________________
પરિચછેદ ] ચMણની જાતિ
૨૧૯ tants of Camboja ) yeye aty ayer of the Gbgamika, the father of Chasપ્રજા છે. અને નહપાણુ ક્ષહરાટ હેવાથી તેને shana is scythicત્ર એટલું નક્કી છે કે, શક પ્રજાને સભ્ય કહી ન જ શકાય. બીજી વાત આ નહપાનું નામ ઈરાની છે તથા ચષણના પિતા શિલાલેખથી એમ સિદ્ધ થઈ જાય છે કે, શક, બમતિકનું નામ શક જાતિનું લાગે છે.” આ યવન અને પકહવાઝની કલ થઈ ગઈ હતી. એટલે ઉપરથી એટલું તે મિ. થેમસના મનમાં પણ કે આ ત્રણે પ્રજાનાં જે જે માણસે યુદ્ધમાં ઉગ્યું દેખાય છે કે, નહપાણ અને ચ9ણ એક ઉતર્યા હતાં તે સર્વે કપાઈ મૂઆં હતાં. પણ જાતિના તો નથી જ. ભલે પછી તેમણે તે તેમની આખી પ્રજાને તે નાશ-વિધ્વંસ થયે દરેકની જાતિ માની લેવામાં ભૂલ ખાધી હોય. નહતો જ. પણ તે પ્રજાના ઘણાં માણસે જીવતાં (૩) મિ. રેસનને અભિપ્રાય” એમ રહ્યાં હતાં, જ્યારે ક્ષહરાટોનું નિકંદન જ કાઢી 4149 $-Western Kebatrapas (me. નંખાયું છે. એટલે કે તેમને કોઈપણ માણસ aning Chasthana family ) were બચત જ રહેવા પામ્યો નહતો ઃ તેમ જ્યારે first called the Sab ( meaning માણસ જીવતે જ નથી રહ્યો ત્યારે તે તે પ્રજાના Shahi! dynasty-a wrong reading નામ ઉપર આપણે તાળું જ મારી દેવું પડે છે. of the " Sinha or Sen" which એટલે કે, ગૌતમીપુત્રના સમય પછી કોઈ ક્ષહરાટ forms the second part of so many પ્રજાને માનવી શોધ્યો જડે, તેવી સ્થિતિ જ રહી of these names=પશ્ચિમ દેશના (તે ઉપર નથી; જ્યારે બીજી બાજુ આપણે તે એમ સાબિત અમલ ધરાવતા ) ક્ષત્રપ (ચ9ણુ વંશ કહેવાને કરી શકીએ છીએ-આગળ ઉપર જઇશું કે- માંગે છે) ને પ્રથમમાં શાહવંશી (શાહીવંશી) ગૌતમીપુત્રના મરણ પામ્યા બાદ જ ચકણુની ગવામાં આવતા હતા. તે વંશને ઘણા ઉત્પત્તિ છે. હવે વિચારે કે જે ક્ષહરાટેનું નામોનાં બીજા પદમાં “સિંહ કે સેન” (શબ્દ) નિકંદન ગૌતમીપુત્રે કાઢી નાંખ્યું હોય તે પ્રજાને આવે છે તેને બદલે ભૂલમાં આ શબ્દ ( શાહ) માણસ ગૌતમીપુત્રના મરણ બાદ હોઈ શકે ખરે? વંચાય છે.” તેમના કહેવાને તાત્પર્ય એ છે જો તેમ ન બની શકે છે, પછી ચઇ ગુને ક્ષહ- કે, ચાણના વંશજોમાં ઘણાંખરાં નામને છે! રાટ પ્રજાને પણ ન જ કહી શકાય; અને તેટલું “ સિંહ અને સેન” લાગેલ છે. તેથી તેમના સિદ્ધ થયું તે, ક્ષહરાટ નહપાણુથી ચકણુ વંશને અગાઉ “શાહવંશી” તરીકે ગણવામાં ભિન્ન જ પ્રજાને થઈ ચૂક્યો કહેવાય. આવતા હતા, પણ હવે વિશેષ અભ્યાસથી
(૨) મિ. થેમસનું મંતવ્ય એમ છે માલુમ પડયું છે કે તેઓના વંશને કે-It seems certain that the name “શાહી ” નામથી ઓળખાવવો તે ભૂલભરેલું Nahapana in Persian and that of છે. જ્યારે આપણે આગળ રૂષભદત્તનું વર્ણન
(૭) જ. રો. એ. સે. ૧૯૦૬, ૫. ૨૨૧. કે શાહ અથવા તેને મળતા ઉચ્ચારવાળા નામથી
(૮૦) જુએ. કે. રે. પ્રસ્તાવના ૫. ઓળખાવા જ નથી. તેને ખરે ભેદ તેનું વર્ણન ૧૦૭ નું ટીપણ.
કરવામાં આવશે ત્યારે સમજો. જુઓ પુસ્તક (૮) ખરી રીતે તે તેના વંશને પણ શાહી ૪ ના અંતે.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com