Book Title: Jain Dharmno Maulik Itihas Part 01 Tirthankar Khand
Author(s): Hastimal Maharaj
Publisher: Samyag Gyan Pracharak Mandal
View full book text
________________
ભગવાન મહાવીરના કેટલાક અવિસ્મરણીય પ્રસંગો
એક વાર ભગવાન મહાવીર પોત્તનપુર નગરના મનોરમ નામના બાગમાં બિરાજમાન હતા. ત્યાંના રાજા પ્રસન્નચંદ્ર ભગવાનનો વીતરાગમય ઉપદેશ સાંભળીને સંસારથી વિરક્ત થઈને દીક્ષિત થઈ ગયા અને સ્થવિરો પાસે જ્ઞાન-આરાધના કરતા-કરતા સૂત્રાર્થના પાઠી થઈ ગયા. થોડા વખત પછી ભગવાન પોત્તનપુરથી વિહાર કરીને રાજગૃહ પધાર્યા. મુનિ પ્રસન્નચંદ્ર પણ તેમની સાથે હતા. રાજગૃહમાં ભગવાનથી થોડા દૂર જઈને એક એકાંત રસ્તા પર ધ્યાનમગ્ન થઈ ગયા. સંજોગોવશાત્ રાજા શ્રેણિક ભગવાનની સેવામાં જતી વખતે તે રસ્તે જ નીકળ્યા. તેમણે પ્રસન્નચંદ્રને એકપગે ધ્યાનમાં ઊભેલા જોયા. ભગવાનને વંદન વગેરે કર્યા બાદ સવિનય બોલ્યા : “ભગવન્ ! રસ્તામાં જે મુનિ ધ્યાનસ્થ છે, તે જો આ વખતે કાળ કરે તો કઈ ગતિમાં જાય ?’’
ભગવાને કહ્યું : “સાતમા નરકમાં.’’
પ્રભુની વાણી સાંભળીને શ્રેણિકને આશ્ચર્ય થયું કે - એક ઉગ્ર તપસ્વી પણ નરકમાં જઈ શકે છે.' થોડી વાર પછી તેમણે જિજ્ઞાસાપૂર્વક ફરી એ પ્રશ્ન પૂછ્યો. ભગવાન મહાવીરે કહ્યું : “આ સમયે કાળ કરે તો સર્વાર્થસિદ્ધ વિમાનમાં દેવ બનીને પેદા થશે.” આ સાંભળીને શ્રેણિક વધુ વિસ્મિત થયા. ભગવાને શ્રેણિકની શંકાનું સમાધાન કરીને કહ્યું : “રાજન્ ! પહેલી વાર જ્યારે તમે પ્રશ્ન કર્યો હતો, તે વખતે ધ્યાનસ્થ મુનિ પોતાના પ્રતિપક્ષી સામંતો સાથે માનસિક યુદ્ધ કરી રહ્યા હતા અને પછીના પ્રશ્નકાળમાં તેઓ પોતાની ભૂલ માટે આલોચના કરીને ઉચ્ચ વિચારોની શ્રેણી પર આરૂઢ થઈ ગયા હતા. માટે બંને પ્રશ્નોના જવાબમાં આટલો બધો ફેર દેખાઈ રહ્યો છે.’
શ્રેણિકની પ્રાર્થના પર ભગવાને આગળ કહ્યું : “રસ્તામાં જતાં સુમુખ-દુર્મુખ નામના બે સેનાપતિઓની વાત ધ્યાનસ્થ મુનિ પ્રસન્નચંદ્રના કાને પડી. તેમણે જ્યારે એ જાણ્યું કે પાતાના જે અબોધ પુત્રને તેઓ રાજ્યનો ભાર સોંપીને મુનિ બન્યા હતા, શક્ય છે કે રાજ્યનો ધૂર્તમંત્રી અને દુશ્મન રાજા તેને પદભ્રષ્ટ કરીને તેના રાજ્યને હડપ કરી લે, તો તેઓ ખળભળી જઈને પુત્રમોહના કારણે પોતાના વિરોધી રાજા અને ધૂર્તમંત્રી સાથે મનોમન યુદ્ધ કરવા લાગ્યા. પરિણામોની તે ભયંકરતા ૪૦૨ ૭૭૭ ૭. જૈન ધર્મનો મૌલિક ઇતિહાસ
