Book Title: Jain Dharmno Maulik Itihas Part 01 Tirthankar Khand
Author(s): Hastimal Maharaj
Publisher: Samyag Gyan Pracharak Mandal
View full book text
________________
ચક્રવર્તી મહાપદ્મ
વર્તમાન અવસર્પિણી કાળમાં જમ્બુદ્વીપના ભરત ક્ષેત્રના હસ્તિનાપુર નગરમાં નવમા ચક્રવર્તી સમ્રાટ મહાપદ્મ થયા. તેઓ ભગવાન મુનિસુવ્રતની હયાતીમાં થયા.
પ્રાચીન સમયમાં ભરત ક્ષેત્રના આર્યાવર્તખંડમાં હસ્તિનાપુર ઘણું જ પ્રસિદ્ધ અને સમૃદ્ધ નગર હતું. ત્યાં ઋષભદેવના વંશજ પદ્મોત્તર નામના મહાપ્રતાપી રાજા રાજ્ય કરતા હતા. એમની પટરાણીનું નામ જ્વાલા હતું. મહારાણીએ એક રાત્રે સ્વપ્નમાં જોયું કે એક કેસરી સિંહ એમના મોઢામાં પ્રવેશી ગયો છે. રાણીએ એમના સ્વપ્નની વાત રાજાને કહી. સ્વપ્નપાઠકોએ ગણતરી કરીને કહ્યું કે - “મહારાણીના કૂખમાં એક મહાન પુણ્યવંત બાળક આવ્યો છે, જે આગળ જતા અક્ષય કીર્તિનું અર્જુન કરશે.” ગર્ભકાળ પૂરો થતા મહારાણીએ એક અત્યંત તેજસ્વી પુત્રને જન્મ આપ્યો, જેનું. નામ વિષ્ણુકુમાર રાખવામાં આવ્યું.
આગળ જતા મહારાણીએ એક રાત્રે ૧૪ મહાસ્વપ્ન જોયાં. સ્વપ્નપાઠકોએ મહારાજ અને મહારાણીની જિજ્ઞાસા શાંત કરતા કહ્યું કે “મહારાણીની કુક્ષિથી જે પુત્ર જન્મ લેશે તે મોટો થઈ સંપૂર્ણ ભરત ક્ષેત્રનો ચક્રવર્તી સમ્રાટ બનશે.’ ગર્ભસમય પૂર્ણ થતા મહારાણીએ એક શુભલક્ષણસંપન્ન મહાન તેજસ્વી પુત્રરત્નને જન્મ આપ્યો, જેનું નામ મંહાપદ્મ રાખવામાં આવ્યું. વિષ્ણુકુમાર અને મહાપદ્મ બંને ભાઈઓનું રાજસી ઠાઠ-માઠ સાથે પાલન-પોષણ કરવામાં આવ્યું અને રાજકુમારો માટે આવશ્યક સુયોગ્ય શિક્ષા-દીક્ષાનો પ્રબંધ કરવામાં આવ્યો. બંને ભાઈઓ તીવ્ર બુદ્ધિવાળા હતા અને તરત જ બધા પ્રકારની વિદ્યાઓમાં પારંગત થઈ ગયા અને બાળપણમાંથી તરુણ અવસ્થામાં આવ્યા. વિષ્ણુકુમાર બાળપણથી જ સાંસારિક ક્રિયા-કલાપો અને સુખ-ભોગો પ્રત્યે ઉદાસીન હતા, માટે એમણે જલદી જ માતા-પિતાની આજ્ઞા અને અનુમતિ લઈ શ્રમણધર્મ અપનાવી લીધો, અંગશાસ્ત્રોનું અધ્યયન કર્યું અને કઠોર તપનું આચરણ કર્યું, પરિણામે એમણે અનેક લબ્ધિઓ અને વિદ્યાઓ સહજ પ્રાપ્ત કરી લીધી. આ તરફ મહાપદ્મમાં એક સુયોગ્ય શાસક અને સમ્રાટનાં બધાં જ લક્ષણો ને ગુણોનો વિકાસ થવા લાગ્યો. અતઃ રાજા પદ્મોત્તરે એમને યુવરાજપદે સ્થાપી રાજ્ય-કારભાર સોંપી દીધો. જૈન ધર્મનો મૌલિક ઇતિહાસ ઊ
૭૭૭૭ ૧૬૩
