________________
दान ऊपर-रत्नचूडकुमारनी कथा, सुबुद्धिनी कथा ब्राह्मण, महेमान, नाचनारी, धूर्त अने राजा पारकी पीडा जाणता नथी." तथापि आ पुरुष- वचन मारे उल्लंघन करवू न जोईए. कारण के ते एक रीते श्रेष्ठ मंत्री छे अने वळी बीजी रीते आजे मारे घेर ए अभ्यागत (परोणो-महेमान) थईने आवेल छे." आ प्रमाणे विचारी ते राजकुमारे तेना कहेवा प्रमाणे बधुं कयु. एटले ते बळद वहेंची दीधो. बीजे दिवसे ते ज बळदने पोताना घेर आवेलो जोई राजकुमार विस्मय पामी गयो. ते मुग्ध बुद्धिवाळा कुमारे मंत्रीने ते वात जणावी. एटले मंत्रीए कह्यु के, "आ बळदने वेची द्यो." राजकुमारे ते प्रमाणे कयु. पछी मंत्रीए तेने आ प्रमाणे शिक्षा आपी, "वत्स, जे बळद अहिं आवे तेने तमारे वेची देवो." राजकुमारे तेम करवानुं कबूल कयु.
ते पछी मंत्री पेली राजकुमारीनी तपास करवाने गयो. कोई वेश्याओना घरनी श्रेणीमां ते राजकुमारी तेना जोवामां आवी. तेणीनुं स्वरूप सारी रीते जाणी मंत्रीए कडं, "हे वत्से, तुं कोण छे अने कोनी पुत्री छे? तेणीए का, "हुं राजानी पुत्री छु. कोई कर्मयोगे शत्रुना सुभटोए मने पकडीने वेचतां आ वेश्याओए मने हर्षथी खरीदी छे, तेथी हुं आवी बनी गई छ. तो पण मने एक ज महादुर्भागी पुरुष प्राप्त थाय छे." एटले 'आ राजपुत्री छे.' एवो निश्चय करी सुबुद्धिमंत्रीए तेने आ प्रमाणे शिक्षा आपी, "हे वत्से, जे पुरुष लक्षद्रव्य आपे त्यारे घरमां दाखल करवो."
आ प्रमाणे सुबुद्धि मंत्री पोताना राजाना त्रणे संतानोनी सारी आजीविका करी सुखी थयो.
एक वखते ते मंत्री रात्रे निद्रावश थई सुतो हतो. तेवामां विधिए तेने जाग्रत कर्यो. ।।९५०।। ते जाग्रत थयो तो पण तेणे ज्यारे कांई उत्तर न आप्यो, त्यारे विधिए कडं, "अरे! तने हाल आवी गाढ निद्रा केम आवी छे?" ते बोल्यो, "हमणां हुं निश्चिंत हृदयवाळो थयो छु, तेथी सुई गयो. हे सुंदर, तमे कोण छो अने शा माटे अहिं आव्या छो?" तेणे कडं, "हे भद्र, मने महान विधाता समजी ले. हुं अत्यारे तारी बुद्धिना बंधनमांथी मुक्त थवाने आव्यो छु." मंत्री सुबुद्धि बोल्यो, "तमारा कहेवा प्रमाणे मारा राजाना बाळकोने भले फळ मळे." विधिए कां, "ते खरुं छे, पण मारे तेमने माटे हाथी वगेरे बनावी देवानं शी रीते कर्या करवं?" मंत्रीए कह्यु, ज्यारे तमे अमोने राज्य आपशो, त्यारे ते संकटमांथी तमारो मोक्ष (छुटकारो) थशे, ते सिवाय कदी पण नहीं थाय." विधिए जणाव्यु, "तुं पेला मोटा राजकुमारनी पासे जा अने तेने प्राप्त थयेला
श्री विमलनाथ चरित्र - प्रथम सर्ग
64