________________
- ૧૮૨ વસ્તુ પ્રાપ્ત કરી શકીએ. તેવામાં ફરી આકાશમાંથી વાણું થઈ. “આ ઉપદ્રવને કોઈ ઉપાય નથી, જેઓ ધન અને ભોગની ઈચ્છા રાખશે, તેઓ આ પર્વતથી ચૂર્ણ થઈ જશે. અને જેઓ ઈચ્છા નહિ રાખે તેઓ ચૂર્ણ થશે નહિ. અને અહીંથી છૂટી જશે.”
આ વાણી સાંભળી ચારમાંથી બેએ વિચાર કર્યો કે જે થવાનું હોય તે જ થશે, પણ આ પ્રાપ્ત થયેલે લાભ આપણે ગુમાવ નથી. એમ વિચારી હર્ષથી અને આસક્તિ પૂર્વક ધનને અને ભેગને લાભ લેવા પ્રવર્યા. જ્યારે બીજા બેએ વિચાર્યું કે પરિણામે દારૂણ અને અસ્થિર એવા આ ધન અને ભેગથી સર્યું. એમ વિચારી તેઓ પાછા ચાલ્યા ગયા. ' હે પિતાજી ! આમાં દુષ્કર કાર્ય કરનારા કોણ સમજવા? રાજાએ કહ્યું, “હે વત્સ! આમાં વાસ્તવિક શું સમજવાનું છે તે કંઈ સમજાયું નહિ. ત્યારે સમરાદિત્ય કુમાર વિનય પૂર્વક નમ્રતાથી બે. હે પિતાજી! મને એક મહાત્માએ એને ઉપનય સમજાવ્યું છે, તે આ પ્રમાણે છે :
ઉપનય :–જે પર્વત કહ્યો તે ત્રણ જગતમાં ચારે ગતિના જીવને નાશ કરનાર મૃત્યુ સમજવું. દરેક ઈષ્ટ પદાર્થને વિગ કરાવનાર તે મૃત્યુ વેગથી આવી રહ્યું છે. કામ ભેગને ત્યાગ એ દુખ રહિત સુખને આપનાર છે. જ્યાં કાળ-પર્વત પડી શકતું નથી જ્યાં મરવું ન પડે, એવા
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
