhI ne tenuM nAma kuberadattA pADyuM. sukhe sukhe vRddhi pAmatA te baMne yuvAvasthA pAmyA. tyAra pachI bhAgya yoge te be zeTha 21
Page #335
--------------------------------------------------------------------------
________________ 32 zrIvijayapaghasUrikRta. te baMnenAM lagna karyA. eka vAra kriIDA karatAM te baMnee paNa (zarata)mAM pota potAnI vIMTI mUkI. sarakhA nAmavALI mAtAnI vITI joIne ame baMne bhAI bena chIe evuM jAne kuberadattA saMsAra uparathI vairAgya pAmI. dIkSA lIdhA vinA karela pApane nAza thaze nahi evuM vicArIne teNue sutratA sAvI pAse dIkSA lIdhI.ne AkarUM tapa karatAM kuberadattAne avadhijJAna-utpanna thayuM. - have kuberadatta eka vakhate vepAra mATe mathurA nagarIe. gaye. ane nasIba cage potAnI ja mAtAH vasanAlikA . (jene te pitAnI mAtA che, ema jANatA nathI) sAze : kIDA karavA lAgyo. anukrame te vezyAe eka suMdara putrane janma Ape. sAdhvI kuberadattAe A vAta avadhi jJAnathI jANuM tethI temane pratibaMdha karavA mATe te sAdhvI mathurA nagarIe AkyA. ane te vezyAnI pAse upAzraya mAgIne tyAM rahyA. tyAM sAdhvI. kuberadattA svAdhyAyAdhyAnamAM nirmalapaNe rahetA hatA. eka vAra te vezyAesAdhvI pAse potAnA putrane mUkyuM. te vakhate te sAdhvI te bannene bAdha pamAvA mATe mIThA svare hAlaraDuM gAvA lAgI. temAM te putrane uddezIne kahevA lAgI ke tuM mAro 1 dIyara che, 2 bhAI che, 3 putra che, ke pautra che, 5 bhatro che temaja - 6 kAka che. ema tAre mArI sAthe cha prakAranI sagAI che. ema kahyuM. tyAre. vaNyAe pUchayuM ke te kevI rIte? tyAre kuberadattAe kahyuM ke mArA dhaNInI ane tArI mAtA eka ahevAthI ane tuM mA che nA bhAI vaDe thI tuM mAre diyara thAya che 1.
Page #336
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaraprakaraNAsthati 323. - - je kAraNathI tArI ane mArI mAtA eka che te kAraNathI tuM.. mAre bhAI che. 2 mArI zakyane putra hovAthI tuM mAre paNa putra che. 3 tAre pitA mArI zakayathI utpanna thaele che ane tene tuM putra che tethI tuM mAre pautra che. A mArA bhAIne putra hovAthI tamAre bhatrIje che. mArI mAtAnA dhane tuM bhaMI che tethI tuM mArA kAke che. 6 e pramANe mAre tArI sAthe cha prakAranI sagAI che. vaLI je A tArI mAtA che tenI sAthe paNa mAre che prakAranI sagAI che te A pramANe - te mArI mAtA che, 2 pitAmahI che, 3 vadhU che 4 sAsu che, e zakaya che, ane 6 bhejaI che. 1 ApaNe baMne eka ja mAtAthI utpanna thayA chIe tethI tArI mAtA mArI mAtA che. 2 mAtAne bhegavanAranI te mAtA che tethI pitAmahI (dADhI) che. 3 zekyanA putranI patnI che tethI te mArA putranI vahu che. 4 mArA dhaNInI te mAtA che tethI mArI sAsu che. 5 mArA patinI te patnI che tethI mArI zakya che. 6 mArA bhAInI vahu che tethI mArI bhejAI (bhAbhI) che. vaLI je "A tAre pitA che tenI sAthe paNa mAre che jAtanI sagAI thAya che te AvI rIte-1. te mAre pitAche, 2. bhAI che, 3. pitAmaha (dAdo) che4. sasare che, 5. pati che, ane 6. putra che. eTale 1. tAre pitA mArI mAtAne dhaNI che tethI te mAre pitA che. 2. mArI ane tenI mAtA eka che tethI te mArA bhAI che. 3. tuM mA kAko ane te tAre bApa hovAthI te mArA dAdA che. 4. mArA
Page #337
--------------------------------------------------------------------------
________________ 324 . zrIvijayapadyasUrikRta dhaNInI mAne dhaNI hovAthI te mAre sasaro che. 5. mArUM tenI sAthe lagna thaeluM hovAthI te mAre ghaNuM che. 6. mArI zakyane putra hovAthI te mAre paNa putra che. A pramANe aDhAra saMbaMdha (nAtaruM)ne jaNAvatuM gIta te kuberadattA vAraMvAra gAvA lAgI tethI kuberadatta te vezyAne pUchavA lAge ke A zuM che. teNIe kahyuM ke huM jANatI nathI tyAre teoe sAdhvIne pUchayuM ke tame AvuM asaMbaddha zuM bolo cho ? tyAre te sAdhvIe mULathI mAMDIne saghaLI hakIkata jaNAvI. te sAMbhaLIne saMsArathI vairAgya pAmelA kuberadatte dIkSA lIdhI. kuberadattA paNa lAMbe vakhata saMyama pALIne svarga gaI. A pramANe je pitAnA patine paNa baMdha pamADe te sAdhvI bhavya jIne bhakti karavA gya kema na thAya? thAya ja. che Iti kuberadattA sAthvInI kyA che - A yAkinI mahattarAnI kathA che zrInalapura nAmanuM nagara hatuM. tyAM haribhadra nAme brAhmaNa raheto hato. te sarva brAhmaNomAM agresara hatuM. te AndhIkSikAdika vidyAone niraMtara pATha karIne keTalAka vAdIene jItavAthI abhimAnI thaye hato. ane pitAnI AgaLa jagatane tRNa samAna gaNatA hate. vItarAga matane mAnanArI temanI mAtAe kahyuM ke he vatsa! ahaMkAra karo egya nathI. kAraNa ke tuM gaNipiTaka eTale bAra aMge jANatA nathI
Page #338
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaraprakaraspaSTAthadi: ane kAMIka jANakAra che. tyAre teNe mAtAne ahaMkAra pUrvaka kahyuM ke jagatamAM tevuM koI zAstra nathI je huM jANatA nathI. te paNa mArI evI pratijJA che ke jenuM kaheluM vacana huM sArI rIte yathArtha jANuM nahi tene huM ziSya thaIza. - have cAkInI nAme mahattarA (agresara) sAdhvI vihAra karatA tyAM parivAra sAthe AvyA. temaNe eka vakhate upAzrayamAM ghaNu sAdhvInA parivAra sAthe saMgraha sUtranuM adhyayana karavA mAMDyuM. temAM pATha karatAM anukrame " dAM haSIkezapaJcakaM cakripazcakam / harizcakrI harizcakrI dvicrcaakri"i A saMskRta chAyAvALI prAkRta gAthAne pATha cAlatuM hatuM te vakhate mArgamAM jatA brAhmaNa haribhadre A gAthA sAMbhaLI. ane cittamAM tene artha vicAryuM. prAkRtane abhyAsa nahi karela hovAthI te A prAkRta gAthAne artha samajyA nahi. tethI pUchyuM ke he sAdhvI! A bahu cAkacikya zuM karAya che? tyAre yAkinI mahattarAe kahyuM ke navA jANakAra evA tamane cAkacikya bahu heya. A pramANe lajjAthI temaNe sAdhvInA caraNakamalane Azraya karyo. ane kahyuM ke he sAdhyo! AjathI tame mArA gurU che. tyAra pachI cAkinI mahattarAe paNa potAnA gurU zrIjinabhaTTa nAmanA AcArya mahArAja pAse te haribhaktane dIkSA apAvI. tyAra pachI gurUnI pAse rahelA zrIharibhadra munie gurUnI AjJA pramANe vartana karIne gurUne raMjita karyA. AcArya mahArAje paNu haribhadrane pote jANatA hatA te badhA zAstro zIkhavyA. tethI temane viSe te mRta ghaNuM zobhAne pAmyuM. te vakhate
Page #339
--------------------------------------------------------------------------
________________ 326 zrIviyapadyasUrikRta- - te baMne karatAM adhika jJAnavALuM keI nahatuM. siddhAntanA pAThathI temanI lAMbA vakhatanI daDha thaelI kuvAsanAo nAza pAmI gaI temanI jJAna darzana cAritra rUpI lamIthI temanI kIrti paNa cAre dizAmAM phelAI A haribhadrane cAkinI sAdhvIe baMdha pamADe. tethI temanuM yAkinIsUnuM evuM paNa - nAma thayuM. gurUe paNa temane lAyaka jANune AcArya pade - ArUDha karyA. eTale sUri padavI ApI. tyAra pachI pRthvI - upara vihAra karatAM temaNe jaina zAsananI vividha prakAranI pribhAvanA karI. temaNe vividha prakAranA prakaraNanI racanA karI. e pramANe jina zAsananI prabhAvanA karI. samAdhi pUrvaka maraNa pAmIne svarge gayA. A pramANe jeNIe haribhadra jevA vidvAnane paNa baMdha pamADe, te sAdhvI kema pUjanIya thAya nahi. | iti yAkinI sUnu kathA che avataraNaH e pramANe 33 muM sAdhvI dvAra kahyuM. have AvakanI bhakti karavA rUpa chaThThA kSetranuM svarUpa jaNAve che - akRta bharatacakrI vizvasAdharmikAMrcA, kuruta tadanumAnAcchya se'jauyama tat / yadi sakaladharitrI mINayatyambuvAhaH, kinu na tadaraghaTTA kSetramAtra pRNAtu
Page #340
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUraprakaraspaSTArTAdika - 37 sarva sAdhamika taNI bhakita bharata cakI kare, te suNIne hAlanA paNa zrAvake te nita kare; paNa "zakitane anusAra bhakita e vacana nA vismare, bharata megha samA hatA ne reMTa sama zrAvaka khare. 1 sarva pRthvI tRpta karate megha khetara mAtrane, reTa karato tRta dharaje cittamAM dRSTAMtane; jina nAmane baMdhAvatI zubhabhakita sAdharmikataNI, sAdhaminI bhakitaele bahu puSTi sAte kSetranI 2 lekArtha -bharata cakravartI e saghaLAM sAdharmikanI pUjA-bhakti karI temanA anumAne (cho) tame (zrAvake) paNa kalyANane mATe A bAbatamAM udyama kare. je megha saghaLI pRthvIne vasa kare che te raMTa zuM kSetra mAtrane suma karatuM nathI ? 70 spaSTArtha -have kavirAja sAta kSetra mAMhenA chaThThA zrAvaka kSetranI paNa bhakti karavI joIe te jaNAvatAM kahe che ke jema bharata cakravartIe saghaLA sArdhArmikanI bhakti karI tema tame paNa he zrAvaka! sAdharmika baMdhuonI bhakti kare. samAna dharma pALanArA te sAdharmika athavA zAvarka jANavA. temanI bhakita bharata cakravatI jevAoe paNa karI che to zrAvake! tame paNa temanI bhakita kare. kAraNa ke saghaLI sagAIomAM sAdharmikanI sagAI meTI kahelI che,
Page #341
--------------------------------------------------------------------------
________________ . 328 zrIvijayasUrikRta te vAta barAbara che. kAraNa ke te sAdharmika baMdhu dharma sAdhathAmAM preraNuM vageremAM kAraNabhUta thAya che, ahIM evI zaMkA thAya ke bharata cakravartI pAse te nava nidhAne hatA tathA cauda ratna hatA. ane devatAo paNa temanI pAse sevAmAM hatA. mATe teo te saghaLA sAdharmikanI bhakti kare paraMtu hAlanA zrAvake temanA jevI zaktivALA nathI, tethI teo zI rIte badhA sAdhamikenI bhakti karI zake? tenA javAbamAM kavirAja daSTAnta ApavA pUrvaka jaNAve che ke vAta sAcI che, te chatAM sAdharmikanI bhakti potAnI zakita pramANe paNa jarUra karavI joIe. kadAca badhA sAdhamikenI bhakti na banI zake te paNa potAnI jeTalI zakti hoya te pramANe te te karI zakAya che. kAraNa ke megha varasIne saghaLI pRthvIne bhIMjavIne tRpta kare che te reheMTa eka khetarane paNa tRpta karI zake che. eTale tamArAthI badhA sAdhamikenI bhakita kadAca na banI zake te paNa jeTalA sAdharmikanI bhakti banI zake teTalAnI te jarUra karavI ja joIe. 70 che bharata cakInI kathA che * adhyA nagarImAM bharata cakravatI rAjya karatA hatA. eka vakhate prabhu zrIkASabhadeva vihAra karatA 84 gaNudhare sAthe ayodhyAnA udyAnamAM samesaryA. te vAta vanapAle cakIne jaNAvI. harSita thaelA cakIe tene sADA bAra krioDa senaiyA ApyA. tyAra pachI bharata cakravartIe vicAra karyo ke Aje svAmI potAnA parivAra sAthe mArA atithi vita thaelA rata cakravatI atithi
Page #342
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapuraprakaraspaSTAthadi: 329 thayA che mATe huM Aje temanuM Atithya karuM. tethI eka hajAra gADAM suMdara medathI bharIne te laIne jinezvarane namavAne bharata gayA. prabhune namIne kahyuM ke he svAmin ! Apane vinaMti karuM chuM ke parivAra sAthe Apa A medakane hore. (grahaNa kare) te vakhate prabhue kahyuM ke amAre badhAMne ghaNuM deSa yukata A madake grahaNa karavA ucIta nathI. tyAre bharate kahyuM ke A acitta medake sAdhuone kema vaherAya nahIM? tyAre prabhue kahyuM ke A mAdake AdhAkamI deSavALA che. kAraNa ke sAdhuone udezIne je kareluM hoya te temane akathya che. vaLI je annAdika sAdhuonA sanmukha lAvavAmAM AveluM hoya te abhyAhata deSavALuM bane che. tethI paNa A sAme lAvelA modaka sAdhuone kalpa nahi. vaLI anAdika cAra vastra, pAtra vagere ATha prakArane rAjapiMDa sAdhuone kalpata nathI. mATe AdhAkarmAdika deSavALA A modaka viSanI jema sAdhuone kape nahi. A sAMbhaLIne bharata cakravartIne ghaNe pazcAttApa thaye. te vakhate prabhue kahyuM ke he bharata! kheda kare nahi. kAraNa ke arihaMta prathama pAtra che, susAdhuo bIjuM pAtra che ane trIjuM pAtra dezavirati zrAvake che. mATe aNuvratadhArI zrAvakenI tame bhakita kare. kAraNa ke tethI A saMsAra samudra paNa cuLa jevo thAya che. prabhunA A vacanathI harSita thaIne bharatacakI ghera gayA ane saghaLA zrAvakane pitAne ghera jamavAnuM che e paTaha vagaDAvyuM. te vakhate haju ane jaDa evA saghaLA leka nimaMtraNa vinA paNa temanA
Page #343
--------------------------------------------------------------------------
________________ , 330 zrIvijyapadharikRta- - ghare jana smATe AvavA lAgyA. tyAre rasoIyAoe kahyuM ke ghaNuM leke bhejana mATe bhegA thayA che. mATe kene kene bhejana ApavuM te kahe. tethI zrAvake koNa che tenI parIkSA karIne zrAvakenA gaLe temane oLakhavA mATe kAkiNuM ratana vaDe traNa rekhA karI. pachI bharata cakravartI temanI bhakti karIne me sukhanA adhikArI thayA. ane tyArathI lekemAM paNa sAdharmika bhakitanI pravRtti zarU thaI. vizeSa bInA dezanA ciMtAmaNimAM jaNAvI che. avataraNa-A zrAvakanI bhaktirUpI dvAramAM vizeSa upadeza Ape che- - A zafjANakSaNilaghuttama che zrAddhAnAM sadupAsakA bahumatA evaikdhrmtvtH| sAdhUnAmapi jAtu gauravapadaM viitspRhaannaammii|| rumAzAdupasargahRtstavanataH zrIbhadrabAhoryayA / canrkAbdavaduttameSu sahajaM vizvoSakArivratam // 71 // dharma sarakhe tehathI zrAvakataNuM zrAvaka kare, bahumAna paNa kaIvAra nispRhasAdhu pagArava kare; zrAvakataNA jima bhadrabAhu temanA vize hare, upasargahara daIcaMdraravine megha jima upakRti kare. 1 14 11 16 15 18 -17
Page #344
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapuraprakaraspaSTAthadiH 331. . zlokA - eka sarakhA dharmane laIne (sAdharmikapaNathI) sAdhunI sArI upAsanA karanArA zrAvake zrAvakone te bahumAnya hoya ja. paraMtu keIka vakhata teo (zrAvake) spRhA rahita sAdhuone paNa rega nAza karanAra upasargahara tetranA dAnathI zrIbhadrabAhuvAmInI peThe gauravanA sthAnarUpa thAya che, dakAnta kahe che ke caMdra sUrya ane meghanI jema uttama purUmAM vizvane upakAra karavAnuM vrata svAbhAvika hoya che. 71 pabdArtha -pRhA rahita evA sAdhuone paNa suzrAvake gauravanA sthAna rUpa thAya che. te vAta jaNAvatAM kavirAja kahe che ke zrAvakeTane sAdhuonI sArI bhakti karanArA evA uttama zrAvake te sAdharmikapaNAthI bahu mAnavA lAyaka thAya che ja, paraMtu teo (uttama zrAvaka) pRhA eTale koI prakAranI IcchA vinAnA sAdhuone paNa gauravanA sthAna rUpa thAya che. udAharaNa ApatAM jaNAve che ke jema regane nAza karanAra evuM zrI pArzvanAthanuM uvasaggahara nAmanuM stotra ApIne dAna vaDe zrIbhadrabAhu svAmIe zrAvakenuM gaurava sAcavyuM. A bAbatamAM zaMkA thAya ke spRhA rahita evA sAdhuo zrAvakene zA mATe bahu Adara bhAva Ape che? tenA javAbamAM jaNAve che ke uttama purUSa svabhAve ja jagatanA jIvanI upara upakAra kare che. jema caMdranuM sUryanuM tathA meghanuM vizvane upakAra karavApaNuM svAbhAvika che tevI rIte uttama purUSe paNa svabhAve ja upakArakaravAmAM tatpara hoya che. 71
Page #345
--------------------------------------------------------------------------
________________ 332 zrIvijayapadyasUrikRta || zrI bhadrabAha svAmInI kathA bharata kSetramAM semilA nAmanI nagarImAM somadatta nAme vipra hatuM. tene bhadrabAhu ane varAhamihira nAmanA be putra hatA. eka vAra saMbhUtivijaya sugurUnI amRta sarakhI dezanA sAMbhaLIne A baMnee temanI pAse dIkSA lIdhI. anukrame bhadrabAhu zrata samudranA pAragAmI thayA. varAhamihire sUryaprajJapti vagerene kAMIka abhyAsa karyo. have saMbhUtivijaya sUrie pitAnA padane lAyaka sAdhunI tapAsa karI te bhadrabAhu svAmIne guNavAna jANune temane gaNanA adhipati banAvyA. tyAra pachI AcArya mahArAja anazana karIne svarge gayA. te vakhate varAhamihire vicAra karyo ke gurUe mane gaNanAyaka (AcArya) padavI nahi ApavAthI mAruM apamAna karyuM che. jeo apamAna maLyA chatAM tyAM ja rahe che teo narAdhama che, evuM vicArIne sAdhupaNane tyAga karIne ghera pAchA gayA. tyAra pachI sUryaprajJapti tathA caMdraprajJaptinA AdhAre te varAhamihire jyotiSa zAstranI racanA karI. Agamane anusAre hevAthI te kAMIka yathArtha hatuM, tethI ajJAnIo te joI A jJAnavALA che ema kahevA lAgyA. tethI rAjakulamAM paNa tenI prasiddhi thaI ane tenA racelA zAstro -dhArAzAstra e nAme prasiddha thayA. eka vAra khaDI vaDe kuMDa AlekhIne abhimAnathI temaNe
Page #346
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIIraprakaraspaSTathIdiH 333 sabhAmAM rAjAnI AgaLa kahyuM ke bAvana palanA pramANuvALe. matsya A kuMDamAM paDaze. tyAre zrIbhadrabAhu svAmIe kahyuM ke kuMDanI bahAra paDaze. te vAta temaja banI eTale kuMDanI bahAra matsya paDayo tethI rAjAe tenI avajJA karI. kAraNake nirbhAgI jyAM jAya tyAM ApattinuM sthAna thAya che. eka vAra rAjAne tyAM putra janma thayo tyAre varAhe tenuM se varSanuM AyuSya kahyuM, paraMtu bhadrabAhue kahyuM ke bAlakanuM sAtame divase biDAlAnA paDavAthI mRtyu thaze. A vAta sAMbhaLIne jyAM bilADAnI gabdha paNa na hoya tyAM A bAlakane mUkuM ema vicArI mahelanA sAtamA mALane viSe-- tene rAkhe. sAtame divase tenA upara argalA (bhegaLa) paDavAthI te bALaka maraNa pAmyA. AthI rAjAe gurU pAse AvIne kahyuM ke te bALaka sAtame divase maraNa pAme, paraMtu tamArA kahevA mujaba bilADAthI te maraNa pAmyuM nathI. tyAre sUrie citrelA bilADAvALI te bhuMgaLa dekhADIne rAjAne vizvAsa pamADe. A pramANe zrIbhadrabAhu svAmI vaDe vAraMvAra parAbhava pAmele te varAhamihira doSa rahita saMgha upara dveSa karavA lAgyA. have te varAha kola karIne maraNa pAmIne vyantara thaye vibhaMga jJAnathI pUrva janmanuM svarUpa jANIne te zAsananA chidra zodhavA lAge. sAdhuo apramatta hovAthI tyAM tene herAna karavAne lAga maLe nahi. paraMtu pramAdI zrAvakemAM teNe marakIne upadrava karyo. zrAvake e paNa jANyuM ke A upadrava zrIbhadrabAhu svAmI sivAya keNuM dhara karI zake ?
Page #347
--------------------------------------------------------------------------
________________ :334 - zrIvijayapadhasUrikRta AthI zrIsaMghe temane vinaMti karI ke he prabhu! saMghanA upara azrugraha karI A marakI dUra kare. te vakhate "gurUe paNa saMghanuM vacana mAnavuM joIe" ema smaraNa karIne zrI pArzvanAthanuM stavana banAvI saMghane zIkhavyuM tenA smaraNa mAtrathI marakI tarataja nAza pAmI gaI. A stavana upasahara stotra nAme hAla paNa prasiddha che. ane leke tenuM vAraMvAra smaraNa kare che. e pramANe zrIbhadrabAhu svAmI zAsananI prabhAvanA karI, aMte anazana karI samAdhi maraNa pAmIne devalokamAM gayA. kathAne sAra e che ke jema pUrvAcAryoe zrAvakenuM vacana paNe mAnya rAkhyuM che te AjanA sAdhuoe paNa guNa zrAvakenuM jarUra avasara ucita gaurava sAcavavuM joIe ? avataraNa--e pramANe cotrIsamuM zrAvakadvAra rUpI chaThTha kSetra kahIne have 35 mA zrAvikA dvAra rUpa sAtamA kSetranuM svarUpa jaNAve che - zastrakriItivRttanuM che khI puMso'pyadhikA tripakSavizadA puratlasvAniyataH, 9 8 7 10 11 12 12 svAminyA marudevayA tu sadRzI bhUto na bhAvinyapi // 17 18 16 14 15 vizvAcyauM jinacakriNauM prathamato yatputrapautrAvahoM, 19 24 - 20 21 25 22 yA mAgeva zubhe'hanyabhUcchivapuramasthAnakasthA prabhoH // 72 //
Page #348
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkakhUraprakaraspAdi 331 === - a * traNa pakSanirmala jehanA je zrAvikA nararatnane, janma Ape tethI te adhika nathI paNa ane patra jene tIrthapati ne piAtra cakI paNa hatA, putra pahelA zubha dine je mokSanA sukha pAmatA. 1 te marUdevA samI nArI na thaI haze nahI, jinadharmane dIpAvanArI zrAvikA puzkela sahI; dharmamAM nizcala rahe ne pApane bhaya rAkhatI, zrAvikAnI bhakita karanAra pAme zubha gati. 2 zlokArthI-traNa pakSe. nirmala evI strI purUSa karatAM paNa adhika che. kAraNa ke te purUSa rUpI ratnanI khANa samAna che. vaLI marUdevA mAtAnA samAna keI strI thaI nathI ane thavAnI paNa nathI. kAraNa ke temanA putra zrISabhadeva ane pautra bharata cakravartI sarva vizvane pUjavA lAyaka thayA che. vaLI je marUdevA mAtA , jhaSabhadevanA pahelAM ja zubha zivapura pratye prasthAna-prayANa karanArA thayA che. 72 - paSTArtha-kavizrI purUSa karatAM strInI adhikatA jaNAvatAM kahe che ke jene pitR pakSa, mAtR pakSa ane zvasura pakSa etraNe pakSe zuddha che tevI strI purUSa karatAM adhika che. kAraNa ke ratnanI utpatti khANamAMthI thAya che tema purUSa rUpI ratnanI utpatti paNa strIrUpI khANamAMthI thAya che. mATe purUSa karatAM strInI adhiktA che. je strI ja na hoya te purUSa rUpI ratnanI utpatti kayAMthI thAya? vaLI bASabhadevanI mAtA marUdevI.
Page #349
--------------------------------------------------------------------------
________________ 336 zrIvijayapadyasUrikRtasvAminI samAna che ke strI bhUtakALamAM thaI nathI ane thavAnI paNa nathI. kAraNake temanA putra zrISabhadeva prathama tIrthakara thayA che. vaLI temanA pautra eTale rASabhadevanA putra zrI bharata cakravatI thayA che je baMne sarva vizvane pUjavA lAyaka thayA che. vaLI je marUdevA mAtA pitAnA putranI pahelAM ja zivapura pratye prasthAna karanArA thayA. te jANe pitAnA putrane maLanArI mekSa rUpI vahune prathama jevAne mATeja jANe gayA na hoya athavA potAnA putrane mATe prathamathI jagyA karavAne mATe jANe agAuthI gayA hoya tevA jaNAya che. ura e marUdevI mAtAnI kathA che gaMgA ane siMdhu nadInA vaccenA pradezamAM trIjA ArAnA chevaTanA bhAgamAM vimalavAhana nAme prathama kulakara thayA. temaNe hakAra nIti yugaliyAone zIkhavI. temanI priyAe cha mAsa AyuSya bAkI rahyuM tyAre cakSuSpada nAme bAlaka ane candrakAntA nAme bAlIkAne ( yugalIyAne) janma Ape. temaNe paNa aMte yazasvI nAme putra ane svarupikA nAme putrIne yugalikapaNe janma Ape. A yazasvI kulakare hakAra ane makAra ema be nItithI kalaha karatA yugaliAone samajAvyA. temane abhicandra nAme putra ane pratirupikA nAme putrI thaI. A abhicandrane tenI priyAthI prasenajita nAme putra ane cakSuSkatA nAme putrI thaI. adhika kalaha karatA yugaliAone A prasenajita kulakare hakAra makAra ane dhikkAra ema traNa nItithI samajAvyA. prasenajitane merUdeva nAme putra ane zrIkAntikA nAme putrI thaI. A
Page #350
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkarSaraprakaraspaSTAthadi: 337 zrIkAntAe nAbhi nAme putra ane marUdevI nAme putrIne janma Ape. A yugalanuM pAMcase dhanuSyathI kAMIka adhika uMcuM zarIra hatuM. have vajanAbhane jIva devalekanuM AyuSya pUrNa karI bharUdevAnI kukSimAM utpanna thaye. te vakhate marUdevA mAtAe svapnamAM cauda moTAM svapro joyAM. te samaye nArakIo paNa thoDI vAra sukha pAmyA. pUrNa kAle putrane janma Ape. svamamAM prathama vRSabha je hato tethI vRSabhadeva evuM nAbhirAjAe nAma pADayuM. devoe prabhune snAtra mahotsava karyo. yauvana vaya pAmyA tyAre sunaMdA ane sumaMgalA nAme be kanyAo paraNyA. sunaMdAe bhArata ane brAhmI nAme yugalane tathA sumaMgalAe bAhubalI ane sundarI nAme yugalane janma Ape. tyAra pachI vinItA nagarInI sthApanA karIne Indra mahArAje prabhune rAjyAbhiSeka karyo. zrISabhadeve lokone badhA prakAranA vyavahAre tathA nItio zIkhavI. tyAra pachI prabhue ghaNu vakhata sudhI rAjya bhegavyuM. dIkSA levAne avasara AvyuM tyAre lokAntika dee prabhune vinati karI ke have dIkSA levAne avasara thayo che. tyAra pachI prabhue eka varSa saMvatsarI dAna daIne paMcamuSTi leca karIne dIkSA lIdhI. tyAre bharatakumAra rAjA thayA. eka varSa sudhI prabhu nirAhAra rahyA kAraNa ke yugaliA prabhune zuM khape te bAbatamAM ajANa hatA. chevaTe prabhu gajapura nAme nagaramAM gayA, tyAM bAhubalinA pautra ane jAtismaraNa jJAnathI pUrva bhavanI bInA jANanAra zreyAMsakumAre prabhune
Page #351
--------------------------------------------------------------------------
________________ 338 zrIvijayasUrikRta zeraDInA rasavaDe pAraNuM karAvyuM. eka hajAra varSo sudhI chadmastha bhAve vicarIne purimatAla nagarane viSe AvyA. tyAM prabhune kevalajJAna thayuM. devoe samavasaraNanI sthanA karI. prabhu samavasaraNamAM besIne madhura vANIthI upadeza devA lAgyA. te vakhate marUdevI mAtA pitAnA putra dIkSA lIdhA pachI haMmezAM temanI ciMtA karatA hatA ane tethI temanI AMkhe paDaLa AvyA hatA. ne te bharata cakIne vAraMvAra kahetA hatA ke te mATe cakavatI che chatAM tArA pitAnI khabara lete nathI. temane TADha taDake sahana karavuM paDe che, vagere dukhe cakavatInI AgaLa jaNAvatAM hatAM. tethI dAdImAne hAthI upara besADIne prabhunI Rddhi dekhADavAne mATe bharata cakravatI prabhune vaMdana karavA nIkaLyA. sasaraNa najIka AvatAM marUdevI mAtA prabhunI addhi joIne harSa pAmIne meha dazAne vicArIne zukala dhyAna upara ArUDha thaIne hAthI upara beThA beThA ja kevalajJAna pAmI aMtagaDa kevalI thaIne mekSe gayA. A marUdevI mAtAe aSabhadeva jevA putrane janma ApyuM. ane je naSabhadevatho bharata cakravartI utpanna thayA te marUdevI mAtA strI chatAM paNa jema pUjanIya thayA tema bIjI strIo paNa pUjanIya bane che. " avataraNa-cAlu zrAvikA kSetranI vizeSa bInA jaNAve che - (vasaMtarisTanAghuttam ) yA zrAvikA'pyapalazIlapavitritAGgI, sA ilAdhyate tribhuvane'pi yathA subhadrA /
Page #352
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaraprakaraspArdhAdika 339 14 15. yasyAstrivAriculukAhitalokatuSTeH, 10 11 12 16 17 13 srotaH sahasrakRtamutsadRzI kva gaGgA ne 73 zuddha zIle zobhatI te zrAvikA traNa bhuvanamAM, vakhaNAya zIlavaMtI subhadrA kIrti pAme lAkamAM; traNa aMjalithI lekane saMtuSTa karatI te satI, gaMgA hajAro pravAhathI kare harSa tethI utaratI, 73 lokArtha -nirmala zIla vaDe pavitra aMgavALI paNa subhadrAnI peThe traNa bhuvanane viSe vakhaNAya che. daSTAnta kahe che. hajAre pravAha vaDe harSa karanArI gaMgA traNa aMjalithI lekene saMtuSTa karanAra subhadrAnI sarakhAmaNI kyAMthI pAme 173 spaSTAtha--kavirAja zrAvikAnA guNanuM varNana karatAM kahe che ke nirmala zIla guNa vaDe karIne pavitra aMgavALI evI je zrAvikA athavA zIlavrata eja che bhUSaNa jenuM evI je zrAvikA te paNa subhadrA nAmanI zrAvikAnI jema svarga mRtyu ane pAtALa e traNa lekamAM paNa vakhaNAya che. eTale zIlavaMtI zrAvikA subhadrA nAmanI zrAvikAnI jema prazaMsA pAtra bane che. ahIM daSTAnta Ape che ke-A subhadrA zrAvikAnI jevI gaMgA nadI kaI rIte kahI zakAya? arthAta naja kahevAya. kAraNa ke subhadrAe pANInI traNa aMjalI chAMTI lakane saMtoSa pamADe che. eTale teNIe traNa vAra pANInI aMjalI chAMTIne caMpA nagarInA traNa daravAjA zIlanA prabhAvathI ughADyA. ne je mArA jevI zIlavaMtI strI hoya, te
Page #353
--------------------------------------------------------------------------
________________ 340 zrIvijayapakvasUrikRta = e daravAjo ughADe ema kahI ceAtho daravAjo ughADa heto te daravAjo bIjA keIthI ughaDa paNa nahI ja. AvI nirmala zIlavaMtI subhadrAnI AgaLa gaMgA nadInI samAnatA kevI rIte karI zakAya? kAraNa ke gaMgA nadIe to hajAre pravAha vaDe lekene harSa pamADayuM hatuM. ane subhadrA zrAvikAe to traNa aMjali vaDe lekene saMteSa pamADayo hate. 73 che subhadrA zrAvikAnI kathA . campA nagarImAM jitazatru rAjA rAjya karatA hatA. te nagarImAM jinadatta nAme arihaMtane parama bhakta zeTha hatA. tene subhadrA nAmanI zIla guNavALI putrI hatI. eka vAra buddhanA bhakta buddhadAsa nAme zeThe tene joI ane tenA upara rAgavALa thavAthI teNe jinadatta pAse subhadrAnI mAgaNI karI. paraMtu judA dharmavALA tene jinadatta subhadrA ApI nahi. tethI teNe kapaTathI zrAvakapaNuM aMgIkAra karyuM. tethI sAdharmika gaNune jinadatta prasanna manathI subhadrAne tenI sAthe vivAha karyo. keTalAka divasa pachI buddhadAse subhadrAne pitAne ghera mokalavAne jinadattane kahyuM. tyAre jinadatte kahyuM ke tame sAruM kahyuM, paraMtu tamArA mAbApa ene viSe dveSa dhAraNa kare che. tyAre buddhadarane pharIthI kahyuM ke je huM tene judA gharamAM rAkhIza. te teo tene deSa ApavAne kevI rIte samathe thaze? tethI jinadatte subhadrAne mokalI ane buddhadatta potAnA gharanI pADezamAM ghara rAkhIne tene tyAM rAkhI.
Page #354
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUraprakraspaSTAthadi: 341 have sAdhuone te subhadrAne tyAM vaheravAne AvatAM jatAM joIne duSTa sAsu putrane kahevA lAgI ke he putra! tArI strI ekAMtamAM sAdhuo sAthe kIDA kare che. tyAre buddhadate kahyuM ke he mAtA! tamAruM kahevuM sAcuM nathI. te satI che, tethI pitAnA satIpaNAne kalpAMte paNa tyAga kare ja nahi. e pramANe kahIne mAtAnuM vacana mAnyuM nahi. e pramANe duSTa AzayavALI tenI sAsu tathA naNaMde tenAM chidro joyA kare che. eka vAra keIka mumukSu sAdhu subhadrAne tyAM rahevA AvyA. te vakhate vAyarAthI uDIne muninI AMkhamAM taNakhaluM paDyuM. te sAdhune pIDA karanAruM te taNakhaluM joIne subhadrAe potAnI jIbha vaDe dUra karyuM. . te kADhatAM subhadrAnA kapALano cAMlle sAdhunA kapALe lAge, paraMtu te baMnee te jANyuM nahi. tevuM sAdhunuM kapAla joIne sAsue buddhadAsane kahyuM ke A satI strIne juo. te paNa nizAnI jeI subhadrAne vyabhicAriNI mAnIne tene viSe virakta thayA. have subhadrAe patine sneha rahita joIne pite kalaMka: rahita chatAM kalaMka vaDe khinna thaIne vicAryuM ke mane A kalaMka jeTalI pIDA karatuM nathI tethI adhika pIDA nirmaLa jinazAsananI helanA thavAthI thAya che. A pramANe vicArI pitAnA gharamAM sAMje prabhunI pUjA karIne e abhigraha dhAraNa karyo ke jyAM sudhI jinezvaranA zAsananI helanA ghara na thAya tyAM sudhI A kAusagga huM pArIza nahi. e pramANe jinazAsana devane uddezIne teNe kAusagna karyo. kAusagnamAM
Page #355
--------------------------------------------------------------------------
________________ 342 zrIvijyapadhasUrikRtarahelI tenI AgaLa tatkALa pragaTa thaIne zAsanadevIe kahyuM ke he putrI ! tuM hamaNAM kheda karIza nahi. tArA satvathI AvelI huM tAruM ISTa kAma zuM karuM? te mane jaNAva. te vakhate subhadrAe devIne praNAma karIne kahyuM ke A zAsananuM kalaMka dUra karo. tyAre devIe kahyuM ke hamaNAM tuM dhIraja rAkha, savAre tAre manoratha siddha thaze. ema kahI te adazya thaI eTale subhadrAe kAusaga pAryo ane rAtrI pUrI karI. savAre nagaranA lekee ghaNI mahenata karI te paNa nagaranA daravAjA ughaDayA nahi. tethI vyAkula thaelA lekee rAjAne te vAta jaNAvI. rAjA pavitra thaIne hAtha joDIne che ke je kaI deva athavA dAnava mArI avajJAthI, kapAyamAna thayA hoya te hemaNe mArA upara prasanna thAo. A pramANe rAjAe kahyuM tyAre AkAzavANI thaI ke A nagaramAM je kaI satI strI hoya te kAcA tAMtaNe cAlaNI bAMdhIne kuvAmAMthI pANI kADhIne daravAjAnI upara traNa aMjali chAMTe, to bAraNAM ughaDaze. A sAMbhaLIne nagaranI ghaNI strIo daravAjA ughADavA AvI. paraMtu tAMtaNAthI cAlaNuM bAMdhIne kUvAmAMthI pANI kADhavAne kaI paNa strI zaktimAna thaI nahi. te vakhate subhadrAe pitAnI sAsu pAse AvIne kahyuM ke huM paNa hamaNAM jaIne jeuM mATe mane rajA Ape. tyAre sAsue AkSepa pUrvaka kahyuM ke "tArUM satIpaNuM ame te jANeluM che, have nagaranA lokone jaNAva. koI mahA satI nagaranuM dvAra ughADavAne samarthana
Page #356
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkakhUraprakaraspaSTAdika 343 thaI te tuM sAdhunI sevikA kevI rIte samartha thaIza." tyAre subhadrAe kahyuM ke he mAtA! tame sAruM kahyuM, paraMtu mArI paNa parIkSA thavI joIe. ema kahIne subhadrAe tAMtaNe bAMdhIne cAlaNI kUvAmAM nAkhI. tenAthI kheMcatAM cAlImAMthI pANIne kaNa paNa paDaye nahi. temaja pANInA bhArathI cAlaNa paNa tUTI nahi. tene te prabhAva jANune rAjAe tyAM AvIne tene nagaranAM bAraNAM ughADavAnuM kahyuM. pachI calaNamAM pANI laIne subhadrA rAjA maMtrI vagere sAthe nagaranA pUrva daravAje gaI. paMca namaskAranuM smaraNa karIne te pANInI traNa aMjali kamADa upara chAMTI eTale bAraNAM tarata ughaDI gayAM. te vakhate dundubhine nAda thaye. ane dee jaya jaya zabda karyo. tyAra pachI teNe dakSiNa ane pazcimanA daravAje paNa pANI chAMTIne ughA. ane uttaranA daravAje AvIne teNIe kahyuM ke je kaI mahAsatI haze te keIka ThekANethI AvIne A dvAra ughADaze. paNa kaI strIe ughADa nahI, tethI te caMpA nagarane uttarane daravAje subhadrAnA zIlanI sAkSI pUrato hAla paNa baMdha ja che. chevaTe rAjA prajA vagere te mahAsatI che evuM kahI tene namIne svasthAne gayA. pazcAttApa karatAM sAsu sasarAe paNa tene khamAvI. patie paNa tene khamAvIne prathamanI jema tenA upara prIti rAkhavA mAMDI. ane jaina dharmanI paNa prabhAvanA thaI. A pramANe jeNe kIrti meLavI te strI jagatamAM prazaMsApAtra kema na thAya ? avataraNa -have chatrIsamA jinapUjA dvAranuM varNana kare che -
Page #357
--------------------------------------------------------------------------
________________ 344 (vasaMtatinAvRttam) 12 u 4 5 6 7 puSpAkSatAmbuphala candana dhUpadIpa zrIvijayapadmasUriSkRta- 8 9 10 naivedyataH pratidinaM jinapAdapUjA / 1 1 12 zrIzreNikAdijinavajjinatAdi, 13 14 16 15 datte cakrAdayaH kalazatAmiva mRddalasya || 74 || smRttikAnA piMDanA jima kuMbhakArAdika kare, ghaTa tathA jala dIpa dhUpa naivedya phUla akSata bhare; phala sukhaDa jala aSTa dravye jinapatine pUjatA, jinaNuM Adi lahe jima zreNikAdika pAmatA. 74 AAkA :- puSpa, akSata, jala, la, candana, dhUpa, dIpa ane naivedyathI dararoja karelI zrIjinezvaranI caraNapUjA zrIzreNika rAjA vagerene ApyuM tema jinezvaraparNa Ape che. daSTAnta Ape che ke cakrAdika jema mATInA piDane kalazapaNa Ape che. 74 spA :--jinezvaranI pUjA jinezvarapada Ape che, te jaNAvatAM kavirAja kahe che ke 1 campA vagerenAM puSpa, 2 akSata eTale aNIzuddha ( AkhA cokhA, 3 pANI, 4 Amra vagerenAM phaLa, 5 candana, 6 dhUpa 7 dIpa ane 8 mI. naivedyathI darare!ja karelI zrIjinarAjanA caraNanI pUjA zrItIrthaMkara pada vagere Ape che. vagere kahevAthI
Page #358
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaraprakaraspaSTAthadi: 345 rAjyAdi jANavAM. zAstrIya daSTAnta ApatAM jaNAve che ke zrIjinezvaranI pUjAthI zreNika rAjA vagerene tIrthakarapaNAnI prApti thavAnI che. ahIM vyAvahArika udAharaNa Ape che ke jema mATIne piMDa che tene caka vagere eTale caka, daMDa, kuMbhAra, deraDI e saghaLAM ekaThAM maLIne kalazapaNAnI athavA kuMbhapaNanI prApti karAve che. tema ahIM cakrAdi jevI jinapAda pUjA jANavI, kalapaNAnI jevuM jinapaNuM vagere jANavuM. ane pUjA karanAra mATInA piMDa jevA jANavA. A rIte zrojinapUjAnuM phaLa jANIne bhavya e parama ullAsathI prabhupUjA karI mekSanAM sukha meLavavAM. | zrI zreNika rAjAnI kathA che bharatakSetramAM magadha dezamAM rAjagRha nAme nagara hatuM. tyA zreNika nAme mahA parAkramI rAjA hato. eka vAra tyAM carama tIrthakara zrI vIra prabhu samosaryA. te vakhate zreNika rAjA parivAra sAthe prabhune vaMdana karavA gayA. prabhunI dezanA sAMbhaLIne zuddha AzayavALA teNe kahyuM ke he prabhu! virati, vagere aMgIkAra karavAne huM samartha nathI, paraMtu mArA upara prasanna thaIne evuM puNya kIrya jaNAvo ke jethI A saMsAra samudra sukhe tarI zakAya. tyAre prabhue kahyuM ke he rAjA ! sAvadhAnapaNe sAMbhaLo. jinezvaranI pUjA kalpavallInI jema manuSyane tamAma Icchita Ape che. te sAMbhaLIne rAjAe prabhu Agala abhigraha lIdhe ke mAre haMmezAM jinarAjanA caraNa kamalanI pUjA karavI. ane ratna tathA suvarNanA 108 yo (akSata) vaDe prabhunI AgaLa darareja sAthIo kare.
Page #359
--------------------------------------------------------------------------
________________ 346 zrIvijayaparikRta A pramANe darareja parama prIti pUrvaka karatA rAjAe tIrthakara nAmakarma bAMdhyuM. te AvatI covIzImAM padmanAbha - nAme pahelA tIrthakara thaze. Iti zreNika kathA che avataraNa-A kalekamAM paNa pUjAnuM phala kahe che - (svAtivRtam) syAjinArcanakRtastrikazuddhayA, zaM vipadyapi yathA davadantyAH / 8 12 10 11 9 10 17 17 15 16 14 svastaruH phalati kiM na hi rore, nendurasyati tRSaM nckore||75|| bhAvathI jina pUjatAM ApattimAM paNa sukha maLe, damayaMtIne jima kalpatarU nirdhana taNA gehe phaLe; zuM nA ane nA dUra karate tarasa iMdu cAranI, caMdra suratanA samI zubha pUjanA jinarAjanI. u5 lokArtha-trikaraNa zuddhithI jinezvaranI pUjA karavAthI damayantInI jema saMkaTamAM paNa sukha thAya che. kalpavRkSa nirdhana mANasane zuM phala ApatuM nathI ? vaLI caMdramA zuM cara pakSInI tarasane dUra nathI karatA? arthAt kare ja che. 75 spaSTArtha -kavirAja jInezvaranI pUjAnuM phala jaNAvatAM kahe che ke jeo trikaraNa zuddhi vaDe eTale nirmala mana vacana ane kAyAthI athavA manathI zubha bhAva pUrvaka, vacanathI upayoga pUrvaka bolavAthI ane zarIrane zuddha karIne jinezvaranI pUjA kare che temane saMkaTamAM paNa sukhanI prApti thAya che. athavA jineranI trikaraNa zuddhi pUrvaka pUjA karanArA bhavya
Page #360
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkakhUraprakaraspaSTAthadi: 347 jInAM saMkaTane nAza thAya che ane sukhanI prApti thAya che. ahIM be laukika udAharaNa Ape che ke kalpavRkSa daridra mANasane zuM phaLa ApatuM nathI? athavA kalpavRkSa jema sukhI mANasane phaLa Ape che tema daridra mANasane paNa sukha Ape cheja. vaLI zuM caMddhamA cakera pakSInI tRSAne dUra nathI karato? athavA caMdramA daridra samAna cakera pakSInI tRSAne paNa dUra kare cheja? mATe saMkaTane dUra karIne sukha ApanArI jina pUjA avazya karavI joIe. A prasaMge zAstroya daSTAMta e che ke jinevaranI trikaraNa zuddhi vaDe pUjA karavAthI je nalarAjAnI rANI hatI ane jene aneka prakAranAM saMkaTa bhegavavA paDayA che, te damayaMtIne sukhanI prApti thaI che. 5 che damayaMtInI kathA aSTApada parvatanI pAse sagara nAmanuM gAma hatuM. tyAM muzmaNa nAme rAjA ane tenI vIramatI nAme priyA hatI. eka vAra zikAra karavAne strI sAthe te pApI rAjA nIkaLe. te vakhate malathI bhIMjAela eka munine sAthe (samudAya)nI sAthe AvatA joIne A sAdhunuM darzana mArA zIkAra karavA javAmAM vidma rUpa che evA vicArathI samudAyamAMthI te munine gaLethI pakaDIne rAjamahelamAM laI gaye. pachI munine pUchyuM ke tame A pramANe kayAMthI AvyA che ane kayAM jAo che? munie kahyuM ke hitaka nagarathI sAthe sAthe huM nIkaLe chuM. ane aSTApada parvata upara jinedharone vandana karavA jato hato tevAmAM tame baMne jaNAe mane pakaDe. sArthathI chuTA paDele huM have tyAM kaI rIte jaI zakIza? mATe he rAjAtame mane dharma kAryamAM
Page #361
--------------------------------------------------------------------------
________________ 348 zrIvijayapaghasUrikRta antarAya rUpa thayA che. laghu kamI hovAthI rAjAne reSa utarI gayo. pachI baMne jaNAe munine jinezvarane dharma pUchaye. ane munine bhejanAdithI pratilAlyA. munie dharmanuM svarUpa samajAvyuM. zAsanadevI temane dharmamAM sthira karavA mATe ekavAra aSTApada parvata upara laI gayA. tyAM arihaMtanI pratimAo joIne vIramatI ghaNe harSa pAmI. tyAM jinabiMbane namaskAra karIne vIramatIe ghera AvI covIza jineva paikI eka eka jinavarane uddezIne visa visa AyaMbila kya. vaLI aSTApadanI covIza arihaMtanI pratimAnA kapALamAM suvarNanA tilake karAvI tapanuM ujamaNuM karyuM. zrIjinapUjAdi dharmanuM pAlana karatAM marIne te baMne paraspara prItivALA deva devI thayA. tyAMthI AvIne mugmaNa rAjane jIva pitanapura nagaramAM dhana nAme bharavADane putra thayo ane vIramatI dhUsarI nAmanI strI thaI. eka vAra te dhana bharavADa bheMsane laIne vanamAM gaye. tyAre mUzaLadhAra varasAda varasavA mAMDa. tevAmAM pratimA dhyAnamAM rahelA ane varasAdathI pIDAtA eka munine joyA. dhana - bharavADe te vakhate muninA mastaka upara chatra dhAraNa karyuM. varasAda baMdha paDI tyAre munie kAusagga pAryo. dhana bharavADe temane praNAma karyo. ne teNe temanI pAsethI gRhastha dharma grahaNa karyo. tenI strIe paNa te dharma grahaNa karI munine pAraNuM karAvyuM. tyAra pachI yogya samaye baMnee cAritra grahaNa karyuM. te pALIne haimavata kSetramAM baMne yugalIyA thayA. tyAMthI marIne baMne deva devI thayA, tyAMthI vIne deva kezala nagarImAM niSadha rAjAnI rANI sundarInI
Page #362
--------------------------------------------------------------------------
________________ 349 zrIkapUraprakaraspaSTAryAdi kukSimAM nala nAme putra thaye. ane tene kubera nAme nAne bhAI thaye. temaja devI hatI te tyAMthI eNvIne kuMDina nagaramAM bhIma rAjAnI rANI puSpadantInI kukSithI damayantI nAme putrI thaI. yegya vakhate bhIma rAjAe damayantIne svayaMvara karyo. temAM damayantIe nala rAjAne varamAlA paherAvI. tyAra pachI keTalAka vakhata sudhI nala rAjAe sukhe rAjya karyuM tathA duzamana zAone jItIne rAjyane vistAra karyo. lekanI ghaNI prIti meLavI. paraMtu nala rAjAmAM eka moTuM dUSaNa hatuM. te e ke temane jugAra ramavAnI lata lAgI hatI. nAnA bhAI kuberanI sAthe vAraMvAra jugAra rame che. duSTa AzacavALA kubere nala rAjAne jugAramAM harAvIne badhuM rAjya jItI lIdhuM. tyAre naLarAjA ane damayantI lekane rUdana karatA mUkIne rAjya choDIne rathamAM besIne nIkaLyAM. damayantInA pitAne ghera jatAM rastAmAM bhayaMkara aTavI AvI. tyAM siMha vAgha vagere bhayaMkara prANIo hatAM tathA bhilla leke eThA thaIne nala rAjA sAme laDavA AvyA. nalarAjA paNa rathamAMthI nIce utaryo ane temanI sAthe yuddha karavA lAgyuM. te vakhate temane ratha keIka corI gayuM. nasIba vAMkuM hoya tyAre parAkrama kAMI kAmamAM AvatuM nathI. tyAra pachI nalarAjA damayantIne laIne te aTavImAM pharavA lAgyA. kamaLapaNane lIdhe damayantIne tathA naLarAjAne ahIM ghaNuM du:kha paDayuM. bhUkha tarasa veThavI paDI. pagamAM kAMTA kAMkarA vAgavA lAgyA. rAta paDI tyAre eka vaDanA jhADa nIce sUI
Page #363
--------------------------------------------------------------------------
________________ 350 zrIvijayapadyasUrikRta - rahyA. ardha rAtrie sAsarAnA ghera javuM cagya nathI ema vicArIne naLarAjA damayantIne tyAga karIne cAlI nIkaLe. damayantInA vastrane cheDe lakhyuM hatuM ke tArA piyara tuM marajI mujaba jaje. ne mArAthI tyAM AvI zakAya tema nathI. savAramAM jAgelI damayantIe nalarAjAne je nahi. pANI vagere levA gayA haze evI AzAthI rAha jovA lAgI. paraMtu jyAre ghaNI vakhata gaye te chatAM balarAjA AvyA nahi tyAre teNIe paNa mAre tyAga karIne cAlyA gayA che evuM jANIne ghaNe vilApa karyo. tevAmAM vastranA cheDe lakhelA akSara jevAthI vAMcIne temAM lakhyA pramANe pitAnA ghara taraphanA mArge javA lAgI. rastAmAM ghaNuM ghaNuM jAtanAM vidyo AvyA paraMtu temAMthI zIlanA prabhAvathI te sahIsalAmata bacI jaI chevaTe potAnI mAsIne tyAM AvI. tyAM dAsI tarIke rahI. tenI mAsIe tene nAnI uMmaramAM jeela hovAthI oLakhI nahi. tyAM keTaleka vakhata te rahI. avasare bhIma rAjAe nalanI hakIkata sAMbhaLI. nala ane damayantI jugAramAM hArI javAthI rAjya cheDIne cAlI nIkaLyA che, evuM jANIne baTukane tenI tapAsa karavA mokalyo. te paNa pharate pharate jyAM damayaMtI che tyAM Avyo ane damayaMtIne oLakhIne samAcAra pUchayA. damayaMtIe badhI hakIkata kahI. pachI potAnI mAsInI rajA laI damayaMtI pitAne ghera pahoMcI. e pramANe damayaMtIne ghaNA prakAranAM du:kha sahana karavA paDayA. nala rAjAe rastAmAM dAvAnala je. temAMthI baLatA sapane kADhaye. paNa sarSe tene DaMkha mAryo tethI tenuM zarIra kukhaDuM thaI gayuM. chevaTe nalarAjA
Page #364
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUraprakaraspaSTAthAdika 351 dadhipaNe rAjAne tyAM rahyo. baTuke nalarAjAne paNa zodhI kADho. paraMtu tenuM rUpa kubaDuM thaI gayuM hovAthI tenI tene khAtrI thatI nahatI. A vAta jANIne bhIma rAjAe pharIthI damayantIne khATA svayaMvara mAMDayA. tyAM nala rAjA Ave che chevaTe te pitAnuM yathArtha svarUpa jaNAve che. A saMbaMdhanI vArtA ghaNuM lAMbI che. ahIM te TuMka bInA jaNAvI che. chevaTe naLa damayaMtIne meLApa thAya che. dadhipaNu rAjA pAsethI nala chUta kIDAmAM huMzIyAra thaela che. tyAra pachI nAnA bhAI kuberanI sAthe pharIthI jugAra ramyuM. temAM kubera hArI gaye tema chatAM naLa tene pahelAnuM yuvarAjapada Ape, che. tyAra pachI sukha pUrvaka rAjya karatAM naLa rAjAne keTaleka kALa gaye. nalanA pitA je deva thayA che temaNe nalarAjAne kahyuM ke have tamAre dIkSA levAne zubha avasara AvyA che. tevAmAM tyAM zrIjinasenasUri mahArAja AvyA temanI pAsethI potAnA pUrva bhavanuM svarUpa jANuM nala rAjAe tathA damayaMtIe dIkSA lIdhI. chevaTe baMne jaNAM marIne mahaddhika deva thayA. jema zrIjinezvara devanI parama ullAsathI vidhipUrvaka pUjA karatAM nala damayaMtInA vine nAza pAmyA, ne sukha saMpatti pAmyA, tema bhavya jI prabhu pUjA karatAM jarUra mekSanA tathA svarganA paNa sukha pAme che, pUjA vidhi vagere bInA zrIzrAvakadharma jAgarikAmAM vistArathI jaNAvI che, te tyAMthI jANI levI. pUjAnuM uMDuM rahasya vicAratAM jaNAya che ke manane sudhAravAnuM apUrva sAdhana prabhu pUjA vagere zubha AlaMbane che. mana sudharatAM zarIrane sudharatAM vAra lAgatI ja nathI. ema
Page #365
--------------------------------------------------------------------------
________________ 352 zrIvijayapakvasUrikRtasamajIne bhavya jI parama ullAsathI prabhupUjAdi karIne ja meMDhAmAM pANuM paNa nAMkhe, paNa prabhu pUjA karyA vinA bhajana kare ja nahi. AvA daDha nizcayathI jarUra muktinA avyAbAdha sukha maLe che. avataraNa-have 37 muM naya (nyAya)dvAra kahe che - (vastrAvRttama) zrIrAmavadbho naya eva sevyaH, prajAnurAgavratavittamUlam / 12 7 11 8 14 13 10 9 ko dakSiNAvartamupetya zaGkha, tyajenmudhA zyAmalacitrakaM vA 76 nyAyathI rAgI prajA tima saMpadA puSkaLa maLe, rAmanI jima he janAte nyAyane nita sevIe; puNya mege zaMkha pAme dakSiNAva ane, kAli citrAvela pAmI kuNa taje te beune, 76 kArya-bhavya jIvo! tamAre prajAnA prema rUpI vratanA tathA dravyanA lAbhanA mULa kAraNa rUpa nyAyanuM pAlana karavuM joIe. dakSiNAvarta zaMkhane tathA kALI citrAvelane meLavIne ke purUSa tene phogaTa tyAga kare? arthAt kaI paNa tene tyAga naja kare. 76 - paTTAthe-have nayadvAranuM varNana kare che-naya eTale nyAyanI bAbatamAM kavirAja jaNAve che ke dharmiSTha jIe rAmacaMdranI peThe nyAyanuM ja pAlana karavuM joIe. . kAraNa ke nyAyathI ja prajAne anurAga eTale neha meLavI
Page #366
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaraprakaraspaSTAthIdira 353 zakAya che. tethI ja nyAyane prajAnA anurAga rUpI vrata ane dravyanA kAraNa rUpa kahela che. eTale prajAnA anurAga rUpa vratanI utpattinuM kAraNa naya che temaja dravyanI utpattinuM mUla kAraNa paNa nayaja che. mATe dravya pedA karavAnI IcchAvALA bhavya jIe paNa nyAyanuM pAlana karavuM joIe. A bAbatamAM daSTAMta ApatAM jaNAve che ke ghaNI muzIbate maLI zake tevA dakSiNAvarta zaMkhanuM vidhi pUrvaka pUjana karavAthI mananA badhA mane ratha phaLe che. te meLavIne tene keNa phegaTa gumAve? athavA koI paNa tene gumAve ja nahi. tevI ja rIte kALI citrAvela athavA citrAvallI ke jenAmAM evI zakti che ke tenA(kALI citrAvela) upara mUkela ghInA ghaDAmAMthI game teTaluM ghI kADhavAmAM Ave, te paNa te ghaDo bharelone bharelo ja rahe. AvI te citrAvela meLavIne tene kaye samaju mANasa phegaTa gumAve? arthAt kaI paNa naja gumAve. kahevAne sAra e che ke AvI kiMmatI vastuo meLavIne tene phegaTa tyAga karanAra mANasa jema mUrkha kahevAya tema jeo nyAyane tyAga kare che teo paNa tenA jevAja mUrkha samajavI. 76 rAmacaMdranI bInA TUMkAmAM A pramANe jANavI- ayodhyA nagarImAM dazaratha rAjAne rAma, lakSamaNa, bharata, ane zatrunA nAme cAra putra hatA. temAM rAmacaMdrane gAdI maLavAnA prasaMge vanamAM javuM paDayuM ane temanI sAthe lakSamaNa tathA rAmacaMdranI patnI sItA gayA. temaja rAvaNe sItAnuM haraNa karyuM, hanumAna tathA sugrIva vagerenI 23
Page #367
--------------------------------------------------------------------------
________________ 354 zrIvijayapadrasUrikRtasahAyathI rAma tathA lakSmaNe laMkA upara caDhAI karI. bibhiSaNe rAvaNane sItA pAchI meMpI devA rAvaNane samajAvyuM. paraMtu rAvaNe te vAta gaNakArI nahi. chevaTe meTI laDAI thaI ane temAM aMte rAvaNa lakSamaNane hAthe marA. laMkAnI gAdI upara bibhiSaNane besADIne rAma lakSamaNa sItAne laIne pAchA AvyA. vanavAsanI mudata purI thavAthI te badhA ayodhyA gayA. bharate rAmane rAjagAdI seMpI dIdhI. vagere hakIkata ghaNuM jANItI hovAthI ahIMA jaNAvI nathI. rAjA rAme tyAra pachI leke upara evI nItipUrvaka rAjya karavA mAMDayuM ke jethI nItivAnemAM rAma mukhya udAharaNa rUpa thayA. asatI chatAM rAme sItAne Adara karyo evI lekti sAMbhaLIne mArA rAjyamAM lagAra paNa anyAya naja thavo joIe ema vicArI sItA pAse dIvya karAvI prajAne -tenA satIpaNunI khAtarI karAvI sItAne Adara satkAra karyo. ahIM kahevAne sAra e che ke samudranA pANIne viSe patthare DUbavAne badale taryA ane jene pUla banAvIne rAma pitAnuM sainya laIne laMkAmAM gayA, vAMdarAnA sainya vaDe rAkSasonA sainyane bhagADayuM, tathA vAsudeva lakSamaNe rAvaNane nAza karyo e badhuM rAmanA nyAyanuM phala jANavuM. ane rAvaNane nAza thaye te tenA anyAyanuM phaLa jANavuM. zrI rAmacaMdrajInA apUrva nyAya guNane laIne ja lekamAM nyAyI rAjAnuM rAjya "rAma rAjya" kahevAya che. sItAe pahelI dIkSA lIdhI, tenI nimala sAdhanA karI te bAramA azruta devalokamAM iMdrapaNe utpanna thaI. pachI avasare rAma
Page #368
--------------------------------------------------------------------------
________________ - zrIkapUraprakaraspaSTAdika 355 candrajI dIkSA laI tenI paramArAdhanA karI mekSanA avyAbAdha sukha pAmyA. temanuM AyuSya 15000 varSanuM hatuM. vizeSa bInA jaina rAmAyaNa (triSaSThi zalAkA purUSa caritra parva 7) thI jANavI. avataraNa-A lekamAM paNa nyAyane ja prabhAva jaNAve che. (kAnivRtta) manasi vasati zazvanyAya evottamAnAM, 12 yadamaravaralabdhyA pAradArikyacaurye / anuviSayamarautsIcakrabhUdbahmadattaH, 16 14 15 16 17 18 kva surasariti paGkaH kvezacandre kalaGkaH 1 77 che. nyAyaja vase uttamataNudIlanityasura varadAnathI, nija dezamAM corI taNI nivRtti paranI nArIthI brahmadatta karAvatA kayAM paMka gaMgAmAM rahe? zaMkara zira zazimAM kalaMka ne nyAyavatA sukha lahe. 77 -uttama purUSonA manamAM haMmezAM nyAya ja vase che. kAraNa ke brahmadatta nAmanA bAramA cakravatIe devatAnI kRpA meLavIne potAnA dezamAM parastrI laMpaTapaNane tathA cArIne niSedha karAvye hate. (vyAjabIja che ke)
Page #369
--------------------------------------------------------------------------
________________ 356 zrIvijayasUrikRtagaMgA nadImAM kAdava kayAMthI hoya? ane IzvaranA mastakamAM rahelA caMdramAM kalaMka kayAMthI hoya? arthAt naja hoya. 77 - spaSTAtha -cAlu naya dvAranA varNana karavAnA prasaMge nyAyanuM mAhAbhya jaNAvatAM kavirAja jaNAve che ke uttama purUSonA manamAM nyAya ja rahele hoya che. athavA jemanA manamAM nyAya dharma rahele heAya te uttama purUSa kahevAya. nyAya saMbaMdhI daSTAna ApatAM kavirAja jaNAve che ke brahmadatta nAmanA bAramA cakravartIe potAnA dezane viSe parastrI laMpaTapaNuM tathA cerIne niSedha karAvyo hato. kAraNa ke temaNe devanA varadAnanI labdhithI nyAya mATe A pramANe karyuM hatuM. A viSayamAM daSTAnta ApatAM jaNAve che ke gaMgAnadImAM kAdava kayAMthI hoya? athavA gaMgA nadImAM kAdava hato nathI. tevI rIte uttama purUmAM anyAya kayAMthI hoya ? athavA uttama purUSomAM anyAya hoto nathI. temaja Izvara, eTale zaMbhu athavA mahAdevanA mastakane viSe rahelA caMdrane viSe kalaMka kyAMthI hoya eTale mahAdevanA mastaka upara rahelA caMdrane viSe kalaMka hetuM nathI tevI rIte uttama purUSonA manamAM anyAya rUpI kalaMka hotuM nathI. " - brahmadatta cakravartInI TUMka bInA A pramANe - . - brahmadatta nAmane bAra cakavartI hatI. te eka vakhata vasaMta RtumAM udyAnamAM gayA hatA. te vakhate eka suMdara nAga kanyAne keIka manuSya sAthe viSayakrIDA karatI joIne A anyAya che evuM vicArI ke pAyamAna thaIne cAbukanA
Page #370
--------------------------------------------------------------------------
________________ cokapraprakaraspaSTAdi: 357 prahAra karIne te anene mAryo. tethI te nAgakanyA peAtAnA pati pAse jaine kahevA lAgI ke he deva ! Aje huM ughAnamAM marajI mujama krIDA karatI hatI te vakhate brahmadatta cakravartI e mane mArI. A sAMbhaLIne rASa utpanna thavAthI anta:pura sahita cakravatIne mALo nAkhuM evuM vicArIne te vInA mhelamAM AvyA. te vakhate cakravatInI strI ekAMtamAM caDhIne pUche che ke Aje udyAnamAM krIDA karatAM tame zuM joyuM? tyAre cakrIe kahyuM ke tyAM meM manuSya sAthe viSayakIDA karatI eka nAgakanyA joI. ane A anIti che ema vicArIne te anene zikSA karI. te vakhate A vAta gupta rIte sAMbhaLatA te deve rASa rahita thaI ne pragaTa thaIne kahyuM ke huM prasanna thayA chuM mATe varadAna mAga. tyAre cakravartI e kahyuM ke huM nAgakumArendra ! tame teA adhijJAnI che. tethI saghaLu jANA che. mATe mArA upara kRpA karIne mArA dezamAM anyayi karanArA hAya eTale parastrI laMpaTapaNuM ane cArI karanArA je hAya temane mArI AgaLa pragaTa karo eTale hu temane zikSA karUM. te deve paNa te vAta aMgIkAra karIne jeA anyAya karanArA hatA tene cakravatI nI AgaLa pragaTa karyA. cakrIe paNa temane sajA karI nyAyavaMta banAvyA. tethI teo sukhI thayA. te pramANe bhavyajIvAe nyAyadharma nuM cathA pAlana karI mAnava jIvana jarUra pavitra manAvavuM. jethI paraparAe meAkSamAnI nirdoSa ArAdhanA karatAM teo jarUra siddhinA sukha pAme.
Page #371
--------------------------------------------------------------------------
________________ 358 zrIvijayapakvasUrikRtaavataraNa--have 38 muM vinayadvAra kahe che - | vasaMtativRttama che vidyAvibhUtimahimavratadharmamokSa sampattaye vinaya eva vibhuH kimanyaiH / 16 17 14 15 15 18 19. kiM kiM namiH savinamirjinato na lebhe, 21 22 20 23 24 pUjyAMhireNurapi pazya namasya evaM te 78 | vinayathI vidyA maLe samRddhi mahimA vrata ane, dharma mukti jarUra nA bIjA taNI nami vinamine prabhu AdithI zuM zuM maLyuM nAdekha padaraja pUjyanI, vaMdanIya balihArI jagamAM guNa ziremaNi vinayanI. 78 zlokArtha --vidyA, samRddhi, mahimA, vrata, dharma ane mekSanI prApti mATe vinaya ja samartha che. anya vastuonuM zuM kAma che? vinami sahita namie vinayane lIdhe zrI jinera pAsethI zuM nathI meLavyuM? juo pUjyanI caraNuM raja paNa namaskAra karavA lAyaka che. 78 5STArtha -have vinaya nAmanA 38 mA dvAranuM varNana karatAM kavizrI jaNAve che ke vidyA, samRddhi eTale adharya, mahimA eTale yaza, vrata eTale saMyama, dharma ane mokSanI
Page #372
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkakhUraprakaraspaSTArthIdira 359 prApti mATe vinaya ja samartha che. athavA vinaya vinA upara jaNAvela vidyA vagerenI prApti thatI nathI. mATe te vidyAdika meLavavA mATe bIjA kaSTadAyI anuSThAna karavAnI jarUra nathI, kAraNa ke kahyuM che ke vinaya zAsananuM mUla che vinayavALe saMyamI thAya che, vinaya rahitane dharma kyAMthI temaja tapa kyAMthI? vinayavALe ja lakSamIne meLave che temaja vinayavALe ja jaza ane kIrti meLave che. duvinIta kadApi paNa pitAnA kAryanI siddhi meLavato nathI. mATe vinayathI ja - jyAre sarva kAryanI siddhi thAya che tyAre bIjAM kaSTadAyI anu ThAna karavAnI zI jarUra che? athavA bIjA kaSTadAyI anuSThAnenI jarUra nathI ja. A bAbatamAM daSTAnta ApatAM kavizrI jaNAve che ke prathama jinera zrIvASabhadevanI caraNakamalanI vinayapUrvaka sevA karavAthI nami ane vinami nAmanA temanA be putrae (potroe) zuM zuM meLavyuM nathI. athavA rAjya vagere saghaLuM te baMne bhAIoe meLavyuM che. pUjya eTale pUjavA lAyakanI caraNa raja paNa namaskAra karavA yogya che. kAraNa ke kahyuM che ke "tIrthayAtrA mATe nIkaLelA saMghanI caraNarajanA sparzathI paNa A saMsArane pAra pamAya che. mATe vinaya karavA lAyaka che. 78 nami vinaminI kathA - prathama tIrthakara zrItrASabhadeve putrane rAjya vaheMcI ApIne dIkSA lIdhI. te vakhate prabhunA putra kaccha ane mahAkacchanA putra nami ane vinami anya sthaLe gaelA hovAthI
Page #373
--------------------------------------------------------------------------
________________ 360 zrIvijayapadmasurikRtarAjya bhAga meLavavAne AvyA paraMtu prabhue dIkSA lIdhI che ema jANIne teo cittamAM kheda pAmyA. haju paNa ApaNe prabhunI sevA karIne Icchita meLavIe evI AzAthI prabhu pAse AvIne prabhunI sevA karavA lAgyA. savAramAM teo prabhunA caraNane pANIthI snAna karatA ane puSpa vagerethI pUjA karatA. ane vinati karatA ke he prabhu! amane rAjyane bhAga Ape. paraMtu prabhu to kAMI javAba ApatA nathI. te paNa teo haMmezAM prabhune vinaya kare che. eka vAra dharaNendra prabhune vaMdana karavA AvyA. te vakhate te baMnene prabhunI sevA karIne rAjyano bhAga mAgatA joIne dharaNendra kahyuM ke have to prabhue saMsArane tyAga karyo che mATe rAjyane bhAga ApavAne samartha nathI. mATe tame bharata pAse jAo to te tamane bhAga Apaze. tyAre teoe kahyuM ke ame bhArata pAse mAgIzuM nahi. prabhunI bhaktithI prasanna thaelA dharaNendra kahyuM ke huM prabhune sevaka chuM ane prabhunI sevA niSphaLa na jAya eTalA mATe pAThathI siddha thAya evI vidyAo tamane ApuM chuM, ema kahIne gaurI, gAndhArI prajJapti vagere vidyAo temane ApI. ane kahyuM ke tame ane tamArAM mANasane laIne jaladIthI vaitADhaya parvata upara jAo ane tenI dakSiNa tathA uttara zreNimAM nagare sthApIne rAjya kare. teoe paNa tIrthakara ane dharaNendrane praNAma karIne e pramANe karyuM. te vakhate dharaNendra je vidyAdhare jinezvarane, jinacatyane, kAusagga dhyAnamAM rahelA sAdhune parAbhava ke ullaMghana karaze temaja paraganA sAthe
Page #374
--------------------------------------------------------------------------
________________ 361 zrIkapUraprakaraspaSTArthIdi: tenI IcchA vinA viSayakIDA karaze temanI vidyA cAlI jaze. e pramANe bhIMta upara prazasti lakhI. tyAra pachI nami ane vinami vidyAdharanA adhipati thayA. A pramANe jANIne vizuddha buddhitho A haioka ane parakamAM sukha ApanAra vinayane Azraya kare. || iti nami vinami kathA che avataraNa - have vinayathI vipakSabhUta eTale ulaTe je durvinaya te AdaravA yogya nathI te jaNAve che - I tvaritavRttam | ki maya'khidazo'pyapAstavinayo mlAniH sahAneH padaM, 9 8 11 12 13 12 yakSo vRddhakaraH kimAyekhapaTAcAyaNa naashikssitH| 19 14 15 16 16 17 20 18 kiM vA viSNukumArato na namucimatvA'gama 23 25 24 26 22 28 ra7 30 29 nadyoghastarumunnataM rujati vA nanaM tu no vetasam 79 durbaLataNa zI vAta? paNa balavaMta sura paNa avinaye, pAme parAbhava yakSa vRddhakara AkarI zikSA lahe; Arya khapaTAcAryathI ne namuci viSNukumArathI, zikSA laDIne jAya durgati Ayarela avinayathI. 1
Page #375
--------------------------------------------------------------------------
________________ 362 zrIvijayapadyasUrikRtanadIno pravAha ukhADate jhaTa teha UMcA jhADane, netara namelA nA ukhADe sevaje nita vinayane phila bhArathI nIcA namelA Amra tarUne joIne, he jIva!dharaje namratA bhUlIza nA gurU vinayane. 2 kArtha-manuSya te zuM? vinaya tajI denAra deva paNa hAni sahita parAbhavane pAme che. vRddhakara nAme yakSa (avinayathI) Arya khapaTAcArya vaDe zuM zikSA pAmyuM nathI? athavA namuci pradhAna viSNukumArathI mRtyu pAmIne durgatimAM gaye nathI? daSTAnta kahe che ke nadIne pravAha uMcA vRkSane pADI nAkhe che. (ukheDI nAkhe che, paraMtu namra evA netaranA vRkSane ukhADato nathI. 79 spaSTArtha-kavizrI avinaya karanAranI durdazA tathA durgati thAya che te jaNAvatAM kahe che ke tathA prakAranA sAmaaithI rahita hovAthI manuSyanI to vAta ja zI? eTale vinaya tajanAra manuSyanI durdazA thAya temAM te kahevuM ja zuM? paraMtu zaktivaMta deva paNa vinayane je tyAga kare te hAni eTale kSaya sahita parAbhavanuM sthAna bane che. eTale vinayane tyAga karanAra zaktizALI deva hoya te chatAM paNa tene hAni pUrvaka parAbhava thAya che. mATe vinayane tyAga karIne duniyane Azraya kare nahi. A hakIktane dAna pUrvaka jaNAvatAM kavizrI kahe che ke vRddhakara nAmane yakSa vinayane tyAga karavAthI Arya khapaTAcArya vaDe zikSAne pAme. tethI te yakSa chatAM paNa parAbhavanuM sthAna banyuM. vaLI namuci
Page #376
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIraprakaraspaSTAthadika 33 nAmane pradhAna je ghaNe duniyI banI gayA hatA te brAhmaNa chatAM paNa viSNukumAra rAjarSithI maraNa pAmIne zuM naraka gatimAM gaye nathI. ? game che ja, lekamAM paNa kahevAya che ke uMcA vRkSo nadImAM pravAhathI pheMkI devAya che. paraMtu vetasa eTale netara nIcuM hoya che ane saheja nameluM hoya che tene nadIne pravAha ukheDI zaktA nathI. kahevAne sAra e che ke moTAM vRkSo jeo uMcA hoya che chatAM paNa nadInA pravAhathI teo ukhaDI paDe che paraMtu netara je namra che athavA te nIcuM nameluM che tene pavana kAMI asara karI zakatuM nathI. mATe durvinaya athavA avinayano tyAga karI dareka jaNe vinayane Azraya karavA joIe. 79 che vRddhakara yakSanI kathA che lATa dezamAM bhugapura nAmanA nagaramAM sarva vidyAmAM pravINa Arya khapaTAcArya hatA. temane bhANeja vinayazALI bALaka chatAM buddhizALI hato. teNe eka vAra gurU pAsethI vidyA sAMbhaLIne vidyAsiddha gurUnA vegathI te vidyA siddha karI. A tarapha guDazistra nAmanA nagaramAM sAdhuoe eka parivrAjakane vAdamAM parAbhava karyo. maraNa pAmIne te tyAM vRddhakara nAme yakSa thaye pUrvanA vairanA smaraNathI te sAdhuone bhaya pamADato hato. tethI saMghe Arya khapaTAcAryane bolAvyA. AcArya thoDA parIvAra sAthe guDazastra nagare gayA. sAdhuone nagaramAM mekalI nizcala manavALA AcArya pote sAMje vRddhakaracakSanA AzramamAM rahyA. AcArya tenA mastaka upara be paga.
Page #377
--------------------------------------------------------------------------
________________ -364 zovijayapadhasUrikRtamUkIne rAtrIe sUtA. savAre saghaLA leke AvyA. teoe sUrine upADIne dUra mUkyA te paNa teo pharI pharIne tyAM AvIne sUtA. lokoe rAjAne hakIkta jaNAvI rAjA krodhathI tyAM Avyo ane AcAryane mATInA DhephAM vaDe nirdaya paNe mAravA lAgyA. sUrie te prahAre rAjonA antaHpuramAM saMkAmyA. eTale te prahAre rAjAnA antaHpuramAM vAgavA lAgyA tethI camatkAra pAmelA rAjAe sUrine khamAvyA. uThIne sUrie pitAnuM ravarUpe pragaTa karyuM. tethI gurUnI zakita joIne saghaLA leke vismaya pAmyAM. tyAra pachI rAjAe sUrine - nagara praveza karAvavA mAMDe. te vakhate sUrie pattharanI droNI banAvI. vRddhakara yakSane ane bIjI mUrtine - AgaLa rAkhIne te mahANI sAthe sUrirAja aphaLAvavA lAgyA. athaDAvAthI duHkhI thatI A mUrtine mUkI de e pramANe rAjAthI kahevAelA gurUe mUkI ane te potAnA sthAnamAM jaIne rahI. saghaLA AcArya pratye bhaktivALA thayA. pachI sUri pattharanI mahAdroNane AgaLa karIne poLanA dvAra AgaLa sthApana karIne gayA. hajI paNa mArA je kAIka ane svasthAne pahoMcADaze. tyAra pachI rAjA vagerene badha pamADIne AcArya anya sthaLe vihAra karyo. : A tarapha bhRgukaccha nagaramAM rasa lampaTatAthI temane - bhANeja bauddha thaye. rasamRddhithI te pitAnA upAsakene tyAM pitAnAM pAtra mekalIne tene bharIne lAve che. vAyu mAge AvatAM te pAtra joIne tenI zakitathI vaza thaelA ghaNuM ke tenI sanmukha thayA. tyAra pachI mithyAtvane nAza
Page #378
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaraprakaraspaSTAthadi: 3pa. karavA mATe saMghe gurUne belAvyA. AcArya paNa gupta rIte tyAM AvyA. AkAza mArge bhikSA laIne AvatAM pAtranI vacamAM AcArye eka zilA vikavI. tenI sAthe athaDAIne te saghaLAM pAtra phUTI gayA. gurUne AvelA jANune bhANeja nAsI gaye. pachI buddhanA sthAnamAM AvIne temaNe buddhane A pramANe kahyuM. ahIM AvelA amane vaMdana kare. te sAMbhaLI buddha pratimA uThIne gurUnA caraNamAM ALoTavA lAgI. gurUe visarjana karelI te svasthAne gaI e pramANe mukata nAmane stupa paNa AvyA ane jA ema kahevAthI namra thaIne gaye. A pramANe jinazAsananI prabhAvanA karI gurU svarge gayA. kahevAne sAra e che ke deva chatAM paNa durvinayathI te nindAne pAmyA te manuSyanuM te zuM kahevuM? mATe he. ziSya! avinayarUpI vRkSane mULamAMthI ukheDI nAMkhavuM joIe. |iti vRddhakara yakSa kathAnaka che che namu ca pradhAnanI kathA che - hastinAgapura nAmanA nagaramAM paDyottara nAme rAjAne jAlA nAme rANI hatI tene vikumAra nAme meTe putra ane bIje cauda svapnathI cakravartipaNAne jaNAvatA mahApaddha nAme nAnA putra hatuM. moTA putre pitAe ApyA chatAM rAjya grahaNa na karyuM, tethI pitAe nAnA putrane yuvarAja padavI ApI. A tarapha suvratAcArya avantI nagarIe gayA. temane vaMdana karavAne dharmiSTa rAjA parivAra sAthe gayo.
Page #379
--------------------------------------------------------------------------
________________ = = = zrIvijayapatasUrikRtarAjAnI sAthe tene duSTa buddhivALe namuci maMtrI ga. dharmane vAda karatAM namucine kSullaka sAdhue nirUttara karyo. A sAdhuone haNuM evA vicArathI rAtrimAM hAthamAM khaDjha laIne deDa. mArgamAM devatA vaDe oNbhita karAye. savAre rAjA parivAra sAthe tyAM AvyA ane namucinI tevI ava sthA joIne vismaya pAme. kRpAmAM tatpara keIka deve tene chuTa karyo. lajajA pAmele te hastinAgapure Avyo. ane mahApadrakumAranI te rAjA thaze tyAre IcchA pUrNa karanAra thaze evA vicArathI sevA karavA lAgyo. A tarapha siMhabala nAme rAjA tenA dezane upadrava karavA lAge tethI namucie yuktithI bALe. tethI tuSTa thayelA kumAre tene varadAna mAgavA kahyuM. tyAre namucie thApaNa tarIke te varadAna rAkhyuM. anukrame pakvottara rAjAe mahApadma kumArane rAjya sepI sutratAcArya pAse dIkSA lIdhI. te vakhate meTA putra viSakumAre paNa dIkSA lIdhI. pottara rAjarSi tIvra tapa tapIne parama padane pAmyA. viNakumAra paNa niraMtara tapa karIne aneka prakAranI labdhio pAmyA. cakravatI thaelA pavottara rAjAe paNa aneka dharma kAryo karI jaina zAsananI unnati karI. eka vakhata suvatAcArya gajapura nagaramAM comAsuM rahyA che temane namuci maMtrIe joyA. te vakhate pUrvanA varanA smaraNathI tene badalo levAne teNe cakI pAse prathamanuM varadAna mAgyuM. ane cakIe te ApyuM. namucie kahyuM ke
Page #380
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUraprakaraspaSTAthAdi: 36g mAre yajJa karavA che mATe keTalAka divasa sudhI mane rAjya sAMpA. satya pratijJAvALA rAjAe tene rAjya soMpyuM. pachI namucie sutratAcArya ne melAvIne kahyuM ke tame mArU rAjya cheDIne sAta divasamAM cAlyA jAo, nahi te badhAne huM mArI nAkhIza. AcArye vasatimAM jaIne sAdhuAne kahyu ke have zu karavuM. kAIka sAdhue kahyuM ke cakravatInA bhAi viSNukumAra meTo labdhivALA che te hAlamAM suvarNagirine ( merU ) viSe cAmAsu` rahyA che teja namucine vaza karavAne zaktimAna che. AcAye kahyuM ke ceAgya che. paraMtu temane ahIM kANuM khelAvI lAvaze ? eka sAdhue kahyuM ke huM tyAM jaI zakuM chuM. paraMtu AvI zaktA nathI sUrie kahyuM ke teja tamane pAchA lAvaze. tethI te sAdhu AkAzamAM uDIne tyAM gayA ane viSNukumArane hakIkata kahI. tethI cAmAsu chatAM zAsananI bhAvI unnati thanAra jANIne ane saMghanuM kArya jANIne te munine laI ne viSNukumAra sUri pAse AvyA. tyAMthI namuci pAse gayA. eka naci vinA saghaLA rAjaleke temane praNAma karyA. pachI viSNukumAre namuci pAse jaine kahyuM ke ATaluM cAmAsu sAdhuone ahI rahevA do. pachI teo potAnI meLeja anyatra vihAra karaze. tyAre namucie kahyuM ke vAvivAdanu` kAma nathI, paraMtu jo teo ahIM raheze tA huM nakkI temane mArIza. te vakhate ati kApelA viSNukumAre nacine kahyuM ke huM pApI ! jJAna dhanavALA sAdhuone viSe tuM duSTapaNuM Acare che mATe tArA pratye vidhi pratikUla thayA che. amAre ghaNAnI jarUra nathI,
Page #381
--------------------------------------------------------------------------
________________ 368 zrIvijayapadrasUtiahIM rahevAne traNa pada Apa. namucie paNa te aMgIkAre karIne kepathI kahyuM ke traNa pagalAM mUkIne je sAdhu raheze te saghaLA mArAthI maraNa pAmaze. tethI kepelA viSNukumAra vaikriya labdhivaDe AkAzamAM vadhavA lAgyA. eka lAkha ejananuM zarIra karyuM. traNa bhuvanane bhaya karanArUM pralaya kAlanA agni jevuM te zarIra racyuM. pachI namucinA mastaka upara paga mUkIne tene rasAtalamAM pheMkaryo. ane pUrvApara samudra sudhI paga laMbAvIne rahyA. A svarUpa jANIne Indra munine zAMta karavA apsarAone mokalI. temaNe munine samajAvyA. mahApadma. cakavatI paNa A svarUpa jANIne tyAM AvyA. ane muninA kepane zAMta karyo. munie paNa gurU pAse AlecanA laI pratikramIne pharIthI sAdhupaNuM lIdhuM. e pramANe viSNukumAra muni chevaTe kevalI thaI mokSe gayA. mahApa paNa dIkSA laI siddha thaImekSe gayA. namuci marIne durgatimAM gaye. e pramANe duHkhadAyI duniyane tyAga karIne pitAnuM hita karavAne Azraya kare. che Iti namuci kathA che avataraNa -e pramANe 38 muM vinayadvAra pUruM thayuM. have krama pramANe AvatuM 39 muM vairAgya dvAra samajAve che - / zArdUlavitrItivRttajU I rAjyaM zakrakRtAbhiSecanamaho rUpaM niloke'pyasat sArUpyaM ca sanatkumAranRpateH so'pyaGgavairAgyataH / /
Page #382
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUraprakaraspaSTAthadi: 15 13 14 17 16 19 20 20 18 27 22 25 24 cakre cAru tapaH salabdhirabhitaH svaM nAcikitsatpunA, rajyedvA pratikarmanirmalarucau kaH kupyapAtre sudhIH 80 abhiSeka rAjya taNe karyo sasurapatie jehanuM, 25 uttama teha caka sanakumAra kare ghaNuM; tapa labdhivaMtachatanatananI je cikitsA parihare, mAMjela pittala bhAjane DAhyo na Asakti dhare. 80 kAI-IndrathI karAelA abhiSekavALuM rAjya ane traNa lokamAM paNa asAdhAraNa rUpa e bane jene hatA tevA sanaskumAra cakavartI hatA. temaNe paNa zarIra uparanA vairAgyathI suMdara tapa karyuM ane tethI aneka prakAranI labdhivALA chatAM paNa potAnA zarIranI cikitsA karAvI nahi. daSTAnta kahe che mAMjavAthI nirmaLa kAtivALA pittaLane viSe kaye DAhyo purUSa Asakta thAya? arthAt keI na thAya. 80 5bdArtha -have vairAgya nAmanA dvAranuM varNana kavizrI jaNAve che-A saMsAranA padArtho nAzavaMta che evuM svarUpa jANune tenA pratye rAga rahitapaNAnI je bhAvanA thAya te vairAgya kahevAya che. ahIM sanaskumAranuM daSTAnta ApatAM jaNAve che ke Indra mahArAje sanaskumAra cakravatIno rAjyAbhiSeka karyo hate. vaLI A cakavatanuM rUpa traNa lokamAM asAdhAraNa hatuM kAraNa ke IndranI prazaMsA sAMbhaLIne tenA upara zraddhA nahi rAkhIne be deve temanuM rUpa jevAne AvyA. te 24
Page #383
--------------------------------------------------------------------------
________________ 370 zrIvijayapakvasUrikRtavakhate cakrI snAna karatA hatA, te chatAM temanuM rUpa joIne deve paNa vismaya pAmyA hatA. AvuM asAdhAraNa rUpa chatAM paNa thoDI ja vAramAM temanuM zarIra regavALuM thaI gayuM ane sabhAmAM jaIne beThA tyAre te devoe paNa temanuM rUpa joIne mukha maraDayuM, tethI rAgya bhAvanA jAgrata thaI ke AvuM suMdara ane nIrogI jaNAtuM zarIra paNa DIja vAramAM regavALuM thaI jAya che te zarIranI zuzraSA karavI nakAmI che. evI bhAvanAthI prerAIne temaNe dIkSA lIdhI ane aneka prakAranAM tapa karyo ke jethI temane aneka prakAranI labdhio utpanna thaI je labdhione lIdhe temaNe dhAryuM hota te zarIrane rega rahita banAvyuM hatuM, paraMtu zarIra pratye eTalI badhI nima matva bhAvanA utpanna thaI hatI ke jyAre Indra mahArAje devasabhAmAM temanI vairAgya bhAvanAnI prazaMsA karI tyAre teja be devo pharIthI temanI parIkSA karavA AvyA. ane vidyanuM rUpa dhAraNa karIne temanI davA karI zarIra rega rahita banAvavAnuM kahyuM. paraMtu cakravatI e kahyuM ke A zarIrane rega kADhavAnuM muzkela nathI. ane tenI tamane khAtrI na thatI heya to huM A mArI eka AMgaLIne rega rahita karI batAvuM chuM. ema kahIne thuMka cepaDIne te AMgaLI suvarNa sarakhA varNavALI regarahita karI batAvI. tyAra pachI dene kahyuM ke je tamArAmAM bhAva rAga (karmarUpI roga) kADhavAnI zakti hoya to te dUra kare. paraMtu devAe te dUra karavAnI pitAnI azakti jaNAvI ane temanI daDhatAnAM vakhANa karI svasthAne gayA. A pramANe jemaNe cakavartInI Rddhine tyAga karyo ane zarIra upara paNa mamatva rAkhyuM nahi to.
