Book Title: Jain Dharmno Maulik Itihas Part 01 Tirthankar Khand
Author(s): Hastimal Maharaj
Publisher: Samyag Gyan Pracharak Mandal
View full book text
________________
વિચલિત થઈ પરિવ્રાજક થઈ ગયા અને વનમાં રહી ફળ-ફળાદિથી પોતાનું જીવનયાપન કરવા લાગ્યા.
ભ. આદિનાથ તો વીતરાગ હતા, આ પરિસ્થિતિમાં સમચિત થઈ અગ્લાન ભાવથી વિચરણ કરતા રહ્યા. ભાવુક ભક્તજન એમને જોઈ પ્રસન્ન થતા, મોંઘીદાટ વસ્તુ, વસ્ત્રાભૂષણ, રથ, વાહન, ફળ-ફૂલ આદિ પ્રસ્તુત કરી ગ્રહણ કરવાની પ્રાર્થના કરતા; પણ વિધિપૂર્વક ભિક્ષા આપવાનું ધ્યાન કોઈને ન હતું, પરિણામસ્વરૂપ ભ. ઋષભદેવએ બધી અગ્રહણીય ભેટોને છોડીને ઊંધા પગે ખાલી હાથે પાછા ફરતા.
આ પ્રમાણે ભિક્ષા માટે વિચરણ કરતા એમને લગભગ ૧ વર્ષ કરતાં પણ વધુ સમય થઈ ગયો, છતાં પણ એમના મનમાં કોઈ ગ્લાનિ ઉત્પન્ન ન થઈ. ભ્રમણ કરતા-કરતા એક દિવસ પ્રભુ કુરુ જનપદના હસ્તિનાપુરમાં પધાર્યા, ત્યાં બાહુબલીના પૌત્ર અને રાજા સોમપ્રભના પુત્ર શ્રેયાંસ યુવરાજ હતા. એમણે રાત્રે સ્વપ્નમાં જોયું - “સુમેરુ પર્વત કાંતિહીન (ચમકહીન) થઈ ગયો છે. એને મેં અમૃતથી સિંચિત કરી પુનઃ ચમકાવ્યો છે. સુબુદ્ધિ શ્રેષ્ઠીને સ્વપ્ન આવ્યું કે સૂર્યની હજારો કિરણો પોતાના સ્થાનથી ચલાયમાન થઈ રહી હતી. કે શ્રેયાંસે” એમને પુનઃ સૂર્યમાં પ્રસ્થાપિત કરી દીધાં, જેનાથી સૂર્ય વધુ પ્રકાશમાન થઈ ગયો. મહારાજ સોમપ્રભને સ્વપ્ન આવ્યું કે - “શત્રુઓ સાથે યુદ્ધ કરતી વખતે શ્રેયાંસે કોઈ સામંતને સહાયતા પ્રદાન કરી અને સામંતે એ સહાયતાના બળે શત્રુસેનાને પાછળ ધકેલી દીધી. બીજા દિવસે ત્રણેએ મળીને પોત-પોતાના સ્વપ્નો ઉપર વિચાર કર્યો તો એ નિષ્કર્ષ ઉપર પહોંચ્યા કે - “શ્રેયાંસને કંઈક વિશેષ લાભ થવાનો છે.”
એ દિવસે પુણ્યોદયથી ભ. ઋષભદેવનું હસ્તિનાપુરમાં પદાર્પણ થયું. પ્રભુનાં દર્શન મેળવી લોકો અત્યંત પ્રસન્ન અને પુલકિત થયાં. શ્રેયાંસકુમારે રાજમાર્ગ પર ભ્રમણ કરી રહેલા ભગવાન ઋષભદેવને જોયા તો એમનાં દર્શન કરતા જ શ્રેયાંસના મનમાં જિજ્ઞાસા થઈ અને ચિંતન કરતાં-કરતાં એમને જ્ઞાનાવરણના ક્ષયોપશમથી જાતિ સ્મરણ જ્ઞાન થઈ ગયું. પૂર્વભવની સ્મૃતિથી એમણે જાણ્યું કે - “આ આરંભ-પરિગ્રહથી સંપૂર્ણ ત્યાગી પ્રથમ તીર્થકર છે અને એમને નિર્દોષ આહાર આપવો જોઈએ.”
સંયોગથી એ સમયે સેવકગણ રાજભવનમાં ઈશુરસ(શેરડીનો રસ)નું પાત્ર લઈને પહોંચ્યા. પરમ પ્રસન્ન થઈ શ્રેયાંસકુમાર સાત-આઠ ડગલાં ભગવાનની સામે ચાલીને ગયા, પ્રદક્ષિણા કરી અને વંદનપૂર્વક સ્વય ઇક્ષરસનું એક પાત્ર લઈ ત્રિકરણ શુદ્ધિથી પ્રતિલાભ આપવાની ભાવનાથી જૈન ધર્મનો મૌલિક ઇતિહાસ 99999999999999999 પ૩]