________________
दान ऊपर-रत्नचूडकुमारनी कथा
चौद महा स्वप्नो जुवे छे, वासुदेवनी माताओ सात अने बळदेवनी माताओ चार स्वप्नो जुवे छे. ते चौद स्वप्नोमां मंडलिकनी माता एक स्वप्न जुवे छे. तमारी पत्नीए राजमातानी जेम ते स्वप्नो मांथी रत्नराशि रूप तेरमुं स्वप्न जोयुं छे. ते शुभ स्वप्न छे. तेथी तमारे राजाना जेवो पुत्र थशे, ए निःसंशय छे." स्वप्नवेत्ताना आ वचन सांभळी रत्नाकर शेठ पोताना हृदयमां संतुष्ट थई गयो अने तेने संतोषकारी दान आपी आदरपूर्वक पोताने घेर आव्यो. त्यां तेणे पोतानी पत्नीने ते सर्व वात शांतपणे निवेदन करी. शेठाणी सरस्वती ते सांभळी पोताना हृदयमां अधिक हर्ष पामी.
हवे ते दिवसथी सरस्वतीए हर्षित हृदये गर्भ धारण कर्यो अने जेम जेम तेणीनो गर्भ वधवा लाग्यो. तेम तेम तेणीनो हर्ष पण वधवा लाग्यो. ज्यारे त्रीजो मास बेठो, त्यारे तेणीने दानधर्म करवानो दोहद उत्पन्न थयो. अंग उपर रोमांच कंचुकने धारण करनारा श्रेष्ठीए तेणीनो ते दोहद पूरो कर्यो. शेठाणी सरस्वती गर्भने पथ्य अने पुष्टिकारक एवा आहार विहार गर्भना हितनी इच्छाथी करवा लागी. अनुक्रमे नव मास अने साडाआठ दिवसो पूरा थतां अश्लेषा, मूल अने
डांगयोग वर्जित अने शुभ लग्नना बळवाळा शुभ दिवसे सरस्वतीए एक उत्तम पुत्रने जन्म आप्यो. ते समये रत्नाकर शेठे एक विद्वान् जोषीने बोलावी आ प्रमाणे पूछयुं, "हे कुशल जोषी, आ पुत्र केवो थशे? ते कहो." जोषीए ते समयना लग्नादिकनुं उत्तम फळ कही संभळाव्युं. ते पछी शेठे हर्षथी दान आपी स्वजनोनी साक्षी ते पुत्रनुं रत्नचूड एवं नाम पाड्युं. अति यत्नथी पालन करातो ते पुत्र मातापिताना मनोरथोनी साथे वधतो वधतो आठ वर्षनो थयो. ते पछी पिताए शुभ दिवसे मोटा उत्सवपूर्वक कलाओनो समूह शीखववा माटे तेने पाठशाळामां मोकल्यो. ते चतुर बाळक जाणे पूर्वे भणेली होय तेम सर्व कळाओ पोताना सारा गुरु पासेथी सहेलाईथी शीखी गयो. कारण के " यद् ज्ञानं गुरुसाक्षिकम् " गुरुनी साक्षी ज्ञान मेळववुं जोईए. मातापिताना प्रसादथी सर्व इच्छाओ प्राप्त करतो ते बाळक सर्वत्र मित्रोनी साथै स्वेच्छाथी क्रीडा करवा लाग्यो. ।। ६३० ।। एक समये ते रत्नचूड अहंकारपूर्वक बजारमां जतो हतो, तेवामां एक सौभाग्यमंजरी नामनी चतुर वेश्याना जोवामां आव्यो, ते वेश्याए तेनुं उत्तरासंग वस्त्र पकडीने कोमलताथी पूछयुं के, "हे चतुर ! कहे, तुं आवो द्रव्यनो अहंकार केम राखे छे? सत्य पुरुषो तो द्रव्य वधे त्यारे फल वधवाथी वृक्षोनी जेम अने जल वधवाथी मेघनी जेम उलटा नम्र थई जाय छे; पण गर्विष्ठ थता नथी. श्री विमलनाथ चरित्र - प्रथम सर्ग
46