Page #384
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaraprakaraspaSTAthadi: 371 temanI devoe paNa prazaMsA karI. A bAbatamAM udAharaNa ApatAM kavizro jaNAve che ke mAMjavAthI sApha jaNAtA pittaLane viSe karyo DAhyo purUSa Asakta thAya. athavA jeNe suvarNanuM svarUpa jANyuM che eTale je suvarNane mAMjavAnI jarUra paDatI nathI paraMtu svayaM tejavALuM hoya che tevA suvarNane jANyA pachI jyAre mAM je tyAre kAntivALuM jaNAya paNa pachI thoDI vAramAM ja jhAMkhuM paDI jAya tevA pittaLane viSe DAhyA purUSane Asakita thatI nathI. tevI rIte pittaLa samAna A zarIra che jene jyAre jyAre sApha karIe tyAre tyAre kAtivALuM jaNAya, paNa pAchuM thoDI vAramAM ja malIna thaI jAya; tethI pittaLa sarakhuM A zarIra che evuM jANIne jeNe suvarNa samAna kAntivALA AtmAnuM svarUpa jANyuM che te purUSa pittaLa samAna zarIramAM Asakti na ja rAkhe e hakIkta che. evuM jANune zarIra uparane mamatva bhAva dUra karavAne yatna rAkhe. 80 sanaskumAranuM caritra prasiddha jevuM hovAthI ane tene lagabhaga sAra spArthamAM AvI jato hovAthI temanI kathA judI jaNAvI nathI. avataraNa-A gAthAmAM paNa vairAgyane upadeza Ape che - ( zastravikrItivRtta| ) AjanmAntamanantadurmudi (durmati) bhave vairAgyamastyeva tat vyaktaM hetuSu satsu kiMtu bhavati pratyekabuddheSviva / 11 ) 1 2
Page #385
--------------------------------------------------------------------------
________________ 372 zrIvijayapadhasUrikRta 13 14 16 15 18 17 sUryAzmanyanalaM payaH zazimaNau svarNa suvarNAvanau, 19 20 21 22 24 25 26 27 28 21 ko'drAkSItpunarakacandrahutabhugyogAtkuto'pyeti vA 81 janmathI maravA lagI che dukha anaMtA jehamAM, te bhave vairAgya paNa prakaTeja kAraNa yogamAM jema pratyekabuddhane tima sUryakAMta maNi jhare, ravikiraNathI azcine zazikAMtathI paNa jala jhare. 1 caMdra kiraNe sparzatA agni taNuM saMyogathI, svarNa bhUmithI prakaTatuM svarNa kAraNa vegathI vairAgya prakaTe puNyavaMtA jina vacanane sAMbhaLI, vairAgya raMge mahAlatA mehe na lepAye jarI. 2 kArya--A janmathI mAMDIne maraNa paryata ananta du:kha sahita prItivALA (athavA pAThAntaranI apekSAe anaMta durmativALAM) saMsArane viSe vairAgya te che, paraMtu hetuo prApta thaye chate cAra pratyeka buddhinI jema te pragaTa thAya che. (dAnta kahe che ke, sUryakAnta maNine viSe agni, candrakAnta maNine viSe jala tathA suvarNa pRthvIne viSe suvarNa keNe joyA che? e te sUrya caMdra ane agninA vegathI kaIka sthAnethI Ave che. 81 spaSTArtha -kavizrI A gAthAmAM vairAgyano upadeza ApatAM jaNAve che ke A saMsAra jemAM anaMta du:khayukta
Page #386
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrokarparaprakaraspaSTAthadi: 373 prIti che. athavA pAThAntaramAM "anantarine badale anAdurmati" evo pATha che tyAM anaMtI durmatio jemAM che evA A saMsAramAM janmathI mAMDIne maraNa paryata vairAgya keTalAkane che. paraMtu te avyakta hoya che. paraMtu hetuo eTale kAraNe vidyamAna hoya tyAre te pratyeka buddhonI jema vyakta thAya che eTale pragaTa jaNAya che. jeone bAhya prakArane ke padArtha joIne saMsAra upara vairAgya Ave che te pratyeka buddha kahevAya che. jema karaThaMDu vagere pratyeka buddhane baLada vagere hetuo maLavAthI te vairAgya pragaTa thayo. ahIM keIne evI zaMkA thAya ke jIvane janmathI mAMDIne maraNa paryata je vairAgya che te teo sarAgI kema jaNAya che athavA athapattithI jaNAya che ke te vairAgya nathI. tenA javAbamAM jaNAve che ke tema nathI. kAraNa ke temanAmAM avyaktapaNe vairAgya rahelo che paraMtu je avyakata hoya te kAryamAM samartha thatuM nathI, te daSTAnta ApIne samajAve che ke sUryakAnta maNimAM agni kayA purUSe je che athavA temAM te avyaktapaNe rahele hevAthI jaNAto nathI. tevI ja rIte candrakAnta maNimAM pANI keNe joyuM che, temaja suvarNabhUmimAM senuM koNe joyuM che? athavA jema te vastuo pragaTapaNe jaNAtI nathI. te chatAM sUrya, candra ane agninA vegathI keIpaNa sthAnethI Ave che tevI rIte prathama avyakta e vairAgya te te kAraNe pragaTa thavAthI pragaTa thAya che. Ane bhAvArtha nIcenI pratyeka buddhanI kathAethI jANavo. 81
Page #387
--------------------------------------------------------------------------
________________ 374 zrI vijaya vasUrikRta- che karakaMDunI kathA che caMpA nagarInA dadhivAhana rAjAnI padmAvatI nAme rANane karakaMDu nAme putra hatuM. te garbhamAM hatuM te vakhate rANIne hAthI upara besavAno dehada upajavAthI rAjA tathA rANuM hAthI upara besIne nIkaLyA. tevAmAM hAthI unmatta thaIne avaLe mArge cAlyo. rastAmAM vaDanuM jhADa AvatuM jeIne rAjAe rANIne te pakaDI levAnuM kahyuM. hAthI vaDa nIce AvyuM tyAre rAjAe te vaDanI DALI pakaDI lIdhI paraMtu rANIthI te pakaDAI nahi. eTale rAjA ane rANune viga thaye. hAthI rANIne ghaNe dUra laI gayo. pachI sarevaramAM peThe te vakhate rANI hAthI uparathI utarIne najIkanA tApasanA Azrame jaIne rahI. tyAM comAsuM rahIne tyAMthI dantapura tarapha cAlI. rastAmAM teNe putrane janma Ape. te putrane zamazAnane caMDAla potAne ghera laI gaye. ane rANIe dIkSA lIdhI. caMDAle tene ucherIne mATe karyo. anukrame te kAMcanapuranA rAjA thaye. pote rAjA thAya to teNe eka brAhyaNane eka gAma ApavAnuM kahyuM hatuM. karakaMDu rAjA thavAthI te brAhmaNe caMpA nagarI najIkanA gAmanI mAgaNI karI. tethI teNe brAhmaNane lekha lakhIne caMpA nagarInA dadhivAhana rAjA (je karakaMDune pitA che paraMtu te bane te vAta jANatA nathI) pAse mokalyuM. rAjAe gAma ApavAnI nA kahI. tethI baMne yuddha mATe taiyAra thayA. te vakhate baMnene vigraha karatA rokavAne sAdhvI dadhivAhana pAse gayA ane badho hevAla jaNAvIne kahyuM ke pitA putrane laDavuM ucita nathI.
Page #388
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUraprakaraspaSTArthIdira 35 tyAra pachI dadhivAhana rAjAe tene rAjya ApyuM ane pote dIkSA lIdhI. karakaMTU rAjAne rAjya karatAM keTalAka kALa gaye. rAjAe gekuLamAM eka baLadane pALyo. tene sAruM sAruM khavarAvIne ghaNe baLavAna banAvyuM. jethI tenI AgaLa bIje kaI baLada spardhA karI zakato nahoto. AvA suMdara rUpavALe te baLada hato. tyAra pachI rAjA te baLadane bhUlI gayA. keTalAka varSa pachI rAjA te gokuLamAM gayo tyAre teNe laTakatI cAmaDIvALA, sukAI gayelA tathA hADa cAmaDAnA mALakhA sarakhA eka baLadane je, te baLadane joIne rAjAne pele baLada sAMbhaLe. rAjAe te baLadanI hakIkta pUchI tyAre devALe pele vRddha baLada dekhAze. te joIne rAjAne vicAra thayo ke aho A duniyAmAM zarIrAdika nAzavaMta che. pite joyele baLada kayAM ane A vRddha baLada kayAM. A joIne rAjAne saMsAra upara vairAgya Avye tethI teNe rAjyane tyAga karyo, ane devatAe ApelA sAdhu veSe pRthvI upara vihAra karavA lAgyA. cheIti karakaC kathA che che dvimukhanI kathA che paMcAla dezamAM durmukha nAme rAjA hatA. te ghaDAone vahana karAvavAne nagara bahAra gaye. bahAra jatAM teNe eka zakastaMbhane ghaNe pUjAelo joye. ane jyAre te pAcho
Page #389
--------------------------------------------------------------------------
________________ 376 zrIvijayapadyasUrikRtaAvyo tyAre teNe tene paDe ane kASTha mAtra eTale ekaluM lAkaDuM ja raheluM joyuM. A joIne rAjAne vairAgyabhAvanA jAgI. teNe vicAryuM ke AMkhane AnaMda ApanAra je zobhA savAramAM jovAya che te sAMje nAza pAmI jAya che tevI rIte rUpa, lAvaNya, dhana, dhAnyAdika megha dhanuSyanI jema nAzavaMta che. A pramANe anitya bhAvanA bhAvatAM tene vairAgya utpanna thavAthI rAjyane tyAga karyo, ane devatAe Apele sAdhu veSa grahaNa karIne pRthvI upara vicaravA lAgyA. che Iti dvimukhanI kathA che nami rAjarSinI kathA videha nAme dezamAM mithilA nAmanI nagarImAM nami nAme rAjA nyAyathI rAjya karatA hatA. rAjyanuM pAlana karatA te rAjAne eka vakhate azAtA vedanIyane udaya thavAthI zarIre dAhavaranI utpatti thaI. sarve vaidyoe aneka prakAre cikitsA karyA chatAM temane dAhajavara jarA paNa zAMta thatuM nathI. A pramANe pIDA pAmatAM temanA cha mahinA pasAra thayA. eka vakhate vaidyanA kahevAthI zaNuo candana ghasatI hatI. te vakhate hAthamAM paherelA kaMkaNe paraspara athaDAvAthI tene dhavani rAjAnA kAnane apriya lAge che tethI rANIoe bIjA kaMkaNe kADhI nAkhIne eka eka valaya rAkhyuM tethI avAja baMdha thaye ane rAjAne zAMti lAgI. tethI rAjAe kahyuM ke valayane avAja kema saMbhaLAte
Page #390
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaraprakaraspaSTAthadira 377 nathI. tyAre rANIoe kahyuM ke ghaNAM kaMkaNa sAthe hatA tyAre avAja thato hate. have bIjAM kaMkaNa kADhIne ekaja rAkhyuM che tethI avAja baMdha thayo che. A sAMbhaLIne nami rAjA vicAravA lAgyA ke jyAM sudhI badhu putra vagerene ghaNe parigraha hoya tyAM sudhI prANIone A bhavamAM duHkha thAya. A pramANe vicAratAM vedanIyane kSapazama thavAthI tene nidrA AvI gaI UMghamAM tene svapna AvyuM ke pote suva calanA mastaka upara veta hAthI upara beThe che. tyAra pachI te jAgyA tyAre vicAravA lAgyA ke A parvata meM pahelAM je che. AvA vicArathI temane jAtismaraNa jJAna thayuM. pUrva bhavamAM puttara vimAnamAM uttama deva hatA te vakhate jinezvarane snAtra mahotsava karavAne merU parvata upara gayA hatA te vakhate A merU parvata temaNe je hatuM. tyAra pachI devatAe Apele vaiSa paherIne temaNe rAjyane tyAga karyo. tethI mithilA nagarImAM mATe kolAhala thayo. te vakhate Indra brAhmaNanA rUpe AvIne nami rAjarSinI aneka rIte parIkSA karI paraMtu temane daDha joIne Indra prasanna thaIne pitAnuM rUpa pragaTa karyuM ane nami rAjarSinI daDhatAnI prazaMsA karI. nami rAjavie pratyekabuddha thaIne anyatra vahAra karyo. | Iti nami katha che
Page #391
--------------------------------------------------------------------------
________________ 378 zrIvijayapArikRta = = = che nirgata kathA che gAndhAra dezamAM purUSottamapura nAme nagaramAM nirgata nAme rAjA hatA. nyAyathI prajAnuM pAlana karatA temane keTaleka kALa gaye. eka vakhate vasaMta tu Ave ke kIDA karavAne nagara bahAra jatAM manahara AmravRkSa je. maMjarIonA bhArathI te namI rahyo hato. rAjAe suMghavAne mATe temAMthI eka maMjarI grahaNa karI. tyAra pachI te rAjAnI pAchaLa AvatA dareka dareka mANase paNa maMjarI grahaNa karI. maMjarIo thaI rahI tyAre tenAM pAMdaDAM grahaNa karyo. Ama thavAthI te AMbA upara eka paNa pAMdaDuM ke maMjarI rahI nahi. phakta DALAMja bAkI rahyA, tethI thoDI ja vAramAM te abe jhAMkharA jevo thaI gaye. have vanamAM kIDA karIne rAjA pAcho pharyo tyAre te Abe nahi jevAthI Abe kayAM che ema pUchayuM. tyAre najIka rahelA keIke kahyuM ke A sAme ekalAM DALAMvALe dekhAya che teja e AMbe che. rAjAe eTalI vAramAM AMbA Avo kema thaI gaye e pramANe pUchyuM? tyAre lokoe badhI hakIkata rAjAne jaNAvI. A sAMbhaLI rAjAne vairAgya bhAvanA utpanna thaI. deve Apela sAdhu veSa grahaNa karIne pratyeka buddhapaNe vihAra karavA lAgyA. che Iti nita kathA avataraNa -e pramANe 39 muM vairAgyadvAra kahIne have udezanA krama pramANe cAlIsamuM dAnadvAra kahe che -
Page #392
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUraprakaraspaSTAthadira 379 | (sAghuttama) samApaM zuddhapAtraM dhanamapi vizada kiMtu niHpuNyakAnAM, 11 1 3 9 10 14 1 2 no cittaM pAtradAnaM prati bhavati matiyaMtra 15 16 16 17 19 Adyo'hen varSamekaM pratidinamagamacchuddhabhakSe'pi deze, 25 4 30 29 31 28 26 27 zreyAMsastveka AdyaM sukRtiSu kRtavAn svaM prabhoH pAraNena 82 zuddha pAtra maLyA chatAM dhana zuddha have te chatAM, puNya hInane pAtramAM devA na bhAva kadI thatA zuddha azanAdika khape te puNyahIna nA jANatA; zuddha bhikSAvaMta deze bAra mAsa gaSabha jatA. 1 dAnano vidhi kaI na jANe puNyavaMta ziromaNi, zreyAMsa pAraNuM nAthane bhAve karAve IkSanI rasadhArathI zreyAMsa jevA bhAva prabhunI jehavA, pAtra ikSu rasa samAM zubha dAna puNya pAmavA, 2.. kalekArtha -zuddha pAtra sahelAIthI prApta thAya tevuM heya, dhana paNa vizuddha hoya te chatAM paNa puNya rahita jIvone supAtra dAna pratye citta thatuM nathI. jyAM (je cittamAM) zuddha anAdikanI buddhi thAya. daSTAMta Ape che ke prathama arihaMta (zrIrASabhadeva) eka varSa sudhI zuddha bhikSAthI bharapUra dezane viSe darareja vicaryA chatAM ekalA
Page #393
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 380 zrIvijayapadyasUcchita zreyAMsa kumAreja prabhune pAraNuM karAvIne potAnA AtmAne puNyavaMta purUmAM agresara banAvyA. 82 spaSTArtha--kavizrI jaNAve che ke supAtra dAnanA pariNAma thavA ane supAtradAna karavuM te je te purUSane (nipuNyane) prApta thatuM nathI paraMtu keIka puNyavaMtaneja prApta thAya che. A hakIkta jaNAvatAM kahe che ke zuddha pAtra eTale supAtra sahelAIthI prApta thAya tevuM hoya, vaLI dhana paNa vizuddha anyAyAdi deSarahita hoya, te chatAM paNa puNyarahita chanAM citta pAtradAna pratye utsAhI thatAM nathI. je cittamAM zuddha azana, pAna, khAdima ane svAdima vagere ApavAnI IcchA hotI nathI. daSTAnta ApatAM kavizrI kahe che ke prathama tIrthakara zrISabhadeva eka varSa sudhI dararoja zuddha eSaNIya annathI bharapUra evA dezane viSe vicaryo, te chatAM eka varSa sudhI koIe dAna ApyuM nahi. phakta ekalA zreyAMsakumAreja zeraDInA rasa vaDe prabhune pAraNuM karAvyuM, je A covIsImAM prathama supAtra dAna hatuM. AvI rIte prabhune pAraNuM karAvIne zreyAMsa kumAre potAnA AtmAne puNyavaMta purUSamAM agresara banAvyA. athavA prabhune dAna ApIne mokSa rUpI phaLanI prApti karI 82 (zreyAMsakumAranuM kathAnaka zrI kaSabhadeva caritra prasaMge kahyuM che mATe ahIM pharIthI kahetA nathI. ) avataraNuM--supAtrane viSe suMdara vastunuM dAna ApIe teja ghaNuM phala thAya, nahi te na thAya, evuM je mUrkha buddhivALAo mAne che temane upadeza Ape che
Page #394
--------------------------------------------------------------------------
________________ 381 zrI kaSpariprakaraspaSTathati: (mAsTanovRttama) yadapi tadapi zuddha candanAvatpradatta, aditi phalati pAtre'nyatra no cArvapi svam / 13 12 14 15 jaladhijalamasAraM vArivAhe'mRtIsyAn-, 16 18 17 19 20 madhuramapi hi dugdhaM pannagAsye viSI (viSaM)syAt 83 tuccha paNa jo zuddha vastu pAtrane je ApatA, jhaTa phaLe jima caMdanAne aphala bIje ApatA . sAgara taNuM jala megha ge amRtanA jevuM bane, sarpanA mukhamAM paDaMtA dUdha paNa jherI bane. 1. zlokArtha-jevuM tevuM paNa zuddha annAdika supAtrane ApyuM hoya to caMdanabAlAnI jema jaladI phaLa ApanAruM thAya che. paraMtu anyatra eTale kupAtramAM ApeluM zuddha dravya paNa phaLadAyI thatuM nathI. daSTAnta kahe che ke asAra evuM samudranuM pANI meghane viSe amRta rUpa thAya che ane madhura evuM dUdha paNa sapanA mukhamAM jhera rUpa thAya che. 83 spaSTArtha-supAtranI mahattA jaNAvatAM kavizrI kahe che ke jevuM tevuM paraMtu zuddha annAdika je supAtrane ApavAmAM Ave che te jaladIthI phaLa ApanAra thAya che. jema caMdanabALAe carama tIrthapati zrI mahAvIra svAmIne
Page #395
--------------------------------------------------------------------------
________________ - : 382 zrI vijayapavasUrikRtajevA tevA eTale TADhA aDadanA bAkaLA vahorAvyA te paNa tenuM tarata phaLa maLyuM, kAraNake te vakhate dAnanA prabhAvathI sADAbAra koDa suvarNanI vRSTi thaI. temaja tenA prabhAvathI paralekamAM mokSa rUpI phaLanI prApti thaI. mATe dravyanI mukhyatA nathI. paNa supAtranI mukhyatA che. dravyanI mukhyatA nathI te jaNAvatAM kahe che ke suMdara evuM dravya heya paraMtu te je kupAtrane viSe ApavAmAM Ave to te phaLadAyI thatuM nathI. A baMnene daSTAntapUrvaka samajAvatAM kavizrI kahe che ke samudranuM pANI je ke asAra che eTale khArUM che tethI pIvAnA kAmamAM AvatuM nathI, paraMtu jyAre teja jala meghane viSe jAya che athavA megha rUpe thAya che tyAre te amRta tulya eTale mIThuM athavA pIvA lAyaka thAya che. evI rIte supAtrane viSe jANavuM. ahIM supAtra samAna megha jANa ane ApavA lAyaka dravya te samudranuM khAruM pANI jANavuM. ulaTuM daSTAnta ApatAM jaNAve che ke dUdha je ke madhura che chatAM paNa je te kupAtra sarakhA sapanA mukhane viSe jAya te te jhera rUpa thaI jAya che, tevI ja rIte kupAtrane viSe ApeluM sAruM dravya te paNa phaLa ApanArUM thatuM nathI. 83 canalAnI kathAcampA nagarImAM dadhivAhana nAmanA rAjAnI dhAriNI nAme rANI hatI ane temane vasumatI nAme putrI hatI. kauzAmbI nagarInA zatAnIka nAme rAjAe te dadhivAhana rAjA upara caDhAI karI. rAjA nAzI gaye. te vakhate zatA
Page #396
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI kapUraprakaraspArdhAdika 383 nIkanA sanikee campA nagarIne marajI mujaba luMTI. te vakhate eka uMTavALAe vasumatI sAthe dhArine pakaDI. tyAra pachI te uMTavALa kauzAmbI nagarImAM AvyuM. dhAriNIne mArI strI banAvIza ane vasumatIne vecIza e pramANe te uMTavALAnA kahevAthI dhAriNI hRdaya phUTavAthI maraNa pAmI ane vasumatIne dhanAvaha nAme zeThe vecAtI lIdhI. pachI zeTha tene potAne ghera lAvyA. te vasumatIe pitAnA vinayAdika guNothI lokone vaza kya, tethI leke candana samAna tenI zAMta prakRtithI caMdanabAlA nAmathI bolAvavA lAgyA. - eka vAra bapore dhanAvaha zeTha ghera AvyA. te vakhate paga dhanAra nahi hevAthI candanabAlAe pANI lAvIne ApyuM. ane zeThe nA kahyA chatAM paga dhovA lAgI. te vakhate vAMkI vaLelI candanAnA kezapAza kAdavamAM bagaDe nahi tethI zeThe hAtha vaDe jhAlI rAkhyA. A sthiti bArIe ubhelI zeThanI patnI mUlAe joI tethI teNI vicAravA lAgI ke meM Ane gharamAM rAkhI te nathI karyuM. rUpavALI Ane zeTha paraNaze to mAre bhAva pUchAze nahi. mATe Ane prathamathI upAya karuM ema vicAro zeTha bahAra gayA tyAre hajAmane bolAvI candanabAlAnA vALa muMDAvI nAkhyA. pagamAM beDI nAkhIne anya gharamAM saMtADI. ane nekarene zeThane A hakIkata kahevAno niSedha . zeTha khAvA AvyA tyAre candanA kyAM che ema pUchayuM tyAre mUlAnA bhayathI keI kAMI bolyuM nahi. zeTha samajyA ke kaI ThekANe ramatI haze. bIje divase pUchyuM tyAre eka vRddha dAsIe tene kedakhAnAmAM
Page #397
--------------------------------------------------------------------------
________________ 384 zrI vijayapadyasUrikRtamUlAe nAkhI che vagere hakIkta jaNAvI. tethI zeThe eraDAnAM bAraNAM ughADo candanabALAne bahAra kADhI. bhUkhI ane tarasI candanabALAne joIne tene AzvAsana ApI dhanAvaha zeTha rasoDAmAM gayA. ane tyAM bIjuM bhejana nahi jevAthI aDadanA bAkaLA supaDAnA khuNAmAM nAkhIne candanAne ApyA. ane pachI zeTha beDIo toDavA mATe luhArane belAvavA gayA. have uMbarA upara beThelI, pagamAM beDIovALI, muMDAvelA mastakavALI candanabAlA vicAre che ke mAruM rAjakula kayAM ane A mArI durdazA kayAM? pUrva bhavamAM meM duSkArya karyA haze tenuM mane A phaLa maLyuM chuM. have aDadanA bAkalA. khAdhA pahelAM te vicAre che ke mAre aThThamanI tapasyA thaI che. tethI je koI supAtra maLI jAya te temane kAMIka ApuM. ApyA sivAya aThThamanuM pAraNuM kema karAya evuM vicArI kaI atithi Ave evI bhAvanAthI atithinI rAha jovA lAgI. tevAmAM cAvIsamA tIrthaMkara zrI mahAvIra svAmI cAra mAsanA tapasvI jemaNe e abhigraha karyo che ke rAjAnI putrI hoya, mAthe muMDana heya, uMbarA upara beThelI hAya, rUdana karatI hoya to mAre pAraNuM karavuM. cAra mahinA thaI javA chatAM te abhigraha pUrA thatA nahotA. teo tyAM vaharavA mATe AvI caDhayA. ane candanabALAne upara pramANenI sthitimAM joIne temano abhigraha pUre thato hiAvAthI candanabAlAe ApelA bAkuLA prabhue bhikSAmAM lIdhA. te vakhate sADAbAra kauDa sonaiyAnI vRSTi thaI dubhine nAda thaye. beDIo te senAnAM sAMkaLAM rUpa thaI
Page #398
--------------------------------------------------------------------------
________________ 385 zrI karamakaraspaNAthadira gaI, mastakanA kezapAza paNa pUrva jevA thaI gayA. ane zarIra paNa zobhAyamAna thaI gayuM. te vakhate ThaMdubhinA zabdathI prabhunuM pAraNuM jANIne zatAnIka rAjA paNa tyAM AvyA. sAthe caMpA nagarIthI lAvela saMpula nAme kaMcukI hatuM te candanabAlAne joIne oLakhIne rUdana karavA lAgyA. rAjAe pUchyuM tyAre teNe kahyuM ke A te dadhivAhana rAjAnI putrI che. zatAnIkanI patnI mRgAvatI A sAMbhaLIne bolI ke A te mArI benanI putrI che. tyAra pachI zatAnIka rAjA te dAnane grahaNa karavA lAgyA, tyAre Indra teno niSedha karIne kahyuM ke he rAjA! tAre candanabAlAnuM rakSaNa karavuM. jene candanA Ape tenuM te dhanathAya. candanabAlAne pUchayuM tyAre teNe kahyuM ke mArA pitA tulya dhanAvaha zeTha te grahaNa kare. tethI zeThe te lIdhuM. tyAra pachI Indra rAjAne kahyuM ke tamAre AnI rakSA karavI joIe. jyAre prabhune kevalajJAna thaze tyAre A candanabAlA temanI mukhya ziSyA thaze. mUlAnI badhe nindA thaI ane candanabAlAnA saghaLe vakhANa thayAM. candanabALAe paNa vicAryuM ke jo mArI AvI durdazA na thaI hota te prabhunuM pAraNuM paNa mAre tyAM kayAMthI thAta? mATe mane te durdazA paNuM uttama dazA rUpa thaI. tyAra pachI prabhunI pAse candanabAlAe dIkSA lIdhI ane anukrame kevalajJAna pAmIne mekSe gayA. A pramANe prabhune jevuM tevuM paNa eSaNaya dAna ApavAthI candanabAlA anukrame mokSanA bhAgI thayA. Iti caMdanabAlA kathA | avataraNa -e pramANe 40 muM dvAra pUrNa thayuM. have 41 muM zIladvAra kahe che - 25.
Page #399
--------------------------------------------------------------------------
________________ 386 zrI vizvasUrikRta| | vasaMtatistrAvRtta che strIvibhramaizcalati lolamanA na dhIraH, , gaurakama je 1 131 tAdRzasaGkaTe'pi / 10 12 13 pUrNIbhaved dRSadayo'pi vilIyate ca, 15 14 17 dUti vikRrti nAjunane 84 adhira mana jasa te caLe strInA kaTA dekhatA, paNa dhIrajana kadi nA caLe bahu vikaTa saMkaTa pAmatA sthUlibhadra jima analekarI patthara taNe bhUko bane, ogaLe che leha paNa virya na lahe vikRtine. 84 kArya-capaLa cittavALA purUSo strIonA hAvabho vaDe calAyamAna thAya che, paraMtu dhIra purUSa tevA prakAranA saMkaTamAM paNa zrIsthUlabhadranI jema calAyamAna thatA nathI. patthara agni vaDe cUrNa thAya che temaja letuM egaLI jAya che. paraMtu vairya ratna to vikArane pAmatuM nathI. 84 | spaSTArtha --have zIlanuM varNana karatAM kavizrI jaNAve che ke capaLa manavALA eTale DAmADeALa sthitivALA purUSo ja strIonA kaTAkSa vagere hAvabhAva ane vilAsa vaDe calAyamAna thAya che eTale strInI AgaLa tevA capaLa manavALA purUSo pitAnAM zIlane sAcavI zaktA nathI. paraMtu zrIsthalIbhadra jevA dhIra purUSo te tevA prakAranuM saMkaTa calAyamAna thanA zIlane sAtha tevA prakAranuM '
Page #400
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIpUraprakaraspaSTAthadira 387 Ave topaNa leza mAtra calAyamAna thatA nathI. sthUlabhadra muni jeo dIkSA lIdhA pahelAM kezA nAmanI vezyAne tyAM bAra varSa rahyA hatA ane jene sthUlabhadra upara ghaNo rAga hata, te sthUlabhadra munie maMtrIpadane tyAga karIne saMbhUti muni pAse dIkSA lIdhI hatI. teo gurUnI AjJA laIne kezAne tyAM comAsuM rahevA AvyA. te vakhate zarUAtamAM kezAe munirAjane calAyamAna karavA mATe aneka jAtinA prayatna karyo, te chatAM sthUlibhadra muni jarA paNa calAyamAna thayA nahi. chevaTe kezAe muni pAsethI zrAvaka dharma jANIne te grahaNa karyo. mATe jaNAvavAnuM ke dhIra purUSo to tevA prasaMgemAM paNa potAnA zIlanuM rakSaNa kare che. ahIM daSTAnta ApatAM jaNAve che ke patthara jevo kaThaNa padArtha agnine lIdhe cUrNa banI jAya che, temaja loDhA jevI dhAtu paNa agninA AkarA tApa AgaLa ogaLI jAya che. paraMtu veDUrya ratna game te agnine tApa hoya te paNa ogaLatuM nathI. mATe dhIra purUSa vaiDUrya ratna samAna jANavA ane patthara tathA leDhA samAna capaLa cittavALA purUSo jANavA. ahIM zrIsthalIbhadranuM dRSTAnta vizeSa jANItuM hovAthI ApavAmAM AvyuM nathI. 84 - avataraNa -A kAvyamAM paNa suzIla lekanI prazaMsA dvArA upadeza kahe che (vasaMtatioottam) sadrUpayauvanaguNAgatasAnurAga - virAttatanayAno vamevatA
Page #401
--------------------------------------------------------------------------
________________ ha88 1 2 zrI vijayasUrikRtavjrenn vannamuninA svayazo'rNasA satsaGgAzuci kvacidapUyata zIlameva // 85 16 14 rukimaNI dhanadata tanayA rUpavaMtI ciAvane, vartatI Avela sAme mana dharaMtI premane, tenA kaTAkSe vaja jevA vaja muni nA bhediyA, yaza jale apavitra zIlane gheIne svarge gayA. 85 zlokArtha -sArA rUpavALI, yuvAnImAM AvelI, zuNavALI, sanmukha AvelI, prItivALo dhanadatta nAmanA zeThanI putrInA nayana kaTAkSathI nahi bhedAvAthI vaja samAna vajI nAmanA munie potAnA yaza rUpI pANIthI keIka ( purUSAdika)mAM asapurUSonA saMgathI apavitra thayelA zIlaja pavitra karyuM. 85 - spaSTArtha -zrI vajIsvAmInA zIlanI mahattA dekhADatAM jaNAve che ke dhanadatta nAmanA zeThanI rukimaNa nAmanI kanyA hatI. teNI vajAsvAmInA guNa sAMbhaLIne temanA upara rAgavALI thaI hatI. te suMdara rUpavALI, yuvAna, guNavALI ane sAme AvelI dhanadatta zeThanI rukimaNI strInA netra kaTAkSathI paNa nahi bhedAelA evA vAsvAmI nAmanA suninA zIla guNanuM zuM varNana karavuM? kAraNa ke vaja samAna nizcalatAvALA temaNe potAnA yazarUpI pANI vaDe ulaTuM asata purUSonI sakhatathI apavitra thaelA zIlane ja pavitra
Page #402
--------------------------------------------------------------------------
________________ ha 1 0 15 12 zrI kapUraprakaraspaSTAdi karyuM che. A vAsvAmInI kathA prasiddha hevAthI ahIM lakhI nathI. 85 avataraNae pramANe ektAlIsamuM zIladvAra kahIne have uddezanA krama pramANe tApodvAranuM vivaraNa karatAM kahe che - . ( pRthvIghuttam ). tavaH zivamArAti zis , ____sa devapariSadyapi dyutimahattvavisphUrtibhRt / kRzAnvakRzatApanolasitavarNakaM kAJcanaM, para vAhanu viNatAM pati atAtti 86 ziva kumAra taNI pare gharamAM rahI je tapa kare, te deva kerA sthAnamAM rU5 teja meTAI vare, prabaLa agni pratApathI tejasvi senuM dhAtumAM, utama gaNAya jaDAya uce bhUpatinA mukuTamAM. 1 lekArtha -je kaI zivakumAranI jema gRhastha chatAM paNa tapa Acare che te devasabhAmAM paNa teja. khyAti ane uttama mUrtine dhAraNa karanAre thAya che. daSTAnta kahe che ke agninA mahA tApathI prakAzita varNavALuM suvarNa dhAtuomAM ziremaNipaNane ane rAjAonA mugaTapaNane pAmatuM nathI ? arthAta pAme che. 86 spaSTArtha - gharamAM rahIne paNa je tapanuM AcaraNa kare che te zivakumAranI jema devasabhAmAM paNa tejasvipaNuM
Page #403
--------------------------------------------------------------------------
________________ E 390 zrI vijyapadyasUrijIkRtakhyAti athavA meTAIne pAme che tathA uttama mUtine athavA uttama zarIrane dhAraNa karanAre thAya che. kAraNa ke tapane evo prabhAva ja che ke jethI upara kahelA guNe prApta thAya temAM navAI nathI. A bAbatamAM daSTAnta ApatAM kahe che ke agninA mahA tApathI tapeluM suvarNa zuM tejasvI varNavALuM thatuM nathI? athavA te jema senAne agninA mahAtApa vaDe tapAvavAmAM Ave to te vadhAre tejasvI varNavALuM thAya che tevI rIte AtmA tapa vaDe tapAvavAmAM Ave to te AtmA paNa tejasvI thAya che. ane tethI ja sonAne sarva dhAtuomAM ziromaNi pada maLe che. ane tenA te tejasvI guNane lIdhe ja zajAnA muguTapaNAne pAme che. kAraNa ke rAjAne mugaTa paNa kAMcanane banAvAya che ane te kAMcana sonAne khUba tapAvIne tene tadana zuddha banAvIne temAMthI banAvAya che. 86 zivakumAranI kathA - A bharata kSetramAM vItazekA nAmanI nagarInA zrIpadyaratha nAmanA rAjAnI vanamAlA rANIne zivakumAra nAme putra hate. te anukrame maTe che. eka vakhata keIka sArthavAhanA gharamAM bhikSAne mATe AvelA sAgara nAmanA munine gavAkSamAM rahelA zivakumAre jeyA. munine joIne haSita thayelA prasanna cittavALA kumAre munine vaMdana karyuM. muninI dezanA sAMbhaLIne te zivakumAre munine pUchayuM ke he sunirAja! thoDA ja saMgathI mAruM citta tamArA upara nehavALuM zAthI thAya che. tyAre jJAnI munie tene pUrva bhava
Page #404
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI kapUraprakaraspaSTAthadika 391 ko. temAM munie te pUrva bhavamAM saudharma devalokamAM deva hato. ane te pahelAnA bhAvamAM bhavadatta nAme hatA ane navI paraNelI nAgilA nAmanI ardha zaNagArelI bhAyone choDIne bhavadeva nAmanA tenA moTAbhAI jemaNe dIkSA lIdhI hatI temanI sAthe upAzraye jaIne munionA marmanA vaca nathI bhAInuM mAna rAkhavA khAtara dIkSA lIdhI hatI. paraMtu mana nAgilA pAse hatuM. meTAbhAInA maraNa paryata cAritranuM pAlana karyuM. paraMtu bhAI devaleke gayA pachI sAdhunA dravyaliMgane dhAraNa karatA sAdhuone kahyA sivAya pitAne gAma AvyA. anevage nAgilA temane vandana karavA gaI. ane munine pitAne lIdhe patita pariNAmI jeIne upadeza ApIne cAritramAM sthira karyA. tethI te bhavadatta muni gurU pAse pAchA gayA ane AleyaNA laIne zuddha cAritra pALIne devalokamAM gayA. A pramANe munie potAne pUrvabhava kahyo te sAMbhaLIne vratanI IcchAvALA temaNe mAbApanI rajA mAgI. paraMtu mAbApe rajA nahi ApavAthI bhejana karyA sivAya pauSadhAgAramAM jaI bhAvayatipaNe rahyA. rAjAnI AjJAthI daDha dhamI zrAvake kumArane samajAvIne chaThThanuM AyaMbila vaDe pAraNuM karAvyuM. e pramANe te zivakumAra bAra varSa sudhI chaThThanA pAraNe AyaMbilathI pAraNuM karyuM. aMte maraNa pAmIne pAMcamA brahma devalokamAM mahA tejasvI uttama zarIravALA bIjA devathI mahA pratApI vidyamAlI nAme deva thayA. tyAMthI cavIne te ja bUsvAmI thaIne mokSe gayA. e pramANe tapane prabhAva jANavo. che Iti zivakumAra kathA |
Page #405
--------------------------------------------------------------------------
________________ 392 zrI vijayapahmasUrikRtaavataraNuM-pharIthI paNa tapane vizeSa prabhAva jaNAve che - * (9thI ra6 ) tapaH sakalakarmabhidvividhalabdhikRnizcitaM, gRhe puri ca durbhago'pyahaha nandiSNo dvijaH / vrate zamatapaHparaH suranaraikavanyo'bhavat , 10 12 13 14 15 19 17 18 ravijvalanatApitaH zrayati dItimAmo ghttH|| 87 karmane saMhAra labdhi vividha tapathI nizcaye, dRSTAMta nadiSaNa vipra ghare nagaramAM jANiye; kubhaga hato paNa vrata tapasyAzamadhatA surane re, vaMdha have sUrya agnisaMga ghaTa kAMti dhare. 87 zlokArtha -tapa nakkI saghaLAM karmone bhedanAra ane judI judI labdhione karanAra che. ghara ane nagaramAM durbhAgI e nadiSaNa nAme brAhmaNa vratamAM samatA ane tapamAM tatpara thaele deva ane manuSyane vaMdanIya thaye. sUrya ane agnithI tapele kA ghaDe paNa tejavaMta thAya che. 87 5TArtha--tapanuM mAhAnya jaNAvatAM kavizrI kahe che ke tapa saghaLAM karmane bhedanAra che. eTale tapa vaDe karIne nikAcita karmo bAMdhelAM hoya te paNa nAza pAme che. vaLI tapa vaDe karIne nakkI vividha prakAranI labdhionI paNa prApti thAya che. A bAbatamAM dRSTAnta ApatAM kavizrI jaNAve
Page #406
--------------------------------------------------------------------------
________________ zI kapUraprakaraspaSTAthaSTi 393 che ke naMdiSeNa nAmane brAhmaNa je gharamAM temaja nagaramAM paNa durbhAgI hatuM ane jemaNe gharane tathA gAmane tyAga karIne sAdhu mahArAja pAse dIkSA lIdhI ane tyAra pachI tapa karIne aneka prakAranAM pUrva karmane nAza karyo ane aneka labdhio meLavI. vratamAM paNa zamatAmAM tathA tapamAM evI Asakita rAkhI ke jethI manuSya temaja devalokamAM paNa vaMdanIya thayA. A bAbatamAM udAharaNa ApatAM kavizrI jaNAve che ke mATIne kA ghaDe hoya te chatAM paNa te jyAre sUryanA tApathI tapIne agnimAM tapAvAya che tyAre tejasvI thAya che tevI rIte kAcA ghaDA samAna durbhAgI jIva paNa tapa rUpI agnine tApathI tape che tyAre te paNa kAntivALa thAya che. A pramANe tapanuM mAhAsya jANIne tapamAM udyamavALA thAo. 87. naMdinI kathA nandi gAmamAM kaI ati duHkhI brAhmaNa hato. tene similA nAme strI hatI. temane nandiSeNa nAme putra thaye. tenI bAlyAvasthAmAM tenA mAbApa maraNa pAmyA. te ghaNe kurUpavALe hevAthI svajanee paNa tene tyAga karyo. tene mAme tene pitAne ghera laI gaye. tyAM mAmAnA gharanAM kAryo karate sukhe rahevA lAgyuM. have te juvAna thaye tyAre teNe mAmAne pitAne paraNavAno vicAra jaNAvyuM. mAmAe kahyuM ke mAre sAta kanyAo che temAMthI eka tane ApIza. pitAne A abhiprAya jANIne te kanyAoe kahyuM ke ame agnimAM praveza karIe paNa AnI sAthe paraNazuM nahi. tethI mAmAe tene kahyuM ke have huM zuM karuM? tethI te nadiSaNa
Page #407
--------------------------------------------------------------------------
________________ 394 zrI vijyapadyasUrikRtamAmAne gherathI cAlI nIkaLe. pachI te vicAravA lAgyuM ke mArA kurUpapaNAne dhikkAra thAo. kAraNa ke sAta kanyAomAMthI keIe paNa mane pasaMda karyo nahi. maravAnI IcchAthI te vanamAM gaye. tyAM rahelA eka munine joIne prItipUrvaka namaskAra karyo. jJAnathI tenI maravAnI IcchA jANIne munie tene kahyuM ke pUrve karelA karmonuM phaLa dareka jIvane jogavavuM paDe che. puNya karanArane saMpatti maLe che. muninA vacanathI bodha pAmIne naMdiSeNe cAritra grahaNa karyuM ane e abhigraha dhAraNa karyo ke mAre chaThane pAraNe chaTha kare. ane sarve sAdhuone bhakta pAnAdika lAvI ApIne temaja auSadhAdithI vaiyAvRtya karIne pachIthI pAraNuM karavuM. eka vAra indra naMdiSaNanI daDhatAnI prazaMsA karI, te nahi mAnate eka deva temanI parIkSA karavA Ave. parIkSAmAM ghaNI rIte viDaMbanA karI paraMtu muni jarA paNa gusse thayA nahi. tyAre deve pragaTa thaIne muninI stuti karI pachI svasthAne gaye. naMdi munie bAra hajAra varSa ugra tapa karyuM aMte anazana karIne pitAnA durbhAgyanuM smaraNa karIne evuM niyANuM karyuM ke A tapanA prabhAvathI huM strIone vallabha thAuM. tyAra pachI kALa karIne te mahAmuka devalokamAM utpanna thayA. tyAMthI AyuSya pUrNa karI zaurIpura nagaranA rAjA andhakavRSNinA vasudeva nAme dazamAM putra thayA. pUrve karelA tapanA prabhAvathI guNavALA tathA sundara kAntivALA thayA. pUrve karelA niyANane lIdhe temanuM evuM AkarSaka rUpa hatuM ke jethI
Page #408
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI kapUraprakaraspaSTArthAdi: 35 nagaranI strIe kAmakAja mUkIne paNa temanI AsapAsa bhamatI hatI. tethI samudravijaya rAjAe temane gharamAM ja rahevAnI AjJA karI hatI. tyAra pachI vasudeva nagaramAMthI gupta rIte nIkaLI gayA ane vidyAdharAnI 72 hajAra kanyAo paraNyA. ane pUrva janmanA tapanA prabhAvathI durlabha bhAgA meLavyA. e pramANe saghaLI labdhi pamADanAra tapane jANIne he bhavya jIvA! tame paNa tapamAM Adara karo. // iti dveiSaNa thA / avataraNa:--e pramANe 42 su tAdvAra kahyuM. have. 43 su bhavadvAra kahe che:-- 3 // zArdUlavikrIDitavRttam // 7 ra 5 da dAnaM vittavyayenAparayuvatiratityAgataH 4 zIlalIlA, 1 11 12 13 14 iha tadaho hRdyapadhyAnahInAH 16 re nAnAhArapracArAttapa 15 16 17 18 9 20 bhAva kurvantu yenApyakhilamukhabhRtAM valkalasyeva mukti 22 23 21 24 29 25 27 28 26 miSTAsvAdairyadi syAnnanu tanupaTutA ko na kArayettat 88 dhananA kharacathI dAna heAve parastrInA rAganA, tyAgathI zaoNla, tapa viyeAge jala ane AhAranA; tethI harI durdhyAna te dAnAdimAM zubha bhAvanA, he bhavya vA ! rAkhajo avadAta valkala cAritaNA. 1
Page #409
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3 zrI vijyapadyasUrikRtayAda karaje bhAvanA zubha bhAvatA te kevalI, Arogya mIThA bhejane jo to na khAve kuNa nahI; bhAva zubha dIla rAkhatA karmo taNI bahu ni jarA, - bhAvanAthI bharata cakI hAya jhaTa kevaladharA. 2 zlekArtha -A lokamAM dAna dravyanA vyayathI, nirmala zIla parastrIne viSe prItinA tyAgathI, tapa vividha prakAranA AhAranA tyAgathI thAya che. tethI hRdayamAM duryAnathI rahita thaIne bhAvanA kare (bhA) jenAthI samasta prakAranA sukhane dhAraNa karanArAomAM valkalacIrinI jema mokSa thAya. je svAdiSTa bhejanathI zarIranI ArogyatA thatI hoya te te keNa na kare? 88 spaSTArtha--dAna, zIla ane tapa rUpI dharma ke paNa jAtane bhega ApyA sivAya thaI zaktA nathI paraMtu bhAvanArUpI dharma te darekanA svAdhIna che mATe te keNa na kare? athavA te te darekathI banI zake tema che te hakIkata jaNAvatAM kahe che ke-A lekamAM dAna dharma dravyane vyaya karavAthI thaI zake che. athavA pitAne pase bIjAne Ape tyAre tenAthI dAnadharma thAya. mATe jeNe dAna dharma kare hoya teNe pitAnA dravyAdikane bhega Apavo joIe. vaLI zIladharma anyanI strIne viSe prItine tyAga karavAthI thAya che. mATe temAM paNa pitAnA mana upara kAbu rAkhavAnI jarUra paDe che. temaja tape dharma vividha prakAranA AhArane tyAga karavAthI thAya che, athavA jeNe tadhirma Adaryo teNe jIbhanA svAdane tyAga
Page #410
--------------------------------------------------------------------------
________________ 397 zrI karaprakaraspaSTAthadi: karavo joIe. mATe dAna, zIla ane tapa dharma keI paNa jAtanA bhega ApyA sivAya banI zakatA nathI. paraMtu je bhAvadharma te karavAnuM te darekanA svAdhIna che. kAraNa ke A dhyAna ane raudradhyAna rUpI duSyanano tyAga karavAthI bhAvadharma banI zake che. athavA te durgAnano tyAga karIne zubha bhAvanA bhAvavI. jethI saghaLAM sukhanA bhegavanAra vakalacIrinI jema mokSa thAya. je miSTa bhejanathI zarIra nIrogI rahetuM hoya te zarIranI nIrogatA koNa na karAve. athavA to saghaLA manuSya tevI rIte kare. A bAbatamAM vakalacIrinI kathAno bhAvArtha A pramANe - pitanapura nagaramAM semacandra nAmanA rAjAnI dhAriNI nAmanI rANI hatI. temane prasannacaMdra nAme putra hatuM. eka vAra mAthAmAM paLIyA AvelA joIne rAjAe vairAgyathI tApasI dIkSA lIdhI. te vakhate rANI garbhavatI hatI chatAM te jaNAvyA vinA te AzramamAM jaIne rahI. egya samaye putrane janma ApI te tatkALa maraNa pAmI. chAlanAM vastrathI tenuM zarIra DhAMkeluM hatuM tethI te valkalacIrI nAme prasiddha thayA. vananAM phaLa vagerethI vRddhi pAmatA te yuvAvasthA pAmyA. paraMtu bAlyAvasthAthI ja AzramamAM rahela hovAthI te ghaNAja saraLa hatA ane vyavahArane oLakhatA nahotA. pitAnI pAsethI pitAno bhAI prasannacaMdra nAme rAjA che evuM teNe jANyuM. tethI te bhAInI pAse javAne Atura hato. prasannacaMdra paNa pitAnA bhAIne belAvI lAvavAne gaNikAone AjJA karI. teo paNa tApasanA veSe SinA Azrame AvIne valkalacIrI je vyavahAramAM bIlakula ajANa hatuM tene samajAvIne
Page #411
--------------------------------------------------------------------------
________________ 398 zrI vijayapadhasUrikRtaprasannacaMdra pAse lAvI. prasannacaMdra tene vidvAnonI sobatathI thoDA ja vakhatamAM vyavahAramAM kuzaLa banAvyuM. ane tene yuvarAja banAvI rAjaputrIo paraNAvI. bAra varSa pachI valkalacIrIne pitAnA pitAnuM smaraNa thayuM. pote saMyamI pitAno tyAga karyo tethI akRtArtha ane adhanya che ema mAnI prasannacaMdrane kahyuM ke kAle huM pitAne praNAma karyA pachI bhajana karIza. mATe mane pitA pAse javAnI rajA Ape. te vakhate te baMne bhAIo tapavanamAM gayA ane pitAne AnaMdathI praNAma karyo. tyAM potAnA tApasanA upakaraNane paDilehaNa karatAM pite pahelAM Ama karyuM che ema vicAratAM jAtismaraNa jJAna thayuM, tethI pite pUrva bhavamAM dIkSA lIdhI hatI ane marIne deva thayA ane tyAMthI cyavane samakti vinA ahIM utpanna thayA che ema jANI vicAra karavA lAgyA ke mane dhikkAra thAo. kAraNa ke samakti vinA A manuSya janma huM phegaTa hArI jAuM chuM. AvI bhAvanAmAM temaNe sAcA cAritrane jANyuM. tethI daza prakArano dharma jANIne saMvega pAmyA. ane bhAvanAmAM ne bhAvanAmAM dhyAnarUpI agnithI ghAtI karmarUpI kASTane bALIne kevalajJAna pAmyA. devoe suvarNakamalanI racanA karI tenA upara besI valkalacIri kevalI dhanA upadeza devA lAgyA. tethI bedha pAmIne sema RSi tathA prasannacaMdra rAjAe jaina dharmane Azraya karyo. A pramANe valkalacirIe phakata bhAvanA vaDe kevalajJAna meLavyuM. Iti valacirI kathA avataraNa-pharIthI paNa bhAvanA prabhAvane jaNAve che
Page #412
--------------------------------------------------------------------------
________________ 399 14 12 zrI karamakaraspaSTAthodita che rAzioritavRttaY yo dAnaM na dadau kathaiva na tapaH zIlAhada game, yasyAnAryayujo'tra kevalamabhUdbhAvAdilAnandane / 15 18 20 19 21 svarNAdau jvalanena bahiSadorbAda mitho ghaTTanai--. 22 23 21 24 26 17 rAdarza raviNA mahauSadhivane kintu svabhAvena bhA 89 IlA putra na dAna de tapa na zIla pUjA kare, nIca saMge zrata suNe nA bhAvathI kevala vare -- agnithI svarNAdimAM kAMti paraspara gharSaNe agninA pASANa mAMhe teja heya prakaTapaNe. 1 sUrya teje cATalAmA kAMti sahaja svabhAvathI, paNaauSadhinAvanaviSetima bhavyane ja svabhAvathI; bhAva zuddha hadayeja prakaTe baMdhamAM zara je nA, karma beDI teDavAmAM hoya zuravIra te narA. lokAtha-jeNe dAna ApyuM nathI, jeNe anArya leka sAthe joDAvAthI tapa karyuM nathI, zIla pALyuM nathI, arihaMtanI pUjA karI nathI temaja zAstranuM zravaNa karyuM nathI evA IlAputrane bhAvane lIdhe ja kevaLajJAna prApta thayuM. daSTAMta kahe che ke suvarNa vageremAM agnithI kAnti utpanna thAya che, paraspara ghasArAthI agninA pASANamAM kAMti utpanna thAya che,
Page #413
--------------------------------------------------------------------------
________________ 400 zrI vijyapadyasUrikRtadarpaNamAM sUryathI kAnti utpanna thAya che, paraMtu mahA auSadhinA vanane viSe svabhAvathI ja kAti utpanna thAya che. 89 spaSTArtha -phakta bhAvanAthI paNa kevalajJAnanI prApti thAya che te vAta jaNAvatAM kahe che ke ilAputra jemaNe cAra prakAranA dharmamAMthI dAnadharma karyo nahote athavA keIne dAna ApyuM naheAtuM, vaLI anArya leka (naTa leke) sAthe jeDAvAthI tapa paNa Acaryo nahote. athavA kaI paNa prakAranuM tapa karyuM nahotuM. kAraNa ke naTIne viSe Asakta thavAthI potAnA kulane paNa tyAga karIne te naTa lekenI sAthe ja pharIne lokone nATaka dekhADatA hatA eTale temaNe kaI jAtane tapa karyo nahote. vaLI zIyala paNa pALyuM nahotuM kAraNa ke naTI upara Asakta thavAthI te potAnA kuLane tyAga karyo hate. arihaMtanI pUjA karI hatI temaja zAstranuM zravaNa te kayAMthI ja karyuM hoya athavA zAstrane upadeza sAMbhaLe nahoto chatAM paNa eka uttama bhAvanAne lIdhe ja temaNe kevalajJAna prApta karyuM. kAraNa ke zubha bhAvanAmAM ArUDha thavAthI nATaka karatAM karatAM ja kSapakazreNimAM caDhIne kevalajJAna prApta karyuM che. kahevAne sAra e che ke zubha dhyAna je zukala dhyAna temAM jyAre jIva vartate heAya che te vakhate tenAM ghAtI karmone ghaNe kSaya thaI jAya che ane tethI ghAtI karmo saMpUrNa nAza pAme eTale kevalajJAna utpanna thAya che. ahIM udAharaNa ApatAM jaNAve che ke suvarNa vageremAM agninA tApathI teja athavA kAti jaNAya che. agninA pattharamAM eTale je pattharane paraspara ghasavAthI agni utpanna thAya che athavA
Page #414
--------------------------------------------------------------------------
________________ 401 zrIkapUraprakararAthadika jene cakamaka kahe che temAM paraspara ghasavAthI teja jaNAya che. arisAmAM sUrya vaDe teja thAya che, athavA A badhAne jema bIjI apekSAnI jarUra rahe che tevI ja rIte dAna, zIla, ane tapa bhAvapUrvaka hAya toja siddhi thAya che paraMtu mahA auSadhinA vanamAM jema svabhAvathI ja prakAza hoya che tevI rIte ekalA bhAvathI paNa kevalajJAnanI prApti thAya che. mATe cAra prakAranA dharmamAMthI prathamanA traNa dharmo je banI zake nahi te paNa cethA bhAvanA dharmane avazya Adara kare. 8 - : , - liA putranI kathA - IlAvardhana nAmanA puramAM IlA nAme zeTha hatA. temane IlAputra nAme prasiddha putra hato. te ekavAra bahAranA udyAnamAM kriIDA karavAne gayA. tyAre tyAM nRtya karatI rUpavALI naTa kanyAne joIne tenA upara mehita thavAthI nAnI pAse dravya laIne tene ApavAnI mAgaNI karI. paraMtu naTee kahyuM ke jo tame amArI sAthe rahI amArI kaLA zIkho te tamane te kanyA paraNAvIe. tyAre kAmAtura banelA te IlA putre kula zIla tathA lajajAne tyAga karIne te naTonI sAthe pharavA lAge. ane thoDA vakhatamAM temanI kalAmAM ghaNe hoMziyAra thaye.. nanI sAthe pharato pharato te bennAtaTa nagare gayo. mukhya naTe kahyuM ke lagna mATe paisA kamAI lA. tethI te sanane laIne rAjA pAse gayA. rAjA tathA rANuM gekhamAM beThA che te vakhate eka uMce vAMsa tyAM repIne pAdukA paherIne tenA upara IlAputra caDhaye ane tyAM vividha prakAranAM
Page #415
--------------------------------------------------------------------------
________________ 402 zovijayasUrikRta nRtya karavA lAge. naTaDI te vakhate nIce ubhI rahIne DhAlaka vagADe che. paraMtu naTaDIne jevAthI Asakta thaelo rAjA naTane kAMI Apato nathI, paNa manamAM evuM vicAre che ke je naTa vAMsa uparathI paDe te A naTI mArI thAya. dAna nahi maLavAthI ilAputra pharIthI nRtya kare che e pramANe traNa vakhata nRtya karavA chatAM rAjAe dAna ApyuM nahi. tyAre cothI vakhate te nRtya karavA vAMsa upara caDho. rAjAe dAna nahi ApavAthI khinna manavALA teNe vAMsa upara rahyA thakA keIka zeThanA ghera strIo vaDe pratibhAbhIne vaMdana karAtA keIka munine joyA. te munine joIne te vicAravA lAgyA ke A munine dhanya che jemane strIo paNa kSobha pamADI zakatI nathI. ane huM ajJAnI uttama kula choDIne nIcanI kanyAne viSe rAgavALe thaye chuM. lajajAne paNa tyAga karyo che, mATe mane dhikkAra thAo. A pramANe pitAnI niMdA karatA viSayathI virakta thaelA te IlAputrane kSapaka zreNithI ghAtI karmano kSaya thavAthI kevala jJAna utpanna thayuM. vAMsathI utarIne devatAe ApelA sAdhuliMgane dhAraNa karIne suvarNa kamala upara besIne bhavya jIvone baMdha karavA lAgyA. rAjAe temane nadI upara rAga thavAnuM kAraNa pUchyuM, tyAre munie potAne pUrva bhava kahyo. te sAMbhaLIne naTIne tathA rAjA ane rANIne paNa kevalajJAna utpanna thayuM. A pramANe ahIM phakta bhAvathI kevalajJAnanI utpatti jANIne tame paNa bhAvane viSe Adara kare. che iti ilAputra kathA che
Page #416
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaraprakaraspaSTAthadi: 403 avataraNa-e pramANe dAna vagere cAre prakAranA dharmanuM svarUpa kahIne have sarva dharmane prabhAva jaNAve che - (stradhAkRtam) mAturgarbhAvatAre 1. 2 6 caturadhikadazasvamasaMsUcitau 8 9 10 11 praa12 gjAtau yAvekarAtrAvajitasagarayoH puNyayoH pazya jAtim / Aga!tpAdamindrairasurasuranaraiH sevanIyastrilokI ; 19 13 25 rara rara 20 24 23 nAtho'haMnneka AsIdbharatanRpanato'nyazca cakrI dvitIyaH 90 garbhamAM jananI taNuM eka rAtamAM je AviyA, beu kerI jananIe svaja de nirakhiyA ajita sagara taNe ja dhArmika puNyabheda tapAsiye. cyavanathI sura sevya bIjA tIrthapatine vadiye.-1 bIjA sagara cakrIza, jene sakala rAjAo namyA, bharatakSetra taNuM sudharmo tIrthapati cakI thayA, dharma kerI sAdhanAmAM bheda kAraNa bhAvanA, anya paNa kAraNa ghaNuM je bheda pADe puNyanA-2 lekArtha-prathama cauda svamathI saMsUcita thaI mAtAnA garbhamAM utaryA. pachI eka rAtrIe janmelA ajItanAtha ane sagara cakravartInI puNyanI jAti juo. temAMthI eka (achata
Page #417
--------------------------------------------------------------------------
________________ --404 vijayasUrijIkRtanAtha) garbhamAM utpanna thayA tyArathI idro, deva, asura ane manuSyathI sevA karavA egya traNa lekanA nAtha arihaMta thayA ane bIjA bharatakhaMDanA rAjAethI namAjhelA bIjA cakravata thayA. 90 * spaSTArtha -pUrvanA puNyane mahimAM jaNAvatAM kahe che ke cauda svapnathI sUcita evA zrI ajitanAtha tathA sagara nAmanA cakravatI mAtAnI kukSimAM AvyA. tyAra pachI baMne eka ja rAtrie janmyA. teonI puNyanI bhadra (zubha) jAti juo. mAtA svapnamAM cauda svapna jue tenA putra tIrthakare thAya athavA te cakravartI thAya. baMnemA puNyanI zubha. jAti jaNAvatAM kahe che ke temAMnA pahelA ajItanAtha garbhamAM utpanna thayA tyArathI temanA puNya prabhAvathI Idro, de, asure tathA manuye temanI sevA karatA hatA. temaja teo svarga mRtyu ane pAtALa e traNa lekanA nAtha, arihaMta eTale tIrthakara thayA. temaja bIjA bharatakhaMDanA cha khaMDanA rAjAethI namAjhelA sagara nAmanA bIjA cakravartI thayA. ajIta sAgarane saMbadha A pramANe - ayodhyAmAM jItazatru nAme rAjAnI vijayA raNanI kukSimAM devalokathI cavIne cauda svapnathI sUcita bIjA zrI ajitanAtha jyAre AvyA tyAre temanA puNyathI kheMcAkhelA ghaNA deve temanI sevA karavA lAgyA. pahelAM rAjA rANI - jyAre ramatAM tyAre rANuM hAratI ane rAjA jItatA. paraMtu tIrthakara jyAre garbhamAM upanyA tyArathI rANuM raMmatamAM jItavA
Page #418
--------------------------------------------------------------------------
________________ -- - ------ - --- - zrI kapUraprakaraspaSTathadi: 405 lAgI ane rAjA hAravA lAgyA. tethI prabhu jamyA tyAre rAjAe temanuM ajita evuM nAma pADayuM. anukrame yauvana pAmI ghaNI rAjakanyA paraNyA. lAMbe koLa rAjya pALI dIkSA laI kevaLajJAna pAmyA. chevaTe sametazikhara upara jaIne samasta kane kSaya karI bIjA zrI ajitanAtha mekSe gayA. vinItA nagarImAM sumitra nAmanA rAjAnI yazomatI rANIe cauda svapna sUcita sagara nAme putrane janma Ape. anukrame yauvana pAmI cakraratna meLavI bharatakhaMDanA cha khaMDanA rAjAone vaza karI bIjA cakavatI thayA. tyAra pachI rAjyane tyAga karI dIkSA laIne mokSe gayA. che Iti achata sagara saMbaMdho avataraNa:-pharIthI dharmanA phalane bIjA prakAre jaNAve che - I mghuttam + tulyaM tIrthAdhipatyaM balamapi sadRzaM sarvatIrthakarANAM, kintu zrImallinAthaH prathayati sukRtaiH kishcidaashcrymuccaiH| 14 13 1 6 15 20 19 17 - 18 pUrvAhne yasya jajJe vratamapi sulabhaM kevalaM cAparAhne, 26 21 22 2 24 27 25 jJAnaM nAbheyavIraprabhRtijinapaterapyabhUyaccireNa // 91 tIrthapatitA temabalasavi tIrtha patinA samakA, prabala puNya malli prabhu Azcarya upajAvI gayA
Page #419
--------------------------------------------------------------------------
________________ 406 vijyapadyasUrikRta- dIkSA dine pahelA praharamAM aMya hore kevalI; zrI Adi vIra dIkSA samayathI dIrgha kALe kevalI 96 kalekArtha - tIrthakaramAM tIrthAdhipatipaNuM athavA tIrthakarapaNuM tulya hatuM temaja bala paNa sarakhu hatuM. paraMtu zrImallInAtha nAmanA ogaNIsamA tIrthaMkara pitAnA puNya vaDe kAMIka Azcaryane atizayapaNe vistAre che, kAraNa ke jemaNe pUrvAhnamAM dIkSA lIdhI ane aparAemAM sahelAIthI kevalajJAna meLavyuM. prathama tIrthakara zrIkASabhadeva ane chellA tIrthakara zrI mahAvIra svAmI vagerene paNa ( dIkSA lIdhA pachI) lAMbA vakhate kevalajJAna thayuM hatuM. 91 spaSTArtha -badhA tIrthakaramAM tIrthakarapaNuM te samAna hatuM. athavA A cAvIsImAM 24 tIrthakaro A bharatakSetramAM thayA, paraMtu te saghaLAMnI tIrthakara padavI samAna hatI. vaLI temanuM baLa paNa samAna hatuM. paraMtu zrImallInAtha nAmanA ogaNIsamA tIrthaMkaranuM puNya kAMIka AzcaryakAraka hatuM. kAraNa ke temaNe divasanA pahelA bhAgamAM cAritra grahaNa karyuM. ane teja divasanA pAchalA paheramAM temane kevalajJAna prApta thayuM. bIjA keItIrthakarane dIkSA lIdhA pachI ATaluM jaladI kevalajJAna thayuM nathI, kAraNa ke nAbheya eTale nAbhirAjAnA putra pahelA tIrthakara zrI RSabhadevane dIkSA lIdhA pachI ghaNuM varSe kevalajJAna thayuM. chellA tIrthakara zrI mahAvIra svAmIne paNa dIkSA lIdhA pachI bAra varSa kevalajJAna prApta thayuM bIjA tIrthakaramAMthI paNa keI ne ATaluM jaladI kevalajJAna
Page #420
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI karamakaraspaSTathati: 407 thayuM nathI. tethI kavizrI jaNAve che ke zrImallInAthanA A keI apUrva puNyane prabhAva hato ke jethI temane ATaluM jaladIthI kevalajJAna thayuM. athavA te dIkSA lIdhI te vakhate temane ghAtI karma kSaya karavAnAM thoDAM ja bAkI rahyA hatA. A pramANe malalInAthane vaheluM kevalajJAna thayuM temAM temaNe pUrva bhavamAM karelA dharmane ja prabhAva hato. A bAbatamAM mallInAthanuM svarupa jaNAvanArI kathA anya graMthomAMthI jANI levI. avataraNa-e pramANe cotrIsamuM dharmaprabhAva nAmanuM dvAra kahyuM. have sAmAnyathI pAMca viSaya saMbaMdhI durantatA jaNAve che - sUdharAvRttam II 1 1 14 zrutvA''dvAnaM striyastAmanusarati raso haMsakonnAdapAdenAzokaH spaSTamAtrastilakakurubako cumbanAliGga nAbhyAm 12 14 15 18 puSpedvaktrAbjavAsAdhikarasasurayA kesarazcedvikAro, 17 16 19 21 20 25 24 23 22 'pyeSAM tatsatyakIvAdhikaviSayaratiryAtuno kiM bhavArtim 92 nAranI pAchaLa dhase pAro ahIM bolAvatA, zabda karatA jhAMjharothI yukta pagathI sparzatA have azaka praphulla strInA cuMbane ja tilaka phale, AliMgane kurabaka phale strInA surAnA kogaLe. 1
Page #421
--------------------------------------------------------------------------
________________ 40 kamaLathI zrIvijayapadhasUrikRtakezaratarU have praphullita ema ekendriya gaNe, paNa vikAre dIsatA mAnava vikArI dukhane; kima lahe nA satyakI vidhAdhare bahu duHkha sahyA, viSaya ThaMDI dharmasAdhaka kevalI mokSe gayA. 2 sekAIpAro strInA amiMtraNanA zabdane sAMbhaLIne tene anusare che. azokavRkSa strInA zabda karatA jhAMjha ravALA pagathI sparza karAvAthI puSita thAya che. tilakavRkSa strInA cumbanathI ane kurUbaka vRkSa strInA AliMganathI puSpita thAya che. ane kesara nAmanuM vRkSa strInA mukha rUpI kamaLathI adhika suvAsita madirAnA kogaLAthI prakRlita thAya che. jo A (vRkSa)mAM paNa vikAra rahe che to satyakI nAmanA vidyAdharanI jema viSayamAM adhika prItivALA (paMcendriyo) saMsAranI pIDAne zuM na pAme ? arthAt pAme ja. 92 spaSTArtha ekendriya ke jenAmAM ghaNuM ja aspaSTa caitanya raheluM che temAM paNa viSaya laMpaTapaNuM raheluM che te jaNAvatAM kavizrI kahe che ke pAre strInA AmantraNa zabdane sAMbhaLIne te strIne anusare che te pArAmAM zabdanA viSaya laMpaTapaNane jaNAve che. prabala zabda karatA jhAMjharavALA strInA pagathI tADana karAela azokavRkSa puSpavALe thAya che te tenAmAM rahelA sparza laMpaTapaNane jaNAve che. tilaka nAmanuM . vRkSa cumbana vaDe tathA kurUbake nAmanuM vRkSa AliMgana vaDe puSpavALAM thAya che. vaLI kesara nAmanuM vRkSa strInA mukha rUpI kamaLathI adhika rasavALA madirAthI prakRllita thAya che rahela che mallita ja sAranI jema viSaya
Page #422
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUraprakaraspaSTAthadi: 409 5 te tenI gaMdhanI lelupatA jaNAve che. A pramANe pAre tathA vRkSa je ekendriya jIve che tenAmAM paNa vikAra rahele jaNAya che te pachI satyakI vidyAdharanI peThe je paMcendri, viSaya vAsanAmAM adhika prItivALA che teo saMsAranI pIDAne pAme temAM zuM Azcarya che. mATe kahevAne sAra e che ke jeo potAnI IndriyanA viSayamAM Asakta thatA nathI paraMtu Indriyene pitAne savAdhIna banAve che teonI A bhavanI pIDAo nAza pAme che. mATe Indriyone vaza rAkhavAno prayatna karavo joIe. 92 che satyakInI kathA che ceDA rAjAnI suceSThA nAmanI putrI je zreNika rAjA sAthe paraNavAnI hatI, paraMtu AbhUSaNane Da bhUlI javAthI levA laI te vakhate tenI bena callaNane laIne zreNika rAjA cAlyA gayA tethI suSThAe vairAgya bhAvathI dIkSA , lIdhI. peDhAla nAmanA vidyAdhara eka vakhata cellaNane joIne mehita thaye tethI bhramaranA rUpe suSThAnuM sevana karyuM jethI sujeSThA garbhavatI thaI. tene putra satyakI thaye. peDhAla vidyAdhare tene ghaNI vidyAo zIkhavI tethI te ghaNe baLavAna thayo. vidyAnA baLathI teNe ghaNA rAjAone jItyA. tenA pitA piDhAlane teNe mArI nAkhyuM. kAraNa ke teNe sAdhvInA zIlanuM khaMDana karyuM. jinezvara uparanI bhaktithI te jinAlacamAM traNa kAla jinapUjA tathA nRtya vagere karate hovAthI teNe tIrthakara nAma karma bAMdhyuM. paraMtu vidyAnA jorathI
Page #423
--------------------------------------------------------------------------
________________ 410 zrIviyapadyasUrikRtagarviSTha bane te anya strIonA zIlavatane khaMDita karavA lAgyuM. eka vAra caMDapradyatana rAjAnI zivA nAmanI paTarANa sivAya sarvanA zIlanuM khaMDana karyuM. caMDapradyotane A vAta jANI. tethI kepelA caMDapradyatana rAjAe sabhAmAM A satyakIne kaNa nAza kare ema kahyuM tyAre umA nAmanI vezyAe tene vadha karavAnuM bIDuM jhaDapyuM. pitAne ghera AvelA te satyakIne teNe madhura vacane vaDe vaza karyo. ane tene viSe atyaMta Asakta thavAthI te tene ghera haMmeza AvavA lAge. ane tethI bIjI strIone tyAga karyo. eka vAra vezyAe. satyakIne pUchayuM ke vidyAo haMmezAM tenI pAse ja rahe che ke tene choDI jAya che? atyaMta vizvAsa beThe hovAthI teNe kahyuM ke surata krIDAnA samaye vidyAo hotI nathI. A vAta teNe rAjAne jaNAvI. rAjAe paNa gupta mANasa pAse suratakriIDA karatAM te baMnene mArI nakhAvyA. satyakI vezyAmAM Asakta thaIne marIne durgatimAM gaye. mATe viSayane tyAga kare. che Iti satyaka kathA che avataraNa-vaLI A kAmadeva rUpI dhUtArA prANIone kevI rIte Thage che te jaNAve che - | | brAdhavRttanuM ! saMsArAraNyamadhye madhuramukhakaTupAntabhRtkAmadhUto, mUDhAndazAMzca tattatsukhalavabhajanaiH prANino vipratArya /
Page #424
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaraprakaraspaSTAthadi: 12 11 16 16 13 14 'hRtvA tatpuNyavittaM gamayati kugati brahmadattaM yathA ta 19 23 24 17 20 21 22 va dhIraH zivamaTati punastaM tapostreNa bhittvA 93 saMsAra rUpa aTavI viSe A kAma dhUtAre phare, AraMbhamAM mIThe jarI herAna bahu ate kare; lega lAlaca deIne te chetare DAhyA ane mUrkha janane corI letA puNya rUpI dravyane. 1 brahmAdatta taNI pare te jhaTa pamADe durgati, paNa bhAI tenA pUrva bhavanA je tapasvI muni pati tapazannathI te kAmane haNatA lahe jhaTa mukitane, bhekha tRSNa pariharane pAma thIra zAMtine. 2 kalekArtha saMsAra rUpI vanane viSe zarUAtamAM madhura ane aMte kahe (duHkhadAyI) kAmadeva rUpI dhUtAre DAhyA temaja mUrkha (saghaLA) prANIone te te sukhanA bhegane leza ApIne chetarIne temanA puNya rUpI dhanane haraNa karIne brahmadatta cakravartInI peThe narakagatimAM pahoMcADe che. paraMtu te brahmadaranA pUrvabhavanA bhAIne je je dhIra purUSa hoya che te te kAmarUpI dhUtArAne tapa rUpI astra vaDe bhedIne mekSamAM jAya che. 93. spaSTArtha:--kavizrI kAmadevane dhUtArAnI upamA ApI jema dhUtAre yuktithI bIjAone chetare che tema A kAmadeva rUpI dhUtAre paNa kevI rIte chetare che te jaNAvatAM kahe che.
Page #425
--------------------------------------------------------------------------
________________ = = = 412 zrIvijyapadyasUrikRtake, jema vanamAM dhUtAre meDhethI mIThuM mIThuM bole che paraMtu tenA vizvAse rahenArane chevaTe chetare che tema A saMsAra rUpI vanamAM zarUAtamAM madhura ane aMte duHkhadAyI e kAmadeva rUpI dhUtAre paNa DAhyA temaja mUrkha baMne prakAranA prANIene sukhanA bhegano leza ApIne chetare che. kAraNa ke viSaya sukhamAM vAstavika sukha nathI te chatAM temAM sukha mAnIne temAM Asakta thanArA jIvone te saheja (bhegave tyAM sudhI ja , sukha lAgatuM hovAthI) sukha ApIne chetare che. eTale ke temane viSayamAM Asakta banAvIne temanA puNya rUpI dhanane harI le che athavA temanA puNyane nAza kare che. daSTAnta ApatAM jaNAve che ke teNe brahmadatta cakravartIne - viSayamAM Asakta banAvIne naraka gatine prApta karAvI che. mATe bhega bhegavatAM zarUAtamAM mIThA lAge paraMtu pariNAme narakAdi durgatinI prApti karAve mATe aMte duHkhadAyI jANavA. paraMtu brahAdattanA pUrva bhavanA bhAInI peThe jeo dhIra che, teo te te kAmadevane vaza thavAne badale tene tArUpI astrathI bhedIne mekSamAM jAya che. kahevAno sAra e che ke A kAmadeva rUpI dhUtArAne tapa rUpI astra vaDe jItI zakAya che, mATe dareka jaNe te kAmadevane jItavAne yatna karavo joIe. 93 che brahmadatta cakInI kathA che pUrva bhavamAM kAzI nagaramAM bhUtadatta nAmanA caMDAlanA 'citra ane saMbhUti nAmanA be bhAIo hatA. teo gAyana kaLAmAM atyaMta kuzaLa hatA tethI jyAre gAyana karatA karatA
Page #426
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI kapUraprakaraspaSTAryAdi 413. zaheramAM pharavA nIkaLatA tyAre temanA gAyanathI AkarSAIne bIjA ke temanI pAchaLa bhamatA hatA, tethI rAjAe temane nagaramAM pesavAno niSedha karyo. te chatAM teo rAjAnI AjJA avagaNane nagaramAM AvI gAyana gAvA lAgyA. lokoe temane oLakhyA. ane lAkaDI vagerethI mArIne nagara bahAra kADhI mUkyA. tethI baMne bhAIoe vairAgya pAmIne dIkSA lIdhI. ane atyaMta ugra tapa karyuM. eka vAra cakravatI strI sahita vaMdana karavA AvyA. te vakhate cakravartInI strI sunaMdAnA sparzathI saMbhUti munie evuM niyANuM karyuM ke huM A tapanA prabhAvathI cakavartI thAuM. citra munie temane ghaNuM samajAvyA te paNa temaNe niyANuno tyAga karyo nahi. aMte maraNa pAmIne baMne saudharma devalokamAM deva thayA. tyAMthI cavIne citra munino jIva eka zeThane tyAM upaje. ane temaNe dIkSA lIdhI. bIjA saMbhUti muninA jIva saudharmathI cavIne brahma rAjAnI culanI rANunI kukSie pUrva bhavamAM karelA niyANAthI brahmadatta nAmanA bAramA cakI thayA. aneka prakAranA cakravartInA bhego bhegavyA. pUrvanA eka brAhmaNa, mitre temanA uparanA dveSathI temanI be AMkho phaDAvI nAkhI tethI kepelA cakIe pradhAnone kahyuM ke brAhmaNonI cakSuthI bharIne eka thALa dararoja tenI AgaLa mU. ne pradhAna paNa tene khuza karavAne akata phUlo thALamAM bharIne tenI AgaLa mUkatA. tethI te A brAhmaNanI Akho che evuM jANuM khuzI thatA. e pramANe seLa varSe gayA. aMte maraNa pAmIne sAtamAM narakamAM gayA. ane pUrva bhavanA temanA bhAI cAritranuM sArI rIte pAlana karI mese gayA. ' che Iti brahmadatta kathA
Page #427
--------------------------------------------------------------------------
________________ 414 zrIvijayapaghasUrikRtaavataraNa -e pramANe 45 muM dvAra kahIne have tAlIsamuM zabda-viSayanI durantatA jaNAvavAnuM kahe che - (vasaMtatistrAvRtta|) gItAmRtAtiratikarNapuTatripRSTha paryaGkapAla iva kaSTamupaiti ghoram / sacchamalubdhakakRtAdabhutagItalubdha, 8 12 11 baddhaM vilokaya mRgaM bhayavivalAGgam 10 // 94 gIta zravaNa AsakitathI bahu kaSTa pAme jana ghaNuM, jema zayyApAlake ahIM vAsudeva tripRSThanA mRga bane Asakata zIkArI taNA gIta zravaNamAM, aMdhAya bhayathI gAbhA maratoja te kSaNa vAramAM. 94 lokArca-gata rUpI amRtane viSe ati Asakta kAnavALA purUSa tripRSTha vAsudevanA zayyApAlakanI jema ghera duHkhane pAme che. daSTAnta kahe che ke kapaTI pAradhIe karelA suMdara gItamAM Asakta (thavAthI) baMdhAelA, bhayathI vilhela aMgavALA haraNane juo. 94 spaSTAthe -suMdara rAgavALA gIta te rUpI amRtane viSe ati Asakta kAnavALo chava eTale zregendriyanA
Page #428
--------------------------------------------------------------------------
________________ 415 zrIpUraprakaraspaSTAthadi: viSayamAM Asakta thaele jIva ghera bhayaMkara duHkhane pAme che. A bAbatamAM daSTAna ApatAM jaNAve che ke tripRSTha nAmanA vAsudeva je mahAvIra svAmInA pUrva bhavane jIva hato, temaNe traNa khaMDa jItI lIdhA hatA. ekavAra rAtre te vAsudeva sUI rahyA te vakhate temanI AgaLa saMgIta cAlatuM hatuM. temaNe zavyApAlakane kahyuM ke huM UMghI jAuM tyAre saMgIta baMdha karAvavuM. paraMtu saMgItanA rasamAM lIna thaelA zayApAlake vAsudeva uMghI gayA chatAM gIta baMdha karAvyuM nahi. tevAmAM vAsudeva jAgI gayA. temaNe zavyApAlakane kahyuM ke gAyana baMdha kema na karAvyuM. tyAre zApAlake kahyuM ke AvuM suMdara gAyana baMdha kema karAvAya ? AthI kepelA vAsudeve te zavyApAlakanA kAnamAM ukaLatuM taravuM nakhAvyuM, tethI duHkhI thae te marIne durgatimAM gaye. A pramANe tene gItamAM Asakta thavAnuM phaLa maLyuM. ahIM udAharaNa ApatAM jaNAve che ke kapaTI pAradhIe karela suMdara gItamAM lIna thaIne eka cittathI ubhelA tethI baMdhanamAM sapaDAelA ane pachI bhayane lIdhe vihUvala banI gaelA haraNayAnI dazA juo. athavA gItanA viSayamAM Asakta thanAra haraNa paNa baMdhana rUpI duHkhane pAme che mATe AvA duHkhadAyI gIta rUpI viSacanI Asaktine tyAga kare. 94 avataraNa-A pramANe zRMgAra vagere rasane sAMbhaLavA nahi te jaNAvatAM sadupadeza rU5 gIta sAMbhaLavA lAyaka che te jaNAve che -
Page #429
--------------------------------------------------------------------------
________________ "416 1. zrIvijayapArikRta( rAtiDhavRtta6) syAt kSullakAbhiSakumAravadasthireSu, sthairyAya gItamapi bodhakaraM kadAcit / 9 15 16 " 13 : 12 bAlo'pi nivRtimupaiti nizamya samyagra, mAtroditAni kila manmanagItakAni gIta paNa jo bedhadAyaka athIrane thIra kare, kSullaka kumAra hatAja asthira gIta suNI A sthiratA vare; AlapaNu mAtA taNA priya gIta zabdo sAMbhaLI, bahu zAMti pAme dharma kAraNu gIta suNiye pharIpharI. 5 * : kAthe--gIta paNa kSullaka kumAranI jema kyAreka asthirane sthira karanAra ane bAdha karanAra paNa thAya che. bAlaka paNa mAtAe kahelA madhura gIto (hAlaraDAne sArI rIte sAMbhaLIne sukha pAme che. 95 5chAtha -gIta ekAMta tyAjya nathI. kAraNa ke gItamAM atyaMta Asakti temaja zRMgArAdikane poSanArAM je gIte te tyAga karavA lAyaka che, paraMtu je rIte asthirane sthiratA karanAra temaja badhA pamADanArA hoya che te tyAga karavA lAyaka nathI. kAraNa ke tevAM hitakArI gIto kSullaka kumAranI jema bodha karanArAM thAya che. A bAbatamAM daSTAnta ApatAM jaNAve
Page #430
--------------------------------------------------------------------------
________________ zokapUraprakaraspaSTArthIdi: 417 che ke mAtAe gaelAM suMdara gIta (hAlaraDAM) sArI rIte sAMbhaLIne bAlaka paNa sukha athavA zAMtine pAme che. kajIye. karavAnuM choDI de che. mATe baMdha karanAra gIte te sAMbhaLavA lAyaka paNa jANavAM. 95 - zullaka kumAranI kathAsAketa pattanamAM puMDarika nAme rAjA hatA. tene nAne bhAI kaMDarika yuvarAja hato. kaMDarIkanI yazobhadrA patnI hatI. tenA upara mohita thaelA rAjAe bhAIne mArI nAkhe. tethI garbhavatI yazabhadrA pitAnA zIlanuM rakSaNa karavA vanamAM nAzI gaI. anukrame zrAvastI nagarIe AvI. tyAM ajitasenasUri pAse dIkSA lIdhI. sUrie kIrtimatI nAme pravartinIne seMpI. anukrame garbha vRddhi pAme. zrAvakane ghera gupta rIte putrane janma Ape. tenuM kSullaka kumAra nAma pADayuM. umara lAyaka thayela kSullaka kumAre gurU pAse dIkSA dIdhI. ane keTaleka vakhata bhAvathI tenuM pAlana karyuM. paraMtu cAritrAvaraNanA udayathI viSayecchA thavAthI mAnI rajA levA gaye. mAtAe samajAvyuM paNa na mAnyuM tyAre AgrahapUrvaka bAra varSa cAritra pALavAnuM kabulyuM. bAra varSa pUrA thaye pravati nInA kahevAthI bIjA bAra varSa rahyA tyAra pachI pAThakanA kahevAthI bAra varSa ane AcAryanA kahevAthI bAra varSa ema kula 48 varSa cAritramAM rahIne chevaTe dravyaliMga dhArI te mAtAnA kahevAthI puMDarIka pAse AvavA nIkaLyA. sAketapuranI bahAra AvyA tyAre rAtrI paDavAthI nagara bahAra rahyA. tyAM 27.
