Shokshaka Prakarana Part 1

Author(s): Haribhadrasuri, Yashovijay of Jayaghoshsuri
Publisher: Divya Darshan Trust

Page 86

* आज्ञापालने दोषप्राप्तावपि निर्दोषतैव चैतदेव - वचनोत अस्य = धधर्मस्य ॥२/१२॥
__ कल्याणकन्दली ततश्च सर्वत्र जिनाज्ञाऽबाधयैव प्रवर्त्तितव्यमित्युपदेशः। यथोक्तं -> आणाकरणसारं खु अरिहंताणं दंसणं - [ ] । तदुक्तं वीतरागस्तोत्रेऽपि -> आज्ञाऽऽराद्धा विराद्धा च शिवाय च भवाय च ८- [वी.स्तो.१९/४] इति । अयमैदम्पर्यार्थो बुधस्य कथनीयः । तदुक्तं उपदेशरहस्येऽपि -> अइदंपज्जत्थो पुण मोक्खंगं होइ आगमाबाहा --- [उ.रह.१७१] इति । आज्ञापालने दोषसम्पत्तावपि निर्दोषः तदपालने च दोषाप्राप्तावपि सदोष इति । तदुक्तं निशीथभाष्ये --> ण य सञ्चो वि पमत्तो आवज्जति तध वि सो भवे वधओ । जह अप्पमादसहिओ आवण्णो वि अवहओ उ ।।९२।। पंचसमितस्स मुणिणो आसज्ज विराहणा जदि हवेजा। रीयंतस्स गुणवओ सुब्बत्तमबंधओ सो उ-||१०३|| वक्ष्यमाणरीत्या पृ.५४] सांपरायिककर्मापेक्षयाऽबन्धकत्वमवसेयम् ।
__ तदुक्तं ओघनियुक्ती --> आया चेव अहिंसा आया हिंसत्ति निच्छओ एसो । जो होइ अप्पमत्तो अहिंसओ हिंसओ इयरो «- ।।७५५।। तदुक्तं उपदेशपदेऽपि --> ता आणाणुगयं जं तं बुहेण सेवियञ्चं तु - [९.१०] इति । अत एव चैत्यवासियतीनां चैत्यद्रव्यवृद्धिप्रतिषेधमुपदिश्याऽपि कुवलयप्रभाचार्येण जिननामकर्म बद्धम् । तदक्तं महानिशीथे -> भणियं तेण महाणुभागेणं गोयमा ! जहा “भो भो पियंवए ! जइवि जिणालए तहवि सावजमिणं णाहं वायामित्तेणवि एयं आयरिज्जा।" एवं च समयसारं परं तत्तं जहट्ठियं णीसंकं भणमाणेण तेसिं मिच्छादिट्ठीलिंगीणं साहवेसधारीणं मज्झे गोयमा : आसकलियं तित्थयरणामकम्मगोयं तेणं कुवलयप्पभेणं एगभवावसेसीकओ भवोयही -- [म.नि.२८] इति । एवञ्च विधाने निषेधसंवेधो निषेधेऽपि च विधिसंवेधो बुधस्य दर्शनीयः । तदक्तं निशीथभाष्ये वृहत्कल्पभाष्ये च -> उस्सग्गेण णं भणिआणि जाणि अक्वाय ओ अ ताणि भवे । कारणजाएण मुणी सञ्चाणि वि जाणियवाणि || उस्सग्गेणं णिसिद्धाइ जाइ दव्याइ संथरे मुणिणो । कारणजाए जाए सवाणि वि ताणि कपंति ॥ ६- [बृ.क.भा.३३२६/३३२७ नि.भा.८२४४/५२४५] अत एव आचाराङ्गे --> जे आसवा ते परिस्सवा जे परिस्सवा ते आसवा ८- [१/४/६] इत्युक्तम् । तदुक्तं चरकसंहितायां --> उत्पद्यते हि सावस्था देशकालबलं प्रति । यस्यामकार्यं कार्यं स्यात् कर्म कार्यं च वर्जितम् ।। - [९/३/२६] एवमेव कल्प्या कल्प्येऽ-प्येकान्तो नास्ति । तदक्तं प्रशमरतो -> किञ्चिच्छद्धं कल्प्यमकल्प्यं स्यात्, स्यादकल्प्यमपि कल्प्यम । पिण्डः शय्या वस्त्रं पात्रं वा भेषजाद्यं वा ॥ देशं कालं पुरुषमवस्थामुपयोगशुद्धिपरिणामान् । प्रसमीक्ष्य भवति कल्प्यम्, नैकान्तात् कल्पते कल्प्यम् ।। - [प्र.र.१४६/१४७] इति । न हि केवलादेवोपभोगादकल्प्यस्य कर्मबन्धो देशित: समये किन्तु स्वपरिणामात् -> 'इय परिणामा बंधे' - [२२९] इति श्रावकप्रज्ञप्तिवचनात् । तदक्तं प्रवचनसारे -> परिणामादो बंधो, परिणामो राग-दोस-मोहजुदो - [प्र.सा.२/८८] इति । --> परमरहस्समिसीणं समत्तगणिपिडगझरियसाराणं । परिणामियं पमाणं निच्छयमवलंबमा-णाणं ।। - [ओ.नि.१०९८] इति ओघनियुक्तिवचनमप्यनुसन्धेयम् । एवं तस्याउ चारोपदेशेऽपि तात्पर्यार्थशुद्भिः सर्वत्र प्रदर्शनीया गुरुणा, यथा ईर्यासमितिमधिकृत्य --> उच्चालियंमि पाए इरियासमियस्स संकमणट्ठाए । वावजिज्ज कुलिंगी मरिज तं जोगमासज्ज ॥२२३|| न य तस्स तन्निमित्तो बंधो सुहमो विदेसिओ समए । | जम्हा सो अपमत्तो स उ पमाउत्ति निद्दिट्टा ॥२२४॥ - इति वस्तुलक्षिनिश्चयनयपरं श्रावकप्रज्ञप्तिवचनं, --> जं न ह
भणिओ बंधो जीवस्स वहमि वि समिइ-गुत्ताणं । भावो तत्थ पमाणं न पमाणं कायवावारो ।।१८।। - इति भावकुलकवचनं, -> अविधायाःपि हिंसां हिंसाफलभाजनं भवत्येकः । कृत्वाऽप्यपरो हिंसां हिंसाफलभाजनं न स्यात् ॥[१] «- इति हिंसाऽष्टकवचनं. --> जियद् व मरद व जीवो अजदाचारस्स निच्छ ओ हिंसा । पयदस्स नत्थि बंधो हिंसामित्तेण समिदस्स ।।
- [प्र.सा.३/१७] इति प्रवचनसारवचनं, --> अप्रादुर्भावः खलु रागादीनां भवत्यहिंसेति । तेषामेवोत्पत्तिर्हिसेति जिनागमस्य संक्षेपः ।।४४|| «- इति आत्मलक्षि-निश्चयनयप्रतिपादनप्रवणं पुरुषार्थसिद्धयुपायवचनम् । तथा तादृशमेव --> रागादीणमणुप्पाओ अहिंसकनं ति देसियं समए । तेसिं च उप्पत्ती, हिंसेत्ति जिणेहि णिहिट्ठा || <-- [ ] इति । एवं -> जा जयमाणस्स भो विराहणा सुत्तविहिसमग्गरस । सा होइ निजरफला, अज्झत्थविसोहिजुत्तस्स || ४- ओ.नि.७६०] पिं नि.६७१] इति
४७. [२/१२]
૧ જિનાજ્ઞાવિરાઘ8ના ઉગ્ર 8 પટા અધર્મ છે વિશેષાર્થ :- ધર્મના અને અધર્મના કેન્દ્રસ્થાનમાં જિનાજ્ઞાની આરાધના અને વિરાધના રહેલી છે. માટે ધર્મનો નિચોડ જિનવચન Jain Education Tritematona ------ - --- For Private Personal use only
www.janendrary.ig|