________________
पांचमा व्रत उपर देवदत्त अने जयदत्तनी कथा
तेणे पूछ्युं, "अहिं जल क्यां छे?" "अहिं पासेना एक खाडामां जल छे." ते स्त्री कह्युं. ते पछी देवदत्त तेणीनी पाछळ त्यां गयो. ते खाडामांथी देवदत्त जल खेंचवा लाग्यो, तेवामां ते कपटी स्त्रीए तेने खाडामां हडसेली नाख्यो, पण ते पडतां पडतां वच्चे आवेली एक वृक्षनी शाखाने वळगी रह्यो, ते शाखा उपर रहेतां ते खाडानी दीवालनी अंदर एक विवर तेना जोवामां आव्युं. तरतं ज ते शाखाने छोडी दई ते शुद्ध हृदयवाळो देवदत्त निर्भय थई ते विवरमां पेठो. तेमां आगळ जतां पेली स्त्रीनी साथे रहेलो अने अन्य दुःखोना भारथी मुक्त थयेलो एक विद्याधर सिंहासन उपर बेठेलो तेना जोवामां आव्यो. देवदत्ते ते स्त्रीने प्रणाम करीने कह्युं, "बहेन आ शुं बन्युं ? तुं अहिं क्यांथी आवी? अने आ अग्रणी पुरुष कोण छे?" ते बोली - "हे अमृतना सिंधु बंधु, अमारा बनेनो संबंध सांभळ, विद्याधरोथी विराजित एवा रमणीय वैताढ्य पर्वत पर रथनूपुर चक्रवाळ नामे नगर छे. ते नगरमां आ रत्नचूड नामे मारा स्वामी सदा राज्य करे छे. ते वैताढ्य पर्वतमां मुख्य भवनरूप एवं आ अमारा बन्नेनुं क्रीडा स्थान छे. कारण के विद्याधरोने अने देवताओने एक क्रीडा स्थान होय छे. एक वखते अमो बने एक दारुण अटवीमां क्रीडा करवा आव्या. त्यां चंद्रशर्मा नामनी एक व्यंतरी आश्रित करेलुं घाटुं आंबाओनुं वन हतुं. तेमां एक आंबाना वृक्षने फळेलुं जोई मारा पति खुशी थया. ते वनना देवतानी रजा लीधा सिवाय तेमणे ते आंबानां फलो ग्रहण कर्यां. तत्काळ क्रोध पामेली ते देवीए मारा पतिने बांधी लीधो. पछी हुं एक छरी खेंची मारुं मस्तक छेदवाने तैयार थई, ते देवीए आवी मारो हाथ पकड्यो अने कह्युं के, "वत्से ! आवुं साहस केम करे छे? तुं ईच्छित वरदान मागी ले." में कह्युं, "मारे तो मारो जे 'वर छे, ते वर ज हो. बीजा वरोनी कांई जरूर नथी. ते मारा वरने बंधनमांथी छोडी द्यो अने वेगथी पोताना अमृतरसथी तेनी उपर सिंचन करो. " देवीए कह्युं, "हुं तेना बंधनो मोक्ष तो करीश, पण ज्यारे ते कोई मुसाफरना भातानुं भोजन करशे, त्यारे ते तद्दन साजो थशे. पछी तारे ते मुसाफरने हाथनी चालाकीथी कूवामां नाखी देवो." ते देवताना कहेवाथी मूढ बुद्धिवाळी एवी में तने कूवामां नाख्यो. हे बंधु, ते भ्रांतिथी थयेला मारा नवा अपराधने तुं क्षमा करजे. उपकार करनारा पुरुषनो अपकार करवो ए मोटुं पाप छे. हवे मारी उपर प्रसाद करी तुं वैताढ्य पर्वत उपर आव के जेथी अमो बनेने तारा समागमनुं सुख प्राप्त थाय. पछी हृदयने हर्षित करनारा ते बंने दंपति ते 1. वरदान अथवा पति.
304
श्री विमलनाथ चरित्र - पंचम सर्ग