Page #431
--------------------------------------------------------------------------
________________ 418 zrIvijayapadyasUrikRtanATaka karavAne nartakI AvelI che tenuM saMgIta rAjA vagere sAMbhaLatA hatA. teNIe gAle laeNka sAMbhaLIne kSullaka kumArane pite khoTuM kRtya kare che mATe cAritrane tyAga kare nahi e nirNaya karI gurU pAse Ave che ane prAyazcitta karIne cAritranuM pAlana kare che. A pramANe kSullaka kumArane saMgIta lAbhadAyI thayuM che. che iti kSullaka kumAra kathA che avataraNue pramANe 46 muM zabdadvAra kahyuM. have suDatAlIsamuM paviSayadvAra jaNAve che - | ( dharavRtta ) 8 10 11 12 13. no vindatyuSNazItAdyapi na sadasadapyuktamAviSkaroti, 15 17 56 19 20. 18 dumsaddhAnna vetti prathayati na rasAn rUpanirbhagnadRSTiH / tadSTaye kendriye'sminnahitahitamatiH kA kumArAgranandau, campApUHsvargakAre vivazazi yathA paJcazailezadevyoH 96 rUpamAM Asakata nara unheM na TADhuM jANato, sArA azubha vacane na suNata gaMdha dvividha na jANatA rasa na jANe tehavAne hita ahitane jANavA, mati na hoya kumAranaMdI Adi tevA jANavA, 1 22 23 24 25
Page #432
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkamakarapaNAthIdi: 419 paMca zila svAminI hAsA prahAsA rUpamAM, Asakata bahu caMpApurIne rahIza sonI palakamAM vihala banIne duHkha pAmya durgatinA te suNI, deva gurU AditaNuM rUpa nirakhavA mati bhavyanI. 2 plekArtha -paMcazaila nAmanA parvata upara vasanArI (hAsA prahAsA nAmanI) be devIone viSe anurAgavALI daSTivALA caMpAnagarInA sonI kumArIjhanaMdInI jema phakta rUpane viSe Asakta daSTivALe purUSa uNu temaja zItane jANato nathI, temaja sArA athavA khoTA kahelA vacanane sAMbhaLato nathI, durgadha temaja sugaMdhane jANatA nathI, rasane pArakhI zakato nathI, tethI daSTi rUpI eka IndriyavALA ene viSe hita ahitanI buddhi kevI ? arthAta tevA purUSamAM hita ahitanI buddhi hotI nathI. 96 spaSTArtha -have cakSu Indriyane viSaya je rUpa temAM anurAgavALA thanAranI kevI avasthA hoya che te jaNAvatAM kavizrI kahe che ke pAMca IndriyavALo chatAM paNa rUpane viSe Asakta thanAra manuSya ekendriya je thaI jAya che eTale ke te jIvanI daSTi jenA rUpamAM Asakta thAya che te jIva rUpa sivAya bIjA viSayene grahaNa karato nathI. jemake te purUSa A TADhuM che ke UnuM che evuM jANatA nathI. tethI tene sparza Indriya che chatAM sparzendriyane abhAva jaNAya che. sArUM agara khoTuM je kahevAmAM Ave che te sAMbhaLato nathI eTale ke ene kAna che te chatAM kAnane abhAva jaNAya che. vaLI
Page #433
--------------------------------------------------------------------------
________________ 420 zrIvijayapadhasUrikRta sugadha temaja dudhane jANatuM nathI eTale ke dhrANendriya (nAka) chatAM paNa tene abhAva jaNAya che temaja rasene paNa. te pArakhI zakato nathI. athavA jIbha che chatAM tene abhAva jaNAya che. A ja kAraNathI AvA rUpa viSayamAM Asakta thaelA manuSyamAM hitanI temaja ahitanI buddhi paNa kyAMthI hAya? athavA te AvA manuSyamAM hita ahitanI buddhine paNa abhAva ja hoya che. A bAbatamAM daSTAnta ApatAM jaNAve che ke caMpA nagarImAM rahenAra kumAranandI nAmane sanI je pAMcase suMdara strIone para hato teNe hAsA ane prahAsA nAmanI be devIone(jemane deva caDI gaye hato joI. temanuM rUpa joI mAhita thaelA te sanIne te devIe paMcazala nAmanA parvata upara AvavAnuM kahI adazya. thaI gaI. te ghaNI mahenate paMcazaila pahoMce. tyAre devIoe tene jaNAvyuM ke ame vekiya zarIravALI chIe ane tame audArika zarIravALA che tethI ApaNe saga kevI rIte thAya? mATe tame IginImaraNa aMgIkAra kare. tethI te sonI IginI maraNa pAmIne vidyumbhAlI nAme temane pati che. ahIM kahevAne sAra e che ke rUpamAM mehita thaIne sanIe pitAnA prANane paNa tyAga karyo. mATe rUpanA. viSayamAM Arakitane tyAga kara. 96 avataraNu-A rUpanA ja viSayamAM vizeSatA jaNAvatAM kahe che ke brahmacArIo paNa ciluM rUpa paNa jevuM nahi kAraNa ke tethI rAganI utpatti thAya che te jaNAve che -
Page #434
--------------------------------------------------------------------------
________________ 421 zIkapUraprakaraspaSTAthadi: i ( zAstranovRttam ). AstAM satyaM rUpamAlekhya bimba___ sthAloke'pi kleza evAtirAgAt / 9 12 mujyeSThA zrIzreNikakSmApavalat , .. 7 13 14 1 nibatrAntitvavALA zi satya rUpa dUra raho paNa citra jotAM rAgathI,. kaleza pAme jima sujyeSThA bhUpa zreNika citrathI jhAMjhavAnA nIra dekhI cAra diziye bhaTakatA, hariNa thAkI jAya nA zuM?rANIjana dukhiyA thatA. 97 kAtha-sAcuM rUpa te dUra rahe, paraMtu citreluM rUpa paNa lekamAM atirAgathI kalezakAraka thAya che. jema sujyeSThA tathA zreNika rAjAne thayuM tema. jhAMjhavAnA jaLane jevAthI mRgane bramaNano zrama zuM na thAya ? athavA thAya ja. 7 pabdArtha -strInuM sAcuM rUpa te dUra rahe kAraNa ke te te kalezakArI thAya che. paraMtu citreluM rUpa paNa lokamAM atirAgathI kalezane mATe thAya che. A bAbatamAM daSTAnta ApatAM jaNAve che ke jema sujayeSThA ane zreNika rAjAne eka bIjAnI chabI kalezane mATe thaI che tevI rIte. suceSThA ceDA rAjAnI putrI hatI. tenuM citArAe citreluM rUpa joIne zreNika rAjA tenA upara rAmavALA thayA hatA. ane te vAta
Page #435
--------------------------------------------------------------------------
________________ 422 zrIvijyapaddhasUrikRtajANIne abhayakumAre paNa zreNika rAjAnI chabI citarAvIne suSThAne dekhADI tethI te paNa zreNika rAjAnI upara prItivALI thaI. pachI suraMga khodAvIne te mArge suSThAne zreNika - rAjA rathamAM besADIne laI javA mATe haraNa karavA mATe AvyA. tyAre suceSThA pitAne ghareNAnI dAbaDe levA jAya che ane zreNika rAjA suSThAne badale tenI bena callaNanuM haraNa karIne laI jAya che. ceTaka rAjAne A vAtanI khabara paDavAthI te AvI pahoMce che. paraMtu abhayakumAra ceTaka rAjAne reke che tevAmAM zreNika rAjA pitAnA dezamAM jaI pahoMce che. ahIM ceTaka rAjA sAthenI laDAImAM sulasAnA batrIsa putro eka sAthe maraNa pAme che. A pramANe chabImAM ALekhelA rUpa uparathI paNa prIti thAya che, te sAkSAta rUpanuM te kahevuM ja zuM? A bAbatamAM udAharaNa ApatAM jaNAve che ke jhAMjhavAnA jaLane jevAthI mRgane thAka lAgate nathI? athavA jhAMjhavAnA jaLane sAcuM jaLa mAnIne mRga tenI pAchaLa deDayA kare che paraMtu tene rakhaDavAthI thAka lAge che tenI pANInI tarasa maTatI nathI. tevI rIte chabImAM paNa jevAthI (Asakti rAkhavAthI) chevaTe kaleza ja thAya che. 97 avataraNa-e pramANe suDatAlIsamuM rUpa dvAra kahyuM. have trIjuM rasa viSayanuM 48 muM dvAra kahe che - (vasaMtativRttam) artha = saiyA dutA saMsevisaipha 12 13 14 dhIrayedvidhinA bhavedapi tathAsaMsAramokSAvapi / 13
Page #436
--------------------------------------------------------------------------
________________ 424 22 para, A ja zrI prakaraspaSTAthadi: 17 -8 19 20 21 yannAnArasalAlasaH sa mathurAmaMgurbhavaM bhrAntavAn , 24 30 27 28 29 26 25 yattIrNazca sa DhaMDhaNaH samamadhaiH sanmodakakSodakaH 98 rasa sevatA bahu vAra rAge regakAraNa jima bane, paNa vidhie sevatA jima dhIrane hitakara ane AcArya mathurAmaMgu rasanI lAlace bhavamAM bhamyA, DhaMDhaNa muni saha pApa mAdaka cUratA kevala lahyA. 1 zlekArtha -lehupI purUSoe ghaNI vAra sevana karelA rasathI jema rega thAya che ane dhIra purUSAe vidhi pUrvaka sevana karelA rasathI jema pathya (Arogya) thAya che. tevI rIte saMsAra ane mokSanuM paNa jANavuM. kAraNake judA judA prakAranA rasamAM lolupa thaelA mathurA (nagarImAM rahetA) maMgu nAmanA AcArya saMsAramAM rakhaDyA che ane pApa sAthe uttama mAdakanuM cUrNa karanAra DhaMDhaNa muni saMsArane tarI gayA che. 98 5STArtha -rasanA Indriya eTale jIbhanA viSayarasane viSe lolupa thaelA jI ghaNI vAra rasanuM sevana karavAthI regavALA thAya che. eTale rasamAM Asakta thaIne vAraMvAra tene upabhega karavAthI temanA zarIramAM aneka prakAranI vyAdhio utpanna thAya che. vaLI dhIra purUSa teja rasanuM vidhi pUrvaka sevana kare to te temane jema hitakAraka thAya, che eTale zarIrane Arogya ApanAra ane puSTikAraka thAya che. tevI ja rIte rasamAM Asakata thanAra A saMsAramAM rakhaDe
Page #437
--------------------------------------------------------------------------
________________ 424 zrIvijyapadrasUrikRtache ane rasene tyAga karanAra A saMsAra samudrane tarI jAya che. jevI rIte nAnA prakAranA rasamAM Asakta thanAra mathurA nagarImAM rahenAra maMgu nAmanA AcArya saMsAramAM aDakyA. ane pApakarmo sAthe uttama mAdakanuM cUrNa karanAra DhaMDhaNa nAmanA muni saMsAra samudrane tarI gayA che. A pramANe jANIne rasanA viSayane tyAga karo. 98 maMgusUrInI kathAno sAra A pramANe -mathurA nagarImAM pAMcaso zigenA parivAravALA maMgu nAmanA AcArya hatA. teoe rasanI lolupatAthI mathurAmAM nitya vAsa karyo tethI temanuM mathurAmaMgu nAma thayuM. ghaNuM kAle te AcArya marIne teja nagaranI bahAranA udyAnamAM vyantara thayA. tyAM vilaMgajJAnathI pitAne pUrvabhava jANe. pite jIbhanI lolupatAthI vyantara thayuM che tethI bahAra AvatA munione pratibaMdha pamADavAne mATe te vyakti potAnuM moTuM paheluM karIne lAMbI jIbha dekhADe che. Ama karavAnuM kAraNa munie pUche che, tyAre te temane AcArya hato ane rasamAM lelu thavAthI A dazA pAmyo chuM. ema kahe che. teo paNa A hakIkta sAMbhaLIne vratamAM nizcala thayA. tyAra pachI vyantara adazya thaI gaye. A vAta sAMbhaLIne he bhaLe ? tame paNa rasanA IndriyanA viSayane tyAga kare. Iti maMgu AcArya kathA. DhaMDhaNa kumAranI kathA. dvArikA nagarImAM kRSNa vAsudevanI DhaMDhaNuM rANIthI DhaMDhaNu
Page #438
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI prakarapaSTathIdira kumAra nAme putra thayA. neminAthanI dezanAthI bodha pAmI prabhu pAse dIkSA lIdhI ane temanI sAthe vicare che. have - antarAya karmanA udayathI AkhI nagarImAM bhamavA chatAM paNa temane bhikSA maLatI nathI. munioe prabhune pUchyuM ke A DhaDhaNa munine bhikSA nathI maLatI tenuM zuM kAraNa? prabhue kahyuM ke pUrva bhavamAM te jyAre brAhmaNa hatA tyAre teNe bhUkhyA lokene bhojanamAM aMtarAya karyo hate te karma hAlamAM temane udaya AveluM che. tethI bhikSA maLatI nathI. A sAMbhaLIne DhaMDhaNakumAre prabhu pAse abhigraha dhAraNa karyo ke mAre paralabdhi jogavavI nahi. alAbha pariSahane sahana karatAM temaNe keTaleka kALa gA. eka vAra kRSNa mahArAje prabhune pUchayuM ke sarva sAdhuomAM duSkara vratadhArI koNa che? tyAre svAmIe kahyuM ke sarve maharSio che paraMtu DhaDhaNa muni gADha parISahAne sahana kare che tethI harSita thaelA vAsudeva nagaramAM AvyA. DhaNa munine joIne hAthI uparathI utarIne vaMdana karyuM. A joIne eka zeThe vicAryuM ke A mahAmuni che tethI te zeThe paNa DhaMDhaNakumArane nimaMtraNa ApIne modaka herAvyA. tethI DhaDhaNa munie neminAtha pAse jaIne pUchayuM ke he bhagavad mArUM te karma kSaya pAmyuM che? prabhue kahyuM ke kSaya pAmyuM nathI. tyAre pitAne eka zAthI maLyA ema pUchayuM. tyAre prabhue kahyuM ke kRSNane lIdhe. A paralabdhi che ema dhyAna karatA DhaMDhaNa muni te modakane paraThavavA mATe cUro karavA lAgyA. te vakhate zuddha sthAna (zukala dhyAna) rUpI agnithI temanA karma baLI gayAM, tethI kevalajJAna :
Page #439
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI vijayapadyasUrikRtapAmyA. A pramANe rasanA IndriyanA nigrahathI DhaMDhaNamuni kevalajJAna pAmyA. che Iti DhaMDhaNa muni kathA che * avataraNa-mahAtmA purUSe rasanendriyathI parAbhava pAmatA nathI te jaNAve che - zAriritavRttam . . 6 7. kiM jeyo rasanendriyeNa sa mahAn yaH sattvarakSAruci 1pa para yedvaddharmaruciH kutumbakamapi pakvAmravadbhakSayan / 11 vaha TE kiM vA vizvahitAya nodaragataM sindhudadhau vADavaM, 20 24 25 26 22 sAragrAhisurAstamAzu na viSaM kiM nIlakaNThaH papau 99 jIvarakSA prItivALo bhavya rasanAthI nahI, chatAya kadinA dharmarUci muni tuMbaDuM kaDavuM sahI kerI samAna gaNaja mIThuM hoMzathI te khaI gayA, jagatanA hita kAja zaMkara jherane paNa pI gayA. . vaDavAgnine nija udaramAM siMdhupaNa jhaTa rAkhate, vaza rAkhanAre jIbhane Arogya zAMti pAmate rasa lAlacu te mAMchaluM vIdhAI kaTe jAlanA, maraNa pAme rAga rasane choDaje he sajanA? 2
Page #440
--------------------------------------------------------------------------
________________ 427 - zrI karaprakaraspaSTAthadi: kArtha-je jIvarakSAnI rUcivALA mahApurUSa che te rasanA IndriyavaDe zuM jitAya? arthAt na ja jitAya. jema dharmarUci nAmanA muni (jIvarakSA mATe) kaDavI tuMbaDIne paNa khAI gayA. daSTAnta kahe che ke samudra vizvanA hita mATe vaDavAnalane potAnA udaramAM nathI rAkhyo ? temaja sAra grahaNa karanAra dee tajI dIdhelA jherane zaMkara zuM pI gayA nathI ? 9 spaSTA -je mahApurUSa jIvadayAmAM rUcivALA heya che teo rasanA IndriyathI chatAtA nathI paraMtu teo rasanA IndriyanA viSayane pitAne svAdhIna banAve che te jaNAvatAM kavizrI kahe che ke dharmarUci nAmanA murti jeo dharmaSa nAmanA gurUnA ziSya hatA te dharmarUci jyAre mAsakhamaNanA pAraNA mATe bhikSA mATe gayA tyAre nAgazrIe temane kaDavI tuMbaDInuM zAka vaherAvyuM. dharmarUcie gurUne te zAka dekhADayuM tyAre gurUe tenI gaMdhathI kahyuM ke je A zAka khAIza te nakakI marI jaIza mATe tene paraThavI de. AthI dharmarUci te paraThavavAne IMDila bhUmie gayA. tyAM temAMthI eka TIpuM bhaya upara paDayuM tenI gaMdhathI tyAM kIDIo AvI. te kIDIo tarata ja maraNa pAmI. A joIne dharmaci. sunie vicAra karyo ke jyAre eka biMduthI ATalI kIDIene nAza thaye te mArA eka jIvane ja bhale nAza thAya ema vicArI te zAkane pAkI kerInI jema te khAI gayA. tethI teo tarataja maraNa pAmyA. AthI jaNAya che ke temane pitAnA jIva karatAM dayA ghaNI vahAlI hatI. AvA purUSo.
Page #441
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4 zrovijayapadmasUriSkRta rasanA indriyane vaza thatA nathI. A khAkhatamAM udAharaNu ApatAM jaNAve che ke vaDavAnalane samasta jagatanA hitane mATe samudre peAtAnA udarane viSe dhAraNa karyAM. A bAbatamAM para siddhAntamAM ema jaNAvyu` che ke vaDavAnala nAme eka asura utpanna thayA. te sa` devAne mAravA lAgyA. bhaya pAmelA devA sarasvatI pAse jaIne kahevA lAgyA ke huM devI ane tarata samudramAM nAkhI amArUM rakSaNa karo. sarasvatIe tene ghaDAmAM nAkhI samudramAM jaIne temAM nAMkhyA. samudre paNa jagatanA jIvAnA hitane mATe tene peAtAnI aMdara du:khane avagaNIne rAkhyA. bIju STAnta ApatAM jaNAve che ke sArane grahaNa karanAra devatAoe jyAre zakare samudranu manthana karyuM tyAre temAMthI nIkaLelAM uttama ratnAdika sAra vastuo lIdhI, paraMtu zaMkara temAMthI nIkaLelA kAlakUTa jherane grahaNa karyuM. 99 avataraNa:--e pramANe aDatAlIsamu` rasadvAra kahyuM have AgaNu pacAsama gandha viSaya dvAra jaNAve che: // jJAnlRviItivRttam | u 5 7 ha syAdgandho'pi yatastato'pyadhigataH klezAya nAzAya vA, re 1 2 10 11 pa 15 12 vR9 OM4 taccANakyadhiyAturaH zrutimagAnmaMtrI subandhu / kim / 26 19 23 22 19 20 pazya klizyati puSpasaurabhahataH sarpaH sadarpo'pi san, 18 27 25 24 sAyaM cAmbujakozabandhanamaliH 29 26 prApnoti gandhAtitRT 100
Page #442
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaramakaraspArdhAdika 429 Avela gaMdha jyAM tyAM thakI dukha ghe maraNa Ape ane, cANakyanI buddhi vaDe dukhiye subaMdhu gaMdhane sUdhatAM zubha gaMdha rAge sapa pAme kalezane, bhramara pAme kaleza keze kamalanA sapaDAIne. 1 - kalekArtha -jyAM tyAMthI Avele paNa anya duHkhane. mATe temaja nAzane mATe thAya che. tethI cANakyanI buddhithI pIDAe subaMdhu nAme maMtrI tamArA sAMbhaLavAmAM nathI Avyo? juo ahaMkAravALe paNa sarSa puSpanA sugaMdhamAM Asakta thaelo (gArUDIthI baMdhana pAmI) kalezane pAme che. temaja gaMdhamAM ati tRSNAvALo bhamare sAMje kamalanA kezanA baMdhanane pAme che. 100 spaSTA -have gane viSe Asakta thanArane te gaMdha duHkha ApanAra temaja nAza eTale mRtyune mATe paNa thAya che te jaNAvatAM kavizrI kahe che ke subaMdhu nAme maMtrIe candraguptanA putra bindusAra rAjAne cANakyanI upara sneha rahita karyo. te vakhate cANakya te vAta jANIne subaMdhune pitAnI buddhi vaDe parAbhava karavA mATe tAlapuTa jherane sugaMdhImAM vIMTIne tenI piTalI moTI peTImAM nAnI peTI e pramANe sAtamI peTImAM mUkIne pote ghara choDIne anazana karyuM ane maraNa pAmyA. subaMdhue rAjA pAsethI cANakyanuM ghara mAgI lIdhuM. temAMthI teNe te sugaMdhIdAra peTImAM mUkelI piTalI suMghI joI. te poTalI upara bhAjapatramAM lakhyuM hatuM
Page #443
--------------------------------------------------------------------------
________________ 430 - - - - - zrIvijaya padyasUrikRtake je koI Ane sUMghIne viSaye bhegavaze te nakkI maraNa pAmaze. AnI khAtrI karavAne subaMdhue keIkane te suMghADIne bhega bhegarAvyA ane tethI te maraNa pAmyuM. AthI subaMdhue jAyuM ke maratA cANakye tene paNa mAryo che tethI bhAva nahi chatAM bhegene cheDIne te sarvatra bhamavA lAgyo. A pramANe sugaMdhane lIdhe te subaMdhu maMtrI duHkhI thaye. mATe gaMdhamAM Asakti karavI nahi. A bAbatamAM daSTAnta ApatAM jaNAve che ke abhimAnI sarpa paNa puSpanI sugaMdhamAM Asakta thaIne gArUDInA baMdhanane pAme che. tema kamalanI sugaMdhamAM Asakta thaele bhamaro saMdhyAkALe tenI sugaMdhamAM lIna thaI jaIne -te kamaLanuM keza baMdha thaI javAthI temAM baMdhAIne maraNa pAme che. mATe gaMdhanA viSayamAM Asaktine tyAga kare. 100 avataraNu--have sugandhi dravyathI zarIrane sugaMdhIdAra karavAne yatna kare te phagaTa che te jaNAve che - (rASinItivRtta{ ) piwgfmaravela nava jagAvo, durgandhAH pratikarmaNA'pi hi bahiH pAkarmataH kecana / / 15 37 - 2018 21 durgandheva mUgAtanUjavadataH saurabhyayatno'tra ko, gandhadravyacayaniMbodha zucitA kA nIlikAbhAjane 101
Page #444
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaraprakaraspaSTAthadi: 431 durgadha dhAtuthI banelA dehamAM dudhane, jANa I bahArathI kastUri Adi vilepane mUDha rAjI thAya paNa kSaNamAMja durgadhI bane, jANa durgadhA mRgAnA putranA daSTAMtane. 1 jima gaLInA bhAjane svAbhAvikI na pavitratA, tema Aja zarIra mAMhe nA jarIya pavitratA cAmaDInA paDa thakI zobhA jaNAye dehanI, yAda kara bInA prasaMge avaMtI sukamAlanI. 2 kalekArtha:--prathama to durgandhi dhAtuothI A zarIra baneluM che. Azcarya che ke te zarIrane viSe keTalAka vilepanAdi karatAM chatAM paNa durgandhA ane mRgAputranI jema pUrva karmanA udayathI bahArathI durgadhavALA hoya che. AthI ahIM (zarIrane viSe) sugaMdhI padArthonA samudAya dvArA sugaMdhIdAra banAvavAno yatna che? kAraNa ke gaLInA pAtrane viSe svAbhAvikI pavitratA kevI ? 101 spaSTArtha -A zarIrane sugaMdhavALuM banAvavAno prayatna nakAme che e vAta jaNAvatAM kavirAja kahe che ke A zarIra mULathI ja durgandhI padArthonuM baneluM che. kAraNa ke A zarIra jemAM lehI, mAMsa, meda, viSThA vigere haMmezAM rahelAM che te durgandhavALA che. mATe A zarIrane bahArathI game teTaluM sAruM karavAmAM Ave to paNa kadApi te sugaMdhI thatuM nathI. eTaluM ja nahi paraMtu keTalAka jInAM zarIra te pUrva karmane lIdhe
Page #445
--------------------------------------------------------------------------
________________ 432 zrIvijayapadyasUrikRtaeTalAM badhAM durgandhavALAM hoya che ke ene sugaMdhIdAra padArtho jevA ke sukhaDa, attara vagerenA vilepana karavAmAM Ave te paNa te zarIranI durgandha baMdha thatI (TaLatI) nathI. A bAbatamAM daSTAnta ApatAM jaNAve che ke durgandhA nAme vezyA putrIe zarIranI upara sugandhidAra padArtha vaDe pratikarma eTale vilepanAdi karavA chatAM paNa tenuM zarIra durgavALuM ja rahyuM. vaLI A bAbatamAM bIjuM daSTAnta jitazatru rAjA ane mRgAvatI rANInA putra leDhakanuM che. te paNa pUrva bhavamAM karelAM cIkaNuM pApakarmonA udayathI durgandhI zarIravALe thayuM hatuM. ahIM vyavahArika udAharaNa Ape che ke galInuM pAtra pavitra hAya ja kayAMthI? eTale galInuM pAtra jema pavitra banatuM nathI tema A zarIrane game tevA sugaMdhavALA padArthothI vilepanAdi karavAmAM Ave te paNa te zarIranI mULa durgandhi dUra thatI nathI. mATe kahyuM che ke A zarIrane sugaMdhidAra banAvavAne yatna kare e nakAme che. 101 avataraNu-have sparza nAmanuM pacAsamuM dvAra kahe che: vasaMtativRttache 15 8 18 sparzAtigRdhnurativalyapi yAti duHkhaM, prayotabhUpa iva mantryabhayena baddhaH / ko vA'gRhISyadibhoSa na cetkareNu sparzAndhadhIH sthamitagartagato'bhaviSyat 102 17 16 13 10 11
Page #446
--------------------------------------------------------------------------
________________ 434 zrIkaraprakaraspaSTathIdi: spaza viSayAsaktithI pradyota bhUpa taNI para, balavaMta jana paNa dukha lahe tevuM maLe jevuM kare; hAthaNInA sparza rAge aMdha hAthI khADamAM, paDato vicArI jIva?tajaje rAga jhaTapaTa sparzamAM. 1 zlekArtha -ati baLavAna chatAM paNa sparzamAM atyaMta Asakti rAkhanAra jIva mantrI abhayakumArathI baMdhAela caMDapradyota nAmanA rAjAnI jema duHkhane pAme che. athavA je hAthI hAthaNInA sparzamAM AMdhaLI buddhivALo thatAM DhAMkelA. khADAmAM paDaye na hota to tene keNa pakaDI zakta? arthAta kaI ja pakaData nahi. 102 spArtha - have sparzanI AsaktithI jIva duHkhamAM AvI paDe che te vAta jaNAvatAM kavirAja kahe che ke jeo ati baLavAna hoya chatAM paNa sparza viSayamAM ghaNuM Asakta thAya eTale strI vagerenA sparzamAM laMpaTa bane to te jIve duHkhane pAme che te sAmAnya jIvonI te vAtaja zI? jema avantI nagarIne caMDapradyota nAme rAjA ghaNe baLavAna hato eTale laDAImAM jItI zakAya te hote, te paNa zreNika rAjAnA putra maMtrI abhayakumAre vezyAne sparza karavAmAM rAgavALA banelA tene kedamAM pUryo. tethI te baLavAna chatAM paNa duHkha pAmyuM. A bAbatamAM bIjuM paNa udAharaNa ApatAM jaNAve che ke hAthIne pakaDavAnuM kArya muzkela che athavA hAtho manuSyathI pakaDI zakAya nahi, te chatAM paNa te manuSyathI pakaDAya che. kAraNa ke hAthI hAthaNInA sparza sukhamAM 28
Page #447
--------------------------------------------------------------------------
________________ 434 zrIvijayapaddhasUrikRtaAsakta thaIne hAthaNI pAse jatAM vacamAM manuSya ghAsathI DhAMkelA khADAmAM paDe che, te vakhate mAvata vagere tene pakaDIne svAdhIna kare che. tethI te pitAnuM svataMtratAnuM sukha gumAve che ane duHkhI thAya che. = caDapradyotarAjAnIka bIna A pramANe jANavI - avantI nAmanI nagarImAM caMDapradyota nAmane rAjA rAjya karatA hatA. teNe eka vakhata rAjagRhI nagarImAM rAjya karatAM zreNika rAjAnI upara cauda rAjAo sAthe caDAI karI. tene pitAnA rAjya upara Avata sAMbhaLIne zreNika rAjAe vicAryuM ke mahA baLavALA A rAjAne huM kevI rIte jItIza. tethI ciMtAtura mukhavALA rAjAne joIne zreNika rAjAnA putra abhayakumAra mantrIe kahyuM ke he pitAjI! je avantIne, rAjA tamAre atithi thAya che temAM tamAre ciMtA zA mATe karavI. he rAjendra tenI sAthe yuddhanI ciMtA tamAre karavI nahi. je kArya buddhithI sAdhya hoya tyAM laDAInI jarUra nathI. huM buddhithI A kArya (eTale caMDapradyotane harAvavAnuM kAma). sAdhIza. ema kahI abhayakumAre nagaranI bahAra zatrunA sinyane paDAva nAMkhavAnA sthAne senAmahorothI bharelA leDhAnA kaLaze agAuthI daTAvyA. keTalAka samaya vItyA bAda avantInAtha caMDapradyotanA anya rAjagRha nagarane cAre bAjuthI gherI lIdhuM. tyAra pachI buddhizALI abhayakumAre caMDapradyota rAjAnI pAse pitAnA care purUSo sAthe eka patra mokalAvyuM. temAM temaNe jaNAvyuM ke zivArANI. ane celaNA rANamAM jarA * * ' /
Page #448
--------------------------------------------------------------------------
________________ | | ** ja A zrI pUMraparaspaSTAthadika 435 paNa bheda jete nathI. (A baMne ceDA rAjAnI putrIo hatI. temAM zivA caMDapradyatanI rANI hatI ane celaNa zreNika rAjAnI rANI hatI.) zivA rANIno sagAIthI tame paNa mAre mAnanIya che. tethI tamAruM ekAnta hita IcchanAra huM tamane jaNAvuM chuM ke zreNika rAjAe tamArA sarve rAjAone pheDI nAkhyA che. teone vaza karavAne zreNika rAjAe gupta rIte teone senAmahore ApI che ane teoe te lIdhI che tenA badalAmAM teo tamane bAMdhIne zreNika rAjAne seMpI deze. je A vAtanI tamane khAtarI na thatI hoya te temanA raheThANamAM sonAmahore dATelI che te khedAvIne jue. caMDapradyote khAtrI karavAne eka rAjAne AvA pitAnA mANaso pAse khedA to temAMthI sonAmaherAthI bharele leDhAne kaLaza nIkaLe. A pramANe khAtrI thavAthI te rAjA bhayabhIta thaIne nAThe. ane tenA nAsI javAthI tenuM sainya paNa nAsavA lAgyuM. te vakhate zreNika rAjAe tenA hAthI ghoDA khajAne vagere luMTI lIdhuM. caMDapradyota rAjA vAyuvegI ghoDA upara besIne mahAmuzIbate pitAnI nagarIe pahoMcyo. caMDa prota nAzI javAthI bIjA rAjAo tathA sinyanA mANaso paNa nAzI gayAM. ane caMDaprotanI pAchaLa pAchaLa teo paNa avantI nagarImAM pahoMcyA. rAjAoe caMDapradyotane nAzI AvavAnuM kAraNa pUchyuM tyAre teNe abhayamaMtrIne lekha dekhADaze. tyAre rAjAoe khAtrI pUrvaka kahyuM ke he rAjanI ApaNane abhayakumAra maMtrIe ThagyA che. amane paNa A vAtanI bIlakula khabara nathI. - A pramANe pote chetarAya che ane nAzI AvavAthI * *
Page #449
--------------------------------------------------------------------------
________________ 436 zrI vijayapakvasUrikRtapitAnI hAMsI thaI che evuM jANIne caMDapradyota rAjA abhayakumAra upara ghaNe gusse thaye tethI teNe sabhAmAM kahyuM ke abhayakumArane bAMdhIne ahIM ke mane lAvI Apaze? A sAMbhaLIne sabhAmAM rahelI kaIka vezyAe hAtha uMcA karIne kahyuM ke he rAjana! A kArya karavA huM samartha chuM mATe mane AjJA Ape. tyAre rAjI thaIne rAjAe kahyuM ke e ema che te tuM te kArya jaladI karI. paraMtu A kAryamAM tAre zenI jarUra che te kahe. tyAre vezyAe vicAryuM ke dharmanA bahAnA sivAya bIjA keI paNa prakAre abhayakumAra pakaDAze nahi. tethI teNe pitAnI sarakhI uMmaravALI be strIonI rAjA pAse mAgaNI karI. te vakhate caMDapradyotane tene be strIo ane puSkaLa dhana ApyuM. tyAra pachI te traNe strIo sAthvIenI upAsanA karI jaina dharmanI rItabhAta jANanArI banI. ... tyAra pachI ghaNuM parivAra sAthe te traNe strIo rAjagRhI nagarIe pahoMcI. ane parivArane nagaranI bahAra rAkhIne jinabiMbane namaskAra karavA mATe nagarImAM gaI. tyAM nagaramAM rAjAe karAvelA derAsaramAM traNa nisihI pUrvaka praveza karIne vaMdanA karI. teNIoe madhura vANIthI evI sarasa stuti karI ke je sAMbhaLIne tyAM AvelA abhayakumAra paNa khuzI thayA. abhayakumAre prabhune vaMdana karIne vezyAne pUchyuM ke tame keNa che? kyAMthI AvyA che ? tyAre kapaTI zrAvikA banelI vezyAe kahyuM ke huM avantI nagarInA zeThanI patnI
Page #450
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUraprakaraspaSTAthadi: 437 daivathI vidhavA banI chuM temaja A be mArA putranI vahue paNa nasIba yege vidhavA banI che. tethI ame tIrthayAtrA karavA nIkaLyA chIe. harSita thaelA abhayakumAre kahyuM ke tame Aje mArA atithi thAo. kAraNa ke tame mArA sAdhamika che. sAdhamikanI bhakti jinapUjAnI jema phala Ape che. tyAre vezyAe kahyuM ke e tamAruM kahevuM ThIka che. paraMtu ame Aje upavAsI chIe. tyAre abhayakumAre kahyuM ke tame savAre mAre ghera Avaje. tyAre teNIe kahyuM ke prANIonuM AyuSya kSaNe kSaNe eAchuM thAya che, te kAle ame Ama karIzuM ema kaI rIte kahevAya? AvA prakAranA temanA vacanathI saMtoSa pAmIne AvatI kAle temane nimantraNa ApavAnuM vicArI te potAnA ghera gaye. bIje divase temane potAne tyAM belAvI abhayakumAre sanmAna pUrvaka bhejana karAvyuM. vezyAe paNa abhayakumArane bhejana mATe nimantraNa ApyuM. abhayakumAra paNa temane tyAM jamavA gayA. bhojana karAvyA pachI temaNe abhayakumArane candrahAsa dArUthI mizra pANuM pIvarAvyuM. tethI te bebhAna thaI gayA. bebhAna thaelA abhayakumArane prathamathI taiyAra rAkhelA rathamAM nAMkhIne avantI nagarImAM laI gayA. ane tene caMDapradyota rAjAne sepI badhI bInA jaNAvI. rAjAe tene lAkaDAnA pAMjarAmAM pU. A caMDapradyota rAjA pAse zivAdevI rANa, lehajaMgha lekhavAha (kAsadI) agnibharUka nAmano ratha ane nala
Page #451
--------------------------------------------------------------------------
________________ 438 - r = zrIvijayapadyasUrikRtagiri nAme hAthI e cAra ratna (zreSTha padArtho) hatAM abhayakumAre jheravALA meMdaka khAtAM lehajaMghane bacAva karyo, tethI prasanna thaelA rAjAe tene baMdhanamAMthI chuTA karavA sivAya varadAna mAgavA kahyuM, tyAre abhayakumAre te varadAna thApaNa tarIke rAjA pAse rahevA dIdhuM. A caMDaprota rAjAe potAnI putrI vAsavadattAne saMgIta bhaNAvavAne udayana rAjAne pakaDI maMgAvyuM hatuM. te udayana rAjA vAsavadattAne saMgIta bhaNAve che, tevAmAM eka vAra rAjAno nalagiri hAthI AlAna staMbha ukhADIne bhamate nagaravAsIone trAsa pamADato hoM. tene kema vaza karavo ? evuM rAjAe abhayakumArane pUchayuM tyAre udayana rAjA pAse saMgIta karAvIne hAthIne vaza karyo, tethI rAjAe abhayakumArane bIjuM varadAna ApyuM te paNa abhayakumAre rAjA pAse thApaNa tarIke rAkhyuM. e pramANe jyAre nagaramAM moTe agnine upadrava thaye tyAre abhayakumAre tene paNa buddhibaLathI zAnta karAvyA. vaLI nagaramAM akalyANakArI upadrava thaye tyAre paNa abhayakumAre te upadrava zivAdevI pAse zAMta karAve. e pramANe rAjAe bIjA paNa be varadAna abhayakumArane ApyuM. te vakhate abhayakumAre varadAnanA badalAmAM zivAdevI, nalagiri hastI, agnibharUka ratha vagere mAgyAM. paraMtu te ApavAne asamartha rAjAe abhayakumArane chuTa karyo. te vakhate abhayakumAre rAjAne kahyuM ke jevI rIte tame kapaTathI mane baMdhanamAM nAkhe, tevI rIte huM paNa tamane kharA bapore ucca svare pikAra karatAM bhara bajAramAMthI laI jaIza.
Page #452
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaraprakaraspaSTAthadi: 439 - ' . - ahIMthI abhayakumAra keTalAka kAle rojagRhI nagarIe pahoMcyA. tyAM keTaloka vakhata zAMtimAM gALIne abhayakumAra vaNikano veSa laIne be gaNikAnI kanyAo sAthe avanI nagarImAM gayA ane rAjamArga upara ghara laIne rahyA. rAjamAge thaIne jatA caMDapradyota rAjAe eka vAra te baMnene joI ane temane joIne rAjA kAmAnya banyA. temanA saMganI icchAvALA rAjAe dUtI mokalI. paraMtu temaNe tene mArIne kADhI mUkI. bIje divase paNa dUtane heja dhakako mArIne kADhI, trIje divase AvI tyAre temaNe kahyuM ke amAre bhAI amAruM rakSaNa kare che mATe sautame divase te bahAra joya tyAre rAjA je gupta rIte ahIM Ave te saMgama thAya. have abhayakumAre pradyota rAjA sarakhA keIka purUSanuM pradyota nAma rAkhyuM hatuM tene gAMDo jaNAvIne nagaramAM bhADe che. ne kahe che ke-mAro bhAI gAMDA thaI gaye che tethI naga2mAM rakhaDayA kare che tene mATe kevI rIte sAMje karo ema belate abhayakumAre tene dane tyAM laI jAya che. jyAre tene abhayakumAra vadane tyAM laI jAya che tyAre te ucca svare lekenI AgaLa bole che ke mane protane A haraNa karI jAya che. AvI rIte vAraMvAra bolatA tenA pratye A gAMDa, che evuM jANatA leke dhyAna paNe ApatA nathI. nathI. have sAtame divase rAjA eka gupta rIte AvyuM. ane tene abhayakumAranA mANasoe bAMdhI lIdhe. evI rIte bAMdhelA rAjA ne aMjayakumAra nagarInA madhya bhAgamAMthI khe
Page #453
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI vijayapadyasUrikRta bapore laI gayo. rAjAe huM caDapradyota A dezane rAjA chuM. evuM ghaNuM kahyuM paraMtu leke te A gAMDe che evuM jANIne tenA tarapha dhyAna paNa detA nathI. e pramANe caMDapradyAta rAjAne abhayakumAra rAjagRhI nagarImAM laI gayA. ane zreNika rAjAnI AgaLa tene mUka. kepelo zreNika khaDuM laIne tenA pratye de paraMtu abhayakumAre zreNikane samajAvIne tene satkAra karIne choDI mUkyo. A pramANe caMDavata rAjAnA daSTAntathI samajavuM joIe ke sparzano anurAga bhavabhayanA kAraNabhUta che evuM jANIne he bhavyajano ! tame sparzendriyanA viSaya sukhamAM Asakta thaze nahi. avataraNu-sparzamAM Asakta thanAra jIvanI mUrkhatA jaNAve che - ' | | vasaMtatiruvannuram | yA sparzasaukhyalavamicchati mUDhabuddhiH, ... siddhimadena tapasA sukumaalikev| cintAmaNeH sakalabhUtalarAjyadAtu 13 14 8 bolaH sa bhRSTacaNakAn vRNute kssudhaatH||103 je mUDha ziva denAra tapathI sparza sukhane cAhate, mAlikA jisa teha ciMtAratna pAse mAMgate sekayA ca bhUkhyo jema mUrkha gaNAya che, paze sukhane cAhanAra tema mUrkha manAya che. 10 12 vAta 9 _
Page #454
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI karaprakaraspaSTArthIdira 441 lokArtha -mUDha buddhivALo je manuSya sukumAlikAnI jema siddhinA sukhane ApanAra tapa vaDe karIne sparza IndricanA viSaya sukhanA lezane Icche che te ajJAnI bhUkhe mANasa saghaLI pRthvInA rAjyane paNa ApanAra cintAmaNi pAsethI zekelA caNAnI mAgaNI kare che. 103 spaSTArtha:-je purUSa mekSa sukhane ApanAra tapanA badalAmAM sparzanA kSaNika sukhane Icche che te sukumAlikAnI jema mUrkha jANo. eTale je tapanA prabhAvathI mokSanAM zAzvata sukhanI prApti thAya, te tapanA phaLa rUpe je tuccha ane thaDe samaya rahenAra sparzendriyanA viSaya sukhane che, te mUDha mANasa pitAnuM hitAhita lagAra paNa samajatuM nathI. A bAbatamAM sukumAlikAnuM daTAnta jANavuM. A kathA AgaLa kahI gayA chIe tethI ahIM kahevAmAM AvatI nathI. kavirAja udAharaNa ApIne samajAve che ke je bhUkhe purUSa bInasamajaNane laIne samasta pRthvonA rAjyane ApanAra cintAmaNi ratnanI pAse bhUkhanI zakti mATe zekelA caNuM mAge te kRtya jema mUrkhAI bhareluM gaNAya tevI rIte sparzendriyanA tucacha sukhane mATe siddhinA sukhane ApanAra tapane hArI javuM te paNa mUrkhAI bhareluM kAma jANavuM. mATe sparzendriyanA viSaya sukhamAM Asakti rAkhavI nahi. 103 avataraNuM-have TuMkAmAM sAta vyasananA sevanathI thatA bhUrA phala jaNAve che -
Page #455
--------------------------------------------------------------------------
________________ 442 zrIvijayapaghasuvikRta // dharavRttama ! niHsvatvaM nirdayatvaM vividhavinaTanAH zaucanAzAtmahAnI, asvAsthya vairavRddhirvyasanaphalamihAsUtra durgtyvaaptiH| 45 18 13- 17 caulukyakSmApavat yasanaviramaNe kiM na dakSA yatadhvaM, 8 22 20 21 25 26 23 24 jAnanto mA'ndhakUpe patata calata mA dagviSAr3heH pathA he ? 104 nidhanapaNuMja jugArathI nirdayapaNuM mAMsAzane, madhathIja viDaMbanA sevaMta vezyA vyasanane zacanAza zIkArathI nija jIvana hAni corIthI, zAMti nahi bahuvaira paranI nAra kerAM vyasanathI 1 naraka phala sAte vyasananuM ima vicArI bhavijanA, che ja teha kumArapAla taNI pare Agama taNA phAnI chatAM adhAra kuMve kima paDe? tima sarpanA, mArga mATe kema cAle? teha cALA mohanA. 2 kArtha -A lokamAM dAridraya 1, nirdayapaNuM 2, vividha viDaMbanAe 3, pavitratAne nAza 4, AtmahAni 5, vyAkulatA 6, tathA vairanI vRddhi, e sAta vyasananAM phalo anukrame jANavAM. tathA paralokamAM sAte vyasanonuM durgatinI prApti rUpI phala jANavuM. te kAraNathI he catura purUSa! caulu . .
Page #456
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapuraprakaraspaSTAthadi: 443. kayavaMzanA rAjA (kumArapALa rAjA)nI jema vyasanano tyAga. karavAmAM tame kema prayatna karatAM nathI. jANavA chatAM uMDA kuvAmAM paDe nahi tathA daSTiviSa sarSanA mArga tarapha jAo nahi. 104 spaSTAI-kavirAja sAta vyasanemAMthI A lokamAM kyA vyasanane sevavothI kayuM phaLa maLe te jaNAve che - 1. jugAra ramavAnA vyasanathI dAridraya eTale garIbAI athavA nirdhamapaNAnI prApti thAya che. 2. bIjuM mAMsa khAvAnuM vyasana, tenAthI dayAnI lAgaNI nAza pAme che. kAraNa ke jenI dIlamAM dayAnI bhAvanA rahelI che te mAMsa khAya ja nahi, arthAta jenA dilamAMthI dayAne nAza thAya teje mAMsa khAya. 3. trIjuM dArU pIvAnuM vyasana eTale dArU pIve, tenAthI. aneka prakAranI viTaMbanAo prApta thAya che, kAraNake dArUDIyA mANasane derU pIe tyAre hitAhitanuM kAMI bhAna rahetuM nathI, vaLI paise Take khuvAra thaI jAya che tethI tene ghaNuM viTaMbanAo paDe che. 4. cothuM vyasane vezyA athavA guNikA tenI sabaMta karavAthI pavitratAne nAza thAya che. kema tenI niMdA thAya che ane tenA kulane kalaMka lAge che. 5. pAMcamuM vyasana zikAra che. jene zikAranuM vyasana paDe che. tenA jIvanane acAnaka bahuja dhakko paheMce che eTale zikArI prANIo tenA upara trApa mAre, tyAre tenA jIvanane paNa nAza thAya che. 6. chaThuM vyasana corI che. tenAthI vyAkulatA rUpI phaLa maLe che, kAraNa ke cerI karanAranA manamAM hamezAM bhaya rahyA kare che ke mArI corI pakaDAI jaze te zuM thaze? vyAkulatA kare che ke mArI sArI karanAranA
Page #457
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIvijayapadyasUrikRta evA bhayathI tenuM mana Akula vyAkula rahe che. temaja je cerI pakaDAI jAya te sajA daMDa vagere bhegavavAM paDe che. 7 sAtamA parastrI sevananA vyasanathI vera jhera vadhe, kAraNa ke te anya strIne svAmI tathA sagAMo tenA upara bahu ja zreSa rAkhe che. e pramANe A lokamAM sAta vyasanathI maLatAM phale dekhADayAM. have pahelekanA phala jaNAvatAM kahe che ke A sAte vyasananA sevanathI paralokamAM naraka gati vagere durgatinI prApti thAya che. te kAraNathI eTale A vyasane A loka ane paralokamAM du:khadAyI che evuM jANune he catura purUSo tamAre te vyasanene jarUra tyAga karavo. ahIM daSTAMta e ke caulukya vaMzanA rAjA kumArapAla rAjAe vyasanane tyAga karyo. A pramANe vyasane mahA duHkhadAyI che evuM jANavA chatAM andhArA kuvAmAM tame paDe nahi. temaja jenI daSTimAM a.karuM jhera rahela che, te daSTi viSa sarpanI najara paDatAM ja sAmAnA zarIramAM jhera caDhe che ane tethI te maraNa pAme che. AvA jherI daSTiviSa sapanA mArga upara tame cAle nahi. ahIM kahevAnuM tAtparya e che ke sAta vyasanonuM sevana karavuM te aMdhArA kUvAmAM jANe joIne paDavA jevuM che. athavA jANuM joIne draSTiviSa sarSanA mArge cAlavA jevuM che. 104 kumArapAla rAjAnI kathA. Aja bharatakSetramAM saurASTra lATa ane gujarAtanA sImADAmAM aNahilapura pattana nAme nagara hatuM. tyAM arihaMta dharma pALanAra zramaNopAsaka kumArapALa nAme rAjA hatuM. teNe potAnI cAre dizAomAM ghaNuM dezane jItyA.
Page #458
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaraprakaraspaSTAthadi: 445 eka vAra zrI hemacandrasUri pAsethI dharmadezanA sAMbhaLIne samakita mULa bAra vrata rAjAe grahaNa karyA. ane te zrAvakanA AcArane pALanArA thayA. te pite lokone upadeza Ape che. tethI jinadharmanA draSI lake paNa sAdhuo upara bhaktibhAvavALA thayA. gurUnI pAsethI jugAra, mAMsa khAvuM, madyapAna, vezyAsaMga, zIkAra, corI ane paradAra sevana e sAta vyasanene tyAga karyo. tathA rAjyanI aMdara paNa sAte vyasanane niSedha karAvyuM. ekavAra rAjAe sAte vyasananA sAkSAta pUtaLAM banAvI tenAM meDhe meMza copaDIne tene dezavaTo Ape. temaNe ghaNuM jinAlaya baMdhAvyA. ramatamAM paNa mArI zabda bolavAne niSedha karAvyuM. kukaDA vagerene laDAvavAnuM baMdha karAvyuM. e pramANe jinazAsananI prabhAvanA karI aMte samAdhi maraNa pAmIne te devalokamAM apUrva devaRddhi pAmyA. vizeSa bInA zrIupadezaprAsAda kumArapAla caritrAdi graMthemAMthI jANavI. avataraNa:--satkarma hoya te chatAM atyaMta sevAthI te paNa vyasana kahevAya vagere bInA jaNAve che - ( vizohitavRttama) saptApi vyasanAni pApasadanAnyetAni vAni tat , 8 12 11 10 9 7 13 satkApi na zasyate vyasanamatyA sevayA . ydhyaa| 16 14 15 20 16 17 18 sneho'nahatyapi gautamasya gaNanA'kAle ca kozAguro gloniH pAradabhAvite ca kanake riSTaM phale'nAve 105
Page #459
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4jai6 zrIvijayapadyasUrikRtatyAjya pApasthAna sAte vyasana atiAsaktithI, satkArya karanAra paNa jana teha vakhaNAto nathI, prabhu vIra paranerAga gautama svAmine te vyasana che, sthUlabhadranuM bhaNavuM akAle vyasana teha gaNAya che. 1 parAthakI mizrita kanakamAM zyAmatA phala je ahIM, nIpaje akAletuM na sArU gaNAyataja vyasano sahI; vyasanane tajanAra sajana dha raMge sAdhatA, samatA sahita zIla pAlatA muktiprade mahAlatA. 2 kAthesAte paNa vyasana pApanAM kAraNa che mATe e tyAga karavA joIe. kAraNa ke sAruM kArya paNa ati Asakti pUrvaka karatAM vyasana gaNAya che tethI vakhaNAtuM nathI. jema zrIgautamasvAmone arihaMta zrI vIradeva uparane sneha (rAga) vakhaNAto nathI. vaLI zrIsthUlabhadranI akAle gaNanA abhyAsa) vakhaNAtI nathI.daSTAnta Ape che ke pArAthI mizrita sonAmAM glAni ane tu vinA utpanna thayelA phaLamAM riSTatA thAya che tema 105 spaSTArtha -pUrve jaNAvelA sAte vyasane tyAga karavA lAyaka che, kAraNa ke te pApasthAnake che, eTale AmAMnA eka eka vyasananA sevanathI paNa azubha karmo baMdhAya che. tethI A sAte vyasane tyAga karavA lAyaka che eTaluM ja nahi paraMtu zubha kArya paNa ati Asakti rAkhI karatAM vyasana rUpa gaNAya che tethI te sAruM kArya hovA chatAM vakhaNAtuM nathI. A bAbatamAM dRSTAnta ApatAM jaNAve che ke-zrImahA
Page #460
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUraprakarapaTTAthamika 447 . * * e pAmyA. mahAtamA hatA. tya vIra svAmInA prathama gaNadhara zrIgautamasvAmI hatA. temane prabhu zrImahAvIradevanI upara atyaMta rAga hatuM. tethI temane kevalajJAna thatuM nahotuM. jo ke prabhunA uparane rAga vakhANavA lAyaka che te chatAM gautamasvAmIne rAga vakhANavA lAyaka thayo nahi. kAraNa ke te atyaMta Asakti rUpa hatuM. tethI te rAga vyasana rUpa banI gaye. kAraNa zrIgautamasvAmInA hAthe jemaNe dIkSA lIdhI teo kevalajJAna pAmI mokSanA sukha pAmyA. paNa eja rAgane laIne te zrIgautamasvAmI kevalI na thayA. zrI mahAvIra prabhue paNa pitAnA aMtakALa vakhate vizeSa lAbha jANIne gautamasvAmIne devazarmA brAhmaNane pratibodha karavA bIje gAma mekalyA hatA. tyAMthI jyAre teo pAchA pharyA, tyAre rastAmAM jANyuM ke zrI mahAvIradeva nirvANa pAmyA. te vakhate rAgane lIdhe prathama to vilApa karyo. paraMtu chevaTe te vItarAga zabdanI vicAraNA karatAM rAga rahita thaIne kevalajJAna pAmyA. mATe prabhu pratyene paNa atyaMta - rAga vakhANavA lAyaka nathI. vaLI bIjuM daSTAnta ApatAM kavirAja jaNAve che ke kezAgurU eTale jeNe kazA nAmanI vezyAne dha pamADIne zrAvikA banAvI, te zrIsthalibhadra nAmanA munie karelo akAle svAdhyAya eTale abhyAsa te paNuM vakhANavA lAyaka thaye nathI. kAraNa ke svAdhyAya karo te sAruM kArya hovAthI vakhANavA lAyaka che, paraMtu akA karatAM te vyasanarUpa bane che, tethI te vakhaNAtuM nathI. ema jANIne ati Asatine tyAga kare. kAraNa ke ati Asakti vyasana rUpa banI jAya che. ahI daSTAMta ApatAM jaNAve che ke suvarNa eTale sonuM saMruM che paraMtu te je parAthI mizra hoya to che ? 1 . . .
Page #461
--------------------------------------------------------------------------
________________ 448 zrIvijayaparikRtatemAM cakacakATane badale kALAza jaNAya che. vaLI Rtu vinA pAkeluM phaLa te paNa sAruM gaNAtuM nathI. 105 * zrI gautama svAmInI tathA zrIsthalIbhadra muninI bInA zrIdezanA ciMtAmaNi vageremAM vistArathI jaNAvI che. tethI ahIM jaNAvI nathI. avataraNa -e pramANe 51 muM sAmAnyathI vyasanadvAra kahyuM. have vistArathI kramasara sAte vyasananuM vivaraNa karavAnI IcchAthI prathama dhUta eTale jugAra ramavAnA vyasananI paristhiti jaNAve che - 141 6 (AhUDhaviditavRtta che tenAyazaH kulakramakalAsaundaryatejaH mukla (ha) tsAdhUpAsanadharmacintanaguNA nazyanti santo'pi hi / yadvatpANDusuteSu taccyutasudhISvAdityabhAvarjite vizve kiM tamasA sphuTaM ghaTapaTastambhAdi vA lakSyate 106 - ghata ramatA dravya yaza AcAra saMdaratA khase kAMti mitra upAsanA gurUrAjanI paNa dUra khase; dharma ciMtA nAza pAme pAMDene tima thayuM, buddhi hArI dhUta ramatAM rAjya paNa cAlyuM gayuM. 1 18 21 18 23
Page #462
--------------------------------------------------------------------------
________________ 44 zrIraprakaraspaSTAthadika sUryateja rahita jagatamAM aMdhakAra badhe sthale, tyAM na dekhAye ghaTAdika tima jUgArataNa bale; jJAnAdi saddaguNa nAza pAme tehane jhaTa chaDiyA, zAMtimaya jIvana gujArI dharmathI sukha pAmave. zlokAtha:-jugAranA vyasanane lIdhe dravya, yaza,potAnA kulanI zobhA, maneDaratA, bala, puNya (mitra) sAdhunI sevA, dharmanuM cintana vagere guNe vidyamAna heya chatAM nAza pAme che. jema ghUtane lIdhe sArI buddhi bhaSTa thavAthI pAMDanA guNe nAza pAmyA tema, daSTAnta kahe che ke sUryanI kAnti rahita A vizvane viSe aMdhakArane lIdhe ghaTa, paTa, staMbha vagere zuM spaSTa joI zakAya che?nahi ja. 106 bdArtha -jugAranA vyasanathI kyA kayA guNe nAza pAme che te jaNAvatAM graMthakAra kahe che ke jugAra ramavAnA vyasanathI dravya athavA paisA TakAne nAza thAya che. vaLI kItine kulAcArane, kalAne, saundaryane, teja, baLane, tathA puNyane (mitrane) gurUnI sevA, dharmanI vicAraNA vagere guNe vidyamAna hoya te paNa tene nAza thAya che mATe A jugAranuM vyasana tyAga karavA lAyaka che. A bAbatamAM dAnta ApatAM jaNAve che ke pAMDu rAjAnA putra yudhiSThira, bhIma, arjuna vagere pAMca pAMDave jugAranA vyasanane lIdhe buddhi bhaSTa thavAthI rAjapATa temaja pitAnI patnI draupadIne paNa jugAramAM beI beThA hatA. tethI ja jaNAvyuM che ke jugArane lIdhe vidyamAna guNe paNa nAza pAme che eTale
Page #463
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI vijayapadmasUriSkRta- 450. jatA rahe che. sUryanI kAnti rahita vizva hAya eTale sUryanA jyAre asta thayA haiAya tyAre phelAelA aMdhakArane viSe ghaTa, paTa, staMbha vagere padArthoM spaSTa dekhI zakAtA nathI. ahI adhakAra samAna jugAra jANuvuM. jema aMdhakAramAM ghaTa paTAkrika joI zakAtA nathI tema jugAranA vyasanamAM Asakta jIvA paNa hita ahitane jANI zakatA nathI. jo ema na hAya, tA yudhiSThira jevA samajI chatAM paNa potAnI srIne jIgAramAM kema gumAve. AthI ja kahevata che ke hAryAM jIgAroamathuM me. ema samajIne bhavya jIvAe A leAka ane paraleAkamAM nukasAnakArI jugAranA vyasanano tyAga karavA joIe. 106 pAMDavAnI kathA kudezamAM hastinAgapura nAme nagaramAM yudhiSThira peAtAnA bhIma, arjuna, nakuLa ane sahadeva nAmanA bhAi sahita rAjya bhAgavatA hatA. te pAMca pAMDavA kahevAtA hatA. yudhiSThire banAvela zrIzAntinAthanA prAsAdanI pratiSThA mahAtsava prasaMge indraprastha nagarathI pAMDavAe peAtAnA pitarAI bhAI duryodhana vagerene khelAvyA hatA. te vakhate maNicUDa nAmanA vidyAdhare banAvela maNimaya sahasra staMbhavALI sabhAmAM AvatA ane maNimaya pharasabaMdhIne viSe pANIno brAntithI vastra vagere uMcA rAkhIne jatA duryodhananI bhIma vagere baMdhuee mazkarI karI tethI krodhe bharAyela duryodhane mAmA zakuninI buddhithI hajAra sta MbhavALI sabhA karAvIne yudhiSThira vagerene khelAvIne temanI sAthe devAdhiSThita pAsA vaDe gAra ramyA. te jIMgA
Page #464
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - zrI kapUraprakaraspaSTAthaHi 451 ramAM yudhiSThira rAjya draupadI saghaLuM hArI gayA. tethI rAjapATa cheDIne bAra varSa sudhI dezavaTe bhegava paDe. e jugAranuM pariNAma jANavuM. e rIte jugArathI korninAza vagere aniSTa phala jANIne bhavya jIe jugArane jarUra tyAga kare joIe. vizeSa bInA zrIpAMDava caritrAdithI jANavI. avataraNa -bIjI rIte te ja vratanA vyasanane tajavAno upadeza Ape che- (valaMtatiDhavRttam) dyUtaM na kiM tyajata kiM dahata svagehaM, 9 8 13 1 1 1 zvAnaM ca mRtrayata kiM vadane sva 14 15 16 17 18 tattAdRzamiyatamAsahito nalo'pi, 23 19 20 21 22 - jAnIta rora iva raajysukhaanirstH|| 107 he sajajanetajatAnathI kina? ghatane nija gehane, bALa tame zuM kAma? mUtarAja kutarAne ane 2 nija mukhe jANe tame nala strI sahita dhUta karI, rAjya sukhane pariharI pAmyoja nirdhanatA kharI. kArtha - he bhavya jI! tame jugArane kema tajatA nathI? potAnA gharane kema bALe che? pitAnA meMDhAmAM kutarAne kema mUtarAve che. kAraNake jUgArathI tevA
Page #465
--------------------------------------------------------------------------
________________ ====== para zrI vijayapaddhasUrikRtaprakAranI priyatamA sahita naLa rAjA paNa rAjya sukhathI dUra karAela garIbanI je thayo ema tame jANe. 107 pArtha - A jugAranA vyasananI kayA kAryo sAthe, sarakhAmaNI karI zakAya? te jaNAvatAM graMthakAra jaNAve che ke tame A jugAmA vyasanane kema tyAga karatA nathI ? pitAnA gharane kema bALe che ? athavA jugAra ramavuM te pitAnA gharane bALavA jevuM che. athavA pitAnA meMDhAmAM kUtarAne kema mUtarAvo che. jema pitAnA mukhamAM kUtarAne mUtarAvavAnuM kArya koIne pasaMda hetuM nathI, chatAM ke pitAnA mukha upara kUtarAne mUtarAve che te lekamAM niMdAne pAtra thAya che tema jugAra smatAnA vyasanathI lekemAM jugArInI nindA thAya che. daSTAnta ApatAM jaNAve che ke niSadha dezane nala rAjA potAnA nAnA bhAI sAthe jugAra ramIne guNavaMtI damayaMtI sahita rAjapATa khAI jaMgalamAM cAlyA gaye, ane tethI rAjyanA sukhathI rahita thaela. garIba je te jaMgalamAM khaDatAM ghaNe duHkhI thayA ane damayaMtI paNa tenI sAthe aneka prakAranAM duHkha pAmI. AvuM bhayaMkara jugAranuM svarUpa jANIne bhavya tene jarUra tyAga karavo joIe. naLa rAjAnI kathA pahelAM kahI che. 107 avataraNa-have trepanamuM mAMsa khAvAmAM vyasana, dvArA jaNAve che - * ( rUrijAtRram ) mAMsAzanAnnaraka eva tataH sa deva stallolupaM harinRpaM kRtavAn srossH|
Page #466
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI karamakarapachAdi 453 1 2. ki pAkapezalatarAzanadattatRSNe, 14 15 16 kiMpAkabhAmini mRterapi saMzayo'sti ? 108 mAMsa khAtAM narakamAmi nizcaye tiNa mAsamAM, lebrupa banAve devazara hari nRpatine vizvamAM, harivaMza leta prasiddhine kipAka phala AgatA, maravA viSe saMzaya have zuM? mAMsathI narake jatA. 1 lekArtha -mAMsanuM bhakSaNa karavAthI narakaja maLe che. te kAraNathI (pUrvanA vairane lIdhe) kepelA deve hari nAmanA rAjAne temAM lupatAvALe (Asakta) karyo. 5kava paNAthI manahara bharyane viSe ati lAlacu banelA evA kipAka lanuM bhajana karanAra janane viSe zuM maraNane paNa saMzaya hioya? athavA nahI ja. 308 spaSTArtha -mAMsanuM lakSaNa karanArane narakagatinI prApti thAya che te hakIkata jaNAvatAM kavirAja jaNAve che ke mAMsa khAnArane te narakagatinI prApti thAya che. kAraNa ke mAMsa khAnAranA pariNAma atizaya dUra hoya che ane tethI teo azubha dhyAnavALA eTale aneka jIvonA vadhanA pariNAmavALA thAya che tethI teo narakagatimAM jAya che. ane Aja kAra thI pUrva bhavanA ne lIdhe madhupiMgalanA ja pitAnA pUrva bhavane vairI jIva je harivarSa kSetramAM yugalie thaye hatuM tene joIne reSathI manamAM tene du:khI karavAnuM vicAra
Page #467
--------------------------------------------------------------------------
________________ 454 zrI vijayasUrikRta karIne tene mithilAnagarImAM lAvI rAjA banAvIne mAMsamAM ati AsakitavALe banAvyuM. tethI te yugalika hevAthI devagatimAMja jAta, chatAM mAMsamAM ane madirAmAM lAlacu thaele te azubha dhyAnathI marIne narakagatimAM gaye. A pramANe je yugaliyAne janma evo che ke jyAMthI marIne te avazya devaja thAya, te chatAM tenI A kudaratI sthitimAM paNa mAMsanI lepatAe pheraphAra karI nAkhyuM ane narakanA duHkhane bhaktA banAvyuM te bIjA jIvo mAMsabhakSaNamAM Asakata bane to narakamAM jAya emAM te zuM kahevuM? ahIM udAharaNa ApatAM jaNAve che ke jene sArI sArI manahara rasAI pakAvIne khAvAnI lupatA hoya te jIva suMdara pAkelA bahArathI ramaNIya jaNAtA kipAka vRkSanA phalane joIne tenuM bhakSaNa kare che tenuM maraNa thAya temAM kAMI saMzaya hoya khareke ? nahi ja. eTale kipAka vRkSanA phaLane khAnAranuM avazya mRtyu thAya tema mAMsanuM bhakSaNa karanArane narakagati maLe temAM kAMI saMzaya nathIja. mATe samaju dharmiSTha bhavya jIvoe mAMsa khAvAne vicAra paNa naja karavo joIe. 108 | harirAjAnI kathA madhupiMgalane jIva marIne deva thaye. teNe avadhijJAnathI pitAne pUrva bhava jA. te vakhate pitAne verI jIva hari varSa kSetramAM yugalika thaye che evuM jANIne teNe reSathI A pramANe vicAryuM ke je huM tene duHkha ApIne hamaNAM mArIza to te marIne deva thaze ane tethI svargamAM ahIM karatAM paNa vadhAre sukhI thaze. mATe mAre evuM karavuM joIe
Page #468
--------------------------------------------------------------------------
________________ 455 zrI kapUraprakaracchAthadi: ke jethI te vadhAre duHkho thAya. AvA vicArathI te deva yugalikane mithilA nagarImAM lAvyuM. tene rAjya upara sthApana karIne tenuM hari evuM nAma pADyuM ane tene mAMsa khAvAmAM ane dArU pIvAmAM Asakta banAvyuM. tethI te rAjA mAMsa khAtA ane ghaNe dArU pIto hato. tethI azubha dhyAnathI mArIne nArakImAM utpanna thaye ane A pramANe mAMsamAM Asakta thavAthI te duHkhI thaye. A hari rAjAthI hari vaMzanI utpatti thaI che. zrIkalpasUtrAdi jenendra pravacanamAM yugalikanuM ahIM lAvavuM vagere bInA Azcarya (ara) mAM gaNavI che. avataraNa-bIjI rIte mAMsane tajavAne upadeza Ape che- ( vasatataTavRtta6) sneho dayA'pi hadi kA''bhiSalolupAnAM, - kiM cellaNApi patimAMsadalAni naicchan / nAnAti kiM nijakuTumbamapi vijihIM, 14 13 1 ra . 18 1 6 17 19 21 20 15 sthAnaM svamanyadapi ki dahatIha naamiH|| kayAMthI ja have sneha karUNuM mAMsa lelapI jane, cellaNa zuM nA cahe khAvA patinA mAMsane
Page #469
--------------------------------------------------------------------------
________________ 456 zrI vijayapadhasUrikRta sApaNa kuTuMba paNa khAyanA zuM agni nija para sthAnane, zuM na bALe mAMsa khAtAM guNa gaLe taja tehane. 1 kAI -mAMsamAM Asakata jInA hRdayamAM sneha ane dayA kayI jAtanI heya? celaNa jevI mahAsatIe paNa patinA mAMsanA TUkaDAnI IcchA nahAtI karI ? sAyaNa pitAnA kuTumbane paNa zuM khAtI nathI? A lekamAM agni pitAnA ane paranA sthAnane zuM bALato nathI? 109 paSTArtha -mAMsanA bhakSaNamAM Asakata thaelA jInA hRdayamAM sneha athavA prANIo upara heta hetuM nathI temaja temanA hRdayamAM dayAbhAva paNa heta nathI, kAraNake jenA hadayamAM dayAbhAva vartato hoya te te mAMsa khAya ja nahi. A bAbatamAM daSTAnta ApatAM kahe che ke zreNika rAjAnI paTTarANuM callaNa nAmanI rANI je mahA satI gaNAya che tene paNa patinA zarIranuM mAMsa khAvAnI IcchA thaI hatI. A bAbatamAM bIjuM udAharaNa ApatAM jaNAve che ke sApaNuM zuM pitAnAja kuTuMbanuM bhakSaNa nathI karatI athavA to sApaNa jema pitAnA baccAonuM bhakSaNa kare che tema mAMsamAM lupa jIvAnuM paNa samajavuM. vaLI bIjuM daSTAnta ApatAM jaNAve che ke agni zuM pitAnA sthAnano tathA parasthAnane eTale bIjI bALavAlAyaka vastu je sthAnamAM rahI che te banene zuM bALati nathI ? athavA te agni jema pitAne tathA parane bALe che tema mAMsa pI jIva pite
Page #470
--------------------------------------------------------------------------
________________ 450 zrI kapUramakaraspaSTAskRdi: " karmabaMdha karIne , durgatine lAyaka bane che, ane bIjA prANIone paNa mAMsa meLavavAnI IcchAthI nAza kare che. mATe atyaMta niMdavA lAyaka mAMsabhakSaNano avazya - tyAga kara joIe. 109 calaNuM rANunI kathA che vasaMtapura nagaramAM jitazatru nAme rAjAnI amarasuMdarI rANIne sumaMgala nAme putra hato. tathA yenaka nAme maMtrIne putra hatuM te ghaNe kurUmavALA hovAthI sumaMgala tene joIne tenI mazkarI karatA hatA. tethI te yenake duHkhagarbha vairAgye pAmIne parivrAjaka pAse dIkSA lIdhI. sumaMgala rAjA thaye. mahAtapavI cenaka paNa bhamate bhamato tyAM AvyuM. rAjAe tapasvI potAne pUrva mitra che tethI tene pAraNA mATe AmaMtraNa ApyuM. mahinAnA upavAsane aMte tapasvI parivrAjaka pAraNuM mATe rAjAnA mahelamAM AvyA. te vakhate rAjAnA zarIre meTI azAMti utpanna thaI. tethI saghaLA rAjaleke rAjAnI bAbatamAM vyagra hevAthI koIe mumine joyA nahi. tapasvI pAraNuM karyA sivAya pAchA gayA ane bIju mAsakSamaNa zarU karyuM. rAjA svastha thaye tyAre -tapasvInA pAraNAnuM smaraNa thavAthI tapAsavI pAse jaIne khamAvyA. ane pharIthI pAraNAnuM AmaMtraNa ApyuM. pAraNanA divase rAjAne pharIthI asvAsthaya thayuM. ema traNa vakhata pAraNanuM AmaMtraNa ApyuM ane traNa vAra te ceka tapasvIne pAchuM javuM paDayuM. tethI yenaka tapasvIne e vicAratha
Page #471
--------------------------------------------------------------------------
________________ 458 zrI vijayapadyasUrikRtake rAjAne hajI paNa mArA upara cheSa ghaNe che. tethI te vakhate tapasvIe niyANuM karyuM ke huM A tapanA prabhAvathI A rAjAne mAranAre thAuM tyAra pachI marIne te vyantara deva thayA. rAjA paNa tApasa thaI chevaTe marIne vyantara thayA. rAjAne jIva tyAMthI cavIne prasenajita rAjAne zreNika nAme putra che. anukrame zreNika rAjA thaye. tyAra pachI tenI cellaNa rANInI kukhe yenakane jIva putra rUpe utpanna . pUrva bhavanA niyANune lIdhe te garbhamAM hatuM tyAre ja celaNAne dhaNInuM mAMsa khAvAne dehada thaye. paraMtu rANI te keIne kahI zakI nahi. dehada nahi pUrAvAthI te sUkAI - gaI tene sUkAelI joI rAjAe pUchavAthI teNae pitAnA dehadanI hakIkata kahI. rAjAe te vAta abhayakumArane jaNAvI tethI abhayakumAre tene dehada yuktithI pUrNa karyo. chevaTe saMpUrNa mAse teNe putrane janma Ape. je putra garbhamAM na hatA tyAre paNa patine mAravAne dehada thaye te jIvate te putra AgaLa ke thaze evuM dhArI te janme tyAre dAsIne vanamAM gupta rIte mUkavA Ave. rAjAe A vAta jANI . tyAre pANIne Thapake ApI putrane pAcho maMgAvyuM. vanamAM kukaDAe te bALakanI AMgaLI chedI. te pAkavAnI pIDAthI raDatA bALakanI parUvALI. AMgaLI pitAnA mukhamAM rAkhI rAjAe tene chAne rAkhe zreNike tenuM azekacaMdra nAma pADayuM. paraMtu lokomAM te keNika nAme prasiddha thayA. chevaTe teNe zreNikane pAMjarAmAM pUrI rAjya laI lIdhuM. ane rAjAne rAja cAbukane mAra marA vagere hakIkata anya granthamAMthI jANavI. karo jAe che tyAre dara LakanI
Page #472
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 13 zrI karaprakAraspaSTArthIdi: 459 avataraNa -have capanamAM dArUnA vyasananI bInAvALA dvAranuM svarUpa jaNAve che - (vasaMtatiskavRttama ) 9 5 6 7 8 nAkRtyakRtyavidalaM madhupAnamatto, bhUtAbhibhUta iva shuunymnovco'nggH| ki devakIpariNaye madhumattayAho, ( madapAravazyAn ) 18 17 12 nAzleSi jIvayaza sA'pyatimuktakarSiH 110 madyapAne matta jana jANe na kRtyAkRtyane, bhUtavALA jema nara mana vacana tana ghelo ane devakInA lagnamAMhe dArU pI gAMDI banI, jIvayazAe zuM na bheTayA sAdhu atimuktaka guNa. 1 lokArtha -madyapAnathI gAMDe banelo dArUDiye jANe bhUtathI parAbhava pAmyuM hoya te mana, vacana, kAyAthI bebhAna kRtyAkRtyane jANI zakato nathI. devakInA lagna prasaMge dArU pIvAthI unmatta thaelI jIvayazAe atimuktaka nAmanA RSine zuM AliMgana nahotuM karyuM? 110 * pabdArtha --madyapAna karanAra eTale dArU pInAranI kevI hAlata thAya che te jaNAvatAM graMthakAra kahe che ke jema keI mANasa bhUtathI parAbhava pAmyo hoya eTale tene bhUta
Page #473
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI vijya pAritapreta vaLagyuM hoya ane tethI zUnya mana vacana ane kAyAvALe thaIne kRtyAkRtya jANavAne samartha thato nathI, tevI rIte dArU pInAra mANasa paNa mana vacana kAyAthI zUnya (bebhAna) banI jAya che eTale tenuM mana karavA lAyaka kAryane athavA nahi karAvA lAyaka kAryane vicAra karI zakatuM nathI. tevI rIte vacanathI paNa jema tema marajI mujaba belyA kare che ane kAyAnI paNa astavyasta dazA bane che. e pramANe dArU pIne unmatta thaelA manuSyanI ghaNI bUrI dazA thAya che. A bAbatamAM kaNAnta jaNAve che ke vasudevanI sAthe devakInA lagna prasaMge devakInI bhejAI jIvayazAe (kaMsanI patnIe) dArU pIdhe hovAthI jemaNe munapaNuM lIdhuM hatuM evA zrI atimukta munine unmatta thaIne AliMgana hetuM karyuM? athavA dArU pIne unmatta thaelI teNIe munine paNa -AliMgana karyuM. ema samajIne bhavya jIvoe dArU pIvAne vicAra paNa naja kara joIye 110 | jIvayazAnI kathA che zauryapuramAM samudravijaya rAjAnA nAnA bhAI vasudeva - nAme hatA. mathurAnA kaMsa rAjAnA belAvavAthI te tyAM gayA. - tyAM kese vasudevane kahyuM ke mRttikAvatI nagarImAM mArA (kaMsanA) - kAkA devaka rAjA che. temanI devakI nAme putrI ghaNuM rUpavALI che. tenI sAthe tuM hamaNuM mArA kahevAthI lagna kara. mArI prArthanAne tuM bhaMga karIza nahi. te vAta vasudeve kabula karI tethI kaMsa ane vasudeva devaka rAjAne tyAM gayA. ane devaka
Page #474
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI kapUraprakaraspaSTAthadiH rAjAe kaMsanA kahevAthI devakIne vasudeva sAthe paraNAvI. kanyA sAthe ghaNuM suvarNAdika tathA karoDa gAye devaka rAjAe vasudevane ApyA. tyAra pachI kaMsa ane vasudeva mathurAmAM AvyA.. tyAM kase mitranA (vasudevanA) lagnane meMTe utsava karyo. te vakhate kaMsanA nAnA bhAI atimukata muni ke jemaNe dakSA lIdhI hatI te pAraNAnI gocarI baheravA mATe kaMsanA ghera, AvyA. te vakhate kaMsa rAjAnI strI jIvayA ke jeNe dArU pIdhe hatA teNe munine joIne vicAryuM ke A mahatsavamAM diyara AvyA te sArU thayuM. dArU pIne gAyana karatI ane nAcatI te jIvayazA ekadama muninA kaThe vaLagI paDI. te vakhate jJAnI munie kahyuM ke huM sundarI! viSAdane sthAne tAre tyAM A harSa kema dekhAya che? tame je devakInA lagna nimitte A utsava kare che, tene sAtame garbha tArA pati ane pitAne haNanAra thavAno che. AvAM muninAM vacana sAMbhaLI jIvayazAne dArUne mada utarI gaye. ane kasane te hakIkta jaNAvI. tethI kaMse vasudevanI pAse devakIne sAtame garbha mAge. paraMtu nasIba yoge devakIne te sAtame garbha gekulamAM vRddhi pAmyuM. ane te kRSNa nAme prasiddha thayA. te kRNe kaMsane tathA jIvayazAnA pitA jarAsaMghane haNyA. RSinuM vacana kadApi khATuM na paDe ema samajIne buddhi vagere guNene nAza karanArI madirAne pIvAne vicAra paNa karavo nahi. avataraNa-vaLI A lekamAM paNa surApAnanuM phala kahe che -
Page #475
--------------------------------------------------------------------------
________________ - * 14 462 zrI vijayapadyasUrikRta (mAsTiottam) madhu madhuravacobhiH preyasI prerito yaH _pivati nijakuloccAcAracintAM vimucy| vararuciyadiDApi prekSate durgatiM sa, 16 15 13 kva ca tanudRDhatA vA (syAd ) bhogibhuktAjyabhogaiH 111 nija priyAnA madhura vacane pariharI kulaciMtanA, dArU pIe durgati lahe vararUci pare jima sarSanA baTela ghI khAtAM na dRDhatA dehanI tima dArUnA, vyasane na sadgati choDIe sAdhaka banI zivamArganA. 1. " zlokArtha-madhura vacane vaDe priyA (patnI)thI prerAele je mANasa pitAnA kulanA ucca AcArene choDIne dArU pIe che te A lekamAM paNa vararUcinI jema durgatine pAme che. daSTAnta kahe che ke sarve eThA karelA ghIne khAvAthI zarIranI daDhatA kayAMthI thAya? 111 spaSTArtha -A lekamAM paNa dArU pIvAthI saMsArI jI A lokamAM paNa vividha viDaMbanA rUpa durgatine pAme che, te vAta jaNAvatAM graMthakAra kahe che ke pitAnI priyAnA madhura vacane sAMbhaLIne je mANasa dArU pIve che, te mANasa A lokamAM ja vararUci brAhmaNanI jema bhayaMkara dukha bhega
Page #476
--------------------------------------------------------------------------
________________ 463 zrIkapUraprakaraspaSTAthadika vavArUpa durgatine pAme che. vaLI dArU pInAra mANasa pitAnA kuLanA nirmala AcArenuM pAlana karI zakto nathI. eTale madira pAna karavAthI pitAnA kuLanA sArA AcAre nAza pAme che. vararUcinI kathA pahelAM kahelI. hevAthI ahIM ApI nathI. A bAbatamAM dAna ApatAM jaNAve che ke sarve eThA karelA ghIne khAnAra mANasanA zarIranI daDhatI kayAMthI hoya? athavA jema pe beTelA ghIne khAnAra mANasa jarUra mare che, athavA te dhIme dhIme tenuM zarIra kSINa thatuM jAya che. mATe ja kahyuM ke jema tenA zarIranI datA TakatI nathI tema dArU pInAra mANasa pitAnA kuLanA sArA AcAra nabhAvI zakato nathI. A bInA hRdayamAM rAkhI sukhane cAhanArA bhavya jIe dArU pIvAne vicAra paNa naja karavo joIe. 111 avataraNaH--have cothuM vezyAnA vyasanane choDavAnuM 55 muM dvAra kahe che - ___ // zArdUlavikrIDitavRttam // vezyA vizvakalanamana tadaho pAnIyazAlAjale, 9 8 7 12 13 10 11 yadvakAMdavikAzane ca zucitA kya (kA) praayshsvaadshii| . 14 18 19 15 16 17 20 21 tasmAtsA kRtapuNyavat kRtakamucchokodayA ki priyA 24 25 26 22 *"" pUrNe'laM vizadA svabhAvakaluSA doSApi nendo kuze 112
Page #477
--------------------------------------------------------------------------
________________ 464 zrI vijayapadyasUriskRta-. vezyA jagatanI nAra che te parabanA pANuM samI, kayAMthI tihAja pavitratA kadaInA bhajana samI; detAM chatAM bahu dravya paNa tapuNyane rAjI karI, chevaTa karyo bahu khinna te vezyA kapaTanI kathaLI. 1 vezyA viSe prIti kare kuNa buddhimaMta narA kharA, rAta jevI te jANe dukha Ape AkarA; caMdra pUre ke adharo hAya paNa nimala bane, zuM rAta? je malina svabhAve choDa tenA saMgane. 2 plekArtha -A lepamAM vezyA AkhA jagatanI strI gaNAya che tethI parabanA pANInI jevI ne kadaInA bhajana jevI te vezyAne viSe pavitratA kayAMthI hoya? arthAt naja hoya. tethI kRpuNya nAmanA zeThanI peThe prathama rAjI karanArI ane chevaTe kheda upajAvanArI te vezyA zuM priyA, (prema karavA lAyaka) gaNAya? naja gaNAya. jema rAtrI svabhAvathI malIna che, chatAM pUrNa caMdramA hoya, tyAre svaccha dekhAya che paraMtu caMdrakalA kSINa thAya tyAre nirmaLa hotI nathI. 112 pArtha -kavi jaNAve che ke vezyA keInI strI kahevAtI nathI. kAraNa ke teNe keInI paNa sAthe lagna karyuM hotuM nathI, paraMtu je paisA Ape tenI te amuka mudata sudhI zrI gaNAya che tethI te sarva jagatanI bhAya kahevAya che. AvI vezyA strImAM ghaNuM karIne kharI pavitratA kyAMthI hoya?
Page #478
--------------------------------------------------------------------------
________________ 465 zrI karparAkaraspaSThAthadika arthAt naja hoya athavA tenAmAM pavitratA na hoya temAM kAMI Azcarya nathI. daSTAnta ApatAM jaNAve che ke parabanA pANImAM pavitratA kayAMthI hoya? athavA jema parabanuM pANI aneka jAtanA leke pItA hovAthI te cAkhuM rahI zakatuM nathI. ane kadaInA ghare taiyAra thayela bhejanamAM jema pavitratA hitI nathI. tevI rIte te vezyA kRtrima harSa ane zekane karanArI hovAthI te koI samaju mANasanI priyA thaI zakatI nathI. ahIM udAharaNa ApatAM jaNAve che ke kRtapuNya nAmanA zeThane te vezyA chevaTe kheda upajAvanArI thaI hatI. eTale prathama to zeThe teNIne jyAM sudhI dravya ApyuM, tyAM sudhI te tene AnaMda pamADayo. paraMtu jyAre tenI pAsenuM dravya khUTI gayuM tyAre teNIe tene gharamAMthI kADhI mUkaye, tethI te vezyA chevaTe tene zeka karAvanArI thaI. mATe AvA svabhAvavALI vezyA keInI priyA (prema karavA lAyaka) gaNAya ja nahi. A bAbatamAM udAharaNa ApatAM jaNAve che ke rAtrI svabhAvathI malina che, chato pUnamane caMdramAM caLakato hoya, tyAre nirmaLa jaNAya che, te ja rAtrI candranI kalA DhaMkAya, tyAre tevI svaccha jaNAtI nathI. tevI ja rIte vezyA paNa jyAM sudhI dravya maLe tyAM sudhI kRtrima sneha dekhADe che, athavA pitAne sAmA purUSanI upara ghaNe prema che te ADaMbara kare che. paraMtu jyAre tenA upara prIti karanAra purUSa pAse dhana rahetuM nathI tyAre tene tirarakAra karIne kADhI mUke che. AvA vezyAnA kRtrima sanehamAM Asakta, thanArA mUDha jI aMte du:khI thayA vinA rahetA ja nathI. mATe ja vezyAne saMga ne paNa IcchavA gya nathI. 30
Page #479
--------------------------------------------------------------------------
________________ 416 zro vijyapadyasUrikRtakRtapuNyanuM udAharaNa - rAjagRhI nagarImAM zreNika nAme rAjA rAjya karatA hatA. ahIM dhana nAme sArthavAha hato. tenI bhadrA nAme priyAthI kRtapuNya nAme putra thaye. te putra sarva kalAmAM hoMziyAra thaye. yuvAna thayo tyAre pitAe kaIka zeThanI putrI tene paraNAvI. paraMtu tene satparUSonI sebatathI viSayathI virata manavALo jANI pitAe tene kharAba mANasanI sabatamAM nAkhe. kharAba batathI te anaMgasenA nAmanI vezyAne viSe Asakata thaye. bAra varSa sudhI vezyAne tyAM rahyo. tenA mA bApa te maMgAve teTaluM dhana mekalatAM hatAM. pitAe putrane ghera AvavAne vAraMvAra kahevarAvyA chatAM te ghera gaye nahi. anukrame tenA mA bApa paNa maraNa pAmyA. tethI gherathI dhana AvatuM baMdha thayuM tyAre mukhya vezyAe jANyuM ke kRtapuNyane ghera dhana khUTI gayuM che, tethI teNe anaMgasenAnI nAmarajI chatAM pitAne tyAMthI apamAna karI kADhI mUkyo tyAre te pitAne ghera AvyuM tenI strIe sarva hakIkta kahI. pachI dhana vinA ahIM rahevuM yogya nathI ema jaNAvI te gharane tyAga karI vepAra karavA mATe gherathI nIkaLe. ghaNA prakAranI viDaMbanAo bhegavI. chevaTe pUrva bhavamAM karelA puNyanA yoge aneka prakAranI Rddhi pAme. ahIM samajavAnuM e che ke vezyAne tyAga nahi karavAthI kRtapuNya jevAMne paNa duHkha bhegavavuM paDyuM ema samajIne Atmahitane cAhanArA bhavya jIvAe tenI IcchA paNa naja karavI joIe.
