________________
धर्मतत्त्वना स्वरूप उपर पूर्णकळशनी कथा
राणी घणी ज खेदातुर बनी गई. तत्काळ मंत्रीए कां, "हे नृपवल्लभे, तमे हाल खेद करशो नहि, हमणां आवेलो वखत पसार करी देवो. कारणथी आवी पडेलु आ पाणिग्रहणनें काम करावी लेवू, पछी हं मारी बुद्धिना बळथी समयने उचित एवी बधी क्रिया करीश. जो आपणे हमणां आ राजकुमारीनी हकीकत प्रगट करीए तो आपणा शत्रुओ आपणने उपद्रव करवा तैयार थाय अने ते अन्यायी लोको आपणो ग्रास करी जाय." आ प्रमाणे कही तेणे कामसेनाने एकांतमां बोलावीने सूचव्यु के, "वत्से, तारे पुरुषनो वेष पहेरीने राजकन्याने परणवी." मंत्रीनं आ परिणामे सुंदर एवं वचन सांभळी कामसेनाए ते निर्भयपणे स्वीकार्य. पछी मंत्रीए विवाहोत्सव करवा मांड्यो. ते साधके आ सर्व वृत्तांत यक्षनी आगळ निवेदन कर्यो, एटले यक्षे विवाहनी सर्व उत्तम सामग्री तैयार करी दीधी. ते कृतज्ञ-मंत्रीए नगरीमा छायाने माटे विधिपूर्वक उंची जातना मंडप वगेरे रचाव्या. ज्यारे हस्तमेळापनो समय आव्यो, त्यारे कामसेने पुरुषना हाथ उपरथी ते कन्या क्षणवारमा पुरुष रूपे जाणी लीधी. पूर्णकलशी तो यक्षना प्रसादथी पहेलेथी ज ते कन्यानुं सर्व स्वरूप जाणती हती, तेथी तेने चिंता शेनी होय? विवाह थई रह्या पछी पुण्यवडे प्रौढ एवा वरवधूने हाथी उपर बेसी मार्गे चालतां जोई लोको पोताना हृदयमां आ प्रमाणे चिंतववा लाग्या, "जे स्त्री छे. ते पुरुषाकार छे अने जे वर छे, ते वनिताकार छे, तेथी रूपना कारणरूप एवं आ संसार-नाटक जाणवामां आवतुं नथी." वळी कोईए कह्यु के, "आ वनिता नथी परंतु देव छे, ते आ स्वेच्छाथी आq रूप लई अहिं क्रीडा करवाने आवेल छे. बीजाए काआ श्रीमान् दानव तो नहीं होय, एनी क्रीडाने कोण जाणी शके? ते आ पुरुषने लईने क्यांय चाली जाय छे." आ प्रमाणे लोको वातो करता हता, तेवामां कुलक्रमथी चाल्यों आवतो आचार करवामां तत्पर अने घणा सुखना समूहथी युक्त एवा ते बंने पोताना महेलमां आवी पहोंच्या. आखो दिवस मोटा सुखमां पसार करी पछी मंत्री तथा सेनापति वगेरे सेवकोना समूहने विदाय करी कुमार पूर्णकलश हास्य करीने बोल्यो, "हे मुग्धे, आटला दिवस सुधी मुग्ध बुद्धिवाळा भोळा लोकोने तें छेतर्या छे, परंतु जे दक्ष चतुरजन छे, ते बीजाथी छेतरी शकातो नथी. माटे हवे पुरुषनो वेश छोडी दे अने मने सत्वर भजी ले." ते सांभळी कामातुर एवी कामसेना बोली, "त्यारे तमे पण स्त्रीनो वेष छोडी द्यो अने मारी उपर अमृतनुं सिंचन करो." कुमार पूर्णकलश विस्मय पामीने बोल्यो, हे भद्रे, हे मृगाक्षि, हे ज्ञानधरे, कहे, हुं पुरुष छु, एम ते शी रीते जाण्यु?" कामसेना बोली, श्री विमलनाथ चरित्र - द्वितीय सर्ग
123
