Book Title: Jain Dharmno Maulik Itihas Part 01 Tirthankar Khand
Author(s): Hastimal Maharaj
Publisher: Samyag Gyan Pracharak Mandal
View full book text
________________
( હરિવંશની પરંપરા ) હરિવંશમાં હરિ પછી જે રાજા થયા એમાંના કેટલાક આ પ્રમાણે છે : (૧) પૃથ્વીપતિ (હરિ-પુત્ર) (૨) મહાગિરિ, (૩) હિમગિરિ (૪) વસુગિરિ, (૫) નરગિરિ, (૬) ઇન્દ્રગિરિ. આ રીતે હરિવંશમાં અગણિત રાજાઓ થયા વીસમા તીર્થકર ભગવાન મુનિસુવ્રત પણ આ જ પ્રશસ્ત હરિવંશમાં જન્મ્યા.
માધવ ઈન્દ્રગિરિનો પુત્ર દક્ષ પ્રજાપતિ થયો. દક્ષ પ્રજાપતિની પત્નીનું નામ ઇલા તેમજ પુત્રનું નામ ઇલ હતું. કોઈક કારણસર ઇલા એના પતિ દક્ષ પ્રજાપતિથી રિસાઈને એના પુત્ર ઈલની સાથે તામ્રલિપ્તિ પ્રદેશમાં જતી રહી, જ્યાં એણે ઇલાવર્તન નામક નગર વસાવ્યું તે પુત્ર ઇલે માહેશ્વરી નગરી વસાવી. રાજા ઇલ પછી એમનો પુત્ર પુલિન સિંહાસન પર બેઠો. એક સ્થાને એક હરિણીને કુંડી બનાવી કુંડાળાકાર મુદ્રામાં સિંહનો સામનો કરતા જોઈ, તો એને એ સ્થાનનો પ્રભાવ જાણી પુલિને એ સ્થાને કુંડિણી નામક નગરી વસાવી. પુલિન પછી વરિએ ઇન્દ્રપુર નગર વસાવ્યું. આ વંશના જ રાજા સંજતીએ વણવાસી અથવા વાણવાસી નગરી વસાવી. આ વંશમાં કુણિમ નામના એક રાજા થયા, જેઓ કોલ્લયર નગરના અધિપતિ હતા. એમનો પુત્ર મહેન્દ્રદત્ત રાજા થયો, જેના અરિષ્ટનેમિ અને મત્સ્ય નામના બે ઘણા પ્રતાપી પુત્ર રાજા થયા. અરિષ્ટનેમિએ ગજપુર અને મત્સ્યએ ભદિલ નામનું નગર વસાવ્યું. આ બંનેના ૧૦૦-૧૦૦ પુત્રો હતા. આ જ હરિવંશના અયધણુ નામના રાજાએ સોન્ઝ નામક નગર વસાવ્યું. આગળ જતા મૂલ નામક રાજા થયા. એમના પછી રાજા વિશાલ મિથિલાની સ્થાપના કરી. વિશાલ પછી ક્રમશઃ હરિપેણ, નહષણ, સંખ, ભદ્ર અને અભિચંદ્ર રાજા થયા. અભિચંદ્રનો પુત્ર વસુ એક ઘણો મોટો અને પ્રસિદ્ધ રાજા થયો, જે આગળ જતા ઉપરિચર વસુના નામથી પ્રસિદ્ધ થયો.
(ઉપરિચર વાસુ ) ઉપરિચર વસુ હરિવંશનો એક ખ્યાતનામ અને પ્રતાપી રાજા હતો. એણે નાનપણમાં ક્ષીરકદંબક નામક ઉપાધ્યાય પાસે અધ્યયન કર્યું. ઉપાધ્યાયના પુત્ર પર્વત અને મહર્ષિ નારદ પણ એના સહાધ્યાયી હતા. એ સમયે આ ત્રણે શિષ્યોને સાથે જોઈ કોઈક અતિશય જ્ઞાનીએ એના સાધુમિત્રને કહ્યું હતું કે - આ ત્રણેમાંથી એક તો સજા બનશે, બીજો ૧૦૪ 9696969696969696969696969696969) જૈન ધર્મનો મોલિક ઇતિહાસ |