Page #480
--------------------------------------------------------------------------
________________ zro kapUraprakaraspaSTAthadi avataraNa-A vezyAnA saMgane choDavAnI bAbatamAM vizeSa upadeza Ape che - (mAsTanottama) . vara puni naLiwiAM ghare javANA, 12 7 8 9 11 10 dadhati yadanuvelaM tA rasaM navyanavyam / 3 17 16 14 15 tadajani hRtavRttaH kUlavAlo'pi tAmi 22 21 18 20 galati himagirirvA bhAnubhAbhiTAmiH 113 vezyA taNA halakA hadayamAM chidra kayAMthI thayA ?. samayane anusAra nava za mAra dharatI nidayA; tethI thaye ratabhraSTa kulavAlaka kiraNa bahu Akara, sUryanA mALeja himagiri saMga tasa choDe narA? 113 lekArtha -vezyAonA halakA hadayamAM aneka chidro kayAMthI thayA? kAraNa ke teo kSaNe kSaNe navA navA rasane dhAraNa kare che. tethI ja kUlavAla nAme mahA tapasvI paNa bhraSTAcArI thayA. daSTAnta kahe che ke sUryanI AkarI kAMti vaDe (teja vaDe) himAcala paNa gaLe che. 113 5NArthI-graMthakAra jaNAve che ke vezyAonuM hRdaya halakuM che chatAM temAM aneka chidro kayAMthI thayA? AvA praznanA javAbamAM kahe che ke te vezyAo kSaNe kSaNe navA navA zRMgAra
Page #481
--------------------------------------------------------------------------
________________ 468 zrI vijyaparmasUrikRtahAsya vagere rasene dhAraNa kare che, tethI temanA hRdayamAM aneka prakAranA chidro hAya, ema manAya che. A vezyAe mAsakSapaNa vagere tapa karanAra kUlavAlaka munine paNa vratathI bhaSTa karyA hatA. keNika rAjAe ceDA rAjAnI vizAlA nagarI upara caDAI karI te vakhate keNika rAjAe pratijJA karI ke je huM gadheDAM jeDelAM haLathI A nagarI khodAvI kADhuM nahi te huM prANa tyAga karIza. paraMtu ghaNo vakhata gayA chatAM vijaya na thavAthI keNika rAjA udAsa thayo. te vakhate AkAzamAM addhara rahIne devIe kahyuM ke je mAgadhikA gaNikA phUlavAlaka sAdhu sAthe kIDA kare to vizAlA nagarI jitAya. AthI keNika rAjAe. mAgadhikAne bolAvI tene phUlavaluka sAdhune vaza karavAnuM kahyuM. mAgadhikAe kapaTI zrAvikA banIne atisAra thAya tevA mAdaka khavarAvIne upacAranA nhAnAthI potAnA aMgane sparza karAvIne temane vaza karyo. ane temane pitAne pati banAvIne keNika pAse lAvI. te kUlavAlake vizAlA nagarImAM praveza karI "munisuvratasvAmInA stUpanA prabhAve A nagarI chatAtI nathI evuM jAhera karIne teNe nagarInA lokenI pAse te stUpa khodAvI nakhAvyo. tethI keNike te vizALA nagarI jItIne potAnI pratijJA pUrNa karo. kahevAno sAra e che ke phUlavAluka muni vezyAmAM Asakta thaIne marIne durgatimAM gayA. tethI vezyAne saMga naja kara joIye. ahIM daSTAnta Ape che ke jema himAcala jevo parvata paNa sUryanI kaThera kAnti vaDe pIgaLe che tema vezyAnA hAvabhAva joIne meha pAmele purUSa paNa amUlya mAnava jIvanane bagADe che. 113
Page #482
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - = zrI kapUraprakaraspaSTAdi: avataraNa -have para muM zIkAranAM vyasana tyAganuM dvAra kahe che - (ardhaviratavRttanuM ) 20 vyAdho nAnyahitAya satyamasadvizvastajanta'studana 15 12 13 14 9 10 11 na svasminnapi tuSTaye cyutazarakroDAdito'ntaM vrajan / 17 18 19 16 21 22 mRtyau durgatimApnuva'zca mRgayA lokadvayAtryai tato, 24 25 26 27 28 23 gAMgeyena sa zAntanukSitipatistasyA niSiddhastataH 114 vizvAsu prANI mAranAre pAradhI hita parataNuM, nA kare ghAthI cukelA bhuMDa AdikathI ghaNuM maraNa karUM duHkha pAme durgatine nija taNuM; paNa kare nA bhadra A zIkAra bA para bharataNuM. 1 kaSTa de gAMgeya ApI baMdha zAMtanu bhUpane, zIkAthI aTakAvate taja duSTa te zIkArane; sarva jI cAhatA sukhaneja duHkha nA cAhatA, zakArane tajanAra cha saddagatine pAmatA. 2 lekArtha -e sAcuM che ke vizvAsu jIvone vAraMvAra paDA pamADate zikArI anyanA hita mATe thato nathI; tathA cUkelA bANanA prahArathI bacI gaelA sU ara vageretho mRtyu pAmatA te pitAnA hitane mATe paNa thato nathI. ane
Page #483
--------------------------------------------------------------------------
________________ 470 zrI vijayapadyasUrikRtamRtyu pAmatAM te zIkArI narakAdi durgatine pAme che. tethI zikAra bane lekamAM pIDAne mATe thAya che. tethI gAMgeya RSie zAntana() nAme rAjAne zIkAra karavAnuM vyasana choDAvyuM. 114 pachArtha -A zikAranuM vyasana A leka ane paramAM bhayaMkara pIDA Ape che. temaja te pitAne (zikArIne) tathA parane bhayaMkara nukazAna kAraka paNa nIvaDe che te jaNAvatAM graMthakAra kahe che ke e vAta taddana sAcI ja che ke vizvAsu jIne vAraMvAra pIDA pamADato zikAra bIjAnuM te bhaluM karato ja nathI. je jaMgalanA prANIo vizvAsathI zikArIe. nAkhelA dANuM vagere khAvA Ave temane jALamAM sapaDAvata zikArI te jIvono jAna le che. vaLI zikAra karatAM suara, vAgha vagere jaMgalI prANIone mAravAne mATe cheDeluM bANa niSphaLa javAthI eTale te jAnavarane nahi vAgavAthI bacI gaele te bhuMDa vAgha vagere te zikArIne ja mArI nAMkhe che.' tethI zikAranuM vyasana pitAnA sukhane mATe paNa thatuM nathI, ane te jaMgalI prANIthI maraNa pAmelo te zikArI parabhavamAM naraka tiryaMca vagere durgatimAM jAya che. kAraNa ke jIne vadha karanAra zikArI kUra pariNAmavALe hevAthI durgatimAM jAya. temAM kAMI navAI nathI. A ja kAraNathI zAntanuM nAmanA rAjAne tenA ja putra gAMgece (gaMgAne putra hovAthI gAMgeya kahevAya che, bIjuM nAma bhISma hatuM) zikAranA vyasanathI. aTakAvyuM hatuM. 114
Page #484
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI karparamakaraspaSTAdi: 471 avataraNa-zikAranA vyasanamAM Asakta thaelo kene kene ghAta kare che te jaNAve che - che rAhU vizakitavRtam . pApA tanumadvadhojjhitaghRNaH putre'pi duSTAzaya 8 9 10 12 11 7 caNDaH khANDa vikAdapi mudhA kaM kaM na hnyaajjddH| 16 16 17 12 18 17 15 kiM bANena jarAsuto vanagato vivyAdha no bAndhavaM, 24 22 28 21 23 19 zanivAtavAtamAM nAgAgAga 221 zIkAramAM nirdayapaNe jIva mAranAre jaDa gaNe, aizvara pAvakathakI paNa tIvra kedha dhare ghaNe; putramAM paNa duSTa AzayavaMta kene nA haze, vana viSeja jarA kuMvara nija kRSNa bAMdhavane haNe. 1 ajarAja karo putra dazaratha vyasanathI ja zIkAranA, zaravaNa trASine mAratAM bahu puMja bAMdhe pApanA; zIkAranA vyasanI hatA zrIpAla pU rANInA, ne zramaNanA vacanathI sAdhaka banyA navapada tA. 2 lokA -zikAramAM jIvone haNavAmAM dayAne tyAga karanAra ane putrane viSe paNa duSTa pariNAmavALa tathA khAMDava vanane bALanAra agnithI paNa krUra e jaDa (te zikArI) kene kone phagaTa haNata nathI? vanamAM gaelA jarAkumAre
Page #485
--------------------------------------------------------------------------
________________ 472 zrI vijyapadrasUrikRtabANa vaDe pitAnA bhAIne zuM vadhe nathI? vaLI dazaratha rAjA AkarA aSi ghAtanA pApa samudAyane zuM pAmyA nathI? arthAt pAmyA che ja. 115 spaSTArtha -zikAramAM aneka prakAranA prANuone ghAta thato hovAthI jeNe jIvadayAne tyAga karyo che evo zikAra putrane viSe paNa duSTa pariNAmavALe thAya che eTale putrane paNa mAravAnI bhAvanA rAkhe che. vaLI te khAMDava vanane bALanAra agnithI paNa vadhAre caMDa eTale kRra pariNAmavALe athavA raudra pariNAmavALe heya che. tethI jaDa evo te zikArI nAhaka kene kene haNato nathI? jema khAMDavavanamAM mUkelo agni te AkhA vanane bALe che, tema zikAra karavAnA pari NAmavALo zikArI kene kene mArate nathI? A bAbatamAM daSTAnta ApatAM jaNAve che ke zrIkRSNa vAsudevanA nAnAbhAI jarAkumAre zrI neminAtha pAsethI sAMbhaLyuM ke kRSNanuM mRtyu pitAne hAthe thanAra che. tethI AvuM kArya potAnA hAthe na bane teTalA mATe te jarakumAra jaMgalamAM jatA rahyA. te ja jarAkumAranA hAthe zikAranA zekhane lIdhe kRSNanuM mRtyu thayuM. kAraNa ke jyAre dvArikA nagarI baLI gaI tyAre kRSNa ane baLadeva tyAMthI nIkaLIne je jaMgalamAM jarAkumAra raheto hato tyAM AvyA. kRSNane tarasa lAgavAthI baLadeva pANI zodhavAne gayA tyAre kRSNa potAnA eka DhIMcaNa upara paga caDhAvI sUtA che te vakhate zikAra karavA nIkaLelA jarAkumAre sUtelA kRSNane hariNa mAnIne bANa mAryuM, te kRSNanA pagamAM vAgyuM. A pramANe zikAranuM vyasana bhAIne mAranArUM thayuM.
Page #486
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI kapUraprakaraWchAryAdi: 473 - = have bIjuM paNa daSTAnta ApatAM jaNAve che ke ajarAjAnA putra eTale rAmacaMdrajInA pitA dazaratha rAjA A zikAranA vyasanathI zravaNa nAmanA RSinI hatyA karanArA thayA. kAraNa ke A zravaNa rUSi potAnA aMdha ane vRddha mAtApitA mATe pANI levAne sarevaranA kAMThe jaI vAMkA vaLIne ghaDAmAM pANuM bharatA hatA tyAre zikAra karavAne nIkaLelA dazaratha rAjAe temane haraNa mAnIne bANa mAryuM. tethI te kaSi maraNa pAmyA. maraNa pAmatA te zravaNa triSie ApelA zrApathI dazaratha rAjAne potAnA priya putra rAmacaMdrane viga thaye. ane teNe ghaNuM pApakarma bAMdhyuM. ema jANIne bhavya jIe aneka prakAranAM saMkaTa ApanAra zikAranA vyasanane jarUra tyAga karavuM joIe. 115 avataraNa--have chaThThA corInA vyasana tyAganuM pa3 muM dvAra kahe che - ( zAstravirahitavRtta6), cauro duHkhamupaiti nArakasamaM satyo'pi tatsannidheH, zuSka prajvalatIha sAmapi kiM no vahninA dahyate / saGgholluNTanasajjadagdhacaraTayA 'gnitaptaprajA 16 10 17 19 20 23 22 21 madhyotpattibhave samaM sagarajaH kiM kiM na lebhe tadA 116 1 pa
Page #487
--------------------------------------------------------------------------
________________ 474 zrIvijayapadhasUrikRtacora naraka samAna duHkhaDAM pAmate tasa saMgamAM, kahenAra sajajana paNa lahe duHkha jema baLatA agnimAM sUkuM baLe te sAthe lIluM ghAsa Adika paNa baLe, sagara cakI putranA daSTAMtane nA viramare ja aSTApade comera pharatI khAI karatAM pAchalA, bhavamAM thayA taiyAra saMdhane lUMTavAja utAvaLA, te same bALela caTa grAmamAM suta samaranA, corInA pApe karI pAmyA vividha dAkha ghaNuM re lekArtha cora nArakInA jevuM duHkha pAme che. ane tenI sebata karavAthI je cera na hoya te jIva paNa duHkha pAme che. A lokamAM sukuM baLatuM hoya tenI sAthe lIluM paNa agni vaDe zuM nathI baLAtuM? arthAt baLAya che ja. saMghane luMTavAmAM tatpara ane baLAyelA caraTa gAmamAM agnithI tapelI prajAnI madhye ujavAvALA bhavane viSe sagara cakronA putrae te vakhate zuM zuM (du:kha) meLavyuM nathI ? 116 spaSTAthe-cerI karanAra jIva te duHkhI thAya ja paraMtu ceranI sebata karanAra jIvane paNa duHkha bhegavavuM paDe che. te jaNAvatAM graMthakAra jaNAve che ke-cora nArakInA jevAM dukhe bhogave che. kAraNa ke corI karanAra jyAre pakaDAya che tyAre tene jelakhAnAmAM pUravAmAM Ave che ane tyAM tene aneka prakAranAM duHkhe bhegavavAM paDe che. tethI cirane nArakInA jevA
Page #488
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI karaprakaraspaSTathadi: 435 duHkha bhegavavA paDe che ema jaNAvyuM che. temaja jeo ceranI sebata kare che temane paNa bhayaMkara dukho bhegavavAM, paDe che. kAraNa ke cAranI sabata karanArane paNa leke te cera jeja gaNe che. A bAbatamAM daSTAnta ApatAM jaNAve che ke jema sUkuM ghAsa baLatuM hoya te tenI sAthe lIluM ghAsa paNa baLI jAya che, tevI rIte cArane te sajA thAya ja. paNa zeranI sebata karanAra jIvane paNa sajA thAya che. ahIM dRSTAMta e che ke-aSTApada parvatanI pAse caraTa nAmanA gAmamAM cora leke rahetA hatA. temaNe jinezvarane namavA jatA rasaMghane lUMTI lIdhe. saMghanA lokoe A vAta rAjAne jaNAvI. tethI kepelA te rAjAe te AkhuM gAma bALI. nAMkhyuM. temAM pUrva bhavamAM sagara nAmanA bIjA cakravatInA putronA jIvo te nagaramAM hatA teone paNa caronI sAthe baLI maravuM paDyuM. ema bhavya jIvoe corI karavAne tathA corI karanAranI sobatane paNa tyAga karavo joIe. 116 " avataraNa -have kuTuMbanA mANase paNa karelI corI duHkha denArI nIvaDe che. te vagere bInA jaNAve che - (AlUDhavizikitavRtta) caurya svena ca varNakena ca kRtaM mUDhA durantaM bhave 12 14 15 drAjJA maNDikazAlako'pi na hataH zra 21 16 17 18 20 kiM caitanijagatpiyo'pi madanastaccittacauryodyataH, 22 23 24 28 27 28 25 raka zApaM prApa na kiM prajApatigirA dAhaM ca raudrAgninA 117
Page #489
--------------------------------------------------------------------------
________________ 476 zrIvijayasUrikRtapite karelI ke sagAe te corI aMtamAM, duHkha denArIja nizcaya jANa cetana! vizvamAM vAMkathI cerItaNuM mUladeva maMDikane haNe, brahyAtaNuM zaMkarataNuM citta ceratA te kAmane, 1 zrApa brahmA ApatA ne teha zaMkara netranA, agnithakI maLI gayo corI na karIe sajajanAra; sarva jI Atma jevA jananI sama paradArane, para dravyane DhephA samuM mAnI taje jhaTa ricAryane. 2 kalekArtha he mUTha purUSo ! pote ane potAnA sakhadhie paNa karelI corI duHkhadAyaka nIvaDe che. rAjA mUladeve maMDika nAme zALAne zuM mAryo nahoto ? A traNa jagatane priya e paNa kAmadeva temanA (prajApati ane rudranA) cittane cAravAne udyamavALe che, tyAre te brahmAnI vANI vaDe zuM zrApa nathI pAmyA? ane zaMkaranA netranA agni vaDe zuM dAhane pAmyuM nathI ? 117 spaSTArthahe mUDha purUSa! pite athavA pitAnA sagAe karelI corI paNa atyaMta duHkhane pamADe che. daSTAMta tarIke - juo-mUladeva rAjAe pitAne sALa maMDika nAme cora hato, tene zuM mAryo hato? eTale A mUladeva nAmanA rAjAe pitAnA zALA maMDUka nAmanA cerane mArI nAkhe hite. eTaluM ja nahi paraMtu traNa jagatane paNa priya athavA -traNe jagatane vaza karanAra kAmadeva te brahmA ane zaMkarane
Page #490
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIpUraprakaraspaSTAthadi: 477 cittane coravAmAM udyamavALo thayo hato. eTale jyAre brahmAnI AgaLa alaMkAra paherIne temanI putrI sarasvatI ubhI rahI tyAre brahmA paNa pitAnI putrI upara mohita thayA. putrIne viSe paNa potAnuM citta vikAravALuM zAthI thayuM. ene vicAra karatAM brahmAe kAmadevane potAnI pAse rahele. je. tethI brahmAe tene zrApa Ape ke zaMkaranA trIjA netrathI tuM bhasmIbhUta thaIza. have zaMkare kAmadevane zAthI. bALe te jaNAve che kailAsa parvata upara rahIne zaMkare sATha hajAra varSa tapa karyuM. tyAre gaurIe pitAnA patinA satvanI parIkSA karavA mATe bhIlaDInuM rUpa lIdhuM. ane zaMkara AgaLa ubhI rahI. bhIlaDInuM rUpa joIne dhyAna mUkIne zaMkare tenI AgaLa kAmakrIDA karavA prArthanA karI. tyAre bhIlaDIe zaMkarane potAnI AgaLa nAcavAne kahyuM. tethI te paNa tenI AgaLa nAcavA lAgyA. te vakhate gaurIe pitAnuM asala rUpa karyuM, tethI ziva lajajA pAmyA. kayA pApIe mAruM dhyAna calita karyuM ? ema vicAratA zaMkare potAnI pAse rahelA. kAmadevane che. tethI potAnA trIjA netranA agni vaDe zaMkare kAmadevane bALI nAkhyuM. tyArathI kAmadevanuM anaMga evuM nAma paDayuM. A pramANe cittanI corI karavAne udyama karanAra kAmadevane cerInuM phaLa maLyuM. A bIne layamAM rAkhIne bhavya e corInA vyasanane jarUra tyAga karavo joIe. 117 avataraNa have aThThAvanamAM dvAramAM parastrI sAthe krIDA karavAnuM sAtamuM vyasana tajavAnI bInA jaNAve che--.'
Page #491
--------------------------------------------------------------------------
________________ 478 vija yapadyasUrikRta- (atUvitrItivRttama) 15 puNyApuNyacayena buddhiramalA syAtkazmalo'pyaGginAM, 10 8 vAteneva yugandharI sadasatA muktaaphlaanggaarbhaa| 17 18 19 16 lakezo nalakUvaramiyatamA nAmnoparambhA ratA 20 22 21 1da 14 26 15 matyAkSIdaratAM ca rAmavanitAM sItAM jahArAzu ca // 118 puNya vege buddhi nirmala malina hove pApathI, bajAra matInA samI zubhavAyunA saMbaMdhathI; azubha vAte te jaNAye lAla aMgArA samI, nala kuberanI nAra uparaMbhA hatI raMbhA samI. 1 rAgI chatAM puNyadaye chaMchIja dIdhI rAvaNe, pApanA udayeja te je nA dhare 2ja rAgane; rAmanArI te sItAne saMharI mRtyu lahe, paravaza paNe cothI narakamAM tIvra dukhamAM rahe. 2 kArtha -puNyanA saMgrahathI prANIonI buddhi nirmala thAya che ane pApanA saMgrahathI te malIna thAya che. jema yugadharI (jAra) zubha vAyu vaDe motInA jevI thAya che ane azubha vAyu vaDe teja jAra aMgArA jevI thAya che. puNyanA udayathI rAvaNe potAnA upara Asakta nala kubaranI uparaMbhA nAme priyAne tyAga karyo ane teNe ja azubhanA nA buddhi ApanA saMgrahathI te jema yugaMdharI
Page #492
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUraprakaraspaSTAthadira .478 udayathI rAmanI priyA sItA je pitAnI upara Asakta hatI, tenuM jaldI haraNa karyuM. 118 spaSTArtha:-have graMthakAra sAtamA parastrI sAthe kAmakrIDA karavAnA vyasanane choDavAnI bInA jaNAvatAM kahe che ke prANIo (saMsArI jIva)ne puNyane saMcaya thAya eTale tIvra puryodaya thAya te tenI buddhi nirmala thAya che. eTale tenI bhAvanA vagere sArA hoya che. paraMtu apuNya eTale pApane udaya thAya te tenI buddhi malIna bane che. A bAbatamAM daSTAnta ApatAM jaNAve che ke jema jAra nAmanuM anAja zubha vAyu vAya mATInA jevuM sapheda nIpaje che ane teja jAra azubha vAyu vAya to aMgArA jevI lAla nIpaje che. ahIM udAharaNa Ape che ke kAMcanapuranA rAjA nalakubaranI priyA laMkAnA rAjA rAvaNane joIne tenI upara Asakta thaI hatI. chatAM teNe (rAvaNe) puNyanA udayathI tene tyAga karyo. eTale jyAre rAvaNe nalakUbara upara caDhAI karI tyAre te nAzI gayA ane asAlI vidyAvaDe agnine killo banAvI temAM rahyo, tethI rAvaNa tene (nalakbarane) jItI zakyo nahi. eka vAra vasaMtaRtumAM nalakUberanI te uparaMbhA rANI bagIcAmAM krIDA karavA AvI, tyAM rAvaNane joIne mohita thaIne kahevA lAgI ke je mane priyA banAvo te huM A killo jItavAnI vidyA ApuM. rAvaNe te vAta aMgI, kAra karI ane teNIe ApelI vidyA vaDe te killo jItyo. pachI uparaMbhAe pitAnI zarata pALavA kahyuM. te vakhate rAvaNe kahyuM ke teM mane vidyA ApelI che. tethI tuM mArI vidyAgurU
Page #493
--------------------------------------------------------------------------
________________ 480 zrIvijayapadhasUrikRta- thaI mATe tene kevI rIte strI tarIke aMgIkAra karAya? ema kahI tene samajAvI svasthAne mokalI. teja rAvaNe jyAre tIvra pApane udaya thaye tyAre rAmanI priyA sItAnuM tenI. upara rAga hete chatAM te zIdhra haraNa karyuM. tethI rAvaNane rAma sAthe moTI laDAI thaI ane temAM tene nAza thaye. te maraNa pAmI cothI narake gaye. ema samajIne bhavya. jIe parastrInI cAhanA paNa naja karavI joIye. 118 avataraNu-parastrIno saMga karavAthI mUDha purUSane kevAM kevAM duHkha prApta thAya te jaNAve che - vasaMtativAdRram mUDhaH parastriyamupetya kuvAkyabandha 1 0 ghAtApakIrtimRtidurgatiduHkhapAtram / syAbrahmadAraculanIratadIrghavaki, - - 12 - 16 16 17 14 13 . lakSmakSayAdi na vidhogurutalpagasya // 119 mUDha parastrI sevane sahAja vacane AkarA, aMdha apajaza ghAta mRtyu durgati duHkha AkarA pAmeja brahmadatta nAra culanI sagI dIrgha pradhAnane, tima thayuM gurU ramaNa saMge kalaMka ne kSaya caMdrane 1 : - kalekArtha-mUrkha mANasa parastrIne pAmIne (parastrI gamanathI) brA rAjAnI rANuM culanIne viSe Asakta thaelA
Page #494
--------------------------------------------------------------------------
________________ 481 ke nAma eTale mArA zrI kapUraprakaraspArdhAdika dIrgha rAjAnI jema kuvAkya, bandhana, tADana, apakIrti, maraNa temaja durgatinuM sthAnaka thAya che. bRhaspatinI zayAne viSe gaelA caMdrane kalaMka ane kSayAdi kaSTa zuM nathI thayA? 119 - spaSTArtha -have parastrI gamana karavAthI manuSyane kayA kyA dukhanI prApti thAya che te jaNAvatAM graMthakAra kahe che ke mUrkha manuSya parastrI gamana karIne kuvAkya eTale gALa vagere kharAba vacane, bandhana eTale kedakhAnAmAM pUrAvuM te, ghAta eTale aneka prakArane mAra sahana kare, apakIti eTale lokamAM niMdA, maraNa temaja nArakI tathA tiryaMcanI gatirUpa durgatine pAme che. A bAbatamAM udAharaNa ApatAM jaNAve che ke brA nAmanA rAjAnI culanI nAme rANI hatI. te brahma rAjAne brahmadatta nAme eka putra hatuM, te nAnI uMmarane hatuM tyAre brahma rAjA maraNa pAme. tethI te putranuM tathA rAjyanuM rakSaNa karavA mATe brahma rAjAnA bIjA cAra mitra rAjAoe samajutI karIne eka eka varSa tyAM rahevAnuM nakkI karyuM. temAM jyAre dIrgha rAjAne vAre AvyuM tyAre te brahma rAjAnI vidhavA culanI rANIne viSe Asakata thayo. tethI brahAdatta moTe thayo tyAre dIrgha rAjAne pakaDIne kedakhAnAmAM pUryo. ane aMte dIrgha rAjAnI durgati thaI. tenI ghaNI niMdA thaI. lokomAM apayaza thayA. ema samajIne parastrImAM Asakta thavA rUpa pApa karavuM nahi. A bAbatamAM dRSTAnta ApatAM jaNAve che ke caMdra pitAnA gurU bRhaspatinI priyAne joIne tenA upara Asakta thaye, tethI kAmAtura thaelo te tenI pAse gaye. tevAmAM haspati tyAM AvI 31
Page #495
--------------------------------------------------------------------------
________________ 482. zrIvijyapadyasUrikRta pahoMcyA. ane caMdrane zrApa Ape, tethI te kalaMkvALo ane kSaya pAmanAre thaye. A bInA lakSyamAM rAkhI bhavya jIvoe sAtamA vyasanane sarvathA tyAga karI nirbhaya jIvanamAM dharmarAdhana karI Atmahita sAdhavuM joIe. ahIM sAta vyasanane tyAga karavAnI bInA pUrI thaI 119 avataraNa-have 59 muM kaSAyane tajavAnuM dvAra kahe che - (gIvRtta ) mubhUmajamadagnijapratimadrumAgharSaje, pAyadavapAvake viSayavAtyayA diipit| mahadaguNavanaM dahatyahaha punnyklpdrum12 18 13 14 15 16 svato'sti yadi daivataH zamaghanAghano varSati // 120 subhUma parazurAma jevA nava tarUnA gharSaNe, upajela Aja kaSAya dAvAnala laheja pradIptine viSaya vAyu vegathI guNa rUpa vana temAM baLe, zamamegha varasata devage puNya suratarU jhaTa phaLe. 1 ( kalokArtha-subhUma ane parazurAma samAna purUSa rUpI vRkSonA saMgharSaNathI utpanna thaelA ane viSaya rUpI vAyu vaDe saLagelA kaSAya rUpI dAvAnalane viSe meTuM guNa rUpI vana
Page #496
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIpUraprakaraspaSTathati 483 baLI jAya che te khedanI vAta che. te vakhate je nasIba cage samatA rUpI megha varase te puNya rUpI kalpavRkSa (utpanna) thAya che. 120 spArtha -have graMthakAra kaSAyane agninI upamA ApIne jaNAve che ke jema vanamAM vRkSonA ghasArAthI agni utpanna thAya che te vakhate vAyarAne vega maLe te te agni saLage che tethI te vana baLIne bhasma thaI jAya che. tevI rIte kaSAya rUpI dAvAnala meTA guNarUpI vanane bALI nAkhe che. daSTAnta ApatAM jaNAve che ke subhUma nAmanA AThamAM cakravartI ane jamadagninA putra parazurAma jevA purUSa rUpI. vRkSonA saMgharSaNathI eTale baMne vacce thaelI laDAImAM sume briAhmaNane nAza karyo ane parazurAme kSatriyeno nAza karyo. A pramANe be purUSanA saMgharSaNathI utpanna thaele agni pAMca IndriyonA viSayarUpI moTA vAyarAthI vadhavA mAMDa, A kaSAya rUpI dAvAnala saLagatAM guNe rUpI vana baLI jAya che. eTale jyAM kaSAya hAya tyAM guNa TakI zaktA nathI. ahIM dAvAnalane viSe je meghanI vRSTi thAya te jema te dAvAnala olavAI jAya che tema je nasIba cage samatA rUpI meghanI vRSTi thAya te puNyarUpI kalpavRkSa bacI jAya che eTale je samatA rUpI pANInI vRSTi thAya te puNyane nAza thato nathI. ema samajIne bhavya jIvoe kSamAdi sallunI sevA karavI joIe. 120 avatare --have kaSAyI jIvane vivekano abhAva jaNuM che
Page #497
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIvijayapadhasUrikRta (vasaMtativRtam) jIvAH kaSAyavivazA na vicArayanti, 3 5 6 7 4 cANakyavat kimapi kRtyamakRtyamatra / kalpAntavAtavitatikSubhitasya pUrNa rodontarasya jaladhernanu ko vivekaH // cha kaSAyI nA vicAra karyo tima dukkane, cANakayanI jima pavanavege uchaLatA A jaladhine kayAMthI ja hAya viveka? nakadI hAya cAra kaSAyane, jItavAne dhAraje tuM hRdaya mAMhi vivekane. 1 zlokArtha---kaSAyathI paravaza banelA cheahIM kaI paNa kRtya athavA akRtyane vicAratA nathI. kalpAnta kAlanA tIvra pavanathI khaLabhaLelA ane AkAza ane pRthvInA attarane pUranA samudrane viveka ke? ( kyAMthI hoya?) 121 spaSTAthe--kaSAyathI paravaza thaelA eTale kaSAyavALA ja A jagatamAM karavA lAyaka kAryane ane nahi karavA lAyaka kAryane vicAratA nathI. A bAbatamAM cANakayanI TUMka bInA e che ke-cANakya garIba hovAthI tenI strIe sArAM vastrAbharaNa nahi paherelA hovAthI pitAne ghera lagna prasaMge AvelI tenI benee tenuM apamAna karyuM. tethI ghaNuM duHkho hadaye te ghera AvI. cANakaye tenI dIlagIrInuM kAraNa pUchyuM,
Page #498
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIIraprakaraspaSTAthadi: 485 tyAre pitAnuM pitAne ghera garabAIne lIdhe kevuM apamAna thayuM ? te jaNAvyuM. AthI cANakaye tene AdhAsana ApIne dravya kasAvAno vicAra karyo. pATaliputramAM naMda rAjA brAhma ne dakSiNa Ape che evuM jANI te pATalIputramAM gaye. ane naMda rAjAnI sabhAmAM jaI rAjAnA siMhAsana upara beThe. tyAre naMdanI dAsIe kahyuM ke he brAhmaNa! tame bIjA Asana upara bese, tyAre tenA upara ArUM kamaMDaluM raheze ema kahI kamaMDala mUkyuM. trIjuM Asana dekhADayuM tyAre teNe daMDa mUkyo. cothuM Asana dekhADayuM tyAre japamAlA mUkI, pAMcamuM Asana dekhADayuM tyAre joI mUkI. tethI kApelI dAsIe tene pagathI pATu mArIne uThADaze. tethI kepelA cANakaye pratijJA karI ke huM naMda rAjAne gAdIethI uThADI mUkI tenuM nikaMdana kADhIza. tyAra pachI caMdraguptane sAthe rAkhI teNe naMdarAjAne nAza karI caMdraguptane gAdIe besADa. e pramANe kaSAyane lIdhe teNe kRtyAkRtya jANyuM nahi. A bAbatamAM udAharaNa Ape che ke kalpAnta kAlanA pavananI zreNithI khaLabhaLelA tathA AkAza ane pRthvInA aMtarane pUranAra samuhane viveka kayAMthI hoya? athavA tenAmAM jema viveka na hoya tema kaSAyathI paravaza banelA jIvomAM paNa viveka hete nathI. A bInA lakSyamAM rAkhI jIdagIne barabAda karanAra kaSAya che ema jANIne bhavya jIvoe tene jarUra tyAga kare joIye. 121 avataraNa -have krama pramANe kodhane tajavAnI bInA jaNAve che -
Page #499
--------------------------------------------------------------------------
________________ 486 vijayapadyasUrikRta ( dharavRttama) miSTAnnaM bhukSva hRdyaM piba jalamapi tAn SaD rasAn mA ca 13 14 15 16 19 kAyaklezaM tyajAMga vimalaya sukaraH karakuMbharSiNoktaH / - 20 21 22 23 26 24 2 1 31 mokSopAyo'sti kopaM jaya bhaja zivajaM zarma sAdho nibodha, 27 28 29 30 drAkSenukSIrakhaMDabhabhRtirasabalAtsaMnipAte'pyaduSTam // 122 he sAdhu! khA miSTAnnatima madhurajalapIje ane, SaTa rasone cAkhaje karaje na kAya kalezane aMga zuddha banAvaje paNa dUra kuMbha muni vacanane, jANaje chata kodhane jhaTa pAma je ziva zarmAne. 1 kartha -he sAdhu! suMdara miSTAnnanuM bhajana kara, suMdara jalapAna kara, cha prakAranA rasane reka nahi, kAyakalezano tyAga kara, zarIra nirmala kara, paraMtu kUragaDu nAmanA munie mekSane sahelo upAya batAvyo che. ane te A pramANe jA. krodhane jaya kara ne tethI mekSa saMbaMdhI sukhane meLava. drAkSa, zeraDI, dUdha, khAMDa vagerenA rasanA balathI saMnipAtane viSe aSakArI che. 122 spaSTArthI--koIne ya e mekSa meLavavAne sahele upAya che e jaNAvatAM graMthakAra kahe che ke -he sAdhu! suMdara
Page #500
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUraprakaraspaTAdika 487 miSTAnnanuM bhajana kara, vaLI mane hara pANI pI, cha prakAranA rasene reka nahi eTale cha prakAranA rasane cAkha, tapa vagere karavA rUpa kAyakalezane tyAga kara, zarIrane nirmala kara. A badhuM karavuM game tevuM anukULa che te karavA chatAM paNa mekSa meLavavAne sahelo upAya kuragaDu munie kahelo che te tuM A pramANe jANu-kaudhane jaya kara, ne tethI mekSanA sukhane meLava. ahIM kahevAne sAra e che ke je krodhane jaya kare che te dhIme dhIme bIjA kaSAyane paNa jaya karI zakaze. kAraNa ke badhA kaSAyamAM krodha pahelo kahyo che ane jyAM sudhI A pahelo kaSAya chatAya nahi tyAM sudhI bIjA kaSA chatAtA nathI. mATe dAnAdi dharmane karatAM prathama krodhane jItazo teja mekSanA sukha maLaze. A bAbatamAM dRSTAnta ApatAM jaNAve che ke jema drAkSa, zeraDI, dUdha ane khAMDa vagere temAM nAkhela rasa (pAre vagere)nA pratApe sannipAta rogamAM paNa khAtAM guNa kare che. tema kSamA guNa rAkhI parama ullAsathI dharmo : rAdhana karatAM jarUra mokSanA sukha maLe che. A bAbatamAM kuragaDu muninI kathA TuMkANamAM A pramANe jANavI. zrIkuMbha rAjAnA lalitAMga nAmanA putra dIkSA lIdhI hatI. paraMtu vedanIya karmanA udayathI vAraMvAra bhUkhyA thatA hevAthI dUra (cokhA) ghaNu khAya che tethI anya sAdhuoe temanuM kuragaDu nAma pADayuM. eka vAra paryuSaNanA divase paNa te khAvA beThA, tyAre kepelA munio temanA pAtramAM ghUMkayA ne temane "are pApI Aje parvamAM paNa zuM khAvA beThA che " e pramANe kahyuM. te paNa kSamAnA bhaMDAra evA te munie potAnI niMdA karatAM ane te ghUMkeluM bhejana khAtAM zukala dhyAnanA ge
Page #501
--------------------------------------------------------------------------
________________ 488 zrIvijayasUrikRta kevalajJAna meLavyuM. te vakhate kevalajJAnane mahimA karavA AvelA devene dekhIne te zramaNoe paNa kuragaDu muninA pagamAM paDI amAvatAM kevalajJAna meLavyuM. graMthakArane ahIM Azaya e che ke dareka dharmakriyA karatAM kSama guNa rAkhaze, te jarUra jaldI mukitanA sukha meLavaze. A vastu AnamAM rAkhI bhavya jIe jarUra kSamAzIla banI nirmala dhorAdhana karI AtmakalyANa karavuM. 102 avataraNa-krodhane jItavAno upadeza Ape che - ( sinImU ) yadi zivagatiriSTA sAryametAryavatta 10 9 6 7 13 12 11 nA paNa vikatA ? karaDakuraDavattatkrodha uccaividheya 18 19 20 21 22 suratarukaboyoH matastaM bhajasva // 123 hAle tane je mekSa che te tIvra saMkaTa samayamAM, metAryanI pekeja jItaje krodhane kSaNe vAramAM durgati je ISTa have karaDa karaDa muni pare, krodha kara suratarU dhatUre iSTa je tene vare. 1 lokArtha -je tane mokSa hAle hoya te metArya muninI jema upasargamAM paNa te krodhane jaya kara ane je
Page #502
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI karamakaraspArdhAdika 488 -- - - - - - tane durgati ISTa hoya te karaDakuraDa muninI jema atizaya krodha kara. kalpavRkSa ane dhaMtUrAnA vRkSamAMthI je tane game tene grahaNa kara. 123 aSTArtha:-- he jIva! je tane mekSa hAlo priya hiMca, to metArca nAmanA suninI jema upasarganA prasaMge paNa krodhane jItaje. eTale kSama guNa dhAraNa karaje. ane je tane durgati vahAlI hoya eTale tAre naraka ke tiryaMcagatimAM javuM hoya ane tyAMnA bhayaMkara duHkha bhogavavAM hoya to karaDakaraDa nAmanA muninI jema atizaya kodha kara. kAraNa ke krodha karavAthI pApakarmo bAMdhIne jIva durgatimAM jAya che. ahIM udAharaNa ApatAM jaNAve che ke koinA jaya samAna kalpavRkSa che. ane krodha karavA jevuM dhaMtUrAnuM jhADa che. A baMnemAMthI tane je game tene grahaNa kara. eTale jo tAre sukhI thavuM hoya te tuM krodhane jaya kara ane duHkhI thavuM hoya te krodha kara. A bemAMthI tane je rUce te pramANe vartana kara. 123 2 avataraNuM-have ekasaThamuM mAna parihAranuM dvAra kahe che - ( vasaMtariTAkura ) mAnI tapazrutazamavratadharmahInaH, .. syAnnandiSeNa iva pnnyvdhuuphaasye| kiM tArakA kamalabhUvaradurgharo'pi, nAkAri zambhuzizunA hRtsrvgrvH|| 12 124
Page #503
--------------------------------------------------------------------------
________________ 490 zroviyapadrasUrikRta- veyA taNA upahAsathI muni naMdipeNa taNa pare, mAnI zama vrata dharma gruta tapa AdinI hInatA kare; brahmA taNuM varadAnathI dujaya ja tAraka asurane, kArtikeye jhaTa banAvyo garvahIna taja mAnane. 124 zlokAI-vezyAe karelA upahAsathI bhraSTa thaelA naMdiNanI jema abhimAnI purUSa tapa, zrata, zama, vrata tathA dharmathI rahita thAya che. brahmAnA varadAnathI durjaya tAraka zaMbhunA putra vaDe sarva garva rahita nathI karAye? 124 spaSTA -abhimAnI purUSanI mAnane lIdhe kevI dazA thAya che te jaNAvatA graMthakAra kahe che ke abhimAnI purUSa anazana vagere tapa, AcArAMga vagere zrata, zama eTale upazama tathA prANAtipAtAdikanA tyAga karavArUpa vratathI rahita thAya che. athavA abhimAnI purUSamAM tapa zrata vagere TakatAM nathI. A bAbatamAM daSTAnta Ape che ke vezyAnI mazkarIthI mAnane vaza thayelA nadiSeNa nAmanA muni gratAdithI rahita thayA. A nandiSeNa muni zreNika rAjAnA putra hatA. temaNe vIra prabhunI dezanA sAMbhaLI zreNika rAjA pAsethI dIkSA levAnI rajA meLavI. te vakhate AkAzamAM daivika vAI thaI ke tamAre hAla dIkSA levI nahi kAraNa ke tamAre bhogAvali karma bAkI che. te vakhate te vANInI avagaNanA karIne te dIkSA laIne AkarA tapa karavA lAgyA. eka vakhata chaThThanA pAraNAnA prasaMge ekalA carI jatAM vezyAne ghera jaIne dharma lAbha Ape. tyAre vezyAe kahyuM ke amAre
Page #504
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkarSaraprakaraspaSTathadira 491 dharmalAbhanuM kAma nathI paraMtu artha lAbha (dravya lAbha)nuM kAma che. vezyAnI mazkarIthI abhimAnamAM AvelA munie tainA chAparAmAMthI taraNuM kheMcIne pitAnI labdhithI maNi vagere ratnanI vRSTi karI cAlI nIkaLyA. A banAva joI vismaya pAmelI vezyAe mUlya ApIne have kayAM jAo che ema kahI temane rokyA. te vakhate bhogAvali karmano udaya thavAthI muni paNa vratathI bhaSTa thaI vezyAne tyAM rahyA. A pramANe abhimAnane lIdhe nardiSaNa muni vrata vagerethI bhraSTa thaIne tapa thatajJAna vagere paNa gumAvI beThA. evuM jANune abhimAnane tyAga kara. ahIMA udAharaNa ApatAM jaNAve che ke brahmA pAsethI varadAna maLavAthI abhimAnI banI gaelA tArakAsurane zaMbhunA putra kArtikasvAmIe kSaNamAM harAvIne mArI nAkhe. kahevata che ke zerane mAthe savAzera hoya che. abhimAna te rAjA rAvaNane paNa rahyo nathI. tethI aneka prakAranA duHkhanA kAraNabhUta abhimAnane tyAga karI bhavya jIe jarUra namratA guNa dhAraNa karI dharmArAdhana karI muktinA sukha meLavavA. 124 avataraNuM - abhimAna karanAranI avahelanA thAya che te jaNAve che - (vasaMtatitti ) svasyAparasya ca balAnyavicintya mAnI, zakrAbhyamitracamarendravadApadaM syAt /
Page #505
--------------------------------------------------------------------------
________________ 492 zrIvijayapavAsUrikRta11 12 12 10 15 zu vivi jenuM pari- 14 16 18 18 27 20 lezaM tataH sthagayatIndumaho mahatkim // nA vicArI nija aparanI zakti je mAnI banI, suddha karavA jAya te amarendranI pere ghaNuM; pIDA lahe zuM zukanA teje karIne caMdranuM, teja DhaMkAye kadI sukha namra jana pAme ghaNuM. 1 lekArtha-pitAnA ane paranA balane vicAra nahi karanAra mAnI purUSa saudharmendranA zatru amarendranI jema dukhI thAya che. je zuddha kadAca ahIM saheja prakAza kare tethI zuM te caMdranA vizAla prakAzane DhAMkI zake che? arthAt DhAMkI zakato nathI. 125 spaSTArtha -abhimAna karanAra purUSanI hAMsI thAya che ane te duHkha pAme che te jaNAvatAM graMthakAra kahe che ke-je pitAnA baLane tathA sAmAnA baLane vicAra nahi karatAM abhimAnane lIdhe bIjAnI sAthe duzamanAvaTa kare che, te aMte duHkhI thAya che. A bAbatamAM daSTAnta Ape che ke pUraNa nAmanA tApase tIvra tapa karyuM hatuM, te marIne asurakumAra nikAsamAM amarendra nAme asuranA IndrapaNe utpanna thaye. teNe avadhijJAnathI pitAnA mastaka upara paga karIne rahelA saudharmendrane joyA. tethI kApelA teNe pitAnA pradhAne pUchayuM ke A pApI A pramANe kema rahyA che. tyAre pradhA
Page #506
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkarAraspaSTAthadi: nee kahyuM ke he svAmI! krodha kare nahi. kAraNa ke A to zAzvatI sthiti che. tyAre abhimAnathI teNe kahyuM ke mArA pUrvajoe A (apamAna sahana karyuM, tethI mAre paNa zuM te sahana karavuM? A pramANe abhimAnathI pradhAnanuM kahevuM na mAnatAM te atyaMta zyAma rUpa vikuvIne svarganA rimAnene zyAma karate saudharmendranI sabhAmAM gaye. duHkhe jovA lAyaka evA tene joIne devoe pikAra karyo. tethI saudharmendra avadhi jJAnanA upayogathI tene amarendra jANIne pitAnuM vaja tenI upara pheMkayuM. tenA tejathI nAza pAmelA baLavALe te nAzIne vIra prabhunA zaraNe gaye. ane nAnA kaMcavA jevuM rUpa karIne zrI vIra prabhunA be paganI vacce rahyo. vIra prabhunuM zaraNa karanAra pitAno sAdharmika che ema jANIne saudharmendra vajane tyAM jatAM rokI rAkhyuM. e pramANe abhimAna karavAthI ane pitAnA ane paranA baLane vicAra nahi karavAthI camarendra du:khI thayA. ahIM udAharaNa Ape che ke zukane tAza kadAca thoDe vakhata ahIM saheja prakAza kare tethI te zuM vizAla tejane DhAMkI zake? arthAta naja DhAMkI zake. tema zukranA tAra samAna abhimAnI purUSa pitAnA garvane lIdhe caMdra jevA mahA tejavALA parAkramI purUSone jItI zake? arthAt ja jItI zake. ema jANuMne bhavya jIvoe namratA guNa jarUra dhAraNuM karavo joIe. 125 avataraNa -have 62 muM mAyA kaSAyane tajavAnuM dvAra kahe che -
Page #507
--------------------------------------------------------------------------
________________ 19 15 494 zrIvijayasUrikRta (rArivaritavRttam) mAyA durgatikRdbhavet parabhave klezAya vAsmin punaH, 1 6 10 zrIvIreNa suro'pi ketavasaravA kubjIkRto muSTinA / 18 17 16 14 20 kiM karNasya na niSphalA yudhikalAvipacchalAttA'bhavata , 26 22 28 ra7 ki zrIzo na jagAma vAmanatanudainyaM balebandhane 126 A bhave dukha parabhave mAyA narakane ApatI, vIraprabhue mAcisura kubaDe karyo muSTivatI; vima thaI zIkhI kalA karaNeja parazurAmathI, paNa yuddhamAM niSphala banI te vijaya kayAMthI varaprabhue chIe kalA vijaya kathA. 1 kepaTathI vAmana banelA viSNu baMdhAyA valI, yAcakapaNuM balibhUpathI pAmyA saralatA sukha kI; saralatAe gharmane ArAdhaje vidhi yAgathI, muktinA sukha pAmajo alamA raho nita kapaTathI, 2 - kAtha-mAyA parabhavamAM durgati ApanArI ane vaLI A bhavamAM kalezane mATe (kaleza denArI) thAya che. zrI vIra prabhue kapaTathI mitra banela devane mUThI mArI kUbaDA banAvyA hatA. brAhmaNanuM chala karI (parazurAma pAsethI) meLavelI karNanI kalA yuddhamAM zuM niSphaLa na thaI? athavA
Page #508
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaEraprakaraspaSTAthadi: 495 vAmana rUpa dhAraNa karanAra viSNu balinA baMdhanane ane dInatAne (yAcakapaNAne) nathI pAmyA? 12 5STArtha-mAyA eTale kapaTa athavA chetarapIMDI karavAthI jIva A lokamAM aneka prakAranAM duHkha pAme che temaja parabhavamAM paNa narakAdi durgatine pAme che. zrIvIra prabhu jyAre bALapaNamAM kIDA karatA hatA te vakhate Indra mahArAje temanA baLanI A rIte prazaMsA karI ke-"devo sahita Indra paNa zrIvIra prabhune kSobha pamADavAne samartha nathI." tenI zraddhA nahi karato eka deva zrI vIra prabhunI parIkSA karavA mATe jyAM prabhu ramatA hatA tyAM manuSyanuM rUpa karIne AvyuM. ane prabhune potAnI khAMdha upara besADI tADa jevuM uMcuM pitAnuM rUpa vikuvyuM. tethI prabhue muThIne prahAra karIne te devane ThIMgaNe ( Tuka) banAvI dIdho. A pramANe kapaTI devanI hAlata thaI. bIjuM daSTAnta ApatAM jaNAve che ke karNa rAjA pote kSatriya hato te chatAM brAhmaNanuM rUpa karIne parazurAmanI pAse vidyA zIkhe paraMtu eka vAra parazurAma karNanA meLAmAM sUI rahyA hatA te vakhate karNanI ja ghAmAM sarpa karaDe. temAMthI lehI nIkaLyuM. tene relo parazurAmanI nIce javAthI te jAgyA. paraMtu karNa te temaja rahyA. tethI parazurAme joyuM ke ATaluM satva brAhmaNamAM heya nahi. A brAhmaNane kheTa veSadhArI kSatriya kahyuM che, evuM jANIne tene zrApa Apyo ke yuddhamAM te vidyA bhUlI jaiza. ane yuddhamAM temaja banyuM. eTale kahevAne sAra e che ke kapaTathI meLavelI vidyA kAmamAM AvatI nathI. vaLI trIjuM daSTAnta ApatAM
Page #509
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIvijayasUrikRta- ka jaNAve che ke bali rAjA upara kepelA viSNue vAmananuM rUpa karI bali rAjA pAse traNa pagalA mUkavA jeTalI bhUmi mAgI. teNe te ApI tyAre kapaTI viSNue be pagalAM vaDe saghaLI pRthvI rekI. ane trIjuM pagaluM kayAM mukavuM ema pUchayuM. tyAre balirAjAe pitAnI pITha batAvI. tyAM viSNue pitAne paga mUkyo ane bali rAjAne pAtAlamAM nAkhe. bali rAjAnA satvathI prasanna thaelA kRSNa varadAna mAgavAnuM kahevAthI bali rAjAe kahyuM ke mArA daravAje dvArapAla thaIne rahe. tethI temane dvArapAla thaIne rahevuM paDyuM. A pramANe mAyAthI viSNune paNa dIna banavAne avasara Avya, ema jANIne bhavya chAe saralatA guNa dhAraNa karavA pUrvaka dharmArAdhana parama ullAsathI sAdhI muktinA avyAbAdha sukha pAmavA. 126 -- avataraNa -pharIthI paNa sarva kakSAmAM mAyAnI adhikatA jaNAve che - I sug 2 kintu tAtraiva mAyA, h sarve'pyete kaSAyAH sadRzabalabhRtaH kina 8 10 9 13 14 yA jitvASADhabhUti naTamiva naTayAmAsa gaurIva rudram / 20 19 16 17 23 22 14 15 re khItvaM strIliGgabhAvAdiha nRSu na dadau mallimukhyeSu yA ki, satyaM durdAntadaityaM kitavamugadRzIbhUya viSNurjadhAna 127
Page #510
--------------------------------------------------------------------------
________________ 47. zrI karamakarapachAryAdi he bhavya cAra kaSAyamAM mAyA bhayaMkara pArvatI, , zivane nacAve naTa pare ASADhabhUtine ati . mAyA thakI strIveda pAmyA mali jinavara kapaTathI, e nAra rUpa laI daitya jItyA viSNue duHkha ehathI.127 kArya--A sarve kaSAye sarakhA baLavALA che te paNa mAyA sauthI tIvra (bhayaMkara) che. ke je mAyAe ASADhabhUti nAmanA munine jItIne jema pArvatIe zivane nacAvyA tema naTanI peThe nacAvyA hatA. vaLI pote strI jAti hovAthI A lekamAM mallInAtha vagerene zuM strI paNuM nathI ApyuM? vaLI e paNa satya ja che ke mAyAvI (bane. vaTI) strInuM rUpa laIne viSNue durdInta daityane haNya. 127 spaSTatha-sarva kaSA eTale krodha, mAna, mAyA, ane lobha samAna baLavALA che eTale saMsArI jIvane te dareka nukasAnakAraka che te paNa te sarvemAM mAyA sauthI vadhAre bhayaMkara che. kAraNa ke te mAyAe aneka jIvone ghaNA prakAre duHkhI karyA cheahIM daSTAnta ApatAM jaNAve che ke jevI rIte pArvatIe zaMkarane nacAvyA, tevI rIte ASADhabhUti nAmanA munine kapaTane lIdhe nAcavuM paDayuM hatuM. bIjuM daSTAnta ApatAM jaNAve che ke mAyA e strI jAti che eTale mAyA kevI ema belAya che tethI mAyA strI liMbe gaNAya che, ema mAyA strI liMga hovAthI teNe A lokamAM mallInAtha jevA tIrthakarane paNa strI veda prApta karAvyA che. kAraNa ke pUrvabhavamAM mallInAthanA che pitAnA mitra sAthe kapaTa 32
Page #511
--------------------------------------------------------------------------
________________ 498 zrIvijyapadhasUrikRtarAkhIne taya karyo hato ane te kapaTane lIdhe temaNe nikAcIta strI veda bAMdhe ane tene tIrthaMkaranA bhavamAM udaya AvyuM. trIjuM daSTAnta ApatAM jaNAve che ke durdAnta nAmanA daityane haNavAne mATe viSNue kapaTathI strInuM rUpa dhAraNa karyuM. A durdAnta nAmanA daitye brahmA pAsethI evuM varadAna meLavyuM hatuM ke te reSathI jenA mastaka upara hAtha mUke te bhasma thaI jAya. tyAra pachI brahmAMDamAM te marajI mujaba bhamavA lAge. gaurInuM rUpa joIne tenA upara mehita thaye. tethI te pazupati pAse Avyo. pazupati bhaya pAmIne viSNu pAse gayA. ane pitAnuM dudata daityathI rakSaNa karavA kahyuM. tethI viSNue banAvaTI gaurInuM rUpa karyuM. tyAre A gaurI che ema mAnI daitye tenI pAse AvIne gorIne kahyuM ke he sundari! mane patipaNe aMgIkAra kara. tyAre banAvaTI gaurIe kahyuM ke tuM mAro AgaLa nRtya kara tArI vAta kabula karUM. daitye nRtya karavA mAMDyuM. nRtyamAM gorIe rAkSasanA mastaka upara hAtha mukAvI tene bALI nAkhe. ahIM kahevAne sAra e che ke mAyAe viSaNu pAse paNa strInuM rUpa dhAraNa karAvyuM. bhavya jIvoe AvI mAyAne jarUra tyAga kara joIe. 127 * ASADhabhUti muninI TuMka bInA A pramANe -keIka gachamAM ASADhabhUti nAme muni hatA. te ghaNuM labdhivALA hatA. eka vakhata chaThThanA pAraNe gocarI jatAM eka nanA gharamAM peThA. tene ghera dareka bhikSune eka eka modaka Ape che. sunine paNa eka medika maLe. munie bahAra AvI
Page #512
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI karaprakaraspArthodi: 49 vicAyuM ke A medaka tA gurU khAze mane kAMi maLaze nahi, ema vicArI rUpa badalIne pharIthI naTanA ghera jai mAdaka laIne AvyA. pharIthI vicAryuM ke A medaka bIjA sAdhue khAze, mATe phrIthI vRddha sAdhunA veza laI ne trIjo meAdaka lAvyA. A badhuM gharanI khArIe beThelA naTe joyu.. tethI teNe vicAryuM ke AvI labdhivALA muni jo mArA vazamAM Ave te mane dhaMdhAmAM ghaNA lAbha thAya. tethI khIje divase pharIthI muni AvyA tyAre naTe tenI rUpavatI e kanyAenI pAse hAvabhAva vaDe munine calAyamAna karAvyA ane vA thaelA munie jyAM sudhI e kanyAomAMthI kAi madyapAna nahi kare tyAM sudhI hu. peAte rahIza ema kahyuM. tyAra pachI te naTanI kaLAo zIkhyA ane rAjA vagere pAsethI pAtAnI judI judI labdhithI nRtya karIne ghaNuM dhana meLavyuM. A pramANe te munine mAyAe cAritrathI bhraSTa karyo, aMte muni krIthI dIkSita thaI kevaLajJAna pAmI mekSe gayA. temaja temaNe naTAne paNa kevaLajJAna prApta karAvyuM hatuM. avataraNa:--have tresaThamu lAbha kaSAya parihAranuM dvAra kahe che: // zArdUlavikrIDitavRttam // dR 10 8 7 5 3 4 1 lobhI tRpyati no dhanairapi dhanairicchannavaM svaM navA 11 13 14 12 15 16 dapyAdyaH pitRkalpitAnujapadaM ki cArSabhirvAcchidat /
Page #513
--------------------------------------------------------------------------
________________ 500 zrIvijayapadmasUriSkRta 18 1 9 20 21 23 17 22 24 azrAntaM saritAM zatairapi bhRtaH kiM vAmbudhiH pUryate, 26 29 pa 30 28 27 kiM vA zAmyati kASThakoTibhirapi jvAlAkarAlo'nalaH 128 ahu ane na dharAya lAlI adhikanI icchA kare, AhubalinA rAjyane levA bharata IcchA kare; nadIyA taNA bahu pUrathI sAgara dharAye nA kadI, lAkaDAM bahu heAmatAM paNa agni na dharAe kadI, jU zleAkA:-navA navA dravyane icchatA lobhI purUSa ghaNuM dhana maLe teA paNa dharAtA nathI. zrI RSabhadevanA prathama putra bharata cakrIe pitAe nAnA bhAine Apelu rAjya zuM khalAtkAre grahaNa karyuM nahAtuM ? athavA nira'tara seMkaDo nadIonA pANI vaDe paNa bharAtA samudra zuMdharAya che? arthAt nathI ja dharAtA. ? 128 spA : have lobhanuM svarUpa jaNAvatAM graMthakAra kahe che ke lobhI mANusa ghaNuM dhana maLe teA paNa dharAtA nathI. kAraNa ke tene jema jema dhana maLatuM jAya che tema tema lobhI navA navA dhanane meLavavAnI icchA kare che eTale lobhI manuSyanI dhananI IcchA vadhatI ja jAya che. ahI dRSTAnta ApatAM jaNAve che ke RSabhadevanA prathama putra bharata cakravatI e cha khaMDa pRthvI jItI, te chatAM pitAe peAtAnA nAnA bhAIne vaheMcI Apela rAjya levAne prayatna karyAM. temAM khIjA bhAI A tA bharatane namavA karatAM peAtAnI meLeja
Page #514
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrokarparaprakaraspaSTAthadi: 501 rAjya choDIne sAdhu thayA. paraMtu bAhubalinI sAthe te moTuM yuddha thayuM. temAM paNa bAhubalinI jIta thavA chatAM paNa temaNe yuddhakSetramAM ja paMca muThI loca karIne dIkSA lIdhI. kahevAne sAra e che ke ghaNAM rAjya jItavA chatAM paNa bharata cakrIne lobha vacce, tethI yuddhAdi karavA paDayA. bIjuM dRSTAnta ApatAM jaNAve che ke aneka nadIonAM pANI nirantara samudramAM AvyA kare che chatAM paNa samudra pUrAto (dharAta)nathI; tevI ja rIte saLagelA agnimAM game teTalA lAkaDAM nAkhavAmAM Ave te paNa te agni zAMta tha (dharAte) nathI paraMtu, ulaTa vadhatuM jAya che. tevI rIte lAbha paNa e che ke jema jema vadhAre vadhAre lAbha thato jAya tema tema lobha paNa vadhato jAya che. A lobha dhamarAdhanamAM mahA vinA kare che. mATe bhavya jIe satiSa guNa dhAraNa karI zAMtimaya jIvanamAM paramellAsathI dharmArAdhana karI AtmakalyANa karavuM. 128 avataraNu-have lobha katirU (kalezarUpI vRkSa)nA jevo che ema jaNAve che - - I apanAvRttam | cittAvanyAM janAnAM kapilasamadhiyAM vittalezA pratyAzAvArisikto dhanivividhadhanaprArthanAbhogavalguH / bhUpendratvAdisampanmatikusumatatibhaugacintAphaladdhi lobho dhRtyA zravatyA bajatu kalitaruvapturapyatihetuH 129
Page #515
--------------------------------------------------------------------------
________________ 502 zrIvijayapadrasUrikRtalabha kaleza tarU same te vAvanA tehathI, pIDA lahe saMteSa nadIe nAza pAme mUlathI; kapila jevI buddhivALA jana hRdaya pRthvI viSe, kalezatarUnuM alpa dhananI prApti rUpI mUla dIse. 1 AzA jale siMcela te dhanI prArthanA rUpa thaDa vaDe, iMdrAdi saMpatti kusumathI bhega ciMtA phala vaDe; sahita kalezatarU dIe duHkha AkarA bahu lebhine, choDa jhaTa jinadharma sAdhana vidhra jevA lebhane. 2 kalekArtha -kapilanA jevI buddhivALA manuSyanA citta rUpI jamIna viSe kaMIka dravyanI prApti rUpa mULavALuM, AzArUpI pANIthI siMcAeluM, dhanavaMtenI AgaLa vividha prArthanA karavA rU5 vistAra (thaDa) vaDe manehara, rAjApaNAnI ane cakIpaNAnI sampatti rUpa puSpanI zreNivALuM, bheganI cittArUpa phala samRddhivALuM, vAvanArane paNa pIDAnuM kAraNa evuM lobharUpI kalezavRkSa santoSa rUpI nadIthI (nadImAM) taNAI jAo. 129 spaSTArtha --graMthakAra A lokamAM lobhane kalezavRkSanI sAthe sarakhAvatAM jaNAve che ke-jema vRkSa jamInamAM uge che tema A lobha rUpI jhADa paNa kapila brAhmaNanA jevI buddhivALA manuSyanA mana rUpI jamInamAM uge che, eTale lobhanuM utpattisthAna mana che. A kapila brAhmaNa purohitano putra hato. tene bApa tene nAnI uMmarane mUkI maraNa pAme,
Page #516
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaraprakaraspaSTAdi: 503 '' tethI rAjAe bIjAne purAhitanI padavI ApI hatI. mAtAe kapila mATe thayA tyAre A vAta jaNAvI. tethI te bhaNavAne mATe tenA ApanA bhAIbaMdhane tyAM avantI nagarImAM gayA ane abhyAsa karavA lAgyuM. tyAM dAsIne viSe Asakta thayA. te vakhate dAsIe tene e mAsA seAnuM lAvavA kahyuM. ane tene mATe " savAramAM rAjA pAse vahelA janArane rAjA me mAsA seAnuM Ape che." evuM dAsIe kapilane kahyuM. tethI rAte vhelA uThIne rAjA pAse javA nIkaLyeA. sIpAI tene cAra che evuM jANIne pakaDIne rAjA pAse laI gayA. rAjAe paNa kharI hakIkata pUchI, tyAre kapile sAco mInA kahI dIdhI. tethI rAjI thayelA rAjAe varadAna mAgavA kahyuM, te vakhate huM vicAra karIne mAMgIza. ema kahI vanamAM jaIne vicAra karavA lAgyA ke e mAsA sAnAthI zuM thAya mATe 100 tAlA mAzuM. sAthI AgaLa hajAra, hajArathI lAkha, lAkhathI karADa ema vadhAre vadhAre mAgavAnI icchA thaI. tethI pAchA zubha vicAra thayA ke e mAsA seAnA mATe huM nIkaLyA, temAMtA karoDa mAgatAM paNa sateASa thatA nathI. mATe satASa rAkhavAmAMja parama sukha zAMti rahelI che. evI bhAvanAthI vairAgya pAmIne pAMcamuThThI lAca karyA ane devatAe ApelA veSa lherI rAjA pAse jai dharmalAbha ApyA. rAjAe vismaya pAmI pUchyuM', tyAre pIla munie peAtAnI leAbha bhAvanA prakaTa karI santASamAMja sukha che ema jaNAvyuM. kapila muni chevaTe kevalajJAna pAmI mAkSe gayA. AthI kahyuM ke kapIla brAhmaNanA jevI buddhivALA
Page #517
--------------------------------------------------------------------------
________________ 504 zrI vijayapatrasUrikRtajIvonA mana rUpI jamInamAM kalitarU ugyuM che. mULa vinA vRkSa heya nahi tema A lobha rUpI vRkSane paNa a5 dravyanI prApti rUpI mULa jANavuM. kAraNake jene eka maLe tene pAMcanI ane pAMca maLe tene pacIsanI IcchA thAya che. pANInA siMcana vinA vRkSa TakatuM nathI tema ahIM AzA rUpI pANuM jANavuM. vaLI thaDa vinA jhADa ubhuM rahetuM nathI tema ahIM dhanavAna purUSonI AgaLa judA judA padArthonI prArthanA karavA rUpI vistAra eTale thaDa vaDe manahara A kavitarU che ema jANavuM, vaLI jhADane phUla Ave che tema ahIM rAjApaNuM IndrapaNuM vagere sampatti rUpI phUlanI paMktivALuM A lAbha rUpI vRkSa che. vaLI jhADane phalane vistAra hoya che tema ahIM bheganA sAdhanonI vicAraNA rUpI phala jANavAM. bIjA jhADanA phaLa tenA vAvanAra mALI vagerene sukha Ape che, paraMtu A lebha rUpI jhADa te vAvanArane pIDA kare che mATe A lebha rUpI kali vRkSa saMtoSa rUpI nadIthI (nadInA pUramAM) taNAIne nAza pAme. athavA A lebhane nAza karavA mATe saoNSa sivAya bIje kaI upAya cheja nahi. ema jANIne bhavya jIe santoSa guNa dhAraNa karI jarUra lobhavRtti dUra karavI joIe. 129 avataraNa-e pramANe 63 muM lebhadvAra kahyuM. have krama pramANe puNyadina prakamanuM varNana karavA mATe prathama 64muM varSAkSamAzramaNa dvAra kahe che -
Page #518
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUraprakarapaNAthadiH 505 ! hAtha vRttam . svarbhUmAtRgame'gamadudayamahI yA surairmeruzele, 9 10 13 2 11 14 15 siktastAtAlaye'gAdupacayamanizaM chAyayAkrAntavizvaH / 16 17 18 19 20 21 22 pAdopAntAvanamra tribhuvanajanatAsvIkRtoccaiH phaladdhiH, 25 26 28 27 24 zrIvIro vo'stu cintAdhikataravaradaH kalpazAkhI navInaH 130 icchA thakI paNa adhikavaravaradAna Ape te prabhu, je vIra rU5 navIna suratarU vagathI AvI vibhu; garbhamAM jananI taNuM pAmyA udaya harisura gaNe, merU upara havAviyA nija tejathI traNa lekane. vyApta karatA janaka gRhamAM je vadhyA pada kamalane, namatA bhuvana jana kAja jeNe meLavI phalA Rddhine; hAla jenuM zreSTha zAsana vartatuM te vIrane, hAtha joDI vaMdie ne pUchaye dharI raMgane. 2 kAtha:-je prabhu svargamAMthI AvIne mAtAnA garbhamAM udaya pAmyA, jemane devatAoe merU parvata upara abhiSeka karyo che, je niraMtarapitAne ghera vRddhi pAmyA che, jemanA te jathI vizvabharAI gayuM hatuM, jemaNe potAnA caraNanI pAse namatA lokanA prANIonA samUhane mATe uMcI phalanI samRddhi meLavI
Page #519
--------------------------------------------------------------------------
________________ 506 zrIvijayapaddhasUrikRtache te zrI vIra prabhu rUpI navIna kalpavRkSa tamane IcchAthI adhika varadAna denAra thAo. 130 spaSTArtha -graMthakAre ahIM zrIvIra prabhune kalpavRkSanI. upamA ApatAM jaNAvyuM che ke zrI vIra prabhu keI apUrva navIna kalpavRkSanA jevA che, kAraNa ke jyAre bIjA kalpavRkSa devaloka vagere sthAne udaya pAme che, tyAre zrI vIra prabhu rUpI kalpavRkSa svarga bhUmimAMthI trizalA mAtAnA garbhamAM AvIne udaya pAmyA. bIjA vRkSe jyAM siMcAya tyAMja moTA thAya che, paNa A vIra prabhune merU parvata upara abhiSeka karAye, ne te prabhu pitAnA ghare moTA thayA. temaja bIjA kalpavRkSanI chAyA jhADanA gherAvAmAM ja phelAya che. ane AzrIvIra prabhurUpI ka95vRkSanI chAyA (kAnti) AkhA jagatamAM phelAI gaI. temaja bIjA kalpavRkSe caraNamAM namanAra lokone uMcI phala samRddhi (mekSanA sukha vagere) prApta karAvatAM nathI paraMtu A zrIvIra prabhu rUpI kalpavRkSa te pitAnA (prabhunA) caraNamAM namanAra bhavya jIvone ucca prakAranI phalanI samRddhi (mekSAdi) Ape che. vaLI bIjA kalpavRkSe mAganAra mANasane A bhavanA ja ISTa padArtho Ape che, paraMtu A zrovIra prabhu rUpI apUrva kalpavRkSa IcchA hoya tenA karatAM (dhAryA karatAM paNa) adhika varadAna (mukti vagere) Ape che, mATe he bhavya jI A pramANe yathArtha apUrva kalpavRkSa jevA zrI vIra prabhunI ane temanA zAsananI parama ullAsathI ArAdhanA karI muktinA avyAbAdha sukha pAmaze. 130 avataraNa-e pramANe AzIrvAda kahIne vizeSa upadeza Ape che -
Page #520
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaraprakaraspaSTAdika 507* 3 . 2 (sAvRtta ) syubhatriMzatsahasrA bharatajanapadAH sArdhapazcAnaviMzatyAryeSvahatprabodhaH sugurubhiradhunA paJcaSeSvasti dharmaH / 13 12 11 14 16 15 18 17 satkSetra tatra cAlpaM lavaNabhuvi yathA palvale grISmatucche, 19 20 21 22 23 24 26 padmaM haMsasya tuSTayai tadiha bahuguNe saccaturmAsakaM naH 131 bharata kSetre deza batrIza sahasa temAM jANIe, arihaMtane pratibodha sADI paccIza deze mAnIe; - tehamAM paNa pAMca SaTa deza viSe dharmazrati, sugurUge temAM paNa kSetra sArA nA ati. 1 grISma kAle lavaNavALI bhUminA khAbocIe, jimakamala ochA jaNAye timasukSetra vicArIe; bahu gaNi A kSetramAM comAsuM zubha saMtoSane, denAra nivaDe nita amArA jIvane sukha zAMtine, 2.. lokArtha -bharata kSetramAM batrIsa hajAra deze che, temAM sADI paccIsa Arya dezomAM arihaMtane pratibaMdha che. hamaNAM temAMthI pAMca cha dezamAM saddagurU vaDe (temanA upadeza vaDe ) dharma che. temAM paNa khArI pRthvImAM unALAne lIdhe ceMDA jaLavALA taLAvamAM raheluM kamala jema haMsane tuSTine mATe (harSa karanAruM) thAya che, tema bahu guNavALA A kSetrane viSe pradhAna evuM amAruM comAsuM satiSane mATe thAo. 131
Page #521
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 108 zrIvijayapadyasUrikRtaspaSTAtha:- bharata kSetramAM badhA maLIne batrIsa hajAra deza che, tenI aMdara sADI pacIsa Aryadeze kahelA che. A - sADI pacIsa dezamAM arihaMtane pratibaddha che, ane temAMthI paNa pAMca cha dezanI aMdara ja sadgurUnA upadezanuM zravaNa thAya che. te pAMca cha dezomAM paNa sArA kSetre te thoDA ja hoya che, jema khArI pRthvImAM unALAne lIdhe pANI sUkAI javAthI thoDA jaLavALA taLAvamAM raheluM paNa kamaLa haMsane saMtoSa pamADe che, eTale jema kamalathI te haMsane saMtoSa thAya che, tema bahu guNavALA cheDA paNa sakSetrane viSe amAruM caturmAsa (comAsuM) amane ane bIjA bhavya jIvone saMtoSa pamADanArUM nIvaDe. 131 avataraNa:-have anukrame Avela 65 muM prAthUrNaka (paNa) vandana ane te prasaMge ucita upadeza nAmanuM dvAra kahe che - (AvRttam) yanazciraM vihArAjinanatipuNyaM tadAzu vo bhUyAt / 11 12 14 13 15 _karSakazAleyatnAidakizAleDhuMtaM tu phalam 132 anya thala rahenAra bhavya vAMdavA gurUrAjane, AvatA gurU temane saMbhaLAvatA upadezane; haii bhavya jIvo!bhUmi para vicaratajinane praNamatA, je ame puNya meLavyuM te pAmiyA tuma praNamatA. 1
Page #522
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI karamakarapAdi: 509: vAvaNI bAdi prakAre dhAnya meDA nIpaje, paNa dhAnya vardhAki ratnanuM thoDA samayamAM nIpaje, pUjya gurUnI vaMdanA karatI ja pApanikaMdanA, puNya baMdha vadhAranArI sAthe uttama bhAvanA. 6 kalekArtha:-amane vihArathI lAMbA kALe jinezvarane namaskAra karavAnuM je puNya maLyuM te tamene jaladI thAo. kheDutane zAli (DAMgara) nI khetInuM je phala mahenate maLe che, te karatAM vArSaki ratnana zAlinuM phaLa jaladI maLe che. 132" paSTAtha:-zrIgurU mahArAjane vaMdana karavAmAM tatpara. hArathI AvelA lekenI AgaLa upadeza ApatAM gurU. mahArAja kahe che ke amane vihAra karIne jinezvarane namana karavAthI lAMbA kALe je puNya thayuM te puNya he bhavyajane! ahIM vaMdana karavAthI tamane zIgha prApta thAo. (athavA vaMdana karavAthI tamane zIdhra prApta thayuM che.) A bAbatamAM daSTAnta Ape che ke-kheDutane DAMgaranI khetI karatAM ghaNuMmahenate lAMbA kALe phaLa maLe che, kAraNa ke kheDutane khetaramAM khAtara nAkhavuM kheDavuM vAvavuM vagere aneka prakAranA prayatna karIne lAMbA kALe DAMgara pAke che, tyAre tene tenI mahenatanuM. phaLa maLe che, paraMtu cakravatInA vArdhakI ratnathI DAMgaranuM tarata phaLa maLe che. ahIM bIjI pratamAM "vadhuka zAli" e paNa pATha maLe che. tyAM vRddhithI Avela DAMgara eTale koIne eka maNa DAMgara vAvavA mATe Ape ane e te pAke tyAre savAI athavA savAmaNa ApI jAya te vadhu ka zAli kahevAya. tevuM phaLa jema vagara mahenate maLe che tema ahI paNa sAdhuone gurU vaMdana karavAthI zIghra phaLa maLe che. 13ra.
Page #523
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 510 zrIvijayaparmasUrikRtaavataraNa--have vaMdana karatAM bhAvAbhAvanuM phala vizeSa kahe che - (gAma ) kRtikarma karmamarmacchide bhavedbhAvato'nyathA shraantyai| 7 8 9 10 11 12 puNyAdhikaniHpuNyakakRtakAmadamantrasAdhanavat // ISTadAyaka maMtra jima dAridrayanAzaka bhAvathI, puNyavaMtA sAdhakane anyane viNa bhAvathI sAdhatA zrama kAja have tema bhAve vaMdanA, karma kerA marma chede aphala bIjI vaMdanA. 1 kArtha-puNyavaMta purUSa ane puNya rahita purUSa karela ISTadAyaka maMtranI sAdhanAnI mAphaka bhAvathI kareluM vaMdana karmanA marma (marmasthala)ne chedanArUM thAya che ane anyathA (bhAva vinA) kareluM zramane mATe thAya che. (ekane siddhi ApanAra ane bIjAne zrama mATe thAya che) 133 spaSTArtha -bhAvathI kareluM vaMdana karmanI nijara karanAruM ane bhAva vinA kareluM vaMdana zremane mATe (thakavanAruM) thAya che. e vAta jaNAvatAM graMthakAra kahe che ke bhAvapUrvaka gurUne kareluM kRtikarma eTale vaMdana ATha prakAranA jJAnAvaraNaya vagere karmonA marmane chedanArUM thAya che. karma mama kene kahevAya? tenA javAbamAM jaNAve che ke jema manuSyane marma sthaLe (bratyendramAM) lAgelo ghA tarataja jIvanane naSTa kare che, tevI rIte je karmane nAza thavAthI bIjA karmone nAza thAya che. e vatana eTale vana che. karma ane
Page #524
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaraprakaraspaSTAthadira 511 thAya te karmanuM marmasthaLa kahevAya che. ane evuM mehanIya karma che, kAraNa ke sau prathama mehanIyane nAza thAya tyAra pachI bIjA ghAtI tathA aghAtI karmane nAza thAya che. mATe bhAvathI kareluM vaMdana karmanA marmane (mehanIyane ke mithyAtvane) chedanArUM kahyuM che. ane bhAva vinA kareluM vaMdana phakta kAyakalezane mATe thAya che. kAraNa ke tethI kamanI nirjarA thatI nathI. A bAbatamAM daSTAnta ApatAM jaNAve che ke puNyavAna purUSane bhAvapUrvaka kAmadamaMtra eTale Icchita ApanAra maMtranI sAdhanA tenA dAridrayane nAza karanArI thAya che ne puNyarahita jIvanI bhAvarahita sAdhanA niSphaLa jAya che. ema samajIne zrI deva gurUne nimala bhAve jarUra vaMdanA karavI joIye. 13 avataraNa-have 66 muM ASADha caturmAsaka upadezadvAra kahe che - I rAkTaviTItivRttam II rAjA vizvahito jino nayaparA vyApAriNaH zrAvakAH 2 1 12 13 11 1ra sthAne sarvaguNojjvale'tra zaminaH kauTumbikAste vayam / 15 14 17 jainAjJAguNapatradattavidhinA varSAsu tena sthitA, 18 19 20 21 22 23 24 jJAnakSetramupAsmahe bahu mithaH syAdyena puNyaM dhanam 134 vizva hitakara jinavarA che bhUpa jevA zAsane, maMtri Adika jehavA vyApArI nyAyI zrAddhane jANavA saviguNa thakI ujaLAahiM kheDuta samA, zamavaMta sAdhuo ame te ahIM ja cAturmAsamAM. 1
Page #525
--------------------------------------------------------------------------
________________ 512 zrIvijayasUrikRtaAgama vidhAne saMvasyA bahu jJAna rUpI kSetrane, nita paraspara sevie jima puNya rUpI dravyane; pAmIe jinadharma sAdho sevatA munirAjane, vyAkhyAna suNatAM karmaviNase pAmIe zivazarmane. ? plekArtha -sarva guNe karI ujvala evA A kSetrane viSe jagatanA jInuM bhaluM karanAra jinezvara rUpI rAjA che. nyAyamAM tatpara zrAvake rUpa maMtrI vigere che. tathA upazamAM dhArI evA ame munio kauTuMbika (kheDuta-rAjapurUSo ) chIe. te kAraNathI jinezvaranI AjJAnA lAbhane jaNAvanAra jenAgamamAM kahelA vidhi pramANe varSAkAlane viSe ahIM rahelA evA ame paraspara jJAna rUpa khetarane kheDIe chIe. jethI puNya rUpa puSkaLa dravya utpanna thAya. 134 5chAtha-sarva guNothI zobhAyamAna evA A kSetramAM vizvanA hitakArI jinezvara rAjA tarIke zebhe che, ane nyAyamAM tatpara evA zrAvake jyAM magnIzvara vagere jevA ze. che. upazama athavA zAMta guNavALA ame sAdhuo kheDuto jevA chIe. te kAraNathI jinezvara devanI AjJA pAlavAthI thatA lAbhane jaNAvanAra zrI nAgamamAM kahela vidhi pramANe varSAkAlamAM ahIM rahelA ame jJAnarUpI kSetrane kheDIe chIe. eTale tenI sevA karIe chIe. jema kheDuta varSARtumAM khetaranI upAsanA kare che eTale khetI kare, te tethI temane ghaNuM dhAnya maLe che tevI rIte ame paNa jJAnarUpI kSetranI paraspara upAsanA karIe chIe. tethI puNya rUpI ghaNA dravyanI.
