________________
પરિચ્છેદ ].
ઉત્પત્તિ વિગેરે
૨૮૯ યુનીવરસીટીવાળા ઉપર જણાવેલા વિદ્વાન પ્રો. હતી તેમને તામિલ ભાષાના ગ્રંથકારોએ Van. આયંગરના મતનું જે, સં. ઈ. ના કર્તા મહાશય ba Moriar= New Mauryas; વખા મોરીએમ પાછું નિરૂપણ કરે છે કે Pro. Ayyan- આર=નવીન મર્યો કહીને સંબોધી છે. તથા gar thinks that this conquest of આગળ વર્ણન કરતાં આ વખ મેરીઆર વિષે the Mauryas in the South, took pl. oreley'lg 3-They were an imperial ace during the reign of Bindusar= race, who undertook a great south છે. આયંગરને એમ મત પડે છે કે, દક્ષિણ હિંદમાં Indian invasion=તેઓ બાદશાહી કુંટુંબના મૌર્ય પ્રજાએ જે જીત મેળવી છે તે બિંદુસારના હતા. જેમણે દક્ષિણ હિંદ ઉપર હુમલાઓ કર્યા રાજ્ય અમલે થઈ હતી. એટલે કે ઊપર હતા; એટલે તેમના કહેવાનો આશય એ છે કે, પ્રમાણે મૌર્ય પ્રજાની સર્વે તેને સમય, સમ્રાટ જે મૌર્ય પ્રજાએ દક્ષિણ હિંદ સુધીના મુલક બિંદુસારને તેમણે કરાવ્યો છે. [ આપણે અહીં જીતી લીધો હતો અને જે પ્રજા બાદશાહી કુટું તે મત ઉપર નેંધ કરવી પડશે. તેમણે બિંદુસારનું બની-એટલે કે મગધપતિ મૌર્ય સમ્રાટના નામ જે આપ્યું છે તે સંકટસની પાછળ ગાદીએ કુટુંબની–લેખાય છે તેમની પેઠે અહીં આવેલા આવનાર તરીકે જ; અને સેકટસ એટલે ચંદ્ર- નવા મૌર્યે પણ, તે બાદશાહી કુટુંબની, પ્રજા ગુમ એમ અત્યાર સુધીની માન્યતા હતી તે ગણ- હતી. મતલબ કે, દક્ષિણ હિંદ ઉપર મૌર્યપ્રજાએ ત્રીએ બિંદુસાર રાજ્યકાળ કહેવાય; પણ હવે બે વખત હુમલા કર્યા છે.૧૧ અને બંને વખતે ડી. તે આપણે સેકટસ એટલે અશોક ગણવાને થોડી મૌર્ય પ્રજાએ, અહીં દક્ષિણમાં વસવાટ કર્યો છે; જેથી તેની પાછળ આવનાર સમ્રાટ પ્રિયદર્શિ. હતો. તે મૌર્ય પ્રજામાં જે થોડો ભાગ પ્રથમ વખત નના રાજ્ય, ઉપર વર્ણવેલા ઠેઠ દક્ષિણ હિંદ આવીને વસી રહ્યો હતો તેમને તેઓ “જૂના મૌર્યો” સુધીના હુમલા થયા હતા એમ ગણવું રહે છે; તરીકે ઓળખાવે છે અને બીજી વખતના હુમલા અને તેનું જ તેમણે વર્ણન કર્યું છે૧૦] વળી બાદ આવીને વસ્યા તેમને નવા મૌ૧૨ તરીકે લડાઈની છત વખતે જે મૌર્યન પ્રજા ત્યાં આવી ઓળખાવે છે. આટલા વિવેચન પછી ઉપરના (૯) જુઓ જૈ. સ. ઇ. પ્ર. ૧૨૯
થયું છે કે, મૈર્ય ચંદ્રગુપ્ત કોઈ દિવસ દક્ષિણ હિંદમાં (૧૦)આપણે પુ. ૨ માં પણ એ જ આશયનું ચડાઈ કરી જ નથી (તે મૈસુર રાજે શ્રવણ બેલગોલ જણાવ્યું છે તે જુઓ ચંદ્રગુપ્તનું અને સમ્રાટ પ્રિયદર્શિનનું તીર્થે, ચંદ્રગિરિ પર્વતે ચંદ્રગુપ્ત માર્ચનું સ્વગ શી રીતે વૃત્તાંત) કે ચંદ્રગુપ્ત મૈસુર રાજ્યના શ્રવણ બેલગોલ થયું માનશે? તથા પ્રિયદર્શિને ઉભા કરાવેલ શિલાલેખેનું સુધીનો મુલક જીતી લીધા હતા, જ્યારે પ્રિયદશિને શું ? તે તેઓ સમજવશે કે ૧) જ્યારે ગુપ્તવંશી ચંદ્રગુપ્તના તેથી પણ આગળ વધીને ઠઠ દક્ષિણ હિંદ સુધીને પત્ર સમુદ્રગુપ્ત તે દક્ષિણદેશ સુધી જીત મેળવી હતી પ્રદેશ જીતી લીધો હતો. વળી નીચેની ટીકા ન, ૧૧ જે તે પુરવાર થયેલી બીના છે. એટલે આ કારણથી નવા મૈયતે લખાણ ઉપર કરવી પડી છે તે સાથે સરખા
ગુપ્તવંશી સમુદ્રગુપ્તના સમયના અને નાના મોયે તે તેના જ (૧૧) સરખાવો ઉપરની ટીક નં. ૧૦ નું લખાણ. દાદા ચંદ્રગુપ્તના સમયના ગણાય એમ તેમની ધારણા છે. આ
(૧૨) કેટલાકે આ નવા મિને સમુદ્રગુપ્ત રાજના પ્રમાણે સંતોષ માની પોતાના આધારમાં બેબે ગેઝેટીઅર સમયના માનવા દેરાઈ ગયા છે. તેમનું માનવું એમ પુ. ૧. ભાગ. ૨. પૃ. ૫૭૯ માં ડોકટર ફલીટે જે શબ્દો
૩૭
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat
www.umaragyanbhandar.com
