Book Title: Jain Dharmno Maulik Itihas Part 01 Tirthankar Khand
Author(s): Hastimal Maharaj
Publisher: Samyag Gyan Pracharak Mandal
View full book text
________________
તલ્લીન થઈ ગયા. અનેક જગ્યાઓએ વિહાર કરીને પ્રભુ વારાણસીના આશ્રમપદ ઉદ્યાનમાં ગયા અને એમની છદ્માવસ્થાની ૮૩ રાતો પૂરી કરી.
( કેવળજ્ઞાન અને દેશના ) ભગવાન પાર્શ્વનાથનો છઘસ્યકાળ ૮૩ દિવસનો હતો. ૮૪મા દિવસે પ્રભુ આશ્રમપદ ઉદ્યાનમાં અષ્ટમતાની સાથે ઘાતકી વૃક્ષની નીચે ધ્યાનમગ્ન થઈ ઊભા રહ્યા. શુકલધ્યાનના બીજા ચરણમાં મોહકર્મનો લોપ કરી સંપૂર્ણ ઘાતકર્મો ઉપર વિજય મેળવી અને કેવળજ્ઞાન તથા કેવળદર્શનની ઉપલબ્ધિ કરી. જે વખતે એમને કેવળજ્ઞાન થયું, એ વખતે ચૈત્ર કૃષ્ણ ચોથના દિવસે વિશાખા નક્ષત્રમાં ચંદ્રનો યોગ હતો. ભગવાન પાર્શ્વનાથને કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત થતા દેવદેવેન્દ્રોએ હર્ષ પ્રગટ કર્યો અને સમવસરણની રચના કરી.
પોતાની પ્રથમ દેશનામાં પ્રભુએ કહ્યું : “ધર્મ વગરનું જીવન શૂન્ય અને સારહીન છે. આથી ધર્મની આરાધના કરવી જોઈએ. કર્મજન્ય આવરણ અને બંધનને કાપવાનો એકમાત્ર રસ્તી ધર્મ-સાધના છે. સમ્યજ્ઞાન, સમ્યગ્ગદર્શન અને સમ્મચારિત્ર જ આવરણ-મુક્તિનો સાચો માર્ગ છે. જે શ્રત અને ચારિત્રધર્મના ભેદથી બે પ્રકારનો છે. ચારિત્રધર્મ આગાર અને અણગારના ભેદથી બે રીતનો છે - શક્તિ પ્રમાણે એમની આરાધના કરવી અને પરમતત્ત્વને પ્રાપ્ત કરવું જ મનુષ્યજીવનનું પરમ અને ચરમ લક્ષ્ય છે.” : ભગવાનની પ્રથમ દેશના ઘણી અસરકારક હતી. પ્રભુની વાણી સાંભળી મહારાજ અશ્વસેન વૈરાગી બન્યા અને પુત્રને રાજ્યનો કારભાર સોંપી સ્વયં પ્રવ્રજિત થઈ ગયા. મહારાણી વામાદેવી અને પ્રભાવતી આદિ કેટલીયે સ્ત્રીઓએ પણ આહતી-દીક્ષા લીધી. શુભદત્ત આદિ વેદપાઠી વિદ્વાન પણ પ્રભુની સેવામાં દીક્ષિત થયા તથા પ્રભુ પાસેથી ત્રિપદીનું જ્ઞાન મેળવી તેઓ ચતુર્દશપૂર્વેના જ્ઞાતા તેમજ ગણધરપદના અધિકારી બની ગયા. આ રીતે પ્રભુએ ચતુર્વિધ સંઘની સ્થાપના કરી અને ભાવ-તીર્થકર થયા.
(પાર્શ્વનાથ ગણધર ) - “સિરીપાસનાહચરિયં” પ્રમાણે ભગવાન પાર્શ્વનાથના ગણધરોનો પરિચય આ પ્રકારે છે : - ૧. શુભદત્તઃ ભગવાન પાર્શ્વનાથના પ્રથમ ગણધર શુભદત્ત ક્ષેમપુરીના રહેવાસી હતા. એમનાં માતા-પિતાનાં નામ ધન્ય અને લીલાવતી હતાં. | જૈન ધર્મનો મૌલિક ઇતિહાસ 969696969696969696969696969696969ી ૨૦]