Page #526
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIpUraprakaraspaSTAthadika 513 pedAza thAya che. mekSamArganI ArAdhanA nivRttinA samaye sArI thaI zake che. tevI nivRtti ASADha comAsAmAM bhavya jIvane hoya che. tethI cAturmAsa rahelA munivarenA vyAkhyAnAdinA zravaNAdithI temane jJAnAdi guNonI sarvotkRSTa ArAdhanA rUpI apUrva lAbha maLe che. e A lekanuM rahasya che. 134 avataraNuM--A ASADha caturmAsamAM kaSAne jaya karIne saMsAranuM bhavabhamaNa dUra karavA yatna kare te jaNAve che- (ravirataghuttama) phullakrodhaviSadrumaM bahurajo mAnapracaNDAnilaM, mAyodyanmRgadRSNikaM parilasallobhAbdhimApannidhim / bhindanmohanidAghakAlamabhitaH saddhayAnavRSTayA bhava 14 12 * bhrAntizrAntibhide'stu vo navaghanazrImaccaturmAsakam // 135 ASADha mAsuM bhaluM che navIna megha samAna e, sasthAna vRSTithI tamArA bhavabhramaNanA thAkane, chedanAra ane sadA te mAha rUpa ukaLATane, TALanAruM te unhALe krodha rU5 dhanurane, 1 bahu pApa raja uDe ghaNI ne mAna vAyu vAya che, mAyA svarUpa mRgatRSNikAne lebha sAgaradhAya che; Apattino bhaMDAra mAha svarUpa garamI samayamAM, ema varSAkAlamAM bhAvI raho jina dharmamAM 2 33
Page #527
--------------------------------------------------------------------------
________________ 514 zrI vijayapadhdhasUrikRta lekArtha -praphullita krodha rUpI dhaMturAnA jhADavALA ane ghaNA (pApa rUpI) rajavALA abhimAna rUpI pracaMDa pavanavALA, mAyA rUpI pragaTa mRgatRSNAvALA, uchaLatA lebharUpI samudravALA, ApattionA bhaMDAra rU5 evA meharUpI unALAne zubha dhyAna rUpI vRSi vaDe cAre bAjuthI ThAranAra navA megha rUpa ASADha mAsu tamArA bhavamAM bhamaNa karavAnA thAkane utAranArUM thAo. 135 pArtha: have kavirAja ASADha comAsAne navA meghanI sAthe sarakhAvatAM jaNAve che ke jema na megha vRSTi karIne unALAnA tApathI pIDAelA lekene zAMti karanAra thAya che tema A ASADha comAsA rUpI megha paNa A saMsAramAM meha rUpo unALAnI garamIne ThAre che. megha vRSTi vaDe zAnti kare che tema ahIM zubha dhyAna rUpI vRSTi jANavI. have A meha rUpI unALo kevo che te jaNAvatAM kahe che ke vikasita krodha rUpI dhaMturAnA jhADavALe che, vaLI uDatI pApa rUpa rajathI kharaDAyela mAna rUpI pracaMDa vAyarAvALe che, vaLI mAyA-kapaTa te rUpI pragaTa mRgatRSNa eTale jhAMjhavAnA jaLavALe che. tathA uchaLatAM lobha rUpI samudravALo che. temaja aneka prakAranI Apattione bhaMDAra e A meha rUpI unDALe che. tene zubha dhyAna rUpI megha vaDe zAMta karanAra A ASADha mAsu bhavya jInA bhAvamAM bhramaNa karavAthI lAgelA thAkane utAranArUM thAo. 135 avataraNaH--have 67 muM pAraNuka dvAra kahe che:--
Page #528
--------------------------------------------------------------------------
________________ 115 zrI kapUraprakaraspaSTAthadira mAjIinIvRttamU ) pratidinamapi dAnaM puNyasampannidAna, punaradhikaphalaM syAtpAraNAhottarAhe / 13 11 12 9 dizati jalabhadannaM kRttikAdau sudRSTaH, 1 16 17 18 15 . punaramalamanayaM mauktikaM svAtiyoge / / zarU nitya dIdhuM dAna Ape dharma lakSmI paNa ahIM, tapa divasathI pUrva AgaLa divasamAM dIdhuM sahI phala vadhAre ApatuM varasAda kRtikAdine, anna Ape tejavaMtA motIyo paNa svAtine. 1 lekArthaDa-dararoja ApeluM dAna paNa puNya rUpI sampattinuM kAraNa che, paraMtu pAraNAne divase ane tapanI pAchalA divase ApeluM dAna adhika phaLa Ape che. juo - kRttikA vagere nakSatramAM sArI rIte varSe megha anAjane Ape che, paNa svAti nakSatranA ge valo megha te nirmaLa ane kIMmatI matIne Ape che. 136 5STArtha -je mANasa dararoja dAna Ape, tene tethI puNya rUpI sampatti maLe che. eTale jyAre jyAre dAna ApavAmAM Ave tyAre tyAre puNya rUpI sampattinuM kAraNa te dAna thAya che paNa pAraNAne divase ane tapanI
Page #529
--------------------------------------------------------------------------
________________ = 516 zrI vijayapaddhasUrikRtapAchaLanA divase ApeluM dAna te tethI paNa vadhAre phaLa Ape che. A bAbatamAM dRSTAnta ApatAM jaNAve che ke jema kRttikA vagere nakSatramAM sArI rIte varaselo megha ane Ape che eTale te nakSatramAM sAro varasAda varase te anAja pAke, paraMtu je svAti nakSatranA rogamAM varasAda varase che tethI nirmaLa ane kImatI matI pAke che. tevI. rIte tapanI AgaLa pAchaLanA baMne divase dIdheluM dAna vadhAre phala Ape che. ema samajIne bhavya jIvee tapazcaryAnA AgaLanA divase ane pAchaLanA divase sAdharmika tapasvInI bhakti Adi prakAre jarUra lAbha levA joIe. 136 avataraNu--A bAbatamAM vizeSa upadeza Ape che ( mADhinavRtta ) jitabhavadakaSAyaH pAkSikAderdino'zyo, vitaraNakaraNaiH praakpshcimaavpyudaarau| 9 12 10 11 13 vihitabhuvanamut kiM pArvaNazcandra eka staditarazazinI kiM no muhUrtAprakAzau // 137 saMsAra detA cAra krodhAdika jihAM chatAya che, te pAkSikAdika parvadina jima zreSTha adhika manAya che; tema tenI pAchalA ne AgalA dina tehavA, pUnama cAdaza ekame zazI harSadAyaka mAnavA. 1
Page #530
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa17 zrIkapUraprakaraspaSTathadi: pUnama ke caMdramA zuM ekaleja bhuvana viSe, harSa Ape ekame zazI tehane paNa codaze traNa divasa jima harSa dAyaka caMdra pAkSika AdinA, traNa divasa uttama kahyAM puje haThAve pApanA. 2 lekArtha:--jI che bhava bhramaNa karAvanAra kaSAya jeNe e pAkSikadine divasa zreSTha che te paNa tenA pahelA ane pachIne divasa paNa uttama che, mATe dAnAdi vidhithI te paNa ArAdha joIe. bhuvanane AnaMda pamADanAra zuM punamane ekaja caMdramA che? ane be ghaDI mAtra prakAza nahi karanAra tenI pahelA ane pachIne caMdra zuM harSa pamADanAra nathI? arthAt traNe caMdramA harSa Ape che. 137 spaSTArtha -tapa vagere karavAmAM AvatuM hovAthI pAkSikAdika divasa eTale caturdazI athavA aSTamI vagerene divasa mukhya kahyo che. kAraNa ke A divase karelA tapa vagerethI saMsAramAM rakhaDAvanAra kaMpAye jItI zakAya che. kaSa eTale saMsAra tene Aya eTale lAbha eTale saMsArane vadhAranAra hovAthI kaSAyane bhavada kahyo che. te pAkSikadine divasa zreSTha che eTaluM ja nahi paraMtu tenI pahelAMne tathA pachIne divasa paNa udAra eTale zreSTha kahyo che. kAraNake te divase paNa dAna vagere karavAthI mahA lAbha maLe che, tethI te divaso zreSTha kahyA che. A bAbatamAM daSTAnta ApatAM jaNAve che ke zuM ekalo punamane caMdramAja bhuvanamAM rahenAra jIne AnaMda Ape che? nahi ja. eTale jema punamane
Page #531
--------------------------------------------------------------------------
________________ 518 zrIvijayapadmasUrikRta caMdramA lokone prakAza ApanAra hovAthI Anu nukArI kahyo che tema tenI pahelAMnA eTale suda caudazane tathA tenI pachInA eTale vada ekamanA caMdramA paNa phakta be ghaDI sivAya AkhI rAtrI prakAza ApatAM hAvAthI te paNa lokone jarUra AnaMda Ape che. tema pAkSikadinA traNe divasa uttama mAnI te divase jarUra dharmArAdhana karavuM joIce. 197 avataraNa~~have 68muM vyAkhyAna prAraMbha ceAgya upadeza dvAra kahe che: ( cArmUvinItivRttam ) 3 1 8 r 1 vyAkhyAnazravaNaM sadaiva hi mude pIyUSapAnaM yathA, 7 1 2 9 10 ra 1 varSAsvasya punarvizeSamahimA yadvanmayUradhvaneH / 13 14 16 15 18 tadbhavyA iha kutrikApaNanibhe pUjyaprasAdodayAt 13 22 21 18 20 dAnAdyaM gaNimAdivastuvadalaM gRhNantu puNyarddhaye // 138 jema amRtapAna tima vyAkhyAna kairU zravaNa A, harSadAyaka paNa mayUranA zabdanI jima tenA, zravaNane mahimA vadhAre trikALu samaja te, pUjyaprasAde kharIdajo karIyANuM je dAnAdi te. 1 zlokA :--jevI rIte amRtanuM pAna huMmezAM ne mATe ( Anada denArU) thAya che, tema vyAkhyAnanuM sAMbhaLavuM paNa niraMtara hane mATe thAya che. vaLI mayUranA zabdanI
Page #532
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaEraprakaraspaSTAdika 519 jema varSARtumAM tene vizeSa mahimA hoya che. tethI he bhavya jIva ! kutrikA paNa jovA ahIM (vyAkhyAnamAM ) gaNimAdi vastunI jema dAnAdine puNya trAddhine mATe vizeSatAthI grahaNa kare. 138 paTTAtha - haMmezAM vyAkhyAnanuM sAMbhaLavuM te harSane mATe thAya che. kAraNa ke jema amRtanuM pAna haMmezAM kare te paNa tenA tarapha arUci (aNagamo) thato nathI, paNa mana rAjI thAya che, tevI rIte chogurUmahArAjanI pAse Agama vANInuM sAMbhaLavuM te paNa hamezAM AnaMdane Ape che. AthI bhavya jIvoe vyAkhyAna haMmezAM sAMbhaLavuM joIe. temAM paNa varSARtumAM to vyAkhyAna zravaNane vizeSa mahimA kahela. che. A bAbatamAM daSTAMta ApatAM jaNAve che ke jema merane zabda dareka tumAM AnaMdakArI thAya che te chatAM varSARtumAM merano zabda vadhAre mIThe ane priya lAge che. mATe he. bhavya ne ! kutrikApaNuM eTale je hATamAM duniyAnI dareka prakAranI cIjo vecAtI maLatI hoya tevI dukAna jevA A vyA khyAna sAMLavAnA zubha prasaMgamAMthI puNya rUpI saMpatti meLavavA mATe gaNima Adi (eTale sapArI vagere je cIje gaNatrIzI maLatI hoya tevI tathA bIjI cIjo) padArthonI jevA dAnAdikane eTale dAna, zIla, tapa tathA bhAvanA rUpa dharmane jarUra atizaye karIne grahaNa karaze. kAraNa ke jema kutrikApaNamAM dareka jAtanI vastuo maLe che tema A jainAgamanA vyAkhyAna zravaNamAMthI paNa dravyAnugAdi cAre anuganI tAtvika bInA jANuM zakAya che. A rIte vyAkhyAnanuM svarUpa jANIne bhavya
Page #533
--------------------------------------------------------------------------
________________ 520 zrIvijayapakvasUrikRta jIe jarUra dararoja vyAkhyAna vANuM sAMbhaLIne ja bhajana karavuM joIe. 138 avataraNa--have AgaLa zravaNa rUpI samudramAMthI aneka ratnAdinI prApti kevI rIte thAya che? te jaNAve che: che zAvizItivRttanuM varSAntarvahuvarddhino navarasairjADayakrudhaurvacchidaH, 18 zazvachIjinasannidherabhinavAdhyAkhyAnaratnAkarAt / 10 11 12 13 14 15 mAdRgvAglaharIsphuTaM shmsudhaasmyktvcintaamnni16 17 - 2018 zreyaH svastarumukhyaratnanivahaM gRhNAtvanAyAsataH // 1 navIna jaladhinA same vyAkhyAna rUpajaladhi dIse, varSAratamAM jaladhi na vadhe adhika A vadhato dIse vaDavAgnithI sUkAya sAgara tyAM vadhatuM jala dIse, mUrkhatAne krodha rUpa vaDavAgnine A cheze. 1 varSARtumAMheja lakSmI viSNu ahIM jinanita vase, he bhavya che ! tethI mArA vacana laharI bele; prakaTela zama amRta ane samyakatvaciMtAmaNi grahI, mekSa suratarU Adi ratna prazama sukha pAme ahIM. 2 kAthe--varSAkAlamAM nava rasa vaDe (navAnavA pANIthI) bahu vRddhi pAmelA, ajJAna ane krodha rUpI vaDavA
Page #534
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUraprakarapachAthadi: 521 nalane chedanAra tathAniraMtara zrIjinezvara deva jenI samIpamAM rahelA che evA apUrva vyAkhyAnarUpa samudramAMthI mArA sarakhA manuSyanI vANI rUpI laharI vaDe pragaTa thaela upazama guNa rUpI amRta, samyakatva rUpI cintAmaNi, mekSa rUpI kalpavRkSa te rUpI ratnanA samudAyane vagara mahenate grahaNa kare. 139 spaSTArtha - have AgamanA vyAkhyAnane samudranI sAthe sarakhAvatAM graMthakAra jaNAve che ke jema mAsAmAM samudra navA rasa (pANI) vaDe vRddhi pAme che tema A vyAkhyAna rUpI samudra vaSakAlamAM navA navA rasa vaDe (vairAgya rasAdithI) vRddhi pAmelo che, vaLI jyAre samudra vaDavAnalathI sUkAya che, tyAre A vyAkhyA rUpI samudra ajJAna ane krodha rUpI vaDavAnalane chedanAra che, vaLI je AgamanA vyAkhyAna rUpI samudranI pAse zrI jinezvara deva niraMtara rahelA che tyAre A samudra pAse te lakSmI nArAyaNa comAsAmAM ja hoya che. tethI apUrva evA vyAkhyAna rUpI samudramAMthI kyA kayA ratna nIkaLe che te jaNAve che, jema samudranI laheremAMthI ratna nIkaLe tema mArA jevA manuSyanI vANI (gurUmahArAjanI vANa) rUpI laherethI pragaTa thaela zamatA rUpI amRta, eTale samudramAMthI jema amRta nIkaLyuM tema A AgamanA vyAkhyAna rUpI samudramAMthI zama eTale zamatA bhAva rUpI amRta nIkaLeluM che. samakita rUpI cintAmaNi ratna nIkaLeluM che ane mekSa rUpI kalpavRkSa che evA aneka ratnathI bharelA vyAkhyAna rU5 samudramAMthI he bhavya che! te ratnanA samudAya vagara mahenate grahaNa kare, samudramAMnA " vANI ) e mArI jema jemAMthI
Page #535
--------------------------------------------------------------------------
________________ 522 zrI vijayapadhasUrikRta- rane te samudranuM maMthana karyuM tyAre nIkaLyA hatA, paraMtu A rane te vagara mahenate laI zakAya tevA che. ema samajIne te bhavya jIvoe jarUra Agama vANI sAMbhaLavIja je Iye. 139 avataraNa --have 69 muM puNya (pUrva) tithinA. upadezanuM dvAra kahe che - (anuSTrapavRtta) 8 9 12 sASTamI vyabhicArAya, zreyaH karmANa kiM yyaa| tulyaH pakSadvaye'pIndu- taH pakSAntarasthayA // beu pakSe madhya bhAge aSTamI sarakhe zazI, dhAratI te puNyanAzaka hoya zuM na bane kadI; ATha karma vinAzanArI aSTamI ArAdhIe, viSaya cAra kaSAe jItI muktinA sukha pAmIe. 1 lekArtha:--zukala pakSa ane kRSNa pakSa e be pakSanA. madhya bhAgane viSe rahelI che aSTamIe (AThame) candramAne sarakhI rIte dhAraNa karAya che te aSTamI puNya kAryanI. sAdhanAmAM zuM DakhalagIrI kare ? arthAt na ja kare. 140 pabdArtha --have puNya (pavitra parva) tithiomAMthI aSTamI tithinuM mAhAsya jaNAvatAM graMthakAra kahe che ke zukala pakSa eTale ajavALIuM ane kRSNa pakSa eTale. aMdhArIyuM ema be pakhavADIyAmAM darekanA madhya bhAgamAM
Page #536
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI kapUraprakAraspAdi 523 rahelI evI je aSTamInI tithie caMdramAne sarakhI rIte dhAraNa karyA che te AThamanI tithi puNya kAryonI sAdhanAmAM zuM DakhalagIrI kare kharI ? arthAt naja kare. e rIte caudaza vagere tamAma parva tithio pazu mekSa mArga nIni la -- sAdhanA parama ullAsathI karAvanArI samajavI. 140 avataraNa:--have caturdazInuM mAhAtmya jaNAve che: ( anuSTupavRttama ) K OM 4 ra 5 6 ekaikApi hi puNyAya, bhUteSTApi tadantike / 1 0 1 1 7 yoge kiM tvabdhivelAyAM, gaMgAyamunayoriva // 141 gaMgA ane jamanAja beutI ema na jANIe; te beunA jalayeAgavatI jaladhivelA tIe; tema cAdazanA samI pUnama amAvAsyA sadA, pava mAnI sAdhIe teA zIghra nAze ApadA. 1 ye zleAkA-eka eka caturdazI paNa nizce puNyane mATe thAya che te tenI pAse rahelI punama tathA amAsa paNa jarUra puNyane mATe thAya ja che. ahIM daSTAnta jaNAve che ke gaMgA ane jamanA e e tIrtha che, eTaluM ja nahi paraMtu te e nadInA saMbaMdhathI samudranI velA paNa tIrtha rUpa gaNAya che. 141 - spaSTA : ajavALI caudaza, tathA aMdhArI caudaza e e tithie puNyane mATe thAya che teA tenI pAse rahelI
Page #537
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 524 zrI vijayapakvasUrikRta punama tathA amAvAsyA e baMne paNa puNyane mATe thAya, puNyAnubaMdhi puNyane baMdha karAve, temAM zuM kahevuM? arthAta te paNa puNyane mATe thAya ja. A bAbatamAM daSTAnta ApatAM jaNAve che ke laukika daSTie gaMgA tathA jamanA e be nadIo tIrtha gaNAya che, pavitra manAya che, eTaluM ja nahi paraMtu gaMgA jamanAne je sthaLe samudra sAthe saMga (meLa) thAya che te samudranI velA paNa tIrtharUpa eTale pavitra gaNAya che, ema samajIne codaza pUnama amAvAsyAnI jarUra ArAdhanA karavI joIye. 141 avataraNu-have samyakatvanuM rakSaNa karavAnI bInA jaNAve che - | | dharAvRtta ahaMzcintAmaNitvaM kanakakusumatAM paJca yad bhUSaNAni, 11 12 13 8 11 9 yasyAM satkaGkaNatvaM dadhati ca satataM paJca yallakSaNAni / 15 16 17 18 16 dharmaH siddhArthasArthaH mugurupadarajo dorakastadguNAlI, 23 22 18 dhAryA samyaktvarakSA kugatibhayabhide sadgatizreyase ca 142 samyakatvanI rakSA karaMtA bhIti nA durgati taNuM, sadgati kalyANa have temAM ciMtAmaNi, arihaMta devA pAMca bhUSaNa kanaka phUlanA jehavA, pAMca lakSaNa zreSTha kaMkaNanA samA nita dhAravA. 1
Page #538
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUraprakaraspaSTAthadika 525. ISTa artha sadhAvanAra dharma, gurUnA pada taNI, dhUla derAnA samI zreNi guNenI tehanI; dhAravI jina gurU taNa zraddhA jinezvara dharmanI, rAkhatA sukhasaMpadA prakaTeja jaladI muktinI. 29 zlekArtha:--jemAM arihaMta bhagavAna ciMtAmaNuM ratnapaNane ane pAMca bhUSaNe suvarNanAM puSpa svarUpane ane pAMca lakSaNe uttama kaMkaNapaNAne niraMtara dhAraNa kare che, dharmarUpa sarSapane Dhagalo che, sugurUnA caraNa rUpI raja che, samakitanA guNanI Avali rUpI de che evA samatinI rakSA kugatinA bhayane bhedavA mATe ane sadgati rUpe kalyANane mATe dhAraNa kare. 142 spaSTArtha -ha bhavya che ! kugatine bhedavA mATe eTale nArakI tiryaMca rUpI kharAba gatinA duHkha TALavA mATe ane sadgatinA sukha meLavavA mATe samyakatvaguNanuM jarUra rakSaNa karo. kAraNa ke samakitavaMtA bhavya chamAM manuSya tirya devagatimAM tathA samaktivaMta deva ane nArakIe. manuSyagatimAM jAya che. A abhiprAye kugatine bhedanAruM samatijaNAvyuM che, tema ja te samyakatva mekSa ane svarga rUpI sArI.. kalyANakArI gatine Ape che. AvA samaktinI rakSA kevI che? te jaNAvatAM kahe che ke temAM arihaMta bhagavAna cintAmaNi ratna jevA dIpe che. vaLI jinazAsanamAM sthiratA prabhAvanA, bhakti, kuzalatA ane tIrthasevA e pAMca samakitanAM bhUSaNe senAnA phUla jevA dIpI rahyA che. temaja zama, saMvega, nirveda, anukaMpA ane Astikaya e pAMca lakSaNe
Page #539
--------------------------------------------------------------------------
________________ . - 526 zrI vijayasUrikRtauttama kaMkaNa jevA zobhe che. sarSapanA samUha je zrI jina dharma che. sugurUnA pada rUpI raja che tathA samaktinA 67 :bAla rUpI guNAvali te dere che. samakitanA 67 bheda TuMkANamAM A pramANe-4 sahaNa, 3 liMga, 10 prakAre vinaya. 3 zuddhi, 5 phUSaNa, 8 prabhAvanA, 5 bhUSaNa, 5 lakSaNa, 6 jayaNA, 6 AgAra, 6 bhAvanA, 6 sthAna e pramANe 67 - bAla jANavA. 142 avataraNa-have 71 muM paryuSaNa parvanuM dvAra kahe che - (zarravikIkIttavRtta) kalpAkhyAnakapaJcadivyanihitaH klRptAbhiSekotsavo, bhavyaiH paryuSaNAmahazitipatimithyAtvakopAdikam / 5 6 12 13 14 kRSTvA paJcakulaM janetiviSamaM bhavyaM navaM sthApayana, 11 16 17 15 samyaktvaM zamamArdavArjavanirIhatvaM zivAyAstu vaH 143 he bhavya jI ! zreSTha paryuSaNa mahatsava bhUpati, kalyANakAraka nIvaDe tamane kare je sukha tati; kalpadina vyAkhyAna rUpI paMca divya prakaTAvIne, bhavya jIva teno karaMtA hoMzathI abhiSekane. 1 mithyAtva cAra kaSAya dukula pAMcane dUra karI, samakita kSamAdika cArazubha paMca kula TharaMge karI; -AnaMda maMgala A bhave paryuSaNA ArAdhatA, parabhave paNa mukitanA sukha bhavya cha pAmatA. 2
Page #540
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIpUraprakarasTAthadiH 527 - lekArtha -kalpasUtranA vyAkhyAna rUpa pAMca divya vaDe rAjya upara sthApana karelo, bhavika jenee karyo che paTTabhiSeka jene e paryuSaNa parva rUpI rAjA manuSyamAM ati bhayaMkara mithyAtva ane krodhAdi cAra e paMca kulane dUra karIne samakita, kSamA, mArdava Arjava ane nirlobhatA rUpa suMdara navA paMca kulane sthApana karo tamArA kalyANa mATe thAo. 143 spaSTArtha --sarva parvomAM mahAprabhAvazAlI hovAthI paryuSaNa parvane rAjAnI upamA ApatAM graMthakAra jaNAve che ke jema paMca divya prakaTAvIne rAjAne gAdI upara sthApana karAya che tema A paryuSaNuM parva rUpI rAjAne kalpasUtranA pAMca vyAkhyAno rUpI pAMca divya prakaTAvIne gAdI upara sthApana karyo che. tathA bhavyajanoe karyo che paTTAbhiSeka jeno evo A paryuSaNa parva rUpI rAjA saMsArI jIvone ati du:kha denArA mithyAtva ane krodha mAna mAyA ane lebharUpI cAra kaSAya ema pAMca kharAba kula ( pAMcane samudAya)ne phUra karIne samakita, kSamA, mArdava eTale (abhimAna rahitapaNuM) Arjava eTale saralatA, nirIhatA eTale saMteSa e suMdara navA pAMca kulane sthApana kare che. eTale A sajA bhavya jIvone kSamAdi guNa pamADI muktinA sAdhaka banAve che, tethI graMthakAra bhavya jIne AzIrvAda Ape che ke A paryuSaNa mahA parva rUpI mahArAjAdhirAja tamAruM kalyANa kare. 143
Page #541
--------------------------------------------------------------------------
________________ 528 zrIvijayapadyasUrikRta avataraNuM-have prathama aSTAhikAne upadeza kahe che - ( aravRtta6 ) 1 o 11 13 12 13 14 16 8 18 23 22 cetaH sthAlaM vizAlaM kalamakaNagaNaH zrAvakANAMguNAlI, samyaktvaM saDukUlatritayamanupamaM nAlikeraM vivekaH / / jainAjJA mUni dUrvA malayajaghusaNe bhAvalokAnurAgau, satkIrtiH puNyavarddhApanamiti bhavatAdAntaradviDjaye vaH 144 paryuSaNa rUpa parva kerA puNya rUpa vadhAmaNa, yazakIrtine phelAvanArA te tamArA AtmanA; zatrune jItAvanArA nIvaDe temAM dIse, cittarUpa vizAlabhAjana zrAddhaguNa akSata dIse. 1 samyakatvarUpatraNa vastra anupamavivekarUpazrIphaLa ahIM, jinaANarUpa zobhe dhare ne bhAva rUpa caMdana ahIM lekanA anurAga kuMkuma sahita puNya vadhAmaNuM, paryuSaNanA nita pravartI gehamAMhI saMghanA. 2 zlokAI --jemAM citta rUpI me thALa ane zrAvakanA guNa rUpI cokhAne samUha, samakata rUpI suMdara traNa vastro, viveka rUpa uttama nALIera, tene mastaka upara jinezvaranI AjJA rUpI dhare, bhAva rUpI candana ane lokanA anurAga rUpI kuMkuma zobhe che A pramANe paryuSaNa parvanuM puNya rUpI
Page #542
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI kapUraprakaraspAryAdi vRddhopana uttama kIrttine pamADanArUM tathA tamArA aMtaraMga zatrunA jayane mATe thAo. 144 spaSTA :--pa SaNA parvanuM puNya rUpI varSopana (vadhAmaNAM) tamArA aMtaraMga zatru eTale kaSAya, rAga dveSa vagerenA jayane mATe (zatrune jItAvanArU) thAo, eTale ke huM bhavyajIvA ? A paryuSaNA parvanI karelI ArAdhanAthI tamArA rAga dveSa vagere zatruo nAza pAme. A varSopana kevuM che te jaNAvatAM kahe che ke varSApana mATe thALanI jarUra paDe che tema ahIM citta rUpI mATe thALeA jANavA. thALAmAM cAkhA mUkavAmAM Ave che, te ahI'A zrAvakanA ekavIsa guNArUpI cAkhAnA samudAya jANavA. kSAyikAditraNa samakIta rUpI suMdara traNa vastro jANavAM dharmAdharmanA viveka rUpa uttama nAlIera jANavuM. nAlIera upara dUrvA athavA dharA mUkAya che tema ahI jinezvaranI AjJA (jinazAsana) dhAraNu karavA rUpa dUrvA (dharA ) jANavI. sArA bhAva eTale dharmanI zraddhA te rUpI caMdana jANavuM, temaja paryuSaNAmAM leAkanI prIti rUpI kukuMma (kaisara ) jene viSe che e A pa`SaNA pa`nuM puNya rUpI varSopana jANavuM. te tamArA aMdaranA kharA zatruone jItAvanArUM thAo. 144 avataraNa:have vhelI aSTAhnikAne upadeza Ape cheH-- ( zArdUlavikrIDitavRttam ) - 4 para9 1 1 10 11 saukhyaM zAzvatameka eva hi jinaH kuryAttu zeSaiH suraiH, 12 da 13 11 14 17 syAccedaihikameva kiMcana tato yadvA savitrA yathA / 34
Page #543
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18 21 530 zrIvijayapArikRta17 19 tadvaki zazidIpatAramaNibhirvizvaprakAzo bhave 25 23 24 26 devaM maMgaladIpakoccazikhayAdyASTAhnikA zaMsati // 145 // zreSTha maMgala dIpanI ucI zikhAthI uccare, helI a6I jina ja Ape zAzvatA sukhaDAM khare; paradeva Ape A bhave 2ja mukha na sAcuM te IhA, sUrya vizva prakAza kare tevA na caMdrAdika IhAM. 1 kAthara-ekajinezvara ja zAzvata sukhane kare(Ape) che ane je bAkInA devA kare che te A loka saMbaMdhi ja kAMIka sukha kare che. athavA sUrya vaDe jevo jagatamAM prakAza karAya te prakAza caMdra, dIpaka, tArA athavA maNio vaDe zuM karAya? arthAt na ja karAya. e pramANe prathama aSTAliMkA maMgala dIvAnI ucI zikhA dvArA jaNAve che. 145 . spaSTArtha -pahelI aThThAI maMgaladIvAnI uMcI zikhA dvArA ema jaNAve che ke jagatamAM kaI paNa zAzvata sukha karAvanAra (denAra) hoya te te ekalA jinezvaraja che. bIjA keIthI paNa zAzvata sukhanI prApti karAvI zakAtI nathI. bIjA keI de je kAMI paNa sukha karI zakatA hoya to te sukha A leka saMbaMdhIjane kSaNika jANavuM. te bIjA devothI zAzvata sukha ApI zakAtuM nathI. A bAbatamAM daSTAnta ApIne jaNAve che ke sUrya AkhA vizva upara je prakAza kare che te prakAza caMdrathI, tArAothI,
Page #544
--------------------------------------------------------------------------
________________ zIrSaraprakaraspaSTathIdi: pa31 dIpakathI athavA maNiethI karI zakAya? arthAta temanAthI amuka acuka sthaLeja kAMIka kAMIka prakAza karI zakAya che. paraMtu samasta vizvamAM prakAza temanAthI karI zakAte nathI. tevI rIte bIjA devAmAM zAta sukha ApavAnI zaktI nathIja. 145 avataraNa--have bIjI adAInuM svarupa kahe che - ( zAstravitrautivRtta ) rAgadveSajito'rhatoM'hiyugalaM pANidvayenArcayan, 10 11 12 sAdhuzrAvakadharmabhAk parabhave svargApavauM bhajet / 16 17 14 15 19 18 dRkkarNadvitayena rUpaguNabhRccehApi toSaM para, * 20 2 . ghaMTAcAmaraceSTitena vivRNotyaSTAhikaikottarA // 146 bIjI ahAI ghaMTa cAmaranIja ceSTAthI kahe, be hAthathI jinacaraNane pUjanAra muni dharmo rahe; athavA sudhameM zrAddhanA ne parabhave mukitataNuM, svarganA sukha paNa lahe jenAra rUpane nAthanA, 1 suNanAra prabhu guNa A bhave paNa pAmatA saMtoSane aThAI parvArAdhanA AgAmi bhava zubha Ayune aMdhAvatI vikharAvatI karmotaNuM daDha baMdhane, puNyage samaya pAmI sAdhIe jinadharmane. 2
Page #545
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa3ra zrI vijayapaghasUrikRta- blekArtha-bIjI adAI ghaMTA ane cAmaranI ceSTA. (halana calana vagere) vaDe jaNAve che ke rAga dveSane jitanAra. arihaMtanA be caraNa (paga)ne be hAthe pUjA karanAra sAdhu. athavA zrAvakanA dharmane sevata te jIva parabhavamAM svarga ane mekSane pAme che. ane ahIM paNa be AMkhe ane e. kAne anukrame rUpane jete ane guNone sAMbhaLate jIva parama santaSane pAme che. 146 spaSTArtha:have bIjI aDhAI zuM jaNAve che te kahe. che.--dhIjI adAI ghaMTA ane cAmaranI ceSTA vaDe evuM jaNAve che ke rAga ane dveSa rUpI zatrunA jItanAra arihaMta bhagavAnanA be caraNanI potAnA be hAthe pUjA karanAra bhavya. jIva-je sAdhunA athavA zrAvakanA dharmane aMgIkAra kare to parabhavamAM svarga ane mokSane pAme che. temaja ahIM paNa eTale A bhavamAM paNa potAnI be AMkhe vaDe arihaMta bhagavAnanA rUpane jete ane potAnA be kAnathI arihaMta. prabhunA guNone sAMbhaLate jIva parama santoSane pAme che. 146 avataraNa-have trIjI adAInuM rahasya jaNAve che - ( zastravitivRtta ) 11 8 9 12 7 10 trailokyaM tripadItanutripathagA pINAti yasyAnvahaM, - 17 16 13 14 15 18 19 kAleSu triSu taM trikAlaviduraM devaM trizuddhayA mahA;
Page #546
--------------------------------------------------------------------------
________________ 533 zrI karaprakaraspaSTAthadi: 22 23 24 20 21 23 svacchatratrayasaMpade dizati vA yenaiSa ratnatrayaM, triH puSpAJjalisaMjJayA jJapayatItyaSTAhikA yuttarA // 147 traNa puSyanI aMjali vaDe trIjI ahAI uccare, he bhavya ! jenI tripadIgaMgAleka traNa nirmala kare; te jinezvara devane traNa kAla mana vaca kAyanI, zuddhithI pUja jehathI nija saMpadA traNa chatranI. 1 denAra ratno jJAna darzana caraNane te ApatA, kaSTa saghaLAM kApatA AnaMda Atmika ApatA; jinarAja adhikAkalpatarUthI parabhave paNa muktine, denAra prabhune pUjanAra pAmatA nija raddhine. 2 kArtha-IjI aThThAI traNa puSpAMjalinI saMjJA (kiyA) vaDe ema jaNAve che ke jemanI tripadI rUpI zarIravALI gaMgA dararoja traNa lekane pavitra kare che te traNa kAlane jANanAra devane traNa kAlane viSe trikaraNa zuddhi vaDe sevo, jethI e pitAnA traNa chatranI saMpattine mATe tamane traNa ratna Ape che. 147 spaSTArthI--have trIjI adAI traNa puSpAMjalinI saMjJA vaDe ema jaNAve che ke je jinezvaranI "upUneI vA vigameI vA dhuI vA" e svarUpavALI tripadI eTale caryAyanI apekSAe padArtha utpanna thAya che. teja apekSAe
Page #547
--------------------------------------------------------------------------
________________ 534 zrIvijyasUrikRta nAza pAme che ane dravyanI apekSAe iva che. e prakAranI tripadI rUpI zarIravALI gaMgA nadI dararoja svarga, mRtyu ane pAtALa e traNa lekanA jIvone pavitra kare che. te bhUta bhaviSya ane vartamAna rUpa traNa kALanA jANanAra. jinezvaranI savAra bapora ane sAMja e traNa kAlane viSe mana vacana ane kAyAnI zuddhi vaDe sevA kare. kAraNake te prabhu sevana karanArane bhaviSyamAM pitAnA traNa chatranI sampattinA lAbhane mATe jJAna, darzana ane cAritra rUpI traNa ratnane Ape che. 147 avataraNa-have cothI aDhAInuM rahasya jaNAve che - : (zarvaviditaghuttama) 7 9 14 10 vyAkhyAsama caturvidhAmarakRtaM prApyAvadA catumUrtistIrthapatizcaturgatihitaM dharma caturdhA budhaaH| 14 17 16 18 taM kurvantu catuSkaSAyarahitA varge caturthe ratA, ___ brUte saMghakRtastutipratiravairaSTAhikA vyuttarA // 148 cothI aDAI saMghata stutinA miSe Ima uccare, deve racelA samavasaraNe cAra rUpe jinavare cAra gatinA jIvane sukhakArI dAnAdi kahyA, IDI kaSAyI muktirAgI bhavya sevA gahagahyA. 1 15 20
Page #548
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI kapUraprakaraspaSTAthadi: 535 lokArtha -cethI aDhAI cAra prakAranA saMghe karelI stutinA paDaghA vaDe ema kahe che ke cAra mUrti (35)vALA tIrthakara prabhue cAra prakAranA dee racelA samavasaraNane pAmIne cAra prakAranI gatinA chane hitakArI cAra prakArane je dharma kahyo che, te dharmane cAra prakAranA kaSAyathI rahita thaIne cethA vargamAM Asakta, he paMDita purUSa! tame kare. (ArAdho.) 148 ' spaSTAthe have cothI aDhAI zuM jaNAve che te kahe cheda-cothI adAI sAdhu sAdhvI zrAvaka ane zrAvikA rUpI cAra prakAranA saMghe karelI stutinA paDaghAo vaDe ema kahe che ke cAra mUrti (rU5) vALA eTale jemanAM cAra zarIra che (bhAvArtha e che ke eka zarIra chatAM traNa dizAmAM deve karela rUpa hovAthI samavasaraNanI aMdara beThelA tIrthakaranA cAra dizAmAM cAra mukha (cAra rUSa) jaNAya che tethI) evA tIrthapatie bhuvanapati vyastara jyotiSI ane vaimAnika e cAra prakAranA dee racelA samavasaraNane viSe besIne nArakI tiryaMca manuSya ane deva e cAra prakAranI gatinA jIne hitakArI, dAna ziyala tapa ane bhAva e cAra prakArane je dharma kahyo che, te dharmane krodha mAna mAyA ane lAbha e cAra prakAranA kaSAyethI rahita thaIne, dharma artha kAma ane mekSa temAMnA cothA mokSa nAmanA purUSArthamAM Asakta thaelA evA he paMDita purUSa ! tame pUrNa ullAsathI ArAdha. 148 avataraNa-have pAMcamI aThThAInuM rahasya jaNAve che -
Page #549
--------------------------------------------------------------------------
________________ 536 vijyapadyasUrikRta (dUSivitavRttama) kiM paJcendriyazarma pazcaviSayamUMDhA ! mitaM vAJchato, 12 13 17 14 15 16 daJcatpaJcasubhAvanAni dadhatAM paJca vratAnyuccakaiH / 19 18 21 20 24 23 22 paJcajJAnavatAM yathA bahumukhA vaH syAdatiH paJcamI, spaSTaM jalpati paJcazabdaninadairaSTAhikA paJcamI // 149 vAjiMtra zabda ima kahe aThAI uttama pAMcamI, he mUrkha ikiya sukha co kima nitya nija guNamAM ramI; bhAvanA yuta mahAvratane dhAraje tethI sahI, pAMca jJAna sahita tame paMcama gatileze sahI. 1 kalekArtha -pAMcamI aDhAI vAjitranA zabdothI spaSTapaNe kahe che ke he mUrkha ja! pAMca viSayavALuM pacendriyanuM alpa sukha zA mATe Icche che? ati kurAyamAna pAMca bhAvanAovALAM pAMca mahAvratane dhAraNa kare, jethI pAMca jJAnane dhAraNa karatA tamene ghaNuM sukhavALI pAMcamI gati prA thAya. 149 5STArtha -have pAMcamI aDhAI vAjiMtranA zabdo vaDe pragaTa rIte kahe che ke he mUkhe jane! pazendriya, rasendriya, ghrANendriya, cakSuriMdriya ane zrotrendriya rU5 pAMca
Page #550
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI kadhUraprakaraspaSTAthadi 537 'IndriyenA anukrame sparza, rasa, gabdha, rUpa ane zabda e pAMca viSaye rUpa alpa sukhane tame kema Icche che? A IndriyenA sukha nAzavaMta hovAthI ane ahIM bhayaMkara duHkha detA hovAthI temaja parabhavamAM durgati paNa detA hovAthI -manathI paNa tenI IcchA na karavI. tethI evA sukhane badale ati suMdara pAMca pAMca bhAvanAo jene viSe che evA prANAtipAta viramaNa, mRSAvAda viramaNa, adattAdAna viramaNa, maithuna viramaNa ane parigraha parimANa nAmanA pAMca vratane dhAraNa kare. jethI matijJAna, zrutajJAna, avadhijJAna, mana: paryavajJAna ane kevalajJAna e pAMca jJAnavALA thaelA tamane " jarUra sthira ane pUrNa vAstavika sukhathI bharelI eNkti lakSamI jarUra varaze. 149 avataraNa--have chaThThI aThThAInuM rahasya jaNAve che - che EvijAtivRttama che 13 14 15 18 16 jitvA SaDvikRtispRhAM SaDapi tAn muktvA rasAn 17 8 10 11 9 5 6 19, 24 25 27 20 21 22 SaDjIvAvanatastapaH kuruta SaDbhedaM bahizcAbahiH / dviTSaDvargajayo mataH SaDatujA pUjA ca cenmAnase, bhaTTonnAditaSaTpadadhvaniruvAcASTAhikA SaSThikA // 150
Page #551
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa38 zrI vijayapatrasUrikRta- subhaTe vagADela spada dhvani jehamAM zebhe ghaNe, chaThThI aThThAi te kahe he bhavyajana! SaTa vigaIne meha chaDI SaTa rasone kAya SaTane pAlatA, bAhya atyaMtara cha bhede tapa kare rAjI thatA. 1 SaDa hatunI pUjA karatA harata pramAdane, aTrAI chI sAdhaje ne pAma zivazarmane; aTrAInA dina ATha uttama ATha karma viNAsatA, ATha mada dUre karaMtA ATha guNane ApatA. 2. - kAthara-chaThThI aThThAI suTee vagADelA SaTapada dhvani nAmanA vAjiMtranA zabda dvArA ema kahe che ke je pa ripuone jaya ane SaDaRtuonI pUjA tamane mAnya hiya to cha vigaIonI pRhA jItIne tathA chae paNa rasene tajIne zakti pUrvaka cha jIvonI rakSA karavA pUrvaka cha prakAranA bAhya ane cha prakAranA abhyantara tapane kare. 1500 spaSTArtha -have chaThThI aThThAI zuM jaNAve che tenuM varNana karatAM graMthakAra kahe che ke subhaToe vagADelA pakSada dhvani nAmanA vAjiMtranA zabda vaDe chaThThI ahAIema jaNAve. che ke he bhavya jIvo! je tamArA cittamAM kAma krodhAdika cha aMtaraMga zatruonA samudAyane jItavA tame IcchatA hai, temaja cha RtumAM thayela phUlothI zrIjina pUja je tamane mAnya (ISTa) hoya, to ghI tela goLa dUdha dahIM ane pakavAna e cha vigaIonI pRhAna-lolupatAne tyAga kare.
Page #552
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIpUraprakaraspaSTArTAdika 53 tathA mIThA khATA tIkhA kaDavA kaSAelA tathA khArA e che prakAranA rasane (cha rasavALA padArthona) paNa tyAga kare. temaja pRthvIkAya akAya teukAya vAukAya vanaspatikAya. ane trasakAya e cha javanikAyanuM zakti mujaba rakSaNa kare. tathA 1 anazana 2 udarI 3 vRtti saMkSepa 4 rasatyAga 5. kAyakaleza ane 6 saMlInatA e cha prakArane bAhya tapa tathA. 1 prAyazcittara vinaya 3 vaiyAvRtya 4 svAdhyAya, 5 dhyAna, 6 kAryotsarga e cha prakAranA abhyantara tapa kare. graMthakAre aMtaraMga zatruone jItavAnA sAdhana tarIke 1 jIbhane vaza karavI. 2 bAra bhede tapanI ArAdhanA. karavAnI jaNAvela che. A be kAraNathI bhavya jIvoe aMtaraMga zatrune chatI mukitalakSmI jarUra meLavavI joIye. 150 avataraNa--have sAtamI aThThAInuM rahasya jaNAve che - ( zAstravikrItivRtta) saptApi vyasanAni saptanarakadvArANyaho saptabhI ( 7 11 12 13 14 15 hetUni tyajatAzu puNyanRpateH kSetrANi rAjyAGgavat / 13 14 18 19 2017 saptApyAptuta saptabhUmikagRhe tattve vasantu svayaM, satsaptasvaragItakaitavamuvAcASTAhikA saptamI // 151 zreSTha sAte svara vaDe yuta gItathI A sAtamI, aAI bole bhavya! sAte vyasana cheDo thaIdamI,
Page #553
--------------------------------------------------------------------------
________________ 140 zrIvijayapadyasUrikRta vyasana sAte bhaya narakane ApanArA jANiye, rAjyAMganI jima puNya nRpanA sAta kSetre sevIe. 1 sAta mALe zebhatA prAsAda sama saMga tatvane, jANaje tasa arthane dIlamAM dhare dharI raMgane; aTrAInija guNapati vadhAre ApatI sukha zAMtine, prabala puNya samaya pAmI sAdhaje ja aTrAIne. 2 zlokArtha:-sAtamI aThThAI suMdara sAta svaravALA gItanA bahAne kahe che ke sAta narakanA dvAra rUpa ane sAta bhayanA kAraNabhUta sAte vyasanene jaladI tyAga kare. ane puNya rUpI rAjAnA rAjyanA aMga jevA sAte paNa kSetrane prApta kare ane sAta bhUmi (mALa )nA mahela jevA sAta - tane viSe tame pote nivAsa kare. 151 spaSTArtha - have sAtamI ahAI suMdara sAta svaravALA gItanA bahAne ema jaNAve che ke he bhavya che ! - tame sAte vyasanane tyAga kare. tenA nAma-dhuta eTale jugAra 1, madya eTale dArU 2, mAMsa 3, vezyAgamana 4, pApaddhi eTale zikAra 5, cerI 6, para strIgamana, e pramANe sAta vyasane kahelAM che tene tyAga kare, kAraNa ke sAta vyasano sAta narakanA dvAra samAna (kAraNo kahyA che, jema bAraNAmAMthI gharamAM praveza karAya che tema narakarUpI - gharamAM pesavAne bAraNu jevA A sAta vyasane kahyA che. eTale sAta vyasananuM sevana karanAra marIne narake jAya che. ahIM ratnaprabhA, zarkaraprabhA, vAlukAprabhA, paMkaprabhA, dhUmaprabhA, - tama:prabhA ane tamAtamAprabhA e nAme sAta nArakIo
Page #554
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI kapUraprakaraspaSTAodiH 54 (narakasthAna) jANavA. vaLI A sAta vyasanA sAta prakAranA bhaya upajAvanArA che. eTale vyasanA sevanArane A loka bhaya.. paraloka bhaya vagere sAta prakAranA bhaya prakaTe che, mATe sAta vyasanAnA jaldIthI tyAga karIne rAjyanA sAta aMga jevA puNyarUpI rAjAnA 1 jina jIvana, 2 jinaSiMba, 3 pustaka, 4 sAdhu, 5 sAdhvI, 6 zrAvaka ane 7 zrAvikA e sAta kSetrAnI ArAdhanA karI. ane sAta mALanA mahela jevA jIvAjIvADhi sAta tattvA rUpI mahelamAM tame pAte raheA. eTale nila . mekSa mArganI ArAdhanA karI siddhipada pAme. 156 avataraNa:--have AThamo aThThAinuM rahasya jaNAve che: ( zArdUlavikrIDitavRttam ) 7 6 12 9 muktvASTau madakAraNAnyavirataM satmAtihAryASTakaM, 11 5 8 13 10 14 16 1 12 devaM pUjaya pUjayASTavidhayA yenaiSa tuSTaH padam / 23 17 19 20 21 14 23 tadvo yacchati yatra nAsti patanaM duSTASTakarmApadA, 4 caSTe 1 mAMgaLikASTadIpakamiSAdaSTAhikApyaSTamI // 152 aSTa maMgalika dIpa bhAne AThamI aTThAI A, Ima kahe mada hetu chaDI ATha bhede pUjanA, prabhunI kara| . jethI prasanna te Apaze te sthAnane, jyAMthI na kA~pattie pAmIza bhavanA bhramaNane, 1
Page #555
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa42 zrI vijayapasUrikRta lekArtha -AThamI aThThAI aSTamaMgalika dIvAnA bahAne ema kahe che ke ATha madanA kAraNene IDIne ATha prAtihA sahita zrIjinezvara devane aSTaprakArI pUjA vaDe niraMtara "je, jethI prasanna thaelA te prabhu tamane jyAMthI duSTa ATha karmanI ApattithI paNa paDavuM thatuM nathI tevuM mokSa risthAna Apaze. 152 spaSTArtha -have AThamI aThThAI aSTamaMgalika dIvAnA mhAne ema kahe che ke he bhavyajI! ATha madanA kAraNene tyAga karIne uttama prakAranAM jala, caMdana, phUla, dhUpa, dIpa, phala, akSata, ane nivedathI ATha prakArI pUjA karIne ATha pratihAra sahita evA zrI jinezvara devanI pUjA karo. azoka vRkSa, puSpavRSTi, dIvya dhvani, cAmara, bhAmaMDala, duMdubhI, Asana, chatra e ATha pratihArya haMmezAM jinezvaranI pAse rahe che. mATe te prAtihArya kahevAya che. A pramANe pUjA karavAthI prasanna thaelA te zrI jinezvara deva tamane je sthAnamAMthI duSTa evA jJAnAvaraNIya, darzanAvaraNIya, vedanIya, mehanoya, AyuSya, nAma, gotra ane aMtarAya e nAmanA ATha karmonI ApadAthI pharIthI saMsAramAM paDavAnuM (AvavuM) nathI, tevuM mAkSasthAna Apaze, kAraNa ke te sthAnamAM A ATha 1 karmo nAza pAmela hevAthI jIvane saMsAramAM AvavuM paDatuM nathI. mATe prabhunI pUjA avazya kare. yAda rAkhavuM joIe ke mAnasika sudhAraNa thayA vinA zArIrika sudhAraNa thatI ja nathI. tevI mAnasika sudhAraNAnA zrIjinavANI zravaNa, prabhupada pUjana vagere sAdhanAmAM zrIjinapUjAne mukhya sAdhana tarIke zrI jene dhrAgamamAM jaNAvI che. 15ra ,
Page #556
--------------------------------------------------------------------------
________________ paha - - zrI kakhUraprakaraspaSTAthadi: avataraNa -have ATha aThThAInuM bheguM phala jaNAve che - (AvikrItivRtta) naite'pyeta ivopamAnavigamAdaSTAhikA vAsarA, 7 9 11 11 12 8 ekaikoccakalA itIndusadRzAH kiMcittvabhUvanime / 13 14 15 16 17 18 19 20 shraaddhsvaantpyodhinetrkumudshrenniickorekssnno21 22 23 24 25 21 28 27 llAsAya smaratApamohatinirocchittyai yato'hanizam // 153 aTrAIAThe ATha dinanI te anupama jANIe, upamA nahI ekekathI caDhIyAtI Ima nA bhUlIe, iMTa kalAnI jehavA che, te apekSAe kahyA, zrAddha dIla sAgara vikAse tasa nayana kumudo banyA. 1 bahu vikasvara zrAddha rUpa cAra AMkhe vikasatI, kAmane saMtApa mehasvarUpa timira viNAsatI; iMdukalA jevA dino A sakala zubha aTrAInA, ekekathI caDhatA gaNa ArAdhaje he bhavijanA? 2 A (pUrve kahelA) aDhAInA divase bIjA parvanA divasanI jevA nathI, mATe anupama kahyA che. vaLI teo eka ekathI adhika kalA (mahimA) vALA hovAthI kAMIka (apekSAe) caMdranI
Page #557
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIvijayapadyasUrikRta jevA jaNAya che. te kAraNathI te divase zrAvakonA mana rUpI samudranA ullAsa mATe, zrAvakenA netra rUpI kumudanI paMkitanA. ullAsa mATe tathA zrAvaka rUpa cakaranA netranA ullAsa mATe thAya che. temaja kAmadevanA tApanI zAntine mATe ane moha. rUpI andhakAranA nAzane mATe thAya che. 153 paTTAthe-A upara jaNAvI gaelA AThe aDhAIna. divaso bIjA parvanA divasonI jevA nathI mATe te anupama kahevAya che. eTale enA jevA bIjA divase nathI. vaLI te. dareka divase eka ekathI adhika kalA (mahimA) vALA. hiovAthI kAMIka (apekSAe) caMdranI jevA jaNAya che. kahevAnuM rahasya e che ke caMdra jema samudrane ullAsa pamADe che tema A adAInA divase zrAva kenA mana rUpI samudrane ullAsa pamADe che. eTale adAInA divasemAM zrAvakanAM mana ullasita. rahe che. vaLI caMdra jema kumudanI paMktine (paNaene) visvara banAve che tema A aThThAIne divase rUpI candramA. paNa zrAvakanA netrarUpI kumudanI paMktine vikasvara banAve (harSa pamADe) che. tathA candra jema cakeranA netrane AnaMda Ape che tema A divase paNa zrAvaka rUpI cakaranA netrane AnaMda Ape che. vaLI candrathI tApanI zAnti thAya che tema A adAInA divase rUpI candrathI kAmadevane tApa zAntA thAya che. vaLI caMdranA prakAzathI andhakArane nAza thAya che tema A aThThAInA divase paNa meha rUpI (ajJAna rUpI) andhakArano nAza kare che. bhavya jIvee AvA prakAranA ucca koTinA aAInA divasamAM parama u9lAsathI zrIjina.
Page #558
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkarSaraprakaraspaSTAthadi: 545 dharmanI ArAdhanA karI mukitanA sukha meLavavA joIye. 153 avataraNa - have 73 muM dIpAlikA upadeza nAmanuM dvAra kahe che - ( zAstravitivRttaY ) saddhayAnojjvaladIpakaH pravilasatsvAdhyAyamerAtrikA, karavA(vAsumonA phaLavAtAvUchazomAsuma azrInirgamalakSmyupAgamajayajyeSThAbanAmottaraH, zIlAlaGkRtibhAgmude bhavatu vo'IddharmadIpotsavaH // 154 jina dharma dIpotsava tamene harSadenA bane, zubha dhyAna uvaladIpa tyAM svAdhyAya merAyAMtaNe dekhAva dIpe vIrajIvana zreSTha bhejana jANIe, suguNavANI rUpa che tabela paNa avadhArIe. 1 azrI TaLelakSamI maLe jaya, namana zrIgurUAdine, dIpa utsava dIpate nita zreSTha zIla rUpa bhUSaNe, kevalajJAna svarUpI dIpane prakaTAvatI, te dIvAlI sAdhavAnI buddhi puNya jAgatI, 2 kArya-zubha dhyAnarUpI ujavala dIvAvALe, dedIpyamAna svAdhyAya rUpI merAyAMvALe, zrIvIra jIvana rUpa suMdara 35
Page #559
--------------------------------------------------------------------------
________________ 546 zrIvijayasUrikRta AhAranA bhejanavALo, sArA guNavALI vANI rUpa tAbUlanI zobhA vaDe manehara, alakSamInA javAthI ane lakSmInA AgamanathI tathA vijayavaMta gurUonA praNAmathI utkRSTa tathA zIla rUpI alaMkAravALo arahiMtanA dharmarUpI dIvAlIne utsava tamane harSane mATe thAo. 154 spaSTArtha -have dIvAlInA utsavanuM svarUpa samajAvatAM graMthakAra jaNAve che ke divALI mukhyatAe dIvAo vaDe zobhe che, tema A arihaMtanA dharmanA ArAdhanA rUpI dIvAlIne utsava paNa dharmadhyAna ane zukaladhyAna rUpI prakAzavALA dIvAthI zebhe che. vaLI dIvALInA utsavamAM merAyA (keDIAne kANuM pADI temAM lAkaDI bharAvI je dIvA karavAmAM Ave che te merAmAM kahevAya che) hoya che tema ahIM paNa dedIpyamAna svAdhyAya rUpI merAyA che. jema divALImAM suMdara bhajana karAya che tema ahIM kalpa eTale zrIvardhamAna svAmInA caritranuM (nirvANa kalyANakanuM) sAMbhaLavuM te rUpI suMdara AhAranA bhejanavALo A jina dharmarUpI dIpotsava che. vaLI divALImAM leke tAbUla (pAna) khAya che tema ahIM sArA guNavALI vANI rUpI tAbUla vaDe A jina dharmotsava manahara che. vaLI alakSmI eTale dAridranA javAthI tathA lakSmInA AvavAthI, vijayavaMta zrIgurnAdikane namana karavAthI utkRSTa tathA zIla rUpa alaMkAra vaDe zobhAyamAna. A arihaMtanA dharma rUpI dIvALIne utsava tamane harSa denAra thAo. zrIvIra paramAtmAnuM jIvanacaritra vicArI pitAnA jIvanane nirmala banAvI muktinA sukha pAmavA e dIvAlIparvanuM rahasya che.
Page #560
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI kapUraprakaraspaSTArthoDhi: --AkI TAkA phADavA vagere pravRtti kaivala ajJAnatAne ja sUcave che. emAM hiMsA, nAhakanA kharce, jIvananI aramAdI vagere ghaNA geralAbha rahelA che. 154 avataraNa:--have cummAteramuM vyAkhyAnanuM upadezadvAra kahe che:-- mA ( zArdUlavikrIDitavRttam ) 1 6 7 vyAkhyAnaM zrutadugdhasAramadhikasnigdhaM nipIyAdarAt, 3 4 pa 11 1 2 10 2 mAtyAkSa rasitA mudhA zamadadhizreyoghRtocchrAyakRt / 13 14 16 1 gha 17 20 22 21 23 asmAttasya samarthanAya tadidaM kAlena bhavyaiH punaH, 18 24 25 19 147 samyaktvAGgavivRddhikuddhahutRSA peyaM tamastApabhit // 155 zrata dUdha keza sAra jemAM teha gurU vyAkhyAnane, sAMbhaLI thaI tRpta bhavyeA cheDaze nahi tehane, nija guNe prItI karAve teha zamarUpa hi ane, mekSa rUpI dhRta vadhAre bhedatuja ajJAnane, chU samyakatva rUpa zarIrane te puSTa karatuM te suNA, vyAkhyAna dUdha pIe anI tarasyA umaMga dharI ghaNA; dUdha dahi dhRtane vadhAre zarIra puSTa kare ane, tApane dUre kare suNiyeja nita vyAkhyAnane, ra
Page #561
--------------------------------------------------------------------------
________________ 548 zrIvijayasUrikRta lekArtha -upazama rUpI dahIM ane kalyANarUpI ghInI. vRddhi karanAruM, parama prItine karanAruM, zrata rUpI dUdha vaDe zreSTha, evA vyAkhyAnane AdarathI pIne tRpta thaelA tame. tene nAhaka tajaze nahi. kAraNa ke tenI hamaNuM paNa mAgaNuM karAya che, tethI samakita rUpI zarIranI vRddhi karanAra, anyakAra rUpI tApane bhedanAra A vyAkhyAna rUpI dudhane bhavya. jIvoe pharI pharI paNa avasare ghaNAM tarasyA thaIne pIvuM, joIye. 155 pArtha--have vyAkhyAna vAraMvAra sAMbhaLavuM joIye te jaNAvatAM gUMthakAra kahe che ke jema dUdha ghI ane dahIMnI vRddhi kare che tema A dUdha jevA sAravALuM kRtanuM vyAkhyAna upazama rUpI dahIMnI temaja kalyANa rUpI ghInI vRddhi kare che.. kahevAne bhAvArtha e che ke vyAkhyAna sAMbhaLavAthI upazama, bhAvana tathA kalyANa (saddagati)ne lAbha thAya che. mATe A zrata rUpI dUdha jevA sAravALA vyAkhyAnane AdarapUrvaka sAMbhaLIne tama thaI (dharAIne) tene phegaTa tyAga karazo nahi.. te bhavya jIve A vyAkhyAnanI. haju paNa mAgaNI kare che. - kAraNa ke te vyAkhyAna, evuM che ke game teTalI vAra sAMbhaLavA. chatAM paNa tethI tRpti thatI nathI athavA vAraMvAra sAMbhaLavAnuM mana thayA kare che. vaLI A vyAkhyAna samakti rUpI zarIranI. vRddhi karanAruM che eTale samakitane puSTa karanAra che. temaja ajJAnanA saMtApane dUra kare che eTale ajJAnano nAza karanAra che tethI tamAre utkaMThApUrvaka A vyAkhyAna vAraMvAra sAMbhaLavuM joIye. kahevAno bhAvArtha e che ke AgamanuM vyAkhyAna dara
Page #562
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUraprakaraspaSTardhAdika 549 rija jarUra sAMbhaLavuM ja joIe. ethI nija guNa ramaNatA - vadhe che, parama zAMtimaya jIvana gujArI samAdhimaraNa, sadgati pAmI zakAya che. 155 avataraNa-cAluM vyAkhyAnanA prasaMge gya upadeza Ape che." (zArdU vihitavRtta) siddhAntAmbudhisaMbhave'dya virate vyAkhyAdhane sadrasaidRSTAntaiH sakaSAyatApajanahRdbhUmiM shmitvaa'bhitH| 11 12 19 15 saptakSetradharAsu vittavapanaM kurvantu vA puNyato, 16 17 18 14 19 1 'niHsaptavyasanetibhItivividhaM zasyaM yathA syaajjnaaH||156 zrata jaladhithI upaja vyAkhyAna rUpI megha , dRSTAMta jala varasAvatA cAre kaSAye TaLavAnyA bhavyajana mana bhUmi para te varasIne aTakI jatA, bhavya jIva sAta kSetre kavyadhA vAvatA. 1 tethI lahe bahu dhAnyane tyAM vyasana rUpa Iti taNe, bhavya na aMze tema have je udaya nija puNyane vyAkhyAna asthira thara kare doSa badhA dUre kare, pudgala ramaNatAne ghaTADe guNa taNI vRddhi kare 2
Page #563
--------------------------------------------------------------------------
________________ 550 zovijayasUrikRta kartha -he bhavya che ! Aje suMdara daSTAMta rUpa jale karIne kaSAya rUpI tApavALA manuSyanA hadaya rUpI pRthvIne cAre bAjuthI zAMta karIne siddhAnta rUpI samudrathI utpanna thaela vyAkhyAna rUpI megha varasate baMdha paDe chate tame sAta kSetra rUpI jamInamAM dravya rUpa dhAnyanI vAvaNI kare, jethI tamArA puNyane lIdhe sAta vyasana rUpa sAta itinA bhaya rahita evuM vividha prakAranuM dhAnya nIpaje. 159 5bdArtha - have vyAkhyAnane meghanI upamA ApatAM graMthakAra jaNAve che ke-megha jema tApathI pIDAelAne zAnti . Ape che tema A vyAkhyAna rUpI megha paNa kone zAMti pamADe che? temaja meghathI dhAnya pAke che tema ahIM karyuM dhAnya pAke che? tenA javAbamAM jaNAve che ke-he bhavya jIvo! Aje A vyAkhyAna rUpI megha sArA daSTAto rUpI jala varasAvIne kaSAya rUpI tApathI pIDAelA manuSyanA hadaya rUpI bhUmine cAre bAjuthI zAMta karIne varasatA varasato baMdha paDaye chate tame sAta kSetra rUpI jamInamAM dravya rUpI anAjanuM vAvetara kare. jema varasAda varasate baMdha paDe tyAre vAvetara thAya che, tevI rIte vyAkhyAna rUpI megha baMdha paDe, tyAre tame sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvikA, jinabiMba, jina citya ane zrutajJAna rUpI sAta kSetramAM tamArA dhanane parama ullAsathI vApare. jethI tamArA puNyathI sAta prakAranA vyasana rUpI sAta ItinA bhaya vinAnuM vividha prakAranuM dhAnya utpanna thAya. khetI karyA pachI ativRSTi anAvRSTi vagere sAta Itiene (upadrane) lIdhe vAveluM dhAnya nAza *
Page #564
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkakhUraprakaraspaTArthIdira pAme che ne sAta ItithI rahita evuM te vAvetara vividha prakAranAM dhAnyane Ape che tema A sAta kSetramAM sAta prakAranA vyasana rUpI upadravanA bhayathI rahita vApareluM dhana paNa tamane aneka prakAranAM puNyAnubaMdhi puNyanA sukhane ApanAruM thaze, ema samajIne bhavya chAe sAta kSetramAM lakSamIne sadupaga jarUra karavo joIe. ane teja vyAkhyAna sAMbhaLavAne baro sAra che. e jarUra yAda rAkhavuM joIye. 156 avataraNa-have vyAkhyAnanA phalanuM 75 muM dvAra jaNAve che - (zArdUSiIritavRtta) vRSTe dharmakathopadezasalilaibhavyorvarAyAM gurA- vande saMyamadhAnyasaptadazaka rUDhaM kriyaamaarutaiH| spaSTaiH spaSTaguNaM vizodhitamataH zAlyAdizasyodgamaM, 12 15 16 13 syAdevodyamarakSapAladalitApAyaM phalasphAtimat // 157 bhavyajana rUpa jamIna para gurUmegha upadezapANine, varasAvatA te kAla sattara bheda saMyama dhAnyane; vAvatA anukUla pavane teha zuddha banAvatA, udyama rakhopA vigha TALI tAsa rakSaNa sAdhatA. 1 phalanA pravara vistArathI ati dIpatA zAtyAdie,
Page #565
--------------------------------------------------------------------------
________________ 552 zrIvijayapadyasUrikRtasarasa upaje mekSa athavA svarga saMyama phala maLe; pavana zubha kiriyA ahIM guNi samiti jANIe, 2khavAla zubha upayoga vIllAsa kadi nA bhUlIe. 2 lekArtha -gurU rUpI megha dharmakathAnA upadeza rUpI pANI vaDe bhavya jI rUpI pRthvI upara varase chate sattara prakAranA saMyama rUpI dhAnyane vAvyuM. te anukULa kriyA rUpI pavana vaDe vizuddha karAyuM. AthI spaSTa guNavALA, udyama rUpI rakhavAle dUra karelA upadravavALA tathA phalanA vistAravALA zAlyAdi dhAnyanI utpatti thAya ja. 157 spaSTArthajema meghanI vRSTi thavAthI ane anukULa pavana tathA sArA rakhavAlanI dekharekhathI avazya sArA dhAnyanI utpatti thAya che ja, tevI rIte gurU rUpI meghanI vRSTi varasatAM saMyama rUpI dhAnyanI utpatti thAya che. te bImA jaNAvatAM graMthakAra kahe che ke gurU rUpI mela dharmanI kathA dvArAe upadeza devA rUpI pANI vaDe bhavya jIva rUpI pRthvI upara varasya chate bhavya jIe sattara prakAranA saMyama rUpI dhAnyane vAvyA pachI tene anukULa pavananI jarUra paDe che tema A saMyama rUpI dhAnyane paNa anukULa zubha kiyA rUpI pavana vaDe zuddha karyuM eTale niraticArapaNe cAritra pADyuM. ane ugelA dhAnyane rakhavAla vaDe sAcavavAnI jarUra paDe che tema ahIM udyama rUpI rakhavAle aneka prakAranI muzIbatene dUra karI, tethI spaSTa guNavALAM ane phalanA vistAravALA
Page #566
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaraprakaraspaSTAthadiH 553 zAlyAdi dhAnyanI utpatti sArA pramANamAM thAya che tema ahIM paNa sattara prakAranA saMyama rUpI dhAnyanI puSkaLa utpatti thAya che ja. mATe saMyama rUpI dhAnyane zuddha kiyA vaDe ane udyama vaDe sAcavIe, te tenuM mokSa ane svarga rUpI phaLa avazya maLe che. 157 avataraNuM-have 76 muM vihAra dvAra kahe che - che zrAvRtta che 'dhane zItoSNakAle prathamavayasi tatkarma kurvIta vidvAn , 7 8 10 9 14 15 16 12 13 17 vada yenAnte syAtsukhIto vayamapi tadihA'vetya ku vihaarm| 20 21 22 23 nAnAhattIrthayAtrA zrutadharanamanaM saMzayAntaH zrutAyaH, 25 zuddhAnopadhyavAptiH pravacanamahimA mUDhabodhAdhato yat // 158 vidvAna divase ne ziyALe tima unhALe te kare, je kAryathI rAte ja varSAkAla chellI umare anukrame sukhane lahe ethI ame A sthAnathI, karIe vihAra sutIrthayAtrA lAbha hAya vihArathI. 1 namana kRtadharane vinAze saMzA zrata navuM maLe, AhAra upAdhi zuddha maLatI dezanA saNavA maLe mUDha janane tehathI zAsanataNI suprabhAva , muni vihAre lAbha evA sevaje te sajA ? 2
Page #567
--------------------------------------------------------------------------
________________ 554. zrIvijayapadyasUrikRta lekArtha -vidvAna mANase divase, ziyALAmAM ane unALAmAM, temaja pahelI vayamAM te kArya karavuM joIe jethI ane pite sukhI thAya. teja kAraNathI ahIM ame paNa te lAbhane jANIne ahIMthI vihAra karIe chIe. kAraNa ke tethI 1. judA judA arihaMtanA tIrthonI yAtrA thAya, 2. siddhAntanA jANakAra evA gurU vagerene namaskAra thAya, 3. zAstranA saMzayane nAza thAya, 4. zratajJAnane lAbha thAya, 5. zuddha. anna ane upadhinI prApti thAya, ane 6. mUDha janane pratibaMdha karavAthI jinazAsananI prabhAvanA thAya. 158 spaSTAthe-vihAra zA mATe karavo joIe tenuM kAraNa jaNAvatAM graMthakAra kahe che ke vidvAna mANase divase, ziyALAmAM, temaja pahelI uMmaramAM eTale yuvAvasthAmAM te kAryo. karavAM joIe ke jethI anukrame divasanA aMte eTale rAtrImAM zIyALA ane unALAnA aMte eTale comAsAmAM tathA : yuvAvasthAne aMte eTale vRddhAvasthAmAM sukhe rahI zakAya. AvuM jANIne he bhavya jI! ame paNa ahIMthI vihAra karIe chIe. ke jethI 1. jhASabhAdika judA judA arihaMta bhagavaMtenA tIrthanI yAtrA thAya. 2. siddhAntanA jANakAra gurU vagerene praNAma thAya. 3. zAstra bhaNatAM thayelA saMzayane nAza thAya, 4. zratajJAnane lAbha thAya, 5. zuddha AhAra tathA upadhine lAbha thAya. vaLI 6. saMsAranA mehita chane pratibaMdha pamADavAthI jinazAsanano mahimA paNa vadhe. A . cha prakAranA lAbha vihAra karavAthI thAya che. 158 avataraNa:-77 muM kAtika cAturmAsa dvAra kahe che -.
Page #568
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUraprakaraspaSTAthadi: papapa.. - - * 16 ( zAstraviDatavRtta) vyAkhyAnAmbudharopadezasalilaiH suzrAddhacetaH saraHpUrtiH kIrtinadItatirmalarajazchittizca yatrAbhavat / bAlazrAvakabhekakekipaThanasvAdhyAyakolAhalaM, 13 12 10 8 11 satkRtyAnnaphalAya vo bhavatu tadvarSAcaturmAsakam // 159 kArtika caturmAse jihAM vyAkhyAna uttama meghanA, upadezajalathI cittarUpa taLAva pUraNa zrAddhanAM kIrti nadI supravAha vahe che pApa raja dUra thAya che, bAla zrAvaka deDakAne mera zabda suNAya che. 1 zrAvakataNa bAlaka kare abhyAsa te zabda ahIM, satkRtya rUpI ghAnya phala denAra nIvaDe te sahI, kArtikI comAsAne dAnAdithI ArAdhIe, samatA kSamAdika guNa dharIne mukitanA sukha pAmIe. 2 lekArtha-je kArtika comAsAne viSe vyAkhyAna rUpa meghanA upadeza rUpa jala vaDe suzrAvakanuM mana rUpIsarevara bharAI jAya che, ne kIrti rUpI nadIne pravAha cAle che, pApa rUpI rajane nAza thAya che, vaLI jemAM bAla zrAvake rUpI deDakA ane meranA paThana tathA svAdhyAyana kelAhala.
Page #569
--------------------------------------------------------------------------
________________ para zrIvijayapadmasUriSkRta- thaI rahyo che te kArtika cAmAsu tamArA satkRtya rUpI dhAnyanA lane mATe thAo. 159 spA :-ahIM kArtika cAmAsAnu varNana karatAM graMthakAra jaNAve che ke jema cAmAsAmAM varasAda AvavAthI sarovara pANIthI bharAI jAya che tevI rIte kArtika cAmAsAne viSe gurUnA vyAkhyAna rUpa megha jANavA ane temAM upadeza rUpI jala jANavuM. te jala vaDe karIne suzrAvakanA mana rUpI sAvarA bharAya che. ( chalakAya che ) athavA tA A upadeza rUpI pANIthI suzrAvakAnA mana praphullita thAya che. jema varSA RtumAM nadInA pravAha cAle che tema A vyAkhyAnarUpa medhathI prIti rUpI nadInA pravAha cAle che. jema cAmAsAnA pANInA pravAhathI dhULa vagere taNAI jAya che tema ahI vyAkhyAna rUpo megha varasavAthI pApa rUpI rajanA nAza thAya che. jema cAmAsAmAM deDakAnA tathA meAranA zabda saMbhaLAya che tema ahI khAla zrAvakA rUpI deDakA tathA mAranA paThana eTale gokhavuM tathA svAdhyAya eTale bhaNela sabhArI javuM te rUpI kAlAhala saMbhaLAya che. tathA cAmAsAmAM aMte dhAnya pAke che tema huM bhavya jIve! ! A kArtika cAmAsu tamane satkRtya rUpI anAjane ApanArUM nIvaDeA. A aAkamAM ASADha cAmAsAnI zarUAtathI mAMDIne bhavya jIvAe gurU mahArAjanI pAse je je lAbha meLavyA te sampUrNa lAbhanI bInA jaNAvI che. te vyAjabIja che. cAmAsAmAM karelI khetInA lAbha chevaTe ja maLe che. 159 avataraNa:--have kArtika cAturmAsanA pAraNAneA upadeza kahe che:
Page #570
--------------------------------------------------------------------------
________________ 17* zrIkapUraprakarapachAryAdi ( zAstraviNajitavRttam) cAturmAsikamekapAraNadinaM nUnaM phalaM prApnuyAt , 12 13 10 6 netu(bhartRrSikamadhyavApa na kathaM zreyAMsa ekAtyapi / 13 15 14 16 sthAnasthAnanikhAtakoTivibhavaH koTIzvaraH kiM bhavet , 18 21 21 22 17 koTimalyamahAmaNiM karatale kiM khelapannAparaH // 160 cAra mAsika tapa taNuM phala pAraNA dina pAmIe, . zreyAMsa AdIzane karAvI pAraNuM ekaja dine, varSanuM phala pAmate kahevAya che keTIzvarA, kroDa dhanane dATatA karamAM khilAve te nA. 1 kArca-eka pAraNane divasa nakkI comAsAnA tapa saMbaMdhI phalane prApta kare che, daSTAnta ApatAM jaNAve che ke zuM zreyAMsakumAre rASabhadevane pAraNuM karAvIne varSanA tapanuM phala nathI meLavyuM? ThekANe ThekANe kroDa dravya jamInamAM dATanAra zuM keTIzvara thAya? ane bIje hathelImAM koDa mUlyanA . mahAmaNine khelAvanAra mANasa zuM keTIzvara na kahevAya? arthAt bane jaNa keTIzvara kahevAya che. 160 pArtha -A comAsAmAM paNa pAraNAne divasa cAra mahinA sudhI karela tapanA phaLane prApta karAve che. A bAbatamAM zAstrIya daSTAnta ApatAM jaNAve che ke zreyAMsakumAre.
Page #571
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 258 zrIvijayapaddhasUrikRta prathama tIrthakara zrISabhadeva jinevarane zeraDInA rasathI pAraNuM karAvIne zuM varSanA tapanuM phala nathI meLavyuM? arthAt zreyAMsakumAre pAraNuM karAvIne eka varSa tapanuM phaLa meLavyuM che. A bAbata vyAvahArika udAharaNa ApIne paNa samajAve e che ke jeNe ThekANe ThekANe koDa dravya bhUmimAM dATI rAkhyuM heya te koThAdhipati kahevAya che, tema hAthamAM koDa dravyanA mUlyavALA mahAmaNine khelAvate bIje mANasa zuM kaTIzvara na kahevAya? arthAt te paNa keTIzvara kahevAya che. tevI rIte pAraNAne divase bhAvapUrvaka pAraNuM karAvanAra paNa mAsI tapanA phalane meLave temAM kAMI navAI che ja nahi. A lokanuM rahasya e che ketapasyA karanAra bhavya jIne te karmanirjarAdi lAbha jarUra maLe ja che. paNa temanA guNanI anumodanA karIne parama ullAsathI dAnanA pAMca bhUSaNa sAcavIne je bhavya jIva tapasvine pAraNuM karAve, temane paNa bahuja lAbha maLe che. Aja muddAthI zraddhALu bhavya jIvo paryuSaNAdika parvane prasaMge tapasvine pAraNuM - karAvI jinanAma karmane baMdha vagere apUrva lAbha meLave che. 160 * * . . - avataraNa:-have be lokamAM kamasara dAnane prabhAva -jaNAvIne 78 muM saMghanI pUjAne ucita upadezanuM dvAra (zavitrItivRtta) jIthairRtadharmaghoSaNapuraskArAtparAmunnati, 9. S9. nItaM yacca dadAti bhUtimatulA zrIzAlibhadrAdivat /
Page #572
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaraprakaraspaSTAthadi: 559 16 17 15 13 14 18 tanniHsattvatiraskriyA laghu kalau dAnaM tvayollAsitaM, 21 22 20 19 24 23 24 25 28 26 kaiH kairbhadra ? punaH phaliSyati phalaistatte jino vetti yat 161 tIrthakaroe vratataNI ne dharma kerA dezanA, detAM kahyuM je mukhya tima zrI zAlibhadrAdikataNA; dRSTAMtathI je atula lakSmI ApatuM denArane, te dAna dIdhuM pariharI te Aja kaMzsAIne. 1 Apaze uttama phale kevA tane te jANatA, jinarAja zIlatapa bhAvanAne dAna paNa ArAdhatA; zrIsaMgha kerI pUjanA bhavi jIva puNya pAmatA, vastupAlAdika pare bahu lAbha unnati sAdhatA. 2 kArtha -tIkaroe je dAnane vrata ane dharmanI dezanA detAM mukhya jaNAvIne heTI unnatine pamADAyuM che ane je zrIzAlibhadra vagerenI jema apUrva AbAdIne Ape che te dAna kaliyugamAM kaMjusAIne tiraskAra karIne te jaladI prakAzita karyuM (dIdhuM) che. tethI he bhadra! te dAna kayA kyA phalo vaDe tane phaLaze te (vAta) te zrojinezvara deva jANe che. 161 5STAtheje dAnane tIrthakarAe vrata ane dharmanI dezanA detAM mukhya kahyuM che. kAraNa ke vratane viSe paheluM , ahiMsA vrata kahyuM tethI temAM abhayadAna vagerenI mukhyatA ane je zIzAsita jaNAvIne ke dAnane vata
Page #573
--------------------------------------------------------------------------
________________ 560 zrIvijayapadhasUrikRta che, kAraNa ke sava ne abhayadAna ApavAthI ahiMsA. vratanuM pAlana thAya che. vaLI dAna, zIla, tapa ane bhAva ema cAra prakAranA dharmane viSe paNa pahele dAna dharma kahyo che tethI dharmamAM paNa dAnanI mukhyatA tIrthakaree kahI che. vaLI je dAna zAlibhadra vagerenA draSTAMte apUrva AbAdone, Ape che. kAraNa ke zAlibhadranA jIve pUrva bhavamAM sAdhune khIranuM dAna ApyuM hatuM te dAnanA prabhAvathI temane zAlibhadranA bhavamAM apUrva RddhinI prApti thaI. evI rIte bIjA. paNa dAnanA daSTAMta bIjA graMthamAM jaNAvyA che. AvA prakAranuM dAna he bhadra! A kaliyugamAM te kaMjusAIne tiraskAra karIne udAra bhAvathI dIdhuM che tethI te dAnanuM tane zuM zuM apUrva phaLa maLaze te to kevalI bhagavAna ja jANe che. eTale A dAnathI tene zA zA uttama lAbha thaze te kevalI zrI jinevaradeva sivAya bIjuM kaI jANI zake nahI. 161 avataraNa cAlu prasaMge zrI saMgha pUjAne prabhAva jaNAve che - (zArdU vijhItivRtta) mAnyastIrthapateH parigraha iva kSmApasya saGgho dhruvaM, 13 8 9 12 1 dhanyo yasya gRhAGgaNaM sa caraNAmbhojaiH punItetarAm / 16 17 15 16 17 18 19 20 20 21 kiM brUmaH phalamasya tadbharatavadyo'rcatyamuM saMmadAt , 25 23 24 26 29 - 2 zrIrapyasya gRhe sthirA pratibhuvaH zrIjanapa ime // 162 27
Page #574
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI kapUraprakAraspaSTAthadira pa1 mAnya che jima bhupane maMtrIza Adika tima ahIM, - tIrthapatine mAnya che zrI saMgha jasa gharanA sahI; AMgaNe Aveja te jana dhanya pUjana phala ghaNuM, bharatacakI taNI pare pUjana kare je saMghanuM. 1 tenA ghare nizcala banI lakSmI ghaNI kAyama rahe, prabhucaraNa che sAkSI temAM dhanya kSaNa e lahe. ratnakhANa samAna saMghe jIva jinanA bahu vase, kevala gaNadhara taNA zratapavI AdikanA vase. 2 zlokArtha -jema rAjAne maMtrI vagere parivAra mAnya che tema zrItIrthakarane paNa saMdha ni mAnavA lAyaka che, mATe te saMgha je bhavya jIvanA gharanuM AMgaNuM pitAnA caraNa kamala vaDe pavitra kare che te jIva dhanya jANa. tethI saMghanI pUjA karanAra jIvane (apUrva) phala ame zuM kahIe ? mATe zrIbharata cakravatInI jema je A saMghanI harSathI pUjA kare che tenA gharane viSe lakSamI sthira thaIne rahe che temAM A zrIjinazvara deva sAkSI rUpa che. 162 spArtha:-zrIsaMghanI pUjyatA jaNAvatAM graMthakAra kahe che ke jevI rIte rAjAne tenA maMtrI vagere mAnavA : lAyaka che tema zrI tIrthakarane paNa saMgha nize mAnavA lAyaka che. mATe ja kahyuM che ke A zrIsaMgha je purUSanA gharanuM AMgaNuM potAnA caraNa kamala vaDe pavitra kare che eTale jenA ghera saMghanA pagalAM thAya che te purUSa dhanya che. AvA -
Page #575
--------------------------------------------------------------------------
________________ paMdara vijayapadmasuriSkRta zrIsaMghanI bhakti karanArane zuM apUrva phala maLe ? te te ame kevI rIte kahI zakIe ? athavA saMghanI pUjA karanAra bhavya jIvane maLatAM apUrva uttama phaLanuM varNana amArA jevA chadmastha jIvA karI zake ja nahi. mATe zrIbharata cakravartInI peThe je zrIsa MghanI bhakita kare che eTale temanuM bahumAna bhakti Adara satkAra vagere kare che tenA ghera lakSmI sthira thaI ne rahe che. A khAkhatamAM te jinezvara devA pAte ja sAkSI rUpa che. A khAkhatamAM vizeSa mInA meM zrIsa vegamAlAmAM vistArathI jaNAvI che. 162 avataraNa:--have e AAkamAM 79 su' phAgaNu cAmAsAne ceAgya upadezanuM dvAra kahe che:-- " rAjU vijhIhitavruttam // 5 4 6 ra 3 nItvA kSetre pavitre ghanasamayamamI saMyatA rAjahaMsA 9 pa0 18 18 svattatsthAne vijahuH sukRtibhiranizaM jADyazItaM ca 93 re 11 14 15 pa 16 zIlakSaumaistapo'gnivrataniyamagRhairbhAvanAgandhatailai 20 mitram / 22 21 23 24 kSetrAcAryArkagobhirhimasamaya caturmAsakaM tanmude stAt // // sAdhu rUpI rAjahaMsa sukSetra cAmAsu rahI, zItakAla te te sthAna vicare puNyavata narA saDDI; 163
Page #576
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUraprakaraspaSTAryAdi 560 - . zIla vastra tapa analathI vrata niyama gharathI ane, bhAvanA zubha telathI AcArya ravi teje ane. 1 ajJAna ThaMDI dUra kare mAsuM phAgaNa mAsanuM, tamane ane AnaMda dAyaka jeha kAraNa puNyanuM vastrAdi kAraNe pAMca haratA zItane jaladI ahIM, zIlAdi kAraNa pAMca paNa ajJAnane haratA sahI. 2 blekArtha-A sAdhu rUpa rAjahaMse pavitra kSetramAM varSARtune gALIne te te sthAnamAM vicaryA ke jyAM puNyavaMta evA teoe zIla rUpI vastro vaDe, tapa rUpI agni vaDe, vrata ane niyama rUpI ghara vaDe, bhAvanA rUpI sugandhidAra tela vaDe ane AcArya rUpI sUryanA kAraNe vaDe dararoja jaDatA (ajJAna)rUpI TADha dUra karI, te phAgaNa comAsuM tamane AnaMdane mATe thAo. 163 spaSTArtha:-have sAdhuone rAjahaMsanI sAthe sarakhAvatAM phAgaNa comAsuM teoe zI rIte pasAra karyuM? te bInA jaNAvatAM graMthakAra kahe che ke pavitra kSetramAM varSARtu gALyA pachI te sAdhuoe te te sthAnemAM vihAra karyo ke jyAM vihAra karatAM teoe pitAnI ane bIjA bhavya jIvonI jaDatA eTale ajJAna rUpI TADhane dUra karI. ajJAna rUpI TADhanuM nivAraNa kevI rIte karyuM te jaNAve che. vastrothI TADhanuM nivAraNa thAya che tethI temaNe zIla rUpI vastro dhAraNa karyo. agnithI TADha dUra thAya che tethI te sAdhuoe tapa rUpI.
Page #577
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa64 zrIvijayapadhasUrikRta agnithI TADha phara karI. gharamAM rahevAthI TADha dUra thAya che -tethI temaNe vrata ane niyama rUpI gharamAM nivAsa karyo. telanA mardanathI TADhanI asara ochI thAya che. tethI temaNe sArI bhAvanA rUpI sugaMdhidAra telanuM mardana karyuM, sUryanAM kAraNe vaDe TADha dUra thAya che, tethI temaNe AcArya rUpI sUryanI vANI rUpI kIraNenuM niraMtara sevana karyuM ne TADha dura karI. A pramANe temaNe pitAnI ajJAna rUpI TADha dUra karIne phAgaNa comAsuM pUruM karyuM. te phAgaNa comAsuM sarvene AnaMda ApanArUM thAo. 163 avataraNa-eja phAgaNa comAsAnI bInA vistArathI bIjI rIte samajAve che - che ravizohitaram | 1 5 20 23 24 21 22 cAturmAsikaparvasaMbhavatapo vaDhnestadAvazyaka* bhrazyatkarmadalocchritacchagaNakastome'tra bhasmIkRte / mAtarvandanake mukhAMzukavidhivyAjAdvikIrNe sati, dhanyo'rhadguNaphAlguno gatarajAH syAdAgamAmbhaH plavAt 164 cAmAsI parva viSe thayelA chaTra tapa rUpa agnimAM, comAsI pratimaNe paDatA karmachAMNa ghaDIkamAM rakha have tehanI te vAMdareja prabhAtanA, muhapattinA calane uDatI snAnathI zrutajala taNuM. 1
Page #578
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrokarpUraprakaraspaSTAthAdi: arihaMtanA guNa rUpa uttama mAsa phAgaNa nila, hAya tasa ArAdhanAmAM bhAva rAkhA ujvale; pa karaNI pApaharaNI bhAgya kamala vikAsanI, puNyavatA sAdhane nita sAdhanA e panI. 55 zleAkA :--cAmAsI parvathI utpanna thaelA taparUpa agninI aMdara te ( cAturmAsanA) parvanA pratikramaNa vaDe paDatAM karmanAM dalarUpa uchalatAM chANAMnA samUha bhrama thaye te arihaMtanA guNa rUpa dhanya evA phAlguna mAsa Agama rUpa jalanA snAnathI pApa rUpe raja rahita thAya che. 164 spaSTA : arihaMta prabhunA guNu rUpI phAgaNa mAsa siddhAnta rUpI pANImAM snAna karavAthI karma rUpa rajathI rahita thAya che te jaNAvatAM graMthakAra kahe che ke cAmAsI parvamAM karelA chaTThatapa rUpI agninI aMdara cAmAsI parvanA pratikramaNu karavAthI paDatAM ( uddayamAM AvIne bhAgavAI jatAM) evAM karmAMnA daliyAM rUpI uchaLatAM chANAMnA samUha bhasma (rAkha) thaI jAya che. bhasma thaI gaela te karmarUpI daliyAM prAta:kAlamAM karavAmAM AvatAM vandenane viSe muhupatti palevavAnA nhAne eTale mukhavastrikAnA paDilehaNathI cAre tarapha uDI gaye te eTale cAturmAsika tapanA prabhAvathI ghaNAM karma daliyAnI nirjarA thaI javAthI arihaMtanA guNurupI vakhANavA lAyaka evA A phAlguna mAsa (eTale phAlguna mAsamAM tapa karanArA AtmA) Agama rUpa jalanA snAnathI ( AgamanA abhyAsa tathA zravaNAdithI) pApa rahita thAya che. 164
Page #579
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa6 zrIvijayapadyasUrikRtaavataraNa -have 80 muM kalyANakanA divasanA varNanavALuM dvAra kahe che - (3pativRtta) 64 , spardhA mahatsu naravAka zukavat klamAya, - 11 6 9 10 8 7 - sa purA pati nA samarthako 13 12 mAM hi paMcamaguNasthitimuktiyogyA:, 17 15 16 19 18 zrAddheSu tajinamahe'nucitendratA'pi // 165 meTA taNI sAtheja spardhA kheda denArI bane, manuSyavANI jema zukane pada maLeja samarthane, iMdra cothe pAMcame guNa sthAnake sthiti zrAddhanI, teja kAraNa iMdratA nA yogya jANe zrAddhanI.165 zlokAtha-jema manuSyanI bhASA popaTane zrama mATe thAya che tema meTA purUSonI sAthe spardhA (Da) zramane mATe (thakavanArI) thAya che. e vAta sAcI che ke samartha mANasa egya sthAnane pAme che. kAraNa ke manuSya pAMcamA guNasthAnakane egya ane mekSe javAne lAyaka hoya che, te kAraNathI jinezvaranA kalyANakane viSe zrAvakenuM InapaNuM vyAjabI nathI. 165 spadArtha -manuSyanI bhASA piTane zrama mATe thAya
Page #580
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaraprakaraspaSTArthIdi: 567 che. athavA pipaTane manuSyanI bhASA zIkhaDAvavAmAM Ave te te ghaNI mahenate paNa kAMIka kAMIka manuSyanI bhASA bolI zake che. paraMtu manuSyanA jevuM pUrepUruM belI zakto nathI. tevI rIte moTA purUSonI sAthe spardhA (ahaMkAra; hoDa) karavI te paNa thakavanArI (kheda upajAvanArI) thAya che. e vAta sAcI che ke samartha mANasa egya sthAnane pAme che. tethI utkRSTathI dezavirati hoya te pAMcamA guNasthAnake vartanArA kahevAya, temaja teo mokSe javAnI yegyatAvALA paNa che. kAraNa ke vratadhArI zrAvakone pAMcamuM dezavirati nAme guNasthAnaka hoya che. temaja A manuSya bhava pAmIne ja mekSe jaI zakAya che te kAraNathI jinezvaranA kalyANakane viSe zrAvakene indra jevA mAnavI, te vyAjabI nathI. samajavuM joIye ke-devatAone utkRSTathI paNa zarUAtanA mithyASTi guNasthAnaka vagere cAra ja guNasthAnaka hoya che ane zrAvakane te dezaviratinI apekSAe pAMcamuM guNasthAnaka paNa hoya che te pAMcamuM guNasthAnaka cethA guNasthAnathI anaMtaguNa vadhatI vizuddhivALuM che. A rIte zrAvakapaNAmAM ane iMdrapaNAmAM pharaka samaja. 165 avataraNu-je kalyANakane divasa hoya te zreSTha che eTaluM ja nahi paraMtu dareka varSane te divasa paNa zreSTha mAnavo joIe, te jaNAve che - | ( va tiruvRtta) kalyANakaM ca divase dhuri yatra so'ti 7 10 11 12 8 9 ra zreSThaH sa eva divasaH punraagto'yyH|
Page #581
--------------------------------------------------------------------------
________________ 568 zrIvijayapamasUrikRta zrIvIramokSadivasodbhavadIpaparva, 18 14 pa 17 18 15 yadvattataH sukRtino'tra maho'nuvarSam // 166 zrIvIranA nirvANathI utpanna dIvAlI pare, je dine jinarAjanuM che mukhya kalyANaka khare; teja uttama dina mAnyo Ajeja tamane puNyathI, varSe dareka karaMta occhava puNyavaMtA raMgathI.166 kArtha -vaLI je divase jinezvaranA kalyANaka thayA hiya te divasa ati zreSTha gaNAya che. pharIthI Avele te divasa paNa uttama ja mAnavo joIe. tethI puNyavaMta chAne Ane uddezIne dara varSe parva (AnaMda, ArAdhanA) hoya che, jema zrI vIra prabhunA mekSa divasathI utpanna thaela dIvALI parva dara varSe mahatsavakArI parva tarIke gaNAya che. 166 pArtha:--je divase jinezvaranuM kalyANaka thayuM hoya te divasa ghaNe zreSTha gaNAya che. jinezvaranAM pAMca kalyANake kahyAM che. tenA nAma 1 cyavana kalyANaka, 2 janma kalyANaka, 3 dIkSA kalyANaka, 4 kevalajJAna kalyANaka ane pAMcamuM mokSa kalyANaka. e pramANe eka eka jinanAM pAMca kalyANaka heya che, temAMnuM je je tIrthakarane AzrIne je je divase kalyANaka thayuM hoya te kalyANakane mULa divasa te ghaNe ja pavitra gaNAya che, kAraNa ke tevA prasaMgavALo divasa amuka TAIme ja Ave che. vAraMvAra AvatA nathI. te pramANe dara varSe pharIthI
Page #582
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaraprakaraspaSTathodira Ave che te divasa (tithi) paNa uttama ja che, kAraNa ke te divasa paNa zrIjinezvaranA kalyANakanA mULa divasanI yAdagIrInuM kAraNe thAya che. jema zrI vIra prabhunA mekSa kalyANakanA divasathI utpanna thaela dIvAlI parva (Ase vada amAsane divasa) dara varSe divAlI tarIke ujavAya che tethIja dara varSe Avata te te kalyANakane divasa puNyavaMta purU parva rUpa ja gaNe che. athavA puNyavaMta purUSa te divasane parva tarIke gaNane -tapazcaryAdi karavA dvArA ArAdha. 196 avataraNu-eja vAtane daSTAnta ApIne samajAve che - ( zAMtijhAjhuttama) devairjinasya yadi janmamahAdi cakre, 10 na zrAvakairanukRtiH kriyatAM tadeSAm / svazakradantimadatuMburugAnarambhA 17 13 19 2 2 18 21 nRtyAdi cedbhuvi na ko'pi tataH karotu // 167 janma occhava Adi karatA jema devo tehanI, pere kare zrAvaka sadA jima svarga mAMhe iMdranI; apsarAnuM nRtya tuMbarU gAna erAvaNa karI, tema ahI paNa nRtya Adika jarUra hoya pharI pharI.167
Page #583
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa70 zrIvijayasUrikRtazlekArtha -je dee jinezvaranA janma mahotsavAdi karyA hatA, te zrAvakoe temanuM anukaraNa (te pramANe) na karavuM joIe? arthAt jarUra karavuM joIe. jema svargamAM arAvata hAthIne mada, tuMbarUnuM gAna ane raMbhAnuM nRtya vagere che te pachI pRthvI upara mada, gAna ane nRtyAdi zuM kaI na kare? arthAta kare ja 167 5STArtha--ahIM graMthakAra kahe che ke je eke sAruM kAma karyuM hoya tenuM bIjAe anukaraNa kema na karavuM? athavA je zubha kArya hoya tenuM kareluM anukaraNa paNa sArUM ja gaNAya che, tethI jaNAve che ke je Indro sahita dee jinezvaranA janma mahotsava vagere karyA hatA to zrAvake e paNa te kema na karavA? arthAt jinezvaranA A janma kalyANakAdinA utsava zubha hovAthI zrAvakoe paNa tenuM anukaraNa karavuM, te lAbhadAyI che. A bAbatamAM daSTAnta ApatAM jaNAve che ke je svargamAM rAvata hAthIne mada, gAna ane nRtyAdi che to pachI A pRthvI upara keIe mada, gAna ane nRtyAdi na karavAM? athavA A lekamAM paNa te te kAryo karavAmAM kAMI vadhe cheja nahi. (A lekamAM paNa te kArya karI zakAya che) tAtparya e ke devonI jema zrAvake e paNa jinezvaranA janma kalyANadikanA mahotsava jarUra karavA joIye. tethI samyagdarzanAdi guNonI nirmalatA ane zrI jinazAsananI apUrva prabhAvanA thAya che. 167 avataraNa -have be lekamAM 81 muM mahApUjAnA svarUpanuM dvAra kahe che -
Page #584
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa71 zrI karaprakaraspaSTAthadi: ( vasatigttama ) jainAcaryA'pi navabhiH kusumairazoka jo vamavazavasevA I 10 8 12 13 14 15 lakSArcanena tu phalaM jina eva vetti, sadbhasthakAlaghanasiktamubIjavattat // 168 navapuSpathI jina pajatA mALI azoka bahu lahI, saMpatti ane thAya svAmI navanidhAna taNe ahIM lakSa dhana kharacI karelI pUjanA ati phala dIye, jeha jANe kevalI jalasikata bhU bIja jima dIya. 168 zlokArtha -azoka nAmane mAlI nava phUla vaDe jinezvaranI pUjA karavAthI adhika adhika lakSamIvALe thaI nava nidhAnane svAmI thaye. to pachI lakSa dravya vaDe pUjA karavAthI je phala thAya te to kevalI jANe che. jema sArI bhUmimAM raheluM ane cagya kAle meghathI siMcAeluM uttama. bIja phaLa Ape tema ahIM samajavuM. 168 pArtha -DA dravyathI karelI jinezvaranI pUjA paNa aneka gaNuM phaLa Ape che, vagere bInA jaNAvatAM graMthakAra. kahe che ke azoka nAmanA mAlIe nava phUle vaDe jinezvaranI pUjA karI tenA prabhAvathI adhika adhika saMpatti meLavatAM
Page #585
--------------------------------------------------------------------------
________________ 572 zrIvijayapadhasUrikRtameLavatAM chevaTe nava nidhAnane svAmI thaye. phakta nava phUlonI pUjAthI paNa nava nidhAnanI prApti thaI te pachI vicAra karo ke je mANasa eka lAkha dravyane kharaca karIne zrIjinarAjanI pUjA kare che tene keTaluM phaLa maLe. te te zrI jinarAjaja jANe che athavA tenuM puSkaLa phaLa chavAstha che jANI zaktA nathI. A bAbatamAM daSTAna ApatAM jaNAve che ke jema khetI karavA lAyaka uttama bhUmi hoya. ane egya vakhatasara varasAda varasato hoya ane tene viSe uttama jAtinuM bIja vAvyuM hoya te temAMthI anekagaNuM phaLa maLe ja che, tevI rIte lAkha dravya kharacIne bhAvapUrvaka zrIjinezvaradevanI pUjA karanAra bhavya jIne paNa aneka gaNuM phaLa maLe temAM * lagAra paNa Azcarya nathI. 160 avataraNa-jinezvaranI pUjAnuM AzcaryakArI phaLa zAthI -maLe te jaNAve che - ( tiruvRtta; ) vAcari pawAruM vAca___ tyAzcaryabhaMgibhiriyaM vihitA jinaaeN| kArya hi kAraNaguNena bhavettu citraM, puSpairimaitridazavRkSaphalapamatiH // Azcaryane upajAvanArI zreSTha racanA sAdhano, sAdhela pUjA tehavuM phala atula deze kAraNe
Page #586
--------------------------------------------------------------------------
________________ pas. zrIkaraprakaraspAdi: kArya have kapatarU phala hoya pArthiva puSpathI, citra ahiMyA teja kIMmata bhAvanI khoTuM nathI. 69 kArya-AzcaryakAraka racanA (AMgI) vaDe karelo jinezvaranI A pUjA phala paNa AzcaryakAraka ane atula Ape che. kAraNa ke kAraNa guNa vaDe (jevuM kAraNa hoya tevuM): nice kArya thAya che, paraMtu A pRthvImAM upajelA puSpo vaDe paNa kalpavRkSanA phalanI utpatti thAya che te Azcarya che. 169 aSTArtha-jinezvaranI pUjA AzcaryakAraka phaLa Ape che te jaNAvatAM graMthakAra kahe che ke AzcaryakAraka racanA vaDe. karelI A jinezvaranI pUjA Azcarya upajAvanAra ane atula eTale anupama samRddhi vagere phala Ape che te AzcaryakAraka nathI. kAraNa ke jevuM kAraNa hoya, tevuM kArya ni utpanna thAya che mATe temAM kAMI Azcarya nathI. paraMtu ahIM je Azcarya che te e che ke A pRthvIthI utpanna thaelA phUle vaDe jinezvaranI pUjA karavAthI kalpa vRkSa jevAM phala Ape che tevAM phela maLe che mATe Azcarya che. 169 avataraNa -have be lekathI 82 muM caitya paripA-- TInuM dvAra kahe che - (tativRttaY) apyekajainabhavanasnapanAdinA ya nAvAdupANi sukRtaM shivkudbhvdbhiH|
Page #587
--------------------------------------------------------------------------
________________ 174 zrIvijayasUrikRta 10 sthAnaM kva caityaparipATikayArjitasya, jJAtaM mahastuti tAM hRdayAni santi // 170 bhavya bhAvathI jinarAjanA snAnAdithI, mekSadAyaka puNya bAMdhyuM che tame bahu raMgathI; citya paripATI karIne meLavelA puNyanuM, sthAna kayAM? "mana"utsava stutikAra bhavya samUhanuM 170 plekArtha -bhAva pUrvaka eka jinabhuvananI ( tyAMnA biMbanI ) snAtrAdi pUjA karIne je mokSadAyaka puNya (mokSa) tame upArjana karyuM te cetyaparipATIthI meLavelA puNyanuM sthAna kayAM? hA, meM jANya mahotsavane viSe stuti karanArAonAM hRdaye te puNyanAM sthAna hoya che. 170 " spaSTAthe-eka jina bhavanamAM paNa bhAvapUrvaka jinapratimAnI snAtrAdi eTale snAtra vilepana pUjA vagere karIne tame mekSane denAra puNya upArjana karyuM, te pachI cityaparipATI eTale te sthaLamAM AvelAM saghaLAM canA bi banI pUjA vagere karavAthI meLavelA puNyanuM sthAna kayAM? tenA puNyanuM sthAna jaNAtuM nathI. tenA javAbamAM jaNAve che ke hAM vicAra karatAM jaNAya che ke te puNyanuM sthAna(AdhAra) mahotsavane viSe stuti karanArAonAM svaccha hRdayo che. 170 avataraNa -caitya paripATI karatAM thoDA dhananA kharace ghaNuM puNyane lAbha thAya che, te vAta jaNAve che -
Page #588
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI kapUraprakaraspArthAi ( pala'tativRttam ) 1 ha 3 ra 5 Y adyodiyAya sudino bhavatAM kalA vA, 10 pa 7 ha jajJe yada pavanApi hi bhUrilAbhaH / 12 17 12 15 vR caityAvalISu yadupArji zivAya puNyaM, 14 13 bhaktyA sulabhyadalapuSpaphalopahAraiH // 505 171 sulabha patrAdika thakI jinamadire kRtapUjane, mAkSakAraka puNya pAmyA che tame te kAraNe;" tamane thayA bahu lAbha ochA dravyanA kharace karI, Aje ugyA dina sudaza Aje kalA khIlI kharI.17o zleAkAtha:-Aje tamArA sArA divasa ugyeA athavA vijJAna udaya pAmsa', kAraNa ke tamane thADA dravya vaDe paNu nizce ghaNA mATeA lAbha thayA che, kAraNa ke sahelAIthI meLavI zakAya tevA patra, puSpa ane klAne jaina caitya paripATImAM bhaktipUrvaka arpaNa karIne tame je puNya upArjana karyuM. te mAne mATe thayuM. 171 spaSTA :--caityaparipATI karatAM dareka caitye puSpAdika apaNu karavAthI kevA uttama lAbha thAya che te jaNAvatAM graMthakAra kahe che ke huM bhaLye! Aje tamArA sArA divasa ugyeA che athavA uttama vijJAna uDDaya pAmyuM (prakaTa thayuM) che, kAraNa ke tame Aje thADA dravya vaDe (dravyanA kharce) ghaNA
Page #589
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa7ra zrIvijayapadyasUrikRta mATe lAbha meLavyuM che. kevI rIte meTe lAbha meLave che? te jaNAvatAM kahe che ke sahelAIthI agara muzIbata bhegavyA sivAya meLavI zakAya tevA patra, puSpa, phUla vagerene caityaparipATI karatAM dareka derAsaramAM bhakti pUrvaka arpaNa karIne je puNya tamee meLavyuM te mekSane mATe (mekSane denAruM). thayuM che. eTale puSpa, patra vagere thoDA dravyane kharaca kara- . vAthI sahelAIthI meLavI zakAya che ne mokSanuM sukha meLavavuM saheluM nathI te chatAM tamee bhakti pUrvaka patra puSpAdithI jina caityamAM prabhunI pUjA karI tethI ghaNuM puNya upArjana karyuM ke je puNyane lIdhe tamane mokSanuM sukha prApta thaze. mATe AvA prakArane je uttama lAbhane pamADanAre divasa te sAre divasa jANa. 171 avataraNa--have traNa lekamAM 83 muM "ujama'NAnuM varNana" nAme dvAra kahe che - (vivRttam ) zuddhaM tapaH kevalamapyudAraM, . 7 8 6 10 9 - sathApanAhya punaH tuja vinA 13 10 11 12 14 hRdyaM payo dhenuguNena tattu, drAkSAsitAkSodayutaM sudhaiva / 17 18 272
Page #590
--------------------------------------------------------------------------
________________ NGO zrIkaraprakaraspaSTArTAdika ekaluM paNa zuddha tapa Apeja uttama lAbhane, ujamaNuM temAM bhaLe te adhika pAme lAbhane gAyanA guNathIja mIThuM dUdha paNa temAM pa; drAkSa sAkara nizcaye te amRta jevuM jANye.172 kalekArtha -(je) ekaluM zuddha tapa paNa bahu phaLa ApanAruM che, to vaLI udyApana sahita te tapanuM zuM varNana karIe? gAyanA guNane lIdhe dUdha puSTikAraka che, te pachI drAkSa ane sAkaranA cUrNa sahita te dUdha amRta ja samajavuM. 171 spaSTArtha --have tapanA ujamaNAne mahimA jaNAvatAM kavirAja kahe che ke udyApana vinA paNa kareluM nirdoSa tapa ekaluM hoya to paNa te udAra eTale ghaNuM uttama phalane Ape che, te pachI udyApana sahita karelA te tapanuM te zuM varNana karavuM? athavA ujamaNuM sahita kareluM te tapa ghaNuM adhika phalane Ape che. ahIM daSTAnta ApatAM jaNAve che ke dUdha gAyanA guNane lIdhe puSTikAraka che athavA gAyanuM dUdha ekaluM hoya te paNa te puSTi karanArUM thAya che, to pachI temAM dUdha drAkSa (dharAkha) ane sAkaranuM cUrNa bhaLe eTale dUdhamAM te vastuo nAkhavAmAM Ave to te kharekhara amRta jevuM ja bane che, athavA adhika puSTi karanArUM thAya che, ema samajIne bhavya jIvoe dareka tapanI vacamAM ke ate yathAzakti jarUra ujamaNuM karavuM joIe. 172 avataraNa-udyAnathI tapa vizeSa zobhAne pAme che te jaNAve che - * 37
Page #591
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa78 zrI vijayapadyasUrikRta(rUdruvavRtta ) to yathA dohadapUraNena, kAyo yathA sdrsbhojnen| 7 8 12 vizeSazobhA labhate yathokte, 12 13 8 20 sUdyApane naiva tathA tapo'pi // 173 dehalA pUravA thakI zobhA vizeSa tarU lahe. tana jema zubha rasa bhejane zobhe ujamaNAthI kahe jinarAja, tapa paNa dIpatuM bahu zakitabhAva vicAratA, bhavya ughApana karaMtA ATha karma viNasatA.173 zlokothaH--jema vRkSa dehalA purAvAthI, ane jema kAyA sArA rasavALA bhejana vaDe (karavAthI) vizeSa zebhAne pAme che tema tapa paNa zAstramAM kahela vidhi pramANe sArA ujamaNuthI vizeSa zebhA pAme che. 173 5TTArthajevI rIte vRkSa dehalA purAvAthI vizeSa zabhA pAme che eTale vizeSa (sAruM, pUrNa) phaLa Ape che, tathA jema kAyA sArA rasavALA puSTikAraka khorAka khAvAthI vizeSa zebhA pAme che eTale zarIra suMdara dekhAya che, tema A tapane viSe zAstramAM kahela vidhi pramANe kareluM sAruM
Page #592
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapuraprakaraspaSTAthadika pa79 ujamaNuM paNa tapane adhika bhAve che athavA tapanuM vidhipUrvaka ujamaNuM karavAthI zAsananI zobhA vadhe che. temaja tenuM vizeSa adhika phaLa male che. mATe tapanI sAthe zakti pramANe jarUra ujamaNuM karavuM joIe. 173 avataraNa --A tapanuM udyApana siMhanA kesarAnA ATopa jevuM jaNAve che - (rUdravajJAjhuttama) 6 7 8 10 siMhastapaHpakrama eva tAvat , _duHkarmadantAvalamaNDalInAm / vadadya tasmin prakharAnivezo, 9 12 13 12 yadvattadudhApanavistaro'yam // 174 siMha jevuM tapa haNe duSkarma hasti samUhane, Apa utkaTa je ujamaNuM tAsa sama jANo ane puNya coge tapato avasara lahe bhAvika janA, dharmaNiyA dhanika karatA tapa taNuM udyAyanA.174 zlekArtha -ATha karma rUpI hAthIonI zreNine nAza karavAmAM tapane prAraMbha ja siMha samAna che te kAraNathI Aje jema tene (siMhane viSe kezarAne ADaMbarazebhe che tema te) A udyApanane vistAra jANa. 174.
