Book Title: Samaraditya Kevali
Author(s): Chidanandsuri
Publisher: Jain S M Sangh Nandarbar
Catalog link: https://jainqq.org/explore/005171/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lAve tevauS 00000 ollo@@@@@@bala livbbyiblllllllllllll mA samarAditya kevalI 2006666666666666666666666666666666600000000000000f9efoefew 2 thaD U9W9W9W9DIQUOU9WOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOUSTOROSCOOOOODS - * 99 # 89j9 9 8 666 997) Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che zrI citAmaNi pArzvanAthAya nama: zrI mAhuna munIzcarAya nama: chesamarAditya. kevalI. :: : saMpAdaka : che muMbaI nagaramAM prathama zAsana prabhAvanA karanAra pU, zrI mehanalAlajI mahArAjanA caturtha para ujha tapasvI zAstra vizArada pU. AcArya zrI nipuNaprabha sUrIzvarajI mahArAjAnA vineya. e A. zrI cidAnaMdasUri l " : prakAzaka : zrI jaina zvetAmbara mUrtipUjaka saMgha Co. jaina derAsaranI peDhI mu. po. naMdarabAra, jI. dhuliyA. pAna 42 412 ! Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * prApti sthAne vIra saMvata 2512 vikrama saMvata 2042 pahelI AvRtti mahendrabhAI je. zAha zrI bAbubhAI maMgaLadAsa zAha 51/para, mahAvIra sosAyaTI, 8/1590, gepIpurA, jhaverI saDaka, navasArI, nANAvaTI mensana, surata. 2 naM. 28354 zA.caMpAlAla mukanAjanI ku. tilaka reDa, naMdarabAra. | sumatilAla je. zAha pIna 425 412 u.2 662 rara7, adAsAnI khaDakI, patAsA piLa, amadAvAda-1. navanIta je. mahetA sAgara prinTarsa? za. harakhacaMda saradAramalajI pAdazAhanIpaLa, medInuM DaheluM 384 je, kAlabAdevI reDa, rIlIpha roDa, amadAvAda-1. kaustubha bIlDIMga, 3je mALe, - 298233 muMbaI-2. navabhArata sAhitya maMdira 162, zAmaLadAsa gAMdhI mArga ratIlAla choTAlAla zAha muMbaI-3. 10/1ra70. hAthIvAlA derAsara sAme, gopIpurA, surata. navabhArata sAhitya maMdira gAMdhI reDa, patAsApaLanI sAme sevaMtilAla vI. jene amadAvAda-1. || 20, mahAjana galI, jhaverI bajAra, muMbaI-2. sarasvatI pustaka bhaMDAra ratanapoLa hAthIkhAnA | semacaMda DI. zAha amadAvAda-1. " ( saurASTra) pAlItANA Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMpAdakIya.... jaina sAhitya dravyAnuga, gaNitAnuga, cakaraNuMnuga ane kathAnugamAM vaheMcAyeluM che. temAM bAlajIne dharmanA mArge caDhAvavA kathAnuyoga vadhu upAgI che. kathA cAra prakAranI arthakathA, kAmakathA, dharmakathA ane saMkIrNa temAM arthakathA-kAmakathAdi kathAo A bhava ane parabhavamAM duHkha vadhAranArI ane AtmAne bhAva zatru samAna viSayomAM mUMjhavanArI ane viDaMbanA karanArI che. najIkanA kALamAM siddhi gatinI prApti karanArA uttama sAtvika puSe badhI kathAomAM uttama dharmakathAo ja sAMbhaLavA taiyAra thAya che. dharma kyAthI namratA, saraLatA, nirlobhatA, tapa, saMyama, saMtoSa ane brahmacarya Adi guNo prApta thAya che. - dharma karavAthI jIvo manuSya lekanA ane devalokanAM kAcAM sukhe prApta kare che. hAla A samasta lokamAM je kaMI manahara uttama sukhe dekhAya che te sarva dharmanuM ja phaLa che. dharma kathA sAMbhaLyA pachI jIvanamAM utAravA jevI cAra vastuo che. 1. sAMbhaLavA jevuM hoya te ja sAMbhaLavuM. 2. jenA guNa gAvA jevA heya tenA ja guNa gAvA. 3. je cheDavA jevuM hoya te choDI ja devuM. 8. AcaravA yogya hoya te ja AcaravuM. A cAra vastuone amala karavAthI sarva kaleza ane duHkha nAza thAya che, ane mukti maLe che e cAra vastuone amalamAM mUkavA nIcenI cAra hita-zikSA amalamAM mUkavA jevI che. 1 sarvara vacana ja sAMbhaLavA jevuM vizvasanIya che. Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 sarvajJa bhagavaMtanAM vacano ja gAvA tathA prazaMsA karavAM ane ethI samyakatva sahitanAM ja dAna. zIla, tapa ane bhAvanI prazaMsA karavI. anumodanA karavI. 3 mithyAtva, avirati, kaSAya, ane azubha yogenI pravRttio tajavI. 4 samyaga darzana, samyajJAna. ane samyaka cAritra AcaravuM. uparokta cAre vastuone amala thAya te mATe samarAditya kathA jaina dharmanA kathAnuyogamAMthI sauthI zreSTha prathama naMbare sAbita thAya che. A kathA yAkinI mahattarAnA dharmasanuM AcArya zrI haribhadrasUri mahArAjA dvArA AjathI lagabhaga bAra varSa pUrve racAI hatI. pUrvAvasthAmAM teo haribhadra puti rAmAnya brAhmaNa kuLamAM jamyA hatA. teo prakAMDa paMDita hatA. tethI zAstrane koIpaNa vacanane na samaju ane koI samajAvanAra maLe to tene ziSya banuM AvI teonI pratijJA hatI. eTale temAM jJAna sAthe adabhUta namratA paNa hatI. - ekavAra yAkinI mahattA nAmanA sAvI svAdhyAya karatA prAkRta bhASAne ja sui nai "mAmane' kaleka bolatAM hatAM, te arasAmAM haribhadra purohite tyAMthI pasAra thatA e leka sAMbhaLe. A mahA purohite tene artha samajAvavA sAdhvIjIne vinaMti karI. sAdhvIjIe A rIte samajAvavAne amAre AcAra nathI ema kahI guru mahArAja pAse samajavA kahyuM. pitAnI pratijJA pAlanamAM daDha haribhadra guru mahArAja pAse jaI tenuM rahasya samajI kRtajJabhAve dIkSA lIdhI. sAdhvIjIne upakAra yAda karI pitAnuM nAma "yAkinI mahattA sUnu haribhadra nAma rAkhyuM. guru mahArAja pAse vidhipUrvaka abhyAsa karI gItArtha thayA. Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ke saujanyathI-jazavaMtIbena dharamacaMdabhAI cImanalAla cekasI ! pablika cerITebala TrasTa, surata. ugra tapasvI zAstravizArada pU. A. zrI nipuNaprabhasUrijI mahArAjA che janma : gAma vasI (mevADa) saMvata 1960 nA jeTha suda 14. ? dIkSA : zatruMjayAvatAra katAragAma tIrtha (surata) 1984 no mahA vada 3. ! { AcAryapadavI : pAlItANu saMvata 2023 nA caitra vada 7, 30-3-67 | A svargavAsa : surata phAgaNa vada 2, budhavAra, 30-3-1983. Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI nipuNaprabhasUri mahArAjAnI jIvana suvAsa mevADanA vasI gAmamAM subAvaka kharatAjIne tyAM navalamalajI tarIke saMvata 1960 ne jeTha suda 14 nA janma laI surata pAse marelI gAmamAM temanA pheIne tyAM prAthamika zikSaNa lIdhuM. 16 varSanI vaye suratanA dharmaniSTha vratadhArI suzrAvaka zrI kRSNAjI jodhAjIne tyAM rahetA dharmapreraNA meLavI vrata paccakkhANa sAmAyika pauSadhamAM joDAyA vikrama saMvata 1980 mAM surata gopIpurAmAM paM. zrI padmamunijI mahArAjA pAse upadhAna karyA. tyAM dIkSAnI bhAvanA thaI ane saMvata 1984nAM mahA vada 3nAM zrI zatruMjyAvatAra katAragAma tIrthamAM dIkSA thaI. nAmakaraNa pU.paM. zrI kanakamunijI gaNivaranA ziSya zrInipuNamunijI mahAja thayA. pU. zrI mohanalAlajI mahArAjanAM ziSya pU. zrI devamunijI ma. pAse vaiyAvacca bhakti karatAM AgamasUtronuM vAMcana karyuM. paM. zrI kIti munijI ma. tathA paM. zrI hIrajImunijI ma. tathA pU. A. zrI amRtasUrijI ma. pAse gorvahana karyA. saMvata 2012 mAM surata vaDAcauTAmAM pU. A. zrI samudrasUrijI pAse panyAsa padavI thaI saM. 2018 mAM muMbaI lAlabAga comAsu karI pU. zrI mohanalAlajI smRti graMtha pragaTa karAze. saM. 2023 nAM citra vada 7 ne tA. 30-3-1967mAM pU. A. zrI vijayaudayasUrijI Adi pAMca AcAryanI nizrAmAM AcArya padavI thaI ane sameta zikharajInAM tathA kalakattAthI pAlItANA saMghamAM padhAryA. vihAramAM paNa zrI vardhamAna tapanI oLIo cAlu rAkhI 110 oLI sudhI pahoMcyA. aMtima paNa vihArA cAra upavAsa karI. . 2039 nAM phAgaNa vada 2 ne budhavAra tA. 30-3-83 nAM samAdhipUrvaka kALadharma pAmyA. zrI vardhamAna tapanAM ArAdhaka udmavihArI, tapasvI muridevane keTIzaH vaMdanA. A. cidAnaMdasUrinAM zikha kirtisena muni Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekavAra pitAnA bhANeja ziSya haMsa ane paramahaMsa bodha dharmanuM rahasya jANavA gupta veze tyAM gayA, paraMtu bauddhone tenI jAgu thatAM e muni yugalanI hatyA karI. A karuNa prasaMganI jANa thatAM temaNe 14 jeTalA bauddhone kodhathI kakaLatI telanI kaDAImAM vidyA dvArA AkarSaNa karI mArI nAkhavAnI taiyArI karI. guru mahArAjane khabara paDatAM ja bodha mATe samarAdityanA nava bhavanI prAcIna traNa gAthAo mokalI. te uparathI upazama bhAvamAM AvI vicAryuM ke agnizarmAe karela krodhane ke karUNa aMjAma! kevo bhayAnaka vipAka! tyAre mArI kaI dazA thaze ? - agnizarmA te ajJAna hatuM ! jyAre mArI pAse to jinAgamano prakAza che. bhale gune sAmenI vyaktino heya? paNu gusso karanArane karma bhegavavAM paDe che. guru mahArAje kevuM sarasa avasaracita mane bhAna karAvyuM. basa pachI te hRdayamAM upazama bhAva Avyo. ane emAMthI prAkRtamAM "samAIca kahA haiyAne sAcA bhAvathI daza hajAra leka pramANanI racanA karI, A kathA pAvAga jevA kaDaga hadayane paNa hacamacAvI mUke tevI che. samAI kalA uparathI vi. saMvata 1303mAM jainAcArya zrI pradyumnasUrijI mahArAjAe martvA-rAMta rahyuM che. paMDita zrI padmavijayajI mahArAje gujarAtI rAsa rUpe racyuM che. jarmanInAM Do. harmana jekebIe aMgrejI upodaghAta sAthe pragaTa karyuM che. je kalakattAnI eziyATika se sAyaTImAM prakAzita karyuM che. uparAMta judA judA AcArya bhagavaMtoe paNa judAM judAM vyAkhyAna raulIe vivecana karyA che. Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samarAIca kahAnuM akSarazaH bhASAMtara AgamoddhAraka pU. A. zrI sAgarAnaMda surIzvarajI mahArAjanAM paTTadhara pU. AcArya zrI hemasAgara sUrIzvarajI mahArAje karyuM che. - Adhunika kALanA bALajIvone upayogI laghu samarAditya kevalInI kathA sacitra saraLa bhASAmAM hamoe lakhI che temAM jinAjJAthI virUddha lakhAyuM hoya to trividhe micchAmi dukkaDa, zrI ciMtAmaNi pArzvanAtha jaina upAzraya, madhumatI, navasArI, saM.2042 nAM mahA suda-5, tA. 14-2-86. A cidAnaMdacAra kattha amhArisA jIvA, dusama dosa dUsiyA / manAi zuMtA, kada na huM ninAvAno Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anukramaNikA viSaya pRSTha 1lo bhava guNasena rAjA-agnizarmA 1 thI 16 (vibhAvasu mitranuM dRSTAMta) 2je bhava siMhakumAra-AnaMda (pitA-putra) 17 thI 28 | (avadhijJAnI muninuM daSTAMta, madhubiMdunuM dRSTAMta) 3je bhava zikhikumAra-jalinI (putra-mAtA) ra9 thI 47 (nALiyerInA jIvanA bhavenuM daSTAMta, sAdhupaNAnI duSkaratA nAstikavAdInA praznottara) 4 bhava dhana-dhanazrI (pati-patnI) 47 thI 72 (yazodhara caritra mAMsabhakSaNanA dezo) pAme bhava jaya-vijaya (sahedara bhAIo) 73 thI 85 (AcArya sanakumAranuM caritra, be prakAranI aTavI) 6o bhava dharaNu-lakSmI (pati-patnI) 86 thI 115 (ahaMdattanI AtmakathA) 7 me bhava senaviNa (pitarAI bhAIo) 116 thI 133 (sAdhvIjI mahArAjane pUrvabhava, vANInI kaTutA upara mAtA-putranuM daSTAMta ) 8 me bhava guNacaMdra-vAnamaMtara vidyAdhara 130 thI 136 (A. vijayadharmanuM caritra tathA pUrvabhava, zrI tIrthaMkara devanuM samavasaraNuM, sugatA sAdhvInuM caritra-pUrvabhava, nadI dekhIne vairAgya, cAra gatinAM duHkha) 9mo bhava samarAditya-giriNa caMDAla 160 thI 221 . (minA traNa prakAra-3 dRzyo, 7-daSTAti.) Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzakIya.... muMbaI nagaramAM sagI mUnija tarIke ugra kaThina vihAra karI sau prathama dIkSAo, upadhA. pratihA, tapayAdi vividha adabhuta zAsana prabhAvanA karAvanAra jaga-pUjya bALa brahmacArI vacanasiddhi, nispRhatAdi. guNa gaNAlaMkRta 1008 zrI mohanalAlajI (mehana munIzvarajI ) mahArAjanA caturtha padhara ugravihArI zAstra vizArada pU. A. zrI nipuNaprabhasUrIzvarajI ma nAM vineya A. cidAnaMdasUrIjInA 200 nAM mahAvIra sosAyaTInAM mAsAmAM cAra prakaraNa traNa bhAganuM pustaka chapAvavAnuM nakakI thayuM. 2041 ne zrI ciMtAmaNi pArzvanAthajI madhumatInuM comAsu nakkI thatAM e ja grantha "Ahata tava darzana nAme zrI kAMtilAla je. zAha (amarolI ) tathA atithi zrI caMdanamalajI ekavADa ( naMdarabAra-pramukha ) nI hAjarImAM udghATana thayuM. cAturmAsa vyAkhyAnamAM samarAIca kahA tathA zrAddhapratikramaNa vaMcAyuM. te daramyAna kIrti prakAzananAM mAnad kAryakartA zrI mahendrabhAI jasarAjanAM sahakArathI e baMne graMtho chapAvavAnuM nakkI thayuM. - temAMthI A samarAditya kevalI laghu kathA rUpe taiyAra thayuM che. A prakAzanamAM mahAvIra sosAyaTI tathA madhumatInA ArAdhaka bhAI-bahenoe sahakAra Apyo che uparAMta zrI ciMtAmaNI pArzvanAtha madhamatInI peDhInAM pramukha zrI manubhAI TI. mahetA tathA TrasTI maMDaLa taraphathI zrI gamanabhAI sI. jhaverI taraphathI sArI meTI rakama ApavAne TharAva thaye che, je malatAM vaMdittA sUtranI bAra vratanI kathAo, caMda rAjAnuM caritra tathA jaina mahAbhArata pAMDava caritra Adi chapAze. AtmAne paramAtmA banAvanAra vairAgya A graMthamAM ThAMsI ThAMsIne bharyo che. uparAMta ArAdhaka-virAdhaka, sajajana-durjananI karaNamAMthI sAMsArika, vyAvahArikA pAramArthika vividha bodha maLe che. sau koI pApabhIra banI virAdhanAthI bace e abhilASA. - zrI naMdarabAra jaina zvetAMbara mUrtipUjakasaMghanA TrasTI gaNa Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ROLEAFL guNasenakumAra agnizarmAne gadheDA upara besADI sUpaDAnuM chatra eDhADI hAMsI-mazkarI kare che. ( pR-2 ) SV722 Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI haribhadrasUrIzvara viracita samarAditya kevalInI kathA 1. guNasena ane agnizamAM jaMbudvIpanA mahAvidehamAM kSitipratiSThita nAme nagara hatuM. te nagaramAM leke ekaMdare dharmapremI hatA. teo yazapremI hatA. teo pApAcArathI DaratA hatA. ane dAnAdi pravRttimAM rAcatA hatA. nirlobhI hovAthI teo dharmane sAcuM dhana samajatA hatA. A kSitipratiSThita nagaramAM pUrNa caMdra nAme rAjA hate. tene kumudinI nAme eka guNiyala rANI hatI. vakhata jatAM rANIe eka putra ratanane janma Apyo. putranuM nAma guNasena pADavAmAM AvyuM. nAma pramANe e guNane bhaMDAra hate. paNa enAmAM eka avaguNa hate. te kIDApriya hate. ene kautuka khUba gamatuM. eTale rAjapurohitanA putra agniza joDe e kautuka karatA. tene havAmAM paNa uchALate. koIvAra tenA para gheDesvAra thate. e agnizarmAnA pitAnuM nAma yajJadara hatuM. te dharmazAstramAM pAraMgata hate. vaLI te vyavahAranItimAM paNa kuzaLa hate. brAhmaNa chatAM e nirlobhI hate. ane tethI enAmAM AraMbha parigraha khUba ocho jaNAto. aha5 parigrahavALe hovAthI enuM jIvana nIti niyamathI pUrNa hatuM ema kahI zakAya. Ama eNe Arya saMskRti pacAvI hatI. Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamanasIbe A yajJadatta pure hitane putra agnizama kadarUpa hatuM. tenuM mAthuM trikeNa, peTa tuMbaDA jevuM, chAtI besI gayelI, baMne bAhu TUMkA, ane nAka capaTuM hatuM. enA kAna uMdaranA bila jevA paga TUMkA ane pAtaLA, keza agninI javALA jevA pILA. pUrvajanmanA pApane lIdhe ene AvuM badasUrata rUpa maLyuM hatuM. rAjakumAra guNasena A agnizarmA sAthe keli karI AnaMda mANu hatuM. e dararoja A brAhmaNa putrane gadheDA para besADe, tenA mAthA para sUpaDAMnuM chatra oDhADe ane phUTeluM Dhola vagaDAvI enI savArI kADhe. bajAramAM tenI savArI joI chekarAo "mahArAjAdhirAja kI jaya" nA pikAra kare. A apamAnathI bicArA agnizamane khUba du:kha thatuM. rAjakumAranI AvI satAmaNI ene asahya lAgatI. paNa rAjaputra sAme phariyAda paNa kevI rIte thAya! purohitaputra tApasa bane che pitAnI thatI AvI viTaMbaNane lIdhe agnizamAM e rAjakumAra pratye dveSa karavAne badale potAnA pUrvabhavanA pApadayane deza devA lAgyuM. ane have pachIne bhava sudhAravAnA IrAde vairAgya paMthe vaLyo. jagata pratye dveSa karavAne badale have enAmAM dharmabhAvanAne udaya thaye. ane agnizarmAe pUrNacaMdra rAjAnuM nagara cheDayuM. te cAlatAM cAlatAM suparitoSa nAmanA eka tapavanamAM AvI pahoMce. ahIM aneka tApaso rahetA hatA. te tApasamAM AjakauDinya nAme eka mukhya tApasa rahetuM hatuM. e sau tApasane guruziromaNi hate. gurujI te vakhate dhyAnamagna hatA. e rudrAkSanI mALA pheravI rahyA hatA. ane maMtrAkSarane jApa karatA hatA. AvA gurujInAM darzana thavAthI agnizarmA AnaMdavibhera thaye. Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te pitAne dhanya mAnavA lAgyA. tarata ja gurujIne eNe sASTAMga daMDavata praNAma karyA. dhyAna pUruM thayuM eTale gurujIe agnizarmAne AgamananuM kAraNa pUchyuM. gurujInI mIThI, mRduvANI sAMbhaLI agnizamane eka prakAranI zAtA vaLI. agnizarmAnI vipad kathA sAMbhaLI guru ArjavakauDinya ene dhIraja ApatAM kahyuM ke "vatsa, haze. rAjaputra che ne? ene deva nathI. paNa tArA kaI pUrvajanmanA karmane udaya A avahelanAnuM nimitta che ema mAna. ane have dharmanuM zaraNa le. A tapovana sau kaI dukhiyAne mATe zaraNasthAna che. A AzramamAM tane zAMti maLaze. tuM sukhethI ahIM raheje." gurujInA AzvAsanathI agnizamana viSAda UDI gaye. eNe gurujI pAse tApasa vrata meLavavAnI IcchA pragaTa karI. eTale gurujIe ene tApasa jIvananA AcAra vicAra utsAha pUrvaka zIkhavavA mAMDyA. tApasa jIvanamAM dhIre dhIre pragati thavA logI ane pachI te eNe eka vrata lIdhuM. e sAce ja bhISma pratijJA jevuM vrata hatuM "huM AjIvana mahinA mahinAnA upavAsa karIza." mahine pUre thatAM eka ja ghare pAraNuM karI bIje divasathI pharI upavAsa zarU karIza. have agnizarmAno abhigraha kAMI mAmUlI koTine na hate. te te pAraNuM mATe phakta koI eka ghare jato ane te paNa eka ja vAra. jIvanaparyata AvI kaDaka pratijJA ene pALavAnI hatI. kevuM AkaruM mA khamaNanuM vrata ! dIrgha jIvana eTale enAM mA khamaNa paNa keTalAM badhAM thAya! jIvana paNa jhaDapUrva varSanuM. A bhISmavrata karavA agnizama AzramamAM ekAMtamAM padmAsane besI cittanI ekAgratA sAdhI dhyAna karavA lAgyA. tethI enI khyAti mera phelAvA lAgI. lokonAM ToLAM A mahAtmAnAM darzana mATe UpaDavAM lAgyAM. Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guNusena ane tApasane meLApa rAjaputra guNasene pukhta vayane thaye eTale pUrNacaMdra rAjAe tenAM lagna vasaMtasenA sAthe karyA. pachI te rAjAe pitAnuM rAjya putrane soMpI vAnaprasthAzrama svIkAryo. guNusena sArI rIte rAjya karavA lAgyuM. teNe rAjyanA bhaMDAramAM paNa vadhAre karyo. ene yaza daza dizAmAM relAte hate. eka vakhata pitAnI paTarANI vasaMtasenAne laI guNasena rAjA rasAlA sAthe pravAse nIkaLe, ane musApharI karatAM karatAM e vasaMtapura nagaramAM Avyo. A nagaranI najIka ja pelA AjakauDinya gurUjIne Azrama hate. gurUjIe rAjAnuM svAgata karavA pitAnA zine mokalyA. eTale guNasena rAjA gurUjI (kulapati) nA AzramamAM AvyA. gurUjIne joI rAjAnA dilamAM bhaktibhAva janmya. saune vaMdana karI rAjA kulapati pAse beThe pachI rAjAe kulapatine bhejana mATe AmaMtraNa pAThavyuM. kulapati pAsethI agnizamanA mAsakhamaNanA samAcAra sAMbhaLI guNasene te mahAtmAnAM darzana karavAnI utkaMThA batAvI eTale eka tApase batAvela sthAna para pahoMcI rAjAe padmAsane beThelA kRza zarIravALA tApasane je. ene jotAM ja rAjA samajI gaye ke A te pelA agnizama ke jenI joDe huM kelikIDA karato. dhyAnamAMthI nivRtta thaI tApase paNa rAjAnuM svAgata karyuM. zeDo samaya vItatAM rAjAe tApasane AvA kaThera vrata ArAdhavAnuM kAraNa pUchyuM. agnizama tApase pitAnA anuSThAnanuM kAraNa jaNAvatAM kahyuM ke gurusena rAjA A vairAgyanuM kAraNa che ane tene huM mAre kalyANakArI samajuM chuM. ene karela mArA parAbhava ane Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viTaMbaNane lIdhe huM A mAge vaLI zakyo chuM, ane rAjAne upadeza ApatA A tApase kahyuM ke "he rAjana, A saMsAramAM traNa prakAranA jIvo hoya che. uttama mANase te ApameLe dharma kare che. madhya kakSAnA anyanI preraNAthI ane nIca mANase te preraNA maLavA chatAM paNa dharma AcaratA nathI. zAstramAM kahyuM che ke, uttamA dharmacintA syAt, kAmacintA tu madhyamA / aghamA tvarthacintA syAt, para cintA'dhamAdhamA // A dharmaciMtAne kaI AtmaciMtA ke tattvaciMtana kahe che. pitAne kalyANamitra gaNe jANI rAjA agnizarmA upara manamAM ne manamAM evArI game tyAra pachI rAjAe pitAne gunApAtra gaNya guNasenane badale pitAne aguNasena kahI niMdavA lAgyA. - pAraNA mATe vinaMtI ane vidana have rAjAe A tApasane pitAne tyAM pAraNuM mATe padhAravA vinaMtI karI tApase nimaMtraNa svIkAryuM tethI rAjA khuza thaye. pAraNAnA divase agnizarmA tApasa rAjAnA mahela tarapha gaye. paNa vidhinI vakatAthI tApasane AhAra na maLyo. te divase guNasena rAjAne paNa zivedanA UpaDI hatI. eTale mahelamAMnA badhA karmacArIo ane vaidyo rAjAnI paricaryAmAM paDyA hatA, eTale tApasanA Agamana tarapha kaI vyaktinuM dayAna na gayuM. rAjAne kaI paNa prakAranI zAMti thatI na hatI tethI have maMtrIonI salAhathI purohite pUjApATha ane maMtra bhaNavA lAgyA. vedapAThane jApa karavA lAgyA. samagra rANIvAsa duHkhI hatA. rAjAnI rANI ane dAsIo raDatI hatI. have kaI paNa jAtane AnaMda-utsava mahelamAM ke aMtaHpuramAM jaNAte Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ na hate. badhAM zokamagna banyA hatA. sarvatra sumasAna thaI gayuM hatuM. pariName pitAnI upekSA thatI joI agnizama pitAnA sthAne cAlI gaye. enuM pAraNuM na thaI zakyuM. pahelA pAraNAmAM vidana tapavanamAM pAraNuM vinA kRza zarIravALA agnizarmAne joI anya tApasa zekAtura thayA. kulapatine pAraNuM na thaI zakavAnuM kAraNa batAvatAM agnizarmAe rAjamahelamAM mAMdA paDelA rAjAnI tathA tenI sAravAramAM rokAyela parijanonI upekSAne khulAse karyo. kevI suMdara samatA hatI e bhavya AtmAmAM ! eNe keIne deSa paNa na kADhyo. AzramamAM AvI agnizama pharIthI upavAsa zarU karI dharmadhyAnastha thaI gayA. A bAju gusena rAjAnI zivedanA zAMta thaI. eTale eNe pitAnA parijane tathA sevakone tApasanI AhAra athe padharAmaNI aMge pUchayuM. bhikSA vagara ja tApasa cAlI gayA hatA te samAcAra jANI rAjA khUba pastA ane duHkhI thayA. tApasa ene tyAM pAraNuM na karI zakyA tethI rAjAne apAra duHkha thayuM. te pitAne kamanasIba samajavA lAgyA. have tApasa kevI rIte pAraNuM karI zakaze? tethI bIje divase guNasena rAjA tApasanI kSamA mAgavA tapovanamAM gaye. tyAM Ajava kauDinya kulapatine maLe. kulapati samakSa pastA jAhera karyo ane te pitAne durjana mAnavA lAge, eTale kulapatie rAjAne udvigna na thavA jaNAvyuM ane kahyuM ke have pachI mA khamaNanuM pAraNuM e tApasa tAre tyAM AvIne karaze. tApasane te anAyAse vadhu tapane lAbha maLyo evuM AzvAsana ApavAmAM AvyuM. Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bIjuM pAraNuM paNa cUkyA agnizarmA te tyAga ane samatAnA Adarzane varele hate. te mAnate hatuM ke tyAgathI paraleka sudharaze. eNe pitAnA gurUjInA vacanane mAnya rAkhI mA khamaNa pUruM thatAM pharIthI rAjAne tyAM pAraNuM karavA javAnuM svIkAryuM. eTale rAjA khuza thaI vasaMtapura nagaramAM pAcho pharyo. bIjA pAraNe rAjAne jAsUsae khabara ApI ke mAnabhaMga nAmanA eka dumana rAjAe guNasenanI senA para rAtre chApa mAryo che. gussAthI rAtA pILA rAjAe tarata ja duzmanane pratikAra karavAnI AjJA karI, yuddha mATe taiyAra thaI rAjA khuda rathamAM senA sAthe laDavA nIkaLI paDyo. te vakhate durbhAgye agnizarmA tApasa bIjA pAraNu mATe mahelanA daravAje AvI pahoMce. ane thoDo samaya rokAye. ahIM yuddhanI taiyArI ane lazkaranI bhIDa jeI. vaLI, keIne satkAra mATe na jevAthI e te Avyo te pAchA tapovanamAM cAlI gaye. hAya, vidhinI vakratA! bIjI vakhate paNa pAraNuM na thaI zakyuM. tApasa pAcho pharyo che e samAcArathI udvigna banelA guNusena rAjAe yuddhamAM prayANa karavAne badale ratha tapovanamAM tApasane nimaMtraNa ApavA haMkAravA Adeza Apyo. tyAM tApasanAM darzana karI rAjAe pharIthI pAra mATe pitAnA mahelamAM padhAravAnI vinaMtI karI, paNa tApasane te pharIthI na javAne abhigraha hatuM. eTale rAjAne vile meM e na chUTake nirAza thaI pAchuM javuM paDayuM tApasa potAnI pratijJA (abhigraha) teDavA taiyAra na hatuM. paNa trIjA mAsakhamaNanuM pAraNuM rAjAne tyAM karavAnuM vacana ApI rAjAne zAMta pADyo. Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have yuddhamAM rAjAe pitAnA senApatine mokalI ApyuM ane teNe duzmanane parAsta karyo. trIjuM pAraNuM niSphaLa gayuM trIjA pAraNane divase ja guNasena rAjAne vadhAmaNI ApavAmAM AvI ke enI rANI vasaMtasenAe putrane janma Ape che. A samAcAra sAMbhaLI rAjA AnaMdavibhora thaye. rAjAe nagaramAM janmelsava UjavavAne Adeza karyo. kedIone mukti ApavAmAM AvI. mAgaNane dAna ApavAmAM AvyuM. gAna-tAna zarU thayAM. guNasena rAjA paNa AnaMdamAM masta thayo. A tarapha agnizamAM tApasane pAraNanuM muhUta hatuM eTale e rAjamahelamAM padhAryo. paNa sau koI rAjaputranA janmanA utsavamAM magna hatAM. eTale tApasa te pharIthI Avyo te tapovanamAM pAraNu vagara cAlI gaye. traNa traNa pAraNAM niSphaLa javAthI aniza tApasanI manebhAvanA kaluSita thaI. tenI samatA tUTI ane have te guNasena rAjA pratye dhuMdhavA, ene mananAM pariNAma bagaDyAM ane have ne Arta dhyAnamAM prakhe. enA manamAM kaSAya janme. pitAnA bacapaNamAM A guNasane ene pajavyo hate. e badhuM have yAda AvavA lAgyuM. ane have rAjAne vAMka dekhAvA lAgyo. atyAra sudhInI enI udAtta bhAvanA ogaLavA lAgI. e krodhathI dhamadhamavA lAgyA. enAmAMthI have paramArthatAne bhAva UDI gaye. enuM patana pUrepUruM thayuM. agnizama ke kamanasIba ke enA jIvanamAM paramArthanI bhAvanA damUla thaI na hatI. teNe mithyA mArga ja jhAlyo hate. Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tApase karela niyANuM have e guNasena rAjAne pitAno duzmana mAnavA lAgyA. ane tethI eNe ghera niyANuM bAMdhyuM. eNe saMkalpa karyo ke mArA karela tapanA phaLarUpe huM A rAjAne bhavobhava vadha karIza. rAjAnA vinAza mATe pharIthI mAro janma thajo evuM eNe ichyuM. Ama niyANuM karI eNe mA khamaNa dvArA sAdhela phaLa kSaNavAramAM gumAvyuM. pAraNuM na thavAthI e pitAnI bhUkha para vijaya prApta na karI zakyo. ane e kaSAyamAM DUbe. enI dharmazraddhA DagI gaI. enAmAM jAgela vaira bhAvanAe enA tapane bALI nAkhe. enuM zamukhI adhaHpatana thayuM. tapavananI eka zilA para besI e ArtadhyAnamAM paDyo. ane hAthamAM AveluM citAmaNi rana gumAvyuM. vera levAnA hetuthI have eNe mAvajajIva upavAsa trata dhAraNa karyuM. tApasa dvArA AzramanA kulapatine khabara paDI ke anizarmAnuM rAjAne tyAM pAraNuM thaI zakyuM nathI eTale emaNe agnizamane samatA rAkhI, gusso na karavAne upadeza ApyA. pAraNuM na thavAmAM paNa pUrvanAM koI karma javAbadAra hatAM ema jaNAvyuM. rAjakuLamAM putrajanmanA utsavane lIdhe pAraNuM mATe Avela tApasa agnizamane pAchuM javuM paDyuM te jANe rAjAne khUba pastA thaye. te pitAne doSita samajavA lAgyA. guNasena rAjA manamAM ne manamAM lajajA ane glAni anubhavavA lAgyA. tethI teNe pitAnA eka vizvAsu somadeva nAmanA purohitane tapovanamAM paristhiti jANavA mokalyA. tyAM purohita agnizamane zilA para besIne ArtadhyAna karate je. enA mukha para samatAne badale kene kaSAya chavAyeluM jovAmAM Avyo. purohite Tona! Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 kunehathI agnizarmAnuM rAjA pratyenuM dveSathI bharela valaNa jANI lIdhuM. ane praNAma karI pAcho pharyAM. rastAmAM naThThI UtaratI vakhate paNa A purAhite bIjA keI tApasanA mukhe agnizamAMmAM thayela vicitra ane pApI parivartana vize sAMbhaLyuM. eTale purahita agnizamAM vizenI badhI hakIkata guNusena rAjAne jaNAvI. A sAMbhaLI guNusenane pastAvA thayA ane tethI te kSamA yAcavA tapAvana tarapha UpaDyo. sAthe aMtaHpura tathA pradhAnAnA rasAle lIdhA hatA. kulapati A vakonDiya rAjAnuM Agamana jANI tene krodhI thayela agnizA~ pAse jatA rAkayo, eTale rAjA tapAvanamAMthI pAchA vaLye. rastAmAM kAI mAlatApase rAjAne agnizamAMmAM thayela viparIta parivartananI mAhitI ApI. AvA mA bhraSTa tApasa mATe anya tApasA paNa ciMtA sevatA hatA. mAlatApasanI vAta sAMbhaLI bhaviSyamAM kevaLI thanAra A samarAditya guNusenanA rUpe peAtAnA doSanI niMdA karavA lAgyA. vasatapurathI bIje ja divase guNusena rAjA patAnI kSitipratiSThita rAjadhAnImAM pAchA pharyAM. cAra mAsa pachI guNusena rAjAnuM rAjadhAnImAM Agamana thatAM leAkeAe zahera zaNagArI rAjAnuM apUrva svAgata karyuM. vijayasena gurunI padharAmaNI nagara pravezanA divase kSitipratiSThita nagaramAM vijayasena nAmanA eka AcAya pAtAnA vizALa parivAra sAthe AvI paheAMcyA che, e zrutakevalI hAvAthI jJAnanI garimAthI jhaLakatA hatA. emanA pUrNa yauvanayukta dehamAMthI jJAna prabhA UThatI eTale zAsana prabhAvanA paNa adbhuta thatI hatI. e rAjakumAra paNAmAM ja sayamI banyA hatA. vaLI, teeAe samasta dvAdazAMgInuM Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhyayana karyuM hatuM. paMcAcAranA pAlana karanAra hovAthI enI pratibhA sau koIne AkarSatI hatI. A vijayasenasUrijI azakadatta zeThanA udyAnamAM birAjyA. te gAMdhAra dezanA rAjAnA putra lakSmIsenanA putra hatA. temanA AgamananA samAcAra sAMbhaLI rAjA guNasenane AcAryane maLavAnI utkaMThA thaI. agnizarmA tApasane choDI rAjAe A AcAryanAM zaraNe javA nirNaya karyo. bIje divase gusena rAjA "azakavana'nA udyAnamAM AcAryanAM darzanAthe saparivAra UpaDyo. darzana karI rAjAe AnaMda anubhavyo. "dharmalAbha" sAMbhaLI rAjA pitAne kRtArtha thayela mAnavA lAge. AcArya bhagavaMte upadeza ApatAM rAjAne jaNAvyuM ke A saMsAra nivedathI bhareluM che. saMsAranA padArthonI mAyAmAM phasAvavA jevuM nathI. lakSamI maLe te rAjI thavAnuM nathI. e te vezyA jevI kyAre tajIne jaze e kaI jaNAtuM nathI. AyuSya paNa kSaNika hoya che. dharma sivAya anya badhuM nAzavaMta che. A saMsAranA cakamAMthI chUTavA mATe dharmanuM zaraNa svIkAravuM joIe. amUlA mAnavajanmamAM dharmadhyAna karavuM joIe. e mahAmUlA mAnavabhavane kAmagamAM veDaphI na devAya. mATe jIvanamAM tapa ane saMyama ArAdhavA joIe. mokSa ApaNuM lakSya hovuM joIe. guNane pUchayuM ke ApazrIne vairAgya kema thaye? vijayasena AcAryane AtmavRtAMta zrI vijayasenAcAye pitAne paricaya ApatAM guNasena rAjAne kahyuM ke "huM vijayasena nAme rAjakumAra hite. vibhAvasu nAme mAre eka paramamitra hatuM. keI bhayaMkara rogamAM te maraNa Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1ra pAme. AthI huM khUba duHkhI thaye. evAmAM cAra munio amArA nagaranI bahAra padhAryA eTale huM e munionA vaMdane gaye pachI emanI dezanA sAMbhaLI kRtArthatA anubhavI. cemAsAnA cAre mAsa meM emanI sevA zuzraSA karI. pariNAme mArAmAMthI mithyAtva dUra thayuM ane samyakatvane anurAgI bane. pachI comAsuM pUruM thatAM hu gaMdhAragirinI guphA pAse gayA. tyAM meM eka AzcaryakAraka ghaTanA joI. AkAzamAMthI deva UtaryA hatA. teo A mahAtmAonI-munionI stuti karatA hatA. he rAjana! e munio kevaLajJAnI banyA hatA. jAtimadane lIdhe mitra vibhAvane kUtarA tarIke janma emanI dezanA sAMbhaLatAM sAMbhaLatAM mArA manacakSu samakSa mAre svargastha thayela mitra vibhAvasu dekhAya. pachI meM munibhagavaMte pAsethI jANyuM ke mAre mitra marIne kUtarAnI nimAM janme che. te kUtarAne eka bebIe pitAnA gadheDAnI bAjumAM bAMdhe che, ane gadheDAnI lAtanA kAraNe e ribAyA kare che. tyArapachI te mahAtmAoe mAro pUrvabhava kahyo huM pUrvajanmamAM kasumasAra nAme zreSThiputra hatuM. mAre mitra vibhAvasu te vakhate zrIkAtA nAme mArI patnI rUpe jamyo hate. - have meM pilA kutarAne choDAvavA mANase mekalyA. kUtaro pAse AvyuM tyAre meM ene kIDA AdithI khadabadata, ane duHkhI thata che. A joI mArAmAM saMsAra pratye saMvega jAge. e kUtaro mane joIne pUchaDI halAvavA lAge hate. muni mahArAjAee mane jaNAvyuM ke mAre mitra vibhAvasu jAti ane kuLanA madane lIdhe kUtarArUpe janmya hate. Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAvasu mitrane pUrvabhava: ekavAra zaheramAM madotsava thaye. tyAre keTalAka bebIone vibhAvasu vagerenI bilakula najIka ujANI karatA joIne teNe potAnA brAhmaNakuLanA madamAM AvI chebIonI kadarthanA karI hatI, ane te debInA AgevAna puSyadattane jelamAM purAvyuM hatuM. utsava pUro thatAM lekee puSyadattane kedakhAnAmAMthI choDAvyA. A madane lIdhe mAro mitra vibhAvasu marIne kUtare thaye hate. mArA mitra vibhAvasunA AvA behAlathI mane saMsAra pratye vairAgye thayo. jAti mada ke bhayaMkara nIvaDe che! - vijayasena rAjakumAre gurU bhagavaMtane pUchayuM ke, bhagavaMta! mArA mitra vibhAvasune kUtarAnA janma pachI A kamano cheDo kevI rIte Avaze? vaLI e bhavya che ke abhaNya? e mokSe jaze ke nahi? eNe samyakAva meLavyuM che ke nahi? tyAre bhagavaMte pharamAvyuM ke, "have pachInA enA karmanuM pariNAma sAMbhaLa." vibhAvasu mitranA bhAvI janma A kUtarAnA bhava pachI A ja bebInA ghare gadheDInA garbhamAM gadheDA tarIke utpanna thaze. ati bhAra vahana karI rIbAIne marI jaze. pharI uSadatta bebIne tyAM caMDALanI strInI kukSimAM napuMsakapaNe utpanna thaze. siMhathI marAyele te ja caMDALanI kukSimAM strIpaNe utpanna thaze. tyAM sape DaMkha mAravAthI te marI jaze. pharI bebInI dAsInI kukSimAM napuMsakapaNe utpana thaze. te janmathI ja aMdha ane bahu ThIMgaNe hovAthI sarva lokothI parAbhava pAmaze. chevaTe agnidAhamAM bhasmIbhUta thaze ane te ja dAsInI kakSamAM strIpaNe utpanna thaze. paraMtu janmatAM ja paga na hovAthI vAMse ghasaDate cAlaze. eka vakhata Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mamatta hAthathI chUdAI marIne A ja bebInI putrIpaNe utpanna thaze. yuvAna thatAM daridra sAthe lagna thaze. prasUti samaye ja mahA vedanAthI maraNa pAmI potAnI mAtAnI kukSimAM putrapaNe utpanna thaze. bAlya vayamAM ja bebIne zatru te putrane gaLe meTI zilA bAMdhI jaLAzayamAM DubADaze. mada-abhimAnathI bAMdhelA karmane A rIte tAre mitra vipAka bhagavaze. A bhavya ane siddhigAmI , paNa haju samyakatva pAmyuM nathI. vacce meM pUchyuM ke jaLamAM DUbIne te kyAM utpanna thaze? ane kayAre samyakatva ane mukti pAmaze. bhagavaMte kahyuM H sAMbhaLa, jaLamAM maraNa pAmI te vAnavyaMtara devamAM utpanna thaze. te ja janmamAM AnaMda nAmanA tIrthakara pAse samyakatva pAmaze. te pachI cAre gatimAM saMkhyAtA bho paribhramaNa karaze. chevaTe A ja gaMdhAra dezane rAjA thaI amarateja nAmanA gaNivara pAse dIkSA laI kevaLajJAna pAmI mukti meLavaze A sAMbhaLI mane vairAgya utpanna thaye, mAtApitAnI rajA laI Indradatta nAme AcArya pAse meM dIkSA svIkArI che. vijayasena AcArye kahyuM ke, A mArA vairAgyanuM kAraNa che. guNasena rAjAne zrAvakadharmanI prApti gurU mahArAje pharamAvela vairAgyanuM kAraNa sAMbhaLatAM guNa sena rAjA kahe, "he bhagavaMta! huM dhanya chuM ke saMsArarUpa kedakhAnAmAMthI bahAra kADhanAra vacane mane sAMbhaLavA maLyAM. te have mAre je karavA gya hoya te pharamAve athavA mane aNuvrate Apa. gurU mahArAje tene vidhipUrvaka aNuvrate ApyAM. rAjAe vaMdana karI nagaramAM praveza karyo. pachI savAra-sAMja ubhayakAla gurU-darzana ane vANI zravaNa karatAM eka mAsa pasAra karyo. mAsa ka95 pUrNa thatAM vijayasena AcArye vihAra karyo. Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guNasena rAjAne vairAgya bhAvanA-dIkSA nirNaya te eka divase rAjA prAsAdanA gavAkSamAM hatA, tyAre eka mRtakane DiDima zabda saMbhaLAve. mRtyu pAmelA mANasane cAra mANase laI jatA hatA. sagAM-vahAlAMo AkraMda karatAM hatAM. A joI rAjAne ciMtA thaI ke ApaNe paNa chevaTe maravAnA ja chIe! teone ja dhanya che ke jeo ghara-kuTuMbavAsa cheDI sAdhupaNuM svIkAre che. huM paNa have kalpavRkSa sarakhA vijayasena AcArya pAse mahApurUSoe svIkArela enI dIkSA laIza. e vicArI teNe maMtrIone belAvI pitAne abhiprAya jaNAvyuM. jina vacanane sAra pAmelA hovAthI maMtrIoe kahyuM, he deva ! "saLagelI AgamAM cAre bAjuthI gherAyelAne bahAra nIkaLatAM keNa roke! A saMsAra duHkharUpa agnithI saLagI rahela che. tethI Ape karela nizcaya ane mAnya che. ame ApanA maraNane rokavA samartha nathI. te sAMbhaLI rAjAe gheSaNa pUrvaka dAna devarAvyuM, jina maMdiramAM aSTAhnikA mahotsava karAvyA, candrasena nAmanA putrane rAjya ApyuM. bhAvathI dIkSA aMgIkAra karI, savAre nIkaLI vijayasena AcArya pAse jaI dIkSA laIza ema vicArI AkhI rAtrimAM kAusagnamAM rahyA. agnizama-deve karela upasarga-aMtima ArAdhanA agnizarmA tApasa karela niyANuthI kALa pAmI vivukumAra devalokamAM palyopamanA AyuSyavALe deva thaye. upaga mUkatAM pUrva bhava jANyA ane guNasena upara kapAyamAna thaye. krodhathI te deve nArakInA agni sarakhI bhaDabhaDa karatI javALAo jevI ati bhayaMkara tapelI dhULanI vRSTi vikuvI. te agni vRSTithI dAjhavA chatAM mahArAjAe anAkulapaNe dharma viSe bhAvita Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manathI ciMtavyuM ke saMsAramAM jIvane duHkha sulabha che. paraMtu sAcA dharmanI prApti durlabha che. huM dhanya chuM ke lAkhe bhave durlabha dharma-ratna meM meLavyuM che. A mATe janma saphaLa che, paraMtu te anizarmAne pAraNuM na thavAthI krodha utpanna thaye te mArA hRdayamAM khaTake che. atyAre huM sarva jIvone ane khAsa karIne agnizamane khamAvuM chuM. AvA zubha bhAvanAvALA guNasenane te deve mArI nAMkhe. dharmadhyAnathI te rAjA saudharma devalokamAM eka sAgaropamanA AyuSyavALo vaimAnika deva thaye. devotpatti jema AkAzamAM kSaNavAramAM vIjaLI, IndradhanuSya vagere utpanna thAya che, tema devonI utpatti nirmaLa evA deva-zasyAmAM aMtamuharta mAtra kALamAM divya-vaikiya zarIrapaNe taiyAra thAya che. te samaye devAMganAo manahara gIta gAya che. navIna utpanna thanAra deva pAMce IndriyanA mahara bhegane anubhavate ekadama UbhuM thAya che. devAMganAo "jaya jaya naMdA" zabda uccAre che. te deva zAzvatI jina-pratimAonI pUjA kare che. ane muhUrta mAtra pustaka ratna vAMce che. pachI devAMganAo sAthe deva-bhavane jue che te kevA che? marakata maNinI ane saphaTika ratanavALI bhiMta yukta vaiDUrya rananA thAMbhalA upara seMkaDe pUtaLIo racela che. devachaMdakamAM seMkaDo palaMgathI yukta, cInAMzuka tathA motInI serethI suzobhita, ratnamaya bhUmivALA evA te deva bhavanamAM guNasena rAjAne jIva cadrAnana nAmanA vimAnamAM devAMganAo sAthe eka sAgaropama varSa sudhI divya bhego bhagavate rahyo yAkinI mahattarAnA sUnu bhava virahaka A. zrI haribhadrasUrie racela samarAditya-kathAne prathama bhava saMpUrNa F Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 lA bhavamAM : agnizamAM tApasa vidyutakumAra deva thaI guNasena rAjA upara dhagadhagatI retI varasAve che. ( pRSTha-15 ) Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bIje bhava siMhakumAra ane AnaMda pitA-putra) . Aja jabudvIpanA pazcima videhamAM jayapura nagaramAM purUSadatta nAme rAjA hatA. tene zrIkAMtA nAme rANI hatI. guNusena rAjAne jIva devaloka je cadrAna vimAnane adhipati hatA, te AyuSya pUrNa karI zrIkAMtA rANInA garbhamAM utpanna thaye. te ja rAtrie teNe svapnamAM siMhane potAnA udaramAM praveza karatA je. ucca garbhanA prabhAvathI rANIne sarva jIvane abhayadAna ApavAne, muni bhagavaMtene dAna ApavAne, sarva jinamaMdiromAM pUjA karavAne dehale thaye. rANIe prazasta muhUte putrane janma ApyuM. svapnamAM siMha jevAthI bALakanuM nAma sitakumAra pADyuM. kumAra keme karI yauvana vaya pAmyA. siMhakumAranAM lagna vasaMta Rtu purabahAramAM hatI. te vakhate kaI eka DizI kanyA udyAnamAM pharavA gaI. te ja vakhate tyAM siMhakumAra paNa pharavA gaye. baMnene paraspara daSTimeLApa thatAM baMne ekabIjA pratye AkarSAyAM. pelI kanyAnuM nAma kusumAvalI hatuM. te sihakumAranA mAmAnI putrI hatI. e sihakumAra ane kusumAvalInA milana pachI kusumAvalI premAtura banI. pachI kusumAvalInA pitA rAjA kAmapAle pelA siMhakumArane pitAnA udyAnamAM AmaMtraNa ApyuM. tyAM kusumAvalIe sitakumAra para eka citra derIne mokalyuM. siMhakumAre kusumAvalInuM premadAna svIkAryuM. vivAha mahesava vItyA pachI viSayasukha bhogavatAM teonAM aneka lAkha varSo pasAra thayAM. ekadA siMhakamAra azvakrIDA karavA nIkaLyo hate. tyAM nAgadevanA udhAnamAM dhamazeSa nAme AcAryane joyA. temane dekhI temanA pratye ghaNe ja Adara pragaTa. temanI samIpamAM Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 jaI vaMdana karI bhaktipUrvaka pAse beThe ane pUchayuM, he "bhagavaMta! Apa samagra guNa saMpattinA svAmI hovA chatAM Apane Ave vairAgya thavAnuM zuM nimitta maLyuM jethI Ape kavakhate zramaNapaNuM svIkAryuM ?" bhagavaMte kahyuM, "zuM mRtyu game te samaye nathI AvatuM? vaLI, chellI avasthAmAM dharmanuM sevana karavuM yogya gaNatA he te vaheluM sevana karavuM zuM agya che? vaLI saMsAra e ja vairAgyanuM kAraNa che, chatAM vizeSathI avadhijJAnInuM caritra e mane vairAgyanuM kAraNa banyuM che." rAjAe pUchayuM, "avadhijJAnI muninuM caritra kevuM hatuM ?" avadhijJAnI amaragupta muninuM caritra - Aja vijyamAM rAjapura nAme nagaramAM avadhijJAnI amaragupta nAme AcArya padhAryA. te nagaramAM rAjA arimadana temaja nagara ke temanI pAse vaMdana karI beThA. rAjAe kahyuM ke, Apa avadhijJAnathI sakaLa padArtho jANI zake che, te kRpA karI ApanuM caritra saMbhaLAve. bhagavaMte kahyuM, sAMbhaLo - caMpAvAsa nagaramAM sudhanu nAme gRhapati ane tenI dhanazrI nAmanI patnI rahetAM hatAM. temane senA nAme putrI hatI. ane tenA rudradeva nAme sArthavAhanA putra sAthe lagna thayAM hatAM. ekavAra te nagaramAM bAlacaMdrA nAme sAdhvI vihAra karatAM karatAM AvI pahoMcyAM. tenI pAse semAe dharmazravaNa karyuM. te semA te ja avadhijJAnI amaraguma muni. paNa samAne pati rudradeva durAcArI hatuM. tene pitAnI patnInI dharmaparAyaNatA pratye sUga caDI. ane nAgadeva sAthe vAhanI putrI joDe paraNavA vicAra karyo. paNa paraNu na zako. eTale te samAne mArI nAkhavA mAgatA hatA. ane ghaDAmAM sApa pUrI samAne temAMthI puSpamALA kADhavA jaNAvyuM. samAne Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 19 sarpadaMza thaye ane te marI gaI. dharmapriya somA marIne lIlAvataMsaka nAmanA vimAnamAM 'devatA rUpe janmI. somAnA maraNa pachI rudradeva te nAgadeva sArthavAhanI putrI nAgazrIne paraNya. pachI vilAsasukhabhegavI te marIne nArakImAM pidA thaye ane samAne jIva susumAra parvatamAM gajendra rUpe avataryo, pele rudradeva narakamAMthI nIkaLI te ja parvatamAM popaTa tarIke pedA thaye. pUrva bhavanA karmodayathI gajendrane mAravA mATe pipaTe parvatamAM bhagupAta karavAthI devatA thavAya ema saMbhaLAvyuM ane te sAMbhaLI gaje AtmahatyA karI ane te akAma nirjarAne lIdhe vyaMtara devatA tarIke utpanna thaye ane pele pipaTa marIne nArakImAM gaye. pachI hAthI paMcakadeva nAme eka sArthavAhanA putra rUpe janmyA. ane pele pipaTa nArakamAMthI nIkaLI rAjapurohita somazarmAne tyAM yajJadeva nAma putra rUpe pedA thaye. A yajJadeva cakadeva jeDe kapaTapUrNa maitrI AcaravA lAge. eka divasa yajhadeva caMdana sArthavAhanuM dravya harI lAvyo ane te cakradevane sAcavavA ApyuM. caMdane pitAnA dravya cirAvAnI rajA samakSa phariyAda karI. te daramiyAna yajJadeve rAjAne jaNAvyuM ke cakadevane tyAM cerInuM dhana che. tethI cakadevane pakaDavAmAM AvyA ane hadapAra karavAmAM Avye. eTale teNe nagara bahAra ApaghAta karavA mAMDe. tethI nagaradevI rAjAnI mAtAmAM dAkhala thaI ane kharI hakIkatanI jANa karAvI. eTale rAjAe yajJadevane pakaDI maMgAvyo ane ApaghAta karatA cakadevane aTakAvyuM. chatAM cakadeve rAjA samakSa vinaMtI karI cadevane te AkarI sajAmAMthI bacAvyo ane cakadeve saMsAra tyAgane nizcaya karyo. Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A vakhate nagaramAM agnibhUti nAme eka munIzvara padhAryA. te muni pAse dIkSA laI cakadeva brahmakamAM devatA rUpe pedA thaye ane yajJadatta zvAna tarIke avataryo. tyAra pachI cakadeva eka sArthavAhanA caMdrasAra nAmanA putra rUpe janme. ane yajJadeva eka dAsIne tyAM anahaka nAme putra thaye. caMdrasAranA vivAha caMdrakAMtAnI sAthe thayA. have ekavAra vijayavardhana nAmanA sUri padhAryA. tenI pAse caMdrasAre zrAvaka dharma svIkAryo. nagarane rAjA bahAra gaye hatuM tyAre vidhyaketu nAmanA pallIpatie nagarane nAza karyo. caMdrakAMtAne bhIla leke harI gayA hatA. tene choDAvavA caMdrasAra anahaka sAthe paisA laIne UpaDyo. rastAmAM anahake caMdrasArane kUvAmAM pheMkI dIdho. kUvAmAM teNe pitAnI strI caMdrakAMtAne joI. tyAra pachI naMdivardhana sArthavAhe A jeDAne kUvAmAMthI bahAra kADhyuM. sArthavAha sAthe cAlatI vakhate tenA jovAmAM pilA dagAra anahakanuM mUDaduM paDeluM joyuM. siMhe tene mArI nAkhele hate. tyAra pachI caMdrasAra ratnapura nagaramAM gaye. te vakhate ratnapura nagaramAM vijayavardhana nAme muni AvI caDyA. temanI pAse caMdrasAre dIkSA lIdhI. kALadharma pAmI caMdrasAra mahAmuka vimAnamAM 8devatA tarIke janme. marele anahaka nArakanA jIva thaye. pachI caMdrasAra devane jIva rathavIrapuramAM naMdivardhanane tyAM anaMgadeva nAme putra rUpe janme. pele anahaka narakamAMthI nIkaLI siMha thaye. pachI marIne te te ja nagaramAM dhanadeva nAme putra rUpe eka sArthavAhane tyAM peidA thaye. pachI te dhanadeva sAthe mitratA thavAthI anaMgadeva sAthe ratanadvIpamAM kamAvA gaye. tyAM khUba rana kamAye. ane tenI Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 21 pAsethI badhuM dravya haravA dhanadeve svastI nagarImAM viSamaya lADu taiyAra karyA, paNa kamanasIbe e lADu pitAnA bhAgamAM AvyuM ane te khAIne dhanadeva pite ja maraNa pAme. - have A nagaramAM devasena nAme eka muni AvyA hatA. tenI pAse anaMgadeve dIkSA lIdhI. ane kALadharma pAmI prANuta nAmanA 1devalokamAM jamyA. pele anahakano jIva sApa tarIke pedA thaye. anaMgadeva pachIthI hastinApuramAM vIradeva nAmanA putra tarIke eka gRhasthane tyAM janme. anahakane jIva paNa te ja nagaramAM droNaka nAme putra rUpe pedA tha. baMne jaNAe kalAcArya pAse rahI vidyAbhyAsa karyo. baMne mitra thayA. paNa vIradeve mAnabhaMga nAmanA gurU pAse bhAvathI zrAvaka dharma aMgIkAra karyo. ane droNake kapaTathI dharma svIkAryo pachI vIradevanuM dhana paDAvavA pelA droNake eka mahelamAM paDI jAya te jharUkhe racAvyuM. mahelamAM bhejana karyA pachI bramathI droNaka banAvaTI jharUkhAmAM javAthI paDIne marI gaye. vIradeve vairAgya AvatAM dIkSA lIdhI. ane te marIne deva thaye ane droNaka nArakImAM gaye. pachI dIkSita thayela vIradevane janma caMpAvAsa nagaramAM pUrNabhadra nAme zrAvaka putra rUpe thayo ane te pAchaLathI 13 amaragupta nAme oLakhAvA lAgyA. pele droNaka svayaMbhUramaNa sAgaramAM matsya tarIke avataryo ane pachI te dhumaprabhA narakamAM gaye. tyAra pachI te aneka janma karI te ja nagaramAM naMdayattI nAme putrInA rUpe janme. te naMdayatI sAthe amaraguptanAM lagna thayAM. naMdantI kapaTI strI hatI eTale teNe pitAnA pati amaraguptane viSa ApavAne vicAra karyo. gharamAM viSa saMtADatI hatI tyAre tenuM sarpadaMzathI mRtyu thayuM. strInA maraNathI vairAgya pAmela amara Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 gupta mahAvrata dhAraNa karyA ane tenI strI naMdantI marIne nArakI thaI. upara mujaba dharmava AcArya avadhijJAnI amaragupta muninuM caritra pitAnA vairAgyanuM kAraNa batAvyuM. te sAMbhaLI siMhakumAra vadhu dhArmikavRttivALa thaI pitAnA mahelamAM gaye. tenAmAM vairAgya vadhavA lAge. siMhakumAranA pitA purUSadatta amitateja gurU pAse pitAnI strI sahita dIkSA laI rAjya siMhakumArane soMpI nIkaLyAM. patine vairAgya manavALe jaI tenI patnI kusumAvIe paNa zrAvaka dharma svIkAryo. madhubindunuM dRSTAMta sihakamArane gurUjIe eka daSTAMta kahI saMbhaLAvyuM. temAM keI eka duHkhI musAphara aTavImAM bhUla paDI thAkI gayA hate. te vakhate garjanA karate eka hAthI tenI samakSa AvyuM. hAthInI pAchaLa kaI rAkSasI hAthamAM talavAra laIne AvatI jaNAI eTale bhayabhIta thayela eka vaDa para caDI gaye. ane vaDanI laTakatI vaDavAI pakaDI addhara laTakI rahyo. vaDanI nIce kUvAmAM cAra sApa hatA ane eka ajagara. je DALIne laTakIne e rahyo hate te DALIne be uMdare kApI rahyA hatA. hAthIe DALI halAvI tethI DALImAMnA madhapUDAmAMthI madha nIce TapakaryuM. madhamAkhIo tene karaDatI hatI. chatAM mukhamAM paDatAM madhanAM TIpAM cATavAmAM musAphara tallIna hate. madhubiMdunuM A dRSTAMta saMsAranI asAratA vyakta kare che! mATe dharmanuM rakSaNa levuM joIe. tene upanaya A prakAre che - Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dRSTAMtane upanaya :- du:khI musAphara te ApaNe pitAne ja jIva. aTavImAM bhUla paDe te saMsAranI cAra gati, hAthI pAchaLa Avyo te mRtyu samajavuM. rAkSasI te vRddhAvasthA jANavI. UMcuM vaDanuM jhADa te mokSa jyAM maraNarUpa hAthIne bilakula bhaya nathI. kU te manuSya gati. sarpe te cAra kaSAyo. je vaDavAIe laTakI rahyo che, te jIvanuM jIvatara, jene be uMdare kApI rahyA che, te suda ane vada pakSa niraMtara jIvanuM AyuSya ghaTADI rahyA che. je madhamAkhe karaDe che, te vividha prakAranI vyAdhio. je ajagara che, te naraka. madhubiMdu samAna tuccha bhoge. AvAM saMkaTamAM paDele karyo DAhyo purUSa te bhegavavA taiyAra thAya! kusumAvalIne svapna ane putra janma have agnizarmA tApasane jIva vidyutakumAra devakamAMthI cyavI saMsAramAM rakhaDI pUrva karmanI vAsanAnA deSathI kusumAvalInI kukSimAM AvyuM ane rANIne eka kharAba svapna AvyuM. tenA peTamAM eka sApe praveza karyo. te sApe tenA pati siMhakumArane siMhAsana parathI pADI nAkhe. tene citA thaI ke mArA udaramAM rahela garbha koI aniSTa karaze. kusumAvalI rANIne dehala jAge ke "mArA patinAM AMtaraDAM khAuM." A dehale azubha che tethI rANIe garbhapAta karAvavA prayatna karyo paNa nikAcita karmanA doSathI garbha paDaye nahi. rAjAne khabara paDatAM te dehale pUro karavA maMtrI matisAgaranI salAha lIdhI. maMtrIe rAjAnA peTa upara kRtrima AMtaraDAM goThavI te rANIne ApyAM. rANIe prasUti thaye putrane kaI ekAMta sthAne mUkI devA jaNAvyuM. dAsI laI jatI hatI, eTale rAjAe pUchayuM ke A Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zuM che? gabharAyelI dAsIe kahyuM ke, he deva! kaMI nathI. eTalAmAM bALake rUdana karyuM. rAjAe dhAyamAna thaI dAsIne Thapake Ave. ane putrane grahaNa karyo ane bIjI dhAvamAtAne soMpI guptapaNe putra janmanI vadhAmaNI karAvI. putranuM nAma AnaMda pADayuM. mATe thaye eTale kalAbhyAsa karAvyo. ane yuvAna thaye yuvarAjapade sthApe. ekavAra damati nAmane sAmaMta rAjA yuddha mATe AvyuM. siMhakumAra jAte yuddha karavA nIkaLyA. durmati rAjA zaraNe AvyuM. eTale tene dayA lAvI cheDI mUkyuM. paNa duSTa Ana da. kumAre durmati sAthe maLI jaI pitAnA pitAnuM kAsaLa kADhavAne manasUbe karyo. vairAgya utpAdaka vicitra prasaMga ekadA rAjAe "ahe kaSTama ahe kaSTam' ema latAM eka lokonA ToLAMne joyuM. temAM meTI kAyAvALA eka moTA ajagarane kurara nAmanA bhayaMkara jAnavarane pakaDate je. e kurara nAmanuM bhayaMkara prANuM eka vRddha sa5ne pakaDe che. e sarSe bhayathI cIsa pADatA deDakAne pakaDa che. ajJAnIone AnaMda ApanAra, sajajanene vairAgya karAvanAra, AvA masyagalAgala' nyAyavALA A prasaMgane dekhI rAja kheda pAmI vicAre che ke AmAM koIne bacAvavAne upAya rahyo nathI. ajagara lagabhaga phararane gaLI gaye che. kurara sapane ane sarpa deDakAne kaMThe prANa hovA chatAM A sarve ekabIjAne choDatA nathI. UlaTA teo gaLI javA vadhAre vadhAre prayatna kare che. keIne choDAvIe te paNa have teo jIvavAnAM nathI. ekadA madhyarAtrie jAgele rAjA vicAravA lAge. A jagatamAM IndriyanA viSaye jhera jevA che. aMte A viSaye Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2jA bhavamAM : AnaMdakumAra potAnA pitA sihakumArane khagathI mastakamAM prahAra kare che. ( pRSTha-28 ) Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 nizce duHkha ApanAra che. chatAM kSaNika sukha khAtara manuSya pApanuM sevana kare che. duHkha e pApanuM phaLa che. dhama e pApanA nAza karanAra che. deDakAM jevA nikhaLa leAkeAne sarpa jevA sakhaLa leAkeA trAsa Ape che. te ja sabaLa leAkeAne kura jevA ethI adhika baLavALA herAna kare che. kurara paNa bicAre parAdhIna che. kurara karatAM paNa vadhu maLavAna ajagara paNa mRtyune AdhIna che. AvA jagatamAM duHkhAnA bIja rUpa A rAjyanuM mane zuM prayAjana ? AnaMdakumAranA rAjyAbhiSekanI taiyArI siMharAjAe ma`trI maMDaLane peAtAnA dIkSAnA abhiprAya jaNAvyeA. jina vacanathI bhAvita manavALA maMtrI maMDaLe rAjAnA abhiprAyane mAnya karyAM. rAjAe jayetiSIone khelAvI AnaM kumAranA rAjyAbhiSeka-divasa pUchyA. teoe pAMcame divasa jaNAvye. abhiSeka mATe mAMgalika padArthA taiyAra karAvyA. rAjAe ciMtavyuM ke kumAranA abhiSeka karyAM pachI dhaghASa gurU pAse dIkSA levA mATe jaIza. ema vicAra karatA rAjA abhiSeka divasanI rAha jotA hatA. abhimAnI putre pitAne kedI banAvyA pUrva karmanA doSathI AnaMdakumAre rAjA duti sAthe maLI eka ceAjanA ghaDI ke mahArAjAne mArI nAkhavA. * e mane rAjya Ape ane huM rAjya lau'evA rAjayathI sayuM. te samaye rAjAe kA` prasaMge kumArane belAbyA. paNa paNa te AvavA IcchatA na hatA. eTale dvArapAlane sAthe laI rAjA pAte kumAranA bhavane gayA. kumAre vicAryu ke, A karatAM bIjo sArA samaya kAM maLaze ! ema vicArI pUveranA doSathI * Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekadama haNe haNe" ema kahI taravAra ugAmIne pratihArane ThAra karyo ane ati vizvAsu rAjAne paNa gADha prahAra karI maraNatala karI nAkhyo. rAjasainya kumAranI cAre bAju pharI vaLyuM. rAjAe pitAnA zarIranA segaMda ApavApUrvaka sainyane aTakAvI kahyuM ke, have mane marI gayele ja jANa, have kumArane mAraze nahi, ene rAjyAbhiSeka kare, havethI e ja tamAre rAjA che. kumAre durmatine AjJA karI ke, "A rAjAne sajjaDa baMdhanathI bAMdha" tyAra pachI "jevI kumAranI AjJA" ema kahI durmatie vizvAsu pAse rAjAne baMdIvAna karI kedakhAnAmAM laI gayA. kumAre rAjya-lagAma hAthamAM lIdhI. kedakhAnuM kevuM che ! jemAM viSTA ane gaTara jevI durgadha UchaLI rahela che. bhIMtanI pilANamAM sApa che. jyAM mAkhIo baNabaNa karI rahI che. daramAMthI uMdare Ava-jAva kare che, chAparAmAM sApanI kAMcaLIo laTakI rahI che. jyAM koLiyAoe jALanA caMdaravA banAvyA che. sImaMtaka nArakanA jevA mRtyunI bhUmi jevA ane yamarAjAnA kSetra jevA moTA kedakhAnAmAM rAjAne pUrI dIdhA. kusumAvalI rANInI dIkSA pitAnA patine kedakhAnAmAM laI javAnA samAcAra sAMbhaLI kusumAvalI bhayaMkara AkraMda karatI metI jevaDAM AMsu pADatI jorathI chATI kUTe che. rAjAnI avasthA dekhavA lAyaka nathI chatAM | kusumAvalI vagere aMtaHpura kedakhAne pahoMcyAM, tyAM lekhaMDanI beDImAM jakaDelA rAjAne jotAM ja rANee vadhAre AnaMda karavA mAMDayuM. rAjAe rakSaka pAse kaI rIte te baMdha Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karAvyuM ane samajAvyuM ke A kaleza karAvanAra zeka karavAthI zuM lAbha? pUrve karelAM karmanA vipAke aTakAvI zakAtA nathI. rAganA vilAsane aMte te duHkhada hoya che, AvuM samajyA pachI rUdana karavuM yogya nathI. tame jina vacana prApta karyuM che, mATe tenI ArAdhanA karo, te sivAya duHkha kSaya karavAno bIjo upAya nathI. "e vAta barAbara che temAM leza paNa zaMkA nathI" e nakkI karI rAjAnI AjJA meLavI jIvitathI nirapekSa banI kusumAvalIe gaMdharvadattA nAmanI vidyAdhara sAdhvI pAse dIkSA lIdhI. siMhakumArano AhAra tyAga-putrane kopa siMhakumArane jelamAM haMmezA vividha kadanA thAya che. chatAM samabhAve te bhagave che. eka dina rAjAe vicAryuM ke have jIvita TUMku che, te huM avasarane have anazana karUM. ema mana sAthe nakkI karI AhAra na levAnI pratijJA karI. paheregIroe e vAta AnaMdakumArane jaNAvI. eTale te ekadama ke pAyamAna thaI pitAnA vizvAsu mANasane siMhakumArane bhajana karavA samajAvavA mokalyA. e sevake samajAvyuM ke bhejana nahi karaze te kumAra tarata tamane mArI nAkhaze. siMharAjAnI aMtima sAdhanA * eTalAmAM te koya karate AnaMdakumAra tyAM AvyuM. ane kahe che ke AhAra nahi karaze te hamaNAM ja mastaka chedI nAkhIza. - siMhakumAra kahe, jIva dareka samaye samaye AvIcI maraNa vaDe marI ja rahyo che. paraloka prayANa karanAra sAthenI dareka samaye samaye AyuSya kSINa thAya che, te AvIcI maraNa kahevAya che. Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jema keI AgaLa jAya temAM ahIM bhayanuM kAraNa zuM che? jIvita anitya che, maraNa avazya thavAnuM ja che. haraNiyA rUpa jIvane vadha karate mRtyarUpI zikArI AvI rahyo che, jene pratikAra kaI ja karI zakatuM nathI. emAM keInI oLakhANapichANa ke lAgavaga cAlatI ja nathI. jina vacanAmRta sarakhuM rasAyaNa mane maLyuM che, jethI huM maraNathI bIte nathI. dhIra purUSanuM samAdhi maraNa paMDita-maraNa kahevAya che ane te utsavabhUta bane che. yamarAjA sAthe yuddha karI zakAtuM nathI, tenAthI palAyana karI zakAtuM nathI. tenAthI koI chUTI zakatuM nathI. taiyAra thayelA anAjane kheDUta jema laNe che, tema yama rUpa kheDUta janmelA sarva jIne laNI nAkhe che. devakamAM paNa mRtyu te che ja, te pachI vyAdhi-jarA-ga-zekathI bharapUra evA manuSya lekamAM jIva je jIvI rahyo che, te te mRtyune pramAda che. mATe he vatsa! tuM marelAne mArIne kuLane kalaMka na lagADa. A sAMbhaLI kumAra "haju paNa A kevuM bole che." ema bolatAM khagathI potAnA pitAnA mastakamAM prahAra karyo. "name jiNANuM' belI nirmaLa cittavALA pitA siddharAjA maraNa pAmyA. marIne te rAjA sanatakumAra nAmanA trIjA devalekamAM lIlArAma nAmanA vimAnamAM pAMca sAgaropamanA AyuSyavALA deva thayA. jyAre putra AnaMdakumAra pitRghAtI pApa karI ratnaprabhA nAmanI pahelI nAraka-pRthvImAM utkRSTa AyuSyavALe mahAra nArakI thaye. yAkinI mahattarAnA dharmaputra bhava-virahAka AcAryazrI haribhadrasUri - viracita samarAditya - kathAne bIje bhava saMpUrNa thaye. Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 29 zikhikumAra ane jAlinI putra ane mAtAne trIjo bhava Aja'buDhDhIpanA pazcima videhamAM kosAMbI nagara che. tyAM ajitasena rAjAnA indrazAM nAme matrI che, tenI zubhakarA nAmanI patnInI kukSImAM AnaMdanA jIva narakamAMthI tiryaMca gatimAM rakhaDI jAlinI nAme putrI thaI. te ja rAjAnA maMtrI buddhisAgara matrInA putra brahmadattanI sAthe jAlinInuM lagna thayuM. sihakumAranA jIva devalAkamAMthI cyavI karmAMnA prabhAvathI jAlinInA putra tarIke utpanna thayA. svapnamAM senAnA kaLaza mukhamAM praveza karatA joyA ane te bahAra nIkaLI bhAMgI gayA evuM svapna joyu. pUrva janmanA vairanA kAraNe jAlinIne garbhapAta karAvavAnI IcchA thaI paraMtu nikAcita karmoMnA ceAge te garbha mAM nahi. brahmadattane khabara paDatAM badhujIvA nAmanI tenI sakhIne sUcanA karI ke bALakanI kALajI rAkhavI. gabha puNyazALI hovAthI uttama dahalA-manArathI thayA ke 'huM sa` jIvAne abhayadAna Apu, jInamadirAmAM pUjA karAvu, tapasvIonI bhakti karU, zAstra zravaNu karU ane kedIone DAvu' patie te badhA dohalA pUrNa karAvyA. garbhasamaya pUro thatAM bALakane janma ApyA. khALakane mArI nAkhavAnI mAtAne buddhi jAgI. brahmadattane sakhIe jaNAvyuM tethI brahmavrutta bALakane ceAgya jagyAe mokhasta karAvyA ane zikhikumAra nAma rAkhI kaLAomAM pravINa banAvyo, jAlinIne mRta bALaka avataryAM che tevI jAherAta karI. peAtAnI mAtAe garbha paDAvavA prayatna karela, te vAta Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zikhikumArane jANa thatAM tene vairAgya thaye. saMsAra asAra lAge. putrane bIje sthAne ucheryo e vAtanI mAtAne khabara paDatAM kodha karI patine kahyuM ke, "jyAM sudhI putrane tyAga nahi karo tyAM sudhI mAre annapANune tyAga che. kumArane A vAtanI jANa thatAM mArI ja A pApa-pariNati che tema mAnyuM. pitAjI duHkhI thAya che, mATe mAre ahIM rahevuM yegya nathI. ema vicArI keIne kahyA vinA zikhikumAra ekale nagaramAMthI bahAra nIkaLI gayA. vijayasiMha AcAryane samAgama azoka nAmanA udyAnamAM zikhikumAre vijayasiMha nAmanA AcAryane dekhyA. temanA upara prIti utpanna thaI. pAse jaI vinayapUrvaka praNAma karyA. gurUe dharmalAbha Ape. gurUne pUchyuM ke Apa sarvAge suMdara dekhAva che, te anusAre Apane vaibhava paNa vizALa ho joIe. tema chatAM nirapekSa banI niHsaMgatA kema dhAraNa karI che? Apane virAgya thavAnuM zuM nimitta banyuM? gurUe kahyuM, sAMbhaLa :-"lehI-mAMsa majA-asthi ane viSThAthI bharelA A zarIramAM suMdarapaNuM zuM che! kaleza= kaMkAsa, ane chevaTe durgatinuM phaLa ApanAra A vaibhavamAM mamatA zI! svapna jevA samAgamamAM Asakti zI! regathI gherAyelo jIva ekale ja herAna thAya che, ke kuTuMbIo du:kha vaheMcI letA nathI. jIva paralokamAM eka ja jAya che tene koI rokI zakatuM nathI. saMsAramAM vairI hoya te pitA thAya che, putra vairI thAya che, AvA vicitra saMsAramAM bharaso zuM rAkhave? chatAM mane vairAgyanuM nimitta mayuM che te tuM sAMbhaLa: Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 31 ajitavIrya tIrthakaranAM darzana lakSamInilaya nAmanA nagaramAM sAgaradatta nAme zeThane huM putra hatuM. ekavAra pharavA jatAM nALiyerInuM vRkSa joyuM. tenA mULa ati UMDA hatAM. te dekhI mane thayuM ke ahIM keI kAraNa hovuM joIe.. . eTalAmAM sugaMdhI pavana phUMkAvA lAge. puSpa khIlI UDyAM. pakSIo harSita thayAM, pazuvarga jAti-vera bhUlI gaye AgaLa jatAM dhamacaka joyuM. aSTaprAtihArya sahita bhAmaMDaLathI yukta zrI ajitavIya tIthakaranAM darzana thayAM. devAe samavasaraNa banAvyuM. prabhue siMhAsane besI dharmadezanA ApI. keTalAke cAritra, dezaviti ane samyakatva svIkAryuM. meM prabhune nALiyerInAM vRkSa saMbaMdhI prazna karyo. bhagavaMte pharamAvyuM ke te vRkSanI nIce bhUmimAM te ane nALiyerInA cha sAta lAkha soniyA dAcyAM che, ene upaga tArA hAthe dharmamAM thavAne che. sAMbhaLa- nALiyerInA jIva ane tArA pUrva bhavo pahelAM bhavamAM tame guNacandra ane bAlacaMdra nAme be bhAIo hatA. tame baMnee ahIM 7 lAkha sonaiyA dATyAM lebhathI guNacakre vicAryuM ke Ane mArI nAMkhuM te huM badhA dhanane mAlika thAuM! teNe bhojanamAM jhera ApyuM. marIne tuM vyaMtaradeva thaye. te sarpadaMzathI raudra dhyAnathI mArIne nArakamAM nAraka tha. tuM zeThane tyAM devadatta nAme putra thaye. nArakIne jIva marIne rasapa thaye. sarSe tane DaMkha dIdhe. mANasoe sarpane mArI nAkhe, te marIne siMha thaye. Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tuM Ideva nAmane zreSThi putra thaye tuM nidhAna pAse AvyuM. sihe tane je. siMhe tArI upara tarApa mArI phADI nAkhe. te siMhane talavArathI ghA karyo. tyArabAda navA bhavamAM tame baMne joDiyA bhAI thayA. tAruM nAma kAlasena ane bIjAnuM nAma "caDasena pAyuM. tame baMne A sthaLa upara AvyA. pUrva bhavanA saMskArathI tyAM khodatAM nidhAna dekhyuM. caMDasene dravyanA lebhathI tane tyAM ja mArI nAkhe. te marIne trIjI nArakamAM gaye. tuM paNa e dravyanA bhogavaTA vinA marIne nArakI thayuM. tyAMthI tuM bAlasuMdara nAme zeThane tyAM putra thaye. zIladeva nAmanA sAdhu pAse tuM jainadharma pAmyA. vratanuM pAlana karI tuM lAMtaka nAmanA devalokamAM deva thayA. tyAMthI tuM nagarazeThane samudradatta nAme putra thaye. bIje maMgalaka nAme dAsIputra thayo. tuM anaMgadeva nAmanA AcArya pAse dharma pAmyuM. tArA lagna jinamatI nAmanI zrAvakanI putrI sAthe thayAM. | ekadA jinamatIne teDavA tAre javAnuM thayuM. tArI sAthe maMgalaka paNa hate. musApharI karatA nidhAnanA sthAne AvyA. tame baMne te sthAne beThA. e sthAne eka jhADanuM mULiyuM joI tane kautuka thayuM ke jarUra A sthAne nidhAna haze? nidhAna jovAmAM AvyuM te kalezanA kAraNabhUta mAnI jamIna pUrI dIdhI maMgalake vicAryuM A badhuM dhana ekale laI leze. AgaLa musApharI karatAM lebha doSathI vizvAsu evA tArI upara charIne ghA karI nAzI gaye. eTalAmAM bhAgya cege parivAra sahita anaMgadeva AcArya saparivAra tyAM padhAryA. Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23 tyAM najIkamAM thANezvara gAmamAM gurU mahArAja mAsaka95 karavA rokAyA. tyAM tAre eka mAsamAM ghA rujhAI gaye. tane vairAgya AvyuM. te AcArya mahArAja pAse cAritra lIdhuM. jinamatIne khabara paDI te paNa vairAgI banI. mAtA-pitAnI AjJA laI teNe paNa dIkSA lIdhI. niraticAra saMyama pALI veyaka devalekamAM tuM deva thaye. maMgalaka nidhAna upara mamatA karI nidhAnane DhAMkI tyAM ja vAsa karate. marIne narake gaye. tyAMthI bAvIsa sAgaropamanuM AyuSya pasAra karI caMDALane tyAM kaho thaye. pUrvabhavanA abhyAsathI nidhAna pAse Avyo. tyAMthI preraNuM karavA chatAM lebhathI khasatuM ja nathI tethI kodhI caMDALe mArI nAkhe. te tyAMja nidhAnanA sthaLe uMdara thayuM. tyAM gatabhavanI egha saMjJAthI te sthAne mamatva thayuM. keTaloka samaya tyAM pasAra karyo. eka samaye tyAM semacaMDa nAmane jugArI nidhAna pAse beThe. tenI AjubAju e uMdara pradakSiNA devA lAge. eTale jugArIe te uMdarane mArI nAkhe. tyAMthI marIne teja jugArInI nAka kAna vinAnI durgilA nAmanI bhAryAnI kukSimAM 11rUdracaMDa nAme cerapaNe utpanna thaye. yuvAvasthAmAM corI karavA lAgyo. eka vakhata corI karatA pakaDAyo. rAjA e zULI upara caDAvyo. azubha lezyAmAM mArIne 12nAraka thayo. te nArakanuM AyuSya pUruM karI Aja vijyamAM lahamInilaya nagaramAM strIpaNe 13 zrIdevI nAme samudatta zeThanI zI thaI. Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 tuM caiveyaka devakamAMthI eNvI zrIdevInI kukSimAM sAgaradatta nAme putra thaye. yuvAna thatAM devazarmA nAme AcArya pAse tuM pratibaMdha pAme. eka samaye nidhAna pradeza pAse tuM AvyuM. tyAM khADe khedatAM nidhAna joyuM. te saraLabhAve nidhAnanI vAta mAtAjI zrIdevIne kahI. lebha dezathI A putrane mArIne huM ekalI ja grahaNa karUM ema vicArI tane upavAsane pAraNe jhera ApyuM. paraMtu eka siddhaputre tArUM jhera utArI dIdhuM. tane vairAgya thaye. eTale devazarmA AcArya pAse cAritra lIdhuM. tuM cAritra pALI raiveyakamAM pharI deva thaye. tArI mAtA putra vadhanA pariNAmathI dravyane bhogavaTe karyA vinAja marIne 14narakamAM gaI. tyAMthI nIkaLI aneka bhava tiryaMcamAM rakhaDIne nALiyeranA jhADa rUpe hAla utpanna thaI che. tuM daiveyakamAMthI nIkaLI sAgaradanane putra thayo che. A hakIkta sAMbhaLI mane vairAgya thayo. rAjAnI AjJA laI dhana bahAra kaDhAvyuM. ane samagra dhana duHkhI jIvene vaheMcIne vijayadharma AcArya pAse meM dIkSA lIdhI che. he zikhikumAra! cAritra levAnuM vizeSa prayojana A che. e pramANe vijayasiMha AcArye zikhikumArane pitAnA bhAnuM vRttAMta pharamAvyuM. zikhikumAre kahyuM, he bhagavana? A saMsAra Aja che Apa dhanya che ke Ape dIkSA svIkArI! have huM Apane pUchuM ke kayA guNavALe sAdhu banI zake? Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 35 bhagavate pharamAvyuM ke sAMbhaLa ! " sAdhu banavAne yogya te gaNAya, je A dezamAM utpanna thayelA hAya, viziSTa jAtiphaLavALA hAya, kSINaprAya svalpa kramavALA hAya, nirmaLa buddhivALA- manuSya paNa durlabha che. janma e maraNanuM nimitta che, soMpattie cAMcaLa che, viSaya-bhAgA du:khAnAM kAraNa che, sacAga tyAM viyega che, dareka samaye samaye jIva AvIci--( nira Mtara ) maraNathI marI rahelA che, kamanAM phaLe avazya bhAgavavAM ja paDe che." A prakAranuM svarUpa jeNe jANelu' hAya, tethI vairAgI thayA heAya, jenA kaSAyA pAtaLA thayA hoya. je alpa hAsyavALA, kautuka vagaranA, vinIta, ziSTanAne bahumAnya hAya, dveSa na karanAre, suMdara dehaAkRtivALA, zraddhAvAna, sthira zraddhAvALA, samarpaNa bhAvavALA hAya. sAdhupaNAnI dukaratA zikhikumAre kahyuM, huM Apane samarpita thAuM chuM. bhagavate kahyuM ke huM bhAgyazALI? khIjA paNa keTalAka guNA jarUrI che, tevA guNu vagaranAne A sAdhupaNuM ApI zakAtuM nathI, saMsAramAM sAdhupaNuM e ke svabhAvathI nirguMNu evA A levuM eAmya che, paraMtu e ghaNuM duSkara che. ahIM sAdhupaNAmAM sadA zatru-mitra pratye samabhAva rAkhavAnA chavAyA pALavI, hiMsAthI virati ! sAvadhAnapaNe jarUra paDe tA satya ja khelavAnuM ! Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36 nAnI alpa mUlyanI paNa vagara ApelI vastu mAlikanI rajA vinA na levAnI! mana-vacana kAyAthI brahmacarya pAlana! vajra-pAtra-upakaraNamAM paNa nimatva! rAtre cAre AhArane tyAga ! vizuddha AhAra grahaNa karavA ! dASa rahita mApasara avasare bhAjana ! pAMca samiti-traNa gupti e ATha pravacanamAtAnuM pAlana ! bAra prakAranA tapa tathA bhAvanAnu sevana ! asnAna ! bhUmizayana, kezanA leca ! zarIranI caDhIpanA tyAga ! sughaDatA tarapha bedarakArI ! savA gurUne pUchIne ja kArya karavuM ! kSudhA-tRSAdi khAvIza piraSahA sahuna karavA ! na maLe te paNa nabhAvI levuM vagere. vadhAre zuM kahevuM! zIlanA aDhAra hajAra agAne visAmA lIdhA vinA vahana karavA svarUpa sAdhupaNuM che, e e hAthe samudra taravA jevuM, svAda vagaranA retInA kALiyA khAvA jevuM, tIkSNa dhAravALI taravAra para cAlavA jevuM, maLatI agnijavALAmAM paDavA jevuM, pavanathI kothaLA bharavA jevuM, gaMgAmAM sAmA pravAhe taravA jevuM, trAjavAmAM merU parvatane tALavA jevuM, ekAkIpaNe caturaMgI sainya jItavA jevuM, AvI AvI aneka upamAtrALu sAdhupaNuM duSkara che. kumArane samarpaNa bhAva hati vikasvara sukhakamaLavALA zikhikumAre kahyuM, huM bhagavan ! sauMsAra-svarUpane jANyA pachI prayatna karanAra prANIne Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 37 e kAraNe duSkara lAgatAM nathI. bhagavaMte kahyuM, barAbara che, paNa saMsAranuM svarUpa samajavA chatAM aneka bhavena kusaMskArathI jIva pharI mUMjhAya che, paNa mAruM zuM thaze? e vicArate nathI gurUnA upadezane mAnato nathI. vinaya bahumAna karato nathI. apayazathI bIte nathI jethI Aleka ane paralekamAM kaleza bhegave che. mATe mehane prathama naSTa kare. zikhikumAre kahyuM, he bhagavana ! ApanI pAse cAritra levuM teja mehane naSTa karavAne upAya che. vaLI puruSa kArya AraMbha karyA sivAya phaLa meLavI zakato nathI. athavA prayatna karanAra nakkI kArya siddha kare ja che. vaLI mehane nAza karavAno upAya hoya te A eka ja upAya che ke ApanI pAse sAdhupaNuM svIkAravuM. kAyara-bIkaNa purUSa paNa vahANa ane kastAnanA sahArAthI mahA samudra tarI jAya che. aha5 puNyavALAne to A buddhi ja thatI nathI. are AvI buddhi pragaTa thavA chatAM guNa saMpanna gurUne vega thato nathI. mATe mArA upara kRpA kare. bhagavaMte kahyuM, "he vatsa! amArI te kRpA che ja paNa A zAstra maryAdA che ke ceDAM Avazyaka sUtro jaNAvI AgamanA bhAva samajAvI, thoDA divasa pAse rAkhI pachI dIkSA ApavI." zikhikumAre kahyuM, he bhagavana ! Apa mArI upara mahAna upakAra karyo che. mAre dIkSA levI ja che, te mAre zAstra maryAdA pALavI ja joIe, Ape kahyuM te mane mAnya che. Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 zikhikumAranA pitAnuM Agamana ane prArthanA kumAranA pitA brahmadara koI prakAre samAcAra meLavI zodha karatAM karatAM keTalAka parivAra sAthe hAthaNI para besIne AvyA. AvIne praNAma karyA, bhagavaMte dharmalAbha Ape, pachI gurU pAse beThA. zikhikumAre vinayathI kahyuM, he pitAjI mArI eka prArthanA che te pUrNa karo. brahmadare kahyuM, he vatsa! bola A jIvana paNa tAre AdhIna che." zikhikumAre kahyuM, "he pitAjI! Apa te saMsArasvarUpanA jANakAra ane anubhavI che. mArI upara Apa kRpA kare. ApanI AjJAthI huM vItarAga-praNata sAdhu dharmanuM sevana karI manuSyapaNuM saphaLa karuM." nehathI AMsu lAvI brahAdane gadgad svare kahyuM. "he putra! sAdhupaNA mATe tAre mATe A kALa gya nathI. zikhikumAre kahyuM, "he pitAjI ! jema mRtyu mATe kaI akAla nathI, tema sAdhudharma mATe kaI akAla nathI." nAstikavAdI piMgalakanI ajJAna mAnyatA A samaye brahmadattanA sevaka nAstikavAdI piMgalake AgaLa AvI kumArane kahe, "he kumAra tuM kaIkathI Thaga lAge che." kemake A jagatamAM pAMcabhUtethI paraleka janAra jIva zarIrathI jude dekhAtuM nathI. zikhikumAre kahyuM tamArI Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 39 vAta asaMgata che, ahIM AcArya mahArAja birAje che. tethI mAre javAba Ape e anucita che, AcArya mahArAja pote ja javAba Apaze. AcArya mahArAje javAba Ape. "he mahAbrAhmaNa! A kumAra janmAMtaranA abhyAsathI kalyANa-bhAvanAthI bhAvita mativALe che. laghukamI thaI vItarAganA vacana sAMbhaLavAthI pragaTa thayelA kSaye pazama bhAvathI, yathArtha tatvajJAna UpajavAthI bhavasvarUpane jANIne vairAgI bane che, nahi ke koIe tene bharamAvyuM che. " pigalake kahyuM- he bhagavaMta madhupiMga nAme mArA dAdA hatA. te hiMsA-juTha Adi pApamAM rata hatA. tamArA mata pramANe te narakamAM gayA haze? mArA upara temane atyaMta neha hato, te pachI teo ahIM AvI mane nivAraNa kema karatA nathI! bhagavaMte kahyuM, "sAMbhaLa, jema ke I mahA gune karanAra rAjAnA hukamathI pakaDo heya, leDhAnI sAMkaLathI jakaDAya, ghera aMdhakAravALA kedakhAnAmAM parAdhIna banele, te sagAsaMbaMdhIne jevA paNa samartha banI zakatA nathI. te pachI zikhAmaNa ApavAnI zI vAta karavI! evI rIte nArakI cha paNa bhayaMkara pApe karI pracaMDa paramAdhAmI asure vaDe jakaDAyelA aMdhakAravALI narakamAM parataMtra banelA kevI rIte bahAra nIkaLI zake ! ane tene Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AvIne zikhAmaNa paNa kevI rIte ApI zake ! teo bicArA narakanI aMdara apAra vedanAne anubhava kare . piMgalake kahyuM. "he bhagavaMta? jo ema hoya te mArA pitAjI sAmapiMga nAme hatA. teo te atyaMta paralekanA niyamavALA ane jIvahiMsA Adi pApakarmo nahi karavAnI pratijJAvALA hatA. pAchaLathI sAdhupaNuM svIkArI tamArA dharma pramANe devalokamAM gayA haze. temane huM bahu ja vahAle have, meM temane AvIne "dharmane upadeza karaje" ema kahela te pachI te devakamAM svAdhIna che, te zA mATe tyAMthI AvI mane pratibaMdha na kare ! bhagavaMte kahyuM, "jema ke hIna jAti-kulavALo daridra purUSa dezAMtaramAM jaI rAjya prApta kare, devAMganAo jevI strIo paraNe, suMdara bALakane pitA bane, mahAsukhamAM bela te lajajA pamAya tevI pahelAnI karkazA-kharAba strIne jema yAda karatuM nathI, tema de manuSyapaNAne durgadhI ane gaMdakInuM sthAna jANI devaRddhi meLavIne devAMganAothI pUjA pAmate atyaMta sukhamAM DUbele, manuSya bhavane yAda paNa karatA nathI te pachI Ave te kayAMthI! ane zikhAmaNa paNa kayAMthI Ape ! bRhata saMgrahaNImAM 191-12-190 kahyuM che ke - saMta diva pimA, visaya pasattA samara karavA, aNuhiNu aNuakajajA, narabhavasuhana iti surA 1 Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAripaMca jeyaNa sayAI, gaMdha A mANua legasTa, u vaccaI jeNuM, na hu devA teNu AnaMti rA paMcamu jiNukallAhesu, ceva maharisi tavANubhAvAo, jammatara neheNu ya, Agacchati surA IhayaM 3 artha :-devAMganAone viSe saMkramela divya premavALA, pAMce IndriyanA viSayamAM Asakta, majajana nATaka vagere adhUrA kAryavALA, pitAnA kAryamAM manuSyanI sahAyanI paravA vinAnA, manuSya lekanI durgadha sahana na thavAthI de manuSya lekamAM AvatA nathI. tenA manuSyalekanI durgadha 400 thI 500 jana sudhI UMce UchaLe che, tethI deve ahIM AvatA nathI. parA vaLI zrI jinezvara denAM pAMca kalyANakamAM, mahA munionA tapanA prabhAvathI ane pUrvabhavanA gADha snehathI de ahIM Ave paNa che. 3 vaLI piMgalake pUchayuM, he bhagavaMta jIva dekhAte kema nathI? gurU bhagavaMte kahyuM, eka oraDAmAM mANasa zekha vagADe che, oraDAnA badhAM ja bAraNuM barAbara baMdha chatAM, avAja Ave ja che, tema zarIrathI jude jIva che ema zraddhA kara te arUpI, agurulaghu guNavALe che, tethI chadmastha manuSya tene joI zakatA nathI. viziSTajJAnI-kevalajJAnI tene joI jANI zake Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ phara che, jAtismaraNa jJAnathI saMsArI jIva potAnA gata janmAne paNa jANI zake che. vaLI saMsArI jIvAne sukhI-duHkhI jovAthI puNya pApanAM phaLa paNa anubhavI zakAya che aDhAra pApasthAnake e du:khanAM kAraNA che, ethI jIvA caDALa vagere halakI jAtimAM tathA tiya ca tathA nArakamAM utpanna thAya che. pApa na karavAnAM paccakkhANa, rAga-dveSa-mehanA nigraha e puNyanAM kAraNeA che. e puNyathI cakravartIpaNuM, devapaNuM maLe che, ane para'parAe meAkSa maLe che. jyAM janma-maraNa Adi khadhAM duHkhAnA abhAva che. A pramANe gurU bhagavaMta pAsethI nirmaLa beAdha pAmI azru-jaLapUrNa nayanavALA, utpanna thayelA hRdayanA sadbhAvathI piMgalake ane brahmadatta zrAvakadhama svIkAryAM, tyArabAda brahmadatte zikhikumArane premapUrvaka kahyuM ke, huM vatsa ! 'huM tane rajA ApuM chuM. tuM tapa ane saMyamamAM udyama kara ! zikhikumAre kahyuM, 'he pitAjI ! Ape mArA upara mahAna upakAra karyAM che . pachI brahmadatta cAritranI taiyArI karAvI, AghASaNA pUrNAMka varSIdAna apAvyuM, jina-ma dizamAM aSTAhnikA mahe|tsava karAvyA, ane prazasta muhUte divya zibikAmAM besI nagaramAMthI zrI vijayasiMha AcAya pAse AvI jinepaSTi vidhithI samagra duHkhanA nAza mATe mahA pravrajyA svIkArI Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 43 nagaralokee abhinaMdana ApyA. mAsakalpa pUre karI AcArya mahArAjAe vihAra karyo. e pramANe cAritra pALatAM aneka lAkha varSo vItI gayAM. mAtAnuM AmaMtraNa pUrvanA vairAnubaMdhanA kAraNe jAlinI mAtAne bhAre pazcAttApa thaye ke, huM tene mArI na zakI ane te ahIMthI jIvate cAle gaye. te ThIka na thayuM. have kaMIka upAya karI tene mArI nAkhuM. A vicAra karI teNe semadeva nAmanA purahitane madhura vacanavALe saMdeza tathA ratnakaMbala-kAmaLI bheTa mekalI. vijayasiMha AcAryanI tapAsa karatAM samAcAra meLavI tyAM te AvyuM. teNe kahyuM, atyaMta pazcAttApa-agnithI baLI rahela tamArI mAtAe kuzaLa samAcAra jANavA mATe mane meka che. zikhikumAre vicAryuM ke, mAtAnuM hRdaya snehathI kAyara hoya che. mAtA-pitAne upakAra kaI rIte vALI zakAya nahi, ema vicArI kahyuM ke huM mAtAnA kAraNe dIkSita thaye nathI, mAtAjI niSkAraNa duHkha lagADe che. semadeve kahyuM ke, tamArI mAtAe kahevaDAvela che ke, huM putra ! strI-varga saMkucita hRdayavALe, avivekanuM bhAjana, vagara vicAryu karanAra, caMcaLa ISyalu hoya che. jyAre purUSa-varga gaMbhIra. vicArapUrvaka kArya Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karanAra, sthira svabhAvavALa, guNane jANanAra hoya che. huM te strI jAta hovAthI na karavAnuM karyuM paNa tame purUSa jAta chatAM mAruM hRdaya pArakhyA vinA tame pravajyA kema svIkArI ! have ahIM AvI mane avazya darzana ApavAM. tamAre mATe ratnakaMbala mokalI che, te Apa avazya svIkAraze." gurU mahArAje kumAranA bahumAnathI ratnakaMbala svIkArI. ane kahyuM ke, keI aMtarAya nahIM Ave te bhaNatuM zrutajJAna samApta thayA pachI kumAramunine mokalIza. somadeva pAche gaye. koI samaye vihAra karatAM sAMbhaLyuM ke "brahmadara mRtyu pAmyA." ethI gurU mahArAje zikhikumArane keTalAka sAdhuparivAra sAthe kauzAMbI nagarI tarapha vihAra karAvyuM. vihAra karatAM te nagarImAM medhavana nAmanA udyAnamAM mukAma karyo. lokone khabara paDI ke zikhikumAra sAdhu padhAryA che. rAjA tathA nagarajane AvyA. zikhikumAra munie AkSepaNuM-dharma pratye AkarSaNa karanArI dhama kathA saMbhaLAvI. bIje divase mAtA pAse gaye. brahmadattanA maraNathI kSINa kAMti vaibhavavALI mAtAne dekhI. kumAre mAtAne oLakhI ja nahi. paraMtu mAtAe te tene oLakhI lIdhe. mAyA karatI mAtAe athujaLa-pUrNa nayane pika mUkI rudana zarU karyuM. zikhikumAre AzvAsana ApyuM. he mAtAjI!" A saMsAravAsa Ave ja che. saMga tyAM viga lakhAve che. mATe vivekI AtmAoe dharma seva joIe. have meha zeka tyAga karI dharmAcaraNa karo." Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAlinInI kapaTa-jALa jAlinIe kahyuM, he putra! te mane A avasthAne yogya te Apa. zikhikumAre tene zubha pariNAmanI prazaMsA karI ANuvrate ApyAM. jAlinIe tene mArI nAkhavA vizvAsamAM levA mATe sAva dekhADatI vrata lIdhAM. zikhikumAra javA taiyAra thayA tyAre kahe che ke "he putra! Aja tAre ahIM ja bhUjana karavuM." zikhikumAre kahyuM ke eka gharethI bhejana levuM e munio mATe anAcAra gaNAya che. Ama haMmezA putramuni dharmadezanA Ape che ane mAtA mAravAnA upAya zodhe che. paNa koI upAya ja nathI, evAmAM caturdazI AvI. Aje upavAsa hovAthI sAdhuo bhikSA leze nahi, have kAle je nahIM mArI zakuM te pUnama pachI vihAra karI jaze! mATe jhera mizrita lADu ane jude kaMsAra banAvyuM. bhajana laIne jalinI udyAnamAM pahoMcI zikhi kumAre kahyuM, he mAtA? A anucita rIte sAme AhAra kema lAvyAM! mAtAe kahyuM, Aje te tamane jAte ja bhejana karAvIne puNya prApta karavuM che. zikhikumAre kahyuM, he mAtAjI? sAdhu mATe taiyAra kareluM ane sAme lAveluM bhajana karavuM anAcAra che. teNe kahyuM, he putra! tame na svIkAre te mArA manane zAMti nahi thAya. tame ahIM vihAra karIne AvyA e niSphaLa mAnIza. ema kahI pagamAM paDI Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saraLa svabhAvI temaNe vicAryuM ke, dharmazraddhA tathA putrane mAtAne keTaluM che. khene tenI bhAvanAne bhaMga thAya, ema lAbhAlAbha vicArI kahyuM ke, have bIjI vakhata Avo AraMbha na kare. jAlinIe kahyuM, have tuM kahe tema karIza. kumAranA bahumAnathI sAdhuoe kaMsAra vahe. sAdhuoe bhejana karI lIdhuM. pachI mAre hAthe ja tAre Aje bhajana karavAnuM che. ema kahI jAlinIe bAkI rahela kaMsAra tathA tAlapuTa jhera bheLavela lADu kumAra sAdhune ApyuM. ane te kumAre vAparyo. zikhikumAranI aMtima sAdhanA kumArane zarIramAM jhera caDavA lAgyuM. mane A zuM thayuM? e samajI gaye, chatAM gabhIratA rAkhI kaMIpaNa bolyA nahi. jherathI vyApelA zarIravALA te muni vidhipUrvaka anazana svIkArI vicAravA lAgyA ke, mAre mAtAne dharmakArya ane cAritramAM jeDI jaladI saMsAranA kalezathI cheDAvavI evI mArI IcchA pUrNa na thaImArA kAraNe mArI mAtA apayazamAM paDaze! ajANa leke pUrvenI vAta yAda karIne na zaka karavA gya zaMkA karaze ! mAtAne kaleza karAvanAra A janmane dhikkAra che! keTalIka vakhata parabhavanA karmathI gune na karavA chatAM paNa keTalAka apayaza meLave che. jyAre keTalAkane guno karavA chatAM paNa tene gune hekAya jAya che. vicitra karmanI gati che. athavA te atyAre bIjI ciMtA karavAthI zuM! Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paramapadane sAdhI ApanAra parama paMca parameSThi-namaskAra maMtranuM smaraNa karU!. mekSasukhanA phaLarUpa kalpavRkSa sarakhe jina dharma ane malya che te have A AveluM duHkha mArA pApanuM ja phaLa che. emAM bIjA kaI cheSa nathI, pachI pUrve karelA duSkatanI nidA karI temaja sukRtanI khUba khUba anumodanA karI bhagavaMtanA maraNamAM layalIna banI gayA. zubha bhAvanAvALo te pAMcamAM brahmadevalokamAM ratilakSamI-samAgama nAmanA vimAnamAM nava sAgaropamanA AyuSyavALo deva thaye. jAlinIne jIva bIjI zarkarA prabhA nAmanI nArakImAM traNa sAgaropamanA AyuSyavALe nAraka tha. yAkinI - mahatta sUnu zrI haribhadrasUrie racelA samarAditya kevali caritrane trIje bhava saMpUrNa thaye. dhana ane dhanathI pati-patnIne bhava-4 muzama nAmanuM nagara hatuM. tyAM parAkramI sudhanvA rAja rAjya kare. tyAM vaizramaNa amane sArthavAha che, zrIdevI tenI patnI che bane badhI rIte sukhI che, paNa ATalI moTI uMmare paNa tene koI saMtAna na hatuM. A UNapa temane badhAM sukhe vacce paNa becena banAvI jatI. ekavAra A sArthavAha-daMpatIe nagaranI bahAra AvelA dhanadeva nAmanA yakSanI mAnatA mAnI ke- "jo tamArA Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 prabhAvathI amane putraprApti thaze te huM yakSarAja ! ame tamArA mahAtsala karIzuM ane putranuM nAma paNa tamArU ja rAkhIzuM, ' samaya jatAM 'patInI A bhAvanA Akhare phalIbhUta thaI kharI. eTale putra janma thatAM agAu karelI pratijJA mujaba temaNe yakSane meTo utsava karyAM ane putranuM nAmakaraNu dhana '' karyuM. paNa A janma lenAra jIva kANu hatA ? zrIdevInA khoLA khUMdanAra A bana te ja zikhikumAra urphe pahelA bhavane guNusenakumAraneA jIva. bIjI bAju je pahelA bhavamAM agnizA~ hatA, te jAkSinInA jIva marIne teja nagaramAM sAOvAha pUrNabhadranI patnI gAmatInI kukSimAM putrIrUpe utpanna thayA. nAma dhanathI pADavAmAM AvyuM. samaya vItatA gayA, dhana ane dhanathI umaralAyaka banyAM. paraspara paricayamAM AvyAM, paraMtu baMnenAM nAmamAM zAbdika sAmya chatAM eka bIjA vacce mahu" aMtara hatuM. pUrva janmanA saMskAra vaza dhana-dhanathI pratye premALa hatA paNa dhanazrI dhanane IrSyA bharI najare jotI hatI. zrI sahaja mAyAne dhanakumAra samajI na zakayA. ane te tenA IrSyALu svabhAvane sadguNamAM ja khapAvatA, ekavAra purahita putra sAmadeva ke je dhananA jigarajAna mitra hatA. teNe dhananA Azaya tenA pitAne jaNAvye, eTale Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aw65030900%00000000000wessoc ruM 3 jA bhavamAM : mAtA jAlinI sAdhu banelA pitAnA ja putra zikhikumAra munine jherI lADu paherAve che, ( pRSTha-46 ) Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ temaNe pUrNabhadranI pAse tenI putrI mATe mAMgaNI mUkI. baMnenA lagna meTA ADaMbarathI karavAmAM AvyA. baMne lagnagraMthIthI joDAvA chatAM paNa dhanazrInI vartaNUka pati tarapha agya ja rahI. paraMtu dhana tene mApha karI dete. Ama dhanazrIne vadhu mokaLAza maLatI gaI. pariNAma e AvyuM ke-gharamAM kAmakAja karatAM naMdaka nAmanA mekara sAthe paNa te agya vyavahAra calAvatI thaI ke je agnizamanA pahelA bhavamAM kulapatine saMgamaka nAmane tApasa pitAne jigarajAna mitra hate. ekadA dhanakumAre paradeza jaI dhana upArjana karavAne vicAra naMdakane jaNAvyuM. ane kahyuM ke, tuM mArI IcchA pitAjIne jaNAva. pitAjInI saMmati maLI. dhanakumAra javA taiyAra thaye. nagaramAM utpa Na karAvI ke dhanakumAra tAmraliptI nagara tarapha prayANa karanAra che; sAthe AvavuM hoya tene jarUrI sAmagrI maLaze. dhanazrIe vicAryuM ke ThIka thayuM. naMdaka sAthe mAre saMga nirbhaya rIte thaze. paNa pharI naMdaka paNa sAthe janAra che. te jANe kapaTa kaLA keLavI patine apUrNa nayane kahyuM ke, "he Aryaputra! tamArA viyegamAM huM avazya prANune tyAga karIza." ema kahI kRtrima rUdana karavA lAgI. dhanakumAre mAtA-pitAnI pAse dhanane paNa sAthe laI javAnI rajA meLavI. dhana kumAranuM prayANa zarU thayuM. be mAsamAM tAmraliptI nagare pahoMcyA. mAla vece Icchita lAbha na thayo eTale pharI Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa0 naMdaka ane dhanazrI sAthe maMtraNA karI AgaLa samudra-pAra javAno nirNaya karyo. zaraNAgata jugArI mahezvaradatta upara upakAra ekadA jugArIonA TeLAmAMthI bhAgIne eka mahezvaradatta nAmane jugArI dhana kumArane zaraNe AvyuM. AMsu bharelI AMkhavALe gadgad svare te kahevA lAgyuM ke, "he Arya ! A jugArIothI mAruM rakSaNa karo." dhanakumArane dayA AvI. naMdakane orDara karyo ke ene jeTaluM devuM hoya teTaluM ApI de. jugArIoe seLa senAmahore mAgI ane dhanakumAre apAvI dIdhI. pachI snAna karAvI vasya paherAvI jamADIne hita-zikSA ApI. mahezvaradattanI bhAvanAne palaTa thayA. teNe pitAnA mitra gezvara nAmanA kApAlika pAse kApAlika vrata lIdhuM. dhanakumAre naMdaka ane dhanazrI sAthe prayANa zarU karyuM. ekadA dhanazrIe naMdakane kahyuM ke A dhanane mArI nAkhI ApaNe kyAMka cAlyA jaI e. naMdake kahyuM, e mArA upakArI che, tethI A vAta egya nathI. ApaNuM svAmI guNavAna hovAthI tAre A duSTa vicAra svapnamAM paNa nahIM kare. dhanazrIe vicAryuM ke, mArA kAryamAM naMdaka sahAyaka nahIM thAya, mATe mAre jAte ja A kArya karavAnuM che. dhanazrIe parivrAjikA sAdhIne kALAntare jIva lenAra kArmaNa yogane prayoga karyo. kAmaNa- gathI dhana mahA vyAdhimAM paTakAye. piTameTuM thaI gayuM. vadana sUjI gayuM. hAtha pagamAMthI rasI nIkaLavA lAgI. Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tRSA lAge che. paNa pANI peTamAM TakatuM nathI. dhanane vicAra AvyuM ke samudramAM paDatuM mUkI AtmahatyA karUM? paNa bicArI dhanazrInuM zuM! ema vicArI naMdakane kahe che ke, huM mArI milakatane tene vyavasthApaka namuM . vaLI A pati-vatsalA mArI patnIne mArA kuTuMbIo bhegI karI deje. ane dhanazrIne kahyuM ke, tuM paNa pApa choDIne zIla pALI ane naMdakane tArA hitecchu tarIke gaNaje. A sAMbhaLI duHkhathI naMdaka raDavA lAge. ane dhanazrI kapaTathI raDavA lAgI. dhanakumAre AtmahatyAne vicAra mekUpha rAkhe. dhanazrIe dhanane samudramAM pheMka dhanazrIe vicAryuM ke haju A maryo kema nahi! svadezamAM pahoMcyA pachI ene mAravAne upAya durlabha thaze. mATe Ane mArI nAkhavAne gya samaya pAkI gayela che. savAre paga jovA mATe vahANanA kinAre UbhuM raheze, tyAre dhakko mArI samudramAM phekI daIza, ane naMdaka paNa kAyamI mAre thaze. ema vicArI dhanazrIe paga dhovA mATe jAgelA pitAnA patine samudramAM pheMkyuM. keTalAka samaya cUpakIthI UbhI rahI. ane vahANa AgaLa vadhyuM tyAra pachI hAhAra zarU karyo. chAtI phUTavA lAgI. ane vadhAre raDavA lAgI. naMdaka paNa samudramAM paDavA mATe taiyAra tha. paNa parivAre pakaDI rAkhyuM. vahANa aTakAvI banatI tapAsa karI. savAre vahANa AgaLa cAlyAM. Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para bacI gayelA dhananuM ciMtana dhanakumAra samudramAM paDatA bhAgya yege pATiyuM maLyuM. sAta rAtri khArA pANIthI jene vyAdhi cAlyA gaye te te kinAre pahoMcI gaye. ahe strI-varganI mAyA ane nirdayatA, ahe na kalpI zakAya te mArA pratye verabhAva. A te narakanI nisaraNa che mATe enI ciMtA zA mATe karavI! ema vicArI dhanakumAre deza tarapha prayANa karyuM. jugArI mahezvaradattano pratyupakAra jugArIothI cheDAvIne zikhAmaNa ApIne dhanakumAre jenA upara upakAra karyo hate. ane jeNe kApAlika-vata grahaNa karyuM hatuM. te mahezvaradatta gArUDika maMtrane siddha karI. samudrakAMThe rahete hate, yogIe dhanane oLakhe. teNe kahyuM, tame ahIM kyAMthI ! ane AvI avasthA kema! "gharanuM duzcaritra bIjA pAse pragaTa na karavuM.' ema vicArI samudramAM vahANa bhAMgI javAthI A avasthA thaI che. ema jaNAvyuM. kApAlike kahyuM viSama jherane utAranAra pAThamAtra-siddha gArUDa maMtra gurUe Apela tame svIkAra kare. dhane vicAryuM "huM nahIM grahaNa karIza, te Ane meTI pIDA thaze. ema samajI dhane te grahaNa karyo. mahezvare batAvela mAge te deza tarapha cAlya. gArUDa maMtrano sadupayoga - rastAmAM zrAvastI nagaramAM rAjAnA sumaMgala nAmanA putrane sarpa karaDyo. rAjAe gheSaNa karavI. dhanakumAre kumAranuM jhera Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 53 utAryuM. rAjAe khuza thaI dhanane ati kImatI bheTa karI piotAnA vizvAsu mANaso sAthe dhanakumArane pitAnA vatana suzarmanagare meka. mAtA pitAne meLApa rAjapurUSoe dhanakumArane suzarmanagare pahoMcADyo, mAtA-pitAne maLe. teoe abhinaMdana ApyuM. jinamaMdiromAM pUjA karAvI, dAna devarAvyuM, rAjAe dhAmadhUmathI praveza karAvyuM. mAtA-pitAe dhanazrInI hakIkata pUchI, dhane jaNAvI, sI Azcarya pAmyA. tAre gya kanyAnI tapAsa karAvazuM. tAre saMtApa na karo ema mAtA-pitAe AzvAsana ApyuM. dhane kahyuM ke, saMtApane kaI avasara nathI. pachI dhanakumAra najIkanA siddhArtha nAmanA udyAnamAM gayo. yazedhara caritra aDhAra hajAra zIlAMgadhArI aneka sAdhunA parivAravALA kezaladezanA vinayaMdhara rAjAnA putra yazodhara nAmanA zreSTha zramaNane tyAM joyA. darzana thatAM ja dhanakumArane prameha thaye. vaMdanA karI gurU pAse beThe. kAmadeva sarakhA rUpavALA gurUne joIne dhanakumAre pUchyuM ke, Aje viSaya-sukhane tyAga karI dIkSA kema lIdhI? gurU mahArAje kahyuM, ekAMte vairAgyanA sthAna rUpa A saMsAra ja kAraNa che. te paNa mAruM pitAnuM caritra ja mane vairAgyanuM kAraNa banyuM che. mAruM pUrvabhavanuM caritra vairAgyanuM kAraNa che ke te A pramANe che. Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yazodharanA pUrvanA nava bha A bharatakSetramAM vizAlA nagarImAM surendradatta nAmane navabhava pahelAM huM rAjA hatA. mArA pitAe zramaNapaNuM lIdhuM. mArI mAtA yazodharA hatI. nayanAvalI nAme mArI bhAryA hatI. ekavAra dAsIe mastakamAM paLiye mane batAvyo. te samaye mane vairAgya thaye. nayanAvalIne te abhipraya batAvyo. teNe javAba Ape. he Aryaputra! Apane je ruce te karo. huM paNa te ja mArga svIkArIza. - huM rAtre vAsa-bhavanamAM gaye. viSaya-sukhathI virakta hevAthI sUte hateeTalAmAM nayanAvalI "rAjA UMghI gayA che." ema mAnI palaMgathI UtarI-vAsagharamAMthI bahAra nIkaLI. meM vicAryuM zA mATe A akALe bahAra nIkaLI ! talavAra grahaNa karI pAchaLa gaye. rAjamahelanuM rakSaNa karanAra kUbaDA pAse jaI tene jagADyo. AMkha coLatAM kUbaDAe kahyuM ke, Aje moDI kema! rANIe kahyuM, Aje rAjA moDA UMghI gayA. tethI vilaMba thayela che. te kUbaDA sAthe meha-ceSTAmAM pravartI. A dekhIne mArA manamAM ke pAnala pragaTa thayuM. meM citavyuM ke "baMnene mArI nAkhuM ? vaLI manamAMthI viveka jA, A kUbaDe purUSamAM zvAna sarakhe che. ane jenuM zIla ane jIvita nAza pAmyuM che, evI nayanAvalI rANIne mAravAthI zuM? mArA je ja guNadhara putra hevA chatAM paNa enuM AvuM caritra! strI avivekanI bahulatAvALI hoya che te sAcuM TharyuM. huM te Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zramaNapaNuM levA taiyAra thaye chuM te pachI guNadharakumAranI laghutA thaze ! meM tarata ja talavAra myAnamAM nAkhI, rANI uparathI mAruM mana virakta banI gayuM. ane dharma tarapha vadhAre vaLyuM. huM vAsagrahamAM jaI zayanamAM sUI gaye. ane ciMtavavA lAge. "kharekhara mahilA eTale bhUmi vagara UgelI viSalatA, agni vagaranI ulakA, bhejana karyA vinA thayele jhADAUlaTIne rega, nAma vagarane vyAdhi, vedanA vagaranI mUcha, upadrava vagaranI marakI, beDI vagaranI najara keda, vagara doraDAno phAse, niSkAraNa mRtyu. A saMsAra Ave ja che. A mATe dIkSA ja yaMgya che. eTalAmAM nayanAvalI pAchI AvI. mArI bAjumAM sUI gaI. mane AliMgana karyuM. meM UMghavAne DoLa karyo. prAtaHkALe mahAmaMtrIne meM mArA vicAra jaNAvyuM, teo sammata na thayA. hajI guNadharakumAra paripakava buddhivALo thaye nathI. vaLI "prajAnuM rakSaNa karavuM e paNa dharma ja che. meM kahyuM dharmadUta AvI gayA pachI rekAvuM nahi, evI ApaNuM kulanI maryAdA che. teoe kahyuM, Apa jANe te sAcuM. te divasa te vyavasthA karavAmAM pUro thaye. rAtre chellA pahere meM eka svapna dekhyuM ke, "huM siMhAsana para beThe Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hatuM, tyAre mArI mAtA yazodharAe mane nIce pADI nAkhe. huM gabaDatAM nIce sAtamI bhUmi sudhI gabaDyo. mArI pAchaLa mAtA paNa te ja pramANe gabaDatI nIce AvI huM UbhuM thaI pAche upara ArUDha thaye." eTalAmAM huM jAgI gaye, dharmadhyAna karatAM rAtri pUrNa karI. savAramAM sabhA-maMDapamAM beThe eTalAmAM mArI mAtA tyAM AvI pahoMcI. huM vinayapUrvaka UbhuM thaye "mAtA-pitAnA upakArane badale kaI prakAre vALI zakAtuM nathI chatAM huM e upAya karUM! svapnanI vAta evI rIte jaNAvyuM ke mane dIkSAnI rajA Ape! ema ciMtavI meM mAtAjIne vinaMtI karI ke, he mAtAjI! guNadhara kumArane rAjaya sepI huM zramaNa tha, paNa pachI huM nIce paDyo. AvuM svapna meM joyuM che. tarata ja mAtAe paga pachADI cUdhUkAra karIne kahyuM ke, A svapnanA doSane nAza karavA vedamAM kahela vidhi pramANe koI jIvanuM kuladevatAne bali ApIne zAMtikarma kara. meM mArA kAnamAM AMgaLI nAkhI mAtAne kahyuM ke "zuM chavaghAtathI zAMtikarma thAya! prANane vinAza karavA jevuM bIjuM kaMI pApa nathI." abhayadAna devAthI lAMbuM AyuSya, sAruM rUpa, nIraMgIpaNuM prApta thAya che, mATe mAre zrata pALavuM teja rogya che. mAtAe kahyuM "he putra! mAruM vacana tAre mAnya Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAkhavuM paDaze" ema belatI yazodharA mAtA putranA pagamAM paDI. tyAre meM vicAryuM ke vaDIlanA vacananA bhaMga karatAM paNa tane bhaMga pariNume bhayaMkara hoya che." ema vicArIne mAtAne vinaMti karI ke "he mAtAjI! je huM tane priya heuM te durgatimAM pheMkanAra AvI AjJA na kara ? athavA mArA ja mAMsa-lehIthI kuladevatAnuM pUjana kare." ema kahI meM myAnamAMthI talavAra kheMcI. leTanA banAvaTI hUkaDAne ghAta eja vakhate kukaDAe zabda karyo, e mAtAnA sAMbhaLavAmAM Avyo, eTale teNe kahyuM, "he putra A kUkaDo ema sUcana kare che ane A kaha5-rivAja che ke AvA samaye jene zabda saMbhaLAya tene ke tenI AkRtine mArI icchita dhAraNuM pUrNa karavI. mATe A ja kUkaDAne mArI nAkha. meM kahyuM "huM mArA pitAnA sivAya bIjAne nahIM mArIza." mAtA kahe ema che, te leTanA kaNakathI banAvelA kUkaDAne vadha kara ema belI mArA pagamAM paDI. e vakhate dAkSiNyatAthI mAtAnA snehamAM mohita banatAM mAruM jJAna ajJAna banI gayuM. A vakhate zilpa-kaLA jANanAra pAse kUkaDe banAvyo, ame kuladevatA pAse gayA mAtA belI he kuladevI! mArA putre dekhelA duHsvapnanA dezanA nAza mATe A kUkaDAne dharAvIe chIe, mATe tenA zarIre kuzaLa karaje. mAtAnI AjJAthI meM Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa8 banAvaTI kUkaDAno vadha karyo. mAtAe mane enuM mAMsa khAvAnuM kahyuM. meM kahyuM, "mAtAjI mAMsa khAvAnI vAta na karaze." mAMsa bhakSaNanA doSa mAMsa khAnAranA guNe, vrata, niyame, maMtra auSadha vagere badhuM niSphaLa thAya che. jhera eka ja vAra mAre, jyAre mAMsa khAnArane bhavanI paraMparA thAya che, narakanAM dussaha dukhe sahana karavI paDe che. auSadha tarIke paNa Ape ke anumodanA kare te paNa narake jAya che. mAMsa durgadhavALuM azuci-svarUpa che. mAtAe kahyuM, he putra! A kaMI kharekharuM mAMsa nathI. tyAre mAre mAtAnI vAta svIkAravI paDI, kalpanA kareluM mAMsa khAdhuM. A vakhate amane baMnene azubha karma baMdhAyuM. bIje divase kumAra rAjyAbhiSeka karyo, ane huM dIkSAnI taiyArI karavA lAge. eTale nayanAvalIe mane kahyuM, "he Aryaputra! eka divasa putranA rAjya-sukhane anubhava karIe pachI dIkSA lezuM." meM vicAryuM A rANI paraspara virUddha vahevAra kema kare che! kharekhara strIonuM caritra vAMkuMcUkuM hoya che. patine jhera ApyuM ane pote prANa lIdhA keTalIka strIe jIvatA patine tyAga kare che, keTalIka pati pAchaLa marIne satI thAya che. nayanAvalI rANIe manamAM vicAryuM ke, rAjA dIkSA leze ane huM nahIM laIza, te mane moTuM kalaMka lAgaze. je pati mRtyu pAme te bALarAjAnA pAlana Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mATe maMtrI pote mane pati pAchaLa maratI rokaze. mATe koI paNa prakAre Aje ja mahArAjAne mArI nAkhyuM. ane upAya vicAryuM ke cakora pakSInI najara cUkavIne bhejanamAM jhera ApuM. pachI huM bhajana karavA beThe, eTale rANuM tAlapuTa viSa mizrita pAcaka cUrNa gaLI laI AvI mArI sAthe besI bhajana karyuM. bhejana bAda cakora pakSIonAM pAMjarAM khaseDI nAMkhyAM. pachI AhAra pacAvavA viSa-mizrita cUrNa mane ApyuM. e cUrNa khAI huM vAsa bhuvanamAM gaye, ane tarata ja jherane vikAra zarU thaye, mArAM aMge kheMcAvA lAgyAM, jihuvAmAM jaDatA AvI, na zyAma thaI gayA, vadana karamAI gayuM, AMkhanI najara phekAI gaI, siMhAsana parathI huM nIce paTakAye. gabharAyela paheragIra pAse Avyo ane bUma pADI ke vaidyone jaladI belA, tyAre rANIe vicAryuM ke "vaidya belAvavA ThIka nathI.' eTale hAhArava karatI pitAnuM vastra mArA mukha upara nAkhatI mArA deha para paDI. keIna dekhe tema pitAnA aMgUThA vaDe mane gaLe TUMpa mArI mArA prANa laI lIdhA. 2 je bhava-mera ane kUtara - - huM ArtadhyAnathI marI meranI strI-DhelanI kukSimAM mera tarIke utpanna thaye. zikArIe mArI mAtA telane mArIne mane pakaDI mArA pUrvabhavanA putra guNadharane bheTa Apyo, mArA pUrvajanmanI mAtA yazodharA paNa ArtadhyAnathI mArI Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kUtarA tarIke utpanna thaI. tenA mAlike A kUtaro paNa guNadharakumArane ja bheTa Apyo. ekavAra huM mahelanA gavAkSamAM caDyo. tyAM bArInA eka chidramAMthI citrazALAmAM kUbaDAnI sAthe ratikrIDA karatI nayanAvalIne meM joI. mane jAtismaraNa jJAna thayuM. huM krodhathI saLagI UThele. tyAM jaI cAMcanI aNIthI tenA zarIra upara ghA karavA lAge. tarata ja mArI pUrvabhavanI priyAe kUbaDAnA lehamaya daMDathI mane ha . huM dAdara parathI gabaDyo, ke tarata ja tyAM ja rahelA pUrvabhavanI mAtAne jIva kUtarAe AvI mane pakaDyo. jugAra khelatA guNadhara rAjAe kUtarAne ghA karyo, tethI lehI vamatA kUtarAe mane choDI dIdhuM. kaMThe AvI gayelA prANavALA ame baMne DhaLI paDyA ane marI gayA. guNadhara rAjAe hukama karyo ke pitAjIne tathA mAtAjIne caMdananAM kASThothI agni-saMskAra karyo hato tema A baMnene saMskAra vidhi karo. A rIte ame baMne tiryaMca nimAM dukhI thaI maryA. 3 jo bhava-neLiye ane sarSa - moranA bhavamAMthI huM naLiyA tarIke avataryo. tyAM garbhamAM narakanI kuMbhIpAka karatA adhika vedanA sahana karI. mArI mAtAnA stanamAM dUdha AvatuM baMdha thayuM. huM bhUkhathI gokharUnA kAMTA khAvA lAgyo. A bAju mArI pUrvabhavanI mAtA Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kUtarAne jIva ArtadhyAnathI mArI Aja sthAne sarpa tarIke utpanna thayo. te deDakAne khAI rahyo hato tyAre meM te sarSane pUchaDAnA bhAgathI pakaDyo. teNe mane DaMkha mAryo. ame baMne paraspara eka bIjAne khAvA lAgyA. tyAM acAnaka bIjA moTA sarSe AvI mane mArI nAkhyo. 4 tha bhava-masya ane zizumAra jalacarajIva : huM sabhya tarIke jamyo. ane te mAtAne jIva sarpa zizumAra nAme jalacara thayo. mAchImAroe mane pakaDI guNadhara rAjAne bheTa Ape. mane nayanAvalI pAse laI gayA. ane kahyuM ke "he mAtAjI A moTA malyane puchabhAga pitAjIne ane dAdImAne uddezIne brAhmaNane bhejana karAvo ane AgaLane bhAga telamAM taLIne masAle nAkhIne ApaNe baMne khAIzuM." nayanAvalIne joI mane pUrvajanma yAda Avyo. meM vicAryuM mArA pUrvabhavanA putra ane patnI mane khAze" pachI huM tIvra vedanAthI AdhyAnathI maryo. pAMca-cha bhava-bakare-bakarI ane pharI bakaraH mArI pUrvabhavanI mAtA zizumArane jIva marIne bakarI thaI huM tene ja garbhamAM bakarApaNe janamyA. huM yauvana pAmatA maithuna karavA mAtA para ArUDha thaye. mArA mAlike dedha karI mane marma pradezamAM evI rIte mAryo ke mArA ja mUkelA vIryabIjamAM huM pharI bakarApaNe pedA thaye. te bakarIne prasava-kALa Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ najIka hatuM. tyAM zikAre nIkaLelA guNadhara rAjAe bakarIne vIMdhI nAkhI. peTa cIrIne mane bahAra kADhyo ane sAthe laI jaI bIjI bakarIne stanapAnathI mane jivADyo. ekavAra guNadhara rAjAe pitAne tathA dAdImAne puNyArthe paMdara pADAo marAvyA ane mAMsa masAlA bharI taiyAra karI brAhmaNane jamavA mATe bolAvyA. "bekaDe pavitra mukhavALo hoya che' AvI mAnyatAthI e mAMsa mane suMghADyuM. tyAM guNadharakumAre brAhmaNanA pagamAM paDI kahyuM, A paMkti pitAne ane bIjI paMkti dAdImAne dharAvuM chuM. te dekhI mane jAtismaraNa jJAna thayuM. meM (bekaDAe) vicAryuM ke he putra hamArA. puNyane mATe yatna kare che, jyAre ame duHkhI chIe. nayanAvalInI durdazA guNadharakumAra sAthe bIjI rANIo jamavA beThI, paNa nayanAvalI nahi dekhAI, eTalAmAM eka dAsIe bIjI dAsIne pUchyuM. A pADAo te Aje mAryA che. te pachI ATalI badhI saDelI gaMdha kema Ave che? dAsI belI A pADAnI gaMdha nathI, paraMtu nayanAvalI rANIe malyanuM bhakSaNa karyuMtethI koDha rega thaye che. temAMthI parU jhare che. bIjI dAsI kahe, are A te pitAnA patine jheranA prayogathI mArI nAkhyA, te pApa phUTI nIkaLyuM che tenI gaMdha che. javA de e vAta, cAlo bIjI tarapha jaIe, nahitara vaLI kaMI kAma batAvaze. dAsIo gaI, Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ huM jevA lAge te nayanAvalI upara hajAro mAkhIo bamaNI rahI hatI. tenI AMgaLIo saDI gaI hatI. je tyAgIonA cittane paNa haranArI hatI, teja atyAre tIvra pApakarmanA udayathI kAmI lekone paNa vairAgI banAve evI banI hatI. 7me bhava-pADAna : guNadhara rAjAe je mArI mAtA (bakarI) ne mArI nAkhI hatI, te pADA tarIke janmI hatI. te pADAe rAjAnA azvanA vacherAne mArI nAkhe. eTale rAjAe gussAmAM e pADAne pitAnI pAse maMgAvyuM ane hukama karyo ke A jIvatA pADAnuM mAMsa pakA! e khasI zake nahi, tema cAre bAju khIlA ThekAvI, leha sAMkaLathI bAMdhyo. tyAM pUrNa masAlA nAkhI kaDA mUko. cAre dizAmAM kheranA lAkaDAne agni saLagAvyuM. mahA agnithI zakAte te pADe khUba tarasyo thayo, tenA paDakhAmAMthI mAMsane lece nIkaLI paDyo. pachI je mAMsa pAkI gayuM hatuM te kApI kApIne vaghArIne lavaNa bhabharAvI rAjAne khAvA ApyuM. rAjAe kahyuM bIjuM vijAtIya mAMsa lAva! eTale rasoIyAe mane (bakarAne) mArI mAruM mAMsa pakAvyuM ane huM maraNa pAme. 8 me bhava-kUkaDAne - ame baMne marIne caMDALanA vADAmAM kUkaDInA garbhamAM utpanna thayAM. prasava samaye. amArI mAtA kUkaDIne bilADIe Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArI nAkhI. temAMthI be iMDAM sarI paDyAM. upara keIe kyare nAkhe. tenI garamIthI ame baMne jIvyAM. iMDAMo phUTyAM ane bahAra nIkaLyA. amane koTavALe laIne rAjAne bheTa ApyA. rAjAe koTavAlane sUcanA ApI ke huM jyAM jAuM tyAM A kUkaDA sAthe lAvavA. ekavAra rAjA udyAnamAM jaI mAdhavI-latAnA maMDapamAM beThe. koTavALa amane laIne udyAnamAM zaziprabha nAmanA AcArya hatA tyAM jaI beThe. ane dharma pU. zazi prabha AcArya saMkSepathI kahyuM ke "bIjA jIvone pIDA na karavI e dharma che. koTavALe kahyuM, amArA pUrvajonA kAraNe veda-zAstramAM kahela pazuvadha te tyAga nahi thaI zake? bhagavaMte kahyuM, je pazuvadha tyAga nahi kare te A kUkaDAnI jeDIe je duHkha bhagavyuM tevI dazA tArI thaze. koTavAle pUchyuM, A bee zuM tyAga na karyuM. ane kayuM duHkha bhogavyuM! ane be mAtAputra hatA, ane leTane kUkaDAne vadha karyo tyAMthI mera-zvAna, sapaneLiye, matsya-zizumAra, bekaDe-bekaDI, bekaDepADe ane chakaDAnI joDI sudhInA bha ane duHkhanA prasaMge AcArya bhagavaMte kahyA. A sAMbhaLI koTavALa-vairAgya pAmya, amArUM pitAnuM caritra sAMbhaLavAthI amane jAtismaraNa jJAna thayuM, eTale ame vairAgya pAmyA ane ame paNa te lIdhAM. jAtismaraNa-vairAgya Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane vrata grahaNathI ame baMnee harSathI kUjana karyuM. te samaye taMbUmAM guNadhara rAjA jayAvalI rANI sAthe maithuna krIDA karatA kUkaDAne avAja sAMbhaLI zabdavedhIpaNuM batAvavA dhanuSya laI bANa choDayuM. te putranA bANathI ame baMne kUkaDA mRtyu pAmyA. 9 me bhava-bhAI-bhaginI ! ame baMne jayAvalI rANanI kukSimAM ja bhAI-bahena tarIke utpanna thayAM. ame baMne garbhamAM hatAM tyAre mAtAne abhayadAna ApavAne dehada thaye. jethI mAruM nAma abhayaruci ane mAtAne jIva abhayamati thayo. ekavAra rAjA zikAre gayo. tyAM mudatta nAmanA muni dekhI apazukana mAnI temanI upara zikArI kUtarA cheDyA. muninA tapanA tejathI kUtarAe zAMta banI munine pradakSiNA karI tethI rAjA zaramAI gaye. eTalAmAM ahaMdUdatta nAmanA zeThe te prasaMga joyo. ane muninI oLakhANa ApI. mana paryava jJAnI munivare rAjAnA mithyAtvane nAza karyo. eTale rAjAe pitAjI ane dAdImA kaI gatimAM haze te pUchayuM. munie leTanA kUkaDAnA vadhathI jayAvalInA garbhamAM utpanna thayA tyAM sudhI hakIkata jaNAvI. rAjAne pote karela hajAre jene nAza khaTakavA lAge. jJAnI munie rAjAnA mananA pazcAttApane upAya cAritrane svIkAra karavAne batAvyo. Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ badhAe karela saMyama svIkAra :- rAjAe vicAryuM ke huM kharekhara dhanya chuM ke mane AvA guru mahArAjanAM darzana thayAM. have te bhagavaMtanI AjJA pramANeja vatIza. ema ciMtavI pUchyuM ke, "he bhagavaMta! huM zramaNa paNa mATe yogya chuM ke kema?" bhagavaMte kahyuM, "rAjana e mATe tArA karatA caDiyAte bIje koNa hoI zake?" rAjAe sevakane ekalI matisAgara maMtrIne belAvI kahyuM ke abhayarucikumArane rAjyAbhiSeka karAve. huM te zramaNapaNuM svIkArIza. A vRttAMta aMtaHpuramAM rANIonA sAMbhaLavAmAM Avyo. eTale pitAnAM kAme paDatAM mUkIne raDAroLa karI mUkI. sarva aMta:pura vagere tyAM AvI muni pAse beThuM. munie kahela sarva hakIkata rAjAe badhAne jaNAvI. hamArI baMnenI pUrvabhavenI hakIkata sAMbhaLI ane baMnene jAtismaraNa thayuM. ame bhUmi upara gabaDI paDyAM. rAjapatnIe rUdana karavA lAgI, ane mAtA paNa mUccha pAmI. DIvAre sau bhAnamAM AvyA. ame baMnee paNa dIkSAnI mAMgaNI karI. rAjA saMmata thayA. vijayavarmA nAmanA pitAnA bhANejane rAjya ApI aSTAddhikA-mahotsava karAvI amArI baMnenI sAthe guNadhara rAjAe paNa dIkSA lIdhI. nayanAvalIne asAdhya karma-vyAdhi meM munivarane vinaMti karI ke, he bhagavaMta kRpA karI nayanAvalIne paNa dharma pamADe! bhagavaMte kahyuM, have te dharma Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kathAne gya rahI nathI. tene karma-vyAdhi vadhI gayuM che. trIjI nArakInuM parabhavanuM AyuSya bAMdhI dIdhuM che. tethI te avazya nArakImAM javAnI che. saMsArane vadhAranAra tenA snehathI sayuM". pachI ame gurUkula vAsamAM rahI zramaNapaNuM suMdara rIte pAlana karI aMtima sAdhanA karI kALa karIne sahastrAra nAmanA AThamA devalokamAM utpanna thayA. yazedharane chelle bhava : devalokamAMthI eNvI huM yazodhara nAmane rAjaputra thayA. pUrvanI mArI mAtAne jIva vinayamatI nAmanI rAjakanyA thaI hamArA baMnenA vivAha thayA, huM paraNavA cAlyuM, tyAre mArI jamaNI AMkha pharakI. jarUra kaMIka lAbha thaze ema meM vicAryuM. rastAmAM gocarI jatAM meM munirAja dekhyA. pUrvajanmamAM sAdhudharmane abhyAsa hevAthI mane jAtismaraNa jJAna thayuM. mane mUccha AvI, badhA bhegA thayAM. bhAna AvatAM pitAjIe pUchyuM, tane zuM thayuM ! meM kahyuM "he pitAjI saMsAranuM svarUpa ghaNuM bhayaMkara che." pitAjI kahe, ahIM saMsAra-svarUpa vicAravAne kaye avasara che? meM kahyuM, he pitAjI! A kathA bahu moTI che, mATe Apa badhAne belA. badhA bhegA thayA, meM leTanA kUkaDAnA vadhathI mAMDIne, pUrvanA mArA tathA mArI mAtAnA saMbaMdhavALA navabhavane vRttAMta jaNAvyo. badhAM vairAgya pAmyA. meM kahyuM, "huM manuSyabhava saphala karuM, tevI mane rajA Ape." pitAjIe kahyuM, "tuM lagna kara ane prajAnuM pAlana karI janma Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 68 saphala kara." meM kahyuM, "have lagnanI vAta javA do." pitAjIe kahyuM, "strI sAthe lagna karavAmAM kaye doSa lAge che?" meM kahyuM, "he pitAjI! Ane parigraha kare athavA lagna karavA e jenuM auSadha nathI e vyAdhi vaLage kahevAya. kAraNa ke te mehane rahevAnuM maMdira, dhIraja khUTADanAra vivAdanuM sthAna, zAntine zatru, ahaMkAranuM nidAna, nirmaLa dhyAnano vairI, du:khanA samUhane utpanna karanAra, sukhane aMta karanAra, mahApApanuM raheThANa che. lagna karyA pachI pAMjarAmAM purAelA siMhanI jema purU grahavAsamAM sIdAyA kare che vaLI he pitAjI! ratnajaDita suvarNa thALa vijhA mATe na vaparAya. viSTA jevA strI-bhege che. mATe bIjA vicArathI saryuM. 'pitAjIe kahyuM, e barAbara che, paNa kanyAnuM zuM? meM kahyuM, tene paNa A hakIkata jaNAve, kadAca te paNa pratibaMdha pAmaze. kanyA pAse purohita maka, purohite je vAta sAMbhaLI hatI, te vAta tyAM kahevAnI zarU karI, teTalAmAM rAjaputrI mUccha pAmI. bhAnamAM AvI kahe che ke e mAtA yazodharA te huM ja chuM. bhUtakALamAM huM emanI mAtA hatI. ema kahI kumAre kaheluM teja caritra pite kahyuM, ane sAthe dIkSA levA taiyAra thaI gaI. kumArane pitA paNa vairAgya pAmyuM ane kahe che. he putra! tuM mAre putra nathI paNa mane dharmamAM joDanAra hovAthI tuM mAre Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guru che. huM paNa tamArI sAthe ja dIkSA laIza. mAtA paNa dIkSA levA taiyAra thayAM. rAjAe mahAdAna devarAvyuM, jinamaMdiramAM mahotsava pravartAvyA. yazavardhana nAmanA nAnA bhAIne rAjagAdI saMpI, mAtA-pitA-patnI tathA bIjA parivAra sAthe IdrabhUti nAmanA bhagavaMta pAse amoe dIkSA lIdhI che. A mArA vairAgyanuM kAraNa che. AcArya yazodhare kaheluM potAnuM caritra pUruM thayuM. dhana kumArane paNa A caritra sAMbhaLI dIkSAnA pariNAma thayA, mAtA-pitA pAse rajA levA Ave, mAtA-pitAe anumati ApI. mahAdAna devarAvyuM, aSTAhikA-mahAbhava karAvyA. dhana kumAre mAtA-pitA tathA bIjA parivAra sAthe yazodhara AcArya pAse dIkSA svIkArI. gurukulavAsamAM rahI vinayapUrvaka sUtrArthane abhyAsa karyo, ane vairAgyanI ugratAthI ekAkI vihAra-pratimA aMgIkAra karI, dhanamuni kosAMbI nagarIe AvI pahoMcyA. dhanazrIe karela mAraNAnika upasarga A bAju te "naMdaka mitra dhanazrIe pitAnA pati dhanane samudramAM nAkhI dIdhA pachI strI ane dhananA lebhathI dhane karelA upakArane avagaNIne kausAMbI nagarIe AvyuM hatuM. ane naMdakane badale samudradatta pitAnuM nAma palaTAvIne rahyo hate. 1 saMbaMdha mATe juo pAnuM 51. Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A dhanamuni gocarInA samaye jogAnujoga naMdakanA gharamAM pravezyA. dhanazrIe pitAnA patine oLakhI vicAryuM ke A samudramAM paNa maryo nahi, paNa have huM evuM karUM ke pharI enuM meM mAre javuM paDe nahi. muni vaheryA vinA ja nIkaLI gayA. dhanazrIe vicAryuM. nakkI mane oLakhI gayA, ema vicArI tapAsa karavA mATe dAsIne mekalI kahyuM, "tuM jA ane A sAdhu kyAM rahyA che, tenI khAtarI karI mane jaNAva." muni AhAra lIdhA vinA ja udyAnamAM AvI divasanI chellI pirasInA samaye kAusagga dhyAnamAM UbhA rahyA, te dAsI jeIne AvI ane dhanazrIne samAcAra ApyA. have dhanathIe naMdakane kahyuM ke, tame bImAra hatA tyAre meM mAnatA mAnI hatI, te Aje svapnamAM mane devIe yAda karAvyuM che. Aje mAre upavAsa che. naMdakane A rIte samajAvI dAsI sAthe dhanazrI udyAnamAM rAtrIe devInI pUjA karavA gaI. te maMdira pAse eka gADAvALe kASTha bharI gADuM laI jatuM hatuM, ane tyAMja gADAnI dharI tUTI gaI. rAtrie gADuM tyAMja rAkhI gADAvALe baLada laI pitAne ghare gaye. dhanazrIe vicAryuM ThIka thayuM, A sUkAM kASThothI ene bALIza. caMDikAnA maMdiramAM jaI devInI pUjA karI, rAtre maMdiramAM ja dAsI sAthe sUI gaI. madhyarAtrIe ajJAna ane krodhathI mUDha banI muni najIka kAThe gaThavyAM. ane tarata ja agni saLagAvyA. Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 71 dhanamuninI zubha bhAvanA ane bhAva anukaMpA karUNatApradhAna muni bhAvanA bhAvavA lAgyA, ke jeo mekSamAM gayA che teone dhanya che, tyAM have karmabaMdhanuM kaI kAraNa nathI. A bicAre kaI mehAdhIna jIva mArA saMgamAM AvI durgatimAM jaze. A saMsAravAsane dhikkAra thAo. AvI zubha bhAvanAthI muni mRtyu pAmI paMdara sAgaropamanA AyuSya vALA mahAzuke nAme devalokamAM deva thayA. - dhanazrI maMdiramAM AvI, dAsIe pUchyuM, kyAM gayA hatA! A te devInA maMdirane pradakSiNa karavA gaI hatI evo javAba dAsIne Ape. dAsIe agnine prakAza dekhe, A zuM haze? ema vicAratAM sUI gaI. prabhAte dhanazrI ghara tarapha cAlI. mArgamAM baLI gayelA munine dAsIe tathA dhanazrIe dekhyA. dAsIe pUchyuM, are ! AvuM keNe karyuM haze? dhanazrI belI ApaNane zI khabara paDe! dAsIe vicAryuM A muninI tapAsa karavA mane mokalI hatI, vaLI madhyarAtrIe A bahAra nIkaLI hatI, meM tyAre prakAza ja hate. AnuM rahasya samajAtuM nathI, paNa mane khAtarI thAya che ke A bAIe ja mane paNa A mahA pApa-kAryamAM joDI che, ema vicAratAM baMne ghare gayAM. - savAre gADAvALAe hADakAM bAkI rahyAM che, tevA baLI gayelA munine dekhyA. rAjA pAse jaI hakIkta jaNAvatAM krodha karI rAjAe keTavALane AjJA karI ke "hatyArAne pakaDI lAvo." keTavALe maMdiranA pUjArIne pUchatAM kahyuM ke, "Aje rAtre ahIM Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7ra samudradattanI patnI dhanazrI AvI hatI. keTavALa samudradattane tyAM pahoMcatAM sAme dAsI maLI. tene pUchayuM sArthavAhanI patnI gharamAM che? gabharAyelI dAsIe pUchyuM ke, "tenuM zuM kAma che?" keTavALe krodhathI kahyuM, are pApiNI ! muninuM vRttAMta tuM bhUlI gaI !" dAsIe kahyuM, "muni kyAM rahyA che ! te sthAna jovA mATe svAminIe mane ekalI hatI, bIju mane kaMI khabara nathI. vaLI te muni bapore bhikSA-nimitte paNa ahIM padhAryA hatA. keTavALe gharamAM jaI dhanazrIne kahyuM, tame caMDikAnA maMdiramAM sUtAM hatAM, mATe rAjA pAse cAle. e sAMbhaLatAM ja bhayabhIta thaI dhanazrI bhUmi upara DhaLI paDI. leke ekaThA thaI gayA. naMdaka A badhuM jeI bArebAra guptapaNe bahAra palAyana thaI gaye. dhanazrIne rAjA pAse laI gayA, tyAM kaMI belI zakI nahi. rAjAnI zaMkA daDha thaI. DIvAre pUchyuM, "tuM kemanI putrI che?" teNe kahyuM huM suzarmanagaranI pUrNabhadranI putrI chuM. ane samudradattanI patnI chuM! tenA patinI tapAsa karAvI, paNa patto na lAgyuM. rAjAe tenA pitAne puchAvyuM, te javAba AvyuM ke, kulane kalaMka lagADanAra dhanazrI nAme mArI putrI che. rAjAne khAtarI thaI ke A kArya ANe ja karyuM che, chatAM "strIe avadhya che ema vicArI tene pitAnA rAjyamAMthI bahAra hAMkI kADhI. te bhUkhI ane tarasI rakhaDatI keI gAmamAM maMdiramAM sUtI tyAM Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ka ka hatI je darajI REERIES, A 4 thA bhavamAM : dhanazrI muni banelA pitAnA pati dhanamuninI AjubAju kASTa goThavI agni saLagAve che. (pRSTha-70 ) Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ha3 sarpe daMza dIdhe. mahA duHkhI thaI marIne vAlukAprabhA nAme narakamAM sAta sAgaropamanA AyuSyavALI nArakI thaI. 1444 granthanA kartA yAkinI mahattA sUnu AcArya zrI haribhadrasUri-racita prAkRta samarAditya kathAne gujarAtI ce bhava saMpUrNa thaye. jaya ane vijaya bhAIne bhava-pa me nATakanA raMgamaMca upara jema eka ja mAnava-pAtra judI judI bhUmikA bhajave che-tema saMsAranA raMgamaMca upara paNa AtmA vibhinna pAtre laIne Ave che. pAMcamA bhavamAM e caritranAyakanuM be bhAInA svAMgamAM punarAvartana thAya che. jaya e vaDIla baMdhu che ane vijaya tene laghubaMdhu che. moTA bhAIne nA bhAI vahAle hate paNa nAnA bhAI vijayane mATe bhAI "jaya aLakhAmaNa hatuM ! ekavAra rAjakumAra jayakumAra azvakIDA mATe najIkanA candrodaya nAmanA udyAnamAM gayA, tyAre temaNe eka dhyAnastha AcArya sanakumArane saparivAra joyA. rAjakumArane A AcAryanI lAkSaNikatA spazI gaIyauvanamAM vairAgyane A kavacit ja jovA maLatuM subhaga saMbaMdha rAjakumAra jayakumArane vicAra karatA karI gaye. rAjakumArane AcAryanA AMtarika jIvanamAM DokiyuM karavAnuM paNa mana thayuM. teNe pUchayuM ke Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -bhagavAna ! ApanA vairAgyanuM kAraNa jaNAvaze? tyAre AcAryo pitAnuM savistRta jIvana kahI saMbhaLAvyuM ke, "he saumya! sa sAranuM svarUpa bahu viSama che. mAruM vairAgyanuM nimitta jANavAnuM tane kautuka hoya te sAMbhaLa! AcArya sanakumAranuM caritra citrAMgada nAme cAra jJAnI vidyAdhara zramaNa bhagavaMte mArA ajANa paNe thayelA a5 karmane mahAvipAka saMbhaLAvyuM tethI meM temanI pAse dIkSA lIdhI che. Aja bharatakSetramAM tAMbI nagarImAM yazavama rAjAno nakumAra nAmane putra hate. janmatAM ja jatiSIoe kahyuM ke, A kumAra vidyAdharane adhipati thaze. eka vakhata keTavALe keTalAka gerene pakaDI vadha karavA laI jatA hatA. adhakaDA karavA jatAM jatAM meM temane joyA. caroe mane kahyuM ke, "ame tamArA zaraNe chIe. amane bacAve." eTale meM temane choDAvyA. keTavALAe mArA pitAne cAre cheDAvyAnI vAta jaNAvI. eTale, mahArAjAe kahyuM ke, kumArane khabara na paDe te rIte cerane phAMsI devI." keTavALAe cArone mArI nAkhyA. paraMtu e vAtanI mane khabara paDI gaI. mane duHkha thayuM, ane huM nagaramAMthI nIkaLI gaye. huM tAmraliptI nagare gaye. tyAMnA rAjA IzAnacaMdra mAre satkAra karyo, mane rahevA bhavana ApyuM. tyAM rAjAnI putrI Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hapa vilAsavatI mArI upara rAgI thaI. paraMtu IzAnacaMdra rAjAnI ghaNI rANI paikI eka anaMgavatI nAmanI rANIe mane belAvI kAmavikArane vaza thaI mArI sAthe bhoga bhegavavAnI mAMgaNuM karI. huM mahAduHkha pAmyuM. meM kahyuM, "mAtAjI! tamArA mahAkuLane vicAra kare. tame mArA pUjya che. huM tamAre putra chuM. mArA vacana sAMbhaLI te nAkhuza thaI. paNa pitAne krodha hRdayamAM chupAvI mane kahyuM ke, "meM te tArI parIkSA karI hatI." huM praNAma karI mAre sthAne AvyuM. eTalAmAM vinayadhara nAmanA rAjAnA vizvAsu mANase mArI upara rAgane kAraNe AvI kahyuM ke, "Aje rAjA anaMgavatIne mahele gayA hatA, tyAre teNe nakhanA ujharaDAvALI tathA rUdana karatI rANIne joI. rAjAe pUchatAM baLAtkAra karanAra tarIke tamAruM nAma ApyuM. eTale krodhamAM AvI rAjAe tamAre vadha karavAnI AjJA mane karI che. mATe huM Apane vinati karuM chuM ke "tame anyatra jatA rahe." meM vicAra karyo ke, "ahA ! strI jAti kevI mAyAvI che!" vaLI mahArAjAne tenI upara anurAga che. je huM sAcI vAta karIza te kadAca rAjA tene duHkha Ape! ane sAcI vAta pragaTa nahIM kare te mArA kuLane kalaMka lAge che. bhale malinatA thAya, paNa bIjAne mArAthI pIDA na thavI joIe. A to mArA pUrve karelA karmanuM ja phaLa che. ema mAnI huM siMhaladvIpa janArA vahANa upara caDyo. A bAju tAmraliptI nagaranA rAjA IzAnacaMdanI putrI Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vilAsavatI je mArI upara pUrvajanmanA saMbaMdhathI atyaMta rAgavALI hatI, teNe mAnyuM ke mArA bhAvinA thanArA ISTa patine mArA pitAe vadha karAve che. eTale prANa tyAga karavA rAtre ekalI cAlI nIkaLI. ceree tenAM AbhUSaNe laI samudra mArge prayANa karanArA acala nAmanA sArthavAhane soMpI dIdhI. mArgamAM vahANa bhAMgI gayuM. tenA hAthamAM pATiyuM AvyuM, tethI te tIra upara pahoMcI. tyAM najIkamAM AzramamAM rahetI vRddha tApasIe vilAsavatIne joI eTale pitAnA AzramamAM laI jaI tApasIne veSa paherAvI AzvAsana ApyuM. sanakumAra AcArya kahe che te vakhate huM je vahANamAM beThA hatA te vahANa paNa DUbI gayuM. devage mArA hAthamAM pATiyuM AvI gayuM. tene AdhAre huM paNa tIre AvI pelA tApasInA AzramamAM AvyA. vRddha tApasIe amArI hakIkata sAMbhaLI agninI sAkSIe hamArA baMnene vivAha karyo. pharI ame baMnee bhAnudeva nAmanA sAthe vAhanA vahANumAM musApharI zarU karI. bhAnudevane kubuddhi thaI ane mane samudramAM nAMkhI dIdhuM. paNa pATiyuM hAthamAM AvatAM huM tarata malayAcalamAM pahoMce. tyAM cakasena nAmanA vidyAre mane ajitabalA nAmanI vighA ApI. te vidyAnI meM sAdhanA karI. vidyAdevI mane pratyakSa thaI kArya prasaMge smaraNa karavAthI kAryasiddhi karavAnuM vacana ApI pite aMtardhAna thayAM. Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaitADhya parvata upara gaganavallabha nagaranA kanakadhvaja vidyAdhara rAjA aputra maraNa pAmyA. ajitabalA devInI sahAyathI vidyAdharanA rAjA tarIke mAre abhiSeka thaye, ane zIlanuM rakSaNa karavA aneka kaSTa sahana karatI vilAsavatIne paNa tyAM lAvI ApI. tyAM rAjya karatA karatA vilAsavatIe putra janma ApyuM. tenuM nAma meM ajitabala rAkhyuM. keTalAka samaya pachI huM mArA parivAra sAthe vimAnamAM besI mArA mAtA-pitAne maLavA mATe tAMbI nagaramAM gaye. tyAM teoe mAro praveza mahotsava karAvyo. ane mane tAMbI nagaranuM rAjya ApyuM. paNa huM mArA nAnA bhAIne rAjya seMpI vidyAdharanuM rAjya karavA lAge. ekadA citrAMgada nAmanA zramaNa bhagavaMta tyAM padhAryA. meM tyAM jaI vaMdana karyuM eTale bhagavaMte mane dharmalAbha ApI upadeza Apyo ke te pUrvanA puNyanuM phaLa meLavyuM che. paraMtu have dhamamAM udyama kara. meM samyakatva sahita aNuvrata svIkArI pUrvabhavamAM meM zuM karma kareluM ke jethI vilAsavatIne viraha ane saMtApa thaye te pUchayuM. bhagavaMte mAre pUrvabhava kahyo. alpanidAna ane tene mahAvipAka kAM palyapura nagaramAM candragupta nAmanA rAjAne tuM rAmagupta nAmane putra hatuM. A vilAsavatI tArI priyatamA hatI. ekadA to ughAnamAM kIDA karavA gayAM. vAvaDImAM snAna Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karyuM, pachI kinAre AvI kuMkuma ane caMdananuM vilepana karyuM. eTalAmAM haMsa-haMsInuM jeluM AvyuM. tame kautukathI pILA caMdanavALA hAthe ja teone grahaNa karyA. baMnene viraha-duHkha utpanna karyuM. baMnene kesarI raMga lAgavAthI teo eka bIjAne oLakhI zakyA nahIM. viraha-vedanAthI pIDAyelA baMnee vAvaDImAM jhaMpalAvyuM. paraMtu jIvita baLavAna hovAthI vAvaDImAM kesarI raMga dhovAI gaye. baMne bahAra AvI gayAM. ane paraspara oLakhyAM. tethI temane je karma baMdhAyuM, tenA pariNAmathI tamAre A bhavamAM paraspara viga thaye ane duHkha paNa pAmyAM. vaDanuM bIja nAnuM hoya che, paNa vRkSa mahAna thAya che. mATe karma bAMdhatI vakhate sAvadhAna rahI karma bAMdhatA aTakI javuM. meM bhagavaMtane kahyuM ke, have mArA para upakAra karI mane zramaNaSa Apa bhagavaMte sanakumAranI vinaMtine svIkAra karyo. meM mArA putra ajitabalane rAjya ApI saMyama aMgIkAra karyo. sanakumAra AcAye kahyuM ke, he jayakumAra! saMsAramAM vairAgya thavAnuM A mAruM caritra che. " be prakAranI aTavI jayakumAre kahyuM, he bhagavaMta! Apa dhanya che. paNa A bhava-aTavI kevI rIte UtaravI? ane UtaryA pachI kayAM javuM? bhagavaMte kahyuM, "sAMbhaLa! A aTavI be prakAranI che. dravyaaTavI ane bhAva-aTavI. temAM dravya-aTavInuM A udAharaNa cheH Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jema keI sAthavAhe bIjA nagaramAM javA mATe AghoSaNA karAvI ke mArI sAthe je kaI Avaze, tene huM nirvidane pahoMcADIza. ghaNuM leke taiyAra thayAM, tyAre sArthavAha mArganA guNa-deSa batAvyA. ahIM eka mArga sIdho che, bIje vAMkecUke che, je sIdhe mArga che, tyAMthI javAmAM muzkelIo naDe che, paNa jaladI pahoMcAya che. A mArgamAM vighna karanArA vAgha ane siMha rahelA che. mArgathI khase tene mArI nAkhe che, paNa mArge cAlI rahelAne upadrava karI zakatA nathI. ahIM eka mArgamAM sugaMdhI zItaLa chAMyaDAvALAM vRkSo hoya che. bIjA mAge sUkAM puSpa phaLa rahita ane huThAM jhADe che. pahelA mArgamAM rahelAM vRkSone chAMyaDe paNa vinAza-kAraka bane che te pachI phaLa-phUlanA bheganI te vAta ja zI karavI? tyAM theDe vakhata paNa visAmo levA na besavuM. jyAre bIjA prakAranA vRkSa nIce muhUrtamAtra visAme bhale laI zakAya che. vaLI mArgamAM mIThuM mIThuM belI khuzAmata karanArA ghaNuM purUSo tamane bolAvaze. paraMtu tenA madhura vacanathI lebhAvuM nahIM. ApaNe sAre sathavAre be ghaDI paNa kayAreca cheDe nahIM. ekalAne nakkI bhaya rahe che. tyAM rahelA ceDA paNa agnine ALasa cheDIne tarata olavI nAMkhaze nahIM te te bALI nAkhe che. vaLI Uce parvata Avaze, tene sAvadhAnIthI ulaMghana karo. tyAra pachI AgaLa vAMsanI jALI Ave che, tyAM dUrathI ja khasI javuM. pachI nAne khADe Avaze Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tenI pAse mane ratha nAmane brAhmaNa bekele hoya che, te vinaMti karaze ke, "A khADe cheDe pUre, pachI AgaLa jAva." e kahenAranuM na sAMbhaLatA AgaLa vadhavuM. je pUravA jaIe te te UMDe UMDe thayA ja kare che. vaLI tyAM kipAka vRkSa upara pAMca prakAranAM divya phaLe che. te khAvAM nahi. ahIM bAvIza pizAce che, teonI darakAra na karavI. musApharImAM prayANa baMdha na karatAM cAlu ja rAkhavuM. rAtrie paNa be pahora prayANa karavuM. Ama A aTavI jaladI pAra pAmI zakAze. eTale ekAMta duHkha varjita nivRti-nagarI Avaze. tyAM keIpaNa upadrava hete nathI. aTavInA dRSTAMtane upanaya ahIM sArthavAha eTale arihaMta paramAtmA ghaNaNuM eTale AkSepaNu-vikSepaNa-saMvedanI-nirvedanI kathAo dvArA mukti-nagara javA mATe utsAhita karavA. sAthe prayANa karanArA te bhavya jI. bhAva-aTavI eTale cAra gatirupa duHkhamaya saMsAra. sIdhe mArga eTale sAdhudharma vake mArga te zrAvaka-dharma. vAgha-siMha te rAgadveSa, vRkSane chAMyaDo eTale Asakti thAya tevAM strI-putra vagere. bolAvanAra puruSa eTale pAsasthA, akalyANa mitre. sAre sathavAre eTale zramaNa bhagavaMte, davAgni eTale ke, parvata eTale mAna, vAMsanI jALI eTale mAyA, khADo eTale lobha, maratha brAhmaNa eTale icchAo, kiMdhAka-phaLe eTale pAMca IndriyenA viSa, pizAce eTale rara pariSahe rAtre be pahora gamana Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eTale be pahora svAdhyAya kare paNa pramAda na kare. AvI rIte vartanAra sAdhu bhava-aTavInuM jaladI ulaMghana kare che. ane ekAMta pIDA vagaranuM mokSanagara prApta kare che. A daSTAMta ane upanaya sAMbhaLI jayakumAre samyakatva ane anuvate grahaNa karI nagaramAM praveza karyo. ane haMmezA sanakumAra AcAryanI zuzruSA karavA lAgyA. mAsa-kalpa pUro thatAM AcArya bhagavaMte vihAra karyo. AcArya sanakumAranA samAgama pachI jayakumAranuM jIvana anAsakta banI gayuM hatuM. ekavAra te sadhyA samaye gavAkSamAM beThAM beThAM nagara-caryA jaI rahyA hatA. eTalAmAM aMgarakSake AvIne samAcAra ApyA ke-deva! rAjamAtA lIlAvatI asvastha che. ane te rUdana karI rahyAM che. mAtRbhakta jayakumAre kahyuM-temane kahe. huM hamaNuM ja AvuM chuM. rAjamAtA lIlAvatIe bIjA eka saMtAnane janma ApyuM hatuM ane tenuM nAma "vijaya rAkhavAmAM AvyuM hatuM pUrva bhavane dhanathIne AtmA ja vijaya rUpe avataryo hate. bAlyavayathI ja vijaya meTAbhAI jayakumAra upara verabhAva rAkhata. lehInA saMbaMdhe bhAI, chatAM tenA janmajAta saMskAra zatrutAnA hatA. ane A viSavela jema moTI thatI gaI tema tenA kaTupariNAmanA aNasAra paNa AvavA lAgyAM. Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAjamAtA lIlAvatIne te baMne putre upara eka sarakhe prema hatuM. paNa bhAI-bhAI vacce A mATe saMbaMdha na hate. chatAM jayakumAra te eTalAM ja udAra ane premALa dekhAtA. eka pakSI nyAya kayAM sudhI cAle? rAjamAtAnI asvasthatAnuM kAraNa paNa Aja hatuM. jyAre jayakumAre AvIne, mAtAne praNAma karI pUchyuM. bela, mA ! te asvastha kema che ! je hoya te mane niHsaMkeca jaNAva, lIlAvatI belyAM-beTA ! kumAra ! tArI vinaya-bhaktithI te huM ghaNuM ja saMtuSTa chuM. paNa tane khabara che ke-tArA laghubaMdhunA manamAM keI e vaira-bhAva jAge che ke te tArA A rAjyane svAdhIna karavA taiyAra thaye che. ane keI paNa bhege e rAjyane laIne ja raheze." rAjamAtAne Azaya jayakumArane samajatAM jarAya vAra na lAgI. rAjakumAra jayakumAranA manamAM tIvra maMthana jAgyuM. je rAjezvarI te narakezvarI" A kahevata sAcI ja che te mAre A rAjyanuM zuM kAma? je rAjyanA kAraNe mAtAnuM mana udvignatA anubhavatuM hoya ane laghubaMdhu vijayane mArA prati dveSa thatuM hoya tevA rAjyanI khaTapaTane mAre na joIe. eTale jayakumAre mane mana nirNaya karIne mAtAnA caraNe zira jhukAvIne kahyuM :-mAtAjI! tame ciMtA na karazo. huM rAjyArUDha thavA Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAMgatuM nathI. ane mane bIjI kAMI paNa jhaMkhanA nathI. bhale, mAro nAno bhAI rAjA bane. A zabdo sAMbhaLIne rAjamAtA lIlAvatInA caherA upara kAMIka prasannatA upasI AvI kharI paNa vaLatI ja paLe te bolI. nA, beTA. nA, "huM tane rAjyane tyAga karIne cAlI javAnuM kahetI nathI." paNa eTaluM ja kahevAnuM ke tuM rAjyapade rahe ane yuvarAja pada tArA laghubaMdhune Apa eTaluM ja basa che." paNa jayakumAranuM mana rAjyanI jhaMkhanAthI yukta hatuM. tene rAjyano SaDyuMtra jarAye gamatuM na hatuM. A kSaNe tenA manamAM sanatakumAra munine vArtAlApa guMjI rahyo. jayakumArane AtmA virakti cAhate hate. rAjamAtA lIlAvatIe jyArathI ukta prastAva mUkya tyArathI jayakumAranuM mana evI puNya-paLanI zedha karI rahyuM hatuM ke--kayAre evI kSaNa Ave--je kSaNe badhu tyAga karIne cAlI nIkaLuM. ane te pachI najIkanA ja bhaviSyamAM muni sanatakumAra munirvAda sAthe vihAra karatAM tyAM padhAryA. maMtrIzvaranA mukhethI A samAcAra jayakumArane maLatAM ja teo vaMdana mATe cAlI nIkaLyAM ane muni sanata kumAra pAse jayakumAra munijIvana svIkAryuM. eka tathI jema bIjI ta pragaTe tema jyakumAranA muni-jIvananA svIkAra sAthe ja temane maMtrI-parivAra ane Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 84 rAjamAtA lIlAvatI paNa e ja puNya paMthe cAlI nIkaLyAM. have vijayakumAranu` ekahaththu sAmrAjya hatuM. kAkI nagarImAM tenI dhAka hatI. paNa ATaluM heAvA chatAM paNa pApI purUSo satra bhayathI ja bharelA hoya che. vijayakumAranA jIvanamAMthI gabharATa gayA na hatA. tenuM hRdaya hajI paNa kAMI zaMkA-kuzakAothI bhareluM hatuM. varSoMnA vahANAM vItI gayAM che. jayakumAra muni ane temanuM sAdhu-sAdhvI vRMda eka divasa kAkI nagarInI bahAra udyAnamAM padhAyuM che. AryAM lIlAvatI je vRddhA sAdhvI che. te paNa e sAdhvIsadhamAM sayukta che muni jayakumAranI bhAvanA, temanA nAnAbhAIne pratiSedha karavAnI che. paraMtu nAnAbhAI vijayanI duSTa bhAvanA hajI paNu badalAI nathI. te vicAre che. are ! jayakumAra hajI paNa jIvaMta che. ane hajI paNa rAjyanI khevanA rAkhe che ! jo ema na hAta tA temanuM kAkaDhImAM AvavAnuM kAMI prayeAjana kharU ? vApI sarvatra graMnte / vijayakumAranuM pApI-hRdaya pAkArI UThayuM. basa, te jIve che mATe ja te mAre mAthe bhaya che. meM ene jIvatA rAkhyA eja bhUla karI. A AvelA avasara mAre cUkavA na joIe. * bahArathI maitrI, bhakti batAvatA vijayakumAra a'tarathI zatrubhAvane cheDatA nathI. ane evI taka zeAdhe che ke muni jayakumArane kayAre khatama karU. Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bahArathI dhamI paNAne svAMga sajIne vijayakumAra pitAnA bhAI kumAra pAse rAtre Ave. ane RSihatyAnuM gojhAruM pAtaka te karIne ja jaMpe. sAthenA sAdhuoe joyuM ke A hatyA karanAra vijayakumAra che. tyAre, ahAhA karmanI gati kevI vicitra che, e vicArI tyAMthI cAlyA gayA. jaya aNagAra te maitrIbhAvanI vizuddhatAthI, dhyAnanI sthiratAthI, zarIranI nirmamatAthI, jinavacana pariNameluM hevAthI, legyAnI vizuddhatAthI paramapada najIka hovAthI dehane tyAga karIne Anata nAmanA devalekamAM aDhAra sAgaropamanAM AyuSyavALA zrIprabha nAmanA vimAnamAM vaimAnika devapaNe utpanna thayA. sanakumAra AcArya A vRttAMta jAye tyAre, "pitAnA vinIta ane sArA ziSya jaya aNugAra mATe ghaNe ja kheda karyo. vijayarAjA pitAne kRtakRtya mAnate moTA pApanA udayathI mahAvyAdhinI vedanA bhegavI AyuSya pUrNa karI paMkaprabhA nAmanI nArakImAM daza sAgaropamanI sthitivALo mahAra nArakI thaye. vidyAdhara kulIna zrI jinadattAcAryanA suziSya 1444 granthanA kartA yAkinI--mahattarAnA sUnu A. zrIharibhadrasUrie racela samarAIcci-kahA prAkRtanA gujarAtI samarAditya kevali kathAne pAMcamo bhava pUrNa thaye. Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharaNa ane lakSmI (pati-patnI) bhava-6 Dro saMsAramAM eka hAra-jitanI ramata cAle che. A hAra - jita eTale vera ane premanI satata cAlatI ghaTamALa-eka vyakti kayAreka priya bhAse te bIjI apriya, ane te paNa vagara keI oLakhANe ke paricaye. Ama kema? Ane javAba che. AtmAe atItakALamAM ropelAM vera ke premanAM bIjo. te phaLadrupa thatAM tenAM phaLa batAve che. gata pAMcamA janmanA sagA bhAI chaThThA bhavamAM patipatnI bane che. nAma paDe che dharaNu ane lakSmI. jayakumAra te dharaNuM bane che ane vijayano jIva te lakSmI. patipatnInA saMbaMdhathI joDAyA pachI paNa te saMbaMdha mAtra nAmane ja kare che. hakIkatamAM dharaNa lakSamI tarapha premALa che paNa lakSmIne dharaNuM gamatuM nathI. zreSThi putronI spardhA A daMpatI mArkadI nagarInA nAgarika che. A nagaramAM bIjA paNa aneka zrImaMta vase che. vasaMtanA vAyarA vAyA tyAre eka nagara mahetsava yojAye, leke AnaMda-pramoda mATe cAlI nIkaLyAM. Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 87 zreSThiputra dharaNa paNa potAnA ratha sajI ramavA nIkaLI paDyo ane nagarInA daravAje pahoMcatAM tene ratha aTakI paDyo. kAraNa te ja vakhate te ja nagaranA bIjo eka zreSThiputra devanadI peAtAnA ratha DhADatA gheADe udyAnamAMthI pAchA nagara tarapha vALI rahyo hatA. tyAre nagaranA dvAre banenA rathA sAmasAmA AvIne aTakI gayA. mArga sAMkaDA hatA. eka sAthe khate rathA Ava-jA karI zake tema na hatuM. emAMthI eke peAtAnA ratha pAche vALye ja chUTako hatA, tema chatAMye e zreSThiputromAMthI eka paNa potAnA ratha pAche vALavA taiyAra na hatA. kAraNa khate eka sarakho hAddo bhegavatA hatA. keAI ekabIjAthI UtaratA na hatA. baMnee paraspara kahyuM--bhAI, tuM nIce Utara jethI mAre ratha hAMkI zakuM. paNa emAMthI ekeya taiyAra na hatA. A ghaTanAthI nagarajaneAe kahyuM--tame Ama sAmasAmA jIbhAjoDI karI che. te karatAM emAMthI eka jaNa ratha pAchA vALI lyA. te kema sUjhatuM nathI. jue ! tamArI pAchaLa amArA rathA paNa rokAI gayA che. . keAI cabarAka nAgarika elye ! --bhAI! tame zreSThiputra thayA che. tA kI tame potAnA baLe dhanApArjana karyuM che? ke pachI bApa-dAdAnI kamANI upara ja mustAka che ? A vedhaka-vAkaya baMnene sacATa spazI gayuM. nagaranA bahumAna purUSoe nakkI kayu` ke eka varSImAM je ghaNuM dravya Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ padA kare tene ja ratha Avate varSe Aja madana vAdazInA divase prathama praveza karaze. A vAta baMnee mAnya rAkhI. ane sArthanA vizAla kAphalA sAthe dharaNe prayANa karyuM. devanadI paNa pitAnA sAthe sAthe bIjI dizAmAM dhane pArjana mATe nIkaLI paDyo. mAmAM sAthe AgaLa vadhI rahyo che. ekavAra dharaNe eka Azcarya joyuM. eka kumAra vidyAdharaputra AkAzamAM UDavAnI koziSa karI rahyo hate. paNa temAM te niSphaLa ja dekhAya. janmajAta garUDanuM baccuM jema AkAzamAM UDavA pitAnI pAMkhe phaphaDAve ane pAchuM jema bhUmi upara pachaDAya tema A bALa vidyAdharaputrane prayAsa hatuM. A joIne dharaNane kautuka thayuM. jijJAsA jAgI ke lAvane pAse jaIne pUchuM ke-bhAI ! tuM zenI siddhi karavA mAMge che. vidyAdharane dharaNanI mukhAkRti gamI gaI, teNe kahyuM bhAI! sAMbhaLa. mAruM nAma hamakuMDala che. mArA mitre mane AkAzagAminI vidyA zikhavADI hatI-paNa atyAre huM temAnuM eka pada bhUlI gayo chuM -jene laIne Ama banyuM che. dharaNane hemakaMDalanI vAtamAM rasa paDyo. teNe kahyuM mitra! tuM ciMtA na kara, tArI kArya siddhimAM mArI sahAya jarUra tane kAma Avaze. sAMbhaLa! mArI pAse padAnusArI labdhi che jenI madadathI huM lupta thayeluM pada meLavI zakuM chuM. ane gupta rahasya paNa jANI zakuM chuM. Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ema.! hemakaMDala dharaNanI sAme ekITase joI rahyo, dharaNe uttarasAdhaka banIne hemakaMDalanuM kAma siddha karI ApyuM. pachI hemakuMDale dharaNane AbhAra mAnatAM kahyuM-mitra! te mArUM atiprayatna-sAdhya kArya karI ApyuM che tenA badalAmAM traNa mukti kAje A eka divya auSadhi svIkAra. je tane ghaNI kAma Avaze. tuM te parArtharasika purUSa che te paropakAra karate raheje. dharaNa sAthe sAthe AgaLa vadhyuM. thoDuMka AgaLa cAlyA tyAM jaMgalamAM rUdanane karUNa avAja dharaNane kAne athaDAye. joyuM to eka bhilajAtine yuvaka raDI rahyo hate. dharaNe tene raDavAnuM kAraNa pUchyuM te te kahe-bhAI? tame parArtha rasika lAge che. vAta ema che ke-amArA palipatinuM nAma kAlasena che. AkhA jaMgalamAM temanI hAka hatI. te game tene raMjADate. manameLa bIjAnA zikAramAM ja tene rasa paDate paNa have te...maraNazayyAe paDyo che. ane kene mAranArane have tene ke bacAve? kAlasenanI patnIoe have tenA jIvananI AzA mUkI dIdhI che. ane te paNa kalpAMta karI rahI che. - ema? dharaNe Azcarya sahita pUchyuM. kyAM che e tamAre pahilapati batAve mane. ane pelo yuvAna bhilla dharaNane palipati pAse laI gaye, palapati mUcchita avasthAmAM pitaye hata-vAtAvaraNa gamagIna hatuM. Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharaNe pitAnI pAsenI pilI divyauSadhine pANImAM nAMkhIne tene maMtrIne kAlasena upara chaMTakAva karyo ane kAlasena turata UbhuM thaI gaye. kAlasene pitAne jIvanadAna ApanAra dharaNane kahyuM--"huM AjathI zikAranuM pApa kAye jIvanabhara cheDI dauM chuM." dharaNa A bAju palipati kAlasenanA upacAra-karavAmAM kAye tyAM te sArthane meTe kAle tene mUkIne AgaLa vadhI gaye hate. pAchaLa rahI gayelA dharaNe pitAnI patnI lakSmIne kahyuM je, sUryAsta thavAnI taiyArI che, ApaNe utAvaLA pagalAM bharIzuM te jarUra kAle savAra sudhI te sArthane pakaDI pADIzuM. paNa hamaNAM ApaNe kayAMya rAtri nirgamana karI daIe. Ama vArtAlApa karatAM teo zilinda nAmanA giri-taLeTI pAse AvI pahoMcyAM. lAMbI musApharInA lIdhe lakSmI vadhu paDatI zramita thaI hatI. tenuM mukha plAna ane galana jaNAtuM hatuM. pitAnI priyatamAnI A hAlata dharaNa joI na zake teNe vicAryuM. "bicArI lakSamI mAre kAraNe kevI thAkelI che !" meM ene te vicAra ja na karyo ! dharaNe lakSmIne AzvAsana ApIne sAMtvanA ApavAnI keziSa karI. zilignanI taLeTImAM eka yakSanuM maMdira hatuM. dharaNa ane lakSmI ahIM rAtavAse rekAyA. rAtri samaye lakSmI Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ belI-Aryaputra? mane ghaNuM ja tRSA lAgI che. pANI vinA kadAca mAruM jIvana lAMbuM nahi Take. ane dharaNuM pANInI zodha karIne game tema karIne paNa zodhI lAvyo ane lakSamIne khUba premathI pAyuM. ane pachI dharaNa turata ja niMdrAdhIna thaye. rAtrinA pAchalA prahare lakSmI jAgI. teNe joyuM ke--dharaNa gADhanidrAmAM hatuM. cAre bAju sUnakAra hatuM. tyAM AvA nirjanajaMgalamAM caMDarUdra nAmanA cere yakSanA maMdiramAM praveza karyo, tenI pAse koI rAjabhaMDAramAMthI corelI kiMmatI ratnonI maMjUSA hatI. caMDarUdra jyAM aMdara gaye ke turata ja dvArapAle daravAje baMdha karI dIdho. lakSmIe joyuM ke--koI ajANI vyakti yakSanA maMdiramAM pravezI che. paNa e koNa haze? enI jijJAsA jAgI. teNe pUchayuM bhadra? tuM keNa che? ane AvI aMdhArI-rAtrie ahIM? kayAMthI ane...... caMdrarUpaNa eja pratiprazna lakSmIne karyo. lakSmI kahe- "mArI kathA te ghaNI lAMbI che, paNa mAruM nAma lakSamI che. mAre pati e ja mAro vairI nIvaDyo che ane mane Ama jaMgalamAM rakhaDAvI mArI che te hAla ahIM ja nidrAdhIna che. tene sUte mUkIne cAle, ApaNe bhAgI jaI e. e duSTane enuM phaLa cAkhavA daIe. jo, A ratna-maMjUSA tuM mArA pati pAse mUkI de. corInA AropamAM rAjapurUSa tene savAre pakaDI jaze." Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdrarUdra, te A sAMbhaLI stabdha ja banI gaye. nAme lakSamI paNa vartane rAkSasI jevI te strI caMDarUdrane lAgI. caMdrarakane te saMjogoe cora banAvyuM hatuM paNa e khAnadAna gharane nabIre hate. e AvuM kArya kare ja kema? caMdrarUdra belya-AvuM na belaze bahena? huM paNa pariNIta chuM. huM AvuM akArya na ja karI zakuM. pharI tame AvuM amaMgala na bolaze. paNa strI-hRdayane kaNa pArakhI zakyuM che? chevaTe lakSmIe strI-haTha pakaDI. teNe caMdrarUdrane kahyuM-je tame mAre svIkAra nahi kare te huM ahIM ja AtmahatyA karIza, ane caMdrarUdra saheja gabharAye. paristhiti pArakhI jaIne teNe lakSmIne eka Azcaryajanaka vAta karI. sAMbhaLa, mArI pAse eka divya-aMjana che. je te AMkhe AMjavAmAM Ave te mANasa te zuM deva paNa tene joI zake nahi. evuM addabhuta aMjana mArI pAse che. "he...? kayAM chupAvyuM che tame? lakSmIe pUchyuM. caMdraDhe kahyuM -e mArI pAse ja che. ane meM tenI guTikA banAvIne keDamAM rAkhI che. caMdrarUka eka camatkArika purUSa che e jANIne lakSmIne te te khUba ja gamI gaye. lakSamIe pelI ratna-maMjUSA cera dvArA dharaNa pAse mukAvI dIdhI. dharaNa hajI nidrAdhIna hatuM. e gALAmAM badhuM zuM banI gayuM tenI dharaNane jarA ye gaMdha AvI nahi. . prAtaHkALe dharaNu jAge te pAse lakSamI na hatI. pAse paDelI ratnamaMjUSA jeIne dharaNa camakyA pachI-vicAryuM ke Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kenI haze! koNa bhUlI gayuM haze! tyAM te cokIdAroe dharaNane cera samajIne pakaDI lIdho. paNa divya-aMjana AMjavAnA prabhAvathI cokIdAre caMdrarUdrane joI na zakyA. yakSa maMdiranA eka khUNAmAM UbhelA caMdraraka pAchaLa lakSmI chupAIne A nATaka badhuM joyA karatI hatI. ane pite racelA paMtarA badala manamAM khUba ja rAjI thatI hatI. cArInA muddAmAla sAthe dharaNane cekIdArae rAjA samakSa hAjara karatAM kahyuM : "deva ? eka vaNika-veSa dhArI corane ame pakaDyo che. teNe ApanA rAja-bhaMDAramAMthI ratna-maMjUSAnI cerI karI che. A rahI A ratna-maMjuSA ane A rahyo A cAra, tene zuM zikSA karavAnI che?" mArI nAkhe ene..." rAjAe vagara vicAryo hukama cheDyo. paNa rAjAnA navA koTavAla banelA kAlasene joyuM te--dharaNane cahere khUba ja paricita lAge. eNe dharaNane oLakhI lIdhuM ke dharaNa te ene parama upakArI mitra hate. jeNe ene jIvanadAna ApyuM hatuM. kAlasena jANe e RNamAMthI mukta thavA mAMgate heya tema teNe dharaNane bacAvI lIdhA. dharaNa pitAnI priyatamAnI zodha mATe turata pelA yakSa maMdira tarapha cAlI nIkaLyuM. paNa tyAM lakSmI na maLI. bicArA nirdoSa dharaNu upara carInuM tahomatanAmu caDhAvI lakSmI prasanna thatI hatI, te mane mana belIcAlo sAruM thayuM, mArA mArgamAMthI e gherI khasI gaye. Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 94 e pachI lakSmIe caMdrarUdrane kahyuM--priyatama ? have tA tame ja mArA sarvasva che. " cAle, ApaNe ahIMthI jaladI bhAgI jaI e. " lakSmInA A udgArothI caMdrarUdre vicAryuM ke--srI--caritra sAce ja akaLa che. je peAtAnA sAcA patine paNa prema karI zakatI nathI te strI mane zuM cAhavAnI hatI ? e duSTA strIne zuM bharosA ze ?'" eTale cadrarUdre kahyuM- lakSmI ! tuM kharekhara kRtaghna che. tArA duSTa AcaraNa upara tane zarama AvavI joI e." kahIne ca', enA tyAga karyAM. lakSmInI sthiti have vadhu gaMbhIra banI, pati ane caMdrarUdra khanethI nirAdhAra banelI lakSmIne zuM karavuM te samajAyuM nahi. chevaTe te pharI dharaNanI zeAdhamAM nIkaLI paDI......... e ja yakSa maMdiranI najIka AvelI nadInA taTe raNu ane lakSmInA bheTA thaI gayA. ane ekabIjAne maLatAM ja dharaNu te lakSmIne bheTI ja paDyo. ane kSemakuzaLa pUchyA. lakSmIe paNa anAvaTI rUdana karIne potAnA sAcA pati taraphanA khATe prema vyakta karyo, te raDatAM khAlI - svAminAtha ! tame mane mUkIne kayAM cAlyA gayA hatA ? '' dharaNa eka bAheza vyApArI hatA. ane te dharmAMpAna mATe nIkaLye hateA. mAmAM AvatAM vighnAmAMthI pasAra thatAM thatAM tenuM prayANu AgaLa vadhI rahyuM hatu. paNa tene lAgyuM ke Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pitAnI priyatamA lakSmInA kAraNe tene aneka kaSTane sAmane kare paDe che, nirjana-jaMgalamAM lakSmIne sAthe sAthe pheravavI te karatAM tene kayAMya surakSita sthAne mUkI devAya te sArUM. Ama vicArIne teNe eka mArga che "daMtapura nagarIne nivAsI skaMdadeva lekamAM "mAmA" tarIke badhAne prItipAtra gaNate hate. dharaNe e "mAmAne badhI pitAnI ApavItI kahI, ane khAsa karIne lakSmIne saMtoSa thAya tema rAkhavA bhalAmaNa karI. ane lakSmIe kRtrima prema batAvIne "svAminAtha !---jaladI Avaje." kahI vidAya ApI. have dharaNe dhanopArjana mATenI haraNaphALa bharI. kAraNa tene bIje harIpha mitra devanaMdI paNa dravyapArjana mATe nIkaLI cUkyuM hatuM. ane e vAtane Aje lagabhaga eka varasa thavA AvyuM. kadAca te vadhu kamAIne-jaladI mArkadI pAche phare te ? eTale anaMga tradazInI mudata pahelAM dharaNuM savA karoDa dravya uparAMta kamAIne mAkaMdI AvI pahoMce. devanaMdI pAchaLathI AvyuM ane dharaNanI sarakhAmaNImAM ardhakeTI ja lAvyuM hatuM. nagaranA pratiSThita purUSe bhegA thayA. ane nakkI karyuM kedharaNane ratha ja nagarImAM prathama praveza karaze. dharaNane jayajayakAra dhaye. nagaranuM praveza-muhUrta sacavAyA pachI dharaNane have bIjI kaI citA na hatI. ciMtA mAtra hatI pitAnI priyatamA lakSmInI. tene maLavAnI ane ghare pAchI lAvavAnI. Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharaNe have samudra-yAtrAnI saphare nIkaLavAnuM vicAryuM. baMne jAtanI lakSmI-prApti mATe have te usuka hate. samudra mArge prayANa karI te vaijayaMtI nagarImAM AvI pahoMce. ane ahIMthI teNe bIjI epa zarU karI. tyAM tenuM vahANa bhAMgI gayuM. eTale kASTha-pATiyAnA sahAre te eka kapa upara pahoMcyA. "bhAgyazALIne bhUta raLe" dharaNa mATe evo ghATa thaye. A dvIpa suvarNadvIpa hate. ahIMnI bhUmimAM suvarNa-raja hatI, eTale teNe A ghAtu-kSetramAM suvarNanI ITa banAvI tenA saMpuTa banAvyA. temAM pitAnuM nAma paNa aMkita karyuM. bIjI bAju cInadezathI sArthavAha putra suvadananuM vahANa A tarapha AvI rahyuM hatuM. suvadane joyuM ke-De dUra kaI vahANa bhAMgI javAthI bhayane saMketa batAvanAruM nizAna dekhAya che. eTale teNe pitAnuM vahANa lAMgayuM. ane dharaNu pAse pahe. dharaNe kahyuM, A suvaNa-ITenA saMpuTonuM bahumUlya kariyANuM mArI pAse che. te je tame tamArA vahANamAM bharI le te huM AvuM. suvadane pitAnuM alpamUlyavALuM, kariyANuM phagAvI dIdhuM ane e saMpuTa temAM bharI dIdhA ane sedAnI zarate paraspara nakkI karI. baMne devapura tarapha AgaLa vadhyA. bhAgyayoge e ja vahANamAM dharaNanI priyatamA lakSmI paNa upasthita hatI. dharaNe lakSamIne oLakhI lIdhI. dharaNane joI lakSmI kSobha pAmI jyAre lakSmIne jaI varaNa khuzI thaye. Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A Akasmika meLApa thavAthI dharaNe vicAryuM ke kharekhara, suvadana mAre upakArI mitra che jene laIne ja mArI priyAne mane samAgama thaye... paNa dharaNane moTuM kautuka hatuM ke-lamI ahIM AvI kevI rIte ? eTale teNe lakSmIne pUchayuM--pachI zuM zuM banyuM? "svAminAtha? zuM kahuM ! tame mane mUkIne gayA pachI huM tamArI viraha-vedanAthI vyAkula banI gaI chuM. khAvA-pIvAnuM cheDI dIdhuM che. keTalAMka lekee mAruM apaharaNa karyuM. ane zIlanI rakSA mATe huM bhAgIne ahIM AvI chuM." dharaNe te lakSmInI vAtane akSarazaH sAcI mAnI lIdhI. khera, dharaNane lakSamI malyAne saMtoSa hate. jaDa ane AvatI baMne lakSamI dharaNane maLI hatI. vahANa tvarita gatie AgaLa vadhI rahyuM hatuM. madhadariye AvyuM tyAM ekAeka vAtAvaraNamAM aMdhakAra chavAye. tephAna caDhI AvyuM. ane suvarNadvIpanI adhiSThAtrI devI "suvaNuM tAMDavanRtya karatI bolI-are. duSTa. suvadana ? te mArI AjJAne avagaNIne, mArI paravAnagI lIdhA vagara je dravya tArA vahANamAM bharyuM che te bhayaMkara bhUla karI che. mATe eka manuSyanuM balidAna Apa. nahIM te tAruM vahANa bhAMgI nAkhIza." A sAMbhaLIne sau bhayabhIta banI gayA. samudranI devI mAnava-bali mAMgatI hatI. zuM karavuM? sI stabdha hatA. Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharaNa be -mitra suvadana! devI mArA kAraNe ja ke pAyamAna thaI che. mATe huM mArI jAtanuM balidAna karIza. mArA kahevAthI ja te vahANamAM dravya bharyuM che. bAkI tame sau nirdoSa che." devI suvarNa belI-"dharaNa, tyAre te tuM ja samudramAM paDatuM mUka." ane dharaNa saDha pAse AvIne Ubhe rahyo. lakSmI raDatAM belI, "paNa patideva? tame Ama AtmahatyA karaze te mArUM keNa? nahi nahi ema nahi ja karavA dauM. paNa lakSamI aMtaramAM rAjI thatI hatI ke je Ama dharaNa marI jatuM hoya te majA..... hajI paNa lakSmIne duSTa Azaya dharaNa samajavA taiyAra na hatuM. tene mana lakSmI eka satI sannArI strI hatI. dharaNe samudra-prapAta karyo ane tarata ja devIe tene trizuLathI UMcakIne pharI suvarNa-dvIpamAM mUkI dIdhe. Aja arasAmAM hemakuMDala vidyAdhara suvela nagarathI suvarNadvIpa tarapha AvI rahyo hato. je dharaNanI sahAyathI hemakuMDaLane AkAzagAminI vidyA siddha thaI hatI te dharaNane AvA nirjana ekAMta dvIpamAM joI hemakuMDale badhI ghaTanA pUchI-dharaNe badhI vAta kahI. pachI hemakuMDala bolya-dharaNa kAMI ciMtA na karIza. ApaNe have sAthe ja ahIMthI ratnadvIpa jaIe. ane hemakuMDalanuM vahANa ranadvIpa AvI pahoMcyuM. Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A dvIpamAM ratnAgirInI taLeTImAM devapura nagara che. dharaNa A nagaranI zobhA jevA nIkaLyo che. tyAM A nagarane prakhyAta zreSThi Tempa rahe che. teNe dharaNane joI pUchyuM--"mahAnubhAva? paradezI pathika lAge che? zuM baMdha kare che? kAMI mArgadarzana joIe te mAMga." Ama kahIne Tepe dharaNanuM Atithya karyuM. dharaNanA samudrapAta pachI suvadanane te "lakSmI" sAthe dharaNanI aDhaLaka lakSamI paNa maLI gaI hatI AvatI lakSamIne kaNa jatI kare? suvadana lebhA-lalacA. ane pArakI lakSmI pitAnI banI gayAne AnaMda anubhavyo. nagaramAM pharatAM pharatAM-dharaNe lekenA ethI sAMbhaLyuM ke-cIna dvIpathI baMdara keI moTuM jahAja AvyuM che ane keI mATe sArthavAha survaNathI banelI saMpuTa bharIne lAvyo che. lakSmI jevI tenI patnI che. lakSmI jANe "lakSamI ne ja avatAra che. dharaNa 5 zeThane atithi banyuM hatuM. eTale Tempa paNa dharaNanI AtmakathAthI badhe paricita thaI cUkyuM hatuM. ane vadhu te te baMne paraspara gADha mitratAnA nAte joDAI gayA hatA. parasparanI samavedanA baMnenA saMbaMdhamAM jovA maLatI hatI. ekavAra A navA AvelA suvadana sArthavAha vize vAta nIkaLI. dharaNe tene maLavAne bhAva vyakta karyo ane kahyuMzreSThivarya! tame paNa sAthe cAle. Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 baMne baMdare AvyA. dharaNe pitAnI baMne prakAranI lakSmI vahANamAM che te jaNAvI dIdhuM. -suvadane zreSThi Tempane abhivAdana karyuM. paNa tenI sAthe dharaNane jotAM ja tenA mananI melI murAda pAra nahi ja paDe tenI khAtarI thaI gaI Tepe sArthavAhane pUchyuM-are, suvadana kayAMthI Ave che? zuM kariyANuM lAvyA che ? ane dhanopArjananI tamArI yukti, ke vRtAMta kaheze? ane pUchyuM-devI jevI jaNAtI A strI keNa che? suvadana have barAbara gUMcavAye? zuM javAba Ape. chevaTe sAhasa karIne suvadane kahI ja dIdhuM ke -"zeThajI! A badhI ja" lakSmI meM mArA bhAgyathI meLavI che, ane A mArI dharmapatnI tenuM nAma paNa "lakSmI" che. Tepa paNa eka bAhoza vepArI hate teNe kahyuM-paNa tenI kaI tamArI pAse sAbitI che? suvadana zuM purA Ape ? tenI pAse kaI purA na hatA. chevaTe A vivAda rAjasabhAmAM pahoMce. ane dharaNe suvadanane radiye ApatAM kahyuM-rAjana,-A suvarNa saMpuTe mArI che. kAraNa temAM vacce mAruM nAma aMkita che, "lakSmI" e mArI bhAryA che. badhuM ja pAkhaMDa khulluM paDI gayuM. Tepe emAM sAkSI ApI. rAjAe AjJA karI ke "e baMne duSTane hadapAra karI dharaNane ene saMpUrNa mAla soMpI devAmAM Ave." - rAjAnI AjJA thatAM suvadanane have kAMI balavA jevuM rahyuM nahi paNa dharaNanA svabhAvanI sajajanatA te juo? teNe rAjAne Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 101 kahyuM-rAjana! suvadana mAre upakArI che. eTale mAruM dhana huM ene svecchAe ApI dauM chuM." dhananI sAthe teNe potAnI priyatamA lakSmIne paNa tyAga karyo. A pachI dharaNe Tepa zeThane ghaNe AbhAra mAnya. tenA pratyuttara rUpe Tepa zeThe paNa dharaNanuM bahumAna karyuM. dharaNane have pitAnuM vatana yAda AvyuM. tene have mArkadInI prajAne maLavAnI utkaMThA hatI. - bIju anya kAmakAja patAvIne dharaNu pitAnA sArthavAha sAthe mArkadI AvI pahoMcyuM. rAjAe sArthane dabadabApUrvaka nagara-praveza karAvyuM. paNa lekane mana moTuM kautuka hatuM. kAraNa dharaNa ekale ja hate. lakSmI sAthe na hatI, dharaNanAM mAtApitAe ene pUchayuM-he vatsa ? tArI patnI lakSamI kayAM che? tuM ekalo kema che? paNa dharaNe enA javAbamAM mAtra eTaluM ja kahyuM ke- pitAjI? tame enuM nAma na leze. tene yAda karavAne kaze artha nathI." dharaNa gaMbhIra prakRtine hAI purUSa sahaja svabhAve te mauna rahyo. samaya jatAM ekavAra dharaNu pitAnA mitro sAthe malaya suMdara udyAnamAM pharavA gaye tyAM eka daMpatIyugalane joyuM. A yugala paNa pharavA AvyuM hatuM paNa dazya kAMIka juduM ja hatuM. Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 rIsAI gayelI patnIne tene pati rIjhavI rahyo hato. te chatAMye patnIe abolAM lIdhAM hatAM. A joIne dharaNanA manamAM thayuM ke-"ke svAthI saMsAra che-juo te kharA A saMsAranuM nATaka." Ama-dharaNane pitAnI patnI lakSmInuM bhUtakALanuM dazya tenA smRtipaTa upara tarI AvyuM. enI vicAradhArAe saMga bhAva tarapha vaLAMka lIdhe. bIjI bAju ene AcArya ahadattanA satsaMganuM nimitta maLyuM. najIkanA udyAnamAM AcArya ahaMdudattane mukAma hate. AcArya adattanI prazAMta, saumya mukhamuddAthI dharaNa prabhAvita thaye. dharaNe nata mastake vaMdanA karI. AcAryazrIe dharaNane AgamananuM kAraNa pUchyuM ane dharaNe paNa jyAre AcAryazrIne temanA virAgyanuM kAraNa pUchayuM te temaNe pitAnI AtmakathA kahI saMbhaLAvI. AcArya ahaMdUdattanI AtmakathA acalapura nagara hatuM. jitazatru rAjA hatA. tenA be putra hatA. nAma aparAjita ane samaraketu. aparAjita yuvarAja hate ane nAno bhAI kumAra hatuM. tene ujajayinInuM rAjya ApyuM. ekavAra zatrurAjA samarakesarI sAme caDhAI karatA jatAM aparAjita tenI sAme vijayI nIvaDyo ane pAchA vaLatAM "dharmArAma" nAmanA gAma najIka chAvaNI nAMkhI. tyAM rAhu nAmanA AcAryane samAgama thaye dharma-carcA thaI. ane aparAjitanuM mana vairAgya tarapha DhaLyuM. ane te dIkSita banyA. Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 103 ekavAra ujajayinI bAju vihAra karatAM muni aparAjitane jANavA maLyuM ke-samaraketu ALasu bane che tenA kAraNe rAjaputra ane purohita putra abhadrika ane niraMkuza banIne jaina sAdhuone satAve che. eTale aparAjita muninuM mana bhAIne pratibodhita karavA adhIrUM banyuM. teo gurUmahArAja pAsethI anujJA laI ujjaina AvyA, ane rAjabhavananA pravezadvAre jaIne meTA avAje bolyA. dharmalAbha." A sAMbhaLatAM ja aMtaHpuranI strIo bahAra AvI. ane belI RSirAja ! tame ahIM kayAMthI? jaladI bahAra cAlyA jAo. nahi te rAjaputra Avaze to tamAruM apamAna karaze. paNa munie jANe sAMbhaLyuM ja na hoya tema UbhA rahyA. lAgyuM ke badhira haze ? | munie pharI UMcA avAje kahyuM -"dharmalAbha ? A sAMbhaLIne baMne kumAre gavAkSathI nIce utaryA ane prAsAdanA daravAjA baMdha karI dIdhA munie trIjI vAra "dharmalAbha zabda uccAryo. baMne kumAre kutUhala jAgyuM. te belyA-muni ! tamane nRtya karatA AvaDe che? muni belyA-hA, paNa gIta ane saMgIta vagara nRtya na thAya tenI tamane khabara nathI? baMne kumAree kahyuM-cAle, ame gIta gAIzuM, vAjiMtre vagADIzuM te tame nAcaze ne ? munie temanA besUrA saMgItanI bhUla kADhI ane temanA puNya-prakAthI teo gabharAI gayA. Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 munie dharma ane muninI mazkarI karavA badala kumArone zikSA karI. ane punaH teo najIkanA zAla vRkSa nIce dayAnastha thayA. baMne kumAranI A durdazA joIne sarva parivAra ekatrita thaI gaye, A zuM banI gayuM? kema banI gayuM? keNe karyuM ? tenI kAMI samajaNuM na paDI. rAjA samaraketune chevaTe khabara paDI ke-A badhuM tenA kumAranuM kaubhAMDa che. ane rAjAe zAla vRkSanI nIce dhyAnastha beThelAM aparAjita muninI mAphI mAMgI. munirAja ! kSamA kare. mArA kumAroe karelA geravartAva badala ApanI ame AzAtanA karI che, Apane nirarthaka-krodhita karyA che. have temane pharI svastha karavA anugraha kara munirAja! muni bolyA-mahAnubhAva? paNa te mATenI mArI eka zarata che, te mAnya hoya te ja banI zakaze, munie kumAronA cAritra-svIkAranI zarata mUkI. jo teo saMyama svIkAre to ja huM temane svastha karUM. have zuM thAya? chevaTe kavinI kadarthanAnA bhayaMkara pApanA prAyazcitta rUpe pravajayA svIkAra karyo ja chUTake hato. kumAre kabUlyA. parivAre anumati ApI ane mane-kamane kumAroe munimArge prayANa karyuM. paNa hajI pure hitA-putrane muni banyA pachI paNa saMyamamAM prIti joIe tevI jAgI nahi. gurU upara praSi rAkhato. tenI AlocanA karyA vagara mRtyu pAmI purehita putra izAnamAM deva thaye. Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 105 ArAdhanA ane virAdhanAnA saMmizraNa rUpe devalekamAM devarUpe purehita putra utpanna thaye. sudIrgha samaya pasAra thaI gaye pachI have tene cyavananAM cihno jaNAvA lAgyAM. tenI sugaMdhI puSpamALAe murajhAvA mAMDI, zveta devadUSya lAla ane nisteja banavA lAgyuM. kalpavRkSa kaMpatuM jaNAyuM. nidrA-suSuptino anubhava thavA mAMDyo. zarIra dhrujavA lAgyuM. mAnasika glAni thavA mAMDI. daSTi-bhrama thavA mAMDyo. ane jANe samagra vAtAvaraNamAM duHkhanA ochAyA UtarI AvyA hoya tema bhAsavA mAMDyuM. A joIne devAMganAo vilApa karavA mAMDI. tyAre deve kahyuM- AvA azubha eMdhANanuM kAraNa mane tIrthaMkara paramAtmA padanAbha svAmine pUchI AvavA de. ema kahI te pUrvamahAvidehamAM viharamAna bhagavAna samakSa upasthita thaye. vaMdana karIne pUchyuM. bhagavAna? huM sulabha badhi chuM ke dulabhAdhi? mAre janma kayAM thaze ? enA javAbamAM bhagavAne pharamAvyuM. "devAnupriya! tAre punarjanma jaMbudvIpanA dakSiNa bhAratamAM kauzAMbI nagarImAM thaze ane bedhi-samyaktvanI prApti tane durlabha banaze." "prabho! enuM kaI kAraNa?" deve bhagna-hRdaye pUchyuM. - tyAre bhagavAne kahyuM-mahAnubhAva! gatabhavamAM te karelo gurU-Si enuM kAraNa che. A bhUla nAnI nathI, kRtanatAnuM kaI prAyazcita nathI." Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106 prabhu ! A karmAMya kSINa kayAre thaze? ane kevI rIte te kRpA karIne kaheA. bhagavaMta elyA--khIjA bhavamAM A kama kSINu prAyaH thaI jaze. ane tAro bhAI azAkadatta urphe bhUMgA'emAM nimitta banaze. 'azAkadatta" enuM janmadatta nAma hatuM chatAM lAke ene bhUMgA' e nAmathI ja vadhu oLakhatA hatA. Ama zAthI ? enI pAchaLa eno itihAsa che. mUMgA nAma paDavAnuM kAraNa sudI bhUtakALamAM kauzAMbImAM eka zeTha hato, nAme 'tApasa' aMte A dhyAnathI marIne bhUMDa banyA. pharI sarpa anyA. ane gatabhavanA putranI strI baMdhumatInI kukSimAM putrarUpe janma lIdheA. nAma pADyuM * azAkadatta ' paNa janmathI ja jANe mUMgA ! mele nahi. vAstavamAM te mUMgeA na hato paNa tene jAtismaraNa jJAna thayeluM tethI teNe joyuM ke jyAM eNe janma lIdhA che. te pUrva janmanI putravadhU che-tene mAtA' tarIke kema sabAdhAya ? ane putrane 'pitA' kema kahuM ? tenA manamAM A mathAmaNu cAlyA kare ane mele nahi. Ama khAra bAra varSa pasAra thai gayAM. svajaneAe mAnI lIdhuM ke--bALaka mU ge che. ane leAkeA paNa tene mUMgA' tarIke saMbAdhatA thaI gayA. Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 107 ekavAra sumaMgala muni "mUMgA'nA nivAsasthAne AvyA ane temaNe "mUMgAne uddezIne kahyuM ke--he tApasa (zreSThi), tArA dIrgha mauna vratane have tuM tyAga kara. tuM tArA pUrvajanmane je." pratye ! Ape mane kevI rIte oLakhe? ema mUMge bolyA. A mUMgAne belate joIne svajanoe vismaya pAmIne gurU mahArAjane pUchyuM ke-Ape badhuM kevI rIte jANyuM? javAba hatuM ke-jJAnabalathI AthI azokadatta (mUMgA)ne paNa Azcaryane pAra na rahyo. IzAna deva rUpe utpanna thayelA purohitanA jIve bhagavaMtane pUchyuM ke kayAM ane kevI rIte pratibaMdha pAmIza?' tyAre bhagavaMte kahyuM ke-azokadatta athavA jenuM apara nAma amUka che tenA dvArA tAtya giri upara tArA be karNa-kuMDale joIne tuM bedha pAmIza. tyAra pachI te IzAna deva kauzAMbImAM gaye ane mUMgAne ciMtAmaNi rana ApIne vAta karI ke tAre mane avazya pratibaMdha kara. ema jaNAvI te svargamAM gaye. kALAMtare purohitanA jIva IzAna deve devAyuSya saMpUrNa karIne baMdhumatInI kukSie mUMgAnA bhAI tarIke janma lIdhe. garbha samaye baMdhumatIne AmraphaLa khAvAne dehada thaye. kasamaye A manoratha pUrNa kare muzkela hatuM, paraMtu devadatta ciMtAmaNi ratananA prabhAvathI AmraphaLa utpanna karIne chevaTe mAtAne maratha Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 pUrNa ane janma pachI bALakanuM nAma " aha.datta 'ka pADavAmAM AvyuM. janma pachI bAlyavaye adattane pratibeodha karavA aze|kadatta tene muni mahArAja pAse laI gayA ane kahyuMgurU-caraNamAM mAthuM jhukAva paNa ahu datta raDavA lAgyA. azAdattane thayuM ke mATA thaye samajaze. paNa niraka ! chevaTe teNe pUrva janmane vRtAnta kahyo. paNa a datte tene pralApa kahIne gaNakAryA nahi. chevaTe azAkadatte sayama mAge prayANa karyuM. ane adatte sasAra mAMDyo. azAkadatta kALakrame utkRSTa sayama pALIne mRtyu pAmImaddhika deva thayA--bhAInA svarga vAsanA samAcAra jyAre adattane maLyA tyAre te khUba ja udvigna banyuM. paNa te chatAMye tene sa'sAramAM virakti na AvI. deva banelA azAkadatte joyuM ke--hajI paNa ahu dattanI AMtarika pariNatimAM kazeA phera paDyo nathI teA tenA pratimAdha mATe zu karavuM ? tene lAgyuM keA AtmA kAMI sahelAIthI samaje ema lAgatuM nathI eTale ethI kAMIka bIjI rIte paNu tene samajAvavAnI keAziSa karAya. deve adattanA zarIramAM vyAdhi nikujyeryAM. peTamAM jaleAdara karyAM. paga sAjAthI bharI dIdhA AMkha nisteja karI. zarIramAM dAhujavara karyAM. A mahAvedanAthI adatta trAsI gayA ane jANakAra vaidyone kheAlAvyA. paNa Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 109 A Ina a pAte AtmaghAta na pa laIne teo paNa kazuM karI zakyA nahi. vaidyo niSphaLa gayA. vedanA aMza mAtra ghaTI nahi. A joIne ahadattanI patnIo-paNa citAmAM garakAva banI gaI. ane ahaMdudatta pite AtmaghAta karavA taiyAra thaye. A sthitimAM pele mahaddhika deva zabara vaighanuM rUpa laIne upasthita thaye. tenI pAse ati mUlyavAna traNa auSadhio hatI. deve zabara vaidyanA svAMgamAM ahaMdudattanI sAme hAjara thaI kahyuM ke-huM-"zabara vaidya chuM. jagatamAM kaI paNa roga mAre mATe asAdhya nathI. koI paNa rogane huM maTADI zakuM chuM." A sAMbhaLI tenI patnIo belI-"je tame amArA patine svastha karaze te ame tamane je joIe te ApIzuM." deve kahyuM ke sAMbhaLe! huM eka dharmavaidya chuM. paisAnA lebhe keIne auSadha ApatuM nathI. paNa mArI eka zarata che te je maMjura hoya te A kaSTasAdhya roga nAbUda thaI zake. bIje kaI mArga nathI." saghaLe parivAra be-hA, amane tamArI je zarata heya te maMjUra che paNa-tame auSadhi-prayoga karI ahadattane sAre kare." vaidya belyA-juo, sAMbhaLe. "gIne parejI pALavI paDaze. jarA paNa apathya levAze nahi, ane pachI parivAre aha dattane samajAvyuM ke-bhAI! Ama zA mATe vagara mate maravA nIkaLyo che. badhI paMcAta cheDIne jema vaidyarAja kahe che tema kara." ahaMdatta maMjUra thaye. pachI pUchyuM-vaidyarAja? bele-mAre zI zI parejI pALavAnI che. Apa kRpA karI kahe, Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 vaidyarAja belyA-A parejI be prakAranI che laukika ane pAralaukika. laukika rIte te vAta, pitta, kapha na thAya tevuM khAvuM. ane pAralaukika rIte aDhAra pApasthAnaka jevAM pApakarma AcaravAM nahi" tyAra pachI vaidya upasthita vizALa janasamudAyanI hAjarImAM ahaMdu dattanI cikitsA zarU karI. vaidya eka maMtra-maMDalanuM Alekhana karyuM. tenI maLe ahaMdUdattane besADyo. tenA upara eka zubhra vastrathI tene DhAMkI devAmAM Avyo. ane pachI mAtR sthAnIya aMbA devI jevI vidyAnuM smaraNa karavAmAM AvyuM. tenA maMtroccArane dhvani gAjavA mAMDyo tarapha tenA paDaghA paDyA. ane ahaMdudatta paNa tenAthI pratibhAvita thaye. zabara hai ahaMdadattanA zarIramAMthI kRtrima vyAdhine jotA jotAmAM dUra karI dIdho. lekee Azcaryacakita thaIne zabara vaidyanI prazaMsA karavAmAM kacAsa na rAkhI. lekamAM te ukti che ke-vaidya-vakIla-vezyA" paisA vagara kAma na kare. paNa A vaidyarAja kevA popakArI ! A vAta dUra-sudura prasarI gaI zabara vehanA apUrva auSadhi prayogathI ahaMdadatta taddana svastha thatAM ja te nidrAdhIna thaI gaye. tene jagADIne zabara vaidya kahyuM--"mahAnubhAva! meM tane zArIrika vyAdhithI te mukta karyo che. paNa tArI pApakarmathI upArjita AMtarika vyAdhine te je tenI tane kema kAMI citA nathI?" A rIte samajAvIne zabara velve samyagU-jJAna, darzana, cAritra rUpa Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 111 traNa lekottara auSadhinuM sevana karavA kahyuM. ane tene eka mAtra mArga bhAgavatI pravajayAne svIkAra che." upasthita saghaLA parivAre vaidyarAjanI vAtane saharSa vadhAvI lIdhI. ane ahaMdudatta paNa vicAryuM ke huM paNa mArA bhAInuM ja anusaraNa karUM! ema laukika rIte pitAnA manane manAvIne teNe pravajyA svIkArI. ahadatta muni banyA pachI paNa tenuM citta caMcaLa rahyA karatuM. kadI te saMsAramAM pAchuM javA vicAra te kayAreka te saMyamamAM zithila banate, tenuM mana dvidhA anubhavatuM. paNa lekalAje te saMyama pALate. ahaMdaranA pUrva parivArane AnI khabara paDI ke teNe pelA deva rUpa zabara vaidyanI zodha karI zabara vaidya paNa punaH pUrvavata e ja praga ajamAvyuM Ama vAraMvAra arDaddatta jyAre dIkSAthI zithila banate tyAre zabara vaidya tene punaH sthira karatA. chevaTe zabara vaidya aIddattanA pratibaMdha mATe eka prayoga karyo. deva veze pitAnI mAyAjALathI agnijavALAo vikuvI ane pachI tene bujhAvavA ghAsane bhAre temAM nAMkhavA mAMDyo, A joIne adatta belyA-ke "virAja? tame A zuM kare che? tamArI A bAliza-ceSTA mane samajAtI nathI." deva kahyuM - mane paNa tamArUM gAMDapaNa samajAtuM nathI. saMsAra eka dAvAnala che tene bujhAvavA tame punaH gRhavAsa Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 112 svIkAravA mAMge che. te tethI te gRhasthAzramamAM punaH javAthI tamArI tRSNAo kAMI zamavAnI nathI. balka vadhaze ja. to ATalI saraLa vAta tamane kema samajAtI nathI? ahaMdara zuM bele? tene pitAnI bhUla samajAI gaI. zabara vaidya ahaMdattane samajAvavA-ekathI aneka upAya karyA. vaidya ahaMdadattanI vAraMvAra kALajI le, jyAre paNa tenuM mana heja DhIluM bane ke turata vaidya hAjara thate. ane judA judA prayogo dvArA ahaMdUdattane sthira karate. ekavAra zabara vaidya niSkaTaka mArga cheDIne tIkSaNa kAMTAvALA mArge cAlavA lAgyA. A joIne muni bolyA. tame kAMTALA mAge kema jAe che? vaidya kahyuM- huM paNa teja tamane kahevA mAMguM che ke tame mokSanA dhArI mAgane tyAga karIne zA mATe saMsAranA mArge AthaDe che? ahaMdudata samajI gayA. chevaTe ahaMda vicAryuM ke-kahe ke na kahe A zabara vaidya kAMI mAnavI jaNa nathI. eTale munie vidyane pUchyuM- "tame koNa cho?" tamArUM asala svarUpe pragaTa kare. - tyAre vaidya kahyuM ke- bhadra? huM tAro bhAI azokadara ja chuM. paNa tuM mane oLakhI zakatuM nathI. munie pratiprazna karyo ke-vaidyarAja ! tame mArA bhAI havAne dAvo kare che paNa tenI kAMI khAtarI kharI? vaidya deve kahyuM tamone hajI paNa pratIti thatI nathI? te jue-tamArA pratibodha mATe ja meM vaitADhya giri upara kuMDala Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ wArAnA rAjakAraNa rAja che 6thA bhavamAM : lakSmI "ra" "ra" kahIne pitAnA ja pati dharaNamuni para cerIne Apa Ape che. (pRSTha-114 ) Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 113 yugala rAkhelA che. te jovAthI mArI vAta tamane samajAze. te pachI deve munine vaitADhya upara laI jaI ratna-khacita karyuM kaMDala batAvyA ane te jotAM ja ahaMdudattane jAtismaraNa jJAna thayuM. ahaMdUdattane have kAMI pUchavA jevuM na rahyuM. hAtha, kaMkaNa ane ArasI jevuM spaSTa hatuM. muni saMyamamAM sadA mATe sthira banyA. ane zabera gheve pitAnuM kartavya bajAvyAne garva lIdhe, ane svasthAne gaye. dharaNanI dIkSA have mULa vAta upara AvIe te, "he dharaNu! te ja huM purohitakumAra chuM. dharaNa AcArya ahadatane pUrva vRtAnta sAMbhaLIne pratibaMdha pAmIne ahaMdara muni pAse dIkSita thayA. dharaNe dIkSA bAda aneka tapazcaryA karI pitAne deha kuza banAvI dIdhuM. dharaNa muninI veriNI bhAryA lakSmIne devapuramAMthI dezavaTe maLyA bAda bhaTakatI bhaTakatI te tAmralipti AvI. gRhasthA zramanA eka vakhatanA-pati ane atyAre muni dhAraNa ThaSinA AgamananI lakSamIne khabara paDI ke turata tenA manamAM verane vahi prajavalita thaI UThyo. hajI paNa te dharaNa pratyenI ghara bhAvanAne badale levA vicAratI hatI. ane tene A taka maLI gaI. Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 114 lakSmIe peAtAnA pati-muni upara mUkela Are pa dhyAnastha dharaNanI sAme lakSmIe eka nATaka khelyuM. teNe potAnAM svaNu -AbhUSaNA zarIra parathI utArIne dharaNanA caraNe dharI dIdhAM, peAtAnAM vastro phADI nAkhyAM hAtha-page nakhanA anAvaTI ghA karyAM ane pachI 'cAra' 'cAra' karIne teNe bUmarANa macAvI. A strIne A nAda sAMbhaLIne rAjyanA keTalAka sipAI A tyAM doDI AvyA joyuM te sAdhu dekhAtA eka mANasa UbhA che, te veSadhArI pAkha'DI hovAnI temane zakA gaI. lakSmIe manAvaTa evI karI hatI ke--te 'cAra' lAgyA. Aga'tuka sipAI Ae munine A bAbata pUchyuM to te mauna rahyA. kATavALAne vadhu zakA gaI ke jarUra muni dhRta lAge che. ane temane bAMdhIne zULInA mAcaDe laI javAmAM AvyA. te samaye--dharaNu muninA dhama temanA rakSaNa mATe AvI paheAMcyA ane zULImAMthI siMhAsana thayuM. devAe temanA upara puSpavRSTi karI. satra A susamAcAra vAyuvege prasarI gayA. rAjA pote muninAM darzane AvyA. ane A ghaTanA pAchaLanuM rahasya pUchyuM. bhagavana ! ApanI upara Ave Arapa kema Avye ? paNa dharaNa munie mauna cAlu rAkhyuM. kadAca AnI pAchaLanA bheda kheAlavAmAM emane anatha dekhAya hAya ! Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 115 maMtrIe sipAIo mAraphata sArthavAha muvadananI patnIlakSmInI zodha karI te lakSamI kayAMya palAyana thaI gaI hatI. paNa tenA badale suvadanane rAjA samakSa hAjara karavAmAM AvyuM. rAjAe suvadanane tenI patnI lakSamI mATe pUchayuM te kahe- rAjan ! lakSamI hakIkatamAM mArI strI nathI. paNa e bhAgeDu strI che. ane pachI athathI iti badhI vAta kahI. chevaTe suvaDane paNa dIkSA aMgIkAra karI. bIjI bAju pApiNuM lakSmI te jaMgalamAM bhAgI chUTI. paNa pitAnA kukarmonuM bhayaMkara rIte phaLa bhegavatI rIbAI rIbAIne marIne pAMcamI nArakImAM utpanna thaI. dharaNu muni paMDita maraNa pAmIne 11mAM devalekamAM 21 sAgaropamanA AyuSyavAlA vaimAnika devapaNe utpanna thayA. dharaNa ane lakSmInI A bhava pUratI leNadeNa pUrI thaI paNa ene taMtu cAlu rahyo je AgAmI bhamAM jaNAze. - vidyAdhara kulIna AcArya zrI jinadattasUrinAM ziSya 144 granthanA kartA, yAkinI mahattarAnA sUnu bhava virahaka AcArya zrI haribhadra sUrie cela saveganI raMgabhUmi samAna samarAIca kahA-prAkRtanuM gujarAtI samarAditya kevali caritrane chaThTho bhava saMpUrNa thaye. Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 116 sena-ane viSeNa pitrAI bhAIne bhava-7 me Aja ja jaMbudvIpanA bharatakSetramAM caMpA nAme nagara che. tyAM amarasena rAjAnI jayasuMdarI rANanA udare dharaNu munine jIva devalekamAMthI AyuSya pUrNa karI garbhamAM utpanna thaye. putranuM sena nAma pADavAmAM AvyuM. A bAju lakSmIne jIva nArakamAMthI nIkaLI saMsAramAM bhamatAM AgalA bhavamAM dharmAnuSThAna karavAthI tyAM ja amarasena rAjAnA nAnAbhAI harinI tAraprabhA nAme bhAryAnA udare viSeNa nAme kumAra thaye. senakumAra viSeNu upara prIti rAkhavA lAge paNa viSeNu aprIti rAkhate hate. sAdhvIjI mahArAjane kevalajJAna acAnaka teja nagaramAM jaya jyArava zabda pragaTa thaye. puSpavRSTi thavA lAgI. AkAzamAMthI de UtaravA lAgyA. rAjAe tapAsa karAvatAM jANavA maLyuM ke sAdhvIjI mahArAjane kevalajJAna thayuM che. rAjA parivAra sahita vaMdana karavA AvyuM. ane vaMdana karI bhUmi upara beThe. dharmakathA zarU thaI. te ja vakhate baMdhudeva ane sAgara nAme be baMdhuo paNa tyAM AvyA. temaNe sAdhvIjI mahArAjane kahyuM ke, badhAne Azcarya thAya tevuM meM Aje joyuM che. te A pramANe che - ghaNA samaya pahelAM mArI patnIne hAra evA hate. Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 117 paraMtu Aje acAnaka hamArA makAnanI dIvAlamAM cItarela mora pAMkho phaphaDAvI nIce UtarI cAlate calate hamArI pAse AvI mukhamAMthI hAra kADhI pitAne sthAne dIvAlamAM sthira thaI gaye. te pachI AkAzamAMthI deve A tarapha AvavA mAMDyA. eTale A Azcarya pUchavAM huM ahIM Avyo . kevalajJAnI sAdhavIjIe pharamAvyuM. jIve pote karelAM azubha karma udayamAM Ave tyAre jaLa paNa agni banI jAya che. mitra paNa zatru bane che. ane je zubha karmane udaya thAya te tenAthI viparIta bane che. jemake jhera amRta banI jAya. durjana sajajana banI jAya, apayaza paNa thazamAM palaTAI jAya che. rAjAe pUchayuM ke, A kenA karmanA udaye banyuM che? sAdhvIjI kahe, "he saumya sAMbhaLo, A mArA ja karmanA udaye banyuM che, te tame badhA sAMbhaLe. sAdhvIjI mahArAjanA pUrvabhava bharatakSetramAM zaMkhavardhana nAme nagaramAM dhana nAme zeTha hatA. temane dhanapati ane dhanAvaha nAme be putro ane guNazrI nAme putrI hatI. te putrI te huM pite ja hatI. pitAe mane paraNAvI paraMtu mArA pati tarata ja maraNa pAmyA. mane vairAgya thaze. ane huM vividha prakAranAM tapa Adi dharmAnuSThAna karavA lAgI. tyAM caMdrakAMtA nAme sAdhvIjI mahArAja AvyAM. mane dharma saMbhaLAvyuM tethI meM zrAvakenAM bAravrate svIkAryA. Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 118 keTalAka kALa pachI mArA mAtA-pitA mRtyu pAmyAM. meM dIkSA levA bhAIone pUchyuM. bhAIoe rajA na ApatAM IcchA pramANe dharma karavA kahyuM. pachI meM jinamaMdira karAvyuM, pratimAo bharAvI ane adhika adhika dAna-puNya karavA lAgI. saMdhyAkAle roja niyamita bhAbhIone besADI dharmanI hita-zikSA ApavA lAgI. eka divasa bhAIo ane bhAbhIonI parIkSA levAnuM mane mana thayuM. parIkSA karavA jatAM tIvra karma bAMdhyuM moTAbhAI sAMbhaLe tema moTI bhAbhIne hita-zikSAmAM kahyuM ke, "he bhAbhI! bahu kahevAthI zuM? sADI cokhkhI rAkhavI joIe. arthAt zIlanuM rakSaNa barAbara karavuM joIe." mArA bhAIe e sAMbhaLI vicAryuM, mArI patnI duzcAriNuM che. nahIMtara mArI bahena AvI zikhAmaNa zA mATe Ape ! pachI jyAre sUvA AvI, tyAre patie rekI ane kepa karI kahyuM ke, tuM mArA gharamAMthI bahAra jA." meM zuM aparAdha karyo haze? ema vicAratI AMkhamAMthI AMsu pADatI mAnasika duHkhathI AkhI rAtri bhAbhIe jema tema pUrI karI. prabhAta samaye karamAyelA mukhavALI bhAbhIne joIne. ajANuM thaIne jANe kaMIka jANatI na hoya tema kapaTathI meM pUchayuM, "he bhAbhI Aje tamAruM mukha kema karamAyeluM che?" rUdana karatA bhAbhIe kahyuM ke "mane aparAdhanI khabara nathI paNa mArA patie kopathI kahyuM ke, mArA gharamAMthI bahAra nIkaLa." Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 119, meM kahyuM, "he bhAbhI! tame dhIraja dhare. huM sarva ThIka karI daIza." pachI bhAI pAse jaI ajANI thaI pUchyuM, te bhAIe kahyuM ke, "te duSTa zIlavALI strI mATe na joIe." meM pUchyuM, "te zI rIte jANyuM ke A duSTa zIlavALI che!" bhAIe khulAse karyo, meM te tArI pAse gaI kAle upadeza ApatI vakhate sAMbhaLavAthI jANyuM che. tyAre meM hasIne kahyuM ke, meM te sAmAnyathI bhagavAne AmAM bahu doSa batAvyuM che, tethI A upadeza ApyuM hate." te sAMbhaLI bhAI zaramAI gaye. ane pUrvavat bhAryA sAthe vyavahAra karyo. meM vicAryuM A bhAI te mArA upara vizvAsa rAkhanAra che. paNa have bIjA bhAInI parIkSA karavA bIjI bhAbhIne kahyuM ke, vadhAre zuM kahevuM! bhAbhI!" hAtha barAbara cekhA rAkhavA. A bhAIe paNa pitAnI patnI sAthe pahelA bhAInI jema te ja pramANe vartana karavAthI A bhAI paNa mArAmAM vizvAsa rAkhanAre che, tevI khAtarI mane thaI. paNa kapaTathI bhAbhIone ALa caDAvavAnA deSathI meM tIvra karma bAMdhI lIdhuM. keTalAka kALa pachI meM bhAIo tathA bhAbhIo sAthe dIkSA lIdhI. sArI rIte pAlana karI ame sarve devakamAM gayA. tyAMthI AyuSya pUrNa karI mArA baMne bhAI e A ja caMpA nagarImAM baMdhudeva ane sAgara nAme be bhAIo thayA. pachI huM devalekamAMthI cyavI gajapura nagaramAM savAMgasuMdarI nAme kanyA thaI. mArI baMne bhAbhIe paNa devalekamAMthI evI Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 kezalapura nagaramAM zrImatI ane kAtimatI nAme be bahene thaI. huM yuvAna thaI tyAre mArA pitAe mane baMdhudeva sAthe paraNavI. mArA pati mane teDavA AvyA. mArA patie rAtre vAsa bhuvanamAM praveza karyo. te vakhate pUrvabhavamAM kapaTathI bAMdheluM kama udayamAM AvyuM. keI vyaMtarane vicAra AvyuM ke huM baMdhudevane ThaguM. tarata ja anya purUSanuM rUpa karI bArImAM mukha batAvI bebhe ke, "hajI Aje sarvAMgasuMdarI kema AvI nathI!" baMdhudevane vAsa bhuvanamAM purUSAkRti jevAthI zaMkA thaI ke mArI patnI duSTa zIlavALI che, ke purUSa ahIM nitya Avate haze !" Ama vicArI mArA pati koIne pUchayA vinA pitAnI caMpA nagarIe pahoMcI gayA. mane sAMbhaLavA maLyuM ke mArA patie kezalapuramAM zrImatI nAmanI kanyA sAthe lagna karI lIdhAM. ane tenA bhAIe zrImatInI bahena kAntimatI sAthe lagna karyA che. meM vicAryuM ke kharekhara saMsAra AvA ja prakAranuM che. ahIM saMsAramAM du:khe sulabha che AthI yazomatI nAme pravartinI pAse meM dIkSA lIdhI. - huM gurUNI sAthe vihAra karatI Aja caMpA nagarImAM AvI. pUrvabhavanA saMskArathI zrImatI ane kAntimatI zrAvikA mArI upara bhaktivALI banI. mane vinaMti karI ke "amAre tyAM Ape avAranavAra padhAravAnI kRpA karavI. jethI Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 121 amAruM kuTuMba dhama bane." pravartinIe mane AjJA ApI. jethI huM tyAM javA lAgI. A samaye kapaTathI bAMdheluM bIjuM pApakarma mane udayamAM AvyuM. keI vyaMtare vicAryuM ke, teone sAdhvIjI upara ke bhAva che te parIkSA karUM. eka dine huM temane tyAM gaI tyAre kAtimatI hArane parovatI hatI. te UbhI thaI mane prAsuka AhAra vahorAvavA hAra mUkI aMdara gaI teja vakhate citramAM rahele mara nIce Utaryo ane te hAra piTamAM gaLI jaI pitAnA sthAne jaIne rahyo. huM AvuM asaMbhavita joIne upAzraya cAlI gaI. A bAju kAntimatI hArane kheLavA lAgI. parivArane pUchatAM kahyuM ke "sAdhvI sivAya ahIM keI AvyuM nathI. kAtimatI parivArane kahe, "are AvI asaMbaMdha vAta kema bole che?" teo te tRNamaNi, suvarNa-paththaramAM samAna bhAvavALA che. vaLI parivArane Thapake paNa Ape che, temane mATe A vicAra kadI karaze nahIM. A vAta lekamAM phelAI gaI. meM paNa evuM joyuM hatuM tevuM pravartinIne kahyuM. temaNe kahyuM, karmanAM pariName vicitra heya che. zAsananI avahelanA na thAya mATe tAre tapa-saMyamamAM vadhu prayatna karavo joIe. meM paNa gurujInI preraNuM pAmI suMdara bhAvanA bhAvI. tethI citta vizuddha banyuM. meha vilIna thaye. AtmA uttama dhyAnamaya banI gaye. karma rAzi hacamacI gaI. apUrvakaraNa thayuM. jIva vIrya pragaTayuM. zubha pariNAmanI vRddhi Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 122 thaI ane mane kevalajJAna pragaTa thayuM che. karmo kSaya pAmyAM eTale kAraNane abhAva thavAthI, vyaMtare citranA mayUra pAse hAra mukAvyo che. A sAMbhaLI rAjA ane baMdhudeve sAdhvIjIne kahyuM, "ahe Ape mahAna duHkhane anubhava karyo. kevalajJAnI bhagavaMte pharamAvyuM, cAre gatinAM dukhanI gaNanA karavA koNa samartha che ! nArakI ane tiryaMcanAM dussaha du:khanI jema manuSyapaNAmAM garbhavAsamAM je duHkha che te paNa asahyA che. yuvAna mANasane strI-bheganuM je sukha che, tene vicAra karIe te khasa-khUjalInA daradavAlAne khaNavAmAM je sukha jaNAya che, tevuM ja samaju mANasane jaNAya che. A samaye kevalajJAnI sAdhvIjI mahArAjane pUrvabhava sAMbhaLI senakumAranA pitA amarasena rAjAe pitAnA baMdhu harine rAjya seMpI jinAyatamAM mahesava karI baMdhudeva sAthe AcArya purUSacandra pAse dIkSA aMgIkAra karI. ' senakumAra upara viNakumArane dveSa haripeNa rAjAe senakumAranAM lagna zaMkharAjAnI zAntimatI nAmanI kanyA sAthe dhAmadhUmathI karyA. te joI viSeNumArane pUrvabhavanA karmanA doSathI IrSyA thaI ke "A senakumArane mArI nAkhuM." viSeNukamAre cAra mahAdurjanene guptaveSe senakumArane mArI nAkhavA makalyA. paNa senakumAranA puNyathI teo pakaDAI Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 123 gayA ane jAhera thaI gayuM ke A kAma viNakumAranuM che. rAjAe viSeNakumArane rAjyamAMthI dezavaTe ApavAno hukama karyo. senakumAre sajajanatAthI hariSeNa rAjAnA pagamAM paDI viSeNane mAphI apAvI mukta karyo. eka vakhate nagaramAM acAnaka madonmatta thayela hAthI sAMkaLa teDI baMdhanataMbha ukheDI doDAdoDI karavA lAge, senakumArane jotAM ja hAthIne mada gaLI gaye. hAthI upara besI senakumAra tene baMdhana sthAne lAvI bAMdhI dIdhe. nagaramAM tenA vakhANa thavA lAgyA. tethI pharI viSeNukumAra dubhAye ke Ane mAryA vinA mane zAMti thavAnI nathI. ekadA senakumAra bagIcAmAM zAntimatI sAthe beThe hatuM. tyAM acAnaka viNakumAre jaI senakumAra upara ghA karyo, paNa senakumAre hAtha maraDIne zastra kheMcI lIdhuM. AthI viSeNukumAra vila thaI jato rahyo. A prasaMgathI senakumAre zAntimatI sAthe parivAra na jANe tema paradeza , tarapha prayANa karyuM. te samaye sAnudeva nAmane sArthavAha tApraliptI nagara ja hatuM. teNe parivAra vinAnA enakumArane priyA sahita jeI sAthe sAthe AvavA AmaMtraNa ApyuM. AgaLa jatAM aTavI AvI tyAM sAthe kAryo. tyAM aNadhArI bhInI dhAka sAthe upara paDI. senakumAra taravAra laI deDyo, tethI bIjI Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 124 dizAmAM bhIlee lUMTa calAvI. te samaye zAtimatI zIla bacAvavA gabharAIne aTavI tarapha deDI gaI ane tyAM kaI tApasIonA AzramamAM AvI pahoMcI. vizvapuranA rAjA samaraketune bhale sAthenA sena kumAranA parAkramanI jANa thatAM senamArane vinaMti karI pitAnI pAse AvavA AmaMtraNa ApyuM. ane rAjAe parivArane AjJA karI ke A senakumAranI yegya sAra-saMbhALa rAkhavI. ane temanI patnI zAntimatInI zodha karI. priyamelaka tIrthane prabhAva evAmAM keIe samAcAra ApyA ke Aja kAdaMbarI aTavImAM priya melaka nAmanuM tIrtha che. tyAM priyamelaka vRkSa che, e vRkSa pAse javAthI viyegI jIvane priyane samAgama thAya che. A bAju karmanI vicitratA ane bhavitavyatAnA ge tApasIo sAthe zAntimatI e vRkSa pAse AvI. senakumAra paNa tyAM Avyo. acAnaka meLApa thatAM pati-patnI baMnee samaraketu rAjA pAse AvI keTaloka samaya pasAra karyo. tyAM zAntimatIe putrane janma Ape. teoe dAdA-saMbaMdhI e putranuM amarasena nAma pADyuM. A bAju caMpA nagarathI maMtrIputra samAcAra lAvyA ke, viSeNa sAme tenuM apamAna kare che, prajAne paDI rahyo che. he kumAra! Apa jatA rahyA pachI hariNu rAjAe ApanI bahu Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12pa tapAsa karAvI paNa samAcAra kaMI maLyA nahi. eTale emane vairAgya tha ane viSaNune rAjya soMpI keTalAka parivAra sAthe dIkSA lIdhI che. prajA kAbela netA vinAnI thavAthI pIDAvA lAgI che. A vAta sAMbhaLI viSeNanA rAjyamAM zuM cAlI rahyuM che te vizeSa rIte jANavA mATe senakumAra guptacara mokalya. guptacare AvI jaNAvyuM ke, viSaNunA rAjya vahIvaTathI prajA kaMTALI gayela jANI, acalapuranA rAjA mukatApIThe rAjyane kabaje laI lIdhuM che. ane viNa bhAgI gayela che. senakumAre kahyuM, mArA pitAnuM rAjya paDAvI lenAra keNa che ema kahI yuddha mATe taiyArI karI. viNakumArane pharI rAjyagAdI upara besADavA samaraketu rAjAnA sainya sAthe prayANa karatA sena kumAra dezanA sImADA sudhI AvI pahoMcyA. ane mukatApIThane gherI lIdhuM. ane pRthvI upara DhALI dIdhe. muktapITha hajI mUcchita hevAthI senakumAre jAte AvI vIMjaNathI vAyare nAkhe. cetanA AvI tyAre kahe che ke, he rAjana! tamAre saMtApa na kare, viNa jevA ja tame paNa mArA bhAI che. ema kahI mAnapUrvaka pitAnA mukAme laI jaI ghA upara pATA bAMdhyA. ArAma thAya eTale sanmAna karI pitAnA rAjyamAM mokalI ApyA. - have viSeNukumAranI tapAsa karAvavA nakumAre puruSane mekalyA. ane kahevaDAvyuM ke "tamAruM rAjya AvIne saMbhALe Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 126 puruSoe AvIne saMdezA saMbhaLAvyo. javAbamAM teNe abhimAnathI kahyuM ke, '"bIjAe upArjana karela rAjya huM svIkAratA nathI." amAtye vicAyu` ke A senakumAraneA janmAMtarane zatru jaNAya che. eTalAmAM senakumAranA kAkA ane viSeNunA pitA hariSeNu nAmanA AcArya senakumArane sa`sAramAMthI uddhAra karavAnI bhAvanAthI vihAra karatAM tyAM padhAryA. hariSaNa AcAnA samAgama bagIcAmAM mukAma karela che. evA samAcAra maLatAM AcAya hariSaNu pAse senakumAre AvI vaMdanA karI. bhagavaMte dhama lAbha pUrvaka AzIrvAda ApyA. kumAranA romAMca khaDA thayA ane AnaMdAzru AvyAM. bhagavaMte kahyuM, tArA cAlyA javAnA nivedanA kAraNe mane zramaNapaNuM prApta thayuM che. svabhAvathI nirguNu evA A saMsAramAM A ja grahaNa karavA cAgya che. te sivAya kaI sAra nathI, kaleze ane du:khothI bharapUra manuSyanuM jIvita che, dhana meLavavA adhama puruSArtha karavA paDe che. parane pIDA karanArI ane duHkhethI meLavI zakAya tevI sapattio hAya che. aNadhAryA mRtyunA prabhAva satra askhalita vartI rahyo che. gheADI paNa bhASAnI kaTutA kevA anatha kare che, te upara gurU bhagavaMte mane kaheluM dRSTAMta sAMbhaLe, ema kahI hariSaNa AcArya senakumArane eka preraka dRSTAMta sa`bhaLAvyuM : - Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 127 vANInI kaTTutA upara mAtA-putranuM dRSTAMta va mAnapura nagaramAM saphrUDa nAmanA kuTuMbI hato, tene candrA nAme bhAryAM ane svaga nAme putra hatA. pUrNAMkanA udayathI saddhaDa mRtyu pAmyA, vidhavA candrAe AjIvikA mATe bIjAnA ghare gharakAma zaru karyuM. sva-putra lAkaDAM levA jagalamAM jatA ane mahenata-majUrI karI mAtA-putra ane AjIvikA calAvatAM hatAM. eka divase svaga jaMgalamAMthI bhUkhyA-tarasyA ghare Avyo, te samaye tenI mAtA tyAM hAjara na hatI. kAraNa ke zeThane ghare jamAI vagere parANA AvavAthI candrAne kAma hAvAthI zeThe tene rokI hatI. candrA putrane mATe bhejana zIkA upara laTakAvIne gaI hatI. svarga gharamAM mAtAne na jovAthI bhUkha-tarasathI pIDAyelA krodhe bharAyeA. zeThane ghare mANaseA kAmamAM vyagra hAvAthI kaI paNa khalA na maLatAM thAkI gayelI candrA dIna mukhavALI ghare AvI. mAtAne dekhatAM ja gussAmAM putre mAtAne kahyuM ke, k mArA jamavAnA samaye tuM kayAM gaI hatI? zeThe tane zuLI upara caDAvI hatI!" mAtA paNa thAkelI ane khAlI hAthe AvI hatI, jethI teNe paNa krodhathI javAba Apyo ke, 6 tArA hAtha kapAI gayA hatA ? zIkA uparathI laIne tAre khAvuM hatuM ne ? A samaye krodhathI ducana khelavAnA kAraNe baMnee azubha ka bAMdhI lIdhuM. keTalAka samaya pachI bhavitavyatAnA cALe guru Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 128 mahArAja pAse dharma pAmyAM. zubha pariNAma thatAM zramaNupaNuM laI vidhi pramANe pALI bane deva thayAM. aruNadeva devanI ( pati-patnI ) svagamAMthI Ayu pUrNa thaye tAmraliptI nagaramAM kumAradeva nAme zeThane ghare prathama svarga nAmanA putrane jIva aruNadeva nAme putra thaye. mAtA candrAnA jIva cyavIne pATalApatha nagaramAM yazAditya nAme zeThane ghare dhruvinI nAme putrI paNe utpanna thayA. bhavitavyatAnA yeAge pUrvabhavanA putra aruNadeva sAthe vivAha thayA. aruNadeva potAnA mitra mahezvara sAthe samudra laMdhana karatA vahANu bhAMgI javAthI pATiyAnA AdhAre pharatA pharatA pATalApatha nagaramAM Avyo. mahezvare yAda karAvyuM ke ahIM tAruM' sAsaru' che, te tyAM jaI e. aruNadeve kahyuM ke, AvI avasthAmAM tyAM javuM Agya lAgatuM nathI. mahezvare kahyuM, tA pachI A devakulamAM rahe, hu bajAramAMthI kaMI khAvAnuM laI AvuM! aruNadeva thAkelA heAvAthI sUI gayA, eTale tene nidrA AvI gaI. A samaye pUrvabhavanI mAtA dhruvinInuM pUrvabhavanuM tArA hAtha kapAI gayA hatA' e kheleluM karma udayamAM AvyuM. te udyAnamAM hatI. tyAre cAra hAthamAMthI kaDA na nIkaLavAthI baMne hAtha kApI kaDA laI palAyana thaI gayA. kAlAhala thatAM koTavAla cAranI pAchaLa doDyo, cAra paNa koTavAlane joI devakulamAM pesI gayA. A samaye aruNudevane Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kara 7 mA bhavamAM : sena munine pitarAI bhAI viSeNa mAravA AvyA. paraMtu kSetra devI talavAra jhUMTavI le che. ( pRSTha 133 ) Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 129, pUrvabhavamAM "zeThe tane zULI upara caDAvI hatI. e beleluM karma udayamAM AvyuM. eTale cere sUtelA aruNadeva pAse kahAM-jeDI sAthe charI mUkIne aMdhArAmAM zikhara upara caDI gaye. keTavAle muddAmAla joI aruNadevane mAra mAratAM rAjA pAse laI gayA. rAjAe zULI para caDAvI vIMdhI nAkhavAne Adeza Ape. eTalAmAM mahezvara nAmane mitra nagaramAMthI bhejana laI devakulamAM AvyuM. pitAnA mitra aruNadevanI tapAsa karatAM jANavA maLyuM ke keTavAla eka carane pakaDI zuLI upara caDAvavA laI gayA che. mahezvara gabharAye ane zULInA sthAne game te tyAM zULIthI vIMdhAelI bhayaMkara avasthA anubhavI rahelA pitAnI mitrane dekhe. mahezvara pitAnA ja mitranI AvI avasthA joI vilApa karate mUccha pAmyA. bhAna AvatA dekhanArAoe, kautuka ane dayAthI kAraNa pUchayuM, ke A cera keNa che! - mahezvare bhAMgelA-tUTelA gadgada svare kahyuM ke, A te Aja nagaranA yazAditya zeThane jamAI che, ane tApraliptI nagaranA zeTha kumAradevane putra aruNA che. cAra ne mitra Aje ja vahANu bhAMgI javAthI A nagaramAM AvyA hatA. AvI duHkhI avasthAmAM sAsare javuM ThIka nahi ema kahevAthI huM devakulamAM suvADI bajAramAM bhejana levA gaye hate. pAchuM AvI jatA nahi maLavAthI kautukathI ahIM AvyuM te tenI AvI avasthA? ema kahIM pharI mahezvara mUccha pAme. Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ' 130 A hakIkata vAyuvege phelAI yazAditya zeTha pitAnI putrI devinIne laIne tyAM AvyuM. jamAIne oLakhavAthI ane duHkhI thaIne baLI maravA taiyAra thayA. sAcI vAta jANatAM rAjA tyAM AvI keTavAlane Thapako ApavA lAgyA. keTavAla kahe ame muddAmAla sAthe dekhavAthI pakaDI lAvyA che, bAkI ame kaI jJAnI-cogI nathI. rAjA zeThane AzvAsana Ape che ke, AmAM daivaja aparAdhI che, AmAM amArI buddhi kAma karatI nathI. tame AtmahatyA karavAnI vAta cheDI de. mana paryava jJAnI amarezvara AcAryanI padharAmaNI " A vRttAMtathI ghaNA prANIone pratibaMdha thaze, ema jANI mana:paryava jJAnI AcArya mahArAjA tyAM padhAryA. devoe tyAM sugaMdhI jaLanI vRSTi karI, puSpa varasAvyAM, ane suvarNa kamaLanI vimurvaNa karI. amarezvara AcAryo te suvarNa kamaLa upara besI dharmadezanA ApI ke aDhAra pApasthAnakene tyAga kare, kSamAne Adara kare, karmabaMdha samaye cetI jAo. nahi te A aruNudeva-devinI jema duHkha bhegavavAM paDaze. ' rAjA vageree AcArya bhagavaMtane pUchyuM ke emaNe tevuM zuM pApa karyuM hatuM? jJAna vaDe sUrya sarakhA AcArya bhagavaMte ane pUrvabhava kahyo. tyAM beThelI parSadA vairAgya pAmI, vIMdhAyelA aruNudeva ane devinIne jAti-maraNa jJAna pragaTa 1 darekanA mananI vAta jANI zake evA jJAnavALA. -- -- - -- - - - Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 131 thayuM. baMnenAM zubha pariNAma thayA. ane anazananA-paccakhANuM karavAnA bhAva thayA.paccakhANanA lAbha guru mahArAje batAvyA. - vizuddha paccakakhANa bhava paraMparAne nAza kare che. durgatine ucacheda kare che, sadgatine vega karI Ape che. devaka ane manuSya lekanAM sukho Ape che. paraMparAe nivaNa-makSa sukha prApta karAvI Ape che. rAjA ane zeThanI saMmatithI baMnene anazanane paccakhANa karAvI upadeza ApyuM ke, have sarva duHkhanA kAraNabhUta mamatvabhAvane tyAga kare. sarva jIvone viSe maitrIbhAva dhAraNa kare. pUrvanA duSkRtanI niMdA kare, tIrthakara bhagavate upadezelAM jJAna-darzana-cAritra pratye bahumAna kare. rAjAe guru mahArAjane pUchayuM ke, teoe pUrvabhavamAM cAritra lIdhuM hatuM chatAM AvuM karma kema udayamAM AvyuM! bhagavaMte pharamAvyuM ke teoe ghaNuM karmo khapAvyAM che. baMnene ATale ja kaleza bhegava bAkI hate. dareka jIve karelAM duSkatane yAda karI pazcAttApa kare joIe. pharI bIjIvAra tevAM pApa na thAya tevI zuddhipUrvaka prAyazcitta karavuM joIe. nidA-pazciAttApathI agninI jema karma bIja baLI jAya che. tethI pharI vipAkarUpa aMkure utpanna thato nathI. te sAMbhaLI rAjA pratibaMdha pAme. ucita dAnAdika kAra karyA. mitra-mahezvara tathA yazAhitya zeTha sAthe rAjAe Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13ra rIkSA lIdhI. A hakIkata sAMbhaLI kaDAMnA coranAra kaTaka nAmanA cere tyAM AvI gune kabUlya ane pazcAttApa sahita Atma niMdA karatA kahyuM ke, he bhagavana ! mane je karavA yogya hoya te pharamAve. guru bhagavaMte cerane samacita anazana vidhi ko. navakAra maMtra ApyuM. ane anazana karAvyuM. aruNadeva vinI-tathA cAra e traNe AyuSya pUrNa karI devalokamAM utpanna thayAM. hariSaNa AcArya pAse senakumAranI dIkSA senakumAre A dRSTAMtathI vairAgya pAmI dIkSAnI IcchA batAvI. AcArya bhagavaMte anumati ApatAM pharamAvyuM ke, A saMsAra choDavA egya ja che. tAre mATe dIkSA gya ja che. tArI IcchA pUrNa kara. senakumAre pitAnA putra amarasenakumArane rAjyAbhiSeka karAvyuM. mahAdAna devarAvyuM. ATha divasane mahatsava karAvyuM. ane prazasta muhUrta zAntimatI rAI tathA keTalAka parivAra sAthe dIkSA lIdhI. hari paNa AcAye dIkSA da jJAna ApyuM tathA arthonuM avadhAraNuM karAvyuM, sena munie kiyAonuM sevana karyuM. ane guru varganI AjJA laI jinakalpa svIkAryo. gAmamAM eka pAtra ane nagaramAM pAMca rAtri-divasa ema vicastAM kalAka ennivezamAM padhAryA. ane eka sthAne pratimA svIkArI hArAsya dhyAnamAM rahyA. Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 133 pUrvakanA deSathI rakhaDatA vipaNe te munine khyA. teNe vicAryuM ke, aho! pharI Ane dekhavAne mAre vakhata Avyo. ANe mane Aja sudhI sukhe jIvavA nathI dIdhe, pitA pAse mane halake citarI prajAne mArI sAme aNagame kaza che. ane rAjyabhraSTa paNa mane tene ja karyo che, mATe A pApIne mArI nAkhuM. ema vicArI ardha rAtri samaye talavAra laI sena muni upara ghA karavA gaye. paNa guNarAgiNI kSetra devatAe kopAyamAna thaI talavAra jhUMTavI lIdhI ane kahyuM ke, are 1 vAsI-caMdana ka95" samAna A mahAtmAne upasarga kare che ! ema kahI lAta mArI lehI vamate karI nIce pADI nAkhe. tyAM AvelA bhIlee te viSeNune mArI nAkhyuM. te viSeNa tamaprabhA nAmanI narakamAM bAvIza sAgaropamanA AyuSyavALe nAraka tha.. seNu aNagAra upazama bhAvane bhAvatAM saMlekhaNaanazana karI deha-paMjarane tyAga karI navamA saiveyaka devakamAM trIza sAgaropamanI sthitivALA deva thayA. - vidyAdhara kulIna zrI jinadatta AcAryanA suziSya 144 granthanA katAM yAkinI mahattA sUnu A. zrI haribhadrasUrie racela samarAditya kevali kathAne sAtamA bhava samApta thaye. 1 vAMsalAthI zarIra cholanAra ane bAvana caMdanathI vilepana karanAra e baMne upara samAna daSTivALAne "vAsI-caMdane-ka evI upamA apAya che. Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134 guNacandra ane vAnamaMtara vidyAdhara AThame bhava sena ane viSeNa pitarAI bhAIne sAtame bhava ko. have AThamA bhAvamAM guNacandra ane vAnamaMtara vidyAdharane saMbaMdha kahIza. ' A jaMbudvIpanA bharatakSetramAM ayodhyA nagarImAM maMtrIbala nAme rAjA tathA padmAvatI nAme rANI hatAM. A bAju senane jIva navamA zaiveyaka-nivAsI devanuM AyuSya pUrNa karI padmAvatI rANInI kukSimAM utpana thaye. teja rAtrimAM rANIe svapnamAM mahAsarevara dekhyuM. jAgIne harSathI pitAnA pati pAse jaI nivedana karyuM. rAjAe kahyuM, "he suMdarI! tane rAjahaMsa, je mahAna putra thaze" te sAMbhaLI rANI vizeSa rAjI thaI sArA tithi, karaNa, muhUrta, vega samaye daza dizAne prakAzita karatAM sukomaLa aMgavALA putrane rANIe janma Apyo, dAsIe rAjAne vadhAmaNa ApI ke "padmAvatI devIe putrane janma Ape che." te sAMbhaLI rAjAe tuSTa thaI pAritoSika ApyuM, kedIone cheDI mUkavA vagere ucita kAryo, karAvyAM. nagara leka-samudAye AnaMda pAmI vadhAmaNA karyA. ane rAjAe kumAranuM guNacandra nAma sthApyuM. Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13pa guNacandra pUrvanA puNyaphaLane anubhava karate uttama bahetara kaLAo zIkhe. yuvAna thatAM pAMce IndriyanA viSaye prApta thavA chatAM paNa siddhibhAva najIka hovAthI viSaya saMgathI vimukha banyA. A bAju pUrvabhavane pitarAI bhAI viSNune jIva narakamAMthI nIkaLI saMsAramAM bhramaNa karI cakravAlapura nagaramAM vAnamaMtara vidhAdhara paNe Upaje. keI samaye adhyAmAM guNacandra kumArane joI pApa karmanA udayathI tene mArI nAkhavAnA vicAravALe thaye. paraMtu kumAranA puda gaganarati nAmanA kSetrapAle te duSTa vAnamaMtarane bhagADI dIdhuM. A A bAju zaMkhapura nagaranA zAkhAyana rAjAnI navI nAme kanyA sAthe maitrIbala rAjAe guNacaMdra kumAranuM pANigrahaNa karyuM. pUrva puNyanA udayathI ranavatI sAthe sukhane anubhava karatA kumArane keTalAka samaya pasAra thaye. . " " kaI samaye sImADA para rahele vigraha nAmano rAjA uddhata rIte vartavA lAge. mitrIbala rAjA yuddha karavA javA taiyAra thayA. paraMtu guNacaMdra kumAre pite javA mATe vinaMti karatAM rAjAe rajA ApI. kumAra prayANa karI tyAM pahoMce eTale vivAha rAjA killAmAM bharAI gayA. kumAre nagarane cAre bAjuthI ghara ghAlI tyAM mukAma karyo. vAnamAra vidhAdhara acAnaka tyAM AvyuM. ane guNacaMdra kumArane dekhI pharIapanA udaye kumAra upara dveSa jAge, Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 136 vinimaMtare vicAryuM ke huM vigraha rAjAne sahAya karUM jethI guNacaMdra uparanuM mAruM vera vaLe. paraMtu guNacaMdra yuddhamAM vigraha rAjAne harAvyuM ane baMdIvAna banAvyuM jyAre vAnamaMtara nirAza thaye. paraMtu vicAryuM ke ayodhyAmAM jaI guNacaMdrakumAra marAyA che evI vAta phelAvuM jethI mArA verane badale kaMIka vaLe, dhAnamaMtare adhyAmAM AvI cheTI aphavA phelAvI. AthI rAjakuTuMba tathA rANIvAsamAM moTe kolAhala thaI gaye. vidharma AcAryane samAgama A samaye paththara ane suvarNa tarapha samabhAva rAkhanAra cAra jJAnane dhAraNa karanAra mahAlabdhivaMta vijayadhAmanAmanA AcArya guNacaMdrane pratibaMdha karavAne samaya jANI sAdhuo sAthe tyAM ughAnamAM padhAryA. kumArane khabara maLatAM ja te mukhya parivAra tathA vigraha rAjA sAthe vaMdana mATe tyAM AvyuM. te samaye koI vidyAdhara paNa tyAM AvI guru pAse beThe. ane guru mahArAjane pUchayuM ke "ApazrIne dharmaprApti zI rIte thaI te amane jANavAnI jijJAsA che." guru mahArAja kahe sAMbhaLa vijayadharma AcAryanuM caritra Aja bharatakSetramAM mithilA nagaramAM huM vijayadhama nAme rAjA hate. ane mArI caMdradhAma nAme rANI hatI. tenuM ekadA koI maMtrasiddha vidyAre maMtravidhAna kasyA mATe gupta parasi haraNa karyuM. mane e samAcAra maLatAM ja huM mehathI Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 137 mUccha pAmI gaye. e duHkha dekhavA asamartha banelA mArA traNa divase e rIte pasAra thayA. cothe divase maMtrasiddha puruSe AvIne mane kahyuM ke, "huM rAjana ! maMtra vidhAna karavA mATe huM tArI bhAryAne laI gaye chuM. A sAdhanAmAM e kalpa-vidhAna che, jethI tArI pAse yAcanA na karI. paraMtu tenuM zIla khaMDana thayuM nathI, mATe tuM saMtApa na kara. cha mAsanI aMdara tane tenI sAthe meLApa thaze." ema kahIne te adazya thaI gaye. huM pharI mUccha pAmI gaye, parivAre mane AzvAsana ApyuM. ema karatAM duHkhane anubhava karatAM mane lagabhaga cha mahinA palyopama jevA gayA. ekadA acAnaka koIe AvI mane vadhAmaNa ApI ke he deva ! tIrthaMkaradevanI padharAmaNa thaI che. e sAMbhaLI mArAM romAMca khaDA thaI gayA vadhAmaNI ApanArane yathocita dAna ApyuM. ane thoDA DagalAM jinavara sanmukha jaIne namaskAra karIne meM samavasaraNa tarapha javAnI taiyArI karI. zrI hI kara devanuM samavasaraNa e tyAM nagaranI uttara dizAmAM IndranI AjJAthI devoe samavasaraNa racyuM hatuM. vAyukumAra dee eka jana-pramANu bhUmimAMthI dhuLa vagere kathare dUra karyuM. megha kumAra davee zItaLa suMgadhI jananI ane mahuvAoe pavana vaDe paMcavarNavALAM puSamI vRddhi karI, vaimAnika davee pahele Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 138 ratnamaya kATa, yeAtiSNu devAe bIje suvarNamaya ane bhavanapati devAe rajatamaya trIjo kraTa banAvyeA. vyaMtara devAe dareka keTamAM tArA vagerenI sajAvaTa karI. vaLI vyaMtara devAe madhyabhAgamAM azAkakSa banAvyuM. te vRkSanI nIce ratnamaya siMhAsana temaja maNiratna-Dita pAdapITha banAvyuM. pachI traNe bhuvananA nAthane sUcavanAra evAM traNa chatrA - banAvyAM. suvarNa daDavALA jAeAthI yukta indradhvajanu' devAe nirmANa karyuM. ujjavaLa evA cAmarA tathA gaMbhIra svaravALI devaduMdubhi banAvI. vyaMtara devAe suvarNa kamaLamAM sthApela sU jevuM tejasvI dhacakra ane bhAmaDaLa banAvyuM. pUrva dvArathI tIrthaMkara prabhue praveza karyAM, ane tIne namaskAra karI pradakSiNA daI pUrvAbhimukhe prabhu beThA. bAkInI traNe bAjue jinavaranAM jevI ja kriSya traNa pratimAo dhruve e viSuvI bhagavaMtanI baMne bAjue cAmarathI vibhUSita Indro UbhA rahyA. dakSiNa-pUrva agni khUNAmAM munie-gaNadharavaimAnika devIe tathA sAdhvIjIe-pUdvArathI praveza karI agnikhUNAmAM UbhAM rahyAM. dakSiNa dvArathI praveza karI naiRtya dizAmAM bhavanapati, vyaMtara ane jyeAtika devIe UbhI rahI. pazcima dvArathI praveza karI jyAtiSI, vya'tara, ane bhavanavAsI devA vAyavya dizAmAM beThA. uttara dizAnA dvArathI vaimAnika devA, manuSye ane mahilA samudAya IzAna khUNAmAM beThA. Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 139 - bIjA keTanI aMdara sarve jAtivaravAlA tirtha sarSaneLiye, mRga-siha, uMdara-bilADA vagere nirbhayatAthI beThA. trIjA keTamAM denAM vAhane sthApana karyA. samavasaraNamAM rANInA samAcAra eTalAmAM mArA eka kalyANamitre vadhAmaNI ApI ke meM tyAM ApanI rANIne paNa dekhyAM che. eTale huM jaladI hAthI upara besIne samavasaraNa tarapha cAle. samavasaraNa pAse AvI parivAra sahita uttara dvArathI meM praveza karyo. zrI tIrthakara paramAtmAnAM darzana thatAM ja harSapUrvaka stuti karIne gaNadharamunione namaskAra karI tyAM huM egya sthAne beThe. zrI tIrtha kara prabhue batAvela dharma mArga prabhue bhavasamudramAM nAva samAna dhamanI agatyatA jaNAvI tenI sAcI oLakhANa karAvI. A jIva Adi ane aMta vagarane che. temaja pravAhathI anAdinA karmanA saMyogavALe che. pApathI A jIva duHkhI thAya che, ane pharI dharma karavAthI A jIva sukhI paNa thAya che. 1 zratadhAmathI cAritradhama nakkI thAya che, te kala-cheda ane tApa e traNa prakArathI suvarNa parIkSAnI jema zuddha thama jANI zakAya che. | (i) kaSa-prANivadha, jIva-hiMsA vagere pApane je dharmamAM niSedha heya, ane dhyAnabhakti, tapasyA, zAonuM Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 140 paThana-pAThana vagere vidhi jyAM kahevAmAM AvyuM hoya, te dharmanI kaseTI-kaSa parIkSA kahevAya. ( ii ) bAhya anuSThAna vaDe je bAdhA na pAme ane je pite zuddha heya te cheda parIkSA kahevAya. | ( i ) jIva karmane kartA ane karmane bhaktA che. vaLI hiMsA e karmabaMdhanuM kAraNa che. ane ahiMsA vagere karma choDavAnA kAraNa hatuM jemAM batAvyA hoya te tApa parIkSA gaNAya. - A kaSacheda-tApathI zuddha dharma te dharmapaNane pAme che. paMDita purUSa sUma daSTithI dharmanI parIkSA kare che. teo mana-vacana kAyAthI bIjAne pIDA karatA nathI. ane vairAgya bhAvanAnuM satata dhyAna kare che. judA judA saMyama yegamAM haMmezA pravRtti kare che. AvA zuddha dharmane grahaNa karI bhAvathI tenI ArAdhanA karI anaMtA cha zAzvata ekSane prApta kare che. zrI tIrthaMkara paramAtmAe karAvela dharmane paricaya thavAthI keTalAka ja samyakatva pAmyA. keTalAke dezaviratirUpa zrAvakadharma svIkAryo. ane vaLI keTalAke te cAritrAvaraNIya karmane pazama thavAthI sarva saMgane tyAga karI zramaNapaNuM aMgIkAra karyuM. samavasaraNamAM rANune dekhI A samaye samavasaraNamAM meM mArI caMdradharmA nAme zA jaI meM vicAryuM ke A mArI patnI ahIM kayAMthI? Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 141 te samaye maMtrasiddha puruSe kahelI vAta mane yAda AvI. meM vicAryuM ke huM tIrthaMkara prabhune ja AnuM kAraNa pUchuM ke, meM parabhavamAM evuM zuM pApa karyuM haze ! kayA karmane kAraNe mArI rANInuM haraNa thayuM. ane mane rANInA virahanuM atyaMta duHkha jogavavuM paDyuM? prabhue kahele vijayadharma AcAryane pUrvabhava ke Aja ja khUlIpanA bharatakSetramAM vidhya parvata pAse tuM paziana nAmane bhilone AgevAno hate. ane zrImatI nAme tArI patnI hatI. tuM kyAM ane chane saMhAra karate hate. ekadA te unALAmAM te pradezamAM sAdhuonA samudAyane che. temanI najIka jaI te pUchayuM, ke tame A jaMgalamAM kema hA ! e kahyuM ame mAga bhUlyA chIe. te sAMbhaLI tarata ja bImatI bolI. "he svAmin ! A tapasvIone mArga batAve, ane AkarA tApathI kaMTALelA ane bhUkhyAne mULa vagere Ape." 4 pAnInA zabdothI preraNA melA meM phaLa-kaMda vagere lAvI juone ApavA mAMDyAM. tyAre sAdhuoe kahyuM, "he bhAgyazALI! A jIvavALAM sacitta phaLe amane kalpe nahIM. tyAre te kahyuM, te pachI bIjuM kaMI grahaNa kare, nahi te amane duHkha thaze. tArA bhAva jANI sAdhuoe khape tevI acitta vastu lIdhI, pachI te temane mArge caDAvyA. Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 142 sAdhuoe tamane jinezvara bhagavatee pharamAvela dharma saMbhaLAvyuM. tame baMnee te dharma svIkAryo, mokSa sukhanA kAraNabhUta e namaskAra maMtra paNa tamane ApyuM. ane tamane zIkhavyuM ke paMdara divasamAM eka divasa badhA pApavALA AraMbhano tyAga karI eka ja sthaLe besI namaskAra-maMtranuM smaraNa karavuM. ane keI upasarga Ave te pratikAra na kare. eka divasa tame baMnee eka sthAne besI ArAdhanA zarU karI. eTalAmAM eka dUra siMha tyAM AvyuM. te tarata ja hAthamAM dhanuSa lIdhuM, paNa zrImatIe guru-vacana yAda karAvyuM, ke ApaNe ene pratikAra na kara. sihe tamArA baMne upara humale karyo. vizuddha cittavAlA tame baMne guru upadezanuM pAlana karI samAdhithI maraNa pAmI saudharmadevalekamAM utpanna thayAM. - saudharma devalekamAMthI Ayu pUrNa karI pazcima mahAvidehamAM tamo baMne samaramRgAMka ane azokadevI nAme rAjA-rANI thayAM. te pUrvanA bhilanA bhAvamAM ghaNuM jIvane saMhAra karela, te karmanA udayathI zrIbaLa nAmanA rAjAnA hAthathI yuddhamAM tuM marAye, ane raudra dhyAnathI mArIne tuM sattara sAgaropamanA AyuSyavALe nArakI thaye. - tArI rANI azakadevIe tArA snehamAM mahita banI niyANuM karyuM ke "je sthAnamAM mArA pati utpanna thayA hoya, tyAM ja huM utpanna thAuM." AvuM niyANuM karI kilaSTa cittavALI Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 143 agnimAM praveza karI teja nArakImAM teTalA ja AyuSyavALI nArakI thaI. tyAM asahya dukhe sahana karI sattara sAgaropamanuM AyuSya pUrNa karyuM. nArakImAMthI nIkaLI puSparAvartana bharata kSetramAM tame baMne patI-patnI thayAM. ekadA tamAre ghare sAdhvIjI AhAra vahoravA padhAryA, pUrNabhAvathI prAsuka bhikSA vaherAvI, tame emanA nivAsanuM sthAna pUchyuM. pachI niraMtara upAzraye paricaya vadhatAM javA lAgyAM. jina kathita dharma svIkAryo. dArU, mAMsa tathA abhakSya vastu nahi khAvAnAM paccakkhANa karyA. zrAvaka dharmanuM pAlana karI mRtyu pAmI pAMcamAM brahmadevalekamAM tame baMne deva thayAM, tyAMthI cyavI ahIM tame rAjA-rANuM thayAM che. - he rAjana bhilanA bhAvamAM karelAM karmo nArakImAM bhegavatAM bAkI rahelA karmathI tArI rANIne tane ahIM viyena thayuM che. zrI tIrthaMkara prabhue kahela pitAnA sAta bha sAMbhaLI vijayadhama rAjAe tyAM ja dIkSA lIdhI. te joI rANIe paNa dIkSA lIdhI-saMyama pALatAM mane cAra jJAna utpanna thayA che. he guNacaMdrakumAra ! teja huM vijayadhAma AcArya tane be karavAne samaya jJAnathI jANIne huM ahIM Avyo chuM, guNacaMdrakumAra tathA vigraha rAjAe vrato svIkAryA guNacaMdrakumAra tathA vigraha rAjAne vijayadhama AcAryanAM pUrvanA sAta bhale saMbhaLI pUrNa vairAgya thaze. Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 144 gurumahArAja pAse zrAvakanAM vate svIkAryA. vijayadharma AcArya vrate ApI udyAnamAMthI vihAra karI gayA. ane guNacaMdrakumAre vigraha rAjA sAthe adhyA tarapha prayANa karyuM. vAnamaMtara vidyAdhare phelAvelA khoTA samAcAra - guNacaMdrakumArane vigraha rAjAe yuddhamAM mArI nAkhe. che, evA khoTA samAcAra vAnamaMtare ayodhyA nagaramAM phelAvyA. guNacaMdrakumAranI patnI ratnAvatI e samAcAra sAMbhaLI agni praveza karavA taiyAra thaI guNacaMdranA pitA maitrIbala rAjAe AvI sAMtvana ApyuM ke, "meM Aje pavanagati nAmanA lekhavAhakane meka che. te pAMca divasamAM pAchA AvI jaze mATe tAre saMtApa na kare." ratnAvatIe kahyuM, "jevI pitAjInI AjJA' te paNa huM tyAM sudhI zAMtikarma karIza, mahAdAna ApIza. devanuM pUjana karIza ane AhAra levAne baMdha karIza. susaMgatA sAdhvIjIne samAgama A samaye ratnAvatIe tAMbI rAjAnI putrI ane kezala rAjAnI patnI susaMgatA nAmanI sAdhvIjIne joyAM. tene dekhIne ratnAvatI AnaMda pAmI, pitAnA mukAme teDI gaI - sAdhvIjIe caturgati rUpa saMsAramAM kamarUpa vyAdhithI gherAyalA ane janmarUpa mahA vedanAthI pIDAtA jInuM svarUpa batAvyuM, ane munivarane kuzaLa veI sarakhA oLakhAvyA. tevA Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 145 guru mahArAjane peAtAnA AtmA samarpaNu karavAthI jIve mehavyAdhithI mukta ane che. paramAthI vicArIe te jagatamAM sukhI jIvA alpa che. jyAre duHkhIe ghaNA che. temAM paNa keTalAka paudagalika padArthInI prAptithI pAte sukhI che ema mAne che, bAkI tee paNa kama-vyAdhithI duHkhI ja che. sarvaijJa ratnavatIe kahyuM ke, Ape je kramAvyuM, teja pramANe paramAthathI teA che. paNa mane A putranA akuzaLa samAcAra duHkha utpanna kare che. sAdhvIjIe kahyuM, Aya putrane atyAre akuzaLa nathI, ratnavatIe pUchyuM ke, Ape kevI rIte jANyuM ? sAdhvIjIe kahyuM, svara-vizeSathI me jANyuM che. bhagavatanAM vacanAmAM kka paDatA nathI. svara-maMDala vItarAge kaheluM che. te pramANe me' kahyuM che. tenI nizAnI sAMbhaLa, AvA prakAranA svara-vALI nArInA gupta pradezamAM maSa ( tala jevA kALA DAgha ) hAya che, ema svara ma`Dala-zAstramAM kahevu che. ratnavatIe kahyuM, tamArI vAta kharAbara che. vaLI ratnavatIe pUchyuM, ke kayA karmInA yAgathI A vipAka mane udayamAM Avye ? sAdhvIjIe kahyuM, gheADA ajJAna-vanathI me' paNa je anubhava karyAM te tuM sAMbhaLa ema kahI sAdhvIe peAtAnI vAta zarU karI. susaMgatA sAdhvIjInuM Azcaryajanaka caritra kezala dezanA narasuMdara rAjAnI huM rANI hatI. ekadA 10 Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 146 rAjA azvakIDA karavA gayA. tyAM keI aTavImAM pahoMcI gayA. tyAM keI apUrva strIne dekhI. teNe rAjAnuM svAgata karyuM. rAjAe pUchayuM ke, tuM keNa che? ane ekalI kema che? teNe kahyuM ke, huM maneharA nAme yakSiNI chuM. mArA pati mane tarachoDIne gusse thaIne cAlyA gayA che, te tame mAre svIkAra karo. rAjAe kahyuM, tuM parastrI che, parastrIne saMga karo duSita che. Aleka ane paraleka viruddha AvI vAta tuM choDI de. he ratnAvatI! te mArA svAmInAM vacanathI gussAmAM AvI belI, "je tame mArI vAta mAnya nahi kare te huM tamane nakakI mArI nAkhIza." ema kahI haTha karaDatI mArA pati sAme deDI. paNa mArA pati-rAjAe paNa huMkAra karI kahyuM ke "are pApiNI? huM tAro avazya nigraha karIza." tevAmAM rAjAnI zodhamAM nIkaLeluM sanya tyAM AvI pahoMcyuM, ane yakSiNa adazya thaI gaI. rAjA kuzaLatAthI kezalA nagarImAM AvI pahoMcyA. avasare yakSiNa sAthe banela vRttAMta mane kahyo. meM mArA patine kahyuM ke, "haju paNa te yakSiNa upadrava karaze, te zuM thaze ?" mArA patie mane dhIraja ApI, te paNa mArA manamAMthI te zaMkA dUra thaI nahi. yakSiNInI mAyA-kapaTano huM bhega banI ekadA mArA svAmI vAsabhavanamAM hatA, ane huM tyAM dvAra sudhI pahoMcI, te tyAM ke mArA jevI ja strI temanI Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 147 sAthe palaMga para rahelI mArA jovAmAM AvI. huM kSobha pAmI pAchI vaLI, tyAre rAjAe mane dekhI. ane kahyuM, "are pApiNuM ! kyAM bhAgI jAya che? meM tArI mAyA jANe che. te devI ! A pApiNanI nirlajajatA te je." ema kahI te mArI pAchaLa doDyA, ane mane kezathI pakaDI lIdhI. mAruM zarIra dhrujavA lAgyuM. te vakhate huM bolI ke, "he Aryaputra! A zuM karo cho ?" mArA vacananI avagaNanA karI, pelI kapaTI strIne AdarathI bolAvI ane kahyuM, "he devI! A pApaNInuM strIcaritra je. ApaNe jevI maMtraNA karI hatI tevuM ja teNe karI batAvyuM che. tAre veSa laIne mane chetaravA AvI hatI, mATe e duSTAne kharI zikSA karavI joIe." A vakhate te mArA ja rUpe rahelI yakSiNa belI, "he Arya putra! e duSTAne ApaNuM nagaramAMthI kADhI mUke?" tenA vacanathI rAjAe paherIne belAvI kahyuM ke, "devInA rUpane dhAraNa karanArI A duSTa yakSiNIne nirdaya rIte kadarthanA karI jaladI nagaramAMthI bahAra kADhI mUke." rAjAnI AjJAthI paheragIrAe mane ghaNe mAra mArI beAbarU karI. jema keI vyabhicArI strIne kADhI mUke tema mane paNa kADhI mUkI. ane kahyuM ke, "he pApe ! have je pharI rAjabhavanamAM praveza karIza, te tAruM meta thaze. sAdhvIjI belyAM bahena ratanavatI! niraparAdhI evI mArI upara julama gujaravAthI mane ghaNuM duHkha thai meM vicAryuM, "aho niraparAdhI prANuo paNa pitAnA ja Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 148 pUrvanA pApathI AvI rIte kadarthanA pAme che." have jIvavAthI mane saryuM. parvatanA zikhara uparathI paDatuM mUkI A jiMdagIne aMta lAvuM. ema vicArI parvata pAse AvI. tevAmAM tyAM sAdhu mahAtmA mArA jevAmAM AvyA. sunirAjane vaMdanA karI, temaNe dharmalAbha ApatAM hitopadeza Apyo ke, pUrvanA duSkRta bhegAvyA vinA temAMthI chUTI zakAtuM nathI. A saMsAramAM zrI vItarAga prabhunuM vacana ja zaraNarUpa che. meM kahyuM, "he bhagavaMta! meM zuM pApa-karma karyuM hatuM, ke jene A vipAka udayamAM AvyuM ! " bhagavaMte kahyuM, he vatsa ! jene vipAka cheDo ja bAkI rahela che. te tArI pUrvanI hakIkata tuM sAMbhaLa : - susaMgatA sAdhvIjIno pUrvabhava Aja bharatakSetramAM brahmapura nagaramAM brahmasena rAjA hatA. te rAjAne atimAnya vidura nAme brAhmaNa hatA. tene puraMdarayazA nAme patnIthI tuM A pahelAnA navamA bhAvamAM caMdrayazA nAme putrI hatI. tArAM mAtA-pitA jaina dharmamAM bhAvita mativALAM hevAthI tane dharmanI preraNA ApatAM paNa anAdinA bhava-saMskAra hovAthI tene dharma pariNamatuM na hatuM. baMdhusuMdarI nAmanI striI sAthe tane prIti thaI. tame baMne sakhIbhAve rahevA lAgyAM. ekadA tuM badhusuMdarI pAse gaI teNe udAsa joI te tene kAraNa pUchyuM. teNe kahyuM, "he sakhi! mArA pati mArI upara Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 149 66 virakta thayA che. ane madirAvatI nAmanI keI strImAM Asakta thayA che' te vakhate te kahyuM ke, tuM kheda cheADI de, tenA upAya kara. ahIM upalA nAme paritrAjikA nagaranI bahAra rahe che. te A viSayamAM catura che'' Ama kahI te paritrAjikAne tuM khaMdhusuMdarIne ghare lAvI. paritrAjikAe badhusuMdarIne kahyuM, "tuM dhIraja rAkha, huM tArA patine tenI rAkhela srI sAthe aprIti karAvIza. " madhusu'darIe tene AbhAra mAnyeA. paritrAjikAe vidhipUrvaka prayAga karyAM. auSadhinA acittva sAmarthyathI tenA patie madirAvatInA tyAga karyAM. te vakhate madirAvatIe je zeka karyAM tenAthI te Akaru` ka` khAMdhyuM. tuM AyuSya pUrNa karI tArA kanA doSathI rahAthiNI thaI. tArA pati gajendrane tuM apriya thaI, mahA kaleza anubhavI mRtyu pAmI tuM vAnarI thaI, tyAM paNa vAnarayUthanA pati vAnare tArA tyAga karyAM. tyAM madArIe pakaDI leADhAnI sAMkaLathI AMdhI. tyAM tuM mahAdu:khane anubhava karI mRtyu pAmI tarI paNe avatarI, te janmamAM paNa RtukALe sa kUtarAne apriya thaI. tyAM tArA zarIramAM aneka kIDAe khadabadI rahelA ane ghA paDelA zarIranI mahA vedanA anubhavI, tuM mRtyu pAmI bilADIpaNe utpanna thaI. tyAM tuM dareka bilADAne na gamatI AgamAM bharakhAI ne mRtyu pAmI cakravAkI thaI. tyAM paNa hamezA priyatamanA virahanA kAraNe mahA musIbate AjIvikA meLavatI duHkhathI * Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 150 marIne caMDAla strIpaNe janmI. tyAM te patine aNagamatI hevAthI patie tyAga karI. jethI madanadu:khathI pIDAelI marIne bhilaDI paNe utpanna thaI. te janmamAM paNa bhilene apriya banavAthI pallImAMthI dUra karAI. rakhaDatI mahA musIbate AjIvikA prApta karatI, durbaLa dehavALI ekadA mArga bhUlelA sAdhuoe tane dekhI. sAdhuone dekhI tane paNa harSa thayA. sAdhuoe tane mArga pUchaye, te sAthe jaI raste batAvI zuddha manathI aho! A prazAMta munione dhanya che. Ama hRdayamAM sArI bhAvanA bhAvI, bhaktithI vaMdana karI vicAryuM, bhAgyazALI hoya temane ja AvA munione vega thAya che. AvI vicAraNu dvArA te ghaNuM azubha karmane kSaya karyo, ane badhi-bIja prApta karyuM. alpa AraMbha, alpa parigraha, komaLatA, namratA, saraLatAnA pariNAmathI ane sAdhuonA saMparkanA prabhAvathI tathA AtmAnA zuddha pariNAma ane svabhAvathI te sumanuSyapaNAnuM AyuSya bAMdhyuM. sAdhuo vihAra karI gayA. paNa temanA smaraNanI tArI zubha bhAvanA tUTI nahIM. paNa satsamAgamane AnaMda, temane mArga batAvavAnA lAbhanuM tAruM ciMtana cAlu rahyuM. tyAMthI Ayu pUrNa karI tuM navamAM bhAvamAM tAMbI rAjAnI putrI tathA kezala rAjAnI rANI thaI che. te pUrve paritrAjikAne belAvavAnuM je kArya karyuM hatuM. te alpa karma paNa mahA vaSama thayuM che. AvA karmanuM viSa je pratikAra karavAmAM na Ave Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 152. te anaMta bhava sudhI paNa naDe che. te karmane bhegavavAnA A rahela karmathI yakSiNInA rUpathI chetarAyela rAjAe tArI kadarthanA karI che. - te sAdhunA vacanathI"mAre moha aMdhakAra dUra che. ane hRdayamAM vairAgya pragaTa thaye. tatkALa mane jAtismaraNa jJAna utpanna thayuM, vairAgyanI vRddhi thaI. sAdhu bhagavaMtane meM pUchyuM, "have A karma-vipAka saMpUrNa kayAre nirmULa thaze?" sAdhue kahyuM, he vatsa! Aja eka ja rAtri-divasamAM. pharI meM bhagavaMtane pUchayuM, he bhagavaMta!! te yakSiNane mArA A kevI rIte jANaze? bhagavaMte kahyuM, he vatsa! Aja rAtre tArA svabhAvanuM anukaraNa karanArI A bIjI kaI strI che ema tArA patine zaMkA thaze. tarata ja rAjA e vAta maMtrIone jaNAvaze. maMtrIe upAya batAvaze ke vItarAga prabhunI pratimAnuM laMghana karA! je sAcI tamArI patnIuhaze, te nahi karaze. rAjA e prayoga karAvaze ane pachI jANaze ke A sAcI rANuM nathI. rAjA taravAra laIne sAme thatAM ja yakSiNa adRzya thaI jaze. rAjA khUba saMtApa pAmI kAle savAre ahIM Avaze, tane dekhavAthI sukhI thaze, mATe tAre have saMtApa na kare. meM kahyuM, he bhagavaMta! ApanAM darzanathI mAre saMtApa gaye che. have te A saMsArarUpa kedakhAnAthI mAruM citta virakata thayuM che. badhA ja saMge A saMsAramAM viyegamAM pariName che. Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 152 bhagavaMte kahyuM, he vatsa ! tema ja che. ema kahI mane namaskAramahAmaMtra zikha. huM parvatanI guphAmAM jaInamaskAra mahAmaMtranA dhyAnamAM lIna banI. prabhAta thatAM ja rAjA pite tyAM AvI pahoMcyA. mane joI AMkhamAM AMsu lAvI mane sAMtvana ApavA lAgyA, ane pite duHkhI thaI zeka karavA lAgyA. ' meM kahyuM, he svAmina ! Apa te phakta nimitta banyA che, paNa janmAMtaramAM meM je viga karAvavAnuM parivrAjikA dvArA karma bAMdhyuM hatuM. te mArA ja karelAM karmane ja A vipAka che. rAjAe pUchyuM, zI rIte! kayuM karma ! eTale meM mArA pUrva nava bhavenI vAta bhagavata pAse sAMbhaLelI anubhavelI te kahI batAvI. ane najIka guphAmAM rahelA sAdhu bhagavaMta pAse mArA patine sAthe laI darzana karAvyAM. rAjAe paNa bhagavaMtane vaMdanA karI. bhagavate dharmalAbha Ave. rAjAe kahyuM, meM rANI pAse enA pUrva nava bhavene samagra vRttAMta sAMbhaLyo. te sAMbhaLIne mane saMsAra pratye trAsa thaye che, ke ATalA ja mAtra duSkatane ATale mATe vipAka thaye? te huM te tenA karatAM aneka duSkate karanAra chuM, te mAruM zuM thaze. ane have mAre zuM karavuM! - bhagavaMte pharamAvyuM, he rAjana ! je karavA yogya che te sAMbhaLa. rAjAe kahyuM, pharamAve. bhagavaMte kahyuM ke, sAvava Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 153 pApavALA yegathI viramavuM, karelA pApane pazcAttApa ane bhaviSyamAM na karavAnAM paccakhANa karavAM. jethI paraMparAe parama padanI prApti thAya. rAjAe kahyuM, he bhagavaMta! ApanI AjJA svIkAruM chuM, ema kahI mArA tarapha najara pheravI kahyuM ke, guru vagara dharma thaI zaktA nathI. meM kahyuM, he svAmina ! ApanA mATe e yogya ja che. tyAra pachI mahAdAna devarAvyuM, ATha divasane mahotsava karAvyo. surasuMdara nAme kumArane rAjya gAdIe sthApana karI hama baMnee ghaNuM parivAra sahita dIkSA svIkArI. Iti susaMgatA sAdhvInA pUrva nava bha. samApta. ratnAvatIe sAdhvI pAse svIkArela dharma susaMgatA sAdhvI kahe che ratnAvatI ! meM najIvA kAryathI je karma bAMdhyuM hatuM te udayamAM AvyuM che, mATe ja jJAnI bhagavaMte pharamAve che ke "baMdha samaye citta cetIre, zya udaye saMtA5 ranavatI rANue susaMgatA sAdhvIjInuM caritra sAMbhaLI samyaktva prApta karyuM. namaskAra mahAmaMtra zIkhI. aNuvrata-guNavata-zikSAvrata svIkAryA. ane pitAnA pati guNacaMdrakumAranI AvavAnI pratikSA kare che. ane AhAra vinA dharma dhyAnamAM tatpara ekAgra rahe che. ratnAvatIne pitAnA pati guNacaMdrakumAranA viyogamAM dharmadhyAna-namaskAra mahAmaMtrane gaNatAM cAra divasa AhAra Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 154 vinA pasAra thayA. pAMcamA divase guNacakumAre AvyAnA samAcAra prApta thayA. ratnavatIne sAdhvIjInAM vacananI khAtarI thaI. rAjAe bahumAna pUrNAMka rAjakumAranA nagara praveza karAvyo. guNacandrakumArane potAnI patnI ratnAvatI cAra divasathI AhAra vinA zAka karatI jANI tarata ja pAse Ave che, ane maLe che. ane pote cAra jJAnavALA vijayadhama AcAya pAse je dhama pAmyA hatA, te vIgata kahI. vaLatAM ratnavatIe paNa susa'gatA sAdhvI pAse dharma pAmI te karyuM. ane peAtAnA pati guNacaMdrakumArane sAdhvIjI pAse teDI lAvI. sAdhvIjIe kahyuM, huM kumAra ! kuzalAnubaMdhI puNyavALA jIveA para parAe meAkSa sukhane prApta kare che. jo ke puNya ane pApa ane kSaya thAya, tyAre ja mukti prApta thAya che, te paNa tenuM kAraNu puNya ja che, kuzalAnubaMdhI puNyanA udaya thayA vinA meAkSane anukULa bhAva prApta thatA nathI. Ama sAdhvIjI pAse preraNA laI pati-patnI baMne dharmAMmAM bhAvita banyAM. keTalAka samaya bAda ratnavatIe putrane janma ApyuM. kRtArtha banelA maitrIbala rAjAe guNacandrakumArane rAjya ApI dIkSA lIdhI. guNacandranA dharma guNunA prabhAvathI sAmaMta-ma`Dala paNa dharmImAM anurAgI banyuM. guNacandra rAjAne rAjyanuM pAlana karatAM tathA deva gurunI upAsanA karatAM keTaleka kALa pasAra thaye. Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 155 nadIne dekhIne guNacaMdranA vairAgya eka vakhate guNucandra rAjA varSA RtunI zaiAbhA jevA vanamAM gayA. tyAM varasAdanA pUrathI sabAju vistAravALI, kAMThAone tADI nAkhatI, vRkSAne pADatI, tRNu kASTha ane kacarAthI vyAsa, malina jalavALI, jalacara, jaMtuothI bharapUra, maryAdA rahita mATA AvAM vaDe khAlajIvone bhaya pamADanArI nadIne joI. gheADIvAra te sthAne Ubhe rahyo. pachI peAtAnA nagaramAM pAchA pharyAM. varSA Rtu cAlI gaI ane zarada Rtu zarU thaI, te vakhate rAjA pharIthI azvakrIDA karavAne pAcho vanamAM gayA. A vakhate teja nadI alpa jaLavALI, ma`da pravAhavALI ane svaccha jaLavALI tathA jalacara jaMtuothI rahita joI guNacaMdra rAjAne vicAra sTraoNM ke, A nadI uparathI kevA edha maLe che. pahelA je nadI bhayaMkara lAgatI hatI, te Aje kevI zAMta manI gaI che. manuSyanI samRddhinuM paNa AvuM ja svarUpa che. jyAre manuSya dhana-yauvanamAM masta ane che, tyAre tene AraMbha varSARtunI nadInA vega jevo hoya che. mahA AraMbha vALe kalyANarUpI kAMThAne tADI nAkhe che, dhama kA~rUpI vRkSeAne pADI nAkhe che. peAtAnA AtmAne hoLI nAkhI malina banAve che. adharmI jIvAne sahavAsa karAve che. dhI jIvAnA viyega karAve che. maryAdA rUpI kAMThAnuM ullaMghana karAve che. ane sva-paranuM ahita karAve che. Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 156 paNa jo A zarada RtunI nadInI jema rahIe te peAtAnA zuddha svabhAvamAM rahevAya che. pApa mitronA tyAga karI zakAya che. sAdhu ane dharmIMjanAnA saga thAya che. A pramANe vicAra karavAthI rAjAnuM hRdaya nirmaLa bane che ane tevA prakAranA kama - pariNAmanA cege vairAgyavAsita thAya che. ane rAjA guNacandra sa'sAranA tyAga karavAnI bhAvanAvALA ane che, guNacandra rAjA peAtAnA sthAnamAM AvI ratnavatIne A bhAvanA jaNAve che. ratnavatI tA susaMgatA sAdhvIjInA samAgamathI vairAgyavAsita banI ja hatI. tethI pAte anumati ApI kahyuM, " he svAmin! Apane manAratha pUrNa kare. kALakSepa karavA have nakAmA che. jIvaleAkanI sthiti ati caMcaLa che. mATe A ja karavA caiAgya che. huM paNu ApanI sAthe ja taiyAra chuM. "" ratnavatIe dIkSA mATe saMmati ApI eTale peAtAnA putra dhRtibala kumArano rAjya upara abhiSeka karAvyeA. pachI ghoSaNApUrvaka mahAdAna devarAjyuM. jinama dizamAM pUjA-maheAtsava karAvyA. ratnavatI rANI tathA mukhya amAtya Adi parivAra sAthe kAzI nagaramAM birAjamAna vijayadhama AcArya pAse pahoMcI gayAM. ratnavatI ane parivAra sAthe dIkSA prazasta tithi, karaNa, muddate kAzI nagaranA rAjAe paNa ghaNA dravyanA vyaya karI mahotsava karyAM. parivAra sahita guNacaMdra Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 157 rAjAe tathA ranavatIe dIkSA svIkArI. sUtra tathA kiyAkalApane abhyAsa karyo. yogya samaye ekAkI vihAra-pratimA gurunI saMmatithI svIkArI vicaratA keTaloka samaya pasAra thaye, vAnamaMtare karela upasarga ekadA kallAka saMnnivezamAM pratibhAdhArI guNacaMdra munine vAnamaMtare dekhyA. jotAnI sAthe ja tenA hRdayamAM vairabhAva jAgRta thaye. atiraudra dhyAnavALA vidyAdhara vAnamaMtare parvatamAMthI moTI zilA muni upara nAkhI. muninI kAyAne pIDA thaI paNa pariNAmanI sthiratA tevI ja TakI rahI. tethI te vadhAre kapAyamAna thaye. lekamAM phajetI karavA keInA gharamAMthI corI karI te mAla muni pAse mUkyA ane koTavAlane khabara ApyA. - koTavAla AvI munine joI vicAramAM paDyo. rAjAne jaNAvyuM. rAjAe tyAM AvI munine oLakhyA. rAjAe kahyuM, aho A te ApanA svAmI guNacandra rAjAe sarva saMgane tyAga karI manuSyapaNuM saphaLa karyuM che. mATe A samAcAra ApanAra mANasanI tapAsa kare. koTavAle tapAsa karI, paNuM thAnamaMtara adazya thaI gaye. rAjAne ghaNuM duHkha thayuM ke AvA mahAtmAne duHkha ApanAranI kevI duSTatA. ' ' zoka karatA rAjAne jaI muni guNacaMke kahyuM, he mahArAjA! "zika kare cheDI de. pitAnAM karelAM karmanuM ja A phaLa che. jIvo pite karelAM karmanA pariNAmathI ja sukha du:kha pAme che. " . Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 158 cAre gatimAM duHkha vaLI he rAjana! pApa karmathI cha sAte nArakImAM niraMtara sAgaropame sudhI zathI bhedAya che. tApathI zekAya ane raMdhAya che. paramAdhAmIo zarIranA tala jevA TukaDA kare che. jUTha belanAranI jIbha kheMcI nAkhe che. corI karanArane tIkSaNa zastrathI bhede che. gIdhaDAonAM TeLAe cAMcathI kece che. paradAra gamana karanArane kAMTALA zAlamali vRkSa sAthe bAtha bhIDAve che. parigraha AraMbhanA doSathI jIvo pazu-pakSIo vaDe karuNa rIte khavAya che. vaLI paramAdhAmIe pitAnA ja zarIranuM mAMsa tene khavaDAve che. madirA pAna karanArane tapAvelA sIsA ane tAMbAne rasa pivaDAve che. * tiryaMca gatimAM paNa vadha, chedana, bhedana, baMdhana, bhUkha, tarasa, tApa, ThaMDI, vasAda vagerenAM tIvra duHkhe aneka vakhata parAdhInapaNe A jIvoe bhegavyAM che. manuSyapaNumAM paNa he rAjana ! paravazatA, daridratA, napuMsakapaNuM vagere aneka duHkhe che bhagave che, tenI AgaLa A duHkha te nAmamAtra ja che. rAjA kahe, "he bhagavaMta! tame te manuSyapaNuM saphaLa karyuM che. kharekhara teja duSTa AtmA zocavA gya che ke, jeNe Apane upasarga karyo che. bhagavate pharamAvyuM, have bIjAnI ciMtAthI sayuM. AtmAnI vicAraNA kare. rAjAe te vAta svIkArI ane vijayadharma AcArya pAse dIkSA svIkArI guNacaMdra muni tyAMthI vihAra karI gayA. Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 119 vAnamaMtaranuM naraka gamana vAnamaMtarane muni vadha pariNAma karavAthI azubha karma udayamAM AvyuM. ane tene tIvra vyAdhi utpanna thaye. svabhAva palaTAI gaye. je upAya kare che, te viparIta paNe pariName che. tethI mahA meha thavAthI zarIre viSTA Adi azuci padArthone lepa kare che. kAMTAnI zayyAmAM zayana kare che. AkaMda kare che ane ati raudra dhyAnathI mArIne mahAtamA nAme sAtamI nArakImAM tetrIza sAgaropamanI sthitivALe nArakIpaNe utpanna thaye. guNacaMdra muninuM sarvArthasiddhamAM gamana guNacaMdra muni uttama saMyamanuM sevana karatA karmo khapAvatA, anityAdi bAra bhAvanA bhAvatA, sarvajIne khamAvI, nirjIva bhUmimAM jaI vItarAga bhagavaMtane vaMdanA karI kAyAnI ceSTAo rikI pAdapapagamana nAmanuM anazana karI deva devIothI stavAtA sarvArthasiddha nAmanA mahA vimAnamAM tetrIza sAgaropamanA AyuSyavALA deva thayA. codase cummAlIza prauDha granthakartA yAkinI mahatarA sUnu bhavavirahaka AcArya zrI haribhadrasUrie racela saMveganI raMgabhUmi samAna samarAditya kevalIne AThamo bhava saMpUrNa thayA. Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samarAditya ane girirSaNa caMDAla navamo bhava Aja jaMbudvIpanA bharatakSetramAM ujajayinI nagaramAM puruSasiMha nAme rAjAne suMdarI rAnI kukSimAM samarAditya nAme putra sUryanA svapnathI sUcita thaye. - pele vAnamaMtara vidyAdharano jIva nArakamAMthI nIkaLI judI judI tiryaMca gatimAM rakhaDate chellA ziyALapaNe mRtyu pAmyuM. ane Aja nagaramAM graMthika nAme caMDALanI yakSadevA nAmanI bhAryAnI kukSimAM giri nAme caMDALa thaye. samarAditya puNyano anubhava karate, pUrvanA sukRtanA cage dharmanA anurAgavALe thaye. zAstronAM tattvonI vicAraNAnA yoge verAgya pAme. ekavAra zAstromAM tallIna banatAM jAtismaraNa jJAna pragaTa thayuM. chatAM lokone te vAtanI khabara paDI nahIM. siddhi-gati najIkamAM hovAthI viSa choDavA lAyaka che, prazama ane zIla guNa AdaravA gya che. e dRDha nizcaya hovAthI samarAdityakumArane rAjya upara Adara nathI ane zarIranI TApaTIpa karavAmAM paNa rasa nathI. jyAre saMsArathI virakata te kumAra zubha dhyAnamAM samaya pasAra kare che. ' vairAgI kumArane dekhI puruSasiMha rAjAne ciMtA thaI ke, aho! A kumAra alaukika buddhi hovA chatAM, suMdara rUpa Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 161 prApta karavA chatAM, navIna yauvana hovA chatAM, ati manahara rAjakanyAone dekhavA chatAM vikAre tene sparzatA nathI. rAgathI tenI sAme jote paNa nathI. mATe kaMI upAya kare joIe. caturAIvALA vyasanI mitranI sebata karAvuM ke je kAmanA unmAdavALA hoya. teonA saMgathI jarUra e rAgI banaze. ema vicArI durvyasanIomAM agresara evA azoka, kAmAMkura, lalitAMga nAmanA traNa mitrone bhalAmaNa karI ke tamAre kumArane vizeSa kAmamAM lAlasAvALe banAvo. teoe kahyuM jevI devanI AjJA." keTalAka divasomAM teo vizvAsapAtra banyA. ane kumArane anukULa thaI zAstranI gAthAo bhaNavA lAgyA. ema karatAM karatAM vacce vacce zuMgAravALAM citro batAve che, strI-kathA kare che, kAmadevanI stuti kare che, paraMtu vairAgyavAna kumAra te A badhAne kema pratibedhavA e upAya ciMtave che. teone virodha nahi karate ane dAkSiNyatAthI nATaka paNa jete mitronI vAta svIkArate heya tema teNe mitrone paNa ati vizvAsamAM lIdhA. mitronI kAmazAstramAM rasika banAvavAnI preraNA : ekavAra mAMhomAMhe sarva mitroe maMtraNA karI. azake kAmazAsane prazna karyo ke A kAmazAstra zI vastu che? kAmAM kara kahe are mitra! emAM pUchavAnuM zuM che! A te Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 162 traNe varga dharma-artha ane mokSane sAdhI ApanAra che. kAmazAstra jANakAra patnInA cittanI prasannatA meLave che. ane tenuM rakSaNa karIne zuddha putra meLave che. ane tethI te dharmapuruSArthane adhikArI thAya che. je tenAthI viparIta paNe varte te patnInA cittanI rakSA na karI zake. eTale azuddha putra thavAthI narakagatimAM javuM paDe. mATe dharma-artha ane mokSarUpa traNene sAdhI ApanAra kAmazAstra che. lalitAMga kahe, vAta barAbara che, temAM koI saMdeha nathI. eTalAmAM azoke kahyuM, "samarAdityakumAra kahe te pramANa kAmAM kumArane pUchayuM ke, kRpA karIne kaho "A vAta barAbara che?" samarAditya kumAre batAvelI kAmazAstranI adhamatA kumAre kahyuM, tame nArAja na thaze. A viSayamAM satya ane sAce mArga sAMbhaLe. paramArtha thI kAmazAstra banAvanAra ane sAMbhaLanAra ajJAnI che. kAraNa ke, kAme e svabhAvathI ja kharAba ane nirguNa che. bhego viSanI upamAvALA ane pariNAme durgatimAM laI janArA che. duSTa ceSTAvALAone ja kAma priya hoya che. teo paramArthathI sva-paranuM hita ke ahita jANI zakatA nathI. bhAvimAM mAruM zuM thaze! te citavatA nathI. azuci-durgadhI-malina-bIbhatsa evA viSTA-mUtra-rakta vagerethI pUrNa mahilAmAM manahara buddhi karanArA azuci-sthAnamAM jema Dukkara-bhUMDe pravate tema pravarte che. Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAmI puruSa nirvANa mArganA zatru, ajJAnIone bahumAnya, vivekIone niMdanIya evI na karavA gya ceSTA kare che. tethI teo hAsyapAtra bane che. unmAda-gAMDapaNa prApta kare che. lekamAM nidAne pAtra bane che. ane aMte narakamAM jAya che. ekAMte strInA cittane keI prasanna karI zakatuM ja nathI. je strIne pite prasanna karI ema mAne che, te ja strIne bIje kaI paNa prasanna karate dekhAya che. are game te nIca paNa strIne prasanna karI zakanAre dekhAya che. mATe vastutaH A sAra vagaranI vAta che. ' vaLI khasanA vyAdhivALAne khaNavAthI sukha lAge che, paNa aMte te khaNavAthI vedanA-baLatarA UbhI kare che. tema kAmo bhagavatI vakhate sArAM lAge paNa bhagavyAM pachI anarthanI paraMparA cAlyA ja kare che. atyaMta kAma sevanArAone kSaya vagere bhayaMkara roga utpanna thatAM pratyakSa dekhAya che. kAmanI sAthe saMbaMdhavALA che, jyAM sudhI kAmane na choDe tyAM sudhI tene cheDI zakavA keI samartha thaI zakyuM nathI. - samarAditya kumAranI A vicAraNA sAMbhaLI azoka vagere mitre vismaya pAmyA ane kahyuM ke, huM kumAra ! tame kahyuM te sAcuM che, paNa duniyAnA laka-mArganuM sevana karyA vinA parama mArganA adhikArI thaI zakAtuM nathI. mATe zarUmAM hama tamane lagna karavA prArthanA karIe chIe. tamAre mitra upara vAtsalya rAkhI amArI vAta mAnavI joIe. Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mitronA traNa prakAra samarAdityakumAre kahyuM, mitre traNa prakAranA hoya che. (1) jaghanya-nityamitra : je haMmezA lAlana-pAlana karAte hoya, paNa saMkaTa samayamAM bevaphA thaI pharI jAya. karelA upakArane paNa bhUlI jAya. haMmezanI prIti kSaNavAramAM nAza kare te jaghanya-mitra kahevAya. - (2) madhyama-5vamitra: je mitra kaI kaI vakhate ja maLatuM hoya, parva divase ke utsavamAM lAlana-pAlana karAte hoya, paraMtu te paNa saMkaTa samaye sahAya na kare te te madhyama-mitra kahevAya. (3) uttama juhAra mitra: je mitra ke IvAra rastAmAM dekhAya, tyAre ja mAtra kuzala samAcAra pUche, paNa saMkaTa samaye tyAga nahi karatA, sahAya kare te uttama-mitra gaNAya. A pramANe traNa prakAranA mitranuM svarUpa jANyA pachI uttama mitronI sebata karavI joIe te tene upAya sAMbhaLa :- (1) jaghanya-mitra-te Apane deha-mRtyu vakhate AtmAne cheDI de che. (2) madhyama-mitra-te ApaNA svajana-saMbaMdhIo kaI prasaMge ja kAma Ave che. Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 165 (3) uttama-mitra-te dhama-je A bhava parabhava ekAMte vAtsalyavALo hoya che. A pramANe viSayasukhe svabhAve asAra che, paramArthamAM mUjhAvanAra che, phaLa bhegavatI vakhate bhayaMkara vedanA ApanAra che, tema jANIne manuSyabhava meLavIne aciMtya-cintAmaNi ratna samAna, mokSa sAdhI ApanAra, vItarAga prabhue pharamAvela, sapuruSoe ArAdhela uttama mitra rupa dharmamAM tame anurAgI bane. mitrone pratibaMdha-A sAMbhaLatA bhavitavyatAnA ge, kumAranA sahavAsathI mitronI ehavAsanA naSTa thaI. ane samyakatvanA pariNAma utpanna thayA. traNe mitroe paraspara eka vicAranA thaI samarAdityakumArane pUchyuM ke, have amAre zuM karavuM! te Adeza ka. kumAre kahyuM, viSaya-rAgane tyAga kare. bhavanuM svarUpa catavavuM. kharAba saMbata cheDavI. sAdhuonI sevA karavI. yathAzakti dAna-zIla-tapa ane bhAvathI AtmAne bhAvita banAvo. mitroe kumAranI vAta rAjI thaIne svIkArI. pariNAme yathAzakti dharmanA anuSThAna traNe mitre karavA lAgyA. vasaMta-utsavamAM kumArane javAne rAjAne Adeza ekadA vaMsata samaye udyAnamAM utsava jevA AmaMtraNa ApavA nagaranuM mahAjana sajA pAse AvyuM. rAjAe vicAryuM, kumArane vairAgya rU Aje zRMgArarasane anubhava thavAthI Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 166 osarI jaze. tarata ja kumArane belAvI bahumAna pUrvaka kahyuM ke, he vatsa A nagaramAM evI maryAdA che ke, vasaMtaRtunA mahotsavamAM rAjAe mahotsava nihALavA. meM te AvA prasaMgo dara varSe anekavAra joyA che. A varSe tAre A prasaMge lAbha levAne che. kumAre kahyuM, "jevI pitAjInI AjJA." rAjAe kumArane mATe ratha vagere taiyAra karavAne Adeza Ape. azAka vagere mitro sAthe samarAdityakumAra rathamAM besI nRtyamaMDaLIone jo ughAna tarapha cAlyA. rastAmAM rAsa maMDaLIo nRtya karI rahI che, cAre tarapha kuMkuma-gulAla UDI rahyo che. vividha vAjiMtro vAgI rahyAM che. bhegI lake AnaMda mAnI rahyA che. rAjakumAra vicAre che ke, ahe? moharAjAnuM kevuM sAmarthya che! ahe? akAryamAM kevI rasikatA che? pramAdanI kevI ceSTA che! ahA saMsAranI kevI vilAsitA che! Ama vRddhi pAmatAM vairAgyathI zubha bhAvanA bhAvate, "he deva ! A dekhe" ema sArathithI kahevAte kumAra rathamAM AgaLa gaye. dazya 1 luM vyAdhi-rogane prabhAva tyAM mArgamAM eTalA upara apavitra dehavALA, lALa gaLatA, pagamAM sejAvALA, saDI gaelI nAsikAvALA, cAre bAjuthI mAkhIo vaDe gherAyalA, mahA kehavAlA AMkhamAM AMsu sAratA ane raDatA keI puruSane kumAre dekhe. karuNA hRdayavALA Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 167 kumAre lekene pratibaMdha mATe sArathine pUchayuM, are ! sArathI! A kaI jAtanuM dazya che! sArathie kahyuM, he deva A dazya nathI, A te vyAdhithI duHkhI thate puruSa che. kumAre pUchayuM, A vyAdhi vaLI zuM che! sArathie kahyuM, he deva! suMdara zarIra paNa vyAdhi thAya eTale AvuM thaI jAya che. kumAra kahe, te pitAjI AvA duSTa vyAdhine kema nabhAvI le che ! sArathi kahe, e vyAdhi pitAjIthI vadha karavA gya nathI. lokone baMdha karavA mATe kumAre talavAra mAgI. ane "are! duSTa vyAdhi! Ane choDa athavA yuddha karavA taiyAra thA!" ema belate rathathI Utare che. ane tenI sanmukha javA taiyAra thAya che. eTale te prasaMge kautuka jevA nagaraloko ekaThA thaI gayA. sArathi kahe, A vyAdhi nAmane kaI duSTa mANasa nathI. paNa karma-pariNAmanA phaLarUpa vyAdhi sarva jIvone sAmAnya hoya che. kumAre nagara lekane pUchayuM ke, zuM A vAta barAbara che ! nagaralekee kahyuM, hA, deva ! e pramANe ja che. kuma pUchyuM, he sArathi ! A vyAdhine prabhAva kenA upara cAlI zakatA nathI ? sArathie kahyuM, he deva! dharmanuM sevana karanArA ane adharmathI dUra rahelA upara vyAdhine prabhAva cAlI zakatuM nathI. kumAre kahyuM, he sArathi! jo ema ja che, te ahIM ka upAya karo! sArathi kahe. "dharma karavA sivAya tene bIje kaI upAya nathI. kumAre nagaralekane pUchayuM ke, A vAta barAbara che ! nagaralake kahe ke, he deva! ema ja che. kumAre Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 168 kahyuM, je ema ja che. te pachI sarvajIne sAdhAraNa, ekAnta upAya vidyamAna chatAM ApaNe tene vicAra kema karatA nathI! te AvA jalasAthI saryuM. upAyane ja vicAra karAyegya che. nagara lokoe kahyuM, A cAla mahotsavamAM rasa-bhaMga kare te deva mATe egya nathI. kumAre kahyuM, ThIka che. ema kahI dhIme dhIme AgaLa vadhe che. dazya 2 ju vRddhAvasthA-jarAno prabhAva AgaLa jatAM eka gharamAM lAkaDI laIne jatA DhIlA zarIravAlA nisteja AMkhavALA, kaMpatA zarIravALA, dAMta vagaranA, zvAsa-damavALA, vRddha daMpatI-yugalane joyuM. jene parivAra haDadhUta karI rahyo che. tene dekhI kumAra " ahI saMsAranI asAratA" ema belI lekane pratibaMdha karavA mATe ja sArathine pUche che ke, A sArathi! are A kaI jAtanuM dazya che! teNe kahyuM, he deva! A kaMI jovAnuM dRzya nathI, A te vRddhAvasthAthI herAna thatAM jarAvALA zeTha-zeThANuM che. kumAre kahyuM, A vaLI vRddhAvasthA-jarA kene kahevAya ! sArathie kahyuM. he deva ! kALa-baLane laIne varSo jatAM badhAnI AvI dazA thAya che. kumAre kahyuM, he Arya A ghaDapaNujarA te lekene duHkha denArI che, te pitAjI rAjA hevA chatAM A jarAnI upekSA kema kare che! sArathie kahyuM, he kumAra! pitAjI Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa tene upAya karI zakatA nathI. kumAre kahyuM, kema na karI zake ! kekane pratibodha karavA mATe talavAra laIne "are duSTa jarA! A baMnene choDI de, tuM strI jAti che eTale tane bIju zuM kahevuM!" ema belate rathathI Ubhe thaI te kumAra vRddha daMpatI tarapha jAya che. are ! vaLI ahIM zuM che ! ema belatI AgaLa cAlatI nATakamaMDaLI paNa aTakI gaI, leke bhegA thaI gayA. sArathie kahyuM, he deva! A jarA kaMI dehadhArI strI nathI, ke jethI tene Thapake ApI zakAya. AvI te darekane kALa jatAM dazA Ave che. kumAre nagaralakane pUchyuM, "are, A vAta sAcI che?" teoe kahyuM, emAM kaMI zaMkA nathI. kumAre kahyuM, te pachI duHkhadAyaka evI A jarAne prabhAva vartate hoya tyAre, jIvane sukha ApanAra dharma-rasAyaNanI upekSA karI AvA mejazekha karavA yogya lAge che? - A sAMbhaLI aho A kumArane ke viveka che! kevuM dIrdhadazIpaNuM ane paramArthane jANavApaNuM che! kharekhara emanI vAta taddana sAcI che. ApaNe badhA beTI rIte mohamAM kheMcAI ane na karavAnuM karI rahyA chIe. kevaLa A badhe mahine prabhAva che. ema vicArI te prasaMge keTalAka leka tathA sArathi paNa vairAgya pAme. Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 170 dazya : 3 juM mRtyu eTalAmAM eka mRtakane ThAThaDI-( nanAmI) mAM bAMdhI cAra puruSe UMcakIne najIkamAMthI laI jatAM kumAre joyA. keTalAka duHkhI badhuo tathA rudana karatI strIo pAchaLa cAlI rahI hatI. patnI chAtaphATa AkraMda karI rahI hatI. A joI kumAre pUchyuM, "he Arya ! A vaLI kaI jAtanuM dazya che! sArathie vicAryuM, ahIM kumArane zuM kahevuM! A saMsArane prapaMca kumAra nahi jANatA hoya tevuM to hoya nahi. paraMtu amArA jevA mahAdhIna ne baMdha mATe ja pUchatA hoya ema anumAna thAya che. chatAM sArathi kumArane kahe che, "he deva! A te mRtyu pAmelo puruSa che." kumAra kahe, "are ! A mRtyu vaLI koNa che? " sArathi kahe, jenuM AyuSya pUruM thAya che, tenA saMbaMdhIo tene A rIte tyAga kare che. kumAra kahe, te pachI pitAjI kema ene rekatA nathI? sArathi kahe, pitA tene rokI zakavA samartha nathI. kumAra kahe are ! pitAjI ene kema vadha na karI zake ! ema belI lokone pratibodha ApavA khagna laI taiyAra thayA. ane kahyuM, are! duSTa mRtyu! Ane cheDa, nahIMtara yuddha karavA taiyAra thA. ema belI nanAmI tarapha javA taiyAra thayA. Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 171 sArathie kahyuM, 'huM deva ! A mRtyu kaI duSTa puruSa nathI rAjAe paNa tene aTakAvI zakatA nathI. enI upara rAjAonA paNa prabhAva cAlI zakatA nathI !" kumAre kahyuM, 'are nagaraleAkeA ! zuM A vAta A pramANe ja che? ' teoe kahyu, hA deva! e ema ja che. kumAra kahe tenA baMdhue tenA tyAga kema kare che? 6 sArathi kahe, he deva ! ene rAkhIne zuM karAya ! kemake mukhya eve AtmA ja temAMthI cAlyuM gayA che. have je kalevara rahyuM che, te aa rAkhI mUkavAthI durgaMdha phelAI ane krIDAe > utpanna thAya. kumAra kahe, 'A sArathi ! jo ema che te pachI tenA aMdhue vilApa zA mATe kare che ! ' sArathi kahe, e javAthI enA taraphathI je svA sadhAtA adha thayA gaye, e sthAne yAda karIne vilApa kare che.' kumAra kahe, A sArathi ! e janAra jo temane priya hatA te teo tenI pAchaLa kema jatA nathI !" ( sArathi kahe, huM kumAra ! e gayA pachI khelatA nathI, kAI sAthe sneha rAkhatA nathI, kayAM gayA te dekhI zakAtA nathI ke tenuM javAnuM sthAna paNa jANI zakAtuM nathI. ' kumAra kahe, huM A che, te ahIM pharI enA zeSa upAya karavA cegya che!" sArathi ! jo A vAta ema ja Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 172 - sArathi kahe, he deva! upAya che tevA yogI-mahAtmAo ja jANI zake. amArA sarakhA ajJAnI zuM jANI zake !" kumAre nagaralakone pUchyuM, are nagarajane! zuM A vAta barAbara che. teoe kahyuM, hA deva! e vAta ema ja che. - kumAre kahyuM, 'jo ema ja che, te upAya karyA vinA A vasaMta-mahotsava mAna, ane A nAca-gAna karavA tathA jevAthI saryuM. A upAya karavo ja joIe. A sAMbhaLI keTalAka saMvega pAmyA. keTalAka bodhibIja pAmyA. keTalAkane kumAra pratye bahumAna thayuM. ane nRtya karatAM aTakI gayA. ane keTalAka prazaMsA karavA lAgyA. ane keTalAka te ujANImAM jatAM pAchA pharI gayA. A badhI kumAranI vAta devasena nAmanA brAhmaNe rAjAne kahI saMbhaLAvI. A kumAranI ceSTAthI rAjA ciMtAtura thayA. ane kumArane hita-zikSA ApavA pitAnI pAse belAvavA pratihArIne mokalyA. pratihArIe AvI kahyuM ke, he kumAra ! mahArAjAe Apane jaladI AvavA mATe AjJA karI che. kumAre kahyuM, jevI vaDIlanI AjJA. " kumAre kahyuM, he Arya sArathi ! ratha pAche pherava." jevI kumAranI AjJA" ema kahI sArathie ratha pAcho vALya. kumAra rAjA pAse jaI namaskAra karI pAse beThe. rAjAe kahyuM, he kumAra ! huM je kaMI kahIza, te vakhate te kArya avazya Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 173 karavuM. kumAre kahyuM, "he pitAjI! vaDIlanAM vacano alaMghanIya hoya che. emAM vicAra karavAnuM hoya nahi. Apa jema AjJA karaze, te pramANe vartIza." rAjAe kahyuM. atyAre te tAre je kArya karavAnuM hoya te kara. "pachI huM avasare kArya kahIza." kumAre kahyuM, "jevI pitAjInI AjJA ema kahI vinayathI praNAma karI kumAra pitAnA mukAme gaye. kanyA svIkAravA mATe pitAno Agraha eka divase mitro sAthe dharmakathAnI carcA karI rahela kumAra pAse pratihAra AvyuM. teNe kahyuM, he kumAra! mahArAjA kahevarAve che ke, "kaI prayajana che mATe tAre jaladI AvavuM.' jevI pitAjInI AjJA" ema kahI kumAra pitAne praNAma karI najIkamAM beThe. rAjAe kumArane kahyuM ke, "he vatsa! tArA mAmA khaDagasena mahArAjAe lagna karavA yogya vizvamavatI ane kAmalatA nAmanI pitAnI be putrIo svayaMvara mATe mokalI che. te guruvarganI AjJAthI kanyAone svIkAra karI kumAre temane AnaMda karAve. A sAMbhaLI kumAre vicAryuM, aho ! A vAta suMdara nathI. saMyoge duHkhanA hetuo che, na chUTake karavuM paDe tevuM A guruvacana che. pahelAM paNa mane AjJA karI hatI. guruonAM vacane ullaMghI zakAya nahi. guru AjJAmAM rahelAonuM bhAvathI azubha thatuM nathI. te Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ema vicAratAM kumArane rAjAe kahyuM, "he vatsa ! ciMtA cheDI de, tArA kalyANanI bhAvanA sivAya ahIM bIje kaI bhAva nathI. mATe kumAre avazya karavuM ja joIe." kumAre kahyuM, he pitAjI! jema tame AjJA karaze tema karIza." e sAMbhaLI rAjA harSa pAmyuM. ane kahyuM, "bahu sAruM, tAre viveka yogya che. gurubhakti suMdara che. tuM pAkaTa vayane thAya tyAre tAre dharmanuM sevana karavuM egya che. A samaye tarata ja maMgaLa vAjitra zabda saMbhaLA. zakuna anukULa thayA jANe rAjA harSa pAmyA. pachI rAjAe kahyuM, "he kumAra ! have karavA yogya ucita kAryo karo" " jevI pitAjInI AjJA" ema kahI namaskAra karI kumAra pitAnA sthAne gaye. kumArano lagna vidhi rAjAe pradhAnone bolAvI kahyuM ke, "have kumAranA lagnanI taiyArI karo." "jevI devanI AjJA ema kahI nagaranI zebhA karAvI vividha vadhAmaNuM zarU karAvyAM. meTe maMDapa taiyAra karAvyuM. maNinAM toraNa bAMdhyAM. baMne kanyAone paNa snAna karAvI manaharapaNe zaNagArI. prazasta lagna najIkamAM jyotiSIoe kahyuM te samaye kuLanI vividha vidhi karyA pachI kumAra rathamAM ArUDha thaye. maMgaLa vAjiMtro vAgavA lAgyAM. strIo maMgala gIta gAvA Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 175 lAgI. tyAra pachI vairAgyanI mativALe, bhavasvarUpa vicAratA kumAra lagna sthaLe AvI rathathI nIce UtaryAM. lagna vidhi karAvI, hasta-meLApa thayA. pherAe pharyAM, ane lagna vidhi pUrNa thaye. vAsabhavanamAM nava vadhuene dhammapadeza rAtrinI zarUAta thaI, suMdara zayana bichAvela ane vadhUothI zAbhAyamAna vAsabhavanamAM kumAra gayA. eTale ane vadhu UbhI thaI, kumAra zayana para beThA. suvALA gAlIcA upara vibhramavatI ane kAmalatA ane vadhue beThI. kumAre ane vadhune prazna kaceryuM ke, 'tamane mArA upara anurAga che ne ? " ... vadhunA saMmatisUcaka javAbathI pharI kumAre pUchyuM ke, jene jenA pratye ahitamAM pravartAvavA icchA thAya, tene tanA pratye kevA anurAga samajave ? vadhuee pUchyuM ke A ahita kevI rIte samajavuM! A vAta amArA samajavAmAM AvatI nathI,' kumAre kahyuM, 'tame A viSayamAM eka dRSTAMta sAMbhaLeA H yuvAna zubhakaranuM dRSTAMta-1 kAmarUpa dezamAM madanapura nAme nagara hatuM. tyAM pradyumna nAme rAjAne rati nAme rANI hatI. eka divase rAjA azva krIDA karavA bahAra gayA. rANI gavAkSamAM UbhI hatI tevAmAM rAjamAga mAM zubhakara nAmanA yuvAna zreSThI putra dekhAyA. te yuvAnane dekhI rANIne te yuvAna pratye abhilASA pragaTI, ane vilAsapUrNAMka jovA lAgI. te rANIne thulakare paNa dekhI Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 176 ane te paNa anurAgavALa bane. rati-rANIe AnaMda pAmIne vizvAsu dAsIne kahyuM ke, "A yuvAnane bolAvI lAva." dAsIe paNa caturAIthI te zubhaMkarane lalacAvI vAsagRhamAM mekalya. tyAM AvI palaMga para beThe. ratie tAMbUla ApyuM, te grahaNa kare che eTalAmAM mahArAjA padhAryA, e baMdIone kelAhala saMbhaLAya. rati-rANI bhayabhIta banI gaI. have bIje kaI upAya nathI ema vicArI te zubhaMkarane pAyakhAnAmAM chUpAvyo. evAmAM rAjA AvI palaMga upara beThe. thoDI vAra pachI rAjA kahe mAre saMDAsa javuM che. A vAta aMdara rahelA zubhaMkare sAMbhaLI. ekadama bhaya pAmelA niraMtara aMdhakAravALA, atyaMta dudhI, kIDAothI khadabadatI gaTaramAM paDyo ane azucimAM kheMcI gaye. tyAM rahele zubhaMkara kaDAothI phelI khavA. AMkhe baMdha thaI gaI, zarIra saMkocAI gayuM, asahya vedanA thavA lAgI. atyaMta AkuLa-vyAkuLa thaye ane mUcha pAme. A bAju rAjA saMDAsamAM jaI vaDInIti karI bahAra nIkaLe. ane rati-rANI sAthe AnaMda-pramoda karatAM sUrya AthamI gaye. rAjA bahAra sabhAmaMDapamAM gaye. rati-rANIe zubhaMkaranI dAsI mAraphata tapAsa karAvI paNa te nahi maLatAM mAnyuM ke viSTAkUpamAM paDI maraNa pAmyA haze! "ThIka citA maTI" kahI vAta visArI dIdhI. Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9 mA bhavamAM: baMne navavadhUe jiMdagI paryata | mitra azeka samarAditya kumArane brahmacArI banavA viSayasukha tyAga karavAno nizcaya kare che | badala abhinaMdana Ape che. (pRSTha-179 ) Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 178 parataMtratAne khyAla rAkhatI nahatI. zubhaMkaranA bhAvIne vicAra karatI na hatI. kumAre kahyuM, te tamAruM paNa temaja che, kemake svabhAve IrSyA AdinA kAraNe bhUta tathA caMcaLa ane tuccha bhegenI tame paNa abhilASA rAkhe che. vaLI je bhayaMkara mRtyu ApaNe pAmavAnA chIe tene paNa tame vicAra karatA nathI. vaLI garbha ane nArakInA kAraNabhUta mArA bhAvIne paNa tame vicAra karatA nathI. te paramArthathI A bhegothI ApanuM sarvenuM ahita thatuM hovAthI mArA upara tamAre ke anurAga che! A sAMbhaLI baMne vadhUone zubha bhAvanA pragaTI. bahumAna pUrvaka kumAranA caraNa-kamaLamAM praNAma karI vibamavatIe kahyuM ke, he Aryaputra! mane samyaga jJAna thayuM che, ane meha cAlyA gaye che. kAmalatAe paNa kahyuM ke mane paNa e ja pramANe sarva thayuM che, mATe samarpaNa thayelA ame baMnene regya AjJA pharamAve! kumAre kahyuM, bahu sAruM, bahu sAruM. tamAre viveka ucita che. kharekhara A viSaye mehanI paraMparA vadhAranArA che. mATe tame te viSayane jiMdagI parvata tyAga kare. mehanI ceSTAo cheDI de, utpanna thatA vikArane reke. A sAMbhaLI ati vizuddha bhAvavALI baMne vadhuoe kahyuM, "he Aryaputra ! jevI ApanI AjJA, hamee ApanI anumatithI jidagIparyata viSane tyAga karyo che. A sAMbhaLI kumAra harSa Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 178 parataMtratAne khyAla rAkhatI nahatI. zubhaMkaranA bhAvIne vicAra karatI na hatI. kumAre kahyuM, te tamAruM paNa temaja che, kemake svabhAve IrSyA AdinA kAraNa bhUta tathA caMcaLa ane tuccha bhegonI tame paNa abhilASA rAkhe che. vaLI je bhayaMkara mRtyu ApaNe pAmavAnA chIe tene paNa tame vicAra karatA nathI. vaLI garbha ane nArakInA kAraNabhUta mArA bhAvIne paNa tame vicAra karatA nathI. te paramArthathI A bhegothI ApanuM sarvenuM ahita thatuM hovAthI mArA upara tamAre ke anurAga che! A sAMbhaLI bane vadhUone zubha bhAvanA pragaTI. bahumAna pUrvaka kumAranA caraNa-kamaLamAM praNAma karI vibamavatIe kahyuM ke, he Aryaputra ! mane samyaga jJAna thayuM che, ane meha cAlyA gaye che. kAmalatAe paNa kahyuM ke mane paNa e ja pramANe sarva thayuM che, mATe samarpaNa thayelA ame baMnene regya AjJA pharamAve! kumAre kahyuM, bahu sAruM, bahu sAruM. tamAre viveka ucita che. kharekhara A viSaye mehanI paraMparA vadhAranArA che. mATe tamo te viSayane jiMdagI paryata tyAga kare. mehanI ceSTAo choDI de, utpanna thatA vikArone roke. A sAMbhaLI ati vizuddha bhAvavALI baMne vadhUoe kahyuM, "he Arya putra ! jevI ApanI AjJA, hamee ApanI anumatithI jidagIparyata viSayone tyAga karyo che.' A sAMbhaLI kumAra harSa Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1799 pAmyo, ane kahyuM. "bahu sAruM, tame kRtArtha banyA. meM anumati ApI ja che ane meM paNa jiMdagI sudhI brahmacarya svIkAryuM che." eTalAmAM te tyAM samIpamAM rahelA devatAnA prabhAve puSpavRSTi thaI. zubha pariNAmavALA kumArane karmanA kSapazamathI vadhamAna avadhijJAna pragaTa thayuM. bhUtakALanA bhAve dekhAvA lAgyA. A samAcAra maLatAM mitra azokakumAre AvI jaNAvyuM, "he rAjakumAra tamane ane A baMne rAjabALAone abhinaMdana ghaTe che. ame paNa tamAruM anukaraNa karIe!" baMne navavadhUe paNa hRdayamAM sAce vairAgya pragaTa thavAthI mAhamAMhe A kAryanI anumodanA kare che. A hakIkata rAjAne ane rANIne maLatAM rAjA kheda pAmyA, ane belyA ke "kumAre ThIka na karyuM" rANIe kahyuM ke, zuM kumAre saMsAra sukhane tyAga karyo! kumAra kadAca vairAgI hovAthI A vrata dhArI zake ! paNa yuvAna navadhUo A vrata zI rIte pALI zake ! mATe he svAmi! "have ApaNe kaI paNa upAye rAjakumArane samajAvI saMsArane rAgI banAvavA joIe." - sudarzAnA devInuM Agamana A samaye acAnaka khaDaga ratanadhArI divya AbhUSaNavALI maNinA dIpakane jhAMkhA karatI atyaMta semya darzanavALI devI tyAM pragaTa thaI. "ahe ! A zuM Azcarya! ema vismaya pAmI rAjA-rANI baMnee harSa ane zoka sAthe devIne praNAma karyA. Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 180 devIe kahyuM, he rAjana! viSAda cheDI de, kumAre egya ja karyuM che. viSane tyAga karI amRta grahaNa karyuM che. saMsArane cheDIne mokSane saMbaMdha bAMdhyuM che. te rANI! tame paNa zeka cheDe, kumAra zeka karavA gya nathI. tame paNa dhanya che. ke jeNe AvA putra ratnane janma Ape che. A kumAra anekane mekSanA kAraNabhUta banaze. - rAjAe pUchyuM, "he bhagavati! Apa koNa che!" devIe kahyuM, "huM tamArA putranA guNanA anurAgavALI ahIM ja tamArA bhavanamAM rahenArI devI chuM. havethI tame tamArA kumAranAM vacanane ane AcaraNane mAna Apaje." A pramANe kahI devI adazya thaI gaI. - rAjA-rANI harSathI kumAra pAse AvyAM. kumAra temane dekhI Ubhe the. vinayathI baMnene praNAma karyA. be Asane goThavyAM. tenA upara teo beThAM. kumAre praNAma karI kahyuM, "he pitAjI! Ama sAme ahIM AvavAnuM anucita kema karyuM! mAtAjIe paNa mane kema na bolAvyo? rAjAe kahyuM, "he kumAra ! A anucita nathI ema kahI devI AvavAnI vAta jaNAvI. rANIe paNa kahyuM, "he kumAra! tuM uttama guNane bhaMDAra che, tethI have AjJA karavA yogya nathI." kumAre kahyuM, "he mAtAjI! tame te mArA zirachatra-tulya che. mAre te vaDIlanI AjJAne amala ja karavAne heya. putra game Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te prAbhAvika thAya te paNa te mAtA pitAne sevaka che. mAtA pitAnA upakArane badale vALavAne te yAjajIva baMdhAele che. pUjya mAtA-pitAnI AgaLa saMtAnanI mahattA heya ja nahi." putranAM vinIta vacane sAMbhaLI rAjA-rANI saMtuSTa thayAM. rAjAe kahyuM, "he kumAra ! te yAjajIva brahmacarya vrata svIkAryuM te kAma ati duSkara che." samarAditya zaramAIne be -- pUjya pitAjI! aneka AtmAoe mArAthI paNa vadhAre tRNavata rAjya choDI mahAvrata lIdhAM che. temanI AgaLa huM zuM visAtamAM chuM? te viSe eka suMdara daSTAMta che. dRSTAMta-ra keI cAra puruSa hatA, temAMthI be dhanalubdha tathA be strIlaMpaTa hatA. teo cAre jaNe pharavA nIkaLyA. mArgamAM kaIka sthAne be dhananA bhaMDAra ane devAMganA jevI be suMdara strIo jevAmAM AvI. te jotAM ja teo khuzI thaI temanI tarapha deDyA. tevAmAM AkAzavANI thaI ke "are sAhasa na kare, UMce juo, tamArI Upara mahA parvata paDe che. te vANI sAMbhaLatAM te cAre puruSoe bhayathI UMce joyuM te bahu dUra nahi tema AkAzamAM addhara rahela, dekhAvamAM bhayaMkara, deve paNa jene aTakAvI zake nahi, evA vegathI nIce paDatA parvatane je. teoe vicAryuM ke have zuM upAya kare ! koI paNa upAyathI jo A upadrava dUra thAya te ApaNe A icchita Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 182 vastu prApta karI zakIe. tevAmAM pharI AkAzamAMthI vANuM thaI. "A upadravane koI upAya nathI, jeo dhana ane bhoganI IcchA rAkhaze, teo A parvatathI cUrNa thaI jaze. ane jeo IcchA nahi rAkhe teo cUrNa thaze nahi. ane ahIMthI chUTI jaze." A vANI sAMbhaLI cAramAMthI bee vicAra karyo ke je thavAnuM hoya te ja thaze, paNa A prApta thayele lAbha ApaNe gumAva nathI. ema vicArI harSathI ane Asakti pUrvaka dhanane ane bhegane lAbha levA pravaryA. jyAre bIjA bee vicAryuM ke pariNAme dArUNa ane asthira evA A dhana ane bhegathI saryuM. ema vicArI teo pAchA cAlyA gayA. ' he pitAjI ! AmAM duSkara kArya karanArA koNa samajavA? rAjAe kahyuM, "he vatsa! AmAM vAstavika zuM samajavAnuM che te kaMI samajAyuM nahi. tyAre samarAditya kumAra vinaya pUrvaka namratAthI be. he pitAjI! mane eka mahAtmAe ene upanaya samajAvyuM che, te A pramANe che : upanaya :-je parvata kahyo te traNa jagatamAM cAre gatinA jIvane nAza karanAra mRtyu samajavuM. dareka ISTa padArthane viga karAvanAra te mRtyu vegathI AvI rahyuM che. kAma bhegane tyAga e dukha rahita sukhane ApanAra che. jyAM kALa-parvata paDI zakatuM nathI jyAM maravuM na paDe, evA Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 183 zAzvata amRta bhAvane pamADanAra che. vagara duHkhe e sevavA yegya che, mATe A duSkarakAraka nathI. mehanA prabhAvathI mUcha dareka padArtha upara mRtyune prabhAva dekhavA chatAM, vRddhAvasthAthI gherAvA chatAM, ISTa vastuone viyoga thavA chatAM, vIrya ane zakti kSINa thavA chatAM, mahApuruSonA upadezane anAdara karIne dhana-ane bhegamAM Asakti pUrvaka pravarte che. paraMtu samagra dezane nAza karanAra ciMtAmaNi-ratana samAna, mekSa meLavI ApanAra vItarAga (kevalI) sarvajJa-kathita dharmamAM pravartatA nathI. A sAMbhaLI zubha pariNAmavALA thayelA rAjAe kahyuM, "he vatsa! tAruM kathana yathArtha samajAyuM che. eTalAmAM rANIe kahyuM ke, tArI vAta mane paNa barAbara samajAI gaI che, paraMtu A navavadhUonuM zuM? kumAre kahyuM, "he mAtAjI teo baMne bhAgyazALI che. temanA manoratha pUrNa thayA che. temaNe paNa brahmacarya vrata dhAraNa karyuM che. saMsAra tarapha pUrNa gherAgya prApta thayela che. rANIe baMne vadhue tarapha najara karI. A vakhate te baMne vadhuoe paNa sAsune vaMdana karI vinayathI jaNAvyuM ke, "he mAtAjI ! AryaputranI kRpAthI ame nirmoha avasthA pAmyA che. A duHkharUpa saMsAra tarapha amane saMpUrNa abhAva thaye che. amAre janma saphaLa thayela che. amArI IcchAthI adhika ame meLavyuM che. mATe Apa uga cheDI de." Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 184 navavadhUonI AvI amRta jevI vANI sAMbhaLI mahArAjA puruSasiMha tathA rANI suMdarI baMne hRdayamAM saMtuSTa thaI gayAM. temanA hRdayamAM navavadhUo mATe ciMtA hatI, te dUra thaI gaI. teoe vicAryuM, aho! A baMne vaccenuM paramArtha jANavApaNuM, ahe ! gaMbhIratA, ahe! suMdara AcAra, khaDagasena rAjAnI putrIone A anurU5 che ke, jeo vaDIlane anusare che. dRSTAMta-3 A samaye najIkamAM puraMdaradatta nAmanA brAhmaNanAM gharamAM mATe kolAhala saMbhaLAye. te sAMbhaLatAM ja sarve camakI gayAM. rAjAe eka sevakane hukama karyo ke tapAsa karo! zI hakIkata che. kumAre kahyuM, "he pitAjI ! koIne parizrama ApavAnI ke tyAM javAnI jarUra nathI. A saMsAranuM nATaka mArA jANavAmAM AvI gayuM che." rAjAe kahyuM, "he vatsa pragaTa rIte kahI batAva." " kumAra balya, he pitAjI! ApaNA mahelanI pAse najIkamAM puraMdara nAmane bhaTTa rahe che. te hAla mRtaprAya thaI gaye che. tethI tenA gharamAM saMbaMdhIo AnaMda kare che. rAjAe kahyuM, "Aje to meM tene dekhyuM hatuM, tene koI vyAdhi te na hato. rAjakumAre javAba Avye "A vRttAMta nidavA yogya hovAthI kahevA gya nathI." chatAM Apane kautuka hoya te sAMbhaLe. A puraMdara bhaTTane narmadA nAme patnI che. tenI upara A puradarane ghaNe ja prema che. tenA gharamAM arjuna nAme eka nekara Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 185 che, narmadA arjuna upara moha pAmI Asakta thaI che. tethI pitAnA patine jhera ApavAthI te maravAnI taiyArImAM che. vaLI tenA gharanA daravAjAnA naitya khUNAmAM eka bAju tenI ja patnIe eka kUtarAnA baccAne paNa maraNatola karyuM che. rAjAe vicAryuM ke, "aho! kumArane jJAnAtizaya." pachI kumAre AgaLa vAta calAvI. puraMdarane patnI bahu vahAlI hatI. tethI tene te satI mAnatA hatA. paraMtu ekavAra puraMdaranI mAtAe putrane kahyuM, "he putra tArI patnInI vartaNUka barAbara nathI." AthI puraMdare parIkSA karavA narmadAne kahyuM, "rAjAnI AjJAthI mAre bahAragAma javAnuM che. tAre ceDA divasa sAvacetIthI rahevuM." eTale narmadA raDavA lAgI. ane kahevA lAgI ke, "he Aryaputra! huM paNa sAthe AvIza. huM ekalI ahIM zI rIte rahIza." puraMdare samajAvIne kahyuM, "huM jaladI pAcho AvIza." ema kahI tyAMthI nIkaLI gayA. te ja divase rAtre puraMdara gupta rIte pitAne ghare AvyA. te arjunanI sAthe narmadAne UMghatI dekhI. te joI kodhathI A duSTa ajune mArI patnI sAthe agya vartana kare che ! mATe A durAcArIne mArI nAkhave ja yogya che, ema vicArI zastra vaDe mArI nAkhyuM ane pote gupta rIte chupAIne beThe. narmadA rudhira-pravAhanA sparzathI jAgI tyAM ajunane marele . "hAya, hAya, A mArA prANavallabhane kaI Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 pApIe mArI nAkhyuM ? hu huye tenA vinA zI rIte rahI zakIza ! have mArA rati-sukhanA a`ta AvI gayA. A pramANe aksAsa karatI teNe tyAM khADA khAdI arjunanA zakhane dATI dIdhuM. puraMdara tyAMthI chUpI rIte nIkaLI bahAra cAlyA gayA. namadAe je sthaLe ajunane dADhyo hatA, te upara eka eTalI karI. ane arjunanA zarIranI kalpanA karIne devanI jema tenI darareAja pUjA kare che. alividhi kare che-puSpa caDhAvI dhUpa-dIpa karI tenI ArAdhanA karavA lAgI. ucita samaye pura'dara pAchA AvI nama~dAne za'kA na jAya tema pahelAMnI mAphka sneha batAvatA rahevA lAgyA. he pitAjI ! strInA meAhane AdhIna thayelA te pura'darane sAthe rahetAM bAra varSa vItI gayAM che. ', AjathI pAMca divasa pahelAM namadA tenA cAranI pUjA karatI hatI. te samaye hasatAM hasatAM pura'dare kahyuM ke, huM bhadre ! AnI pUjA zA mATe kare che, ethI zuM vaLavAnuM che! e te cAlyeA ja gayA. " puraMdaranA vacanathI na dAne khAtarI thaI ke, " jarUra mArA priyane eNe ja mAryAM che. mATe kaI paNa upAye ane mArI nAkhI mArA yAranA badale lauM. e vicArI teNe pura'darane bhejanamAM jhera ApyuM che, tethI te hAla maraNu pathArIe paDyo che. 16 he pitAjI ! jyAre nareMdA pAtAnA yArane dADhatI hatI, tyAre A kUtarI te ja sthaLamAM rahete hAvAthI dATatI vakhate Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 187 upadrava karate hate, tethI tene paNa viSa bhejana karAvyuM che te yAra hatuM, te mRtyu pAmI 1kRmI, gALI, uMdara, deDake, "aLasi, sarpa ane zvAnarUpe ema sAta vAra utpanna thaye che. pitAnA maraNa sthAnanI mamatAnA delathI maraNa duHkha prApta kare che. A kutarAne vRttAnta che. A hakIkata sAMbhaLI rAjA saMvega pAme. rAjAe kumArane kahyuM ke, "A puraMdara ane zvAnanA baMnenA jIva bacI jAya te sAruM." rAjakumAre kahyuM, "pitAjI! viSa vaidyone jaladI maLe eTale e baMne jIvI jaze." rAjAe tarata AjJA karI viSa vaidyone mokalAvyA ane te pramANe karavAthI baMne jIvI gayA. devanuM Agamana A samaye AkAzamAM udyota thaye. deva duMdubhi vAgavA lAgI, divya saMgIta saMbhaLAyuM. rAjAe Azcarya pAmI pUchyuM, he vatsa! A zuM che! kumAre kahyuM, "he pitAjI devanuM Agamana thayuM che. jinadharma nAmane zrAvaka Aje ja devapaNuM pAmyuM che. ane te pitAnI bhAryA tathA mitrane pratibaMdha karI tathA devalekanI samRddhi batAvI jaI rahyo che. rAjAe pUchyuM, "he vatsa ! e Aje ja kevI rIte devaloka pAmyA? ane kevI rIte mitrane ane bhAryAne pratibodha karyo ? kumAre kahyuM, A vRttAMta paNa kamanI vicitratAnuM che. te Apa sAMbhaLe - Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 188 dRSTAMta-4 jina dharma nAme vairAgyavAna zeTha hate. tenI baMdhulA nAmanI bhAryA zeThanA mitra dhanadatta sAthe snehamAM paDI hatI. jinadharma Aje pitAnA parivArane kahyA vinA najIkanA avAvarA gharamAM rAtre pratimA vrata svIkArI kAusagga-dhyAnamAM rahyA hatA. baMdhulA bhAryAne A ahIM che, te khabara na hatI. teNe dhanadattane ahIM AvavAne saMketa Ape. ane pite lehAnA khIlAvALA pAyAne khATale laI te ja gharamAM gaI. jina dharmanA paga upara palaMgane eka pAye paDyo, khIlAthI teno paga vIMdhAI gaye. duSTa mitra dhanadatta tyAM AvyuM ane baMdhulAnI sAthe te palaMga upara sUte. baMnenA bhArathI te pAyAne khale jina dharmanA pagamAM UMDA UtarI gaye. ane jamInamAM pisI gaye. baMnenI meha-ceSTA pravartI, te jinadhame sarva najare joI chatAM, te mahAnubhAva vicAra karavA lAgyA. "ahA! dhama buddhine nAza karanArA A viSaye kevA bhayaMkara che. zIlaratnano nAza karanArA ane durgatimAM laI janArA A bhAva rege zI rIte maTADI zakAya !" traNa jagatane pUjya zrI tIrthakara bhagavAnane dhanya che ke jemanI pAse rahenArA prANIone pApa buddhi thatI ja nathI. jyAre huM A baMnenI najIka rahenAra chatAM tenI upara bhAva upakAra karI zakatA nathI mATe mane adhanya che. huM bicArA Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 189 baMnene duHkhadAyaka-karmabaMdhanamAM kAraNabhUta chuM. kaI paNa upAyathI Ane uddhAra karavo joIe. Ama vicAratAM paMca parameSThi navakAra maMtra jApa karavA mAMDyo. ane tenA zubha dhyAnamAM mRtyu pAmI brahma devalekamAM deva thaye. devalekamAM utpanna thatAM ja upaga mU, ane avadhijJAnathI sarva jANI lIdhuM. devanAM kAryo karyA vagara ja pradhAna karuNavALA mitra ane bhAryAne pratibaMdha karavA ekadama ahIM AvyuM. ane devamAyAthI baMdhulAne jhADA roganA upadravavALI karI. mahAvedanA utpanna thaI ane azuci durgadhI cIkaNuM viSTAvALI pitAnA yAra dhanadattanI pAse pikAra karavA lAgI. dhanadattanuM zarIra viSTAthI kharaDAI gayuM. tenI durgadhathI te mUMjhAI gaye ane nAsavA lAge, paNa baMdhulA "mArA aMge bhAMge che, mane jorathI dAbe" ema kahI dhanadatta upara paDavA lAgI. dhanadatta ciMtavyuM ke, "ahA mAruM pApa kayAMthI pragaTa thayuM? are meM mitrane chetarIne naThAruM kAma karyuM che tenuM ja A pariNAma che." ane be ke "A gaMdakImAM mArAthI rahevAtuM nathI." baMdhulA paNa raDavA lAgI. Ama baMne khUba pastA karavA lAgyAM. have pratibaMdha karavAno samaya pAkI gayA che, ema avadhijJAnathI jANa jinadharmanA zabanI pUjAnuM bahAnuM karI tyAM deva pragaTa thaye. tene jotAM ja baMdhulAnI vedanA ane Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 190 - mitrane zeka dUra thaI gaye. A camatkAra joI teoe devane praNAma karyA. ane pUchyuM, "Apa keNa che? ane zA mATe AvyA che? tamArA darzanathI amArI vedanA paNa dUra thaI gaI che. - deve kahyuM. huM jina dharmanA pUjana mATe Avyo chuM. teoe pUchyuM, ahIM te kyAM che? deve palaMga pAse pAyAnA khIlAthI vIMdhAIne mRtyu pAmelA zabane batAvyuM. te joI baMne kSebha pAmI lajajAthI AtmaghAta karavA taiyAra thayA. deve samajAvyuM ke maravA karatAM tenI AjJA pALe te te maravAthI vadhAre sAruM che. teo baMne pastA karatAM belyA ke have ame tenI AjJA pALavA gya rahyA nathI, vaLI te te AvI dazAne pAmyA che. te te ame pApIne zI rIte AjJA Apaze! deve kahyuM, te gaye nathI, te jinadhAma huM pite ja chuM. huM maraNa pAmIne devabhUmimAM gaye chuM. have tame upadeza mATe yogya banyA che. kemake have tamane pastA thAya che. bahu pApa karanArane pApa karyA pachI pastAvo thato nathI. pApa dhovA mATe pazcAttApa e pavitra jharaNuM che. ethI pApI paNa puNyazALI bane che. have tamAre dharma ja zaraNa karavA gya che. te sivAya sarva tyAga kare. baMdhulA ane dhanadatta namratAthI bolyA, "he bhagavana! kRpA karI have amAre zuM karavuM te batAve." deve dharma samajAvyo, bhAvathI teone te pariName. anazana vrata aMgIkAra Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 191 karyuM, vizuddha pariNAma thayA. duSkRtAnI niMdA karI, ema ane pratidha pAmyA. katA anelA deva AkAzamAM UDyo che, he (patAjI ! tene A AkAzamAM udyota thayA che. 6 rAjakumAra samarAdityanA mukhathI A vRttAMta sAMbhaLI rAjA puruSasiMhanA vairAgyamAM vadhAre thaye. ane khelyA ke, he vatsa ! te baMne kayAM utpanna thaze! 'huM pitAjI ! saudharma nAmanA pahelA devaleAkamAM." rAjAe za'kAkarI. 'huM bhadra ! AvA duSTAne svarga kema maLe! kumAre kahyuM, " pitAjI ! viratinuM adbhuta sAmarthya che. have kRpA karI mane AjJA Ape ke huM' paNa cAritra laI zAzvata sthAnanA adhikArI banuM! rAjAe AnaMda pUrvaka kahyuM, 'he vatsa! tArI icchA hoya tema kara. meM tane anumati ApI che. amArA sarvane paNu A ja nizcaya che. bhAva-upakAra karavAthI dharma pamADanAra tuM amArA guru che. mATe tuM ucita kara ane amane paNa karAva.' A vAtane mAtA sudarIe paNa anumedana ApyuM. samarAdityakumAranI dIkSA amAtya vagere pradhAna parivArane rAjA puruSadatte pAtAnA ane kumAra samarAdityanA abhiprAya jaNAvyo. teoe karyu, he deva ! ApanA A manerathA siddha thaze ja. acinha ciMtAmaNi samAna kumAra ahIM magaLa svarUpa che. rAjAe pharamAvyuM have ucita karavA caigya kArya zarU karI. karavAthI sayu .... pradhAneAe kahyuM, jevI ApanI AjJA. vilakha : " Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 192 'varavarikAnI gheSaNa karAvI. mahAdAna ApavAnuM zarU karAvyuM. jinamaMdiramAM mahesave karAvyA. guruonuM pUjana karyuM. paurajane, sAmaMta vagerene sanmAnyA. pitAnA bhANeja municandrakumArane rAjyAbhiSeka karyo. samarAdityakumAra prazasta muhUrta pratrajyA levA mAtA-pitA, be dharmapatnI, puraMdara brAhmaNa vagere moTA samudAya sAthe zibikAmAM besI anekane bodhinIja pamADate nagaramAMthI nIkaLI udyAnamAM pahoMce. A samaye deve paNa tyAM AvyA. cAra jJAnavALA zIlAMga-ratnAkara prabhAsa nAmanA AcArya bhagavaMta pAse vidhipUrvaka pravajyA svIkArI. municaMdra rAjAe amAri (ahisA) nI uSaNa karAvI. bIjA dezomAM paNa A samAcArathI aneka dharmamArgamAM pravartavA lAgyA. pUrvabhavanA vairI giriSaNanI duSTa bhAvanA A samaye pUrvabhavane ugra vairavALe caMDALa giriNu manamAM dubhAvA lAgyA. samarAdityanA vakhANa tenAthI jarA paNa sahana thayA nahIM, te tene eka DhoMgI ane mAyAvI samaja tethI tene vicAryuM ke, ahe! A nagaralekenI mUrkhatA ke, AvA mUrkha rAjaputranuM ATaluM badhuM sanmAna karyuM ! hamaNAM ja gherI samarAdityane huM mArI nAkhIza. mArI najare A atyAre ja AvyuM. ema vicArI samarAdityanAM chidra zedhavA lAge. 1 ISTa vastu mAgavA mATenI gheSaNa. Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 193 samarAditya munie bhagavata prabhAsa AcAya sAthe rahetA gurukuLa vAsamAM keTalAMya varSoM pasAra karyAM. guru mahArAje vAcaka-upAdhyAya pada ApyuM. keAIka samaye vAcaka samarAditya ziSya-samudAyathI parivarela vihAra karatAM aAdhyA nagarIe zakrAvatAra nAmanA caityamAM padhAryAM. tyAM cAraNa munie ane vidyAdharAe AvI vaMdana karyuM. samarAditya vAcakanuM Agamana sAMbhaLI prasannacandre rAjA paNa parivAra sahita AvI vaMdana karI pAse beThA. ane namratAthI prazna karyAM ke, "he bhagavana ! zrI RSabhadeva bhagavAna prathama dharmacakrI-tIrthaMkara pahelAM dhama hatA ke nahIM? bhagavate kahyuM, 'huM saumya ! A bharata kSetramAM A avasarpiNImAM zrI RSabhadeva bhagavAna prathama dharmacakravatI che, paNa te pahelAM dhama na hatA tema nahi, paraMtu jina-tItha karA anAdithI thAya che ane temaNe prarUpela dharma paNa anAdi che. rAjyae kahyuM, he bhagavata! zuM A avasarpaNI kAla dareka sthAne hAya! bhagavaMte kahyu, huM saumya ! A avasarpiNI kAla phakta pAMca bharata ane pAMca airavata kSetramAM ja hoya che. jyAre mahAvideha kSetramAM niyamita eka sarakhA ahIMnA avasarpaNInA ceAthA ArA jevA kALa DrAya che ane tethI tyAM sa`kAle 13 Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 tItha kare, cakavartAo, vAsude, balade hoya che. tathA sarvakAle tyAMthI prANIo siddhi-gatine pAme che. jyAre pAMca bharata ane pAMca airAvata kSetramAM aniyamita kALa hoya che. tethI sarvakAle dharma vagere hotA nathI. paraMtu kAlacaka pravaryA kare che. te kAlacakra vaza kaDAkaDI sAgaropamanA samaya pramANa hoya che temAM utsarpiNa ane avasarpiNuM dasa, dasa keDIkeDI sAgarepama pramANa hoya che. temAM ekekamAM cha-cha ArA-kAlanI prarUpaNe kahelI che. (1) suSamA-suSamA, (2) suSamA, (3) suSama-duHSamA, (4) duSama-suSamA, (5) duSamA, (6) duHSama-duHSamA. temAM pahele Are-cAra kaTAkeTi sAgaropama kAlane. bIje AretraNa keTakeTI sAgaropamane trIjo Are-be kaTAkeTI sAgaropamane. ceAthe Ara-beMtAlIza hajAra varSa jUnI eka kaTAkoTI sAgaropamane pAMcamo Ara-ekavIza hajAra varSane ane chaThTho AropaNa ekavIza hajAra varSa pramANane hoya che. temAM pahelA ArAmAM zarUmAM-traNa papamanA AyuSyavALA tathA traNa gAunA zarIravALA, ane ka9pavRkSathI gopabhoga vinA parizrame prApta karanArA hoya che. kalpavRkSa dasa prakAranA hoya che : (1) maraMgaka-madhura paNa Ape che. (2) bhUgarbhAjane. (3) sUryAga-saMgIta mATe vAjiMtro. (4) dIpadIpa zikhA teja. (5) ti-prakAza. (6) citrAMga-puSpanI mALA. (7) citrarasa-svAdiSTa bhajana. (8) maNitAMga-zreSTha AbhUSaNe. (9) gehAkAra-makAna, (10) aNiyaNuM (anagna)-vastro Ape che. Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A kalpavRkSa dvArA pahelA traNe ArAmAM yugalika manuSyane bhoga-upabheganI sAmagrIonI prApti thAya che. bIjA ArAmAM be papama AyuSya, be gAunuM zarIra, trIjA ArAmAM eka 55manuM AyuSya, eka gAunuM zarIra. A pahelA traNe ArAmAM dharma-adharmanI saMjJA hetI nathI. trIjo Are ghaNe vItI gayA pachI prathama tIrthakara janma le che. tyAra pachI dharma tathA vyavahAra mArga pravarte che. cethA ArAmAM coryAsI lAkha pUrvanuM AyuSya ane pAMcaso dhanuSya-pramANa zarIra hoya che. A kALamAM bAkInA tIrthakare, cakavartIe, vAsudeva ane baladeve vagere 63 zalAkA puruSe thAya che. AyuSya ane zarIra ghaTatAM pAMcamA ArAmAM AyuSya se varSa ane zarIra sAta hAthanA thAya che. A ArAmAM mithyAtva, krodha, mAna, mAyA, lebhane prabhAva jI para vadhe che. chaThThA ArAmAM prAraMbhe viza varSanuM AyuSya ane be hAtha zarIra ane cheDe seLa varSa ane eka hAtha-pramANu zarIra hoya che. mAMsAdi vaDe jIvana nirvAha karavo paDe che. A cho A ekAMta duHkharUpa che A pramANe avasapaNe jaNAvI. utsarpiNuM svabhAva utsarpiNa e avasarpiNIthI UlaTA kramavALI pazcAnupUrva pramANe thAya che. A pramANe utsapiNa-avasarpiNI be maLIne eka kAlacaka thAya che. Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 196 " prasanna, rAjA prasanna thaI Albe, he bhagavaMta ! mArI zaMkA dUra thaI che. Ape mArI upara mahAna anugraha karyAM, have huM ApanI pAse dha-zikSA prApta karavAnI icchA rAkhuM chuM. A samaye IdrazarmA nAme brAhmaNa AvI vaMdanA karI beThA, ane prazna karyAM ke, he bhagavaMt ! karmAM ATha prakAranAM kahyAM che, te jIva kevI rIte khAMdhe che! bhagavaMte kahyuM, huM saumya ! sAMbhaLa ( i ) jJAnanA droha karavAthI jJAnaneA dveSa karavAthI, jJAnanI AzAtanA karavAthI, jJAnAvaraNIya kama aMdhAya che, (ii) evI rIte dananA droha karavAthI, darzIna saMbaMdhI virUddha khAlavAthI radvezanAvaraNIya karma baMdhAya che. ( iii) prANI upara anukaMpA-krayA karavAthI, sukha ApavAthI sAtA vedanIya kama baMdhAya che, ane du:kha ApavAthI, zeka karAvavAthI paritApa-kheda karAvavAthI asAtA vedanIya ka madhAya che. (iv) tIvra krodha, arhaMkAra, mAyA, leAbha karavAthI pradezana mAhanIya kamA~ badhAya che, ane cAritramAM vighna karavAthI cAritra mAhanIya karma baMdhAya che. (v) moTA AraMbha ane parigrahathI, paMcendriya jIvane vadha karavAthI, mAMsAhAra karavAthI narakAsu adhAya che. mAyA-prapa ca, chetarapiDI, kapaTathI tiya cAyu badhAya che. Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 197 vinItapaNAthI, dayALupaNAthI, dAnarucithI manuSyAcu badhAya che. dezavirati, savirati, akAma nirjarAthI devAyu badhAya che. ( vi ) saraLatA, mana-vacana-kAyAnI zuddhithI zubha nAmaka, azubha cAga-viparIta vartanathI azubha nAmakuma` ma`dhAya. ( vii ) jAti, kula, rUpa, tapa, zruta, bala, lAla, aizvaya nA mada na karavAthI uccagAtra ane viparIta karavAthI nIcagAtra adhAya che. ( viii) dAna, lAla, lega, upabhAga vI'mAM aMtarAya karavAthI aMtarAyakama baMdhAya che. IndrazamAM belve, A rIte kama aMdhAya, te sAkSa zI rIte maLe ? bhagavate kahyuM, huM bhadre ! prathama, vega, vagere pAMca lakSaNavALuM samyakatva e meAkSanuM bIja che, e samyaktvanI prApti vItarAga devanA darzanathI, nigrantha gurunA samAgamathI, kamanA kSayApazamathI prApta thAya che. IndrazamAMM Avye vratanuM AcaraNa te du:khadAyaka che, te tevA duHkhadAyaka AcaraNathI ekAMte sukharUpa sAkSa zI rIte maLe ?" Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 198 bhagavate kahyuM, "he saumya ! jema rogI mANasane auSadhopacAra karavAthI sukhadAyaka Arogya prApta thAya che, tevI ja rIte saMyama vratanA AcaravAthI sukhamaya mokSa prApta thAya che. kahyuM che ke -"nava masvi navarAyara, guduM netra revAravA jaM suhamiheva sAhussa, loya vyAvAra rhiyss||" - rAja rAjezvara cakavata ane devarAja-Indrane te sukha nathI, ke je sukha leka-vyApAra rahita evA sAdhuone ahIM ja che. paramArthathI saMyama anuSThAnanuM sukha : eka mAsanA saMyamI vANuvyaMtara devenA sukhane ulaMghI jAya che. be mAsanA saMyamI bhavanavAsI denA sukhane ulaMghI jAya che. traNa mAsanA saMyamI asurendrakumAra devane sukhane ullaMghI jAya che. cAra mAsanA saMyamI graha, nakSatrAdi devanA sukhane ulaMghI jAya che. pAMca mAsanA saMyamI caMdra, sUryAdi denA sukhane ullaMghI jAya che. cha mAsanA saMyamI sadhama, IzAna nA sukhane ulaMghI jAya che. Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAta mAsanA saMyamI sanakumAra, mahendra devanA sukhane ullaMghI jAya che. ATha mAsanA saMyamI brahmaloka, lAMtaka denA sukhane ullaMghI jAya che. nava mAsanA saMyamI mahAzuka, sahasAra devenA sukhane ulaMghI jAya che. daza mAsanA saMyamI AraNuM, azruta denA sukhane ullaMghI jAya che. agiyAra mAsanA saMyamI praveyaka denA sukhane ullaMghI jAya che. bAra mAsanA saMyamI anuttara devanA sukhane ulaMghI jAya che. tyAra pachI caDatI lezyAvALo thaI jIva siddhi pAme che. ATha karmothI mukti thAya che. sarva duHkhane aMta kare che. evI rIte he devAnupriya! saMyamanA anuSThAna paramArthathI duHkhadAyaka nathI. IdrazarmA e sAMbhaLI khuza thaye. ane saMyama dhAraNa karavAnI IcchAvALe thaye. dhanaradi nAmanA navIna zrAvake bhagavaMtane pUchayuM, he bhagavaMta! munione karavuM, karAvavuM, anumodanA rUpa traNe sAvadya-pApa vyApAranI virati che, te zrAvakane sthUla prANAtipAta vagere tene ApavAmAM anumati kema na lAge ! Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 200 bhagavate kahyuM, he samya! sAMbhaLa vidhithI te Ape te munine anumati deSa na lAge. vairAgya yukta bhava svarUpa ekAMte duHkhanI paraMparAnuM kAraNa samajAvIne, pachI te duHkha paraMparAvALA saMsArane nAza karavA samartha rasAyanarupa mekSa ApanAra sAdhu dharma che. e kahIne zuddha pariNati utpanna karIne, saMvega vadhArIne, tevA prakAranA cAritra mihanIya karmanA udayathI zrAvake sAdhupaNAnI virati levA taiyAra na thaI zake, te madhyastha muni AgArathI zuddha rItithI aNuvrate Ape te anumati deSa na lAge te upara daSTAMta sAMbhaLa zeThanA cha putronuM dRSTAMta-5 vasaMtapura nagaramAM jitazatru rAjA ane dhAriNe nAme rANa hatI. zIlavatI rANInA uttama guNethI khuza thayelA rAjAe rANIne kahyuM ke, bola tAruM zuM huM praya karuM? tArI zI IcchA che? te kahe, huM tArI IcchA pUrNa karIza. rANIe kahyuM, he Aryaputra ! komudinI rAtrIe ApanuM aMtaHpura IcchA pramANenagaramAM phare, ane nRtyAdi-mahotsava kare tevI chUTa Apa." rAjAe te vAta svIkArI, ane kaumudI mahatsava AvyuM tyAre AkhA nagaramAM gheSaNa karAvI ke, "AjarAtre sUryAsta pachI nagaramAM je koI puruSa raheze, tene huM dehAMta-daMDanI zikSA karIza." rAjA ugra daMDa karanAra che, tethI sarva puruSe nagara bahAra nIkaLI gayA, paraMtu eka zeThanA cha putrone rejimeLa Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 201 meLavatAM vAra lAgI gaI eTale jaladI nIkaLI zakyA nahIM ane daravAjA baMdha thaI gayA. tethI teo gupta rIte gharamAM ja chUpAI gayA. rAtre kaumudi utsava pravaryo. bIje divase rAjAe tapAsa karAvI, te zeThanA cha putre nIkaLyA. AthI rAjAne bhAre krodha utpanna thaye. tethI sevakone AjJA karI ke te cha putrane pakaDI motanI zikSA karo. rAjasevake tene pakaDI vadhasthAne laI gayA. A khabara te cha putranA pitAne paDatAM bhaya pAmI rAjA pAse bheTa laI AvyuM. ane teNe ratnone meTo thALa bheTa karI rAjAne vinaMti karI ke, he deva ! mArA eka aparAdhanI kSamA Apa. ane mArA cha ye putrone ekavAra cheDe. mArA kuLane kSaya na thavo joIe. je badhA putrone nAza thaI jaze, te pachI mArA vaMzane viccheda thaze. A pramANe zeThe ghaNI AjIjI karI tyAre tenA kuLane kSaya na thAya, ema dhArI tenA moTA putrane choDyo. ane bAkInA pAMca putrone mArI nAkhyA. zeThane badhA putro upara sarakho prema hatuM, te paNa eka putrane choDI mUkyuM, tethI zeTha jarA khuzI thaye hate. te uparathI ema samajavuM nahIM ke bIjA putrone rAjA haNe temAM zeThanI anumati hatI. A dRSTAMtano upanaya : rAjA sara zrAvaka samaja je zeTha che te sAdhu samajavA. je cha putro che te cha javanikAnA cha samajavA. Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 202 je zeThe rAjAne vinaMti karI hatI, te vijJapti sAdhu dharmanI dezanA samajavI. tethI samajavuM ke, je zrAvaka sUkSma jIne bacAvI zake nahIM, tethI sAdhunI temAM anumati che tema jANavuM nahIM. - sAdhu dharmane upadeza ApyA sivAya sIdhe ja prathama zrAvaka dharmane upadeza Ape te avidhithI thayela dharmadezanA samajavI. mATe bhagavaMte pharamAvyuM che ke "Dha nA to rA' prathama jJAna ane te pachI dayA. ethI ja jJAnapUrvakanuM ja sarva samyagra anuSThAna kaheluM che. A sAMbhaLI dhanaraddhi zrAvaka harSa pAme. azokacaMdra nAmanA zrAvake prazna karyo ke, "De pramAda sevyuM hoya te paNa tenuM pariNAma bhayaMkara Ave che, zuM A vAta kharI haze? bhagavaMte kahyuM, "he saumya! AgamazAstramAM je kaheluM che, te te ja pramANe che. jinezvare kadI paNa anyathAvAdI hatA nathI. - azokacaMdra punaH zaMkA karI ke, "he bhagavaMta! je ema che, te keTalAka hiMsA vageremAM pravarte che. ane dharma viruddha kArya kare che. te paNa temane bhegavilAsa, dIrgha AyuSya vagere dekhAya che, ane bIjAone thoDe aparAdha hoya te paNa UlaTuM bane che, tenuM zuM kAraNa? - bhagavaMte kahyuM, karma pariNati vicitra hoya che. je jIve pApAnubaMdhI puNyavALA che, durgatimAM janArA, halakI vRttivALA Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 203 heya che, temane je saMpatti vagere prApta thayelI dekhAya che, te temane pApanI pUrtine mATe ja che. kharI rIte te saMpatti bhAvimAM vipattine karanArI che. jyAre je puNyAnubaMdhIvALA che, te saMsAra pratye napharatavALA, sadgatinI sAdhanA karanArA, pApathI parA-mukha rahenArA heya. teone kuzala pravRttithI puNya vadhAravA mATe ISTa dharma sAmagrInI prApti thAya che. azokacaMdre kahyuM, he bhagavaMta! mAre saMzaya dUra thayela che. A samaye trilocana nAmanA gRhasthe prazna karyo ke, "he bhagavaMta! kayuM dAna zreSTha gaNAya ! bhagavaMte kahyuM, dAnamAM zreSTha abhayadAna saMbaMdhI daSTAMta sAMbhaLa zreSTha dAna-abhayadAnanuM dRSTAMta-6 brahmapura nagaramAM kuzadhvaja nAme rAjA hatA. tene cAra rANIo hatI. teomAM kamaLa mukhya hatI. ekadA rAjA rANIo sAthe gokhamAM sogaThAbAjI ramate hate. tevAmAM eka corane pakaDI rAjasevaka rAjA pAse AvyA. ane pUchayuM ke A puruSe pArakuM dravya ceryuM che, te zI sajA karavI ! rAjAe AjJA karI ke, ene mArI nAMkhe. rAjasevaka cArane vadhabhUmie laI javA taiyAra thaye. tyAre cera dIna vadanathI cAre tarapha najara karIne pika mUkI meTAsvare raDavA lAgyA. ane bolya, are huM nibhAMgI pahelI ja cerImAM Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 204 apUrNa mane rathavALe marAI jAuM chuM. mane kaI dayA lAvI bacA. A tene pikAra sAMbhaLI pahelI kamaLa rANIe rAjAne vinaMti karI, "he prANanAtha ! A bicArAne eka divasa mATe mane sepe ApanI kRpAthI kaMI paNa tene maratha huM pUrNa karuM ! te pachI tene bhale mArI naMkhAvaje." rANInA kahevAthI, rAjAe te cera eka divasa mATe kamaLa rANuMne soM. te dayALu kamaLA rANI pitAnA AvAsamAM cerane laI gaI. tyAM potAnAM dAsa-dAsI pAse sugaMdhI tela cALI navarAvyo. pachI caMdanane lepa karI rezamI vastra paherAvyAM. pachI UMcI jAtanAM bhAvatAM bhejana jamADyAM. pachI tAMbUla ApI ArAma levA bhavya palaMga upara suvADyo. Ama pahelI rANIe daza hajArane kharca karyo. bIjA divase bIjI rANIe mIThAM madhura pINAM, aneka prakAranAM svAdiSTa bhajana, kesara-kasturI AdinA vilepana tathA AbhUSaNe paherAvyAM ane viza hajArane kharca karyo. trIjA divase trIjI rANIe IcchA mujaba bhejana drAkSa rasanuM pAna karAvI. divya AbhUSaNe paherAvI eka lAkhane kharca karyo. kathA divase thI rANIne udAsIna caherAvALI joIne rAjAe pUchayuM ke tuM udAsa kema che? tyAre teNe javAba ApyA Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 205 ke mArI pAse A traNa rANuM eTale vaibhava-sAmagrI nathI, rAjAe kahyuM chatAM tuM kaIka mAMgI le. eTale te rANIe rAjAne vinatI karI te zerane abhayadAna apAvyuM. rANIe pilA corane potAnA AvAsamAM laI jaI kahyuM, he bhadra! tArA naThArA cerInA kAryanuM phaLa joyuM?" tyAre re kahyuM, he devI! meM ceranuM naThAruM kArya karyuM, tene mane pazcAttApa thAya che. havethI huM mAvajajIva e kAryathI nivRta thaye chuM." cethI rANIe ene rajA ApI. cera vizeSa khuzakhuzAlImAM AvI javA lAgyA. traNe rANuMo hAsya karI pUche che! te keTalo kharca karyo ! ane zuM zuM sukha ApyuM? jethI rANIe kahyuM, tame cerane ja pUchI juone! traNe rANIoe bhegI thaI corane pUchatAM core javAba Ape. huM maraNanA bhayathI bhayabhIta banele hevAthI, tame mane je sukha ApyuM te mArA jANavAmAM AvyuM na hatuM. jyAre Aje huM sarva rIte sukhI thaye chuM. ceranA vacana sAMbhaLI traNe rANuone te vAta kabUla karavI paDI ke " A jagatamAM abhayadAna sauthI uttama dAna che." trilocananA praznanuM samAdhAna thatAM, samayamaryAdA thaI javAthI parSadA visarjana thaI. ane bhagavaMte Avazyaka kAryo karyA. Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAcaka samarAditye avasare ayodhyAmAMthI vihAra karyo ane vividha dezamAM vihAra karatAM ekavAra avanI dezamAM padhAryA. tyAM azeka udyAnamAM pratimApaNe-kAusagnamAM rahyA. giriNa caMDALane upadrava ane vAcaka samarAdityane kevaLajJAna pUrva bhavane zatru caMDALane tyAM utpanna thayele giriNuM caMDALa chidra jotAM acAnaka tyAM AvyuM. vAcaka samarAdityane dhyAnamAM jotAM ja raudra dhyAnavALA giriNe vicAra karyo, "A barAbara lAga Ave che, A lAga pharIvAra nahi maLe. ghaNuM kALathI mAre vera levAne avasara prApta thayuM che. mATe A duSTane hamaNAM ja mArI nAMkhyuM. ane evI rIte mAruM ke jethI maratAM maratAM paNa mahA duHkhane anubhava kare." AvuM citavI te duSTa giriNu kyAMyathI phATelAM kapaDAnAM cIMtharAo lAvyuM. ane mahAtmAnA zarIrane vIMTI upara telanuM siMcana karyuM. tyArabAda tene agni lagADyo, paNa yoganA atizayathI mahAtmA calAyamAna thayA nahIM. jyAre deha baLavA lAge, tyAre samAditye vicAyuM, are huM kaIne anarthakalezanuM kAraNa banyuM athavA A vicArathI sayuM. A vakhate mAre samatAja rAkhavI e zreSTha che." ema vicArI vizuddha dhyAnamAM sthira banyA. mahA sAmAyika pragaTa thayuM, anukrame apUrvakaraNa thatAM kSapaka zreNI zaru thaI, jIvanuM vIrya vRddhi pAmyuM. dhyAna-agnithI Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 207 ghAtI karma bhasmIbhUta thaI gayAM. labdhio prApta thaI ane kAlakane prakAza karanAruM kevalajJAna prApta thayuM. pele duSTa giriNu muninA zarIrane baLatuM joI rAjI thaye. te baLatuM zarIra jANe mahAtama:prabhA nAmanI narakamAM javA mATe teNe dIvIne-prakAza karyo hoya tevuM dekhAtuM hatuM. kAraNake A ugra pApathI te bhUmimAM javAne adhikArI te samaye thaI cUkyuM hatuM. te samaye samarAdityanA prabhAvathI najIkamAM rahela velaMdhara nAmanA deve avadhijJAnathI jANa te agni bujhAvI nAkhe. kavi kalpanA kare che ke, jyAM kevalajJAna rUpI sUryane udaya thAya tyAM agni nisteja thAya temAM kaMI Azcarya nathI. velaMdhara deve duSTa giriSaNane kahyuM, "are pApI ! narAdhama! te A zuM karyuM? A vizvavaMdya mahAtmAne upasarga karyo, tArA jevA pApIne sahastravAra dhikAra che. A samaye avantI ( ujajayinI) nagarane municaMdra rAjA pitAnI narmadA rANI sAthe AvI vaMdanA karI ane velaMdhara devane A zuM che? ema pUchatAM deve jaNAvyuM ke, "he rAjana! A adhama puruSe A mahAtmAne agnithI bALI nAkhavAno upasarga karyo che. tenuM kAraNa te huM jANatuM nathI paNa ene anaMta saMsAranA kAraNabhUta mahA azubha karmane baMdha thaye haze " Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gariNane samaye mahAra 208 caMDALa giriNano pazcAttApa A samaye kevalajJAnane mahimA karavA mATe Indra mahArAjA moTA parivAra sAthe tyAM AvyA. sugadhI jaLa jhaTakAvyuM. pupe patharAvyAM. ane suvarNa kamaLa sthApyuM. te upara samarAditya kevalI birAjamAna thayA. badhAe vaMdana karyuM. A mahimA jeI girirSaNanA hRdayamAM pazcAttApa thaye ke "ahA! A koI mahAnubhAva lAge che. AvA pUjya mahAtmAne meM upadrava karyo, te sAruM karyuM nahIM." A pramANe pazcAttApa karavAthI giriNa puNyabIja-guNapakSapAta vALa thaye, ane tyAMthI cAlyA gaye. kevalajJAnInI dezanA ane girinuM bhAvI samAditya kevalIe suvarNa kamala upara birAjamAna thaI gya samaya jANI dharmadezanA zarU karI. he devAnupriye ! A jIva anAdikALathI A jagatamAM karma-malanA lIdhe vividha nimAM judA judA bhAmAM janmamaraNa kare che. ja-roga ane maraNathI vividha vedanAo bhegave che. aniSTa saMga ane ISTa viganA kAraNe mehathI dubhAya che. jema sanepAta rega thayela hoya tema mehanA udayathI te hitAhita jANI zakatA nathI. AvI sthiti hevAthI mUDha bhAvane tyAga kare. vidhipUrvaka abhayadAna, supAtra dAna, Adi dAna Ape. zuddha zIla vratane pALo, tapane abhyAsa kare, bhAvanAo bhAve. kadAgrahane tyAga kare, maitrI bhAvanA aMgIkAra karo, zubha dhyAna kare. Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ miSiNa 'DALa samarAdityane upasarga karavA samarAdityane kevalajJAna thAya che. mAda kevalajJAnI dezanA de che. (pRs-206) sabhA sAma Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 209 he devAnupriye ! A rIte karmamala dUra karavAthI jIva zuddha bane che. duSkatathI utpanna thatAM vikAre baMdha thAya che. ane tethI zAzvata utkRSTa sukha prApta thAya che. mATe guNe prApta karavA yathAzakti udyama kare. A sAMbhaLI parSada vairAgya pAmI. A avasare municaMdra rAjAe prazna karyo ke, "he bhagavaMta! girijeNe ApazrIne je upasarga karyo tenuM zuM kAraNa? bhagavaMte pharamAvyuM, "he saumya! sAMbhaLe! enI sAthe nava bhava karate AvuM chuM. prathama guNasena ane agnizama nAme ame hatA. bIje bhava siMha-AnaMda nAme pitA-putra thayA. trIje bhave zikhI-jAlinI nAme mAtA-putra thayAM. cethe bhave dhana-dhanazrI nAme pati-patnI thayAM. pAMcame bhave jaya-vijaya nAme baMdha thayA. chaThuM bhave dharaNu-lakSamI nAme pati-patnI thayAM-sAtame bhave sena-viveNu nAme pitarAI bhAIo thayA. AThame bhAve guNacaMdra-vAnamaMtara vighAdhara thayA. ane A navame bhave huM samarAditya-ane te giriNuM thayuM che. vaccenA deva bha gaNatAM A mAre sattarame bhava che. girirSaNa te agnizamane jIva che. nava bhavathI mArI upara tene gherabuddhi thAya che. pUrve vAveluM gharanuM bIja meTA vRkSanuM rUpa dhAraNa kare che, te mATe A amAruM saMpUrNa daSTAMta che. A sAMbhaLI badhA vairAgya pAmyA. velaMdhare prazna karyo ke, "he. bhagavaMta! giriNune pApanuM pariNAma zuM Avaze ! bhagavaMte kahyuM, te ahIMthI narakamAM jaze, te pachI anaMtA bhave bhamaze. 14 Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 210 narmadA devIe prazna karyo ke, nArakI kevA prakAranI heya, ane tyAM kevI vedanA hoya! bhagavaMte pharamAvyuM ke : nANA vida -sI-va-vahu-vivA-jUduM; vAva-ra - sAduM - mA - ro vi vedanita che atha: narakamAM utpanna thatAM ja jIvane zIta-uSNa-bhUkhatarasa-khajavALa-paravazatA-tAva-dAha-bhaya ane zeka ema 10 prakAre vedanA zarU thAya che. narakamAM niraMtara aMdhakAra hoya che. mAMsa, meda, carabI, lehI, parunA jaththAthI lepAyelA taLiyAvALI azuci viSTA sarakhI durgadha tyAM prasarI rahela che. lehAnI tINa khIlI tathA gokharU jevA kAMTAvALA mArgamAM dukhe saMcAra thaI zake che. caka, bhAlA, zULa, khagna, talavAra vagerene satata bhaya heya che. narakAvAsamAM nArakInA cha kALA, pachA vagaranAM kabUtara sarakhAM dekhAvavALA, bhayabhIta, trAsa pAmatAM. nitya ugavALAM, vividha jAtanI vedanA niraMtara bhagave che. nArakInA jInAM duHkhanuM varNana ne prathama traNa narakamAM krUra svabhAvavALA paramAdhAmI tarIke oLakhAtA ducha de nArakIjIne bhayaMkara duHkha Ape che. & nArakI cha sAMkaDA moDhAvALA vajanI kubhIomAM utpanna thAya che. paramAdhAmIe temane tINa cipiyAethI kheMcIne TukaDA karIne bahAra kADhe che. Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 211 * paramAdhAmIe dheAkhInI jema nArakIone vajranA kAMTAvALI zilAo upara pachADI pachADIne pIDA Ape che.... vaLI paNa * karavatathI lAkaDAnI jema cIre che, talanI jema ghANImAM pIle che. bhajiyAnI jema kaLakaLatA telamAM taLe che. caNAnI jema bhaThThImAM bhuMje che, AMkha-kAna vagerene pakSIe pAse kAcAve che, nAka-peTa ane temAM aNIdAra talavAra, bhAlA, trizULa vagere zastro bheAMke che. * dArU vagere abhakSya pINAM pInArane te pApa yAda karAvI tapAveluM lAtuM ane zIzu pIvaDAve che. mAMsa khAvAnA pApane yAda karAvI teonAM zarIranA avayave kApIne temane ja khavaDAve che. * parastrI gamana karanArane va kaTakamaya zAlmIlI vRkSa sAthe tathA pagamagatI leADhAnI pUtaLIe sAthe AliMgana karAve che. uSNu leAhI, mAMsa, paru, viSTA, mUtrathI bharapUra caitaraNI nadImAM DubAve che. asi patra vanamAM laI jaI talavAra jevA pAMdAMo upara nAkhe che, AvAM AvAM du:kha ApavA chatAM nArakImAM AyuSya pUru nahi thAya tyAM sudhI mRtyu thatuM nathI, paraMtu pAcanI mAphaka phrI temanuM zarIra AkhuM thaI jAya che. AvAM du:khe. sAgaropamanA dIrgha kALa sudhI ane echAmAM Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 212 ochAM daza hajAra varSo sudhI nirAdhAra dazAmAM nArakIo bhagavatA rahe che. 9 chatAM kaI paNa vacana mAtrathI paNa tyAM teone AzvAsana ApatuM nathI. UlaTA tyAM paramAdhAmI deve ghAmAM mIThuM bhabharAvAnI jema harSathI ciciyArIo pADIne tene vadhAre duHkhI kare che. A badhuM sarva prabhue sAkSAt joyeluM che. - sAbhAra "cAha eka, rAha aneka' pustakamAMthI 1 ahIM je Aga garama ane dAhaka che, tethI anaMtaguNa garamI ane dAha narakagatimAM hoya che. 2 ahIM je TADha hoya che, tenA karatAM anaMtagaNI TADha narakamAM hoya che. 3 tyAM narakamAM kandu nAmanI kuMbhamAM UMdhA mAthe ne UMcA page saLagatI AgamAM nAkhe che. 4 narakamAM kadamba nadInI bhayaMkara dAvAnala jevI retImAM nAkhavAmAM Ave che. pa narakamAM UMce bAMdhI ane karavatathI chede che. 6 tIkSaNa kAMTAvALA zAtmali vRkSa sAthe UMce bAMdhIne * AjubAju kheMcIne asahya vedanA Ape che. 7 narakamAM moTA yaMtromAM zeraDInI jema pIle che. 8 zUkara ane zvAna jevA paramAdhAmika deve bheMya para pachADI zastrothI mAre che. Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 213 narakamAM paramAdhAmIe nArakInA jIne bhayaMkara vedanAo Ape che ra SE: , ma - TuM )) - 4 . Eii Eii . ht ke, | ' * 1. " ' ' rakArI . ji. dA 1 * 2 miniTa . ) 9 ja che ' Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 214 9 narakamAM talavArathI ane bhAlAthI zarIranA TukaDA kare che. 10 narakamAM dhagadhagatA lekhaMDanA rathamAM joDe che pachI cAbUkathI phaTakAre che. 11 nArakIone pazuonI jema pakavavAmAM Ave che. 12 tyAM sANasA jevI cAMcavALA gIdha pakSIo kece che. 13 talavAranI dhAra jevA asi-patra jevA pAMdaDAMthI chede che. 14 mugara, tathA sAMbelAthI zarIranA cUrecUrA kare che. 15 tIkSaNa dhAravAlA charAthI chevAmAM Ave che ane cAmaDI utaraDI le che. 16 mRgalAM-mAchalAMnI jema jALamAM phasAvI mAre che. 17 sutAra jema vAMsalAthI-kuhADIthI chele tema paramAdhAmIe chele che, phADe che. 18 luhAra jema lehAne TIpe tema TIpIne cUravAmAM Ave che. 19 trAMbA-sIsAnA rasane ukALIne pIvaDAve che. 20 pUrvabhavamAM mAMsa khAnArane yAda karAvI karAvIne tenA ja zarIranA TukaDAM AgamAM zekIne khavaDAve che. 21 pUrvabhavamAM dArU pInArane yAda karAvI tenA zarIranuM lehI ane carabI pIvaDAve che. 22 nArakIo sadA bhayabhIta, vyathita, du:khI rahe che. Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rApa sulAsamaMjarI rANIe prabhune kahyuM ke, "he bhagavana! nArakInI bhayaMkara vedanA sAMbhaLI mAruM hRdaya kaMpAyamAna thAya che : te have denAM vimAnanuM svarUpa kahe ke jethI mArA udvigna hRdayane zAMti thAya. bhagavaMte pharamAvyuM ke, he bhadre ! devenA vimAne svaccha cakacakATa, AhalAda utpanna karanAra, kiraNethI prakAzita, ratnamaya aMdara uttama jAtanAM caMdaravA, teraNa ane citrothI manehara, pAMca varNanAM puSponI mALA yukta, sugaMdhI agarunA dhUpathI khuzabodAra vAtAvaraNa yukta, asarAonA divya vAjiMtrenA zabdathI gAjI rahyA hoya che. tevA divya vimAnamAM devatAo aneka pApa ane sAgarepamo sudhI divya bhogavilAse bhagave che. ane divya sukhamAM lIna banelA te *deve vItelA kALane paNa jANatA nathI. sulocanA rANIe prazna karyo ke, "he bhagavaMta! devenuM sukha samajAyuM, paraMtu siddhanuM mokSanuM sukha kevuM hoya che? bhagavaMte pharamAvyuM, "he bha! devAnA sukhamAM ane siddha-mekSanA sukhamAM moTuM aMtara che. devenuM sukha zAzvata nathI. te anitya, karmanA pAtaMtryavALuM ane khaNuja jevuM che, jema khaNuja AvanAra pite khaNe eTale te mAne ke mane kevI zAMti thaI! paNa kharI rIte khaNuja e sukha nathI, tema kAma * paraMtu devanA sukha bhogavAyA bAda puNyA ghaTatAM pharI tiryaMca ke mAnava bhavamAM AvavuM paDe che. Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 216 bhAge e paNa du:kha piraNAmavALA che. devAnA mRtyune nivAraNa karI zakAtuM nathI. aMta samaya Ave tyAre te cintAgrasta thAya che ane rokakaLa kare che, tethI virasa bane che. te mehanA dAsa, utkaTa kaSAyavALA ane meATI viSaya tRSNAvALA hAya che eTale paulika sukha e paramArthathI te duHkha ja che. he dharmAMzIle ! paramAthI sid-bhagavaMtA ja yathArtha sukhI che. A duniyAmAM je badhAM sukhA che te siddhanA ana'tamAM bhAge paNa AvI zake tevAM nathI. teo kama khaMdhanathI rahita AtmasvarUpamAM rahelA che, sa` manerathe pUrNa thavAthI manAratharahita, nirbhaya, jarA-maraNathI rahita, sarva bhAvAne jANe che ane dekhe che, tethI parama AnaMdavALA che, meAkSanA sukhane jaNAvavA mATe A duniyAmAM kaI bhASA vaNAnA pudgale paNa nathI. te sukha je mANe te ja samajI zake che. mATe ja yAgI puruSA---sarva gItA vilAparUpa gaNe che, sarva nAkA viDaMbanA gaNe che, sava AbhUSaNA bhArarUpa gaNe che. ane sarva kAmabhoge duHkha-pariNAmavALA mAne che, mATe strI, putra, dhana, Arogya A badhAne sukharUpa mAnavA e narI bhramaNA ja che. siddhanA avyAkhAdha sukha upara dRSTAMta-7 kSitipratiSThita nagaranA jitazatru rAjA zikAra karavA nIkaLyo, gheADA teleA ane nave. hAvAthI kAbUmAM rahyo nahIM Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ narakamAM paramadhAmI nArakInA jene bhayaMkara vedanAo Ape che. * .' * .. * * G 1 15 5 ke * / (54 - 210) Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 217 ane UMDA jagalamAM laI gaye. rAjA bhUkha tarasa ane thAkathI kaMTALyo hate. unALAno vakhata hatA, taDake Akare hate. havA Aga varasAvatI hatI. rAjA thAkIne letha thaI gaye hate. tarasane lIdhe jIva kaMThe AvI gayA hatA. paNa e bhayaMkara jaMgalamAM dUra dUra sudhI kyAMya pANI najare paDyuM nahIM. rAjAnAM prANa pANI vinA taraphaDatA hatA. ane rAjA mUcchI khAIne DhaLI paDyo ane bezuddha thaI gaye. eka bhIla yuvAna tyAM AvI pahoMce. e samajI gaye ke A musAphara garamIthI mUccha khAI paDyo che eNe pitAnI pAsenuM pANI rAjAnA meM upara chAMTyuM. rAjAmAM kaMI cetanA AvI. meM upara hAtha lAvI pANI pAvAne IzAro karyo. tarasane lIdhe enAthI belI zakAtuM na hatuM. rAjAne gheDA sahita pitAnI jhUMpaDImAM laI gayA. tyAM rAjAne ThaMDu pANI pAyuM. suMdara phaLone AhAra karAvyo. ane eka khATa pAtharI suvaDAvyuM. gheDAne paNa navarAvI lIluM ghAsa khavaDAvyuM rAjA svastha thaye eTale te pitAne nagara tarapha javA taiyAra thaye. eTalAmAM azvanA pagale pagale rAjAnuM sainya AvyuM. rAjA Agraha karI bhIlane pitAnA nagare lA. moTI dhAmadhUmathI praveza karAvyo. pitAnA upakArI bhIlane snAna karAvI potAnI jAte caMdananuM vilepana karI uttama pizAka tathA AbhUSaNe Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 paherAvyAM. ratna jaDelA seAnAnAM thALamAM jAtajAtanA pakavAna ane bIjI aneka vAnagI jamADI. jamyA pachI AkhA rAjamahela sAthe laI jaIne batAvyo. vividha kaLAmaya vastue nIrakhIne bhIlane ema ja lAgyuM ke jANe pAte kAI jAduI duniyAmAM ghUmI rahyo che. sabhA maMDapamAM lAvI tene vinAda karAvavA nATaka vagere tamAzAe batAvyA. ane nAcara`ga geAThavyA. ane rAjasuMdarIne AjJA karI ke, "aTavImAM A upakArI purUSa mArA prANa bacAvyA che, mATe tAre tenI suMdara sevA karavI." rAjAnI AjJAthI suMdarIe tene vividha bhAgavilAse karAvyA. A sukha-samRddhi eNe jIvanamAM pahelI ja vAra joI hatI. ke jenI svapnamAM paNa eNe kalpanA na hatI. eka divase te peAtAnuM kuTuMba yAda AvyuM. sAthe sAtha potAnA A vicitra AnaMdane anubhava peAtAnA kuTubIone kahI saMbhaLAvavA enuM mana talasI rahyuM hatuM, kemake chevaTe tA e bhIla-putra ja hatA ne! ane eka divasa keAIne kaI kahyA vagara ja chAne mAna peAtAnA vana tarapha kreADI gayA ! tyAre jANe potAnA paga dharatIne aDatA ja na hatA. jANe havAmAM UDatA hAya tema e jagalamAM jaladI jaladI AvI pahoMce. svajanAne maLIne temanI AgaLa pote anubhavelAM AnaMda ane vaibhavanuM varNana karavA lAgyeA. Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 219 have te jaMgalamAM samajAvI zakAya tevI upamAvALI kaI vastu na hovAthI, jaMgalanA lokone nagaranA vaibhavanuM svarUpa samajAvI zakatuM nathI, bhalee pUchyuM, tyAM te zuM zuM joyuM! zuM zuM khAdhuM! enA javAbamAM kaI paNa vastunuM nAma AvaDatuM na hevAthI lADavA tathA pakavAna mATe patharA ane chANuM batAvI kahe ke AvA AvA lADavA tathA pakavAna hatA. ane prAsAda-havelIo mATe jhUMpaDAM ane jhADa batAvI, hAtha lAMbA ane UMcA karI batAvate paNa bhalene pUrI samaja paDatI nahi. tyAre phakta eka ja javAba hato ke, "e khUba sAruM hatuM, khUba svAdiSTa hatuM ane basa, tamane zuM kahyuM, tyAM khUba khUba AnaMda Avyo. tevI rIte mokSanI aMdara je prakArane apUrva na kahI zakAya te AnaMda ahIM samajAva kevalIone paNa jANavA chatAM azakya che. kemake te sukhanI upamA ApI zakAya tevuM upameya A saMsAramAM kyAMya nathI. deve ane manuSyanAM badhAM ya sukhane. saravALe paNa mekSa sukhanA anaMtamAM bhAge paNa na pahoMcI zake tevuM te sukha che. arthAta e sukha kevala anubhavathI ja jANuM zakAya che, zabdothI jANI zakAtuM nathI. sarvajJa bhagavaMte je padArtha je svarUpe hoya te ja prakAre kahe che, tenAthI pheraphAra kadApi kahetA nathI. AvI zraddhAthI mokSasukhane AnaMda mAnI zakAya che. kevalI bhagavaMtanI dezanA sAMbhaLI municaMdra rAjA tathA tenI rANI tathA sAmatee cAritra svIkAryuM. Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 220 * velaMdhara deva vageree cAritranI gyatA na hovAthI samakitane ujajavala banAvyuM. velaMdhara deve kevalI bhagavaMtane prazna karyo ke, he bhagavaMta! A giriNu zuM bhavya che ke abhavya bhagavaMte kahyuM, "bhavya che." te pharI prazna karyo ke, teNe samyaktva prApta karyuM che ke nahi? "bhagavaMte kahyuM, "asaMkhyAtA pugalaparAvarta pachI tiryaMcagatimAM zArdUlasena rAjAne mukhya gheDe thaIne te samyaktva prApta karaze. vaLI teNe cIMtharA vIMTI tela chAMTI agni saLagAvya, te samaye huM samabhAvamAM rahyo te vakhate, "ahe jene meM upasarga karyo, te kaI mahAnubhAva che. ema mAre mATe guNAnurAgathI vicAra karyo hate te samaye guNapakSapAtanuM bIja pragaTa thayuM hovAthI te asaMkhyAtA bhava vItyA pachI te guNane rAga samyaktvanuM kAraNa banaze. te pachI asaMkhyAtA bhava bAda zaMkha nAmane brAhmaNa thaI agnizamane jIva siddhi pAmaze. A sAMbhaLI velaMdhara deva bhagavaMtane namana karI pitAne sthAne gaye. parSadA paNa bhAvita thaI vividha vrata laI vikharAI gaI. ekadA giriNu caMDAla je nava bhavathI paira karato Avate hata, te ujjayinI nagarImAM corI karatA pakaDAye. rAjAe tene kuMbhIpAkanI zikSAthI mAravAne hukama karyo. bhaviSyamAM narakamAM Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 21 javAnuM hovAthI tyAMnI kuMbhIpAkanI vedanA jANe sAme AvI hoya tema kuMbhIpAkanI vedanA bhegavI te sAtamI narake utpanna . tyAM te bhAre vedanA bhagavaze. samarAditya kevalI vihAra karatA aneka AtmAone uddhAra karatA nirvANa samaya jANuM RSabhadeva prabhunA tIrthamAM AvI kevalI samudyAta ane zailezIkaraNa prApta karI karma khapAvI eka samayamAM janma-jarA-maraNa rahita siddhi sthAnane pAmyA. devoe temane mahimA karyo. temanA dADhAdi pradhAna aMgene devalokamAM laI pavitra sthAne sthApyAM. ane AtmAnA uddhAra mATe deve tenI pUjA kare che. ekane mekSa ane bIjAne anaMta saMsAra A pramANe samarAditya ane giriNa caMDALa saMbaMdhI navame bhava samApta thaye. 1444 granthanA kartA yAkinI mahattA sUnu bhavavahAMka AcArya zrI haribhadrasUrie racela prAkRta samarAIgnakahAnuM saMkSipta caritra vistRta mULa granthane sAme rAkhI lakhyuM che. chatAM kaMI pheraphAra ke alanA thaI hoya te badala kSamA mAMgu chuM. li cidAnaMdasUri saMvata 204ranAM mahA suda pa. navasArI (madhumatI) tA. 13-2-86 guruvAra. Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mitra kumAra 222 ja samarAdityanA nava bhave che | bhava ArAdhaka virAdhaka saMbaMdha ArAdhakano virodhakane AMtara lava bhava kathA 1 guNasena agnizarmA rAjA 1le devaleka vidyutakamAra vibhAvasu purohita deva putra 2 siMharAjA AnaMda pitA-putra 3je devaloka 1lI nArakI soma-rUdeva avadhijJAnInuM caritra 3 zikhI kumAra jAlinI mAtA-putra pama devaleka racha nArakI nALiyerI nIce, nidhAnanI kathA dhanazrI pati-patnI 7ma devaleka 3jI nArakI yazedhara caritra nya vijaya sagA bhAIo hame devaleka thI nArakI sanakumAra , 2 tharaNu lakSamI pati-patnI 11mo , pamI , ahaMtadatta , I Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhava tu ArAdhaka virAdhaka sena candra viSeNu vAnama tara vidyAdhara samarAditya (girisena kevalI caDAla samaya pitarAI bhAI rAjA caDAla ArAdhakanA virAdhanA laka bhava traiveyaka devalA 6thI nArakI sarvArtha siddha devalAka mAkSa 7mI ' caDAla ana takALa bhavabhramaNa AMtara kathA 1 mAyA yukta upadezanA sAdhvInA pUrva bhabhava 2 tathA mAtAputranI kathA 1 vijayadhama AcArya tathA 2 susaMgatA sAdhvI caritra 3 zyA tathA 7 dRSTAMtA 127 Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -- TO THINK GOOD IS GOOD TO DO GOOD IS BETTER TO BE GOOD IS BEST sAruM vicArIe e sAruM che, sAruM karIe e vadhu sAruM che paNa sArA thaIe e sauthI sAruM che. kaI citrakAra bane, te kaI saMgItakAra, keI netA bane ne koI abhinetA keInA phALe nokara banavAnuM Ave, ne koInA phALe zeTha banavAnuM hoya. e te pArabdhamAM je haze te, paraMtu sahue sArA te banavuM ja paDaze. sArA zeTha, sArA nekara, sArA adhikArI, sAre pati, sArI patnI, sAro guru, sArA ziSya, sAre pitA, sAre putra, sAre mitra, sAre pADelI. bIjAo taraphathI sArA AcAranI AzA rAkhanAra ApaNe pote sArA banavAnI vAta bhUlI jaIe chIe! paNa duSTa vyaktine paNa sArA mANase ja game che. bIjAo sArA thAya te huM sAre thAuM--e te sArA na thavAnI kharAba vAta che. vachIne svabhAva DaMkha mAravAnuM che, ApaNe dharma ene bacAvavAno che mATe- thavAya eTalA sAra thavuM. sAruM joIne rAjI thavuM. sArA mANasane sahakAra Apa, sAruM karanArane zAbAzI to jarUra ApavI. - cinmaya' sAbhAra-"saMkalpamAMthI mai Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bahAragAmanA dAtAonI yAdI zrI naMdarabAra jaina saMdha hA. zrI zAMtinAthajI jaina saMgha bIlImorA caMdanamalajI acaladAsa, kavADa , maDhI jaina saMgha ja. surata kAMtilAla jIvaNalAla, amarelI , bAlavA jaina saMgha , saMghavI devakaraNa mulajIbhAI hA. hA. zrI nagInadAsa babaladAsa jaina derAsarajInI peDhI-malADa mahAvIranagara jaina saMgha kAdIvalI , javeracaMda pratApacaMda hA. hA. bAbulAla nemacaMda zAha , supArzvanAtha jaina saMgha, vAlakezvara , mAMDavI jaina saMgha, jI. surata , luhAra cAla jaina saMgha, muMbaI - amRtalAla kasturacaMda, mAMDavI , javerI mahAjana motI zrImatI kamaLAbena hIrAcaMda , dharamane kAMTa, muMbaI , kalAsabena araviMda , ,, . mU. jaina saMdha, naDIAda zrI hastImala hajArIgala, bhuvAsaNa * kave. mU. jaina saMgha, jorAvaranagara saMghavI caMdulAla maganalAla, naDIAda , je. mU. jaina saMgha, zIrapura | sAdhvIjI zrI nema zrIjI ma.nAM ziSyA ciMtAmaNI pArzvanAtha peDhI, | praziSyAnI tapasyA nimitte pADIva hA.mukita maMDaLanI bahene, pArzvanAtha jaina peDhI, rehirA ! vejalapura amIjharA pArzvanAtha peDhI,gaMdhAra zrImatI sItAbenanA vadhatapa nimitta vAgarA jaina saMgha ha. kAMtilAla bhIkhAbhAI anAvala nAnapurA jaina saMdha zrI rasikalAla hemacaMda, pUnA hA. zrI e. ke. zAha, surata dozI IdulAla maNIlAla, morabI kRSNanagara jaina saMdha, amadAvAda sva. caMdanabena DAhyAlAlanA zreyArthe , boraDI jaina saMgha hA. hA. sumatilAla DAhyAlAla, kevaLacaMda lAlacaMda gaNadevI , vIzA poravADa jaina saMgha, vyArA | zrImatI puSpAbena manubhAI , Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chAjeDa premakAbena hIrAcaMda,vAMsadA ! zrI bAbubhAI dhanajI, bAraDolI pagArI A caMcaLabena madanalAla ,, ,, dhanasukhalAla vIracaMda ,, zrI vinodacaMda choTAlAla, maTI zrImatI kAMtAbena bAbubhAI , , bAbulAla mIthIla, bAlavADA zrI vIracaMda nAthubhAI , devIcaMda neNamalajI ) , dInezaca da devacaMda nathamala lAlacaMdajI muMbaI ramezakumAra ghevaracaMdajI , bastImala chAgAlAlajI, zrI caudharI bhIkhAlAla chavAcaMda mukunacaMda cunIlAlajI , sevaMtilAla kAMtilAla amIcaMda gAlAlajI ,, } , maNIlAla jIvAbhAI hirAcaMda vAlacaMdajI, zIvagaMja ! paTela maphatalAla ha. jItendrabhAI gulAbacaMda bhagavAnajI, vaDagAma a.sau. dhanIbena kapuracaMda zeDa amRtarAja kuzaLarAjajI cApaDA , ratanabena kevalacaMda mIsarImala mAMgIlAlajI zrI satISacaMdra dayAcaMda jhaverI ramaNIkalAla kacarasIMgajI mahetA , mahAsukhalAla nemacaMda . ratanalAla gekacaMda paTavArI ! , jayaMtilAla vIracaMda , navInacaMda ratIlAla mAlavaNIA , pravINacaMda kezavalAla mahetA choTAlAla mehanalAla saravaiyA ,, pravINacaMda ratIlAla pre. ke. DI. paramAra, jaMbusara ,, khImacaMda rAyacaMda zrI zAMtilAla maMgaLadAsa, mAsara roDa, zrI jayaMtilAla vADIlAla mahetA . rajanIkAMta ke. zAha, amadAvAda , kAMtilAla amRtalAla desI , zAMtilAla hIrAlAla , zrA evaMtilAla ke. dAsI sva. jesIMgalAla nAgaradAsanA zreyArthe , ratIlAla jeThAlAla saloTa ha. kIrtilAla nAgaradAsa, ' , ratIlAla hIrajI sAvalA pAlanapura , karasanabhAI vAlajIbhAI zrI maganalAla gulAbacaMda amalasADa evaMtilAla ke. desI , rasIkalAla maNIlAla , , , jItendra motIcaMda jhaverI , Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pI azoka paMkajanI ku. muMbaI zrI kAMtilAla zAmajI, amadAvAda jhaverI sAkeracaMda khImacaMda , vAtAvaramalajI vAsA amadAvAda zrI dIpacaMda lallubhAI tAsavAlA , surezacaMdra nAthAlAla, vaDodarA ., sevaMtilAla chaganalAla ,, ,, phegaTalAla sanAlAla, ,, ,, lalitabhAI vADIlAla , , harSAbena hitenabhAI , praviNa kezavalAla , zAMtilAla punamacaMda, kada rasIkalAla DI. saraiyA , ramaNalAla cunIlAla, bArejaDI rAjamalajI koThArI , sunIlakumAra jayaMtilAla, sevaMtilAla mAnacaMda , pAlanapura zAmajIbhAI bacubhAI ,, , lalitakumAra vADIlAla bhAIdAra ,, ratIlAla devarAja , che , premacaMda tArAcaMda, saraNavAlA amathAlAla haragovanadAsa hA. DAhyAlAla , surata zrI jItendra vrajalAla zAha , - zrI rAMdera roDa jaina saMgha zrImatI puSpAbena rasIkalAla , , haripurA zrI jaina saMgha , ramilAbena hIrAlAla sAtemavAlA , mahezabhAI cImanalAla uttamacaMda , nirmaLAbena surezacaMdra dezI , savANI gaphurabhAI zrI kezavalAla hIrAcaMda muMbaI sabhAgacaMda vaidya , bAlubhAI popaTalAla , , vakhArIA phulacaMda jekIzanadAsa , dIpakabhAI vADIlAla mahetA , che , hasamukhabhAI nemacaMda sevaMtilAla vADIlAla zrImatI jazavaMtIbena araviMdabhAI vaibhavakumAra jItendra zAha , zrI dhuDAlAla eca, zAha , caMdulAla ThAkarasI verA , i vaidya khuzamanabena kanaiyAlAla ,, guNavaMtalAla harajIvana ,, ,, jayaMtilAla hajArImalaja nArelIA ,, mayura ramaNIkalAla jhaverI lakSmIcaMda bhAgacaMda, muMbaI , yazavaMta pI. mahetA hA. pravINAbena , azoka ke. gAMdhI Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ surata rAjendrakumAra caMdulAla vidANuM . bAbulAla ke. gAMdhI kanaiyAlAla caMdulAla mahetA , dalapatabhAI bhavAnabhAI trIbhavanadAsa bhAIcaMda kezavalAla tribhovanadAsa khImatavAlA kAMtilAla jecaMdabhAI jogANuM kAntIlAla nAnacaMda , mahetA bAbulAla ramaNIkalAla | , narezacaMdra bAlubhAI nANAvaTI , hIrAlAla dIpacaMda mAstara , zA. bAbulAla maNIlAla , nemacaMda pI. parIkha (rAjapura) AlIMga - zrImatI maNIbena kezavalAla vAvavAlA , tejapAla IndrajItabhAI zrepha , uSAbena azvinabhAI baMgaDIvAlA , bharatabhAI trikamalAla ThAkara , kumudabena abhecaMda lAkaDAvAlA zrImatI uSAbena navInacaMdra modI maMgalAbena hIrAcaMda jhaverI , nagInabhAI DAhyAbhAI paTela zrI nirmaLAbena navInacaMda nANAvaTI aDAjaNa svapanila anilakumAra nANAvaTa | zrI vidyutabhAI kezavalAla - sukhaDIyA pAnAcaMda lallubhAI ! zrI bacubhAI jhaveracaMda zAha jarIvAlA kalyANacaMda devacaMda ,, dhIrajalAla maganalAla dhruva IzvaralAla maganalAla zAha .. ramilAbena zazIkAMtabhAI jhaverI ratIlAla kezavalAla dhINojavAlA zrImatI jayavaMtIbena bAlubhAI hA. , mohanalAla bhIkhAbhAI | navInabhAI bhUpatabhAI hA, dIpakabhAI zrI umaMgalAla kasturacaMda zrImatI jazavaMtI dharamacaMda cekasI . ratIlAla DAhyAbhAI buhArIvAlA - pablika cerITebala TrasTa | caMpakalAla DAhyAbhAI zrI jaDAvabena sAkaracaMda tathA .. amRtalAla DAhyAbhAI , puSpAbena sAkaracaMda | sAdhvIjI zrI cilluNAzrIjI hA. sAkaracaMda ge vIMdajI parivAra mahArAjanAM sadupadezathI moTAmIA mAMgarela ! hA. devIcaMda hiMmatalAla Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAMgarela derAsara mUlanAyaka zrI Adezvara bhagavAna che a.sau. jaDAvabena sAkaracaMda | a.sau. puSpAbena sAkaracaMda mAsakSamaNa, varSItapa, vardhamAna | tapasyA, mAsakSamaNa, aThThAI | tapanI 100 eLI, siddhagirinI varSItapa, daza upavAsa. navANuM yAtrA tathA mAsu. . sAkaracaMda goviMdajI meTAmIyA, mAMgarela, (jI. surata.) Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ naMdarabAra | zrI jayaMtilAla hIrAcaMda vAsaNavAlA zrI caMdanamala acaladAsa kavADa , prakAzacaMdra mehanalAla , pRthvIrAja caMpAlAlajI zrI zrImAla , candrakalA sADI senTara , bhImarAja acaladAsajI kavADa , devIcaMda haracaMdajI , dilIpakumAra caMpAlAlajI caMpAlAla munAjI bhaNazALI sumeramala zaMkaralAlajI zrI zrImAla dozI traMbakalAla bhudharabhAI javAramala jerAjI jaina majakumAra bhaMvaralAla tADa zrImala mAMgIlAlajI ,, moDamala mukanacaMdajI zrIzrImAla cImanalAla DAhyAbhAI kezarImala rIkhavacaMda bhaNazALI , maNIlAla DAhyAbhAI kezavalAla dhanarAja vinAkIyA , zAntilAla DAhyAbhAI - bAbulAla sI. nAnI , jayaMtilAla harilAla | | . harayaMda laThThIrAma bAphanA Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ratnakaNu sAMcananA zekha e sArI icchavA jevI vastu che. sAMcanathI ApaNA jIvanamAM navA prakAza maLe che, sAMcanathI mana ane buddhine sAttvika khArAka maLe che. sAMcanathI rAja rAja navI tAjagI ne zubha preraNA maLe che, uccakeATinuM sAhitya kadI junuM thatuM ja nathI. sAMcana vAMcyA pachI AcaraNamAM lAvavA prayatna karavA. sArA pustake e ApanA ekAMtamAM sAcA mitro che. sArA pustake e sArA mitranI garaja sAre che. sArA pustakA mATenuM kharca kadIya nakAmuM jatuM nathI, sabhyajJAnanuM dAna e dAnezamAM maidAna che. halakA sAhityathI sadA dUra rahevuM joIe. sinemA ane navalakathAnA vAMcanathI duSaNeA Ave che. mahApuruSAnA caritro jIvana jIvavAmAM ghaNuM baLa Ape che. samyAna asIma-apAra AtmAmAM DhaMkAyeluM che. e jJAnane pragaTa karavA sAMcana madadarUpa thAya che. sAMcanathI jIva khATA mArge jatAM aTakI jAya che, sAMcanathI samayano sadupayoga thAya che, sAMcanathI lAlasA ane vAsanAmAM bhaTakatuM mana aTakI jAya che. * - Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAvaka kula ciMtAmaNIjI karmInI paravazatAthI sasAra na chUTe! te zrAvake evuM jIvana jIvavuM joI e ! ke jethI kama'nI paravazatA echI thAya! sacama dharma svIkAravAnI azakti hAya tA zrAvakadhama svIkAro.jethI taka maLatA sAdhupaNuM svIkArI siddhipada pAmI zakAya. kamaLa kADhavamAM utpanna thAya. pANIthI vadhe chatAM, khanethI alaga rahe tema zrAvaka kama thI janme, bhAgathI vadhe chatAM khanethI alaga rahe! kamaLanI jema nirmaLa jIvana jIvavA mATe, vaMditAsUtramAM batAvyA pramANe appA hi heAI badhA' arthAt pApa karavA chatAM alpa baMdha thAya te mATe tathA zraddhA, viveka, kriyAnA samanvayapUrNAMka 'levA jevu' sayama' ane choDavA jevA saMsAra' e bhAvanA pragaTAvavA mATe 'sayama kabahI mIle'nu Tana karavA mATe bAra tenI kathAe vAMcA 6 vahelA te pahelA pragaTa thAya che zrAvakanA khAra tratAnI (samyakatva sahita ) tera kathA-vArtAo khuza khamara kIrti prakAzana saMsthA pragaTa kare che. sabhya thanArane chapAI gayelA, chapAtA ane have pAnArA badhAya granthA zIlaka haze te ghera kheDA maLaze. pUchAvA-- kIrti prakAzananA mAnad kArya karA surata - muMbaI-amadAvAda-navasArI ane naMdarabAra. ka Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - a samarAdityakumAranI bane navavadhUo | samarAdityakumAra ane mitra azoka Serving Jin Shasan 124151 gyanmandir@kobatirth.org mudraka : je. ena. rANA, 'mehana prinTarI', navApurA navIsaDaka, surata-3,