________________
પરિછેદ ] વૈકૂટકોને સંબંધ
૩૮ ઈશ્વરસેનને શું સંબંધ હોઈ શકે તે બાબત ર્થન મળતું નથી જ. એટલે કે, ડે. ભગવાનલાલપિતાનું મંતવ્ય જાહેર કરેલું નથી. પણ સદ્ગત જીની બે સૂચનામાંથી પ્રથમ સ્વીકાર અને . 3. ભગવાનલાલ ઈદ્રજીતની બે સૂચનાઓને બીજીનો ઇન્કાર મિ. રેસન કરે છે. વળી હવાલો આપીને જણાવે છે૪૧ કે-“Bhag- ઇશ્વરદત્ત પડાવેલ સિક્કાઓનું વરદાન, યશોwanlal's identification of Ishwar- દામન, વિજયસેન આદિના સિક્કાઓ સાથે બારીક datta as an Abhira connected with નિરીક્ષણ કરી ને તે પોતાને અભિપ્રાય પ્રદthe dynasty represented at Nasik શિત કરે છે કે૪૪– “There can be little by Ishwarsena is therefore extremely doubt then that Ishwardatta reigned probable... Bhagwanlal's further suga sometime between A. D. 236 and gestion, that this conquest was 239 that is to say, at least ten years commemorated by the foundation before the foundation of the Traiby Ishwardatta of the Traikutaka kutaka era in A. D.249zતેથી નિઃસંદેહ era in A. D. 249 cannot however છે કે, ઈશ્વરદત્તનું રાજ્ય ઇ. સ ૨૩૬ થી ૨૩૯ be supported=તેટલા માટે જ આભીર ઈશ્વર- ની વચ્ચે કોઈક સમયે ચાલ્યું હતું. એટલે કે, સેનના નાસિકના લેખમાં જે વંશને નિર્દેશ કરેલ ઇ. સ. ૨૪૯ માં ફૂટક સંવતની સ્થાપના પૂર્વે છે તે જ (વંશના) એક આભીર તરીકે ઈશ્વર ઓછામાં ઓછા દશ વર્ષે.” આ ઉપરથી સમજાશે દત્તની ભગવાનલાલે બતાવેલી ઓળખ, બહુધા કે, ડે. ભગવાનલાલની બીજી સૂચનાને પણ મિ. સંભવિત જ છે...(પણ) ભગવાનલાલની બીજી રેસને અધકચરે સ્વીકાર કર્યો છે જ; પણ સુચનાર એમ છે કે, આ જીતની યાદગીરીમાં તેમની મુશ્કેલી એ છે કે, સૈફૂટક સંવતની સ્થાઇશ્વરદત્ત ઈ. સ. ૨૪૯ માં રૈકૂટક સંવતસરની પનાની સાલ જે ઈ. સ. ૨૪૯ ની છે, તે ઉપરના સ્થાપના કરી હતી, તેને તે તેમ છતાં યે સમ- આંક સાથે (ઈ ૨૩૬ થી ૨૩૯) મળતી કેમ
(૪૧) જુઓ કે. આ રે. પ્ર. પૃ. ૧૩૪ પંક્તિ ૧૬ થી ૧૮.
(૪૨) કે, આ. રે. પ્રપૃ. ૧૬૫, પારિ. ૧૧૦ પંક્તિ ૧ થી ૪
(૪૩) આ જીતનું વર્ણન જ. ર. એ. સ. ૧૮૯૦ પૃ. ૬૫૭ ઉપર ડો. ભગવાનલાલજીએ આપ્યું છે. તે ગમે તે પુરૂષ હોય તેની સાથે આપણે બહુ નિસબત નથી; પણ તે છતને ઈશ્વરદત્તે એક અસાધારણ પરાક્રમ લેખ્યું તે હોવું જોઈએ જ; એટલે મુદ્દો જ આપણે અત્રે લેખ રહે છે. આ જીતથી તેણે મહાક્ષત્રપનું પદ ધારણ કર્યું છે.
(૪૪) કે, આ. રે. પ્ર, પૃ. ૧૩૬ પંક્તિ ૬ થી ૮ (૪૫) ઉપરની ટી. નં. ૩૨ જુઓ.
(૪૬) સરખા ઉપરની ટી. નં. ૩૧: જે ચણણના શકને સમય બરાબર સમજવામાં આવે તે જ આ ગૂંચ આપોઆપ નીકળી જાય તેમ છે.
આ મુદ્દો વિસ્તારપૂર્વક પુ. ૫ ના અંતે જ મારે સરખા પડશે, કેમકે ત્યાં ચ9ણના વંશને લગતી હકીકત લખવાની છે. અહીં તે એટલું જ જણાવીશ કે ચષણશાકની સ્થાપના ઈ. સ. ૭૮ નહીં પણ ઈ. સ. ૧૦૩ માં લેખવાની છે. એટલે કે, તેમને જે ખુલાસો શક સંવત ૧૫૮ થી ૧૬૦=ઈ. સ. ૨૩૬ થી ૨૩૯ ને મેળવો રહે છે તે ખરી રીતે ૧૫૮+૧૦૩=ઈ.સ. ૨૬૧ થી ૧૬૦+ ૧૦૩=ઈ. સ. ૧૬૩ સુધીને જ મેળવો રહે છે એમ લખવું
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat
www.umaragyanbhandar.com