Page #593
--------------------------------------------------------------------------
________________ 580 zrI vijayapaddhasUrikRta- spaSTArtha-jJAnAvaraNaya, darzanAvaraNIya, vedanIya, mahanIya, AyuSya, nAma, zetra ane aMtarAya e ATha duSTa karmo rUpI hAthIonI zreNIne nAza karavAne tapane AraMbha eja siMha samAna che. kAraNa ke jema siMhane joIne hAthIe nAzI jAya che tema jyAM A tapane AraMbha thAya che, tyAM ATha karmone nAza (nijerA) thavA mAMDe che. vaLI te hAthIene nasADavAmAM siMhane utkaTa kesarAne ATepa athavA ADaMbara kAraNa rUpa che, tema A ATha karmo rUpI hAthIonA samUhane nasADavAmAM A udyApanane vistAra paNa jarUra kAraNabhUta che. mATe tapanI sAthe ujamaNuM jarUra karavuM joIye. 174 avataraNuM--have 84 muM dhvajAropaNa dvArA jaNAve che - ( vibhItivRttama ) 11 rAjJAM cArugurUdare ca turage chatre rathe vA vRto, 8 9 - 12 10 __ lokAnAM kaTasuMDalAdiSu mayA dhaureyatAM bibhratA / kuda 14 14 15 17 naitat kvApi mahattvamApi vilasatketvagrahasto raNa- 21 19 20 24 22 23 daghaNTAvAgbhiriti dhvajastvarayate vo devtaaraadhne||1755 prAsAda upare jinataNuM dhvajadaMDa dIpe jehane, uttama dhajA rUpamahAbhivine cetave jinabhakitane
Page #594
--------------------------------------------------------------------------
________________ 581 zrIkapUraprakaraspaSTAthadi: lAbha levA vAgatI ghugharI taNA zabda karI, chatra ratha kaTa suMDalA Adi svarUpe pharI pharI, 1 janasevanA bahu vAra karatAM jeha maTAI ahIM, devaja daMDa rUpe meLavI tevI na pApe paNa kahIM; jina bhakitane anubhAva meTe te mane Aje phaLe, tethI kara jinapUjanA puNya samaya Ave maLe. 2 zlokArtha:-rAjAnA ghoDA upara catura purUSe dhAraNuM karelA suMdara ane vizAla madhya bhAgavALA chatra upara, rathamAM vADImAM temaja lekenA sAdaDI tathA suMDalAdikamAM mukhyapaNAne dhAraNa karatA meM jevI uttama meTAI jinarAjanI ArAdhanA karatAM meLavI, tevI meTAI meM bIje kaI ThekANe meLavI nathI. e pramANe jinezvaranA prAsAda upara rahelo rAyamAna (uDatA) vastra rUpI zreSTha hAthavALo dhvaja vAgatI ghugharIo rUpI vAvaDe (ghugharInA zabdathI) jaNAve che. 175 spaSTatha:-jinezvaranA prAsAda upara rahelI dhajAnuM vastra (lugaDuM) pavanathI uDI rahyuM che. tethI kavirAja tene dhajAnA hAtha jevuM mAnIne jaNAve che ke A dhajA potAnA uDatA vastra rUpI hAtha vaDe lekone belAvIne vAgatI ghugharIonA zabda vaDe ema kahe che ke he bhavya jIvo? tame A zrIjinezvara devanI ArAdhanA jaladI kare, kAraNa ke A prabhunI sevA karatAM meM je sArI moTAI meLavI che te meTAI meM
Page #595
--------------------------------------------------------------------------
________________ 582 zrI vijayapadmasUriSkRta- rAjAnA gheADA upara hAMziyAra purUSa dhAraNa karelA chatramAM ke rathamAM temaja vADI athavA magocAmAM temaja leAkeAnA sAdaDI ane suMDalA vageremAM kAI paNa ThekANe meLavI nathI, ema samajIne huM bhavya jIvA! tame paNa A prabhunI bhakita jaldI karI lyo, ke jethI mArI peThe tamane paNa sArI moTAI maLe. 175 avataraNa:--e pramANe 83 su' dvAra kahIne huve 84 su* aSTa prakArI jinapUjAnuM dvAra kahe che:~ ( AnU viItivruttam ) 2 1 3 4 5 6 naivedyaiH sajalaiH zivAdhvasukhadaM spaSTaM samaM zambalaM, cha ha 10 11 dhUpenordhvagatiH sugandhitadizAvAsena zubhraM yazaH / 14 13 12 15 . 17 16 nRsvargAdiphalaM phalaizca kalamairjenADhakA rcAtmanaH, 18 21 20 19 ra puSpailekaziraH sthitiH zivatanudapai jinAcaphalam // 176 jala sahita naivedhathI zivapatha bhAtu dhUpathI, udhva gati yaza zveta pAme var sugaMdhi vAsathI; svarga nara sukha phala thakI jinabhAva akSatapujane, puSpathI leAkAgra zivapada dIpathI phalapUjane 176
Page #596
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkaEraprakarapaNAthadi: 583 lokArtha -jala sahita naivedya vaDe jinarAjanI pUjA karavAthI mokSamArgamAM sukha ApanAra pragaTa saMpUrNa bhAtuM (kuM) maLe che. dhUpa pUjAthI uMcI gati, dizAone sugaMdhi banAvanAra vAsapUjAthI ujavala yaza maLe. phala pUjA vaDe manuSyanA ane svargAdinA sukha maLe che. akSata pUjA vaDe potAnI jina saMbaMdhI ADhaka bali karaNa rUpa pUjA thAya (jinapaNuM maLe) athavA akSata paNa maLe che. puSya pUjA vaDe lekanA mastake nivAsa ane dIpa pUjA vaDe mokSa (rUpa zarIra) maLe che, e pramANe jinezvaranI aSTaprakArI pUjAnuM phala jANavuM. 176 spaSTArtha -zrIjinezvara devanI aSTaprakArI pUjA karanAra bhavya jIvone kaI pUjAthI kayuM phala maLe che. te jaNAvatAM graMthakAra jaNAve che ke zrIjinarAjanI 1 jalapUjA ane 2naivedya pUjA karanAra bhavya jIvone mokSa mArgamAM sukha ApanAra pragaTa saMpUrNa bhAthuM maLe che. 3 dhUpapUjA karanAra bhavya jIne uMcI gati eTale manuSyagati athavA devagatinA sukha maLe che. ane durgatine nAza thAya che. dizAone sugaMdhi banAva nAra candana kapUra vagere sugaMdhIdAra 4 vAsakSepathI pUjA karavAthI ujavala yazanI prApti thAya che. prabhunI AgaLa phala mUkIne 5 phalapUjA karavAthI manuSyalaka, devaloka vagerenI prApti rU5 phaLa maLe che. tathA kalama eTale 6 akSata (zAli cekhA) vaDe pUjA karavAthI jinasaMbaMdhI ADhaka balidAna karaNa rUpa pUjA potAnI thAya che eTale tIrthakarapaNuM maLe che. athavA akSatapaNAnI prApti thAya che. 7 puSpa pUjA karavAthI lekanA agra bhAga upara nivAsa (sthAna) maLe che athavA mikSarUpI
Page #597
--------------------------------------------------------------------------
________________ 584 zrIvijayapadyasUrikRtaphaLa male che tathA AThamI 8 dIpapUjA karavAthI mekSa (rUpa zarIra )nI prApti thAya che. A pramANe jinarAjanI aSTaprakArI pUjAnuM phala yAda rAkhI bhavya jIvoe jinarAjanI dararoja aSTaprakArI pUjA karyA bAda ja bhejana karavuM joIe. 176 avataraNa-86 muM aSTamaMgala nAmanuM dvAra kahe che // zArdUlavikrIDitavRttam // 5 Adoditakevaladirasamaizvaryazca bhadrAsanAd brahmANDasya zarAvasampuTatanoryaH kAmakumbhaH purH| zrIvatsAtsugatistimeH sphuTatanunityotsavaH svstikaa17 18 19 21 22 20 nandyAvartavadadbhutAkRtikRtAnandaH sa vo'vyaajinH||177 Adarza jevI kevalathI jehanI bhadrAsane, aizvarya anupAi jAsa saMpuTathI zarAvataNuM ane brahmAMDa AgaLa kAma kuMbha samA kahA ja jinezane, zrIvatsathI zubha gati prabhunI matsya yugma prabhAvane. 1 jinanAjaNAve utsave jasaema svastikathI ane TadAra nathAvatta nAthane havAnI
Page #598
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIpUraprakAraspaSTathadi: 585 jina te tamAruM nita kare rakSaNa harA vigho sadA, kalyANa =ddhi buddhi vRddhi karata Apa saMpadA. 2 zlekArtha --jemane darpaNanI jevuM svaccha kevalajJAna prakaTa thayuM che, bhadrAsanathI asAdhAraNa ezvarya maLyuM che, zarAva sapuTa samAna zarIravALA brahmAMDanI AgaLa je prabhu kAmakuMbha jevA che, zrIvatsathI je prabhu sugatine pAmelA che, masyathI pragaTa prabhAvazAlI che, svastikathI jemane nitya occhava varte che ane nandAvartanI jema adbhUta AkRtithI AnaMda upajAvanAra te jinezvara deva tamAruM rakSaNa kare. 177 spaSTArtha:-have aSTa maMgalanuM svarUpa jaNAvatAM graMthakAra kahe che ke jemane 1. darpaNanI jevuM nirmala kevalajJAna prakaTa thayuM che athavA jema darpaNamAM dareka vastunuM pratibiMba paDavAthI te darpaNa dvArA te vastu svarUpa jaNAya che, tema jemane kevaLajJAna rUpI darpaNamAM dareka vastunuM pratibiMba paDe che athavA je prabhu tamAma padArthonA svarUpane jANI zake che. e darpaNanuM rahasya jANavuM. bIjA 2. bhadrAsana nAmanA maMgalathI jANavuM je temane apUrva ezvaryanI prApti thaI che, 3. zarAvasapuTa eTale eka zarAvaluM UMdhuM hoya ane tenA upara eka nAnuM zarAvaluM catuM hoya ane tenA upara eka nAnuM zarAvaluM uMdhuM hoya tenA sarakho A brahmAMDane eTale lokane AkAra levAthI brahmAMDane zarAva sa puTanA jevuM kahyuM che. te (brahmAMDa)mAM je prabhu 4. kAmakumbhanI mAphaka bhavya jIvonA sarva vAMchita pUrNa kare che. e zarAvasaMpuTanuM rahasya jANavuM. 5. zrIvatsathI je prabhu sArI gatine pAmyA che ema jANavuM. tathA timi eTale
Page #599
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIvijaya vasUrikRta6. matsya yugala (jeDalA)thI pragaTa prabhAvazAlI prabhu che ema jANavuM. 7. svastikathI jemane haMmezAM nija guNa ramaNatA rU5 (utsava) AnaMda vate che. 8. nandAvartathI jANavuM je jinezvara deva AzcaryakArI AkRti vaDe lekene harSa upajAve che (rAjI kare che). evA zrI jinezvara prabhu tamAruM rakSaNa kare. ema graMthakAra AzIrvAda Ape che. 107 avataraNa--have 87 muM suktinuM dvAra jaNAve che - (zAstravidItavRttam) mukteH saukhyapramANaM bhavatu suragiriH so'sti vA yojanAnAM, 8 12, 11 13 10 14 16 15 lakSaM vAdhiH svayaMbhUramaNa iti punaH so'sti rjjummaannH| 18 18 20 21 17 24 22 23 lokAtItaM tadetajjinapatirapi vA nopamAtuM pragalbho, 28 29 30 25 27 26 bhUbhugbhogAnubhUti svajanamanuvadan yadvadanyaM pulindaH // 178 merU parvata jeTaluM sukha mokSanuM hAre nahI, lAkha cojana mAna tenuM mukti sukha tevuM nahIM; eka rAja pramANa bhAkhyo svayaMbhU jaladhi sahI, mukita sukha tevuM na tasa sarakho padAratha ke ahIM. 1 kevalI jANe chatAM upamAnathI na kahI zake, mukita sukhanA jevI viSe na vastu maLI zake
Page #600
--------------------------------------------------------------------------
________________ 587 zrIkaraprakaraspaSTAdhyadi: jaMgala viSe sukha rAjyanA vadavA na sarakhI cIja maLe, te kAraNe saMbaMdhi AgaLa bhila te na kahI zake. 2. lekArtha -melanAM sukhanuM pramANa merU parvata pramANa che ema kahevuM vyAjabI nathI. kAraNa ke te to lAkha jana pramANe che. tathA svayaMbhUramaNa samudra pramANe te (mekSanuM sukha) che ema paNa kahevuM ThIka nathI, kAraNa ke te eka rAja pramANa che. paraMtu te (sukha) te lakAtIta che tethI tene bIjI upamA ApIne samajAvavAne jinapati paNa samartha nathI. jema rAjAnA bheganA anubhavane pitAnA sagAone kahevAne bhilla samartha na thaye tema ahIM samajavuM. 178 spaSTAtha-mokSanuM sukha keTaluM che ane tene kaI padArthanI sAthe sarakhAvI zakAya ke nahi? te jaNAvavAne graMthakAra kahe che ke-merU parvata meDhe gaNAya che tenA jeTaluM mekSanuM sukha kahevAya ja nahi, kAraNa ke merU parvata mATe che to paNa te te eka lAkha ejanane ja che ane mokSa nuM sukha anaMta che, athavA sauthI moTAmAM moTe samudra je svayaMbhUramaNa che tenA jeTaluM paNa mekSanuM sukha na kahevAya, kAraNa ke jo ke te samudra badhA samudrothI maTe che, te paNa te eka rAjalaka pramANa che eTale tenI eka rAjaka pramANa gaLAkAre laMbAI paheLAI che. eka rAjalakanuM pramANe asaMkhyAtA keDAcheDI jana jANavuM. tenA jeTaluM
Page #601
--------------------------------------------------------------------------
________________ 188 zrI vijayapadmasUriSkRta- khava mAkSanuM sukha kahevu, te paNa vyAjakhI nathI, kAraNake meAkSanu sukha lekamAM rahelA kAi paNa padArthanA jevuM kahI zakAya ja nahi. athavA tethIja te sukhane tIrtha karA paNa upamA ApIne samajAvI zakatA nathI. A khAkhatamAM dRSTAnta ApatAM jaNAve che ke eka bhile eka rAjAnI jaMgalamAM maradAsa karI hatI, tethI tene rAjA peAtAnA nagaramAM rAjamahelamAM laI gaye ane tyAM tene vividha prakAranAM pakavAnta vagere rAvyAM; ane nATAraMbha vagere dekhADI, vAhanamAM besADI pheravI ahu mAnada karAvyA. te bhIla jyAre pAchA peAtAnA sthAne jaMgalamAM gayA tyAre te bhAgavelA sukhanuM varNana peAtAnA kuTuMba AgaLa karI zakyA ja nahi, kAraNa ke tyAM jaMgalamAM AnA jevuM A sukha che ema jeno upamA daIne sukha samajAve. tevI vastu ja nathI. tethI jema bhIlle sAkSAt anubhavelu hatuM chatAM tyAM jaMgalamAM upamA ApavA lAyaka vastu 'na maLavAthI te sukha samajAvI zakayA nahi, tema zrI tIrthaMkara -bhagavAna paNa sAkSAt meAkSa sukhane jANe che, teA paNa tene upamA nahi hAvAthI sauMpUrNa varNana karI zakatA nathI. 178 avataraNa:--te meAkSa sukha kAne Ana MdakArI na lAge te jaNAvatAM kahe che:---- ( cAllR vijhIDitavRttam ) 3 4 1 - yatpAdAmbujabhRGgatAmavirataM bheje trilokIjano, yazcintAmaNivattadIyahRdayAbhISTArthasampAdakaH / pa Tu
Page #602
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkapUraprakaraspaSTAdi: 9 10 1 1 2 13 14 so'pyarhanmudito yadarthamanizaM tattattapastaptavAn, ra 15 589 24 21 ra 20 21 17 16 18 da nAbhISTaM hRdi kasya kasya tadaho naiHzreyasaMmaMgalam // 179 jAsa pada kaja pAsa leAkeA traNa bhuvananA dIsatA, bhramara jevA jeha citAmaNi pare sava ApatA; ISTa te savijIvanA te pUjya arihA tapa kare, jasa kAja Icchita sane te mekSa maMgala sukha karyuM. 1 zlokA :--bhamarAnI jevA traNa leAkanA jIvA jemanA caraNa kamalanI haMmezAM sevA kare che ane je (prabhu) cintAmaNi ratnanI mAphaka te bhakta jIveAnA manAvAMchita ane ApanAra che tevA zrIarihaMta paNa rAjI thaIne je mekSa ne mATe nira Mtara te te tapane tapatA hatA te mokSa rUpI maMgala kAnA kAnA hradayane ISTa na hAya ? arthAt badhA jIvAnA hRdayane iSTa hAya ja. 179. spaSTAH--jema bhramarAe kamalane seve che tema arihaMtanA caraNane traNa leAkanA prANIe seve che. vaLI jema cintAmaNi ratna IcchA thatAMnI sAtheja ISTa vastu Ape che, tema A arihaMta prabhu paNa leAkeAnA manAratha pUrA kare che. AvA zrIarihaMta prabhu paNa rAjI thaIne je mAkSa meLavavAne mATe haMmezAM te te vIza sthAnaka vagere tapane tape che te mokSanuM sukha kAnA kaiAnA manane gamatu nathI. arthAt
Page #603
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa90 zrI vijayapadhasUrikRtaA mokSa saMbaMdhI sukha sarva bhavya jIne game che. graMthakAre A chellA zlekamAM chevaTanuM maMgala karIne bhavya jIne mokSanA sukha meLavavA mATe sAvadhAna rahevA sUcanA karI che. mATe ja bhavya jIe A kapU2 prakaranuM yathArtha rahasya samajIne viSaya kaSAyAdine tyAga karIne parama ullAsathI mokSa mArganI sAtvikI ArAdhanA karI mukitanA avyAbAdha sukha jarUra meLavavA joIe. yAda rAkhavuM joIe ke jevI sAdhana sAmagrI ahIM maLI che, ne maLe che, tevI saMpUrNa nirmala sAdhana sAmagrI bIjI gatimAM maLatI ja nathI. jene samayanI kIMmata che te te karmabaMdhanA kAraNathI bacIne jarUra zrI jina dharmanI ArAdhanA karI saMsAranI rakhaDapaTI TALe ja ane mokSanA sukha pAme ja; eja A zlokanuM ane AkhAye kapUra prakara graMthanuM kharuM rahasya che. 179 avataraNa-have graMthakAra pitAnI oLakhANa karAve che - |vasaMtatikSAvRttama che zIvasenA gujaage ___ saarmbndhsphuttsdgunnsy| . ziSyeNa cakre hariNeyamiSTA, juvInejiritraga 280 5
Page #604
--------------------------------------------------------------------------
________________ 591 zrI kapUraprakaraspaSTathadi: zubha triSaSThi prabaMdhakAraka vasenAcAryanA, ziSya kavi harisena kAraka zreSTha nemi caritranA temaNe sUkatAvalI viracI prasiddhi tehanI, para prakare AdimAM te pada jaNAye graMthanI. 1 tapagacchAcArya zrIgurU nemisUrIzvara taNuM, supasAyathI be sahasane traNa saMvate vikamataNA; mAsa Aso vijayadazamI kapUra prakaranI, gajarI zubha vRtti chaMdabaddha bedha vidhAyinI. 2 padmasUri manAvatA gujarAta amadAvAdamAM, zrAddha jesaMgabhAI kerI vinatine laI dhyAnamAM, bhavya cha bhAva jANuM raMgathI jinadharmane, sAdhatAM lahI zAMti sukhane pAma zivazarmane. 2 zekA -triSaSThI zalAkA purUSa rAritranI navIna racanAthI pragaTa sadgaNavALA zrIvAsenagurUnA ziSya-neminAtha caritranA banAvanAra hari (harisena) nAmanA munIzvare AISTa sUktAvalInI (kapUra prakaranI) racanA karI che. 180 aSTArtha -have granthanI samApti jaNAvatAM hari (harisena) muni nAmanA kavIzvara potAnA gurUnuM nAma jaNavavA pUrvaka kahe che ke ra4 tIrthakara, 12 cakravartI, 9 vAsudeva, 9 prativAsudeva ane 9 baladeva e pramANe 63
Page #605
--------------------------------------------------------------------------
________________ para zrIvijyapadyasUrikRtasaTha zalAkA (uttama) purUSenA caritranI uttama navIna racanA karanAra zrIvAsena nAmanA gurU mahArAjanA ziSya bAvIsamA tIrthaMkara zrI neminAthanuM caritra banAvanAra zrI harisena kavie A ISTa (vAMcavAne priya lAge tevA) sUktAvalI (kara prakara) nAmanA granthanI racanA karI che. 180 e pramANe jenapurI amadAvAdamAM tapagacchAdhipati paramapakArI pUjyapAda prAtaHsmaraNIya AcAryazrI gurU mahArAja vijayanemisUrIzvarajI mahArAjanA caraNa kiMkara vineyANa zAstra vizArada kavi divAkara AcArya zrI vijayapakvasUrie vi. saM. 2073 Aso sudi dazamanA divase zeradalAla zrAvaka zeTha jesaMgabhAI kAlIdAsa tathA zeTha sArAbhAI jesaMgabhAI (hIrAcaMda ratanacaMdavALA). ane zA. IzvaradAsa mUlacaMda. zeradalAla sArAbhAI jesaMgabhAI vagere ahIMnA adhyagaNya zrAvakAdinI vinaMtithI A zrI kapUra prakAranA spaSTAthanI racanA karI. bhavya che teno lAbha laI mukitamArganI ArAdhanAmAM ujamAla banI mukitanA avyAbAdha sukha pAme. samApta
Page #606
--------------------------------------------------------------------------
________________ paM pheSTha samaya karatA parama pakAri-pUjyapAda-khAtAmarIya- paramagurU - AcArya mahArAja zrIvijayanemisUrIzvara-caraNakikara-viyANa zAvizArada-kavahivAkara-AcArya zrI vijayapavasUrIzvarapraNIta - he pajJa-paTTAthe samata. zrI kadaMbagiri-baha95 | zrIkadaMbagiri bahatyapa nAmanA A granthanA prAraMbhamAM pUrva purUnA paraMparAgata ziSTAcAra pramANe granthakAra prathama maMgalAcaraNa kare che, ne maMgalAcaraNa karyA bAda pAMcamI gAthAmAM A granthane abhidheya--viSaya saMbaMdha ne prayojana kahe che. temAM A granthanI pahelI gAthAnA parvo mAM zrIISTadevanA smaraNa rUpa maMgala ane pahelI gAthAnA uttarArdhathI 4thI gAthA paryanta zrIgurUmaraNa rUpa maMgala zarUAtanA pAMca kamAM anukrame kahe che te A pramANe I sTAram | mAram | namiUNa siddhckkN-sylicchiystthdaannkppyru|| paramovayAripujje tabagacchAhIsare viNNe // 1 // titthuddhAraviNoe-nimmalacaraNe mahappahAvar3e / / paDibohiyarAyAI-guNijaNagaNapUNijjapaeM // 2 // sirijiNasAsaNagayaNe-bhANunihe divvapuNNabhariyaruI // : viraiyavivihaggaMthe-pasagNalesANaNe dhIre // 3 //
Page #607
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAvakivArasajalahI-vimalapavayaNe visittttsiisgnne|| guruvijayanemisUrI-bihakappaM sirikaryabassa // 4 // viraemi jahAsatthaM-guruvayaNA duguNabhattikalio'haM // nANAvuttaMtecchA-bhavvA ! nimuNeha thiracittA // 5 // - spaSTArtha--bhavya jInA sarva manavAMchita padAthinA samUhane pUravAmAM-ApavAmAM uttama kalpavRkSa sarakhA evA zrI siddhacakrane eTale arihaMta siddha AcArya upAdhyAya ne sAdhu e pAMca parameSThi tathA darzana 1 zrIpAla caritramAM zrIpAla mahArAjAe ughApana parvate zrI siddhacakranI rasuti tene (siddhacakrane) kalpavRkSanI upamA daine karI che. temAM jaNAvyuM che ke-A siddhacakra rUpI kalpavRkSanuM mUla-majabUta pITha zrI arihaMta pada . jema zAkhA vigere avayanI utpatti mUlamAMthI thAya che tevI rIte nave padonuM jJAna karAvavAmAM eTale svarUpa samajAvavAmAM arihaMta prabhu mUlakArazna che. eTale samavasaraNamAM birAjamAna thaIne zrIarihaMta mahArAja bhavya jIte nava padamaya zrosiddhacakranuM svarUpa samajAve che. te samajIne teo siddhacakranI ArAdhanA karIne Atmahita sAdhe che. A muddAthI zrIarihaMta prabhune mUla majabUta pITha jevA kahyA che. jema kalpavRkSane zAkhA prazAkhAo vigere hoya che, tema ahIM zrI siddhapada vigere cAra pade zAkhA jevA samajavA ane darzanAdi cAre pade prazAkhA jevAM 'jANavA. ane tatvAkSara svaravarga labdhapado e pAMdaDAM jevAM, ane dipAMva, yakSa, yakSiNI vigere kula jevA tathA manavAMchita rUpa phale jANavA
Page #608
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAna cAritra tapa e cAra parameSTi guNa maLI navapadane namaskAra karIne (A kadaMbagiri braha5nI huM racanA karuM chuM ema AgaLa kahevAnuM che. (ema hRdayaramaeLAhmaNa mAruM jaNAvyuM) tathA parama upakArI, pUjanIya, tapAga chanA adhIzvara (nAyaka) ane nyAya vyAkaraNa siddhAnta Adi zAstronA vizeSa jJAnavALA (evA mArA gurUvarya zrI vijayanemisUrIzvarane namIne ema AgaLa kaheze.) me 1 che tathA bhavya zrAvakene upadeza daIne zatrujaya kadaMbagiri tAladhvajagiri Adi pavitra tIrthonA uddhAra karAvavAmAM harSathI prayatna karanAra, nirmaLa cAritravaMta, mahA prabhAvazAlI, rAjA vigerene paNa jemaNe pratibaMdha karyo che evA, tathA guNavaMta purUSanA samudAyathI pUjanIya che caraNakamala jemanA evA, je 2 tathA zrI jinazAsanarUpa gaganamahalamAM dIpatA tejasvI sUrya sarakhA, divya pune prAmArathI (samUhathI) bharelo-dIpatI kAntivALA, jemaNe vividha prakAranA nyAya vyAkaraNa AdinI bInAvALA granthonI racanA karI che evA, prasanna vezyA (prabhA) yukta mukhavALA (nirmaLa teja yukata mukhAraviMdavALA) ane dhIra evA (mArA gurU zrI vijayanemisUrIvarane namIne- ema AgaLa saMbaMdha jeDa) 3 che tathA bhAvapArasanA jaladhi (bhAvadayAnA samudra), nirmaLa pravacanavALA (nirmaLa Agama vacananA jJAtA, AgamavacanAnusArI sadhanuSThAnavALA, ane nirmaLa Agama
Page #609
--------------------------------------------------------------------------
________________ vacananene anusarIne upadeza karanAra hovAthI nima pravacanavALA) tathA viziSTa prakAranA eTale uttama guNavALA ziSya praziSyanA samudAyavALA ja che mArA guruvarya zrIviSayanemipUrIzvane nakAra karIne (kti gumAstra mA) zrIgurU mahArAjanA upadezAmata vacanethI bamaNuM bhaktivALe thayele huM vijayasUri A kadaMbagiri tIrthanA bRhatkalpane zAstrAnusAre racuM chuM. (arthAta "kadaMbagiri bRhatkapa" e nAmavALA navIna grathanI prAkRta bhASAmAM racanA karuM chuM ) mATe temAM rahelA aneka vRttAntane sAMbhaLavAnI athavA jANavAnI jijJAsAvALA he bhavyajI ! tame sthira cittavALA thaIne sAva dhAnatAthI sAMbhaLo. e pa on ahiM "phira varaNa viSe vini zrI kadaMagirinA bahatkalpane viracuM chuM" e vAkayathI granthanuM abhidheya kahyuM. (granthamAM zuM viSaya che te kaho ane "vArA prAcIna zAstro anusAre e vAkayathI A canyano pUrva paraMparA saMbaMdha kaho ( jethI A grantha matikalpita nava upajAvela nathI paraMtu prAcIna zAstromAMthI uddhata hovAthI prAcIna zAstronI sAthe saMbaMdhavALe che eTale prAcIna zAstrAne anusaratuM che ema spaSTa karyuM.) ane granthartAnuM ane prakhya vAMcanAranuM baneluM atima prajana mokSaprApti che. e pramANe maMgaLa abhidheya saMbaMdha ane prayeAjana kahIne have zrI kadaMbagiri tIrthane mATe kalpa karyuM chuM te A pramANe para zayana garamA
Page #610
--------------------------------------------------------------------------
________________ soradRdesamauDaM-taM titthAhIsaraM sayA vaMde // sirisiddhiyasiddhagiri-aNaMtajovA jahiM siddhaa||6|| spaTAtha-muMbaI IlAkAmAM gujarAta kAThIyAvADa Adi aneka prAnta che, temAMnA kAThIyAvADa prAntamAM saurASTra Adi aneka deza che. te kAThIyAvADanA zIrSa sarakhA saurASTra dezane (seraTha dezane) zobhAvavAmAM mugaTa sarakhe ane aSTApada Adi aneka tIrthomAM ati uttama hAvAthI tIrthAdhirAja sarakhe cIrAguMgari nAmano giri che, ke je bhavya jIvane jJAna darzanAdi zrInI-lakamInI siddhine (lAbhane) ApanAra hovAthI athavA e girinI upara ananta cha siddhipada pAmela hevAthI arthAt siddha thayelA hovAthI zrotiri evuM bIjuM nAma che, te zrI siddhagiri tIrthAdhirAjane huM sadAkALa praNAma karuM chuM ke je tIrthAdhirAjanI bhUmimAM enanta bhavya jIve bhUtakALamAM siddhipadane pAmyA che, ane bhaviSyakALamAM paNa ananta bhavya siddhipadane pAmaze. ane vartamAnakALamAM bharata kSetravatI aneka bhavya tIrthArAdhana karIne puNyAnubaMdhI puNya upArjana karIne parabhavamAM sadgati prApta kare che. (ane utkRSTa ArAdhaka kaI mahAvidehamAM janmI muktipada paNa prApta karI zake che. ) dA avaka-siddhagirinA sajIvana kuTanI bInA be gAthAmAM jaNAve che - paMcasajIvaNakUDA-vijApAhuDapasatyammi / / vuttA gaNanAhehi-nAmAi imAi eesi // 7 //
Page #611
--------------------------------------------------------------------------
________________ spaSTArtha-1 vidyAprAbhata nAmanA pUrvAntargata prazasta-uttama zAstramAM zrIgaNadhara bhagavaMtoe e siddhagiri tIrthAdhirAjanA pAMca ra sajIvanaphUTa kahyAM che, tenAM nAma A pramANe - 7 tAlaljhayalohiccA-koDinivAso kayaMbaDhekA ya // puNNappahAvekaliyA-paMce e bhAvalacchIyA // 8 // " spaSTArtha-tAladevajagiri, lehityagiri, keTinivAsa giri, kadaMbagiri, ne DhaMkagiri. e pAMca phUTa ( zatruMjaya girinAM pAMca zikhare) pavitra athavA saMpUrNa prabhAvavALAM che, kAraNa ke e pAMca sajIvana kUTanI ArAdhanA karanAra bhavya cha puNyAnubaMdhI puNya baMdha vigere mahAlAbhane pAme che. temaja e pAMca sajIvana phUTa bhAvalakSamIne denArA che, kAraNa ke enI ArAdhanA karanAra ja jJAna darzana cAritra rUpI bhAva lakSamIne pAme che athavA te mArUpI bhAva lahamIne paNa pAme che. je 8 che ( 1 cauda pUrvamAM dareka pUrvamAM vastu nAmanA aneka vibhAgavizeSa hoya che, te dareka vastumAM prAbhUta nAmanA aneka laghu vibhAga vizeSa hoya che. eka prAbhUtamAM bAbhUta prAbhRta nAmanA aneka adhikAravizeSa che. e rIte nAnA meTA adhikAra vizeSamAM vidyA prAbhUta nAmanuM prAbhUta (e nAmane adhikAra vizeSa) che. temAM siddhagirinAM paci sajIvanaphUTa kahyAM che. 2 zatrujyagirinAM 100 phUTa hevAthI zatakUTa nAma che, temAM pAMca phUTa sajIvana che eTale- vartamAna kALamAM paNa vidyapAna che
Page #612
--------------------------------------------------------------------------
________________ kadaMbagiri phUTanI bInA saMkSepathI traNa gAthAmAM jaNAve che - vimalacamakAraDUDhaM kyNbtitthaahiraaymhsihrN|| sayalAhAyalavajja-umayamavahiyAvahaM caMgaM // 9 // sirisiddhAyalatitthA-sabbhahie joyaNe kayaMbakkha // . titthaM dAhiNahattho-sohai siripuMDarIyassa // 10 // paDhamamiNaM viNNeyaM-bArasagAuppayakkhiNAe y|| sattuMjayamAhappe-vuttaM mAhappameyassa // 11 // spaSTAI-vaLI e pAMca sajIvana kuTamAM paNa je A kadaMbagiri tIrthAdhirAja nAmanuM moTuM sajIvana phuTa che. te nirmaLa camatkAravALuM che. kAraNa ke enI ArAdhanA karanAra muni mahAtmAone aneka camatkAravALI ladhio utpanna thAya che, temaja e tIrthamAM aneka nirmaLa camatkAravALI auSadhio utpanna thAya che. e phUTa sarva pApa rUpI parvatane bhedavAmAM vaja sarakhuM che, kAraNa ke IndranuM vA zastra jema aneka patene bhedavAmAM ! samartha che, tema A cethA sajIvana kUTa rUpa tithadhirAjanI ArAdhanAthI aneka bhavasaMcita ghaNAM pApakamIne nAza thAya 1 evI laketi che ke prAcIna kALamAM parvata parakhevALA hatA tethI e uDatA parvato jyAM paDe tyAM grAma nagarAdikane dabAvI detA, e phariyAda Indra pAse jatAM inDe pitAnA mukhya vaja zastrathI e parvatanI pAMkhe chedI nAkhI, tyArathI parvata cala hatA te acA-sthira thaI gayA che.
Page #613
--------------------------------------------------------------------------
________________ che. vaLI e phUTa ane bhavamAM kalyANakArI che. arthAta e tIthanI ArAdhanAthI ArAdhaka bhavya ane A lokamAM dhana dhAnyA dravyaRddhi prApta thavA pUrvaka samyakatva dezavirati ane sarvavirati rUpa bhAvaRddhi prApta thAya che, temaja teo pahelekamAM bhAvamAM paNa deva devendra cakravartI Adi dravyaRddhi prApta karI paryanta mApada rU5 bhAva ddhi prApta kare che. e rIte baMne bhAvamAM kalyANa karanAra hovAthI A zrIkadaMbagiri tIrthAdhirAja atyaMta manohara tIrtha che. | 9 zrI siddhAcala tIrthathI kaMIka adhika 1 jana dUra A zrI kadaMbagiri nAmanuM tIrtha birAje che, ane te zrI puMDarikagirinA (zrI siddhagirinA) jamaNe hAtha jevuM (jamaNI Ajue) zebhe che. me 10 che che bAra gAunI pradakSiNAmAM prathama kadaMbagiri. vaLI zrI siddhagirinI 6 gAunI ane 12 gAunI pradakSiNa tIrtha bhaktinA raMge devAya che, temAM 12 gAunI pradakSiNAmAM sauthI prathama zrIkadaMbagiri Ave che ema jANavuM, e tIrthanuM mAhAbhya zrI zatruMjaya mAhAya nAmanA granthamAM kahe che ke 11 mA zrI zatruMjaya mAhAsyamAM kaheluM kadaMbagirinuM mAhAmya vigere jaNAve che - aha cakkavaTTipaDhamo-bharaho siriushdevjitttthsuo|| ullAsA''gacchIaya-kayaMbagirititthajattaha~ // 12 //
Page #614
--------------------------------------------------------------------------
________________ - spaSTArtha- A avasarpiNImAM zrI AdinAtha prabhunA moTA putra bharata cakravatI 12 cakravartaomAM sauthI prathama cakavata thayA. te atyaMta ullAsathI A zrIkadaMbagiri -tIrthanI yAtrA karavAne mATe AvyA hatA. 5 12 che zrInA gaNadharanuM yAtrAthe Agamana jaNAve che sirinAhamusahapahuNo-pundhi tatthAgayaM gaNaharesaM // pAsittA hiTTahio-muNIa vakkhANamuNNaiyaM // 13 // spaSTAtha- jyAre bharata cakravatI A tIrthe -yAtrArthe AvyA hatA te pahelAMja zrI AdinAtha prabhunA zrInAbha nAmanA gaNadhara paNa tyAM yAtrA karavAne AvyA - hatA. te zrInAbha gaNadharanAM dRrzana karIne harSita - hRdayavALA bharata cakIe AtmAnI unnati karanAruM evuM gaNadhara bhagavaMtanuM vyAkhyAna sAMbhaLyuM. te 13 vyAkhyAna pUrNa thayA bAda zrI bharata mahArAje pUchelA praznanI bInA vigere jaNAve che - pucchIa ya pajjaMte-bhaya ! ki svamassa mAhappaM / / gaNao varavANIe-kahIa suNa dharaNinAha ! muyaa||14|| spaSTArtha- gaNadhara bhagavaMtanuM vyAkhyAna samApta thayA bAda bharata cakIe aMjali je DI vinaya pUrvaka zrI gaNadhara mahArAjane prazna karyo ke he bhagavaMta ! A kai bagiri tIrthanuM mAhA kevA svarUpavALuM che? tyAre zrI gaNadhara mahArAje uttama vANu vaDe kahyuM ke he rAjana ! jo tamane A tIrthane mahimA sAMbhaLavAnI IcchA thaI che
Page #615
--------------------------------------------------------------------------
________________ te huM tIrthane mahimA kahuM chuM te tame harSa pUrvaka sAvadhAnatAthI sAMbhaLo, je 14 che zrInAbha gaNadhare bharatacakIne kaheluM kadaMbagirinuM mAhAsya 10 gAthAmAM jaNAve che - kAlattayasamayaduge-taie taha Arage cautthe ya // cauvIsai titthayarA-mANumiyA cakkiNo nivaI // 15 // navavAsudevanivaI-evaM paDivAsudevabaladevA // tiguNigavIsasalAgA-majjhAyA sAsayA bhaNiyA // 16 // ussappiNI osappiNI-bArasaArehi kAlacakkassa // saMjAyassa pavittI-aNukkameNaM muNeavvA // 17 // eyammi kAlacake-saMpai osappiNIyakAlA jaa|| ussappiNI ya puvvA-tAe pajjaMtimo arihA // 18 // Aso saMpainAmA-titthayaro maggadesaNAkusalo // pahuNo tassa kayaMbo-gaNAhivo laddhisaMpaNNo // 19 // muNikoDIparivario, jhANAnaladaDakammataNaniyaro / iha saMpatto murti-tA biiyA sirikaryabakkhA // 20 // vigayAe cauvIsai-yAe bIo abhU jiNAhIso // . siriNivANI nAmA-tassa kayaMbo gaNAhIso // 21 // pahuvayaNeNANasaNaM-kiccA parinivvuo mahullAsA // iha teNa kayaMbagirI-avi evaM vuttamannattha // 22 // / dincosahI visiTThA-mahappahAvA iheva vivihtttthaa|| nANArasakUvIo-surapAyavarayaNabhUmIo // 23 // ..
Page #616
--------------------------------------------------------------------------
________________ dIvussave muvAru-tarAyaNe maMDalaM nasejjA jo|| tassajjhakkhA devA-hojjA saMkatigayadiyahe // 24 / / spaSTArtha-he bhArata! e niyama che ke-traNe kALanI avasarpiNa ane utsarpiNI e benA (arthAta, cAlu utsarpiNa avakSaNiI rUpa kALacakramAM ane te pahelAM vItI gayelA ananta kALacakomAM tathA bhaviSyakALa vyatIta thanArA ananta kALacakomAM avasara utsavanA) trIjA ArAmAM ane cothA ArAmAM (eTale utsarpiNanA trIjA ArAmAM ane avasarpiNanA cothA ArAmAM) 24 tIrthakaro ane sUrya saMkhyA jeTalA cakravatI rAjAo eTale 12 cakravatIo thAya che. je 15 che temaja 9 vAsudeva rAjao, ane e ja pramANe 9 prativAsudeva rAjA, 9 baLadeva e rIte ekavIsane. traNa guNa karIe teTalA 21*3=63 zalAkA purUSe (uttama purUSo) thAya che. e zAzvatI maryAdA che, kAraNa ke kaI paNa utsava avasabe maLIne 20 ke. koi sAgare pramANu 1 kALacakra jANavuM. 1 je ke rASabhadeva ane bharata cakrI jema A avasarpiNInA cethA ArAmAM nahiM paraMtu trIjA ArAnA ane thayA tema ekatIrthakara ve cakvatane aMge ArAno viparyaya hoya paraMtu te alpanI avivakSA karIne ja ahiM utsanA trIjA ane avasa nA 4thA ArAmAM 63 zalAkA purUSa kahyA che paraMtu 61 nathI kathA. - . 2 lokamAM sUrya bAra kalA che mATe sUrya saMkhyA eTale 18
Page #617
--------------------------------------------------------------------------
________________ avasa, utsamAM e pUrvokta saMkhyAthI adhika eka paNa tIrthaMkarAdi thAya nahi tema ethI ekAdi cUta paNa tIthakarAdi thAya ja nahi, e pramANe jagasthabhAveja tIrthakarAdi uttama purUSe niyamita saMkhyAmAM ja thAya che mATe e maryAdA zAzvatI che. 16 che kaLacakramAM ArAnI pravRtti. 10 keDIkeDI sAgaropama pramANe eka utsarpiNa kALA ane 10 koDAkaDI sAgaropama pramANe eka avasarpiNa kALa e be maLIne 20 kaDAcheDI sAgarepama pramANa thayelA 1 kALacakranI pravRtti utsarpiNInA 6 ArA ane avasarpiNanA 6 ArA maLo 12 ArAvaDe anukrame utsapiNInA 6 Ara ne avasarpiNInA 6 ArA A pramANe . utsava avasaru nAma svarUpa sthiti 1-6 suSama suSama-atyaMta ane duHkhamaya 21000 varSa pramANu 2-5 suSama-duHkhamaya (pahelAthI alpa dukha) 21000 varSa pramANe -4suSama suSama-jema duHkhamaya sAthe a5 sukha paNa hoya. 1 kaDAkoDI sAgaropamAM 42000 varSa jUna -3 surama Tuvaka-jemAM du;kha alpa ne sukha adhika 2 ke. ke. sAgara 5 2 puSama-dukha vinA kevaLa sukhamaya ke. ke. sAgare 6-1 gumasuma-atyanta sukhane sukhamaya 4 ke. kaoN0 sAgaro e pramANe 12 ArAmaya 1 kALacakra che, A eTale kALa vibhAga, usaNI kALanA prAraMbhathI paryanta sudhI jInAM AyuSya
Page #618
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( kamakama) banelI jANavI. arthAta eka kALacakramAM 12 ArA kamAlkame, (uTasulaTA krame) parivaMtana (pheraphAra); pAme che. je 17 che gata utsaNiImAM zrIsaMprati jinanA kadaMba gaNadharanI bInA A vartamAna kALacakamAM atyAre cAlatI A sarpiNI kALanI pahelAM je utsarpiNa vyatIta thaI gaI te utsapi mAM je chellA arihaMta bhagavaMta saMprati nAmanA tIrtha kAra thayA ke je muktimArga dekhADavAmAM atyaMta kuzaLa hatA, te. zrIsaMprati jinanA sarva labdhisaMpanna (AmaSa SaSyAdi aneka labdhio je gaNadhara bhagavaMtane hoI zake tevI sarva labdhiovALA) evA tharvava padhara nAmanA gaNapara thayA. me 1819 zrI kadaMba gaNadhara mekSe javAthI A tIrthanuM kadaMbagiri nAma prasiddha thayuM te jaNAve che te zrIkadaMba gaNavara bA tIrthe. koDa munionA parivAra sahita AvyA, ane A tIrtha upara zukaladhyAna rUpa dhagadhagatA agni vaDe pUrvabhavamAM saMcita karelAM sarva ADe karma rUpI vAsanA samUhane bALIne (eTale A tIrthanA ArAdhana garbhita zukla dhyAnathI sarva karmane nAza karIne) ekSapada pAmyA, te kAraNathI sAyaNa baLa bhUminA ne vanaspationA rasakala va gaMdha Adi sarva adhikAdhika vRddhi pAme che, ne avasaraNamAM e sarva bA kramazaH ghaTatA ghaTatA (utaratA-hAnivALA) heAya che. e kALacaka kevaLa 5 bharata 5 aravatamAM ja hoya che. mahA videhamAM savadA. tho Aro hoya che. - - - - - - - - - - - - - -
Page #619
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI kadaMbagiri evuM A tIrthanuM (thA sajIvana kUTanuM) nAma prasiddha thayuM. 20 che. avataru-gata utsarpiNImAM zrInirvANa jinanA lakha gaNadharathI paNa kaMdabagiri nAma temaja bIjI rIte paNa A tIrthanuM kaMdabagiri nAma prasiddha thayuM te A pramANe gaI cAvIsImAM zrI nirvANanina nAmanA bIjA tIrthakara thayA, temane kadaMba nAmanA gaNadhara hatA. e 21 che zrInivaNI prabhunA upadeza vacanathI te gaNadhara A totha para AvI cittanA ati ullAsa sahita anazana tapa AdarIne A tIrtha para muktipada pAmyA te kAraNathI paNa A tIrthanuM vAraMvAra e nAma prasiddha thayuM. e pramANe paNa bIjA granthamAM kahyuM che [tAtparya e che ke-vidyAprAbhUta zAstramAM ema kahyuM che ke gaI covIzInA chelA tIrthakaranA kadaMba gaNadhara mokSe javAthI A tIrthanuM kadaMbagiri nAma paDayuM, ane anya zAstramAM ema kahyuM che ke eja covIsInA bIjA tIrthakaranA ka ba gaNadhara mokSe javAthI kabagiri nAma paDayuM. e pramANe kadaMbagiri nAmanI prasiddhi be rIte kahI che. ] che 22 che tIrthabhUmimAM vatatI oSadhio vagere jaNAve che- - vaLI A kadaMbagiri tIrthamAM viziSTa prakAranI divya auSadhio (eTale aneka prakAranI camatkArI vanaspatio) utpanna thAya che ke je oSadhio mahAprabhAvavALI che. ane aneka prakAranAM ISTa kAryonI siddhi karanArI che. nAnA prakAranA (vividha prakAranI rasakUpikAo paNa A tIrthamAM
Page #620
--------------------------------------------------------------------------
________________ che (je rasa vaDe suvarNasiTi rajatasiddhi Adi dhAtuo siddha thAya che, temaja A tIrtha surapApanuM (kalpavRkSanuM) sthAna che, ane suraratnanuM eTale divyaratnanuM paNa sthAna che. (arthAta A tIthanI bhUmimAM ati uttama rane paNa utpanna thAya che) me 23 che adhiSThAyaka devene pratyakSa thavAno mahimA vagere jaNAve che - dIpotsavI (dIvAlInA) divase uttama vAravALI uttarAcaNamAM ane sUryanI saMkrAMtinA divase je kaI mahAtmA A girimAM maMDala (mannamaMDala) sthApe eTale maMDaLI AlekhI mantrajApa kare tene deve pratyakSa thAya che. A 24 che A girineja zaraNe AvavAne upadeza vigere bAra zlokamAM jaNAve che - naNNattha gaIjuttA-bhavvA! tumhANa buddhikaliyANaM // viulanihI esa girI-osahirasakuMDasiddhINaM // 25 // - spaSTAtha- te kAraNathI he bhavya jI! buddhiyukta evA tamArA jevAnI (tame je atyaMta buddhizALI che te tamArI) gati anyatra bIje kyAMya paNa na hoI zake, eTale bIjA aprabhAvI tIrtha kudeva kugurU Adi sthAne bhaTakavAnI kaMI paNuM jarUra nathI. paNa tame A zrI kadaMbagiri tIrthane ja zaraNe Ave, A tIrtha ja tamArI gati (zaraNuM karavA lAyaka) che, kAraNa ke aneka camatkArI auSadhione aneka dhAtu siddha karavAnA rasano aneka prabhAvavALA kuMDene ane ramaNimA Adi siddhione A tIrtha giri vizALa nidhi che. mATe khajAne che. mahAna bhaMDAra che,
Page #621
--------------------------------------------------------------------------
________________ te bIje sthAne javAnI zI jarUra che eTale A lekanA paugalika sukhanI IcchAvALA one paNa oSadhi Adika camatkArI vastuo A girimAMthI ja maLI rahe che. ane Amika sukhanI IcchAvALAne paNa adhyAtma bhAvanA ane e kSamArganI sAdhanA vigere gabhedanAM sAdhane paNa ahiM pUratAM maLI rahe che, te he bhavya che ! tamAre anya sthAne javAnI zI jarUra che ! e 25 . soraThavAsIone dhanyavAda vigere- sajjhAyajhANaheja-pasaMtisuhadAyago kyNbgirii| jammi paese hojjA-te soraTThA narA dhaNNA // 26 // pachAtha-vAcanA pRcchanA Adi pAMca prakAranA svAdhyAya ane dharmadhyAna tathA zukaladhyAnanA 4-4 beMka maLI 1 vAranA zAstra vAMcavAM vA bhaNAvavuM, vRart=zakita sthaLoe pUchavuM, rivartanA prathamanAM bhaNelAM mUla sUre saMbhAravA, dharmalAthI dharmopadeza (dharmakathA Apo athavA saMbhaLa ne enuoNkSAbhAvanA vA tatva (artha) vicAraNuM. e pAMca savAdhyAya che. 2 ATha prakAranuM zubha dhyAna A pramANe 1 AvijA cAra-zrI jinezvara bhagavaMtanI AjJA vicAravI te. 1 mANavA paLA-saMsAranI upAdhio e kaSTamaya che ema vicAravuM te. - 3 viSAvijaya tha0-pApa karmanAM azubha phaLa ane puya . karmanAM zubha phaLa vicAravA te.
Page #622
--------------------------------------------------------------------------
________________ 17 8 prakAranAM zubha dhyAna e benuM kAraNabhata, uttama zAnti upajAvanAra, ane sarva prakAranAM sukha ApanAra e A kadaMbagiri je uttama dezamAM eTale seraTha dezamAM varte che, te soraTha dezanA rahevAsI nara nArIone paNa dhanya che ke jayAM A prabhAvika giri che. . 26 che zrI kadaMbagirinA AzrayathI vizeSa lAbha- dAriddadukkhapasaro-sigdhaM nassai kyNbgirikhaasaa|| ArugguNNainilao-muhamAvAsevago hojjA // 27 // spAI-zrI kadaMbagirinAM nivAsa karavAthI (eTale ghara bAMdhIne AjIvikA arthamAM nivAsa karavAthI nahi paratuM AtmAnI unati mATe dhyAnAdika artha rahevAtha-vasavAthI) 4 saMsthAna vijaya gha -loka alenuM svarUpa vicAravuM te. e uparAnta maMtrI Adi 4 bhAvanA tathA piDazya sAhi4 dhyAna vigere dharmadhyAnanA ja prakAre che 5 ravi raviva vivAra gurusthAna-zrutAnusArI cintavana sahita yugamAM athadimAM ane vyAdikamAM citanI bhina bhinna vicAraNuM -saMkama te. 6 vitarka agyAra (rAva) vicArazuru zratAnusArI citavana hita kaI paNa eka ja arthAdikamAM ekaja gamI ne ekaja dravyAdikamAM cittanI sthiratA te. 7 sUkSazilA miri suthAna- -Adara coga baMdha thaIne sUma vega pravRttivALA Atmapasthiti (sthira pariNati). 8 chinnAi anivRtti zurAna-punaHAga nahiM prApta thAya evI gAbhAvavALI AtmapariNati (sthirapariNuti),
Page #623
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18 dAridraya ane duHkhanA vistAra zIghra nAza pAme che, tathA nirmala bhAvathI A tIrthInI bhakti karanArA jIveA ArAgya ( dehArAgya ne dharmArAgya e anne ArAgya ) ane unnatine eTale uttarAttara vRddhivALA puNyAnubaMdhi puNyapUrvaka AtmAnI caDhatI dazAne pAme che. // 27 // dAriddAyalavajje-vi kAryabeNa jassa No NaTTo | nAvilejo-so mihiko savaLe // 28 // paTTAtha je bhavya jIva A tIrthanA Azraya karavA chatAM lAbha na pAme te te ati nirjAgI jANavA ema jaNAve che. duHkha dAridraya rUpI pava tAne chedavAmAM vajra sarakhA evA A prabhAvika kadama gari tIthanI sevA karavA vaDe paNa je jIvanA dAridraya du:kharUpI patA nAza na pAme te jANavu' ke traNe bhuvanamAM e jIvAI ati nirbhAgyazekhara che. [jema gaMgA nadImAM rahetA matsya paNa tarasyA maratA hoya tA e matsyanA jevA nirbhAgI kANu ? tema bhakti bhAvathI A tIrthanI chAyAmAM rahyA chatAM paNu je tItha dvArA AtmalAbha na meLavI zakatA hAya tA enA jevA kho niogI keANa ?] // 28 // kiM kAmadhe ciMtA - maNikAmalayAmarAmapamuhehiM || tuTTho jassa kayaMbo - paoyaNaM tassa naNNassa // 29 // spA--ahA ! je bhAgyazALI jIvane kagiri
Page #624
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 tuSTamAna thaye te jIvane kAmadhenu gAya vaDe zuM? cintAmaNi ratna vaDe zuM? kAmalatA vaDe zuM? tathA kalpavRkSa vigere vaDe zuM? eTale e kAmadhenuM vigere nA lekanA sukhayALI vastuothI zuM prayojana hoya? kAraNa ke e bhAgyazALI jIvane te e girinI ArAdhanAthI aneka Atmaladhio prApta thAya che. jethI tevI AtmalabdhiovALA gI mahAtmAone te kAmadhenu gAya Adi vastuo atyaMta tuccha lAge che. mATe evA jIvone kAmadhenu Adi anya ke vastunuM prayojana nathI. kevaLa Atma unnativALA egamArganuM ja prayeAjana che. mArelA - A tIrthamAM prakAzavantI auSadhie. jatthosahIu natta-niyamA vimalaM suvisrpsrehiN|| timiraM nAsaMti jahA-niddhaNagehAu dAridaM // 30 // spaSTAthe-nidhananA gharamAMthI jema dAridraya dukha nAza pAme che, tema auSadhio eTale caLakatI vanaspatio paNa pitAnAM prakAzanAM kAntinAM nirmaLa kiraNe vaDe rAtre 1 lokamAM icchita vastu ApanArI daivI gAyane kAmadhenu kahe che, eja rIte Icchita vastu ApanAra cintAmaNuM ratna,ne Icchita vastu ApanArI citrAvalI sarakhI kaI vallIne kAmalatA kahe che, ane kalpavRkSa te prasiddha che, ke je yugalika kALamAM 10 karmabhUmimAM hoya che, ane devakuvadi yugala kSetramAM sarvadA che, temaja devalokamAM paNa hoya che, e vRkSe 10 prakAranAM che te tesaTha zalAkA purUSa caritra vigeremAM jaNAvyA che.
Page #625
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMdhakArane nAza kare che. eTale A kadaMbagiri jema pitAnA tIrthaprabhAva vaDe nirdhana jananAM dAridrayane nAza kare che temagirinI vanaspatio aMdhakArane nAza kare che. 30 A tIrthamAM sanAtanI kalpavRkSo. devAhiTThiyachAyA-surarukkhA iha saNAyaNA hojjA / / vaMchiyadANasamatthA-accambhuyaviiyamAhappA // 31 // spaSTAtha-vaLI A girimAM devAdhiSThita chAyAvALI eTale jenI chAyA nIce deve paNa vizrAma ane Ananda levA bese che evAM sanAtana prAcIna kalapavRkSe paNa che ke je kalpavRkSe vAMchita dAna devAmAM samartha che. ane ati adbhuta prasiddha mAhAtamyavALAM che eTale je kahevAnuM mAhAsya ati AzcaryakArI che. (evAM kalpavRkSe A girimAM che.) 35 - je evAM kalpavRkSe atyAre che te dekhAtAM kema nathI ? tene uttara kahe che kAlassa hAnidosA-navaraM hojA na NettavisayA te // - variyAji -meghajIuparizikhA rA spaSTAthe-e kahapavRkSAdi zubha vastuo je ke kadaMagirimAM atyAre paNa che. paraMtu A avasarpiNI kALamAM dareka zubha bhAva prati samaya hAni pAmatA jAya che. . ahuNA surapaJcakkhA-saMtA'vi tirohiyA phaanntthaa|| takAladosavilayA-niyamA pAubhavissaMti // 33 //
Page #626
--------------------------------------------------------------------------
________________ vartamAna samayamAM e kalapavRkSAdina zubha padArtho ke 1 kalpaSe yulika kSetramAM paNa hoya che, ane te kalpavRkSo 10 prakAranAM kahyAM che 2 mattAMta -matta eTale mada tenuM aMga eTale kAraNa ke mAMga ka9pavRkSa arthAta A kapakSamAM je phaLa pupane patrAdi che teno rasa ca draprabhA Adi madirAthI paNa vizeSa svAdavALo temaja uttama varNa gaMdha rasane sparzavALA hoya che. e rasa yugalikone ArogyakArI puSTikArI ne sobhAgakArI madakArI ane tuSTikAraka hoya che. 2 vRtAM jaNA -A vRkSanAM phaLa patrAdinA AkAra uttama ratnanAM suvarNanAM ne cAMdInAM jUdI jUdI jAtinAM thALI vADakA kuMDAM ItyAdi bhAja-vAsaNe sarakhA heAya che, jethI A vRkSa yugAlikone vAsaNanI garaja sAre che. rU tu pavRkSa-A vRkSe yugalikone vividha prakAranAM vAjiMtronI garaja sAre che, kAraNa ke vRkSanAM phaLa puSpa patrAdi vAyune prayogathI tyAre paraspara aphaLAya che tyAre emAMthI vividha vAjIMtranA sura uThe che, jethI zrotAone jANe deva saMgIta cAlatuM heya ema lAge che. che rohizAvA edvRkSa-A vRkSanAM patrAdi aMgo dIvAnI jAtinA prakAza sarakhA prakAzavALA hoya che, tethI A vRkSa yugalane rAtrinA aMdhakAramAM prakAzanI garaja sAranArA che. dha kosidaujkSa-A vRkSanAM patrAdi aMge sUrya sarakhA vijA carakhA ulkAnA teja sarakhA ane agninA teja sarakhA tejavALA che, jethI yugalikAne atyaMta prakAzanI garaja sAre che. sUryanI mAphaka uma tejavALA nathI paraMtu samazItoSNa (khakArI) te vALA che.
Page #627
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 6 vijJAna jAhaQ->nA vRkSomAM puSpo puSpanI mALAo e sarva taiyAra hoya che. ane te paNa vicitra varNavALA hovAthI citrazALAnI mAphaka te vRkSa zobhe che. jethI e vRkSa yugalikone citrazALAnI garaja sAre che. vaLI e vRkSanI nIce verAyelAM vicitra vaNuM puthI bhUmi paNa citrAmaNavALI lAge che. 7 citravira vApa-A vRkSanAM patra puSpa phaLo vigere evA suMdara rasavALAM ne vAdavALAM ne tuSTi puSTikAraka che ke je khAvAthI ahiMnA manuSyane zikhaMDa bAsudI dUdhapAka dALabhAta zAka ItyAdi vicitra rasavatIo-bhajana (athavA azana pAna khAdima svAmi e cAre prakAranA AhAra) khAvAthI jeTaluM AnaMda ne saMtoSa thAya che tethI paNa adhika AnaMda ne saMteSa tyAMnA yugalikone e patra puSpAdi khAvAthI thAya che. 8 mA pApakSa-A vRkSamAM suvarNanA hAra nihAra mugaTa bAhubaMdha baherakhAM kuMDala kaDI kaMThA vIMTIo vigere suvarNa ratnanAM ghareNAM sarakhAM ghareNAM utpanna thAya che, jethI e vRkSavaDe yugalikone ghareNAMnI garaja sAre che. 1 guphAvAra vApasa-A vRkSa AkAramAM gharanI jevA hoya che jethI zAstramAM kahelAM 16 prakAranAM ghara sarakhAM gharavALAM hoya che temAM agAsI jharUkhA mALa chanA ItyAdi sarva racanA rAjamahela vigere sarakhI hoya che, jethI yugalikane gharanI garaja A kalpavRkSAthI sare che. 20 manana karAvRkSa-A vRkSamAM uttama cInAI rezamI vatra sarakhAM ne sUtra vigerenA vastra sarakhAM nI utpanna thAya che. jethI yugalikane vonI garaja A vRkSathI sare che. che e pramANe vividha pradhAna sAmagrIo ApanA kalpavRkSa zrI kAbagiri tIrthamAM atyAre paNa che paraMtu kALadeSathI dekhAtAM nathI e bhAvArtha che.
Page #628
--------------------------------------------------------------------------
________________ je pradhAna prayajanavALA che eTale camatkArI kAryo karanArA che te devane pratyakSa che te paNa girimAM tirahita thayelA che (antardhAna pAmelA che, tethI manuSyane sAkSAt dekhAtA nathI, paraMtu kALadoSane nAza thaze ane utsarpiNa nAmane pratisamaya caDhatA bhAvavALa zubha kALa Avaze tyAre e kalpavRkSa di zubha padArtho manuSyane paNa sAkSAta najare Ave e rIte nizcaya pragaTa thaze ja emAM kaMI saMzaya nathI. | 3 | A tIrthamAM pahelA AdIzvaranAM pagalAM devakulikA ne rAyaNavRkSa vigere hatA, te jaNAve che - sohaMti pAuyAo-marudevINaMdaNassa jattha suhA // mahaI deuliyA'vi ya-jattha ya rAyAyaNIrukkho // 34 // spaSTAI-vaLI zrI zatruMjayagiri tIrthamAM je mukhya zikhara upara marUdevA mAtAnA nandana zrI rASabhadeva prabhunI zubha pAdukAo (prabhunAM pagalAM) ane te pAdukA upara moTI devakulikA (me To derI) che, ke jyAM rAjAnI vRkSa (rAyaNa vRkSa) paNa che, arthAta rAyaNa vRkSanI nIce meTI deharImAM zrI AdIzvara prabhunAM pagalAM che. . 34 jaha taM mukkhaM siharaM-sayalAhataNohadAijalaNasamaM // muhavitthAruvayAraM-ubhayattha tahA kayaMbagirI // 35 // spaSTAthe-te AdIzvara prabhunAM pagalAM sahita rAyaNa vRkSavALuM zatruMjaya girinuM mukhya zikhara jevI rIte bhavya jInAM sarvapAparUpI ghAsanA samUhane bALavAmAM agni sarakhuM
Page #629
--------------------------------------------------------------------------
________________ che temaja A loka paralokamAM ane sthAne vizALa sukhane ApavA rUpa upakAra karanAruM che. tevI ja rIte A kadaMbagiri (nAmanuM zikhara yA tIrtha) bhavya jIvonA pAparUpI ghAsanA samUhane bALavAmAM agni sarakhuM che, ane ubhaya lekamAM vizALa sukha ApanAruM che. 35 che samae bhAviNi khAi-pAvissai bhavyabhaddatitthamiNaM // ajjavi dIsai evaM-gaNivayaNaM naNNahA hoi|| 36 // spaSTArtha-punaH zrInAbha gaNadhara bharata cakravatInI AgaLa kahe che ke A manohara kayAzukArI tIrtha bhaviSyamAM vizeSa prasiddhine pAmaze, je rIte zronAbha gaNadhara bhagavate bhaviSyakALamAM A tIrtha vizeSa prasiddhine pAmaze ema kahyuM hatuM te rIte A tIrthanI Aje paNa atyaMta prasiddhi sarva janene najaro najara dekhAya che kharekhara zrI gaNadhara bhagavaMta jevA mahAna grutakevalionAM vacana anyathA-asatya na ja hoya. eTale sAcA paDe che. je 36 che A tIrtha upara bharata cakrIe dharmovAnamAM baMdhAvelA prAsAdanI bInA traNa gAtha mAM jaNAve che - iya vaNNiyamAhappaM-soccA bharahAhiveNa maraheNaM // eyassuppi vihiNA-NAyAgayadaviNajAeNaM // 37 // dhammujjANe ramme-visiTThapAyavalayAisaMditte // appaNarUvanirikkhA-yarise jugge ya jhANassa // 38 // vaDTaimAissa tayA-mAvijiNesassa vaddhamANassa // pAsAo kAravio-iMdANaMdo darisaNijjo // 39 //
Page #630
--------------------------------------------------------------------------
________________ spaSTAthe-e pramANe A dawkhaMDa pramANa bharatakSetranA adhipati bharata cakravatIe zrInAbha gaNadhara pAsethI zrIkadaMbagiri tIrthanuM varNaveluM mAhAsya sAMbhaLIne e tIrthanA " upara (kabagirinA zikhara upara) nyAyathI upArjana karelA dravyavaDe maMdira baMdhAvyuM ema AgaLa jaNAve che. (saMbaMdha 38-39 mI gAthAmAM che) 37 ramya (manahara) ane viziSTa prakAranAM vRkSo ane latAe Adi vanaspatio vaDe atyaMta dIpatA ane pitAnuM AtmasvarUpa jovAmAM Adarza sarakhA nirmaLa - (arthAt girinI patthara bhUmi evI lIsI ane cakacakti nirmaLa che ke jemAM pharatA manuSpAdikanAM pratibiMba paNa paDI zake che evI nirmaLa) bhUmivALA ane rogI mahA- tmAone dhyAna karavA gya (arthAt e girimAM evI ekAna ane zAti ApanArI guphAo che ke je guphAomAM gIo zAMtipUrvaka dhyAna karI zake che.) che 38 che evA ghavAna nAmanA vanamAM (bagIcA) mAM bharata cakra. vatIe te vakhate bhaviSyamAM thanArA vIsamA tIrthakara zrI. mahAvIra jinezvarane prAsAda bAMdhavAne pitAnA vArSaki ratnane (zilpI ratnane) Adeza ApIne Indrane paNa Ananda pamADe 1 dakSiNane madhyakhaMDa, 2 dakSiNArdhane siMdhu niSkaTa khaMDa, 3 uttarArdha siMdhu nikuTa baMdha, 4 uttarArthane madhyakhaMDa, 5 - uttarArdha gaMgAniSphaTa khaMDa, 6 dakSiNAne gaMgAniSkuTa khaMDa e kramathI ja cakravartI 6 aMka sAdhe che.
Page #631
--------------------------------------------------------------------------
________________ e darzanIya (sarva janene dekhatAM camatkAra thAya che. zobhanika) prAsAda baMdhAvyA. te 39 jaNAvelI bInAmAM AdhArabhUta graMthanuM varNana. traNa gAthAmAM jaNAve che - eyassa mUlaThANaM-vAgariyaM vitthareNa gaNavaiNA // sattuMjayamAhappaM-pudi siriusahaseNeNaM // 40 // saMkhippa tao bhaNiyaM-sirigoyamasohamehi bhayANaM / / NaccA jIviyamappaM-thUlamaINaM vibohaDeM // 41 // davAidakkhamaiNA-dhaNesarAyariyapuMgaveNeyaM / / sattuMjayamAhappa-saMkhittaM pucavayaNehiM // 42 // spaSTAthaM-A kadaMbagirinuM mULasthAna athavA mULa varNana kayA granthamAM che te kahe che ke-pUrvakALamAM eTale. zrI RSabhadevanA samayamAM sIjhanamaNe nAmanA gaNadhara (bI. nAma puMDarIka gaNadhara) mahArAje vistArapUrvaka je zrI zatrujaya mAhAmya kahela che, te zrI zatruMjaya mAhAbhya granthamAMthI. saMkSipta karIne zrI vIra prabhunA zrIgautama gaNadhara ane zrI sudharmA gaNadhara bhagavatee bhavya jIvonuM alpa AyuSya. jANune ane skUlabuddhivALA jene ( anapuNa mativALA. jIne) TUMkAmAM hoya te zIdhra bedha thAya ema jANIne. A girinuM mULa varNana karyuM che. e 40-41 che te zatruMjaya mAhAmyamAMthI punaH saMkSipta karelA. zatruMjaya mAhAyanI bInA jaNAve che - vaLI zrI gautamasvAmI tathA sudharmAsavAmIe kahelA
Page #632
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMkSipta zatruMjayagirinA mAhAmyavALAM vacanomAMthI paNa saMkSepa karIne dravya kSetra kALa ane bhAva Adikane jANavAmAM nipuNa buddhivALA zrIdhanezvarasUri nAmanA AcArya puMgave (eTale AcAryomAM uttama evA zrI dhanezvarasUrie) A atyAre vartatuM zrI zatruMjaya mAhAmya banAvyuM eTale te mATe zatruMjaya. mAhAtamya granthamAMthI uddharIne nhAnuM zatruMjaya mAhAsya zrIdhanezvarasUrie racyuM. 42 e pramANe zatruMjaya mAhAmAM kahelI bInA jANIne zrI zatruMjayagirie padhArelA gurU mahArAja viSayanemi sUrIzvarajI mahArAjanI bInA pAMca lekamAM jaNAve che- evaM gaccA hiTTA-mAhappaM vivihasamayasaMkaliyaM / / rasakAyanihANiMdu-ppamie suhavikkame varise // 43 // tavagaNagayaNadiNidA-jagaguruNo titthrkkhnnujjuttaa| AyariyanemisUrI-sIsapasIsehi parivariyA // 44 // vAlAgAuDadese-gAme sAyarataDattha kaMDhAle // viharaMtA saMpattA-kivAhiyA bhvvbohttuN||45|| ke itya macchamakkhA-AheDaparAyaNA ya ke ittha / / kuNimAhArA keI-ke ittha surAvasaNabhaTThA // 46 // paDibohiya te savve-saMtivisiTThAi mahuravANIe / kiccA ya suhAhAre-kamAgayA sirikayaMbagiri // 47 // spArtha -e pramANe zatruMjaya mAhAsyamAM vividha prasaMge jaNAvelA zrI kadaMbagirinuM mAhAsya jANIne ati harSa pAmelA zrIta pogaccha rUpI gaganamAM sUrya sarakhA, jagatanA.
