________________
भावतत्त्व उपर चंद्रोदरनी कथा कहेली छे. तेना पालनथी थाय छे, ते घणुं ज कठीन छे.धर्मनी त्रीजी शाखा जे तप छे, ते आ संसारना संतापरूप तडकामां छायादार वृक्षना जेतुं छे. परंतु तेनी अंदर जिह्वा-ईद्रियनो जय करवो सुगम मानेलो नथी. तेथी हे भव्यो, तमे सुखथी सेवी शकाय एवी ते धर्मनी चोथी शाखारूप भावनाने धारण करो. जेथी करीने चंद्रोदरनी जेम थोडा वखतमा ज सिद्धि प्राप्त थाय. ....
चंद्रोदरनी कथा ___लंकाना जेवी हस्तीपुरी नामे एक नगरी छे. जेम लंका सुवर्णमय हती, तेम ते सुवर्ण-सारा चारे वर्णोना लोकोथी व्याप्त हती जेम लंका यक्ष, राक्षसोथी व्याप्त हती, तेम ते नगरी पुण्यवंतजनोथी भरपुर हती जेम लंका मंदोदरीरावणनी स्त्रीना वासस्थानवाळी हती, तेम ते मंदोदरी-कृश उदरवाळी स्त्रीओना वासथी युक्त हती. ते नगरीमा विश्वमां विख्यात रामना जेवो राम नामे राजा हतो. राम जेम क्षमा प्रजा-पृथ्वीनी प्रजाना पति हता ते क्षमा अने प्रजानो स्वामी हतो. राम जेम चित्तानंदी-चित् चैतन्यभावने अथवा चित्तने आनंद आपनारा हता, तेम ते चित्तने आनंद आपनारो हतो. राम जेम कुशळवर्द्धित-कुश तथा लव नामना पुत्रोथी समृद्धिवान् थयेला हता, तेम ते कुशळतावडे वृद्धि पामेलो हतो. ते राजा उत्कृष्ट एवा संग्रामनी अंदर 'शत्रुओमां अजीवने जीववाळा अने सजीवने जीवरहित करतो ते आश्चर्यनी वार्ता हती. ते राजाने जयनी सेनानी जेम जयावळी नामे राणी हती. जेम जयनी सेना अप्सराओमां क्रीडा करनारी होय छे, तेम ते राणी अप्सर जलना सरोवरमां क्रीडा करनारी हती. जेम जयनी सेना घनवाहन-घणां वाहनोथी युक्त होय छे, तेम ते राणी पण घणां अश्वादि वाहनोथी युक्त हती अने जेम जयसेना जयवती होय छे, तेम ते पण सदा जय पामनारी हती.
एक वखते ते राणी जयावळी कोई कामनाने माटे थोडो परिवार लई पोताना पति वगर कामदेवनी पूजा करवा माटे वनमां गई त्यां पुष्पोथी कामदेवने पूजी पोताना कामस्वरूपी स्वामीनां दर्शन करवा उत्सुक हृदये वेगथी पाछी वळी. तेवामां मार्गे घणां बच्चांओ साथे लई आगळ फरती एक कुकडी तेणीने दृष्टिए पडी. तेणीने जोतां ज ते मानरहित अने सरलतावाळी राणी जयावळी पोताना 1. ते राजाना ताप-प्रतापथी जेमना होश-प्राण उड़ी गया होय अने दीनपणे तेना शरणे आवे
छे-तेनी आण माने छे, तेने ते अभय आपी उद्धरे छे अने जे अनेरा अभिमानयुक्त बनी तेनार्थी विमुखता-विपक्षता-शत्रुता धारे छे तेमनो पराभव करी तेमने यशमान-कीर्तिरूप प्राणरहित कर छे अथवा तो तेमने यमना अतिथि बनावे छे अर्थात् अभिमानी शत्रुओर्नु अभिमान गाळी नांखे छे.
श्री विमलनाथ चरित्र - तृतीय सर्ग
144
