Book Title: Agam 03 Ang 03 Sthanang Sutra Part 05 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
सुघा टीका स्था०८ सू०३ कर्मप्रकृतिनां त्रयादिनिरुपणम् अमुमेवार्थ सूचयितुमाह सूत्रकार:-'सेसाणं गई आगई णत्थि" इति। अत्रेदं बोध्यम्-सम्मूछिम ' पदेनात्र सम्भूच्छिमपञ्चेन्द्रियतिर्यश्चो न गृह्यन्ते, यतस्ते देवेषु नारकेषु चाप्युत्पद्यन्ते इति ॥ मू०२॥ ___ अण्डजादयो जीवा अष्टविधकर्मणां चयादिसत्त्वे एव भवन्तीति चयादीन् प्रत्येकमष्टस्यानत्येन निरूपयति
मूलम्-जीवा णं अटू कम्मपगडीओ चिणिंसु वा चिणंति वा चिणिस्संति वा, तं जहा-णाणावरणिनं १ दरिसणावरणिजं २, वेयणिजं ३ मोहणिजं ४ आउयं ५ नाम ६ गोत्तं ७ अंतराइयं दानेरइयाणं अट्ठकम्मपगडीओ चिणिंसु वा चिणति वा चिणिस्तंति वा, तं जहा-एवं चेय । एवं निरंतरं जाय वेमाणियाणं २४। जीवा णं अट्ठकम्मपगडीओ उवचिणिंसु या उपचिणति या उवचिणिस्संति वा एवं चेव । एवं चिण १ उवचिण २ बंध ३ उदीर ४ वेय ५ तह णिज्जरा ६ चेव । एए छ चउपीसा दंडगा भाणियव्वा ॥ सू० ३ ॥ पातिक तकके जीवों में अष्ट गतिकता और अष्ट आगतिकता नहीं है। इसी अर्थको सूचित करने के लिये सूत्रकारने " सेसाणं गई आगई णत्थि" ऐसा कहा है। संमूच्छिम पदसे यहां संमूच्छिम पञ्चेन्द्रिय तिर्यश्च गृहीत नहीं हुए है, क्योंकि वे देवों में और नारकोमें भी उत्पन्न होते हैं ।। मू० २ ।।
अण्डज आदि जीव आठ प्रकारके कर्मी के चयादिके होने पर ही होते हैं, अतः अब सूत्रकार प्रत्येक चयादिका निरूपण आठ स्थान અને અષ્ટ આગતિકતાને અભાવ કહ્યો છે. એજ વાતને સૂચિત કરવાને માટે सूत्रधारे मी " सेसाणं गई आगई णत्थि' मा सूत्रपा8 भूये। छ मही સંમૂર્છાિમ પદના પ્રયોગ દ્વારા સંમૂર્છાિમ પંચેન્દ્રિય તિર્યંચે ગૃહીત થયા નથી, કારણ કે તેઓ દેવો અને નારકમાં પણ ઉત્પન્ન થાય છે કે સૂર
આઠ પ્રકારના કર્મોને ચયાદિ થવાથી જ જવાને અંજાદિ રૂપે ઉત્પન્ન થવું પડે છે, તેથી હવે સૂત્રકાર ચયાદિનું આઠ સ્થાનરૂપે નિરૂપણ કરે છે–
स्था०-२
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર :૦૫