Page #633
--------------------------------------------------------------------------
________________ gurU ane tIrthonuM rakSaNa karavAmAM tatpara (atyaMta udyamavALA) tathA ziSya praziSyanA parivArathI parivarelA atyaMta kRpAvALA gurUmahArAja AcArya mahArAjazrI vijayanemisUrIzvarajI mahArAja bhavya jIne pratibaMdha karavA mATe vihAra karatA karatA (vicaratA vicaratA) AuDa tathA vAlAkanA pradezamAM tathA kaMThAnA gAmamAM dariA kinAre vigere pradezamAM (samudranA kinAre rahelA vAlAgAuDa nAmanA kaMThala pradezamAM AvelA jUdA jUdA gAmamAM) rasa kAya nidhAna Indu pramANuvALA eTale -6-9-1 pramANavALA arthAt akenI DAbI gati hevAthI 1966 pramANuvALA zubha vikrama saMvatsaramAM arthAt vikrama saMvata 1966 mA varSe padhAryA ne 43-44-45 che gurUmahArAja zrIvijayanemisUrIzvarajInA padhAravAthI thayelA lAbha- e dezamAM keTalAka manuSya te mazya bhakSaNa karanArA hatA, keTalAka te ahiM pazu pakSIone zikAra karavAmAM nirantara tatapara-udyamavALA hatA, keTalAka te mAMsAhArI hatA, ane keTalAka te A dezamAM madirAnA vyasanathI bhraSTa thayelA hatA eTale dArU pInArA hatA ane tethI jaNa buddhivALA ane AcAra vicArathI paNa bhraSTa thayelA hatA. che ka6 che tevA matsya bhakSaNAdi anAcAravALA sarva manuSyone viziSTa prakAranI zAntivALI ane madhura vANI vaDe pratibaMdha pamADI sadAcAravALA karIne eTale teonA masyalakSaNane zikArane mAMsAhArane ane dArU pIvA vigere vyasanane
Page #634
--------------------------------------------------------------------------
________________ tyAga karAvIne parama guruvarya jenAcArya zrImada vijayanemisUrIzvarajI anukrame vihAra karatA karatA zrI kadaMbagiri tIrthamAM padhAryA. 47 che kadaMbagirimAM banelI bInA 8 gAthAmAM jaNAve che- je kAmalIyavaMsA-soccA gurudesaNaM ya pddibuddhaa|| aha aNNayA ya tehi-sUrI viNaeNa viNNattA // 48 // girirAyaggagayAo-vAvIpAsadviyA ahtthaao|| gAmayalassa rasAo-dicchemo mo kiyaMtIo // 49 // mullaM lAuM jehA-amhANa kivAsayA ! kuNaMtu kivaM // --- soccA vayaNaM tesiM -guruNAvi paDuttaraM diNNaM // 50 // uvahArasaruveNaM-ahilAsA vaTTae gaheuM go|| samaye navaraM bhAviNi-jiNAyayaNadhammasAlAo // 51 // hohiMti ettha tamhA-bhArahavAsIyajaiNasaMgheNaM // . ThaviyA''NaMdeNa juyA-jA sirikallANaNAmeNaM // 52 // saMThA purANakAlA-AsI ahuNAvi rAyanayarammi / vai tIe tAo-vikiNe hoha uvauttA // 53 // aMte taha saMpaNNaM-rajjavihANeNa kAriUNaM ca // saMdaDhanUyaNapaTTe-sAhAraNadaviNajAeNaM // 54 // ... tIe tAo gahiyA-sahalA jAyAvi desaNA gurunno|| dhammaTThANuhesA-saMghahiyA mAvikallANA // 15 // spaSTArtha--ahi zrI kadaMbagiri tIrthamAM je kAmaliyA vaMzanA rahevAsI rajapUta hatA te zrIgurU mahArA
Page #635
--------------------------------------------------------------------------
________________ 30. -janI dezanA-upadeza sAMbhaLIne pratibadha pAmyA. have e pramANe gurU mahArAjane upadeza vAraMvAra sAMbhaLatAM keTalAka divasa vItyA bAda eka divase teo zrI sUrivaryane vinayapUrvaka aMjali joDIne vijJapti karavA lAgyA. (vinaMti karI) 48 | tIrthamAM rahenArA kAmalIyA rajapUtanI gurU mahArAjane vinaMti (te vinaMti A pramANe-) zrIkadaMbagirirAjanI AgaLa rahelI ane vAvaDInI pAse rahelI (vAvanA paDakhe rahelI athata vAva pAsenI) ane girinI nIce rahelI je gAma talanI bhUmi che (gAmanI vasati sAthenI gAmabhUmi) che, temAMnI keTalIka bhUmi ame ApavA icchIe chIe (arthAta parvatanI nIce gAmanI bhUmi che ke je parvatane lagatI che ne gAmane paNa lagatI che te keTalIka ApavAnI IcchA che. A te tIrtha bhUminI kiMmata levAnI IcchA nathI. he parama- pakArI dayALu gurUvarya! eTale he kRpALuM gurUvarya! Apa amArA pratye eTalI kRpA kare, te kAmaliyA rajapUtAnAM A vacane sAMbhaLIne zrIgurU mahArAje A pramANe khulAso karyo. (te AgaLa jaNAve che ) je 50 che jagyA levAnA saMbaMdhamAM zrI gurU mahArAje karela khulAse- he mahAnubhAvo! tamee tIrthane upayogI tIrtha pAsenI bhUmi ApavAnI IcchA darzAvI te yeAgya che, paraMtu amArA upadezathI A bInAne jANanAra A ka. peDhInA pratinidhionI vinA kimate (bheTa) levAnI IcchA nathI. paraMtu
Page #636
--------------------------------------------------------------------------
________________ teo ema kahe che ke- gya mUlaya (kIMmata) laIne bhUmi ApavAnI IcchA vartatI hoya te te rIte bhUmi levAnI IcachA amArI vate che, vaLI e bhUmino upayoga keIne agita karavAnuM nathI paraMtu ahiM tIrthabhakti mATe AvatA yAtrALuone prabhudarzana pUjA vagere bhakti karavAmAM anukUlatA thAya, A muddAthI bhaviSyanA samayamAM ekAda deharAsara baMdhAvavA temane (pratinidhIone) vicAra vate che. ane te yAtrALuone utaravAnI sagavaDa khAtara bIjAM paNa dharmazALA vigere ahIM thaze ema AgaLa kaheze) pApanA ahiM thaze, te kAraNathI bharata kSetravatI zravaNa sAthe sthApelI je ANaMda zabdayukta zrI kalyANa evA nAmavALI eTale. zrI mAdhavI cALInI peDho e nAmanI je saMsthA-peDhI che, te atyAre paNa rAjanagaramAM-amadAvAdamAM para prAcIna varte che, tene A bhUmi vecAtI davA tame sAvadhAna thAva, (eTale je tamAre bhUmi vecAtI ApavAnI IrachA hoya te amadAvAdanI ANaMdajI kalyANanI jene saMghanI jUnI peDhI vecAtI laI zake, ema muni mArga pramANe zrI gurUdeve teone jaNAvyuM.) ApavA zrI ANaMdajI kalyANajInI peDhIe vecAtI lIdhelI kadaMbagirinI bhUminI bInA jaNAve che-pariNAme (chevaTe) e pramANeja thayuM. eTale amadAvAdanI ANaMdajI ka9yANajInI peDhIe e giri pAsenI tathA bIjI paNa bhUmi kharIdI levAne vicAra karyo ane sAdhAraNa khAtAnA dravyanA rAmUha vaDe atidaDha navA paTTamAM rAjyavidhi pramANe sarva
Page #637
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3ra. vidhi karIne (eTale rAjyanA niyama pramANe sarakArI kAgaLa para dastAveja lakhAvI rajIsTarDa karAvIne) 54 e ANa dajI kalyANajInI peDhIe ja te bhUmi kharIdI lIdhI. e pramANe zrI gurUmahArAje dharmasthAne baMdhAvavAnA uddezathI saMghane hitakArI ane bhaviSyamAM kalyANa karanAro je sadupadeza Apyo hato te sarva aMze (pUrepUro) saphaLa thaye. papA zrI. kaMdabagirathI gujarAta deza tarapha saparivAra zrI gurUmahArAjanA vihAranI binA jaNAve che - etthaMtarammi guruNo-patthuyakajja samappa viharaMtA // avaMzivopa sAyA pura saM 16 . spaSTArtha-prastutakArya eTale upara jaNAveluM kArya pUruM thayA bAda zrI gurU mahArAja bhavya jIvone pratibaMdha karavAne mATe vihAra karatA karatA gujarAta dezamAM padhAryA. padA zrIgurUmahArAje gujarAtathI mAravADa deza tarapha karelA vihAra vigerenI bInA jaNAve che - itthatyamavvamaNue-saddhammaparAyaNe viheUNaM // jiNasAsaNagayaNaravI-maruharadesa samaNupattA // 57 // spaSTAtha-ahiM gujarAta dezamAM rahelA aneka bhavya jIne pratibaMdha pamADIne ane temane uttala dharmamAM (zrI jinendra bhagavaMtana dharmamAM) parAyaNa nipuNa karIne zrI jenazAsana rUpI AkAzamAM dIpatA sUrya sarakhA zrI gurUmahArAja viSayanemisUrIzvaka marudhara dezamAM eTale Abu thaIne jIrAvalA pArzvanAthanI yAtrA karIne jAvAla
Page #638
--------------------------------------------------------------------------
________________ zivagara pAlI bIkAnera jodhapura vigere moTAM nagaravALA mAravADa dezamAM visaM. 1971nA citra mAsamAM padhAryAya che mAravADa dezamAM zrI gurUnA sadupadezathI thayelA lAbha jaNAve che- titthuimayamaggajaNA-guruvaesehi tattha paDibuddhA // DhuMDhayaterApaMthI-hiyajiNadhammaM samaNupattA // 58 // 5TA-zrIsaMghanA AgrahathI jAvAlamAM comAsuM karyuM. ahIM keTalAeka jene traNa stutika paMthane mAnatA hatA. te viparIta mArgamAM vartatA traNa stutivALA jI zrIgurUvaryanA upadezathI pratibaMdha pAmyA, eTale cAra tutinA mAnavAvALA thayA. A comAsuM pUruM thayA bAda zrIgurU mahArAja mevADanA pradezamAM padhAryA. ahIM TuMka matavALA eTale zrIjInendra prabhunI pratimAnI pUjA vigere nahiM mAnanArA jIve ane terApaMthI matavALA eTale DhaMDhaka matamAM vIsApaMthI ne terApaMthI evI be zAkhAo (be mata) che, temAMnA terApaMthI hRhako paNa zrIgurU mahArAjanA upadezathI pitAne viparIta mata tajIne hitakArI evA jaina dharmane pAmyA. eTale e bane matavALA 1 devavaMdanAdi kyiA karavAnA avasare cAra rastutio kahevAno vidhi che, temAM pahelI mukhya jinezvaranI, bIjI sarva jinezvaranI, trIjI jJAnanI ne cethI samyagadaSTi zAsanadeva athavA devInI stuti emaja saMtutie kahevAne vidhi che. paraMtu A matavALA ema mAnatA hatA ke samyagadaSTi deva paNa avirativALA che mATe te avirata devenuM smaraNa karavA rUpa svati dezavirativaMta zrAvaka tathA raka ane te vimAnI cheka matamAM vAsA
Page #639
--------------------------------------------------------------------------
________________ yuke prabhu pratimAjIne anAdara karatA te mAnyatAne tajIne pratimAjIne mAnanArA, pUjabhakti karanArA thayA. ahIMthI vihAra karIne sAdaDI gAmamAM vi. saM. 1972nuM comAsuM karyuM. ahIM aneka zAsana prabhAvanAnA kAryo thavA uparAMta zrIgurU mahArAje comAsA bAda muni vijJAnavijayane gaNipada ane paMnyAsajI mahArAja zrI premavijayajI gaNI tathA sumativijayajI gaNi, darzanavijayejI gaNi,udayavijayajI gaNi ema cAre panyAsane visaMva 173mAM upAdhyAyapada ApyuM. tathA comAsA pahelA dIkSita thayelA munizI lAvayavijayajIne vaDI dIkSA ApI. A prasaMge ahIMnA zrI.saMghe aNAlikA mahatsavAdi dhArmika kAryo pUrNa utsAhathI ujavIne jinazAsananI sArI prabhAvanA karI hatI. ahIMthI vihAra karIne zikhyAdi sahita zrIgurU mahArAja pAlaDI padhAryA. ahIM zrIgurU mahArAjanI amRtamaya dezanA sAMbhaLIne zeTha sAdhuoe karavI ucita nathI. mATe pratikramaNa Adi prasaMgomAM e deva devIonA smaraNArthe kAussaga karI tenI theya na kahevI joIe, traNa thAyaja kahevI ucita che, e pramANe mAnanArA te traNa yuInA matavALA gaNAya che. ane zrI jainendrAgamAdi zAstromAM cAra thAya kahevAne vidhi hovAthI te pramANe vartanArA cAra thAya kare che. ahIM cethI thaIne uddeza mukhyatve e che ke deva devI je ke avikati che to paNa zAsananA. hAyaka tarIke mAnIne temane kAussagna ane smaraNarUpa thAya kahevAya, te vyAjabI ja che. te avirati samyagUdaSTi devane avirata hovAthI dezavirativaMta bAvaka ane sarvavirata sAdhuo devabuddhie vaMdanA namaskArAdina kare, paraMtu zAsananA rakSaNamAM samartha hAya karanAra tarIke ceyo stutimAM temanuM smaraNa mAtra kare che temAM anucita jevuM kaMI nathI, vizeSa vistAra anya graMthethI, jANa.
Page #640
--------------------------------------------------------------------------
________________ amIcaMda gulAbacaMdajIe jesalamerane charI pAlate saMdha kADho. temAM lagabhaga hajAra paMdara yAtrike hatA. anukrame zivagaMja jodhapura phaladhI vigerenA raste thaIne saMgha sahita zrIgurU mahArAja jesalamera padhAryA. ahIMnA maMdiranA darzana karIne saMghavIne tIrthamALA paherAvIne zrIgurU mahArAje DhaMDhaka sAdhu rUpacaMdajIne dIkSA Apa. saMdha sAthe gurU mahArAja phalodhI padhAryA. ahIM pahelAM jaNAvelA muni rUpavijayajIne vahI kSiA ApI. vi. saM. 1973mAM zrI siMghanA AgrahathI caturmAsa rahyA. ahIM amRtamaya dezanA sAMbhaLIne ghaNuM chae belibIja navapallavita karyA, ane zrIsa paNa zAsana prabhAvanAnA aneka dhArmika kAryomAM parama ullAsathI lakSmIne vAparIne dAnAdi dharmane sAdhIne mAnava janmane apUrva hA lIdhA, camAruM pUrNa thayA Ada saparivAra zrIgurU mahArAja bIkAnera padhAryA. ahIMnA prAcIna jinamaMdira jJAna bhaMDAranA darzana karIne bahuja rAjI thayA. bhavya jIvone dezanAmRtanuM pAna karAvIne ane dharmanA daDha rAgI banAvIne anukrame vihAra karatAM tIrtha svarUpa kAparaDA pArzvanAthanA darzana karI vi. saM. 1974mAM pAlInagaramAM zrIsaMghanI atyAgrahabharI vinaMti svIkArI caturmAsa rahyA. comAsAmAM dezanAmRtanuM pAna karAvIne bhavya ane jinadharmArAdhaka banAvIne zeka kIsanalAlajIe charI pAlatA kADhela kAparaDA tIrtha saMghamAM zrIgurU mahArAja padhAyA. ahIM AzAtanA dUra karI zrIgurU mahArAjanA upadezathI pAlaDI-- vALA zeTha amIcaMda gulAbacaMdajIe pratiSThA karAvI. ahIM suni kamalAvijayajIne dIkSA ApI. e 58 che
Page #641
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAravADa dezamAM zrIgurU mahArAjanA upadezathI zrIsaMghe karAvelA caddhAra ane tIrthayAtrAnI bInA jaNAve che- kappaDaheDayarANaya-purAipAINa ceiuddhArA // - saMghe tisthagA-yA parUddhasavA vara 2 spaSyAtha_e pramANe traNa thAyavALAne tathA DheDhaka matavALAne ane terApaMthI matavALAone ghaNAne pratibaMdha pamADIne zrImahArAja zrIsaMgha sahita kApaDuM tIrthanI ane rANakapura vigere tIrthonI yAtrA karIne te te tIrthomAM paDI gayelAM ane bhAgI jIrNa thaI gayelAM ghaNuM cityane uddhAra karAvIne eTale zrI gurU mahArAjanA upadezathI zrIsaMghe e tIrthomAM jINuM thaI gayela derAsarane zilpIo dvArA punaH samarAvyAM ane vyavasthita karyo, temaja ghaNA sthAne pratimAjI sthApana karavAmAM vidhi svarUpa pratiSThA mahotsava paNa karAvyA. te pa9 che zrIgurU mahArAjanuM punaH gujarAta dezamAM sakAraNa Agamana vigere bInA jaNAve che - emAiya kajjAiM-kArAviya sAsaNuNNaiM prmN|| tityiyakajjanimittaM-saMpattA rAyanayaramiNaM // 60 // paSyAtha-mAravADamAM e pramANe aneka zAsanetinAM upadeza daIne zrAvake dvArA karAvIne zrI zatruMjayAdi pradhAna tIrthakAryanA kAraNasara zrIgurU mahArAja punaH rAjanagaramAM-amadAvAda nagaramAM (gujarAtamAM) padhAryA. te 60 che
Page #642
--------------------------------------------------------------------------
________________ amadAvAdamAM nagara bahAra haThIsiMgabhAInI vADImAM zrIgurUe karAvelAM upadhAna vigerenI bInA cAra gAthAmAM jaNAve che- saramuNiNihiMduvarise, assiNamAse ya rAyanagaramima / / cAummAsIsaMThiya--gurUvaesA mahullAsA // 61 // jeNaM dhammiTheNaM-bAvaNNajiNAlao mahArammo // nimmavio ya visAlo-bAhiM rAyanayarassa // 62 // spaTAthe-ahIM amadAvAdamAM zrI saMghanA AgrahathI comAsu rahelA zrIgurU mahArAjanA upadezathI sara muni nidhi indu varSe eTale 5-7-9-1 varSa eTale 1975nA vikrama saMvatsara varSe AzvIna (Aso mAsamAM zrAvikA lamIbene parama ulAsathI upadhAna tapanI zarUAta karAvI. ema AgaLa saMbaMdha joDavAno che. je 61 che te upadhAna tapazcaryA kaye sthAne thaI tenI bInA kahe che- zrIrAjanagaranI bahAra (amadAvAdanI bahAra dilhI daravAjA bahAra) jyAM ati dharmiSTa dharmaparAyaNa zrI. haThIbhAI zeThe ati vizALa ane ghaNuM ramaNika bahuja suzobhita evuM bAvana jinAlayavALuM moTuM derAsara baMdhAvyuM che, ke je deharAsaranI AgaLa pAchaLa deharAsaranA nibhAva athe zeTha haThIbhAIe ghaNI bhUmi samarpaNa karelI che. ahIM vahAranI vANI e nAme prasiddha bhUmimAM be moTI dharmazALA aMdaranA bhAgamAM bAMdhI che. e uparAnta vADInA cheDe moTuM kiI makAna mATe vizALa ne lAMbA oTalAvALuM bAMdheluM che. temaja aMdara zeva bhUmimAM bagamagIyA vigere karelA che.
Page #643
--------------------------------------------------------------------------
________________ te bahAranI vANI athavA himAnI vADI evA nAmathI prasiddha ati pavitra sthAnamAM AvelI dharmazALAmAM upadhAna karAvyAM che dara che upadhAna tapane aMge kayA bhAgyazALIe pitAnA dhanane sadvyaya karyo te jaNAve che so kesarisIhasuo-dANaguNI hatyisIhaseMdvivaro // tassa sumao gurumatto-jAo seTThI magaNabhAU // 63 // - 5NArtha-pUrve kahela dilhI daravAjA bahAranI vizALa bhUmimAM je haThIsiha zreNIe bAvana jinAlayavALuM mahAna deharAsara baMdhAvyuM te dAna guNavALA zeTha kesarIsiMhanA putra zrIyuta haThIsiMha zreSThI thayA. eTale je haThIsiMha zeThe e daherAsara baMdhAvyuM temanA putra mAnamAra nAmanA zeTha thayA ke jeo gurUbhakti vigere aneka sadaguNovALA hatA. te 63 tasmuyadalapatapattI-lacchIi dhaNavvaeNa kAraviyaM // uvahANatavaM kahiya, mahANisohe sayaM ca kayaM // 64 // spaSTAthe-te maganabhAI zeThanA AjJAMkita putra tamAru hatA. temanI dharmapatnI sadharmacAriNuM amArue pitAnA dhananA saddavyaya vaDe pUrve kaheluM upakAna tapa karAvyuM. arthAt zrImahAnizIthamAM varNavelA A upadhAna tapamAM haThIsiMha zeThanA patra dalapatabhAInA dharmapatnI lakSmIbAIe pitAnuM dhana kharyuM. te upadhAna tapanA prasaMge zrAvikA lamIbAIe pate paNa upadhAna tapanI ArAdhanA karI. tathA upadhAna tapanI mAlA paherAvavAnA prasaMge temaNe pUrNa ullAsathI
Page #644
--------------------------------------------------------------------------
________________ vizAla occhava karyo hate A prasaMge zrIgurU mahArAje badarakhAne rahIza zrAvaka zA. dharamacaMda pAnAcaMdane visaM. 1976nA mAgazara vadI sAtame eTale mAlAropaNa karavAnA divase dIkSA ApI. upadhAna tapa karAvanAra zrAvikA lImIbAIe potAnI svAdhIna haramI ghaNe bhAga talAja parvatanI upara zrI pArzvanAthanuM vizAla maMdira baMdhAvavAmAM, pitAnA kharce AraselA pratiSThA mahotsavanA prasaMge udyApana sAdharmika vAtsalyAdi dhArmika kAryomAM, AtmadaSTine khIlavanArA zrIbhAvanA ka95latAdi graMtha chapAvavAmAM, ane bIjA paNa sAta kSetrAdimAM vAparIne tene saphala karI che talAjAmAM A zrI pArzvanAthanI pratiSThA zrIgurU ma hArAjanI AjJAthI mArA vaDA gurUbhAI AcArya zrI vijayadarzanasUrijIe vi. saM. 1980nA vaizAkha sudI dazame kAvI. A prasaMge mAravADanA bhinnamAla nagaranA rahIza osavAla zrAvaka tejAjI rAjAjIe nyAya vAcaspati zAstravizArada AcArya mahArAja zrIvijayadarzanasUrijI mahArAjanA hAthe vaizAkha vada ekame bhAgavatI dIkSA grahaNa karI. te zrIguNavijayajInA ziSya thayA. eTale vi0 darzanasUrijInA praziSya (ziSya guNavi. nA ziSya) thayA temanuM nAma muni tilakavijaya thApyuM. vi. saM. 1980nA ASADa suda sAtame lIMbaDImAM te tilakavijayajInI vaDI dIkSA thaI. prasaMge A bInA jaNAvIne have prastuta jaNAvIe chIe. te eke upadhAnanI mAlArApadi kriyA pUrNa thayo prada zrIgurU mahArAja vihAranI taiyArI karatA hatA. te prasaMge je bInA banI te AgalanI be gAthAe mAM jaNAve che. 64
Page #645
--------------------------------------------------------------------------
________________ 40 zrI. gurUmahAjanA upadezathI zeTha sArAbhAI DAhyAbhAIe kADhelA zrIkesarIyAjI tIrthanA saMghanI bInA be gAthAmAM jaNAve che jeNa mahAserIsA-titthuddhAro pamoyakalieNaM // bahulakkhadhaNavaeNaM-kAravio seTiNA teNaM // 65 // sirikesariyAjattA-guNisArA mAuNA sasaMgheNaM // vihiyA guruvaesA-lesAmuNiNaMdasasivarise // 66 // spaSTArtha-zrIgurU mahArAjanA upadezathI ghaNuM lAkha rUpibAne kharca karI ati harSa sahita amadAvAdanA je zreSTie amadAvAdathI kaMIka dUra prasiddha kalela nagarathI 3gAu dUra AvelA sA nAmanA gAmamAM zerIsAtIrthane uddhAra karyo te dAnAdi guNavaMta evA paramANu kAhyAbhAI nAmanA zreSTie zrIgurU mahArAjanA sadupadezathI (lezyA muna naMda caMdra varSe eTale 6-7-9-1) 1976nA vikrama saMvasUra varSe phAgaNa vadI trIje saghasahita zrokesariyAjInI jAtrA karI eTale sArAbhAI zeThe ahIMthI 1976nI sAlamAM piSa vadI 10nA divase zrIgurU mahArAjanA upadezathI zrI. 1 A tIrtha bAvana jinAlayanA derAsaravALuM hatuM. te deharAsara kALadethI bhUmimAM daTAI gayuM. te bhUminA khedakAthI jaDI AvatA e sthAne AjubAju moTI dharmazALA sahita zeTha sArAbhAIe eka mahAna citya baMdhAvyuM, ke je tItha zrI. zerI pArzvanAtha e nAmathI atyAre atyaMta prasiddha che. A tIrthanuM vizeSa varNana vividha tIrthakalpamAM ayodhyA kalpamAM tathA dezanA ciMtAmaNi bhAga pahelAmAM karyuM che.
Page #646
--------------------------------------------------------------------------
________________ kesariyAjI tIrthane saMgha kADhyo. A saMdhamAM gurUvarya zrIviSayanemikUlazkara vigere ghaNA sAdhu sAdhvIo zrAvaka zrAvikAo vigera hatA. anukrame mahesANAmAM saMdha sahita zrIgurU mahArAja padhAryA ahIM gurU mahArAje muni vidyAvijaya, muni gIrvANavijaya, muni mAnavijaya, ane muni dhanavijayajIne vaDI dIkSA ApI. ahIMthI tAraMgA, IDara, pisInA, DuMgarapura thaIne phAgaNa vadI trIje saMgha sahita zrIgurU mahArAja kesariyAjI tIrtha mAM padhAryA. tIrtha mAtAdi kAryo pUrNa ullAsathI thayA. ahIMthI AgaLa zrI gurU mahArAjanA vihAranI bInA have jaNAvAze che 65-66 zrIgurU mahArAje karelA mevADa taraphanA vihAranI bInA vigere be gAthAmAM jaNAve chesirime yavADavisae-tavvatthavvaMgibhUriviNNattA // udayapuraM saMpattA-caummAsIvihANaLeM // 17 // spaSTAtha_e pramANe zeDha sArAbhAIe kADhelA zrIkesariyAjInA saMdhamAM zrIkesarIyAjInI yAtrA karIne medapATa dezamAM eTale mevADa dezamAM AvelA zrIudayapura nagaramAM vasatA bhAvika zrAvaka janee zrIgurU mahArAjane udayapura padhAravA vinaMti karI, tethI gurU mahArAja zrIudayapura nAmanA nagaramAM vi0 saM. 176nuM comAsu karavA mATe padhAryA. zrIudayapura ane zrIkesariyAjI tIrtha e ane medapATa dezamAM ja (mevADamAM ja) Ave che. e 67 udayapuramAM zrIgurU mahArAjanA mAsAthI thayelA lAbha
Page #647
--------------------------------------------------------------------------
________________ nivapamuhA paDibuddhA-kumayanirAso guruppahAveNaM // jiNNuddhAragasaMThA-jAyA jiNasAsaNujjoyA // 38 // spaSTAthe bIgurU mahArAje udayapuramAM varSo sAruM. karavAthI zrIgurUnA sadupadezathI e nagaranA zana vigere ghaNA uttamajano pratibaMdha pAmyA, ane zrIgurU mahArAjanI. dezanAnA prabhAvathI aneka kupatene nirAsa thaze, eTale. DhaMDhaka Adi aneka viparIta zraddhavALA ja zrIjinezvaranA dharmamAM samyak zraddhAvALA thayA, ane te uparAnta zrIjinazAsanane udyota karanArI evI bIjena esosIezana nAmanI eka moTI saMsthA sthApavAmAM AvI. te mevADa pradezanA jina maMdiranI sAra saMbhALa rAkhe che. je 8. zrIgurU mahArAje udayapurathI rANakapura ane javAla. vigere gAma tarapha karelA vihAranI bInA vagere be gAthAmAM, jaNAve che rANayapuraM sasaMdho-tatto sUrI samAgayA harisA // kamaso jAvAlapuraM-ahiNavajiNaceiyAraMbho // 69 / / guruvayaNA saMjAo-sirivimalAyalasutityajattaneM / / niggayasaMgheNa sama-sUrI saMkhesaraM pttaa||7|| spaSTAI-udayapuranuM comAsu sapUrNa thayA bAda zrIgurUvaryanA sadupadezathI zA. ujaNalAlajIe rANakapura tIrthanI. yAtrA mATe zrIrANakapura tIthane saMgha kADho. te saMgha sAthe. saparivAra zrIgurU mahArAja ati AnaMdathI rANapura tIrtha padhAryA. tyAM ghaNA AnaMdapUrvaka tIrthayAtrA karIne ane saMghavIne
Page #648
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3 tIrtha mALA paherAvIne anukrame vihAra karatA karatA zrIgurUvarya mAravADa dezamAM AvelA lAla nAmanA nagaramAM padhAryA. tyAM gAmanI bahAra zrIgurU mahArAjanA sadupadezathI tyAMnA bhAvika zrAvaka varge navuM jinacaitya baMdhAvavAnI zarUAta karI. tyAra bAda zrIgurU mahArAjanA upadezathI vimA tIrtha nI yAtrA karavAne mATe zrAvaka mUlacaMdajI vigere be zrAvakoe charI pAlatA kADhelA zrIsaMghanI sAthe kramasara gurU mahArAja gujarAtanA zrIzaMkhezvara nAmanA gAmamAM zrIzaMkheAvara pAzvanAthanuM tIrtha che tyAM padhAryA. 70 che. zaMkhezvarathI AgaLanI bInA jaNAve che - mavvaMgibohaNaTuM-sUrIsA rAyanayaramaNupattA ! gurusIsehi sahio-saMgho siddhAyalaM patto // 71 / 5wAtha-tyAra bAda zaMkhezravarathI vihAra karI zrIgurU mahArAja bhavya jIne pratibadha karavA mATe anukrame vihAra karatA karatA amadAvAda nagaramAM padhAryA. ane saMgha ahIMthI sidhA siddhagiri tarapha prayANa karyuM. temAM mukhya tarIke gurU mahArAjanA ziSya zrI vijayazanasUrijI mahArAja vigere hatA. anukrame zrIsaMgha zrI siddhAcala tIrthamAM pahoMce ane yAtrA tIrthamAlA udyApanAdi zAsana prabhAvanAnA uttama kAryo bahuja sArA pramANamAM thayA. ahIM vi. saM0 177mAM zrI saMghanA AgrahathI saparivAra zrIgurU mahArAja cenAruM rahyA. temAM zAsana prabhAvanAnA bahu kAthI thayA. e haze ! amadAvAdathI khaMbhAta taraphanA vihAranI bInA jaNAve che
Page #649
--------------------------------------------------------------------------
________________ tattha ya cAummAsI-samappa sirithabhatitthasaMgheNaM // viNNacA saMpattA-taM siritaMbAvaI nayariM // 72 // spadArtha-paMnyAsa uttamavijayajI padyavijayajI vigere mahApurUSonA janmathI pavitra banela zrI amadAvAdamAM vi. saM. 1977nuM varSa comAsu samApta karIne zrIstaMbhana tIrthanA zrAvaka saMghe gurU mahArAjane staMbhanatIrtha eTale khaMbhAta baMdara padhAravAnI Agraha bharI vinaMti karavAthI te khaMbhAtanA saMghanI vinaMti svIkArIne gurU mahArAja anu kame vihAra karatA karatA zrIgaMbAvatI nagarIe eTale khaMbhAta baMdare padhAryA. 72 che gurU mahArAjanuM khaMbhAtamAM comAsuM ane sakarapurAmAM zrI AdIzvara pabhunA deharAsarane thayela jIrNoddhAra vigere bInA jaNAve che tattha ya cAummAsI-jAyA sUrIsarassa vynnaao|| usabhAlayassa jAo-titthasamAsaNNasayarapure // 73 // spaSTArtha--ahIM khaMbhAta baMdaramAM zrIgurU mahArAjanuM vi. sa. 1978nuM comAsuM thayuM, ane zrIgurU mahArAjanA vacanathI-sadupadezanA prabhAvathI khaMbhAta tIrthanI pAse je sakarapurA nAmanuM paruM (nAnuM gAma) che tyAM zrI AdIzvara prabhunuM prAcIna jIrNa deharAsara che teno jIrNoddhAra thA . | 7 | zrIstaMbhatIrthamAM thayelAM upadhAnanI bInAnI jaNAve chejinnnnuddhaaro kiriyA-uvahANatavassa muttavuttassa // jAyA saMghullAsA-titthasta pahAva gA viulA // 74 //
Page #650
--------------------------------------------------------------------------
________________ 45 spaSTA--e pramANe sarapura gAmamAM amadAvAdanA zeTha mANekalAla manasukhabhAi vigere zrIsade zrIgurUnA upadezathI te zrIAdIzvara prabhunA prAcIna ne jINu derAsaranA jIrNoddhAra karAgaiA. te uparAMta zrImahAnizIthamAM zrAvakAne navakAra AdiAvazyaka sUtra bhaNavA mATe je amuka amuka prakAranI tapazcaryAM karavA rUpa upadhAnaMvavidha kahyA che te zAstrokta upadhAna tapanI kriyA paNa amadAvAdanA lAvarInI pALanA rahIza. zA. cunIbhAi bhagubhAI taraphathI zrI saghanA ullAsapUrvaka ghaNI sArI rIte thai, ane e pramANe aNu ddhAra ane upadhAna tapa vigere ghaNAM dhArmika kA thavAthI zrI jaina zAsananI ghaNI prabhAvanA thaI. have ahI thayelA sUripada mahAtsavanI bhInA jaNAve che -- surIsarehi diNNaM-vAyagasiridaMsaNodayagaNINaM // AyariyapayaM vihiNA mahussatAippabaMdheNaM // 75 // jA spaSTA--ahiM khabhAtamAM zrIjI mahatvanuM A paNa eka uttama kArya thayuM ke--gurU maharAjanA ziSya upAdhyAyajI mahArAja zrodazanavijayajI ane upAdhyAyajI mahArAja zrIudayavijayajI gaNIne gurU mahArAja zrIvijayanemisurIzrvarajI mahArAje sathe karAvelA ghaNA mATA aThThAi maheAtsava Adi maheAtsavanA prakha'dha pUka (racanA pUrvaka zAstrokata vidhine anusAre mane ziSyAne vi. sa0 1979nA vaizAkha vada bIje AcArya pada ApyuM, jethI zrIdarzanavijayajI upAdhyAya te AcArya zrIvijayadanasuri thayA, ane upAdhyAyajI mahArAja zrIudayavijayajI gaNI te AcAya zrIvijayAdayasara thayA. 5 75 //
Page #651
--------------------------------------------------------------------------
________________ khaMbhAtathI amadAvAda taraphanA vihAranI bInA jaNAve che- dAUNa lAhamaNahaM-tatto siriraaynyrmjjhmmi| cAummAsIjuyalaM-vihiyaM bhavyovayAraLaM // 76 // spaSTAthe-e pramANe khaMbhAta nagaranA saMghane jIrNoddhAra upadhAna tapa ane sUripada pradAnane mahotsava vigera uttama dhArmika kAryone lAbha ApIne tyAMthI eTale khaMbhAta baMdarathI vihAra karatA karatA anukrame amadAvAda nagaramAM zrIgurU mahArAja padhAryA, ane tyAM amadAvAdamAM bhavya jIne upakAra karavAne mATe vi. saM. 1979mAM ane 1980mAM be mAsAM karyo. e 76 panyAsa padavI mahatyanI bInA vagere jaNAve che paNNAsapayaM diNaM-guruNA siriNaMdaNassa siddhissa / / - ... cANasamAmihanayare-sUrI kamaso samaNupattA // 77 // 5STAthe-gurUvaye zrIvijayasUrIzvarajInA ziSya ane potAnA praziSya zrInaMdanavijayajI mahArAjane vi. saM0 180nA vaizAkha sudI agIArase maNipada tathA vahI chaThe paMnyAsa pada ApyuM. tathA potAnA ziSya zrI. siddhivijayajI mahArAjane paNa teja sAlamAM ghaNA mahotsava pUrvaka zAstrokta vidhi pramANe gaNi padavI panyAsa padavI ApI, tyArathI zrInaMdanavijyajI mahArAja nyAta cInanavina thayA ane zrIsiddhivijayajI mahArAja pANI siddhivinayI thayA e pramANe amadA
Page #652
--------------------------------------------------------------------------
________________ navAmAM e panyAsa padavI ApIne comAsuM pUrNa thayA bAda gurU mahArAja anukrame vihAra karatA karatA vaDodarA prAntanA pATaNa jIllAmAM AvelA vAnaranA nAmanA gAma padhAryA. zrIsaMghanA AgrahathI vi. saM. 1981mAM cAtamIsa rahyA. A vakhate zrIgurU mahArAjanA upadezathI zAsana prabhAvanAnA ghaNuM kAryo thayA. temaja zrI gurUva pitAnA ziSya muni pavijayane sarvAnuyogaya paMcamAMga zrIbhagavatI sUtranA dvahana kriyAnI zarUAta karAvI. sAthe bIjA sAdhuone paNa zrI AcArAMga mahAnizIthAdi sUtrenA dvahananI kriyA zarU karAvI. je 77 zrIgurUmahArAjanA upadezathI zrI sAthe karAvelI vidyAvADInI bInA jaNAve che - uvaesA sUrINaM-cANasamA gAmabajjhadesammi // kAraviyA saMgheNaM-sirivijjhAvADiyArambhA // 78 // spaSTAtha- zrI sUrIzvarajI mahArAjanA upadezathI cANasamA vagerenA bhAvika zrAvakee cANasamA gAmanI bahAra sTezananI pAse AvelA eka vizALa kSetramAM manahara vicAvAra nAmanI vADI ane temAM gurUmaMdira vagere dharmasthAne baMdhAvyA. A gAmamAM gurU mahArAjanA ziSya zrIvidyAvijaya kALadharma pAmyA hatA, jethI temanA pavitra nAmanA maraNArthe zrIsaMghe temanI derI paNa baMdhAvI che. je 78 che vidyAvADImAM gurUmaMdiranI pratiSThAnI bInA jaNAve che-
Page #653
--------------------------------------------------------------------------
________________ 48 : pAsAo ramaNijjo-nimmavio tattha pujjapaDimANaM / / guruNA kayA paiTThA-varussavAippabaMdheNaM / / 79 / / spaSTArtha-zrI vidyA vijayajI mahArAjanA samaraNa nimitta banelI cANasamA bahAranI e vidyAvADImAM zrI gurU mahArAjanA upadezathI pUjya evA zrIgautamasvAmI vigere mahApurUSenI pratimAone sthApana karavA mATe bhAvika zrAvakee eka prAsAda baMdhAvyuM ane te virAjamAna pratimAonI pratiSThA zrIgurUnA upadezathI zrIsaMghe ghaNuM uttama mahotsava AdikanI racanA sa heta karAvI. ullA zrI gurU mahArAje ahI thI pATaNa tarapha karelA vihAranI bInA vagere pAMca gAthAmAM jaNAve che - ujjAvaNappasaMge-niyanayarAgamaNaheuviNNattiM // kAuM pattanasaMgho-samAgao saDDhaguNakalio // 8 // soccA taM viNNarti-viyAriUNaM pahAvaNAlAI // viharaMtA saMpattA-pattananayarammi jagaguruNo // 8 // 5STArtha-tyAra bAda pATaNa nagaramAM ujamaNunA mahatsavane prasaMga hatuM, tethI te ujamaNanA mahatsavanA prasaMgamAM pATaNa nagarane zraddhA Ardi guNa yukta e zrAvaka saMgha sUrIzvarajIne pATaNa padhAravAnI Agraha bharI vinaMti karavA AvyA, te vinaMti sAMbhaLIne gurU mahArAje pATaNa javAthI zrI jainazAsananI prabhAvanA rUpa lAbha thaze ema vicArIne jagadagurU zrIsUrIzvarajI mahArAja anukrame vihAra karatA karatA pATaNa nagara padhAryA. 80-81 | pATaNamAM zrI padyavijayajInI panyAsapadavI vigere -
Page #654
--------------------------------------------------------------------------
________________ 49 paNNAsapayaM diNNaM-viNeyapaumassa mUriNA vihiNA // gaNipayasamae diNNA-niyappasIsassa gurudikkhA // 2 // spaSTArtha--tyAM pATaNamAM surIzvara mahArAje potAnA ziSya zrI padmavijaya mahArAjane zAstrokta vidhipUrvaka vi. saMva 1982 phAgaNa vadI pAMcame gaNipada ApyuM ane phAgaNa vadI agIArase panyAsa paDhavI ApI, jethI zrIpadmavijayajI mahArAja te have cAraka zrIpadmaviSayanI jaLa thayA, ane temane gaNapada ApavAnA samaye gurU mahArAje pitAnA praziSyane eTale AcArya mahArAja zrIvijayasUrijInA ziSya muni metavijayajIne vaDI dIkSA ApI. A prasaMge zrAvaka zA. nagInadAsa karamacaMde udyApana-padapradAnAdi dhArmika kAryomAM parama ulAsathI lakSamI vAparava ne kahA lIdhe hato. 82 che gurUvaryanuM pATaNa nagaramAM comAsuM ane zrIgirinAraane saMgha. cAummAsIM pujjA-guruNo saMghaggaheNa tattha ThiyA / aMte gurUvaesA-saMgho girinArajattaDheM // 83 // spaSTAtha-pATaNanA zrAvaka saMghanA atyaMta AgrahathI parama pUjya zrIgurU mahArAja visaM. 1982 nI sAlamAM pATaNamAM mAsuM rahyA, ane mAruM pUrNa thayA bAda gurU mahArAjanA upadezathI tyAMnA bhAvika agragaNya zrAvaka zA nAnA raNamA nAmanA zreSTie charI pAlatA zrI girinArajI vigere tIrthanI yAtrA karavA mATe mATe saMgha koDha. | 83
Page #655
--------------------------------------------------------------------------
________________ gurU mahArAja sahita saMdha dhAMgadhrAmAM AvyuM. calio saMgheNa samaM-guruNo sIsappasIsaparivariyA // siriyAMgadhrAnayaraM-jA viharatA samaNupattA // 84 // spaSThAthe-te saMgha zrIgirinArajInI yAtrA mATe cAho, tyAM anukrame eka gAmathI bIje Ama cAlate saMgha dhAMgadhrA nagaramAM AvyuM, temAM saMgha sAthe anukrame vihAra karatA ziSya-praziSyAdi parivAravALA zrIgurU mahArAja paNa dhAMgadhrA nagara padhAryA. A 84 che dhAMgadhrAmAM zurU mahArAjane amadAvAda padhAravA mATe amadAvAdanA zrIsaMghe karelI vinaMtinI bInA vigere. sirirAyanayarasaMgho-pundhi tatthAgao vivegjuo| ujjAvaNAikajje-niyanayarAgamaNaviNNattiM // 8 // spaSTArtha- A vakhate dhAMgadhrA nagaramAM amadAvAdane saMgha gurUvaryanA padhAravA pahelAM ja AvyuM hatuM, te vivekavaMta evA amadAvAdanA saMghe ujamaNA vigere moTAM zAsana prabhAvanAnAM kAryone aMge pitAnA nagare eTale amadAvAda nagaramAM padhAravA vinaMti karI. e 85 che samakAsI sirigurunno-jinndhmmphaavnnaailaahtttth|| viharaMtA taM pattA-aMgIkAUNa viNNattiM // 86 // spaSTArtha-gurU mahArAje paNa vicAryuM ke amadAvAda javAthI ujamaNuM vigere zAsana prabhAvanAnAM bIjAM paNa ghaNAM kAryo thavAne saMbhava che, jethI tevAM zAsana prabhAvanAnA lAbhane
Page #656
--------------------------------------------------------------------------
________________ arthe amadAvAdanA vivekI saMghanI vinaMti kavIkArIne dhAMgadhrAthI anukrame gAmAnugAma vihAra karatA karatA ane vihAramAM paNa aneka jIrone pratibaMdha karatA karatA amadAvAda nagaramAM padhAryA tathA pATaNane saMgha ahIMthI kacchamAM bhadrazvara tIrthanI yAtrA karavA gaye. e 86 che panyAsajI mahArAja zrInaMdanavijayajI gaNIne AcArya. padavI ujjAvaNappasaMge guruNA saMghaggaheNa viNNasta // vAcanataMtranALio-zAyariyAM virUost 8LA - 5STAtha-prAgvATa jJAtIya zeTha jamanAbhAI bhagubhAI - taraphathI acelA vizAla ujamaNAnA pATA mahotsava prasaMge vizALa jJAnavALA paMnyAsajI zrInaMdanavijayajI gaNIne zrIsaMghanA atyaMta AgrahathI gurU mahArAje vi. saM. 1983 vaizAkha sudI pAMcame upAdhyAya pada ApyuM, ane vaizAkha sudI dazame AcAryapada ApyuM che 87 che gurU mahArAje karelI mAtara tIrthanI pratiSThA ane khaMbhAtanA saMghanI vinaMti vigere bInA pAMca gAthAmAM jaNAve che - mAyaratittharahANaM-mahappaiTThA kayA tao guruNA / / sirithaMbhatityasaMgho tattha paiTThAiviNNattiM // 88 // viNayA kuNai gurUNaM-NacA saMghassa viulakallANaM // pattA thaMbhaNatitthaM-aMgIkAUNa viNNAti // 89 //
Page #657
--------------------------------------------------------------------------
________________ para spaSTAthe-tyAra bAda gurU mahArAjane mAtara tIrthanI. pratiSThA karavA mATe zrIsaMghanI Agraha bharI vinaMti thatAM gurU mahArAja mAtara tIrthamAM padhAryA, ke je tIrtha amadAvAda tAbAnA kheDA jIllAmAM Avela che, ane kheDA sTezanathI sIdhA mAtara jaI zakAya che, tyAM zrI sumatinAtha prabhunuM tIrtha che, ane jene vahIvaTa-dekharekha zreSTivarya manasukhabhAI bhagubhAInA bhAI zeTha jamanAbhAI bhagubhAI rAkhe che, te tIrthanI pratiSThA gurU mahArAje vikrama saMvata 1984nI sAlamAM karI. tyAra bAda tyAM mAtaramAM rahelA gurU mahArAjanI pAse pratiSThA Adi aneka zAsana prabhAvanAnAM kAryane aMge vinaMti karavA mATe zrI staMbhana tIrthane saMgha eTale khaMbhAta baMdarane zrAvaka saMgha AvyuM, ane gurU mahArAjane zrIstaMbhana pArdha nAtha prabhunI pratiSThA vigere bIjI aneka mahatvanAM kAryo mATe vinayathI namaskAra karIne temaNe (khaMbhAtanA zrAvaka saMghe) * vinaMti karI. te vakhate zrIgurU mahArAja paNa saMghanuM mahA kalyANa che ema vicArI khaMbhAtanI vinaMti aMgIkAra karIne khaMbhAta nagara padhAryA. 88-89 che zrIstaMbhana pArzvanAtha prabhunI pratiSThA - suhatihisohaNajoge-thaMbhaNapAsAisavvapaDimANaM // guruNA kayA paiTTA-mahussavAippabaMdheNaM // 90 // spaSTAtha-gurU mahArAja khaMbhAta baMdare padhAryA bAda uttama tithi uttama vAra uttama nakSatra vigere paMcAMgavatI zubha rogamAM eTale vi. saM. 1984 mAM zrIstaMbhana pAthanAtha prabhunI pratiSThA ghaNA mahesava pUrvaka karI, ane
Page #658
--------------------------------------------------------------------------
________________ 53 eja vakhate bIjI paNa aneka pratimAonI zubha pratiSThA karI, temaja keTalIka taddana navI pratimAonI aMjanazalAkA pUrvaka pratiSThA paNa karI. je 90 mAM khaMbhAtamAMja gurU mahArAjanuM comAsuM ane pAlItANAne saMgha saMghaggaheNa vihiyA-cAummAsI tahiM pavaraguruNA // aMte guruvaesA-satuMjayatitthajattaTheM / / 91 // . calio saMgho teNaM-saha guruNo siddhakhittamaNupattA // vihiyavimalagirijattA-samAgayA sirikyNbgiriN||92|| spArtha-uttama gurU mahArAja zrIkhaMbhAtanA zrAvakasaMdhanI Agraha bharI vinaMtithI ahIM rahevAthI zAsanaprabhAvanAnA aneka lAbha thaze ema jANIne khaMbhAta nagaramAM vi. saM. 1984 nuM mAsa rahyA, ane nirvidhanapaNe varSo comAsu yatIta thayA bAda zrIgurU mahArAjanA sadupadezathI vi. saM. 1985mAM mAgazara mAsamAM zrIsigiri tIthanI eTale zrI zatruMjaya mahAtIrthanI yAtrA karavA mATe paTavA tArAcaMda sakalacaMde saMgha kADho, te saMgha sAthe vihAra karatA karatA anukrame saparivAra gurU mahArAja zrIsiddhagirijI padhAryA, ane tyAM zrIvimalAcala tIrthanI eTale zrI siddhAgirionI pavitra yAtrA karIne gurU mahArAja zrI agiri tIrthe padhAryA. ema AgaLa jaNAve che. 91-92 che zrI kadaMbagiri saMbaMdhI prathama kharIdAelI jamInane aMge gurUvaryanA manamAM udabhavelA zubha vicAro 6 gAthAmAM jaNAve che -
Page #659
--------------------------------------------------------------------------
________________ ciMtIa majjha guruNo-bahumANaM ciya visuddhahiyaeNaM // gahiyANa ya bhUmINaM-vIsaivarisA vaikatA // 13 // ahuNAvi ya tayavasthA-bArasagAuppayAhiNAe ya // iha vivihA bahusaMghA-jattaTThI bhUridesatthA // 14 // paivarisaM bhattijuyA-sahassahutto sahassasaMkhijjA // harisA''gacchaMti sayA-kayaMbagirirAyachAyAe // 95 // sAhaNavairegeNaM-coyaM gacchia kuNaMti pahupUyaM // 'pUyANugasAmaggI-niyameNAvassiyA tesiM // 16 // vaMcijjai sirisaMgho-kayaMbatitthassa bhattilAhehiM // saMgho jiNavaipujjo-taheva rayaNAyaro'pubbo // 97 // jo sAhijaM kuNae-saMghassa ya nirahilAsabhAveNaM // so titthayarattasiri-khippaM laddhaNa sijijjA // 98 // - spaSTAtha A vakhate mahArA gurUva tIrtha pratyenA bahu mAnathI bharelA vizuddha hRdaya vaDe vicAra karyo keeTale mahArA' upadezathI pahelAM amadAvAdanI zrIANaMdajI "kalyANajInI prasiddha peDhIe je jamIna. ahiM kAmalIyA vaMzanA zatrI pAsethI rajIsTarI dastAveja pUrvaka kharIdI hitI te kharIdelI bhUmine Aje vIsa varSa jeTalI mudata vItI gaI, paraMtu e bhUmine hajI sudhI tIrthanA saMbaMdhamAM kaMI paNa sadupayegA thaye nathI. 93 . ahI A bhUmi kharIdyAne Aje vIsa varSa vItI gayAM te paNa A bhUmi jevI hatI tevIne tevIja
Page #660
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaMI paNa sadupayoga vinAnI paDI rahI che, ane zrIsiddhagirijInI jAtrA karavAnA athI bhAvika bhavya jInA vividha prakAranA dezamAM vasatA ghaNA sAMgha zrIsiddhagirijInI bAra gAunI pradakSiNa vakhate pharatA pharatA eTale bAra gAunI pradakSiNA detAM prathama ahiM zrI kadaMbagirijInI yAtrA Ave che. je 94 che ane te paNa koI kaI vakhateja nahiM paraMtu zrIkadaMbagirijI Adi tIthInI bhakti nimitte hajAronI saMkhyAmAM hajAre vAra ahiM zrIkadaMbagirijInI chAyAmAM haMmezAM prativarSe harSa sahita sAdhuo sAdhvIo zrAvake zrAvikAo chUTAM chUTAM temaja saMgha sahita Ave che. je 95 che paraMtu ahiM zrIkadaMbagirijImAM prabhunI pUjA karavAnuM sAdhana zrIprabhujInI pratimAM deharAsara Adi kaMi paNa na hovAthI ahiMthI 1 gAu dUra lagabhaga jaIne ceka nAmanA gAmamAM deharAsarajI che tyAM jaIne zrAvake prabhu pUjA kare che, mATe tevA pUjAnA bhAvika zrAvaka Adine mATe A tIrthamAM paNa deharAsarajI ane pratimAjI vigere prabhu pUjAmAM upayogI jaNAtAM dareka sAdhanonI avazya jarUra che. te 6 . vaLI je zrIsaMgha zrI tIrthakara bhagavaMtene paNa pUjaya che, kAraNa ke samavasarasthamAM dezanA vakhate zrItIkara prabhu "amI tiththaraa=tIrthane namaskAra he" e pramANe kahIne dezanA ApavA siMhAsana upara bese che, ahiM
Page #661
--------------------------------------------------------------------------
________________ 56 tithala e padamAM tIrtha zabdanA artha ne ke prathama gaNudhara pravacana ane zrutajJAna ema traNa prakAranA che, parantu tIrthaMkara prabhunA namaskAra e traNa artha mAMthI pravacana arthavALe che, tyAM pravacana eTale zrIjitendra bhagavaMtanuM zAsana athavA zAsananA AdhArabhUta zrIcaturvidha saMgha, e artha pramANe zrItItha'kara prabhu zAsananA AdhArabhUta zrIcartuva dha saghane sAmudAyika namaskAra kare che, jethI caturvidha saMgha zrI tIrthaMkara prabhune paNa pUchyuM che, temaja e sagha SapUrva ratnAkara sarakhA che eTale apUrva ratnAthI bharelA hAvAthI apUrva samudra sarakhA che, kAraNa ke lavaNa samudra Adi asakhya ka samudromAM maNi Adi ratna hovAthI e sarve samudro jo ke ratnAkara kahevAya che parantu e ratnA kevaLa sAMsArika sukhanAMja sAdhana hAvAthI saMsAra bhramaNanA hetuvALAM che, mATe e maNi Adi ratnAvALA ratnAkarA--samudro apUrva na kahevAya. temaja e samudro jaLacara Adi jantu yukta hAvAthI temaja taragA Adi vaDe capaLa hAvAthI apUrva ratnAkara na kahevAya, parantu jJAna darzana ane cAritrarUpI vividha ratnAnI khANu rUpa zrIcaturvidha saMgha eja apUrva lAkAttara ratnAkara kahevAya, temaja jJAnAdi guNuA vaDe zAlAyamAna heAvAthI ane jaLacara jatue sarakhA kSudra dASA na hAvAthI zrIsaMgha eja apUrva ratnAkara che, ane evA jinavarane pUjaya tathA apUrva ratnAkara sarakhA zrIcaturvidha saMdha AvA kaI giri sarakhA uttama tIrtha AvIne paNa zrI kada'girijInI pUjAthI vacita rahe che, eTale ahiM AvIne zrIsaMgha prabhu pUjAnA lAbha meLavI zakatA nathI. 5 97 !
Page #662
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa7 vaLI kaI paNa prakAranA abhilASa vinA niHsvArtha buddhie kevaLa mokSanI IcchAe je bhavya jI evA jinavara pUjya ane apUrva ratnAkara sarakhA parama guNavaMta zrIsaMghane hAya kare eTale jinabhakti karavAnA antarA dUra karIne zrIjinabhaktinAM zreSTha sAdhananI sagavaDa karAvI Ape to tevA bhavya jIvo A bhava parabhavamAM kayANuM sAdhI zIdhra zrI tIrthaMkarapaNAnI lakSamI pAmI parama mukti -padane pAme, arthAt zrIsaMghanI bhakti karanAre jIva tIrthakara padavI pAmI mokSapada pAme evA prakAranuM zrI jinavacana che. | 98 upara jaNAvelA zrI jinavacanane prabhAva vigere bIna be gAthAmAM jaNAve che- iya sumariya jiNavayaNaM-dakkhAmiyasakarikkhu bahumiTheM // sirapavighaur-viyA nokhayAM 88 . guruNA diNNA vimalA-saMghassa ya desaNA jahAsuttaM // 'paDibuddhaNaM teNaM-tavagacchIyA mahAsaMThA // 10 // spArtha e pramANe eTale 98 mI gAthAmAM kaheluM zrI jinezvara bhagavatanuM vacana ke je drAkSanI mIphAza karatAM paNa anaMtaguNa mIThuM che, amRtanI mIThAzathI paNa anaMtaguNa mIThuM che sAkaranI mIThAzathI paNa anaMtaguNa mIThuM che temaja zelaDInA rasanI mIThAzathI paNa anaMtaguNa mIThuM che tevA atyaMta mIThAzavALA zrIjinezvara bhagavaMtanA vacane saMbhArIne, temaja mokSa mArgane pAmelA evA bhavya jIne
Page #663
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18 eTale uttama dana jJAna ane cAritra sAdhanA rUpa mekSanA mArgane sAdhatA sAdhu sAdhvI zrAvaka ane zrAvikA rUpa catuvizva saMdhane ceAga tathA phrema karanArUM eTale aprApta jJAnAdi guNane prApta karAvanArUM ( te cega karanArUM) ane prApta thayelA jJAnAdi guNanuM rakSaNa karanArU ( te kSema karanArU) evA prakAranuM zrIjinavacana che eSa zrIgurU mahArAje smaraNa karIne eTale evA prakAranuM jinavacana sa'bhArIne dezadezathI AvelA zrIsaMghanI aAgaLa siddhAntane anusAre zrItIrAjanA mahimAdi saMbaMdhI ane vRddhi sa'badhI sadupadeza ApyA, ke je sadezanAnA prabhAve-pariNAme tIrthoSirAjanI prabhAvanA ane vRddhinA mukhya kArya mATe pratimadha pAmelA zrIsaMghe eka mATI kAryavAhI sauMsthA (tapAgacchanA zrAvaka samudAyanI eka moTI kAryavAhinI sasthA) sthApI. ! 99-100 // saMsthAnuM nAma ane mIjI vadhA jamInanI kharIdI. tathA mukhya jinAlayAdinI bInA cAra gAthAmAM jaNAve che-- * ThaviyA nAmeNa juyA - jiNadAsasame ya dhammadAsassa // tAe gahi rasAo - aNNAo nUyaNAo ya // 101 // sAhAraNadaviNANaM- o kao tANa gar3haNasamayammi // naLaniha nUM tI--viALapuai samAranuM 5202 rAyanayaravatthavo-jo putto phUlacaMda siTThissa || nAmeNa kammacaMdo- devagurUNaM paramabhattA // 103 //
Page #664
--------------------------------------------------------------------------
________________ tassappayA viNIyA-jA pUMjI tIi dhammabhaiNIe // gahiA''esaM vihiNA-kAraviyaM mUlajiNagehaM // 104 // spaSTArtha-zrIsaMghe sthApelI saMsthAnuM nAma jinadAsa sahita dharmadAsa hatuM. arthAt zakinAra dharmavAnI peDhI" AvA nAmavALI navI saMsthA sthApI, ane e peDhIe kadaMkhagira pAsenI bIjI navI jamIna paNa kharIdI, jethI amadAvAdanI peDhIe prathama je jamIna kharIdI hatI te uparAnta bIjI navI jamIna A peDhIe mUlya ApIne vadhAre kharIdI. ane rAjya kAyadA pramANe bhUmine dastAveja paNuM peDhInA ane kAmaLIyA vaMzanA kSatrIyonA sahI sikkA sAthe rajIsTara karAvya, e pramANe zrIkadaMbagiri tIrthanA upayoga mATe ghaNI vizALa bhUmi kharIdI. | 101 . kharIdAyelI bhUmi upara derAsara bAMdhavAne prAraMbha che. A zrI jinadAsa dharmadAsanI peDhoe je navI. jamIna kharIdI temAM sAdhAraNa khAtAnA dravyane dhanane ja kharca karyo, ane amadAvAdanI ANaMdajI kalANujInI peDhIe je prathama jamIna kharIdI hatI temAM paNa sAdhAraNa khAtAnAja dravyane kharca karyo hate. have A kharIdAyelI tIrthabhUmi upara vidhipUrvaka covIsamA zrI mahAvIra svAmI bhagavaMtanuM derAsara bAMdhavAne samAraMbha-prAraMbha karyo. ane deharAsara bAMdhavAne je je zAstrokta vidhi che te te, vidhi tyAMnA kSetra kALAdikane anusAra sAcavyo. 12aaaa deharAsara baMdhAvanAra amadAvAdanivAsI guMjIbAInI mInA--
Page #665
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI kadaMbagirinI e navI bhUmi upara derAsara keNe baMdhAvyuM te kahe che-amadAvAdamAM rahenAra zA. phulacaMda zeThanA je karmacaMdra nAmanA suputra ke je zrI deva gurUnA parama bhakta hatA temanI eTale zeTha karamacaMda kulacaMdanI atyaMta vinayavatI putrI uMnI bahene zrIgurU mahArAjanA upadezathI zrIsaMghane (upara jaNAvelI peDhIne) Adeza laIne eTale AjJA laIne pitAnA kharace vidhipUrvaka mULa deharAsara baMdhAvyuM. je 103-104 mULa deharAsaranI cAre bAju rahelI bIjI derIonI bInA vigere 4 gAthAmAM jaNAve che - terasa deuliyAo-mahaIo tahaDatIsa deuliyaa| taha lahuvIo'dvArasa-gaNINa punvANa sUrINaM // 10 // eAo savvAo-abhio sirimUladevamehassa // kAraviyA guruvayaNA-tavagacchIeNa saMgheNa // 106 // gurunemiharivayaNA-gurulahuvAvaNNasiharaparivario // vihio tavasaMgheNa-bAvaNNajiNAlo puNNo // 107 // esa kayaMbavihAro-pAsAo paccalo muyaM dAuM // sAhai pAsaMtANaM-naMdIsaramavyajiNanilae // 10 // spaSyArtha_e mULa moTA deharAsarane pharatI tera mATI deharIo ane bIjI 38 (ADatrIsa) nhAnI deharIo zrIgurU mahArAjanA upadezathI bIjA bIjA bhavya jIe baMdhAvI, ema pI (ekAvana) deharAo zrI
Page #666
--------------------------------------------------------------------------
________________ jinezvara bhagavaMtanI pratimAjIne pratiSThita karavA mATe baMdhAvI, ane te uparAnta zrI gautama gaNadhara Adi gaNadhara bhagavatanI ane prAcIna kALamAM thaI gayelA prasiddha pUrvAcAryonI pratimA ane pagalAM pratiSThita karavA mATe bIjI 18 nAnI derIo baMdhAvI. . 105 che e pramANe (3813+18s) 6 deharIo te mULanAyaka zrI mahAvIra svAmI prabhunA mULa deharA paranI cAre bAju pharatI badhAvI, ane e deharIo zrIgurU mahArAjanA sadupadezathI tapAgacchIya saMghanA judA judA sthalanA bhAvika zrAvakoe baMdhAvI. che 106 che e pramANe mArA parama pUjya gurUvarya zrI vijayanemisUrIzvarajInA sadupadeza vacanathI nhAnA meTA, bAvana zikhare vache eTale nAnI moTI bAvana deharIo vaDe parivarala bAvana jInAlayavALuM meTuM mULa nAyakajInuM derAsara apa mudatamAM zrItapAgacchanA saMghe saMpUrNa baMdhAvIne taiyAra karyuM. A prAsAdanuM nAma "ii kadaMbavihAra che. 107 A zrI kadaMbavihAranA darzanathI zrI naMdIzvara tIrthanI. yAdI Ave, te jaNAve che - vaLI bAvana jinAlaya vaDe parivarela A vAraMvavihAra nAmanA prAsAda athavA bAvana jInAlaya prAsATa eve suMdara baMdhAvyuM ke je dazana. karanArA bhavya jIne sAtivaka Ananda ApavAne samartha
Page #667
--------------------------------------------------------------------------
________________ che. ane e kadaMbavihAranI bhavya racanA dekhatAM ja zrI naMdIzvara dvIpamAM rahelA bAvana suMdara cityonuM smaraNa thAya che. te 108 che prasaMgAgata zrInaMdIzvara dvIpanAM bAvana derAsaronI saMkSipta vigata asaMkhyAta dvIpa ne asaMkhyAta samudra A tIrachalakamAM che, temAM sarvanA madhya bhAge pahele ja bUDhIpa nAmane dviIpa che. te eka lAkha jana vistAravALe che, tene pharate pahele lavaNa samudra che. te eka bAjunA valaya vistAramAM be lAkha yajana vistAkSALe che ane ene khyA pAMca lAkha jana che. tene pharate bIje dhAtakIkhaMDa nAmano dvipa che, te eka bAjunA valaya vistAramAM 4 lAkha yajana vistAravALe che. ane ene vyAsa 13 lAkha jana che tene pharate kAledadhi samudra nAmano bIjo samudra valaya vistAramAM eka kAjue 8 lAkha jana vistAravALe che, ne ene -vyAsa 29 lAkha yojana che. tene pharate puSkaradvIpa nAmane trIje dvIpa 16 lAkha jina eka bAjunA valaya vistAravALe che, ne tene vyAsa 61 lAkha cojana che. paraMtu A dvIpanA ardha valaya vistAramAMja manuSyanI vasati che ane bIjA ardha bhAgamAM manuSyanI vastI nathI, paraMtu tiryaMcAdikanI vastI che, tethI e dvIpanA be vibhAgamAMthI pahelA ardhavibhAgamAMja eTale 8 lAkha valaya vistAramAMja manuSyanI vastI che ane bIjA 8 lAkhanA valaya vistAramAM manuSyanI vastI na hovAthI temaja e be vibhAganI vacce mAnattara
Page #668
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3 nAmanA mATe parvata paNa puSkaravara dvIpamAM valayAkAra AvelA che, tethI pahelA vibhAganuM nAma puSkaradvIpa nahi parantu manuya sthAnanI apekSAe puSkarAdha dvIpa che, tethI e puSkarASanA vyAsa 45 lAkha ceAjana che, ane eTaluMja manuSyakSetra che, jethI vhelA ja khUdvIpamAM bIjA dhAtakIdvIpamAM ane ardho puSkaradvIpamAM manuSya vastI hAvAthI manuSya kSetra aDhI dvIpa pramANa jANavuM, ane te 45 lAkha ceAjana pramANa gaNAya che, temaja caMdra sUryAdinI gatithI utpanna thatA samaya AvalikA Adi vyavahAra kALa paNa aDhI dvIpamAM eTale 45 lAkha ceAjanamAMja che, tenI mahAra manuSyanA janma nathI, manuSyanI gatti nathI, manuSyanuM maraNu nathI, samaya muhUrtta divasa rAtri mAsa varSa yuga pacepama sAgapama strAdi vAra kALa paNa nathI, kAraNa ke tyAMnA candra sUryAdi jyAtiSIe sarva kALa sthira che eTale gati karatA nathI. e 16 lAkha ceAjananA puSkaradvIpa pachI 32 lAkha ceAjana valaya vistAravALA puSkaradvIpane karatA trIjo puSkara samudra che, tene pharatA 64 lAkha ceAjana vAya vistAravALA vArUNIvara nAmanA cethA dvIpa che, tene pharatA 128 lAkha ceAjana pramANu valaya vistAravALA vArUNIvara nAmanA ceAthA samudra che, tene krUratA 256 lAkha caiAjana pramANa vistAra vALA kSIravara nAme pAMcamA dvIpa che, tene krUratA 512 lAkha ceAjana vistAravALA zoravara samudra nAme pAMcamA samudra che, tene krUratA 1024 lAkha ceAjana pramANu vistAravALA chaThTho
Page #669
--------------------------------------------------------------------------
________________ tavara dvIpa che, tene pharate 2048 lAkha jana pramANa vistAravALo cho vRtavara samudra che, tene pharate 4096 lAkha jana pramANavALe sAtame Ikyulara dvIpa che. tene pharate 812 lAkha yojana pramANa vistAravALe sAtame isuvara samudra che, tene pharate 16384 lAkha yeAjana pramANa vistAra vALa mA naMdIzvara dvIpa nAmane dvIpa che. valaya sarakhI goLa AkRtivALA A nadIzvara dvIpamAM cAra dizAe zyAma varNanA ratnamaya 4 aMjanagiri parvate bhUmithI 84000 ejana uMcA che. te bhUmimAM 1000 pejanA daTAyelA che, bhUmisthAne eTale mULamAM 10000 yojana vistAravALA che. ( matAntare bhUmitalasthAne 9400 thAjana vistAravALA che). tyAM pUrva dizAmAM devaramaNa nAmane aMjanagiri che. dakSiNa dizAmAM nityadyota nAmane aMjanagiri che, pazcima dizAmAM svayaMprabha ane uttara dizAmAM ramaNyaka nAme aMjanagiri che. e cAre aMjanagirithI lAkha lAkha ceAjana dUra dakinI cAre dizAmAM lAkha jana lAMbI ne lAkha jana pahoLI cAra cAra meTa vApIkAo (vAvaDIo) che, jethI 16 vAva che. te dareka vAvaDI 10 ejana uMDI che. (matAntare 1000 ejana uMDI kahI che.) vaLI matAntare viratAramAM 50 hajAra yojana paNa kahI che). e vAvaDIonI cAre dizAe ratnanAM teraNavALA tripAna che eTale khulA dvArA sahita pagathInA caDhAva che. e 16 vAvamAMnI dareka vAvanI cAre dizAe lAkha yojana lAMbAM ne. 500 ejana pahelAM cAra cAra vana che. te pUrva dizAmAM
Page #670
--------------------------------------------------------------------------
________________ akvana, dakSiNamAM saptaparNavana, pazcimamAM caMpakavana ne uttara dizAmAM Amravana che; e rIte sarva mAnIne pha4 vana che. vaLI e upara kahelI 16 vAvaDIemAMnI dareka vAvaDImAM atimadhya bhAge sphaTika ratnane ekeka dadhimukha parvata che. te sphaTika ratnanA hevAthI veta varNanA che, te sole dadhimukha parvate dhAnyanA pathe sarakhA athavA pyAlA sarakhA AkAravALA che. tethI mULamAM 10 hajAra jana ane zikhara upara paNa 10 hajAra jana pramANa vistAravALA che, ane jaLamAM uMcAM 64000 jana che, ne bhUmimAM 1000 (eka hajAra) jana uMDA gayelA che, tathA eka dizAmAM rahelI ja vAvaDIenA AMtarAmAM be be ratikara parvate pagharAga ratnanA (mANikaya ratnanA) hovAthI lAla varNana che. e pramANe bAkInI traNa dizimAM paNa cAra cAra AMtarAmAM be be ratikara hovAthI sarva maLI 32 ratikara parvata che, e pramANe naMdIzvara dvIpamAM ekaja dizAmAM 1 aMjanagiri parvata, tenI cAra dizAnI cAra vAvaDIomAM 4 dadhimukha parvata, ane cAra vAvaDIonA 4 AMtarAmAM be be ratikara maLI 8 ratikara parvata, e 13 parvata jema pUrva dizAmAM che tevIja sarakhI racanAvALA 13 parvate dakSiNa dizAmAM, 13 parvate pazcima dizAmAM ane 13 parvate uttara dizAmAM maLI para parvate che, e dareka upara ekeka zAzvata deharAsara hovAthI naMdIvaranAM para dehAM (bAvana deharAM kahevAya che te prasiddha che. naMdIzvaranAM e bAvana zAzvata deharAsara 100 jana lAMbAM, 50 ejana pahelAM ne 72 jana uMcAM che, siMha
Page #671
--------------------------------------------------------------------------
________________ niSadyA AkAravALA che eTale beThelo siMha jema puccha tarapha nIce ne mukha tarapha uMce hoya che tema A co paNa mukhya dvAra tarapha uMcAM ne tyAra bAda DhALa paDatAM hoya che. vaLI A dareka cityane cAre dizAe Aga alaga dvAra hoya che tethI dareka citya cAra cAra dvAravALAM che, te dareka dvAra 16 jana uMcuM ne 8 jana vistAravALuM tathA pravezavALuM hoya che, tathA e dareka dvAranI AgaLa eka mukhamaMDapa hoya che, tenI AgaLa eka prekSAmaMDapa hoya che, e be maMDapa dareka 100 ejana lAMbA ne 50 ejana pahelA che ne 16 jana uMcA che, te darekane 3-3 dvAra che, phakta pazcima dvAra nathI. prekSAmaDAmAM eka khADA jevuM sthAna hoya che, te prekSAmaMDapathI AgaLa eka maNipIThikA upara stUpa deharI hoya che, te caityaratUpanI cAra dizAe 4 maNipiThikAo upara sUpa sanmukha mukhavALI ekeka pratimA hovAthI 4 jinapratimA che. e caityastUpathI AgaLa eka maNipIThikA upara cityavRkSa che, tyAMthI AgaLa eka maNipIThikA upara Indravaja che, tyAMthI AgaLa eka naMdA nAmanI vAva che, e pramANe eka cityanA ekaja dvAra AgaLa 1 sukhamaDa5, 1 prekSAmaMDapa, 1 stUpa, 1 cityavRkSa, 1 Indradhvaja ne 1 vAra e 6 vastu che. te pramANe cAre dvAra AgaLa 6-6 varatuo che, jethI dareka ce 4 mukhamaMDapa, 4 prekSAmaMDapa. 4 stUpa, 6 cityavRkSa 4 Indravaja ne 4 vAva che. ane dareka vAva cAra cAra vanayukta hovAthI 16 vana che. e dareka cityanA ati madhyabhAge eka maNipIThikA 16
Page #672
--------------------------------------------------------------------------
________________ jana vistAravALI ane 8 jana UMcI che tenA upara devAI ke che, te paNa maNipIThikA jeTalA vistAravALe paNa kaMIka adhika 8 jana uMco che. e devadakamAM dareka dizAmAM 27-27 zAzvata jinapratimA hovAthI 108 jina pratimA che, ane caityanI bahAra 4 stUpane sthAne 4-4 prati hoya che. sarva maLI 16 pratimA hevAthI dareka citye 124 pratimA che. jethI para cityanI 6448 (cosaTha aDatAlIsa) pratimA che. A sivAya naMdIzvara dvapamAM vidizAomAM IndrANIonI 2-16 athavA 32 -3 rAjadhAnIomAM paNa zAzvata sainya che te ahiM prasaMga na hovAthI kahetI nahI. graMthakAra mULanAyakajIne vaMdana kare che-- iva sakhka sirivIro-majjhagayaM mUlagayaM mUlaveie caMga // siddhatthappayabiMba-vaMde bahumANabhattIe // 109 // spaSTArtha-A kadaMbavihAra nAmanA mULa deharAsaranA madhya jANe atyaMta mahura zrI mahAvIra svAmInuM bimba eTale zrIvIra svAmInI pratimA te jANe vIra prabhu sAkSAta na hoya! tevI ati ramaNika dekhAya che, evA zrI siddhArtha rAjAnA putranA eTale zrI mahAvIra svAmInA bimbane huM bahumAnathI bhaktipUrvaka vaMdana karuM . meM 109 bAkInI pratimAne vaMdana kare che- cauvIsaitigamahio-sirivIsaiviharamANavitthayare // gaNaharapubvAyarie-dai bahumANamattIe // 11 //
Page #673
--------------------------------------------------------------------------
________________ spaSTArtha-e kadaMbavihAramAM pharatI deharIomAM pratiSThita karela je atIta vIsImAM thaI gayelA, vartamAna cAvIsImAM thayelA ane AvatI covIsImAM thanArA jinezvarane eTale traNa vIsIone tathA zrIvAsa viharamAna bhagavatene temaja pratiSThita karela zrI gaNadharonI pratimAone ane prAcIna pUrvAcAryonI pratibhAone bahu mAnathI bhaktipUrvaka vaMdanA karuM chuM. je 110 che zrI vihAranI pahelI aMjanazalAkAnuM TuMka varNana be gAthAmAM jaNAve che - gaMdagayaMkiMdumie-varise siyapakkhaphagguNe mAse // uttamabiiyadiyahe-visiSThajogAiparikalie // 11 // sirinemisUriguruNA-sayagapaNagamANamavvabiMbANaM // pavayaNabhAsiyavihiNA-vihiyA vimalaMjaNasalAyA // 112 // paTTAtha-sarva deharIo vigere kArya samApta thayA bAda vikrama saMvata 1989 nA zubha varSe phAgaNa mAsanA sudI pakSamAM uttama evI bIja tithinA divase eTale phAgaNa sudI bIjane divase rAjagakumAraga ItyAdimAMnA uttama roga uttama vAra uttama nakSatra uttama karaNa ane uttama caMdra lagna vigere yoge vartatI vakhate zrImad vijayanemisUrIzvarajI gurUvaye pAMcase bhavya jina pratimAonI zAstramAM kahela vidhi vidhAna pramANe zuddha aMjanazalAkA rUpa pratiSThA karI (A pratimAo prAcIna nahatI paraMtu jayapura Adi * nagaromAM uttama zilpIo pAse taddana navI pratimAo
Page #674
--------------------------------------------------------------------------
________________ bharAvI hatI mATe navI pratimAnI aMjanazalAkA nAmanA vidhAnathI pratiSThA thAya che). je 111-112 che pratiSThA eTale zuM? te kahevAya che - sirisuvaNapahuguNANaM-pahUya vaNNANa vaNNaNijjANaM // pahupaDinihibiMbemuM-ajjhArovo paiTTatti // 113 // spAIulakamAM rahelA vaimAnika devenA paNa deva, adhelomAM bhavanapati vyantara ane vANuvyantara nikAcanA devanA paNa deva ane manuSya lekamAM cakravartI vigere manuSyanA paNa deva hovAthI zrajinezvaro traNe bhuvananA prabhu-svAmI che. te tribhuvana gurU zrIjinezvare ghaNA ananta varNavALA eTale ananta jazavALA ane ati varNanIya eTale prazaMsA karavA yogya che, tevA anaMtaguNa jinezvara prabhunA pratinidhirUpa je temanuM pratibiMba eTale pratimA, temAM prabhu devanA guNene athavA paramAtmapaNane je adhyAropa-Aropa kare te pratiSThA kahevAya. je 113 che paramAtmA muLa 1 prabhunA AkAravALI pratimAmAM paramAtma guNane Aropa kare e va@mtti che, ane e pratimAjInA AlaMbanavaDe paramAtmaguNane pitAnA hadayamAM sthApana karavA te gata tier athavA muthatiSThA che. AthIta pratimAjInA AlaMbana dvArA vohaM te paramAtmA te huMja chuM evo saMkalpa hRdayamAM sthApavo te mukhya pratiSThA che. zrI kacchamAM kahyuM che ke bhavati ca khalu pratiSThA, nijabhAvasyaiva devatodezAt / svAtmanyeva paraM yat, sthApanamiha vacananItyoccaiH // 8-4 // (AThamA nI 4 thI gAthA) che
Page #675
--------------------------------------------------------------------------
________________ ge pratiSThA karavAnA adhikAra kAne hAI zake mukkhatA''yarieNa - visihe ummi vAyageNaM jA // vihiyaMjaNa kiriyAe - sahiyA suttaMjaNasalAyA // 114 // spaSTA mukhyapaNe teA prabhunI pratiSThA karavAne adhikAra AcAryaneja che, parantu jo kaMi vizeSa kAraNa hAya teA upAdhyAyajI mahArAja paNa aMjanazalAkA pratiSThA karI zake, ane e pratiSThA jo ajanazalAkArDa sahita karelI hAya tA te sUtrane anusAre 'janazalAkA kahevAya, arthAta enuM nAma aMjanazalAkA che. ! 114 || iyarammivippaiTTA - saddapavittI na vatthuo satthA // ArovaNavavahArA--jaNappasiddhi muNeavvA // 115 // spaSTA jemAM ajanazalAkAnuM vidhAna karAtuM nathI evI kriyAne paNa vyavahArathI pratiSThA tarIke manAya che. a--pratimA sthApita haivanA uddezathI eTale devanA a laanathI je A paramAtmadeva che, teja huM chuM evA peAtAnA paramAtma sadhi bhAvane peAtAnA AtmAmAM athavA peAtAnA hRdayamAM sthApave teja AgamamAM kahelA vidhi pramANe uttama pratiSThA eTale mukhya pratiSThA che. ahiM tAtparya e che ke deherAsaramAM jina pratimA joIne te pratimA je paramAtmAnI che. te paramAtmabhAva peAtAna AtmAmAM sthApavA eTale peAtAnA AtmAmAM paramAtmabhAvanuM lakSya karavu te mukhya pratiSThA che, ane pratimAmAM paramAtmAva vicAravA te bAlapratiSThA che. razUla khuddhivALA jana pratimAmAM paramAtma bhAvanuM dhyAna re che. ane tattvabuddhivALA jatA pratimAnA zrAlakhanathI AtmAmAM paramAtmabhAvatuM dhyAna kare che. ane e ane dhyAna adhikArIne anusAra zobhanaka che. 3)
Page #676
--------------------------------------------------------------------------
________________ paNa kharI rIte tema nathI. mukhya svarUpe je aMjanazalAkA vidhAna te pratiSThA kahevAya che. Aropa karavA rUpa vyavahAra dRSTie aMjanazalAkA vinAnuM vidhAna paNuM pratiSThA kahevAya che ema jANavuM. 5 115 che pahelI aMjanazalAkAnuM varNana 21 gAthAmAM jaNAve che- murIhiM puvvehiM-jaha kahiyA taha suhaMjaNasalAyA / / sirinemisUriguruNA-vihiyA vihiNA kayaMbammi // 116 // muhasukaterasIe-mAhe jAo mahussavAraMbho // / bAvIsavAsaraMte-phagguNasiyapaMcamIniTTho / / 117 // maMgalaThavaNA maMgala-dIvasamosaraNapamuhasaMThavaNA / / kuMbhaTThAvaNakiriyA-javavArArovaNAi tahA // 118 // spaSTArtha-pUrvAcAryoe zAstromAM je vidhie prabhupratimAonI aMjanazalAkA karavAnI kahI che te zAstravidhi pramANe gurU mahArAja zrI vijayanemisUrIzvare zrIkadaMbagirine viSe kadaMbavihAra vigerenI pratiSThA athavA aMjanazalAkA karI. te 116 che aMjanazalAkAne 22 divasane mahatsava- 1989 nA vikrama saMvatsarane mAgha mAsanI zubha-uttama evI zukala pakSanI terasathI aMjana zalAkAne mahAna utsava zarU thaye ane bAvIsa divasa sudhI cAlu rahI phAgaNa suda pAMcamane divase e mahotsava samApta thaze. 117 che bAvIsa divasanA ejanazalAkA mahatsava prasaMge thayela vidhividhAna jaNAve che-
Page #677
--------------------------------------------------------------------------
________________ 72 A kadaMbagirimAM pratimAonI aMjanazalAkA vakhate sauthI prathama mAha sudI terasa budhavAre maMDapa sthApanano vidhi thaye, tyAra bAda maMgala dIvAne vidhi eTale maMgaladIvAne sthApana karavAnI kriyA tathA samavasaraNa vigerenI sthApanAne vidhi tathA kuMbhasthApananI kriyA tathA vAMsamAM banAvela javArAnA kayArAomAM java ApaNanI kriyA (eTale javArA vAvavAnI kriyA) thaI hatI. meM 118 naMdAvaTTasamaccA-jiNapAsAyAhiseyapamuhAI // kiccAI disivAlaya-maMgalahiTThAyagagahaccA // 119 // spaSTA-tathA mAha vada ekama zanivAre naMdAvarta svastikanI pUjA, tathA jinaprAsAdanI upara abhiSeka vigerenI kriyA, tathA mAha vadI trIjA somavAre daza dikapAla devanI pUjA, aSTamaMgalapUjA, adhiSThAyaka devanI pUjA ane nava grahonI pUjA vigere kriyAo (A divase thayelI bIjI kriyA AgaLa jaNAve che.) 1 119 che vijjhaadeviipuuyaa-sNtiklspmuhsNvihaannaaiN|| sAsaNadevIdevA-haNabalimatovaviNNAso // 120 // sirisiddhacakkapUyA-pamuhavihANAi titthahiyayAI / / kallANagAiheuya-rahajattA uciyasAmaggI // 121 // vIsaiThANayamaMDala-dhajadaMDakalasahiseyapUyAi // jAyA mahussaveNaM-surIpaiTThA pasaMtidayA // 122 // 1 sUrya sema maMgaLa budha gurU zukra zani rAhu ketu e 9graha.
