Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 01
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
તેમજ સૌ તથા ગૌ ના ગૌ ને આ સૂત્રથી આ આદેશાદિ કાર્ય થવાથી જીવનનું; “રવો, ‘શવ:' અને માવો આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થક્રમશઃ કાપવું તે. હે હોશિયાર! બિલાડો. કાપનાર. બે ગાયો.
થી ૧રારપા
વ પ્રત્યયથી ભિન્ન એવો યકારાદિ પ્રત્યય પરમાં હોય તો તેની પૂર્વેના સો ને ‘નવું આદેશ અને ગૌ ને ‘કાન્ આદેશ થાય છે. જોક્સ(વચન) તિ; (વચર્જીતે, નૌમ્ય(ચ)તિ, નૌમ્ય (
ચિત્તે, (ા સોમ્ય) અને ઐક્ય સૈધ્ય) આ અવસ્થામાં આ સૂત્રથી ગો ને ‘બ આદેશ અને ગી ને ‘મા’ આદેશાદિ કાર્ય થવાથી “વ્યતિ'; “વ્યતે'; “નાવ્યતિ', “નાવ્યતે', વ્ય૬ “ાવ્યનું આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થક્રમશઃ - ગાયની ઈચ્છા કરે છે. ગાયની જેમ આચરણ કરે છે. હોડીની ઈચ્છા કરે છે. હોડીની જેમ આચરણ કરે છે. કાપવા યોગ્ય. અવશ્ય કાપવા યોગ્ય. ગણ્ય તિ ?િ આ સૂત્રથી; ઉપર જણાવ્યા મુજબ વય ને છોડીને જ અન્ય કારાદિ પ્રત્યય પરમાં હોય તો તેની પૂર્વેના ગો ને “વું અને શ્રી ને જાવું આદેશ થાય છે. તેથી ૩૫++૪ (ચ) +તે આ અવસ્થામાં નિષ્પન્ન હોય? અહીં તેમજ વેજ્ય(ચ) +ત (હુય.“. . એ.વ.) આ. અવસ્થામાં નિષ્પન ગૌવત અહીં “ (૫) પ્રત્યયની પૂર્વેના મો ને આ સૂત્રથી ‘સવું આદેશ થયો નથી. તેમજ છો ને ના આદેશ થયો નથી. અર્થક્રમશઃ નજીકમાં વણે છે. વળ્યું.
અહીં યાદ રાખવું જોઈએ કે સૂત્રમાં મિક્સ = વેચે આવો નિર્દેશ હોવાથી જે તિ બચે આ વિગ્રહમાં નન્તપુરુષ સમાસ હોવાથી ૨ ભિનયકારાદિ પ્રત્યયનું જ કેવલ ‘જુ નો નિર્દેશ હોવા છતાં ગ્રહણ થાય છે. અન્યથા માત્ર ૬ પરમાં હોય તો પણ તેની પૂર્વેના ગો, ગૌ ને અનુક્રમે વુિં, ગાવું આદેશ કરવાનો પ્રસંગ આવશે... ઈત્યાદિ ભણાવનાર પાસેથી સમજી લેવું જોઈએ રપા
૩૮
