Book Title: Jain Dharmno Maulik Itihas Part 01 Tirthankar Khand
Author(s): Hastimal Maharaj
Publisher: Samyag Gyan Pracharak Mandal
View full book text
________________
મળતા ખંડેરોમાં, વૃક્ષો નીચે અથવા ફક્ત હરતા-ફરતા તેમણે વર્ષાકાળ પૂરો કર્યો. આ રીતે ૬ મહિના સુધી અનાર્ય પ્રદેશમાં વિચરણ કરી ભગવાન ફરીથી આર્યદેશ તરફ પધાર્યા.
સાધનાનું દસમું વરસ
અનાર્ય પ્રદેશથી ભગવાન સિદ્ધાર્થપુર અને ત્યાંથી કૂર્મ ગામ તરફ પધારી રહ્યા હતા, સાથે ગોશાલક પણ હતો. તેણે રસ્તામાં સાત ફૂલવાળો તલનો એક છોડ જોયો, તો ભગવાનને પૂછ્યું : “ભગવન્ ! શું આ છોડ ફળ પેદા કરશે ?” ભગવાને જવાબ આપ્યો : “હા, છોડ ફળશે અને સાતેય ફૂલોના જીવ એની એક જ ફળીમાં પેદા થશે.' ભગવાનના વચનને ખોટો સાબિત કરવા માટે ગોશાલકે એક ક્ષણ રોકાઈને તે છોડ ઊખાડીને દૂર ફેંકી દીધો. સંજોગોવશ તે જ વખતે થોડો વરસાદ પડ્યો અને તલનો છોડ જે ઊખડી ગયો હતો, તે ફરીથી જામીને ઊભો થઈ ગયો. ત્યાંથી ભગવાન કૂર્મ ગામ પહોંચ્યા. ત્યાં વૈશ્યાયન નામનો એક તપસ્વી ગામની બહાર જ સૂર્યમંડળ તરફ નજર કરીને બંને હાથ ઉપર ઉઠાવીને તાપ લઈ રહ્યો હતો. ગરમીના લીધે તેની મોટી-મોટી જટાઓમાંથી નીકળીને જૂઓ નીચે પડી રહી અને તપસ્વી તેમને ઉઠાવીને ફરીથી પોતાની જટાઓમાં મૂકી રહ્યો હતો. ગોશાલકે જોયું તો તપસ્વી પાસે જઈને બોલ્યો : “તમે તાપસ છો કે જૂનિકેતન ?” તપસ્વી ચૂપ રહ્યો. ગોશાલકે વારંવાર આ વાત પૂછવાથી તપસ્વીને ગુસ્સો આવી ગયો અને તેમણે તેની પર તેજોલેશ્યા છોડી. ગોશાલક ભયભીત થઈને ભાગ્યો અને પ્રભુના પગમાં પડી ગયો. પ્રભુએ દયા કરીને શીતળ લેશ્યાથી તેજોલેશ્યાને શાંત કરી અને ગોશાલકની રક્ષા કરી.
થોડા વખત પછી ભગવાને ફરી સિદ્ધાર્થપુર તરફ પ્રયાણ કર્યું. તલના ખેતર પાસે પહોંચતા જ ગોશાલકને જૂની વાત યાદ આવી. તેણે ભગવાનને પૂછ્યું : “ભગવન્ ! આપની ભવિષ્યવાણીનું શું થયું ?” ભગવાને કહ્યું : “પેલો અલગ છોડ જે જોઈ રહ્યો છે, તે જ પહેલાવાળો છોડ છે, જેને તે ઉખાડીને ફેંકી દીધો હતો.” ગોશાલક ભગવાનની વાત પર વિશ્વાસ કરવા માટે તૈયાર નહોતો. તે તલના છોડ પાસે ગયો અને ફળીને તોડીને જોયું તો સાત જ તલ નીકળ્યા. આ ઘટનાથી તે નિયતિવાદનો સમર્થક બની ગયો. ત્યાંથી ગોશાલકે ભગવાનનો સાથ છોડી દીધો અને પોતાનો મત ચલાવવાની વાત વિચારવા લાગ્યો. જૈન ધર્મનો મૌલિક ઇતિહાસ
૩૨૦ ૭૭