Page #678
--------------------------------------------------------------------------
________________ bihanaMdAvadRccA-paDhamadukallANagussavAraMbho // taha varadisikumarINaM-mahussavo raMgao jAo // 123 // spaSArtha-tathA sela vidyAdevIonI pUjA ane zAnti kaLaza vigere uttama prakAranA vidhio thayA, tathA mAha vadI cA maMgaLavAre mukhya zAsana devIonuM AhAna 1 rohIzu-prajJapti-vajazaMkhalA-vajakuza-apraticakA athavA cakezvarI devI-purUSadarA-kAlI-mahAkAlI-gaurI- gAdhArI- sarvastrAmahAvAlA-mAnavI-vareTathA-achUtA- mANI- mahAmANI e 16 vidyA devIo che. e sarve samyagdaSTi ane zAsananuM hita karanArI devIo che. 2 A kadaMbavihAramAM zrI mahAvIra svAmI mULanAyaka che ane .. mahAvIra svAmInA zAsananI adhiSThAyikA devI siddhAyika nAmanI che, te ATha prakAranI vyantara jAti je bhUta pizAca vigere che temAM trIjI yakSaniHAyanI che. ane e paNa samyagdaSTi devI che, temaja zrI mahAvIra svAmInA zAsananuM hita cAhanArI ane tevA -tevA prakAranA ati vikaTa prasaMgamAM mahAvIra svAmInA zAsananA bhakone sahAya karanArI che temaja zAsananuM rakSaNa karanArI che. dareka tIrthaMkara prabhunA zAsanamAM eka yakSa ane eka kSaNa zAsanarakSaka tarIke ya che. jethI A covIsInA covIsa yakSa devo ane covIsa yakSa devIe te te jinezvaronA zAsananA saMrakSaka che. 56 dizikamArIonAM nAma tathA sthAna vigere svarUpa A pramANe zrIjinezvara prabhunA janmanA prasaMge dizAkumArIonAM Asana kaMpAyamAna thAya che. te vakhate avadhijJAnane upaga mUkI siMhAsana kaMpavAnuM kAraNa jANuM pitApitAne yogya prabhunI mAtAnA sUtikarma (sUvAvaDa saMbaMdhi kriyA) karavA mATe dizAkumArIo Ave che. temAM prathama mahAvideha kSetramAM rahelA merU parvatanI cAra vidizAomAM
Page #679
--------------------------------------------------------------------------
________________ rahelA cAra gajata girinAM sAta sAta ane ATha ATha zikharo che. temAMthI be be zikharonI nIce adhe mAM vasanArI be be dizAkumArIonAM be be bhavane che temAM eno nivAsa che, temaja e zikhara upara paNa e 8devIonA prAsAda che, e pramANe adholokamAM rahenArI e bhogaM karAbhagavatI-subhAgA-bhogAminIteyadhArA-vicitrA-puSpamAlA ne aninditA e ATha nAmavALI ATha dizAkumArIonA siMhAsane sauthI prathama kaMpe che, tethI zrIjinezvarane janma jANune ATha devIo eka bIjAne bolAvI begI thaI vicAre che ke ApaNe e anAdi kALane AcAra che ke zrIjinezvarane janmotsava kare, mATe ApaNe AThe tyAM jaIne prabhunI mAtAnI prasUti kriyA vagere kArya karI ApaNe janma saphaLa karIe. e pramANe AThe kumArIo paraspara nirNaya karIne pitAnA sevaka devane bolAvI pita pitAnuM juduM juduM yAtrA (bIje sthAne jatAM jarUrI) vimAna taiyAra karAve che. te eka jana vistAravALA ane seMkaDo rananA pataMbhova LA manoha, vimAnamAM pitAnA 4000-4000 sAmAnika de ane 4-4 mahattarA devIo sahita tathA sAta sainya sAta senApati 1000 atmirakSaka de ane bIjA paNa aneka deva devIonA parivAra sahita besIne gIta vAchatra nATaka sahita ane addhika 8 dikakumArikAo zigha janmasthAne AvI vimAnamAMthI nIce utarI aujinezvarane ane jinezvaranI mAtAne traNa pradakSiNA daIne vinayathI nagna thaIne prabhunI mAtAnI rastuti karIne ame adhelAnI rahenArI ATha dizAkumArI devIo prabhune 1 4va karavA AvyA chIe, mATe tamAre hIvuM nahiM ema mAtAne kahI vikriya samuddaghAta karI saMvartaka vAyu vakuva cAre dizAmAM ekeka jana pramANa bhUmimAMthI dhULa kASTa, kacare, ghAsa vigere nakAmI vastuo uDADI daIne te phelAtA sugaMdhavALA saMvartaka viyuvaDe bhUmizuddhi kare, ane e rI; bhUmi svaccha karyA bAda
Page #680
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMvartaka vAyu saMharI laIne prabhunI pAse AvI madhure gIta gAtI ubhI rahe. e alakanI ATha dizAkumArInuM kArya karyuM. kRti moDhovanivAsI gaNI virapuriyaar tyAra bAda meghUMkarA-meravatI-sudhA-meghamAlinI-suvatsA-vatsamitrA-vAriNa-balAhakA e 8 dikakumArIo ualekanI rahenArI che, kAraNa ke merUparvatanI talahaTIthI 500 (pAMcaso) jana upara caDhatAM naMdanavana nAmanuM vana che, ane e vanamAM 500 jana uMcA, mULamAM 500 ejana pahelAM ane upara aDhIso yojana pahelAM, annemerUnI cAra vidizAmAM ekekamAM be be maLI 8 phUTa-zakharo che. te e meghakarA Adi 8 devIonAM che. ane e zikhara upara e devIonA prAsAda che, e prAsAda bhUmithI 100. cAjana uce. che, ne 900 pejana uparathI urva lekanI zarUAta thAya che mATe e 8 prAsAdo urvakamAM hovAthI e prAsAda nivAsI 8 devIo paNu urdhva lokanI 8 dikakumArikAo gaNAya che. A devIo paNa alakavAsI 8 devIonI mAphaka sarva saddhi sahita AvIne vaikriya samughAtathI AkAzamAM meva vikuva prathamanI devIoe zuddha karelI bhUmi upara sugaMdhI jaLa varSAve che, tyAra bAda paMghane saMharIne paMcavaNuM puSpanA megha vimuvIne yojana pramANu bhUmimAM paMcavaNuM pupi varSAve che. jethI DhIMcaNa sudhI uMcA phUlanA rAzi (Dhagala ) jAya che, tyAra bAda puSpanA megha saMharIne uttama suga dhivALAM dravyothI dhUpa kare che, ane traNa kArya karI prabhunI pAse AvI gAyana gAtI ubhI rahe che. je rUti DahoLanivAsI 8 vijJAna che e pramANe ulakanI 8 devIonuM kArya pUruM thayA bAda tera mA rUcaka dvIpa nAmanA dvIpamAM valayAkAra rUcakagiri nAmane mahAna parvata (cUDInA AkAre pharate goLa AkAravALA) che. te parvata upara cAra dizAmAM dizAkumArI devIonAM 8-8 phUTa che, ane cAra vidi
Page #681
--------------------------------------------------------------------------
________________ GH zAmAM ekeka kUTa-zikhara hAvAthI rUcaka paCta upara chatrIsa dikakumArI ane rUcaka parvatanI nIce dvIpana bhUminA madhyabhAgamAM cAra dizAe cAra phUTa che te upara paNa 4 dikakumArI rahe che, te abhya.tara rUcaka dvIpanI athavA madhya rUgmanI ja devI gaNAya che, ema sa 2 teramA rUcaka dvIpamAM 40 dizAkumArIe che, temAMthI nandAttarAnandA AnadAna divanA-vijayA-vai yantI-jayantI ne aparAjitA e ATha devIe pUrva dizAnAM 8 zikharA upara hAvAthI pUrva rU5kavAsinI gaNAtI e 8 devIe pUrva kahyA pramANe jitezvaranA janma sthAne AvI dareka devI eka AriseA hAthamAM laI prabhune dekhADatI prabhunI pUrva dizAmAM mAyana karatI ubhI rahe che. // iti pUrva rucakavAsI 8 dikumArI // tyAra bAda enna rUcaka parvata upara dakSiNa dizAnAM 8 zikhare upara vasanArI samAhArA supradattA suprabhuhA yazodharA lakSmIvatI zeSavatI citraguptA ane vasuMdharA e nAmavALI devIe AvIne prabhunI dakSiNa bAju hAthamAM jaLathI bharelA ekreka kaLaza laine ubhI rahe che | kRtti kSina hAnI 8 vidhImAI // tyAra bhAd eja rUcaka parvata upara pazcima dizAmAM rahelAM aTha zikharAnI upara vasanArI ilAdevI surAdevI pRthvI padmAvatI ekanAsA namikA bhadrA zItA e ATha nAmavALI devIe AvIne prabhunI pazcima bAjue ekeka vIMmaNe hAthamAM rAkhIneM gAyana gAtI ubhI rahe che ! vRtti pazcima havanI 8 UimArI // tyAra bAda eja rUcaka parvata upara uttara dizAmAM rahelAM 8 zikhare upara vasa(rahe)nArI alambuzA mitadezI puMDarikA vANI hAsA aprabhA zrohI e nAmavALI 8 dizAkumArI AvIne prabhunI uttara dizAmAM cAmara vIMjatI ane gAyana gAtI ubhI rahe che || krUtti uttara haranI 8 vidhamI
Page #682
--------------------------------------------------------------------------
________________ tyAra bAda eja rUcaka parvatanI upara cAra dizAmAM rahelA ekeka zikharanI upara rahenArI citrA citrakanakA zarA saudAminI e nAmavALI cAra devIo tyAMthI AvIne prabhunI cAre vidizAmAM hAthamAM ekeka dIvI laIne gAyana gAtI ubhI rahe che. tti viviza nI 8 vinA / tyAra bAda rUcaka dvIpanA madhyamAM bhUmI upara rahelAM ca ra dizAnAM cAra zikharo upara rahenArI rUpA rUpAsakA surUpa rUpakAvatI e madhyama rUcavAsI 4 devIo tyAMthI sarva Rddhi sahita AvIne jha aMgula sivAyanuM prabhunuM nALa chedIne (kApI laine) bhUmInI aMdara dATI te khADo ratnothI pUrI daI tenA upara pIThikA (oTale athavA cetare) baMdhAvI tenA upara ko-durvA nAmanuM ghAsa vAve che jethI prabhunAje aMganA avayava rUpa e nAlanI paNa AzAtanA na thAya. tyAra bAda e devIe pazcima dizAmAM keLanAM 3 ghara banAvI temAM eka catuzAla banAvI cAra prazAlIvALuM ekeka ghara banAvI te gharanA madhya bhAgamAM eka siMhAsana goThave che, tyAra bAda hAthanA saMpuTamAM te devIo prabhune laIne ane prabhunI mAtAne hAtha jhAlIne prathama dakSiNa dizAne keLacahamAM siMhAsana para prabhunI mAtAne besADI mAtAne ane prabhune lakSapAka taila vigere zarIre caLe che, tyAMthI punaH pUrva dizAnA kadalI gRhamAM laI jaIne prabhu sahita mAtAne siMhAsana upara besADI sugadhI jaLa puSyajaLa ane zuddha jaLa vaDe snAna karAvIne zarIra lUchI vastrAbhUSaNa paherAvI uttaradizAnA kadalIgRhamAM laI jAya che, tyAM paNa prabhu sahita mAtAne siMhAsana para besADI ane mAtAnA khoLAmAM prabhune besADI pitAnA sevaka deva pAse gazIrSa caMdananAM kASTa maMgAvI araNanA kASTathI nava agni utpanna karI caMdananAM pAtaLA cheDIyAMthI agnine pradIpta karI temAM caMdanAM kASTa hAmIne baLI rAkha thaI jAya tyAre te
Page #683
--------------------------------------------------------------------------
________________ ane te AhAnanAM maMtroccAra, tathA deva devIonA AnhAna karavA mATe bali bAkulAno prakSepa vidhi ane tenA mannanyAsa karIne deva devIonI sthApanA karavA pUrvaka te tIrthanuMzAsananuM kalyANa karanArA zrI siddhacakra pUjana vigere vidhAne uttama prakAre thayAM, tathA zrIjinezvaranA kalyANaka vigerenA kArAvALI rathayAtrA nIkaLI. temAM paNa rathayAtrAne ucita-yogya evI sarva RAmagrIo ghaNuM zobhA ApanArI hatI. me 120 / 121 che - tathA Aha vadI pAMcama budhavAre vIsasthAnanA mahAmaDalanI pUjA vigere, mAha valI 6 gurUvAre vija pUjA daMDapUjA kaLazapUjA ane abhiSekapUjA vigere ghaNA prakAranI pUjAo moTA utsava pUrvaka thaI, ane mAha vadI nema zanivAre rAkhanI nAnI piTalI bAMdhIne prabhunA hAthe ane prabhunI mAtAnA hAthe bAMdhe che, jethI DAkaNa zAkaNa vigerenI duSTa daSTie nAza pAme che. tyAra bAda prabhunI kaNendriyane sateja karavAnA uddezathI ratnanI racanAvALA be goLa patthara laI prabhunA kAna AgaLa tamAruM AyuSya parvatanA AyuSya jeTaluM thAo ema kahIne te be patharA paraspara aphALe che. tyAra bAda prabhune hAthamAM laIne ane mAtAne hAtha dharIne - janmasthAne lAvI zayAmAM sUvADI gIta gAtI ubhI rahe che. tyAra bAda indra AvI prabhune mera upara laI jaI ghaNuMja moTA ADaM. -bara pUrvaka prabhune janmAbhiSeka kare che te varNana leka prakAza vigere graMthathI jANavuM,
Page #684
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAntine ApanArI evI zAstranadevInI pratiSThAnA mahesrav karyAM. // 122 // tathA mAha vadI dazama ravivAre--bRhadAvatta nI ( meTA nahAvata sAthIyAnI ) pUjA thaI, tathA vhelA e kalyANukanA mahAtsavane AraMbha thayA. temaja Tyavana kalyANaka mahAtsava prasaMge ghaNA harSathI uttama chappana dizikumArIonA mahAtsava thayA. // 123 5 jammA hiseya kiriyA - iMdAimahurusavAiyA rammA || aDadasahiseyaNAma- duvaNA varalehasAlAI || 124 // pachA --mAha vaddI 11 see khIra janma kalyANakanA-mahetsava prasa Mge prabhunI abhiSeka kriyA thaI eTale ja ane sUcavanA! snAtra mahAtsava thayA. te prasaMge chappana diku sArikAne ane iMdrAdie merU upara karela mahAsatra dghi-- aneka prakAranA anAhara mahAtmaveza thayA. tathA aDhAra abhiSeka thayA, mAha vadI 12 magaLavAre prabhunA nAmanI sthApanA thai, tyAra bAda prabhune uttama lekhazALAmAM mekalavA vigerenA (eTale prabhune nizALe besADavA vigerenA) vidhi thayA. 5124 ahise paTThAiya-mahussavvo gaNaharAiyagurUNaM // vivasiNasa vihANaM- kuMbhaTTavAi sukabe || 125 || spaSTA tathA mAha vadI terasa sudhAre uttama zrI kaI bagirimAM zrIgautamagaNadhara vigere gaNadharonI tathA prAcIna pUrvAcAyanI pratimAonA abhiSekanI kriyA ane temanI pratiSThA vigerene aMge jarUrI vidhAna thayuM ane
Page #685
--------------------------------------------------------------------------
________________ temanI pratimAono snAtravidhi ane A kriyAne aMge kuMbhasthApanA vigere vidhi vidhAna thayA. 5 125 che varaghoDo dikkhAe-gahadisivAlaccaNAi sukayaMbe // saMtisiNattAijuyA-deuliyahiseyakiriyAo // 126 // spaSTA-tathA mAha vadI caudaza gurUvAre zrIkadaMbagiri tIrthamAM zrI mahAvIrasvAmInI dIkSAne varagheDe ghaNA ADaMbarapUrvakanIka tathA zrIkadaMbagirinI upara nava grahanI pUjA ane ATha digyAla nI pUjA te zAntisnAtrAdi sahita thaI. temaja mAha vadI amAsa zukavAre deharIonA abhiSekanI kriyA zAMtisnAtra vigere kriyA thaI. 12 dikkhAsesavihANaM-kevalakallANagussavAivihI / / muhalaggaMjaNakiriyA-sUrikayA mhbhiseyvihii||127|| spaSTArtha-tathA phAgaNa sudI 1 zanivAre zrI mahAvIra svAmInA dIkSA mahotsavane bAkIne sarva vidhi thaye, tyAra bAda kevalajJAna kalyANanA mahotsavane Adi (zarUAtane) vidhi thayo eTale zrI mahAvIra svAmIne kevaLajJAna pragaTa thayuM te saMbaMdhi vidhi thaye. tyAra bAda phAsutra bIja ravivAra zubha muhurta gurU mahArAja AcArya zrI vijayanemisUrIzvare karelI aMjanakriyA thaI ane mATe abhiSekavidhi thayea12A varakevalakallANe-sesavihANAi saMghavacchallaM // pujjajiNAsaNaThavaNaM-daMDAiyarovaNaM vihiNA // 128 // spaSTAthe-tathA prabhunA uttama kevaLajJAna kayAkanA " prasaMganA bAkInA bIjA paNa aneka vidhi vidhAne thayAM,
Page #686
--------------------------------------------------------------------------
________________ tathA phATa suo trIjA somavAre pUjya zrIjinevane Asane sthApavA dhajAdaMDa vigerenA caDhAvA vigere kriyAo vidhi pUrvaka thaI. me 128 che kadaMbavihAramAM mULanAyakane sthAna karanAra puMjIbAI - phagguNasiyataiyAe-rAyanayaravAsikaramacaMdassa // . puttIe puMjIe-bhaiNIe tesaleyassa // 129 / / pAsAo nimmavio-majjhagao mUlanAyagarihassa // sirivIramahApaDimA-TThavaNA tattheva tIi kayA // 130 // spaSyAtha-amadAvAda nivAsI zA. phulacaMda zeThanA putra zA. karamacaMda zeThanI putrI (puMcha ena ke jeNe A mULa deharAsara baMdhAvyuM te vAta 10mI gAthAmAM kahI che te) pujI ene zrIgurU mahArAjanA sadupadezanA prabhAve ane pitAnA dhanane uttamamAM uttama sadupayoga karavAnI utkaMThA vaDe phagaNuM suda trIjane divase eTale 1989 nA vikrama saMvatsaranI phAgaNa suda trIja nAmanI zubha tithimAM trizalA mAtAnA putra zrI mahAvIra svAmIne mULaprAsAda ke je pharatAM bAvana jinAlayonI vacce baMdhAvyuM hatuM ane temAM mULa nAyakane yogya zrI mahAvIrasvAmInI pratimA prANa tarIke besADI hatI te mULanAyaka zrI mahAvIrasvAmInI pratiSThA-sthApanA paNa teja sthAne puMjI bAIe karI. arthAta mULanAyakanI pratiSThA phAgaNa suda trIje puMjIbAIkarAvI. 129-13nA sAhammiyavacchallaM-saMtisiNattaM tahA sirikyNbe|| rahajattA varaghoDo-viTikiriyA cautthIe // 131 //
Page #687
--------------------------------------------------------------------------
________________ spaSTAthe-tathA zrIkAMbagirimAM kadaMbavihAra nAmanA bAvana jinAlaya mahAprAsAdamAM puMjIbAIe mULanAyaka zrI mahAvIrasvAmInI pratimAnI pratiSThA karAvI, te prasaMganA bAvIsa divasanA mahotsavamAM zAntisnAtra (aSTottarI snAtra) bhaNAvavAmAM AvyuM ane ghaNuM nekArazI vigere svAmIvAtsalya thayAM, tathA vizAla rathayAtrAne varaghoDo nIkaLe, ane phAgaNa sudI cothane divase eTale pratiSThA pachI bIje divase rathayAtrAne varaghaDatathA viSTi saMbaMdhi vidhi thaye. 131 dArugghADaNamevaM-vuDDhasiNattussavo samattIe // pahudaMsaNamii kahiyA-saMkhevA syldinnkiriyaa||132|| spArtha -tathA phAsutra pAMcama budhavAre moTA mahetsava pUrvaka zrIkAMbavihAra deharAsaranI dvArA daghATana kriyA (bAraNuM ughADavAnI vidhi) thaI, temaja bRhazAnti khAtra [108 vAra abhiSekanI vidhi thayuM, ane e sarva kriyA vidhio samApta thayA bAda zrIskvabavihAramAM pratiSThita karela mULa nAyaka zrI mahAvIra svAmI prabhunA prathama darzanane vidhi , e pramANe sarva 1divasenI eTale bAvIse divasenI kiyA vidhio saMkSepathI kahI dIdhI. te 13ra che 1 ahi rara divasanI anukrame dareka divasanI kriyAvidhi gAthAmAMthI spaSTa na samajAya te mATe A aMjanazalAkA pratiSThAnI bahAra paDelI kaMkama patrikAmAM je dareka divasano anukrama chapAyela che te anusAra anukrama A pramANe. mAgha zuda 13, tA. 8-2-33 nA zubha divase maMDapa sthApana, jalayAtrAthI lAvelA jaLathI kuMbha sthApanA, ane maMgala dIvAnuM sthApana vigere zaba kriyAo.
Page #688
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - - - - mAdha vadi 1 ne zanivAra, tA. 11-2-33nA zubha divase nandAvartanuM pUjana ane prasAdane abhiSeka vigere zubha kriyAo. mAgha vadi 3 ne semavAra, tA. 13-2-33nA zubha divase navagrahanuM pUjana, 10 dipAlanuM pUjana, aSTa maMgalanuM pUjana, adhiSThAyaka devanuM pUjana, vidyAdevInuM pUjana ane zAntikaLaza vigere zubha kriyAo mAgha vadi 4 ne maMgaLavAra, tA. 14-2-33nA zubha divase zAsananA adhiSThAyaka deva ane 64 IndrAdikanuM AhAna, ane bhUtabalI tathA mannanyAsa vigere vidhithI zrI siddhacakanA maMDalanI pUjA vigere. mAgha vadi 5 ne budhavAra, tA. 15-33nA zubha divase viAsa sthAnaktA maMDalanI pUjA. mASa vadi 6 ne gurUvAra, tA. 16-2-33nA zubha divase vajAdaMDane vidhi, kaLazano abhiSeka ane kaLazanI pUjA vigere zubha kriyAo. mAdha vadi 9 ne zanivAra, tA. 18-2-33nA zubha divase devInI pratiSThA mahotsava (zrIsihAyikA devIne pratiSThA mahotsava). mAgha vadi 10ne ravivAra, tA. 19-2-3nA zubha divase ahata nanhAvartanuM pUjana tathA pahelA yavana kalyANaka saMbaMdhi kriyA vigere. mAdha vadi 11 ne somavAra, tA. ra0-2-33nA zubha divase bIjA janma kalyANakane mahotsava, chapana dizAkumArIone mahetsava, indra IndrANIne varaDe, merU parvatanA zikhara upara janmAbhiSekane mahatsava, tathA 18 abhiSekanI kriyAo. mAgha vadi 12 ne maMgaLavAra, tA. 21----33nA zubha divase prabhunA nAmanI sthApanA, lekhazALAmAM prabhune laI javAne vidhi dIkSA kalyANathI pahelAMnI cahelyavAdi kriyAo.
Page #689
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAdha vadi 13 ne budhavAra tA.22-2-77nA zubha divase abhiSeka, pratiSThA vigere mahatsava tathA zrIkadaMba gaNadhara, zrI puMDarika gaNadhara, zrI zrInAbha gaNadhara, ane gautamaravAmo vigere guNa mUrtio saMbaMdhI aSTottarI snAtra mahatsava tathA upara (zrIkabagiri upara) kuMbha sthApanA vigere. mAgha vadi 14 ne gurUvAra, tA. 23-2-33nA zubha divase dIkSA kalyANakano varaghoDo, DuMgara upara nava graha pUjana ane daza dipAlanuM pUjana vigere. mAgha vada 0))ne zukravAra, tA. ra4-2-33 nA zubha divase DuMgara upara derIonA abhiSekanI kriyA, zAntisnAtrane masava vigere. phAgaNa suda 1ne zanivAra, tA. 25-2-33nA zubha divase kalyANanI bAkI rahelI kriyAo, tathA kevaLa jJAna kalyANakanI kiyA vigere. phAgaNa suda 2 ne ravivAra, tA. 26 2-33nA zu ja divase zubha lagnamAM aMjana zalAkAnI zubha kriyA [aMjananI zubha kriyA] bAda abhiSeka kyA, kalyANakanI bAkI rahelI kriyAo vigere. tathA zA. caMdulAla bulAkhIdAsa [zApuravALA] taraphathI navakArazI. * phAgaNa suda 3 ne somavAra tA. ra7--33nA zubha divase zubha muhUrtamAM prabhune gAdIe birAjamAna karavA (eTale pavAsaNa para sthira karavA), daMDAropaNa, dhvajA AropaNa ane kaLazaApaNu kriyA. tathA amadAvAdanA zA karamacaMda kulacaMdabhAInI dIkarI puMchana mULanAyajI mahArAjane padharAve te kriyA ane puMchabahena taraphathI navakArazI. phAgaNa suda 4 ne maMgaLavAra, tA. 28-233nA zubha divase rathayAtrAne varADo ane viSTinI kriyA. phAgaNa suda 5 ne budhavAra, tA. 1--33nA zubha divase mULa deharAsaranuM dvAra ughADavAne vidhi, prabhujInAM prathama darzanane vidhi, ane aSTottarI snAtrane mahatsava vigere.
Page #690
--------------------------------------------------------------------------
________________ sirinemimariguruNo vijaodayasUri naMdaNAyariyA // siddhaMtuttavihANaM-jaNakiriyAkaragA tiNNi // 133 // spaSTArtha-parama pUjyagurUvarya zrImaddavijayanemisUrI zvara, tathA vidhi vidhAnanA jJAtA ane mahurnAdikanA jJAtA temanA ziSya zrImadda vidayasUrIzvara,ane temanA ziSya ane parama gurUvaryanA praziSya zrImad vijayanaMdana sUrIzvara e traNa mahAtmA zrIsidhdhAntamAM kahelA vidhi pramANe sarva pratimA enI aMjanazalAkAnI kriyA karanAra hatA. te 133 che tattaviveyagasaMThA-sabbhehi sAsaNikarasiehiM / / gurulahudeuliyAo-kAritA jinnypddimaao||134|| saMThaviyA bhavvehi-iyAvarehi nayaraseThipamuhehi // hiDehi deuliyA-nimmAvaNaThAvaNAIMsuM // 13 // nAyAgayadaviNavao-vihio sirinemisuriguruvayaNA // iya bahusaMkhevAo-paDhiyA paDhamaMjaNasalAyA // 136 // 5TTAthe-amadAvAdamAM mArA zrI gurU mahArAjanA upadezathI jaina zAsananI unnati karavAmAM atyaMta rasavALAabhilASavALA evA zAsanarasika zrAvakoe tAdhiravAmAM nAmanI eka saMsthA-sabhA ghaNA vakhatanI sthApelI che, te tatva vivecaka sabhAnA sabhya dhanavAna saddagRhasthoe zrIkadaMbavihArane pharatI nAnI moTI deharI karAvIne temAM judA judA aneka jinendra prabhunI tathA sUrivAronI pratimAo A niyamita divasomAM lakhelA niyamita udhi uparAnta paNa aMjanazalAkA saMbaMdhI bIjI aneka kriyAo temaja vacce nahiM lakhelA divasemAM paNa bIjI aneka kriyAo tathA dareka divase vividha pUjA agI bhAvanA vigere vidhi thayA.
Page #691
--------------------------------------------------------------------------
________________ sthApita karI hatI. ane amadAvAdanA nagara zeTha kasturabhAI maNIbhAI, deva gurU dharmArAdhaka dAnavIra saMghavI zeTha cImanalAla hAlabhAI (hI. 2. vALA) zeradalAla jesaMgabhAI kAlIdAsa, zA.amubhAI ratanacaMda, zA. budhAbhAi kasturacaMda, zA. caMdalAla bulAkhIdAsa, zeradalAla vADIlAla chaganalAla vagere moTA moTA saspRhasthAe paNa ati harSa pUrvaka deharIo banAvarAvIne temAM zrIjinendra prabhu vigerenI pratimAo sthApana karI, e pramANe tatvavivecaka sabhAne sabhyoe temaja bIjA sahasthAe pite nyAyathI upArjana karelA dravyane-dhanane sadvyaya karyo, ane e sarva sadgahasthAe je evA pratiSThA Adi kAryamAM dhanane je sadupayoga karyo hate temAM mArA parama pUjya gurUvarya zrIvijayanemisUrIzvaranA sadupadezavALAM vacanAmRta kAraNabhUta hatA. e pramANe atyaMta saMkSepamAM meM prathama aMjana zalAkA kahI. (ane bIjI aMjana zalAkAnuM saMkSipta vRttAnta have pachI kahevAze.) me 134-135-136 - zrIkadaMbavihAra Adi sarva cetya ane pratimAone traNa gAthAmAM namaskAra siDhakayaMbavihAre-majjhagayaM sAsaNesaraM vIraM // cuviisitigjinne-ciisvihrmaanntitthyre||137|| causAsayatitthavaI-kayaMbagaNi paMDarIyasirinAhe // goyamasohamasAmI-aNNe'vi ya gaNahare vaMde // 138 // puvAyariyAimahA-purisANa paNamami bhavvapaDimAo // te savve saMghagihe-maMgalamAlA kuNaMtu sayA // 139 / /
Page #692
--------------------------------------------------------------------------
________________ spaSTAtha-ati zreSTha zrIkadaMbavihAra nAmanA mukhya derAsaramAM madhyavatI devachaMdAmAM rahelA vartamAna zAsananA adhipati zrI mahAvIra svAmI prabhune namaskAra karuM chuM, tathA traNa covIsInA (atIta utsapilImAM thayelA 24 bhagavAna, vartamAna avasarpiNInA trIjA cethA ArAmAM thayelA 24 bhagavAna ane bhaviSyamAM AvatI utsarpiNanA trIjA cothA ArAmAM thanArA 24 bhagavAna e pramANe traNa cAvIsInA 72) bhagavaMtene namaskAra karuM chuM, tathA vIsa viharamAna bhagave tene eTale 5 bharatakSetra ne 5 aravata kSetramAM te atyAre avasarpiNane pAMcamo Are dukhama nAme vate che, te vakhate eke bhagavAna vidyamAna hatA nathI paratu 5 mahAvideha kSetramAM te atyAre paNa ekeka mahAvidehamAM cAra cAra maLI vIsa tIrthaMkara bhagavAna vicare che, ane tyAMnA bhavya jIne dezanA ApI popakAra karI rahyA che. te vIsa viharamAna tIrthakara bhagavaMtanI 20 pratimAo ahiM zrIkadaMbavihAranI AsapAsanI deharIomAM sthApita karI che te pratimAone athavA te vIsa viharamAna bhagavaMtane paNa huM vadana karuM chuM ! 137 che tathA cAra nAmavALA zAzvatA tIrthakara prabhune huM vaMdana karuM chuM. emAM ( 1 ) zrI RSabha prabhu ( 2 ) zrIcaMdrAnana prabhu ( 3 ) zrI vAriSeNa prabhu ane (4) zrI vardhamAna prabhu e cAra nAmavALI zAzvata pratimAo jagaciMtAmaNI caityavaMdanamAM kathA pramANe 15425836080 pratimAo [paMdarase beMtAlIsa koDa, aThThAvana lAkha chatrIsa hajAra eMsI eTalI zAzvata pratimAo] traNa lekamAM sarva maLIne che, te sarva upara kahelA 4nAmavALI
Page #693
--------------------------------------------------------------------------
________________ che, paraMtu e dareka zAzvata pratimAnuM juduM juduM nAma nathI, temaja e pratimAo cAre nikAyanA devenA bhavanamAM AvAmAM ne vimAnamAM che, temaja tIcchI lekanA keTalAka parvate upara ane dvIpa vigere sthAne che. te pratimAo koI kArIgaranI jaDelI nathI, parantu anAdi kALathI zAzvatI (kAyama rahenArI) che, temaja e pratimAone bhaviSyamAM koI kALe vinAza paNa thavAne nathI, eTaluM ja nahiM paraMtu koI avayava paNa khaMDita thaye nathI thatuM nathI ne thavAnuM nathI, temaja jeTalA pramANavALI che teTalA pramANamAMthI saheja paNa ochIvato thaI nathI thavAnI nathI ene thaze nahiM. parantu jevI che tevI ne tevI traNe kALamAM eka sarakhI ja rahevAnI che, mATe e pratimAo zAzvata kahevAya che ane ApaNe atyAre je deharAsaramAM pratimAjIne vaMdanAdi karIe chIe te kArIgaronI ghaDelI che, tethI bhUtakALamAM nahAtI vartamAnakALamAM che ne bhaviSyakALamAM thoDAM varSo vItyA bAda nAza pAmaze, mATee kRtrima pratimAo te azAzvata pratimAo kahevAya ane e azAyata pratimAonAM nAma je je kALamAM je je tIrthakara prabhunAM nAma hoya te te jUdA jUdA nAmavALI hoya che, ane zAzvata pratimAo te pUrve jaNAvelA zrI kaSabha vigere cAra nAma sivAya pAMcamAM nAmavALI keI nathI ane e zAzvata pratimAone deve vidyAdhare ne ladhivata manuSyaja tyAM jaIne vaMdana pUjana kare che. evI e cAra nAmavALI pratimAo paNa kadaMbavihAranI AsapAsanI derIomAM sthApita karI
Page #694
--------------------------------------------------------------------------
________________ 89 che temane huM vaMdana karuM chuM. tathA je gaNadharanA nAmathI A tIrthanuM kadaMbagiri evuM nAma prasiddha thayuM che te gaI cAvIsInA chelA zrIsaMprati nAmanA tIrthaMkaranA gaNadhara zrI kadaMba gaNadhara athavA matAMtara pramANe eTale zrI siddhAcalanA 21 mA khamAsamaNumAM kahyA mujaba gaI covIsInA bIjA zrInivaNa nAmanA tIrthakaranA paNa zrIkadaMba nAme gaNadhara tathA A vIsInA prathama tIrthakaranA ( bIAdIzvara prabhunA) zrI puMDarika gaNadhara tathA zrInAbha nAmanA gaNadhara ke jemaNe yAtrA mATe Avela bharata cakravartIe A tIrthane mahimA pUchatAM zrI kadaMbagirine mahimA saMbhaLAe hate te traNe gaNadharanI pratimAo ahiM sthApita karI che, tethI traNe gaNadhara bhagavaMtane athavA temanI pratimAone huM vaMdana karuM chuM. temaja A kadaMbavihAramAM mULanAyaka tarIke pratiSThita karelA zrI mahAvIra bhagavaMtanA prathama gaNadhara zrI gautama gaNadhara ane pAMcamAM gaNadhara zrIsudhama svAmI temanI tathA bIjA gaNadharanI pratimAo paNa sthApita karI che tethI zrI vIra prabhunA agIAra gaNadhara bhagavatene paNa huM vaMdana karUM chuM. ahiM 11 gaNadharemAM phakta be gaNadharanuM nAma darzAvavAnuM kAraNa ke zrI gautamasvAmI pahelA gaNadhara che ane zAsananI cAlu paraMparA thI sudharmA gaNadharanI che mATe e be gaNadhara bhagavaMtane nAma grahaNa karavA pUrvaka (temanuM nAma laIne) vaMdana karyuM che. 138 che tathA prAcIna kALamAM thaI gayelA mahAprabhAvika pUrvAcArya vigere mahApurUSanI paNa je bhavya pratimAo
Page #695
--------------------------------------------------------------------------
________________ A tIthamAM sthApita karI che te sarve eTale mULanAyaka zrI mahAvIra svAmIthI prAraMbhIne kahelA tIrthakara bhagavata gaNadhara bhagavate ane prAcIna pUrvAcArya vigere yugapradhAnAdi zrI jinazAsananA staMbha samAna mahApurUSo te sarve zrI caturvidha saMgharUpI gRhamAM eTale caturvidha zrIsaMghamAM haMmezAM maMgalikanI mALA karo vistAra (eTale sAdhu sAvI zrAvaka zrAvikAnuM kalyANa karo) me 139 che bIjI vAra thayelI aMjanazalAkAnuM bAvIsa gAthAmAM varNana kare che veyanihANaMkiMdu-ppamie varise ya mAhave mAse // jAyA jaMjaNakiriyA-vucchaM tIe'vi vuttaMtaM // 140 // paSTAI-upara je zrI mahAvIra svAmI Adika pratimAonI aMjanazalAkA kahI te 1889nA vikama saMvatsaramAM mArA gurUvarya zrIkAbagiri padhAryA te vakhatanI e pahelI aMjana zalAkA kahI ane have 1994nA vikrama saMvatsaramAM mArA gurUvarya zrI kadaMbagiri bIjI vAra padhAyAM te vakhate vaizAkha mAsamAM je aMjanazalAkA karI te bIjI aMjana zalAkAnuM TuMka vRttAMta paNa have huM (zrIvijayapavari) kahIza. (kahuM chuM) che 140 che zrI kadaMba tIrthanI parzana karanArane lAbha- jatthahuNA sohaMte--uvassayA bhvvdhmmsaalaao|| taM sirikayaMbatitthaM-phAsaMtaMgI lahaMti samaM // 141 // spArtha-je zrIkaMdamagirimAM hAla zrI muni mahA rone Azraya levA mATe upAya ane bhAvika yAtrALu
Page #696
--------------------------------------------------------------------------
________________ gRhasthone Azraya levA mATe baMdhAyelI bhavya-suMdara dharmazALAo atyaMta zuM che te zrIkadaMbagiri tIrtha ne sparzanArA che eTale kadaMbagirine vaMdana namaskAra pUjA yAtrA karanAra Asannasidhika bhavya jIva zamane eTale sAvika zAMtinA sukhane athavA jJAna darzana ane cAritranA lAkhane pAme che. athavA zamane eTale upazama bhAva (samatA-kSamAsvarUpa)ne pAme che, kAraNa ke e jene saMsArane saMtApa rUpI agni bALa nathI. 141 che jAvAnivAsI matIjInA be putroe karAvela AdIkavara vihAra (nadironI bInA jaNAve che - ayale bhavvakayaMbe-maruharajAvAlavAsisaDhavaro // . . . motIjI seTivaro-tassa suyA duNNi dhammiTThA // 142 / / caMduttarakappUro-tArAcaMdo kameNa nAmAiM // terhi gurUvaesA-niyataNayAINa seyaDheM // 143 // AIsarapAsAo-nimmavio tattha hrisyvisaalo|| tehiM ThappA paDimA-marudevIputtabahumahaI // 144 // spaSTAthe-tathA mAravADa dezanA jAvA nagaranA nivAsI uttama kaLAvaMta zrAvaka zA. motIjI zeTha hatA, temanA ati dhamaSTa evA anukrame kapUracaMda ane tArAcaMda e be nAmanA be putra che. teoe mArA zrIgurUvaryanA sadupadezathI potAnA putrAdikanA kalyANane arthe A atyaMta manahara lIkadaMbagiri nAmanA parvata upara eTale prathama kahela zrIkAMbavihAra nAme zrI mahAvIrasvAmInuM moTuM
Page #697
--------------------------------------------------------------------------
________________ daherAsara kadaMbagirinI nIce bhUmi upara baMdhAyeluM che ane A prIAdIzvara vihAra nAmanuM citya kadaMbagirinA zikhara upara baMdhAyeluM che, e pra pANe zrIkada bagirinI upara harSane ApanAra ane ati vizALa e zrI AdIzvara bhagavAnane prAsAda baMdhAvyuM, ane te vizALa prAsAdamAM eja kapUracaMda ane tArAcaMda nAmanA be putrae marUdevA mAtAnA putranI eTale nAbhirAjAnA ane marUdevA mAtAnA putra zrI RSabhadeva bhagavAnanI ghaNuM ja moTI (Azare 95 IMca jeTalI uMcI) pratimA sthApana karI, [ eTale jAvA nivAsI matIjI zeThanA je be putrae e derAsara baMdhAvyuM teja be putroe derAsaramAM AdIzvara prabhunI pratimA paNa sthApita karI ] 14ra-143-144 che . zrI AdIzvara vihAra (maMdira)nI bhamati (giri upara) enI bInA jaNAve che- tassabhio bhamaIe-paTTaNaphalavaddhipamuhasaDDhehiM // deuliyA kAraviyA-aNNehi tahaNNapAsAyA // 145 // spaSTAthate zrIkadaMbabiri upara jAvAnivAsI mAtAjI zeThanA pue baMdhAvela zrI AdIzvara prabhunA vihAra (maMdira)nI AsapAsa pharatI bhamatimAM pATaNanA ane phodhI vigere nagaranA zraddhAvaMta zrAvakee ghaNI deharIo baMdhAvI che. ane bIjA paNa aneka bhAvika saMgrahasthAe bIjA prAsAde paNa baMdhAvyA che. 14pa che zrIkadaMbagirinI upara zrIAdIvara vihAranA aMjana zalAkAnA mahotsavanI bInA jaNAve che
Page #698
--------------------------------------------------------------------------
________________ ikArasIvaradiNA-cittAsiyapakkhayA smaarNbho|| pavarussavassa jAo-sattarasadiNAvahI rammo // 146 // spaSTArtha-saMvata 14nA vikrama saMvatsaranI citra mAsanI vadI pakSanI uttama agIArasanA divasathI prAraMbhIne (mAMDIne zrI AdIzvara vihAranI uttama aMjana zalAkA rUpa pratiSThAnA nimitte ati zreSTha mahatsavane AraMbha thayo, ane te ati uttama adAI mahotsava 17(sattara) divasa sudhI cAlyo. eTale caitra vadI 11thI vaizAkha suda terasa sudhI aMjana zalAkA aDhAI mahotsava cAlyo hate. 149 che 17 divasanA pratiSThA mahotsavamAM anukrame thayela maMgala kriyAonI bInA jaNAve che - kuMbhaTThavaNAikayaM-paDhamadiNe sUrimaMtavaravihiNA // sAhammiyavacchallaM-vihiyaM mANekacaMdeNaM // 147 // spaSTAtha-e sattara divasanA pratiSThA mahotsavamAM pahele divase eTale caitra vada agIArasane divase sUrimaMtranI uttama vidhi vaDe kuMbhasthApana vagere kriyA thaI ane te divase bhAvanagaranivAsI zA. mANekacaMda jecaMdabhAI taraphathI svAdha pIvAtsalya thayuM eTale zrIsaMghane jamADavA rUpa nekArazI thaI hatI. je 147 che 1 A zeThane vizeSa paricaya AtmAnaMda sabhAe chapAvela zrI mahAvIra caritranA bhASAMtaranI prastAvanAmAM sabhAnA sekreTarI zA. valabhadAse karAve che. temAM temaNe udAratAthI kayA kayA dhArmika kAryomAM svalakSmIne sadupayoga karyo vigere bInA jaNAvI che. bhAvanagaranI jaina agragaNya vyaktiomAM te gaNavA lAyaka che. '
Page #699
--------------------------------------------------------------------------
________________ 94 bIjA trIja cothA divasane vidhi jaNAve che - naMdAvadRccAI-biiyadiNe navagahAiparipUyA // divase tahA cautthe-navapayapUyA vihANAI // 148 // paSTArtha-bIje divase naMdAvarta svastikanI pUjA vagere kriyA thaI, trIje divase nava graha vigerenI vizeSa pUjana thaI, ane ethe divase navapadanI pUjA vidhi vagere kriyA thaI. meM 148 pAMcamA divasane ne chaThThA divasane vidhi jaNAve che - uttamapaMcamadiyahe-rahajatAI visesavityArA // vIsaiThANayamaMDala-pUyAi diNe tahA cha? // 149 // 25bdArtha-uttama pAMcamA divase ghaNA vistAravALI rathayAtrA vigere vidhi thaI, ane chaThe divase vIsa sthAnanA maDalanI pUjA vagere maMgala kriyA thaI. 14 . sAtamA divasane vidhi jaNAve che- bihanaMdAvaTTaccA-sattamadiyahe muhAikallANaM // sAhammiyavacchallaM-vihiyaM mANekalAleNaM // 150 // paSTAtha-sAtamA divase bahata naMdAvartanI pUjA ane te zubha evA zrI AdIzvara prabhunA pahelA cyavana kalyANakanI (kiyA karI hatI. temaja te divase amadAvAda nagaranivAsI zreNivarya zeTha mANekalAla manasukhabhAIe nakArazI rUpa svadhAmIvAtsalya eTale zrIsaMghajamaNa karyuM. e pahelA kalyAzukane vidhi. 150 | 1.A zeTha mANekalAla zrIsiddhacakra bhagavaMtanA parama upAsaka, deva gurU dharmArAdhaka, ane zrIsaMghAdi sAte kSetromAM udAratAthI lakSmI
Page #700
--------------------------------------------------------------------------
________________ AThamA divasane vidhi- jammasiNattAivihI-mahussaveNaM kayaTTame diyahe // sAhammiyavacchallaM-popaTalAleNa parivihiyaM // 151 // paSTArtha-tathA AThamA divase moTA mahatsava pUrvaka janmasAtra vigerene vidhi eTale janmAbhiSeka karavA mATe saudharma Indra prabhune merU parvata upara laI gayA tyAM cosaTha indroe AvI janmAbhiSeka karyo te vidhine jaNAvanAra e A janmAbhiSeka karyo, ane te divase kAThIyAvADa prAntamAM AvelA jAmanagaranA nivAsI zreSTivarya zeTha popaTalAla dhArasIbhAIe vAdharmIvAtsalya eTale zrIsaMghajamaNuM karyuM e bIjA janmakalyANakane vidhi. che 151 | navamA dasamA divasane vidhi be gAthAmAM jaNAve che - varadikkhAkallANaM-navame nAmAiThAvaNA vihiNA // . kallANagaM cautthaM-dasame jAyaM pavitthArA // 152 // ne vAparanAra che. vi. saM. 1991mAM mArA guru mahArAjanA upadezathI temaNe charI pAvatAM vizAla saMdha sAthe zrIsiddhagiri girinArAvizva yAtrA karI hatI. temAM lAkho rUpiyA vAparIne zrIjinazAsananI anupama prabhAvanA karI hatI. 2 zeTha popaTabhAI jAmanagaranI agragaNya vyaktiomAMnA eka che. temaNe udAratAthI sAte kSetromAM ane charI pAlatA vizAla saMdha sAthe zrIsiddhAcalAdi tIrthonI yAtrA karavAmAM tathA UlApanAdi dhArmika kAryomAM puSkaLa dravyane vAparI zrIjinazAsananI apUrva prabhAvanA karI hatI. teo dAnAdi dharmane sAdhavAmAM temaja dezavirati pramukha dharma kiyA karavAmAM pahelAMnI mAphaka hAla paNa pUrNa UtsAhI che.
Page #701
--------------------------------------------------------------------------
________________ 5tha-navamA divase vidhipUrvaka prabhunuM nAma sthApana karavA saMbaMdhI maMgala kriyA thaI, ane trIjA dIkSA kalyANakanI kriyA paNa thaI hatI ane dasame divase ati vistArathI cothA kalyANakane vidhi eTale prabhunA kevaLajJAna kalyANaka vidhi thayo. e pramANe trIjA cethA kalyANakane vidhi jaNAvyuM. je 15ra - sAhammivacchallaM-rAyanayaravAsicaMdulAleNaM / eyammi diNe pagayaM-pahAvaNA sAsaNassa kayA // 153 // spaSTArtha-e cothA kalyANakanA dasamA divase rAjanagaranivAsI eTale amadAvAdamAM zAhapura maMgaLapArekhanA khAMcAnA rahIza zeTha caMdulAla bulAkhIdAse ati zreSTa rIte nakArazI rUpa svadhAmIvAtsalya jamaNuM karyuM hatuM. A dvArA temaNe zrIjainazAsananI atyaMta prabhAvanA karI. che 15a | 2 agiAramA divasane viSe jaNAve che tayaNaMtarammi diyahe-mAhavasiyasattamoi hrisaao| aMjaNavihipamuhAI-bhaddayakiccAi vihiyAI // 15 // spaSTAthe-tyAra pachInA divase eTale agIAramAM divase vaizAkha suda sAtamane divase ati harSathI aMjanavidhi vigere eTale pratimAjInI aMjanazalAkA karavAne vidhi vigere aneka maMgalika kRtya karyA. ahiM AcArya mahArAja suvarNanI saLIthI pratimAjInI AMkhamAM aMjana kare te aMjanazalAkA vidhi kahevAya. zrI AdinAthanI pratimA vigere
Page #702
--------------------------------------------------------------------------
________________ biMbano te aMjanavidhi vigere anuSThAne vaizAkha sudI sAtame thayA hatAM. te 154 che sAhammiyavacchallaM-bhAvanayaravAsigA dhaNaiTeNaM / vitthAreNaM vihiyaM-sAvayamANekacaMdeNaM // 15 // paTAthe-e aMjanazalAkAnA uttama divase kAThIyAvADa prAnta mAM zrI saddhigarijIthI thoDe dUra AvelA bhAvanagara nAme zaheranA nivAsI dhanADhaya-dhanavAna zeTha zA. mANekacaMda jecaMdabhAIe ati vistArathI jhAMpe cekhA sahitanakArazI karI hatI. ane tethI jainazAsananI ghaNuM prabhAvanA thaI hatI. je 155 che bAramA divasane vidhi jaNAve che - mAhavasiyaTThamIe-pahuppavesAimahasiNattaM ca // sAhammiyavacchallaM-parivihiya mUlacaMdeNa // 156 // pArtha-tyAra bAda bIje divase vaizAkha suda AThamane divase zrI AdIzvara prabhu vigere jinabi ne maMdiramAM gabhArAmAM praveza karAvavA saMbaMdhI vidhi thaye ane e praveza mahatsavamAM moTuM zAntanAtra ke je aSTottarI sanAtranA nAmathI prasiddha che tene vidhi thaye, ane e praveza mahetsavanA divase khaMbhAta baMdara nivAsI deva gurU dharmArAdhaka zrAvaka zA. mULacaMda bulAkhIdAse nakArazI karI hatI. e 1. zeTha mUlacaMdabhAI khaMbhAtamAM agragaNya vyakti gaNAya che. temaja zrIjinazAsananI parama ullAsathI ArAdhanA karavA pUrvaka zrI saMghAdi sAte kSetrane poSI rahyA che.
Page #703
--------------------------------------------------------------------------
________________ bAramA divasane vidhi jaNAvyo. me 156 . 13 mA divasane vidhi jaNAve che- siriviirppaasaae-mhyuuyaaiiymukknvmiie|| sAhammiyavacchallaM-nagInadAsena parivihiyaM // 157 // spaSTAthe-tyAra bAda teramA divase vaizAkha suda navamInA divase zrIkadaMbagirinI nIce zrI mahAvIra prabhunA prAsAdamAM eTale zrIkadaMbavihAramAM moTI pUjA bhaNAvI te uparAMta bIjI maMgala kriyAo paNa karI hatI ane te divase pATaNa nagaranA nivAsI zeTha zA. 'nAgInAsa karamacaMde svadhamIvAtsalya karyuM. je 157 che 14 mA divasane vidhi jaNAve che- pahuviMbAsaNaThavaNa-ppamuhavihANAi sattamIdiyahe / / sAhammiyavacchallaM-vihiyaM kappUracaMdeNaM // 158 // .. spaSTAtha-tathA 14 mA divase eTale vaizAkha sudI dazame zrIAdIzvara prabhunA biMbane Asana (gAdI) upara sthApana karavAnI vidhi eTale zrISabhadeva prabhunI moTI pratimAnI pratiSThA vigere vidhi vidhAne thayAM, ane te pratiSThAnA divase jAvAla nivAsI matIjI zeThanA suputre te zA. kapUracaMdabhAI vigere taraphathI vizAla nekArazI rUpa 1. zeTha nagInadAsa pATaNanA zrI jaina saMdhamAM agragaNya gaNAya che. temaNe mArA gurU mahArAjanA upadezathI zrIujJApana charI pAlatA vizAla caturvidha saMgha sAthe zrIdhara giranArAdi mahAtIrthonI yAtrA karI hatI. tathA zrIjina maMdirAdi sAte kSetrane piSyA che ane teo hAla paNa te pramANe karI rahyA che.
Page #704
--------------------------------------------------------------------------
________________ svadharmIvAtsalya thayuM hatuM ke jemaNe A deharAsara baMdhAvyuM hatuM. je 158 che 15 mA divasane vidhi jaNAve che - ikkArasImuhadiNe-vuDDhasigattaM ca bArasIdiyahe // rahajattA viTThIo-payaTTiyA terasIdiyahe // 159 // paTTAthe-tyAra bADha paMdara divase eTale vaizAkha suda agI ArasanA zubha divase bRhat zAntinAtra bharAvavAne vidhi thayo, ane 12mA divase eTale vaizAkha suda bArasanA divase ghaNuM ADaMbarathI rathayAtrAno varaghoDe nIkaLe, ane sattaramA divase eTale vaizAkha suda terasanA divase viSTinI kriyA thaI hatI. te 159 che dArugghADaNapamuhaM-kiccaM kiccA mhussvsmttii||.. vuDhibhayA saMkhevA-maNiyA viiyaMjaNasalAyA // 16 // spaSTAthe-tyAra bAda zrItrASabhavihAra deharAsaranAM dvAra ughADavAne vidhi vigere kAryo thayA hatA. A pramANe rAmahIM bIjI aMjanazalAkAnA mahotsavanI attara divasanI kriyA pUrI thAya che. e pramANe A aMjanasalAko saMbaMdhI ghaNe vistAra karatAM graMtha (A buhakadaMbakalapa nAmane graMtha) ghaNa mATe thaI jAya mATe graMtha ghaNe vadhavAnA-meTo thavAnA bhayathI A bIjI aMjanazalAkAne vidhi bahu saMkSepathI kahyo che. 160 . bIjI aMjanazalAkA pratiSThAnA 17 divasanA mahatsavane kuMkamapatrikAmAM chapAyela vidhi kriyA sahita anukrama
Page #705
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 citra vadi 11 maMgaLavAra, tA. ra6-4-38nA divase maM5 sthApanA, merU parvatanI aSTApada parvatanI tathA samavasaraNa vagerenI sthApanA, ku bhathApanA vigere ane javArAropaNa vigere zubha kriyAo. e divase bAvanagaranA zeTha mANekacaMda jecaMdajApAna taraphathI navakArazI (saMdha jamaNu) 2 caitra vadi 12 budhavAra tA. ra7-4-38nA divase najAvanuM pUjana ane RSabhavihAra prasAdane abhiSeka vigere zubha kiyAo. 3 citra vada 13 gurUvAra, tA. 28-4-38nA divase navagrahanuM pUjana (eTale sUrya caMdra maMgaLa budha gurU zukra zani rAhu ketu e prasiddha 9 grahanuM pUjana) 10 dipAla devanuM pUjana (eTale soma yama-rUNa-kubera vigere dasa devenuM pUjana) aSTa ma galanuM pUjana (eTale darpaNa-bhadrAsana-vardhamAna-zrIvalsa masyayugala-maMgaLa kaLaza-svastika-naMdAvarta e ATha maMgaLanuM pUjana) adhiSThAyaka devanuM pUjana (eTale rASava prabhune adhiSThAyaka kapardi nAme yakSa che te yakSa devanuM pUjana), ane vidyAdevI pUjana (rahiNI prApti Adi 16 vidyAdevIonuM pUjana) ane zAnikaLaza vigere zubha kriyAo. 4 citra vadI 14 zukravAra, tA. ra9-4-38 nA zubha divase zAsana adhiSThAyaka devanuM pUjana,IndrAdikanuM AvahAna, bhUta balimanTano nyAsa, ane zrIsihacakranA maMDalanuM (navapada aMDalanuM) pUjana vigere zubha diyA. citra vadI amAsa )) zanivAra tA. 30-4-38nA zubha divase paMcakalyANaka vigerenuM(cavana kalyANaka--janma kalyANaka-dIkSA kalyANaka- jJAna kalyANaka ane nirvANa kalyANaka e aSabhadeva prabhunAM pAMca kalyANaka vigerenuM) vidhAna ane te nimitte rathayAtrAne varaghoDe. 6 vaizAkha sudI bIja ravivAra, tA. 1-5-38 nA divase
Page #706
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAsa sthAna maMDala nI pUjA, dhajAdaMDanA kaLazane abhiSeka ane pUjA vigere tathA devInI pratiSThA (eTale zrI bhadeva prabhunI adhiSThAvikA devI cakrezvarI devI che tenI pratiSThA), ahiM vikSa sthAnakanuM moDala kahyuM te 20 sthAne A pramANe-1 arihaMta-2 siddha-3 pravacana 4 gurU -5 sthavira-6 bahuzruta-7 tapasvI-8 svadharmIvAtsalaya (e sAta padanuM)-9darzana10 vinaya-11 Avazyaka 12 zIlavata-13 kSalava14 ta5-15 tyAga-16 vavAya-17 samAdhi -18 apUrva jJAna raNu-19 mRta bhakti- pravacana prabhAvanA, e 20 sthAnakanA jApanAM 20 pada A pramANe-1 namo arihaMtANu-ra namo siddhANuMname pavayaNasa-4 namo AyariyANuM-5 namo gherasTa-6 name vAyaga-7 no sAdU-8 name nANusa-9name daMsaNaw-10 namo viNuyarU-11 name cArittasa-12 name baMbhavayadhAriNuM-3 name kiriyANuM-14 name tavassa-15 name siriyamasma-16 name jiNaNuM-17 no cAritaspa-18 name nANassa -19 name suyaTsa --00 no tivyasa. e vIsa sthAnakanAM 20 jApa pada kahyAM. 7 vaizAkha suda 3 somavAra, tA. ra9-5-38nA zubha divase bahata naMdAvartInuM pUjana, cyavana kalyANakano vidhi-janma kalyANukane mahotsava prAraMbha-dikakumArI devIone mahotsava, ane amadAvAdanA zeTha mANekalAla manasukhabhAI taraphathI navakArazI (saMdha jamaNa). 8 vaizAkha suda 4 maMgaLavAra, tA. 3-5-38nA zubha divase Indra IndrANane varaghoDe. ane merU parvatanA zikhara upara 1 kroDa 60 lAkha kaLazethI ra50 aniSekane mahatsava ane te divase jAmanagara nivAsI zeTha dhArasabhAI devarAjabhAI (ze. piTalAla dhArasIbhAI taraphathI) navakArazI. 9 vaizAkha suda 5 budhavAra, tA. 4--5-38nA zubha divase aDhAra abhiSekane mahatsava, prabhunuM nAma sthApana vigere, prabhunA dIkSA kalyANakane varaDe ane prabhunI dIkSA vidhi.
Page #707
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 vaaAkha suda 6 gurUvAra tA. 5-5 38 divase zAtividhAna- zeSa rahela dIkSA kalyANakano vidhi ane kevaLajJAna kalyANukane vidhi vigere. tathA e divase amadAvAda nivAsI zeTha caMdulAla bulAkhIdAsa (zAhapuravALA) taraphathI navakArazI. 11 vaizAkha suda 7 zukravAra, tA. 6-5-38nA divase zubha muhUrtamAM pratimAjIne aMjana karavAne vidhi, ba6 abhiSeka kriyA, kalyANuka saMbaMdha avaziSTa vidhAna, ane bhAvanagara nivAsI zeTha mANekacaMda jecaMda jApAna taraphathI jhape cekhA sahita navakArazI. 12 vaizAkha suda 8 zanivAra, tA. 7-pa-38nA divase prabhune praveza, abhiSekAdi saMbaMdhI aSTottarI nAtra mahotsava, ane khaMbhAta nivAsI zeTha muLacaMda bulAkhIdAsa taraphathI navakArazI. A 13 vaizAkha suda 9 ravivAra, tA. 8-5-38nA divase kadaMbagirinA nIce zrI mahAvIra svAmInA derAsaramAM (kadaMbavihAramAM mahAna pUjA mahotsava ane pATaNa nivAsI saMghavI zeTha nagInadAsa - karamacaMda taraphathI navakArazI. A. 14 vazAkha suda 10 somavAra, tA. 9-5-38nA divase zubha muhUrtamAM zrISabhadeva prabhune gAdI upara barAjamAna karavAne vidhi (eTale mULa pavAsana upara padharAvavAne ane rithara karavAne vidhi), daMDa kaLazArApaNu vajAropaNa ityAdi vidhAne ane bapore aSTottarI snAtra, tathA e divase jAvA nivAsI zeTha motIjInA suputra zeTha kapuracaMdajI tathA zeTha tArAcaMdajI taraphathI jhape cekhA sahita navakArazI. 15 vaizAkha suda 11 maMgaLavAra, tA. 10-5-38nA divase suryakuMDa uparanA derAsaramAM aSTottarI snAtra. 14 vaizAkha suda 12 budhavAra, tA. 11-5-38nA divase ratha yAtrAne meTa varaghoDe ane vichinI kriyA,
Page #708
--------------------------------------------------------------------------
________________ 103 vitthAreNa sarUvaM - vihANasahiyaM tayakkhagaMthasmi // vucchaM jaM nissaMdaM sulahaM hojjaMjaNasalAe / / 161 // spaSTA - aMjanazalAkA samadhi atyaMta vistAra pUrvaka varNana sarva vidhi vidhAna sahita te nAmavALA granthamAM eTale zrIkaTTu kha aMjanazalAkA nAmanA granthamAM huM kahIza. ( A granthamAM te tenA sAra mAtra kahyo che.) ke je uparathI aMjanazalAkAnuM rahasya samajavuM sugama thaze. !! 161 // spA--A zrIkada giri tInuM mAhAtmya jaNAve che-- vaMchiyadAna samatthaM - paramatthaniyANakusalasAhaNayaM // vijayai kayaM vitthaM - paramabbhuyamahimaparikaliyaM // 162 // zrI agiri tI jIvAne A lAka sa'kha'dhI ane paraaAka sa badhI sarva manAvyuMchita pradA ApavAne samartha che, tathA parama purUSA je mAkSa tenuM nidAna eTale kAraNa je jJAna dazana cAritra tene sAdhavAmAM jarUrI sAdhanAne meLavI ApanAra che. kharthAt jJAna dana cAritranI ArAdhanA mATe ane tenAthI prApta thatA mekSa phaLa 17 vayAkha suda 13 gurUvAra, tA. 12-5-8nA divase zrI RRSabhavahAra deharAsaranuM dvAra udhADavAnA vividha, prabhujInAM prathama dananA mar3e|tsava; e pramANe e 17 divasane anukrama kahyo te uparAnta paNu bIjA ateka vidhi vidhAnI yukta pratiSThA mahesrava thayA hu`. A krama ajana zalAkAnI khIjI vAranA dAtrI uparathI lakhela che.
Page #709
--------------------------------------------------------------------------
________________ 104 mATe A zrImagirinI ArAdhanA jarUra karavI joIe. kAraNa ke zrIkadaMbagirinI sevAthI samyagadarzana prApta thAya che, ane te samyagadarzanathI sajJAna prApta thAya che, te sajJAnathI uttama cAritranI prApti thAya che, ane cAritrathI ane mokSapada prApta thAya che. A rIte A girirAja mekSa mArgane sAdhavA mATe ati kuzaLa sAdhana che. temaja A tIrtha parama addabhuta mahimAvALuM che eTale atyaMta Azcarya kArI mahimAvALuM che, kAraNa ke A tIrthamAMnI vanaspatio ati prabhAvazAlI che, ane tIrthanI sevA paNa parama kalyANa ApanArI hovAthI ati AzcaryakArI che, mATe A tIrthane adabhuta mahimA che ema samajavuM. 162 5 A tIrthanI sevA karmane nAza karanArI zubha bhAvanAne utpanna karanArI che e bInA jaNAve che- *. vA vaMdhaNI-hAMti sayA mAvaIgati | kammummUlaNadakkho-suhamAvo titthabhUmIe // 163 // spaSTArtha- anAdi kALathI jIvone karmane baMdhasaMbaMdha thayA kare che. temaja bhavya jIne karmane mokSa paNa thAya che eTale teo sarvathA kamarahita paNa thAya che. ane makSa te hamezAM bhAvanAne anusare hoya che, eTale jIvanA manapariNAmane anusAre thAya che, kAraNa ke je azubha bhAvanAmAM jIva vate te vividha karma baMdha thAya che ane zubha bhAvamAM vate te vividha karmane mekSa (kSaya) thAya che tethI kamene sarvathA nAza karavAmAM atyaMta kuzaLa e zubha bhAva AvA prakAranI tIrthabhUmimAM thAya che. ahiM
Page #710
--------------------------------------------------------------------------
________________ 15 kamane baMdha ane karmane nAza bhAvanAne anukAre kahyuM temAM prathama karma baMdhanA azubha bhAva A pramANe jANavAmithyAtva avirati kaSAya ne vega e karmabaMdhanA mULa 4 hetu che, temAM ja 5 prakAranuM mithyAtva, 12 prakAranI (1)paraMparAthI cA AvatA dharma teja satya ema mAnavuM te mitra mArA kahevAya (2) sarva dharmo satya mAnavA te manamagra mAnava kahevAya (3) huM je kahuM chuM teja satya ema mAnavuM te Amireja vidhyArA () ezraddhA bhAvathI saMzaya upaja te zaafthA mithyAvi kahevAya ane (5) upaga tya mithyAtva te kathA mAtra e 5 prakAranuM mithyAtva jaNavyuM. pRthvIkAyane vadha, apakAyane vadha, teukAyane vadha, vAyukAyane vadha, vanaspatimayane vadha ane trasakAyane vadha e da vadhanI avirata, - tathA 5 IndriyanI avirata ane mananI avirati ema 12 prakAranI avirati jANavI. anantAnubaMdhI krodha, mAna, mAyA,lobha, apratyAkhyAnI krodhAdi 4, pratyAkhyAnI krodhAdi 4, saMjvalana krodhAdi 4 e 16 kaSAya tathA nIveda-purUSavedanapuMsakaveda-hAsya-rati-zeka-arati- jaya-jugusA e 9 nekalAma saLI 25 kaSAya jANavA. satya satya mizra ne vyavahAra e ja prakAranA manoga, 4 prakrAranA vacanaga maLI 8 yoga ane audArika-dArikamitrakriya-vaikriyamizra-AhAra --AhArakamizrane tejasakAmaMga e sAta kAyayAga maLI 15 prakAranA roga che. e pa7 uttara hetu kahyA. emAM je mULa heta 4 che, e 4 hetu keI vakhate bhegA hoya che, kaI vakhate amuka amuka karmo mithyAtva vinA 3 hetuthI paNa baMdhAya che, keTalAMka karmI mithAva ne avata vinA zeSa kaSAya ne yoga e be hetuthI paNa baMdhAya che ne keTalAMka karma kevaLa yogathI paNa baMdhAya che. vigere vadhAre bInA cethA karmagraMtha vigere pramAM jaNAvI che.
Page #711
--------------------------------------------------------------------------
________________ 106 avinati, 25 kaSAya ne 15 yoga e 57 uttara baMdha hatu. eTale cAra mULa hetunA pa7 prAMtabheda (bhedanA bheda che. ) athavA karmanA AzravanA kara le che temAM 5 Indriyo 4 kaSAya pa avata ne 3 cega ne 25 kiyA e paNa kara *1 sparzendriyAzrava 2 rasanendriyAzava, 3gha NendriyAzraya, 4 cakSuriyiAbava, 5 zrovendriyAna e pAMca A karmabaMdhanA kAraNamAM pravartatI IdriyenI apekSAe jANavA. tathA krodha, mAna, mAyA, ne lobha, e ja kaSAyarUpa azubha bhAva te paNa karmabaMdhanA. kAraNa che, tathA managa vayanAma ne kAga e traNa yoganA nimittavALA azubha bhAva paNa karmabaMdhanuM kAraNa che. tathA 1 prANatipAta avrata, 2 mRSAvAda avrata, 3 adattAdAna avana, 4 maithuna avata, 5 parigraha avrata e pa avata che, ne 25 kriyAo A pramANe jANavI. 2 kizo jiyA-kAyAne ayatanA pravartAvatAM je kriyA - vAge te kAyikI kriyA. eTale kAyAne ayatAo pravartAvatAM karma baMdha thAya che, 2 adhitm ziyA-adhikaraNa eTale hiMsAnAM upakaraNa sAdhana tenA avayavo saMyukata karI rAkhavA ke jethI zIdhra upayogamAM Ave che ane e upakaraNene mULathIja navAM banAvatAM te paNa adhikaNikI kriyA kahevAya. eTale A pramANe karavAthI karma baMdhAya che. 3 kavi ziyA-jIva athavA ajIva pratye krodha mAnasvarUpa dveSa karavo te. 4 gittApanika vicA-pitAne hAthe bIjA jIvane saMtApa upajAva, ane pote saMtApa karaDe te paNa paritApana kriyA.
Page #712
--------------------------------------------------------------------------
________________ 107. 1 kALApatI zizA-pote AtmahatyA-ApaghAta karavo temaja bIjA jIvane ghAta karavo te. mAmI biyA-je kAryo vaDe sacetana jIvo haNAya ane citrAdikanI acetana Akuni svarUpa manuSya vigere haNAya te ane prakAranI AraMbhikI kriyA che, A kriyAmAM vivakSita chane zuvAnA uddezathI ja kArya kare che ema nahiM paraMtu e karyuM evuM hoya che ke trAdi chavo haNAya, evI kriyA te AraMbhikI kriyA. ( 7 Digra triAcA-dhana dhAnya Adi padArthono saMgraha karavo te. , 8 mAyApratyayajI diyA-pitAnA hRdayagata bhAvane chupAvo te pitAne ThagavArUpa ane beTo lekha vagerethI bIjAne Thaga te para ThagavArUpa kriyA. e baMne rIte mAyA pra. kriyA thAya che. mAyA eTale chaLakapaTa ane pratyaya eTale hetu ema baMne zabdane artha jANo. 1 miththA vo ziyA-je padArtha je svarUpe che te svarUpe na mAnatAM viparIta svarUpe mAne, kudeva gurU kudharma upara zraddhA rAkhe, ane anya darzanIya vRtAdi niyame kare te. 20 mAravyAnI zilA-sacitta ane acitta padArthanA. upabhe manI virati nahiM eTale te saMbaMdhI sAvadha vyApArane tyAga na karavo te apratyAkhyAnikI kriyA kahevAya. A kriyA vastune upalema na karavo hoya paraMtu tene tyAga na karyo hoya topaNa lAge che. jemake bharata kSetravata manuSyane svayaMbhUramaNa samudranuM pANuM pIvAnA upayogamAM AvatuM nathI kAraNa ke te samudra asaMkhyAta dvIpa samudro vyatIta thayA bAda sarvathI ane Ave che, tyAM jaI zakAya nahiM temaja tyAMnuM pANuM lAvIne kaI ApavuM nathI to paNa dara samaye te pANI pIvA saMbaMdhI karmabadha te cAlu che ja. temaja anuttara vimAnane vaibhava ApaNe bhogavatA nathI te paNa vaibhavanA.
Page #713
--------------------------------------------------------------------------
________________ 108 == parigraha amarava bhAvathI thate karmabaMdha cAlu che vaLo ApaNe bhUtakAlamAM pRthvIkAyAdi aneka bhavamAM je pRthvI vanaspati vigerenA zarIra choDIne AvyA chIe te zarIrathI atyAre je hiMsA pravarte che te hiMsAne karmabaMdha paNa ApaNane atyAre cAlu che, kAraNa ke ApaNe svaya bhramaNa samudranuM pANI je ke pItA nathI paraMtu pIvAno tyAga nathI karyo tethI pIvAnuM mamatva te che ja, temaja anuttara vimAnanI ahi bhogavatA nathI te paNa tene tyAga karyo nathI mATe te vaibhavanuM mamatva va che, ane pUrva bhavamAM choDelAM zarIronI uparathI paNa hajI Amava bhAva chUTa nathI kAraNa ke pahelAM te zarIrane vosirAvavA rU5 tyAga karyo nathI, mATe e sane kama baMdha aviratinA hetuthI cAlu che, zarIra vigere sarvane je samaye tyAga thAya te ja samayathI kamaMbadha paNa aTake. jema talAvamAM pAchuM AvavAnI jeTalA mArga khullA che, teTalA mArgathI talAvamAM pANI bharAya. paraMtu je je mArga adha karIe te te mArgathI pANI tuM aTa, tema chava rUpI talAvamAM paNa karmarUpI pANuM AvavAnA sarve mArga khullA rAkhyA hoya to te sarva mArgathI karma rUpI pANuM -jIva rUpa talAvamAM bharAtuM jaya, ane jeTalA mArga rUMdhI nAkhyA hoya teTalA mArgathI karmarUpI pANI AvatuM baMdha thaI jAya che. e rIte A apratyAkhyAnI kriyA karmabaMdhanuM kAraNa che ema spaSTa samajAvyuM ane evA prakArano je avirati pariNAma te jIvana azubha bhAva che. _ 22 giii ji-jIvane tathA ajIvane rAga dveSathI dekhavA jevA te. 22 2grda ji-jIvane tathA ajIvane rAmAdikathI sparzavA (akavA) che. emAM suMvALI sukemala vastune sparzatAM rAga thAya che, ane karkazAdi sparzavALI aniSTa cIjane dveSathI sparzAya che e pramANe vastune sparzavI te azubha bhAvarUpa che ane tethI karmabaMdha thAya che.
Page #714
--------------------------------------------------------------------------
________________ . 109 A kriyAne sthAne bIjA graMthamAM prA zvaka kriyA paNa jaNanI che. tyAM jIva achata saMbaMdhI kheTA prazna karavA eTale kutaka karavA te prazcikI kriyA. 22 nitya aai anyane pratIya-A prayIne je karma baMdha thAya che. A kriyA paNa jIva AzrayIne ane jIve AzrayIne ema be prakAranI che. A saMbaMdhI vizeSa bIne zrI navatattva vistarArtha vigere anvemAM jaNAvI che. 24 sAmatonati zivAje kriyAthI trasadi jaMtuonuM sAtA-sarva bAjuthI upanipAta-AvI paDavuM thAya te sAmano panipAtikI kriyAomAM pravAhI padArthone (tela ghI vigerenAM) ane cIkaNA padArtha geLa khAMDa vigerenAM bhAjane ughADAM mUkavAthI temAM cAre bAjuthI jaMtuo AvI AvIne paDe che ane vinAza pAme che. mATe evAM bhAjapano udhADa mUvAM te sAmatopanapAtikI kriyA jANavI. athavA bIjo artha e che ke sarve bAjuthI lokonuM AvI paDavuM je kriya thI cAya tevA khela tamAsA nATaka sInemA vaDhavADa vidUSakapaNuM vagere sarva kutuhalanAM kAryo karavAM te sAmatopanapAtikI kriyA che. kAraNake evI kutuhala kriyAothI aneka loka bhegA thaI jAya che. emAM yAda rAkhavuM ke-bhASaNa vyAkhyAna vigere je zubha bhAvathI lekane ekatra karavAnI kriyAo che te kutuhala rUpe azubha bhAvavALI nathI mATe e yiAo sAmantapa kriyAmAM na gaNAya. 21 naiDhiAvI ziyA--zastrathI jIva ajIvane haNavA, athavA naisaSTika eTale jIva ajIvane pAdikamAMthI bahAra kADhavA te. 2 caritI riyAM-chava achava vaDe pitAnA hAthe jIvAjIvane haNavA te. 27 gAAAnikI ziyajIvane ane ajIvane AjJA karavI te. ahiM ajIvane AjJA kaI rIte hoya? tenA samAdhAnamAM jANavuM ke hAtha cAlAkInA khela karanAra athavA jAdugara ane mannavAdIo
Page #715
--------------------------------------------------------------------------
________________ 110 ajIva padArthane paNuM AjJA karI tenI pAse kAI karAve che ema lokone darzAve che. mATe e rIte ajIvane paNa AjJA thAya che. athavA navaniyarI jiyA e artha karIe te jIvane athavA ajIvane aNAvavA-maMgAvavA te. e sarva azubha bhAve ka baMdha kartA che. 28 vidyArthI zilA-vidhAravuM eTale phaDavuM teDavuM bhAMgavuM. e artha pramANe jIva machavane vidAravA phADavA teDavA bhAgavA te athavA vidyApI eTale vicAravuM. e artha pramANe jIva a jIvane akSat svarUpe vicAravA te vicAraNikI kriyA kahevAya. athavA vaitAjI eTale vitAvuM-ThagavuM e artha pramANe jIne ThagavA te vaitArakI kriyA kahevAya. athavA kalaMka Adi kheTA AkSepa karI bIjAnA hadayane vidAravuM ane ThagavuM te paNa vidArIkI kyA. athavA vitAraNikI kriyA kahevAya. e azubha bhAvarUpa che. temaja mitranI strI vigerenI chAla vAte upADI karavI te paNuM vidAraNakI kriyA kahevAya che. 22 anAmo pratye ziyA anAmega eTale ajJAna athavA upayoganI zanyatA e banne vaDe eTale ajJAnapaNe athavA upayoga rahitapaNe kaI vastu levI mUkavI paraThavavI vigere kriyA karavI te anAmikI kriyA, temaja e rIte javuM avivuM besavuM uThavuM ullaMghavuM devuM kUdavuM ItyAdi kriyAo karavI te paNa anAga pratyaki kriyA kahevAya. 20 navalasi ziyA--A loka ane paralekanA hitanI avakAMkSAapekSA rAkhyA vinA je ubha leka virUddha AcaraNa AcaravAM te anavakakSa pratyayikI kriyA kahevAya. jemake cerI hiMsA karavI vigere je anAcaraNanuM A lekamAMja vadha baMdhana 2mAdi phaLa pratyakSa prApta thAya tevA anAcara te A loka anavakAMkSA kiyA, ane hiMsA mamava-muchI rAga dveSa ityAdi je kriyAonuM phaLa A bhavamAM sAkSAta prAya: nathI paraMtu parabhavamAM durgati Adi phaLa
Page #716
--------------------------------------------------------------------------
________________ 111 avazya prApta thAya che tevI kriyAo paraleka anavakakSA kriyA kahevAya. e sarva azubha bhAvarUpa che. 22 kAna kriyA-ArtadhyAna dhyAna dhyAvavuM te mana:payoga kriyA, sAvadha vacane belavAM te vacana prayoga kriyA ane pramAda paNe kAyAthI gamanAgamanAdi kriyA karavI te kAya prayoga kriyA. e pramANe azubha bhAva hRpa e prayoga kriyA jANavI. 22 vamulAni zizAma eTale samagra ane upadAna eTale grahaNa eTale je kriyAvaDe samagra nuM athata AThe kamena grahaNa thAya eTale AThe karmone baMdha thAya te sasudAna kriyA athavA sadAya kriyA paNa kahevAya. te ati tIvra zaika pariNAmathI koI -jIvanAM aMgopAMga chedavAM vadha karavo athavA darzana jhAna cAritranAM sAdhanane nAza kare athavA sAdhu vagere mahAtmAone haNavA niMdavo vigere kriyAo rAcI mAcIne kavI te samudAna kriyA kahevAya. 23 bemAghajI tri-bIjA ne mAyA ane lebha rUpa rAga-prema utpanna thAya evA prakAranuM besavuM cAlavuM ne vartavuM vigere kriyA karavI te prema pratyayakI kriyA kahevAya, | 24 Dabalyaciva vithA - bIjA jIvane krodha ane mAna rUpa dveSa upaje evA prakAranuM bolavuM cAlavuM ne vartavuM vigere kriyA karavI te daiSikI kriyA kahevAya. athavA pote pitAnA upara krodha ane mAna kare te paNa preSikI athavA TheSa pratyayikI kriyA kahevAya. 24 thijI ci-apramata saMta-sAdhu upayoga pUrvaka cAle upayoga pUrvaka bese uThe bele ityAdi je je kriyAo upagapUrvaka kare te iryApathikI che ke jemAM karmabaMdha kevaLa yogathI bahuja gheDe thAya che, arthAta vItarAga bhavya jIvonI je upayogavALI kriyAo te IryopathikI che. ahIM rAga rahita hevAthI be samayanI sthitivALI zAtA vedanIya karmaprakRti baMdhAya che, jemAM pahele
Page #717
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12 karmabaMdhanA azubha bhAva (kAraNa vigere) athavA pahelA karmagraMtha vigeremAM kahevA pratyenIkapaNuM nivuva vigere vizeSa hetuo te paNa karmabaMdhanA azubha bhAva (kAraNAdi) rU5 che 163 zrIkada bavihAranA zrI mahAvIrasvAmine prabhAva jaNAve chesNtosdhnnaa bhavvA-pavayaNaviNNAyatitthanissaMdA // siddhiM pAti sayA-kayaMbavIrappasAyAo // 164 // pachItha-saMteSa rUpI dhanavALA tathA pravacanathI jANe che tIrthano sAra jeNe evA eTale je bhavya jIe Agama vacana zravaNa karIne A tIrthane atizaya mahimA athavA tIrthane prabhAva jANyA che, evA bhavya jIvo hamezAM zrIkadaMbagirinA zrI mahAvIra prabhunA prasAdathI eTale kRpAthI pote dhArelI kAryasiddhine (athavA parabhavamAM mukti padane) pAme che, paraMtu je abhavya jIve che teo te tIrthanI aDadhA vinAnA hovAthI temaja mokSanA abhilASa rahita hovAthI ane tethI ja AvA uttama girirAjane bhAvasamaye mAtra zAtAdanIya karma baMdhAya bIje samaye vedAya-somavAya ane trIje samaye najare che. e IryAyikI kriyAmAM kevaLa (eka) ga hetu che. e sarva AravanA 42 bheda te azubha bhAva rU5 che. je ke emAM puNathabaMdha rUche zubha bhAva paNa che parantu te prazasta gAdikathI zubhAzrava eTale puNya baMdha che. mATe karmabaMdhanA hetuo te zubhAzubha bhAvarUpa che. zubha bhAvathI zubha karma baMdhAya na azubha bhAvathI azubha karma baMdhAya ane samiti gu iAdika Atmika zuddha bhAvathI karmane vara ne karmanI nirjarA thAya che.
Page #718
--------------------------------------------------------------------------
________________ 113 pUrvaka nahiM sparzatA hovAthI teo kadI paNa kArya siddhi ne athavA mukitane pAmI zaktA nathI. 164 kadaMbavihAramAM pratiSThita vIra prabhune vandana kare che - duriyatimiraravitullaM-coyahizyaNinAhamuhakamalaM / / vajjakayaMbavihAre-vaMde sirisAsaNAhIsaM // 165 // spaSTArtha-ati uttama evA A zrIkadaMbavihAramAM (eTale girinI nIce rahelA zrI mahAvIra svAmInA deharAsaramAM) pApa rUpa aMdhakAranA samUhane nAza karavAmAM sUrya sarakhA, ane mokSa prAptine anukULa evA zubha bhAva ( zubha adhyavasAya-pariNAma) rUpI samudrane ullAsa pamADavAmAM cadra sarakhuM jenuM mukharUpI kamaLa che evA vartamAna zAsa. nanA adhIkavara-nAyaka zrI mahAvIrasvAmI prabhu pratiSThita che temane huM vandana karuM chuM. 165 graMthakAra zrI vIra prabhune vaMdana karavAnI preraNA kare che- tikAlaM muhavihiNA-kappalayabbhahiyabhabvamAhappaM / / vIraM namaMtu bhaviyA!-pasamaguNAlaMkiyaM dhoraM / / 166 // pAtha-tathA kaha5latAthI paNa atyaMta manehara athavA atizaya uttama mAhAtmavALA tathA atyaMta zAnti guNa vaDe alaMkRta ane dhIra evA zrI vIra prabhu ke je kadaMba vihAramAM birAjamAna che temane he bhavya cho! tame zubha vidhi pUrvaka eTale mana vacana kAyAnI ekAgratA rU5 zubha praNidhAnathI A bhava parabhavanA paugalika sukhanI cAhanA rUpa niyANu rahita kevaLa mekSa sukhanI IcchAthI ja namasakAra karo, kAraNa ke kavallI
Page #719
--------------------------------------------------------------------------
________________ 114 te phakta A bhavanA sukhane ja ApanArI che, paraMtu zrI vIra prabhune karela namaskAra to bhavabhavamAM sukha ApI payaMte mokSapada ApanAra che. mATe zrI vIra prabhu ka9pavalalIthI aNu ati uttama prabhAvavALA che. 166 che have graMthakAra aMtima bhAvanA jaNAve che - nibhavo sahalo jAo-jAyA majjhajja pAvaNA rasaNA // titthatthavaNavihANA-saMjAo sattiyANaMdo // 167 // spaSTArtha_e pramANe zrIkaMdabaMgari tIrthanuM svarUpa jaNAvavA pUrvaka A tIrthanI stuti karavAthI Aje mAre nibhava eTale manuSya bhava saphaLa thayo. ane Aje mArI rasanA-jIbha pavitra thaI, ane tIrthanI stavanA karavAthI Aje mane sAtvika Ananda thayo, eTale AtmaguNamAM ramaNatA karavAthI je AnaMda utpanna thAya tevo nirdoSa Atmika AnaMda utpanna thayo. che 167 || nirmala traNa karaNathI zrIkadaMbagirimAM yAtrAdika karavAthI bhavya jIvene maLatuM phaLa be gAthAmAM jaNAve che - mAhappajuyasse-kayaMbatitthassa sattiyaM pUyaM // jattAmahussavAI-karaMti je kAraveMti muyA // 168 // aNumoaMti narA te, riddhipavudi parattha kallANaM / / pAviti baddhalakkhA-guruvayaNaM naNNahA hojjaa||169|| spaSTAthe-e pramANe moTA mAthAovALA zrIkadaMbagiri tIrthanI ane ahIM jina maMdiramAM rahelA bibanI je
Page #720
--------------------------------------------------------------------------
________________ 115 bhavya che pUjA kare yAtrA kare ane mahAna mahatsava vigere kare temaja bIjA ne paNa upadeza ApIne harSa pUrvaka girirAjanI bhakti pUjA jAtrA ne mahotsava vigere karAve, temaja zrI kabagirinI pUjA bhakti yAtrA mahatsava Adi karatA bIjA nI anudana kare eTale ahe A bhavya jIve kevI tIrthabhakti kare che. amAre paNa e dhanya divasa kayAre Avaze ke jethI amo paNa A rIte zrI kadaMba girirAjanI pUjAbhakti vagere karI e ItyAdi bhAvanA-ane ratha ciMtave te e pramANe pUjA bhakti Adi karanAra karAvanAra ane anumodanAra e prakAranA bhavya jIvo Atma trAddhinI adhika adhika vRddhi pAme eTale jJAna darzana cAritra rUpa Atmika guNanI atyaMta vRddhi kare ane tethI baddhalakSya che eTale jeoe zrI kadaMbagiri tIrthanI bhaktinuM ja eka lakSya rAkhela che athavA tevI bhaktithI kevaLa mokSaprAptinuM ja eka lakSya rAkhela che, paraMtu A lokanI tathA paralokanI cakravatIpaNuM devendrapaNuM vagerenI turacha capala ne asAra trAddhio meLavavA tarapha lakSya rAkhyuM nathI, evA e baDhalaya bhagyAtmAo para mAI kalyANane pAme che. eTae mokSa eja parama artha parama kArya athavA parama prajana hovAthI paramArtha kahevAya, te mekSanA kalyANane eTale mokSanA abhyAbAdha akhaMDita ane ananta sukhane pAme che. paraMtu je jI kevaLa A lokanA sukhanI prAptinA ja lakSayavALA thaIne je zrIkadaMbagirirAjanI pUjA bhakti vagere kare te teone A lokanuM sukha avazya maLe parantu mikSa sukhathI teo vaMcita
Page #721
--------------------------------------------------------------------------
________________ 116 thAya che, ane e ArAdhanA nidAnavALI gaNAya che. (niyANAvALI gaNAya che). jethI mokSa mAtramAM ja bahalakSya thayelA jIvone A lekanuM sukha te saheje prasaMgathIja vinA IcachAe prApta thAya che, vAstavika phaLa rUpe te mikSa sukha prApta thAya che, mATe tIrthanI ArAdhanA karanArA bhavya jIvoe A lekanA sukha mATe baddhalakSya (eka lakSya) na thatAM kevaLa mikSapadanI prAptimAM ja baddhalakSya thavuM e sadupadeza rUpa gurU vacana che, eTale prAcIna parama maharSienuM eja vacana che ke tIrthanI bhaktimAMja baddhalakSya traNe karaNathI ane traNe yegathI thavuM, ane ethI ja AtmazaddhinI vRddhi thatAM mekSa sukha pAmI zakAya che. evA prakAranuM gurUvacana kadI paNa anyathA na ja thAya eTale niSphaLa na jAya che 168-169 che kayA kayA sAdhanathI ane kenA pasAyathI A kadaMbagiri baha995 granthanI racanA karI ? A bInA be gAthAmAM jaNAve che - attajaNANa muhAo-taheva gahiUNa saMpayAyalayaM // pAINasatthasAra-bihakappo sirikayaMbassa / / 170 // raio tANa pasAyA-jehiM gurUhi kayaMbabhattehi // assavihANe diNNA-ANA majjhaM mahANaMdA // 171 // spaSTArtha Ama janenA mukhathI eTale jenuM vacana pramANabhUta manAya che evA prAmANika mahApuruSonA mukhathI A girirAjane addabhuta mahimA jANIne temaja zrI zatruMjaya mAhAmya vigere prAcIna zAstrone sAra grahaNa karIne
Page #722
--------------------------------------------------------------------------
________________ 117 eTale prAcIna zAstromAM (zrI zatruMjaya mahAsya Adi pUrva mahApurUSanAM banAvelAM zAlAmAM) jyAM zrIkadaMba girirAjanuM svarUpa kahyuM che temAMthI sAra sAra grahaNa karIne A zrIkaIba girinA mAhAbhyane darzAvanAra "prIkadaMba giribRhatka95" nAmane grantha prAkRta bhASAmAM race che. tathA mArA zrI kadaMbagiri pratye atyaMta bhaktivALA evA parama pUjya para pakArI je zrIgurU mahArAje (eTale jainAcArya zrImad vijayanemisUrIzvare) mane atyanta Ananda ApanArI evI A grantha racanAnI AjJA ApI te zrI gurU mahArAjanA prasAdathI meM A granthanI racanA karI che. te 170-171 che granthakAra grantha racanAmAM bhUlacUka thaI hoya, tenI mAphI mAge che - iha me jaM vivarIyaM-kahiyaM hojjaNuvaogabhAveNaM // khAmemi suddhabhAvA-jatto me titthabhattIe // 172 // spaSTAtha- A zrIkadaMbagiri bahakalpa nAmanA granthamAM kadAcita upaganA abhAve (eTale upaganI zUnyatAe) mArAthI kaMI viparIta kathana thaI gayuM hoya arthAt kaMI bhUla cUka thaI hoya to tene huM zuddha bhAvathI eTale nirAgrahapaNe mArA hRdayanI nirmaLatAthI khamAvuM chuM athAta te bhUla cUkanI parama kRpALu sajajane-vidvAnanI AgaLa temaja zrI jinAgamanA mahA jJAnI purUSanI AgaLa kSamA mAguM che, ane mane daDha zraddhA che ke te vidvAne mArI kSamA ravIkArIne mArI alpajJanI bhUla cUka avazya sudhArI leze. kAraNa ke A grantha racavAne mATe prayatna keIne viparIta
Page #723
--------------------------------------------------------------------------
________________ 118 mArga dekhADavA mATe nathI, paraMtu zrIkadaMba girirAja mahAtIrthanI bhaktinI preraNAthI ja meM A graMtha banAvyo che. ane mahAnirmala jJAnI purUSe te darekane eja sadupadeza Ape che ke sAvita thatIeTale zubha kAryamAM dareka sajajane yathAzakti prayatna kare. e vacana pramANe mArA A prayatna paNa yathAzakti svaropakAramaya zubhakAryane uddezIne ja thayo che ke 172 che graMthakAra gurU devAdine prasAda cAhe che - sirinemivIrapahuNo-maMgaladhammA sayA pasIyaMtu // pujjA samve'vi tahA-titthA hiTThAyagA devA // 173 // spaSTAtha-mArA gurUdeva zrIvijayanemisUrIzvarajI mahArAja tathA vartamAna zAsananA nAyaka dharmavIra hayAvIra samatA kSamAdi guNaratnaniSAna-parama pUjaya zrI vIraprabhu tathA sarva pUjya purUSa eTale zrIsudhamAMsvAmI gaNadharathI prAraMbhIne Aja sudhInI paraMparAmAM thayelA zAsana prabhAvika parvAcAryo tathA tIrthanA adhiSThAyaka deva devIo e sarva maMgala karavAnA svabhAvavALA eTale sakala vinene haThAvI Rddhi vRddhi karanArA che teo mArI upara hamezAM prasanna thAo, ke je sarvanI prasannatA vaDe bhaktithI racele A kadaMba giri bRhatkalpa graMtha zAsananA paryanta sudhI vijayavaMta varte, tethIja bhAvika ne bhaktivALA jane vacce vicAre ane zrIkadaMbagirirAjanI bhakitamAM nirantara ujamAla rahe. me 173 che A graMtha racanAmAM sahAyaka mahApurUSane nAmanirdeza samaraNa vigere bInA jaNAve che -
Page #724
--------------------------------------------------------------------------
________________ 19 bihakappAI vihANe - sAhijjavihANa bhAvakaruNaDDhA || AyariodayasUrI - vijjhAguruNo jayaMtu sayA || 174 // spaSTAtha--zrI kadaMbagiri gRhapa vigere mahA graMthAnI racanAmAM tathA mane ane bIjA sAdhuone bhaNAvavA gaNAvavAmAM madada karavArUpa bhAva karUAvaLA-bhAvayAvALA siddhAMta vAcaspati nyAyavizArada ananyagurUmakta gItA zizamaNi mArA vidyAgurU parama pUjya AcArya mahA rAja zrImad vijayadayasUrazvarajI maDArAje mane zrutajJAna ApyuM che eTale bhAvayA pUrvaka zrIbhagavatI vigere jinAgamA bhaNAvela che te AcArya mahArAja (zrImad vijayAdasUrIzvara ) haMmezAM jayavatA vatAM. // 174 / / A graMthanI racanAnA samaya ane sthAna vigere e gAthAmAM jaNAve che-- samiinihANanihiMdu-pamie varise siriMdabhUissa | gaNiNo kevaladiyahe - jaiNaurI rAyanayarammi // 175 // jiNasAsaNagayaNatavaNa - guruvara sirine misra risIseNaM // parameNArieNaM - kao sirikayaMba bihakappo // 176 // spaSTA--( samiti eTale 5, nidhAna 9, nidhi T ne cadra 1 e aMkanI DAbI gati pramANe ) 1995 nA vikrama saMvatamAM zrIindrabhUti gaNadharanA kevaLajJAnanA divase eTale zragotamasvAmIne kArtika suda 1nI prasAte kevaLajJAna thayuM che tethI te ketraLajJAnanA divasa kArtika suda paDavA gaNAya, A pramANe vikrama saMvata 1995nA kArtika sudI paDavAne zubha divase jainapurI je rAjanagarI eTale hiMdu
Page #725
--------------------------------------------------------------------------
________________ 120. stAnamAM Aje amadAvAda e jainapurInA upanAmathI athavA bahumAnavALA nAmathI prasiddha che, tethI evI prazasta prasiddhivALA rAjanagaramAM-amadAvAda mAM zrI jainazAsana rUpI gaganamaMDalane zobhAvavAmAM athavA prakAzita karavAmAM sUrya sarakhA tapagacchanAyaka AcArya zrImad vijayanemisUrIzvaranA caraNakiMkara ziSyANa vijaya padrasUrie A zrIbahakadaMbagiri kalapa nAma grantha banAvyA | 175-176 che granthakAra chevaTanI bhAvanA jaNAvIne graMthane purI kare che - vihakapparayaNajogA-ja laddhaM puNNamittha teNa sayA // mavvA lahaMtu siddhi-kayaMbamattI milau sayayaM // 177 // spaSTArtha-A zrIkadaMbagiri bRhatkalpa granthanI racanA karavAthI ahiM -A bhavamAM meM je puNya upArjana karyuM hoya te puNyAnubaMdhI puNyanA phalarUpe huM eja cAhuM chu 1 muktinA AzayathI karAtuM koI paNa dharmAnuSThAna puNyAnubaMdhI puNya prApta karAvI paryanta karmanI sarvathA nirjarA karAvanAruM thAya che, ane tethI mekSa padanI prApti avazya thAya che. ahiM puNya be prakAranAM che. pApAnubaMdhI puNya ane puNyAnubaMdhI puNya. tyAM je je zubha anuSThAno A leka ane paralekanA sukhanI IcchAe karavAmAM Ave te zubha anuSThAnethI pApAnubaMdhI puNya baMdhAya che ke je puNyathI A leka paralokanAM sukha to avazya maLe paraMtu e sukha evAM hoya che ke je sukha bhogavatAM dhArmika bhAvanA vadhatI nathI, paraMtu te sukhamAM rAcavA mAcavApaNuM thAya che ane tethI tevA prakAranA cho aneka pApa
Page #726
--------------------------------------------------------------------------
________________ 11 ke-bhavya jI haMmezAM dravyasiddhi tathA bhAvayiddhine pAme ane te bhavya jIvone ane mane (bhAva) zrIkAbagiri tIrthanI parama ullAsathI vidhi pUrvaka sAtvika bhakti karavAno uttama avasara maLe. me 177 che // iti tapogacchAdhipati-zAsanasamrAd sUricakracakravartijagadguru AcArya zrIvijayanemisUrIzvaracaraNakiMkara vineyANuvijayapadmasUripraNItaH spaSTArthasametaH zrIkadaMbagiribRhatkalpaH // te samAta. karmone baMdhAvanArA moTA moTA AraMbha samAraMbhamAM tathA hisA Adi moTAM pApakarmomAM pravartI ane pApakarma bAMdhI durgatimAM jaI saMsAramAM rakhaDe che, AthI sAbIta e thayuM ke pApAnubaMdhI puNya e mekSamArgane anukULa nathI, ane mokSanA AzayathI karAtAM dharmAnuSThAnethI jIvane puNyAnubaMdhI puNya baMdhAya che ke je puNyanA udayathI bhavya jIvone parabhavamAM Arya deza uttama kuLa ane saMpUrNa agopAMga maLe che tathA zarIre sukhI rahe che. temaja jayAM deva gurUdharmanI sAmagrI heya evo uttama janma thAya che, ane sarva sAdhane mekSa mArgane anukULa prApta thatAM jIva ane sarva virati dharmane sAdhIne sarva karmano kSaya karI ekSapada meLave che. mATe A gAthAmAM je puve eTale puNya kahyuM che te pApAnubaMdhI nahiM paNa puNyAnu badhI puya jANavuM. ane tevA puNyathIja bhavya che zrI kadaMbagirinI bhakti kare. ane ekSapada prApta kare e sArAMza che.
Page #727
--------------------------------------------------------------------------
Page #728
--------------------------------------------------------------------------
_