Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 01

Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan

Page 108

અર્થક્રમશઃ-પૂર્વેના પૂર્વથી. પૂર્વમાં. નવચ્ચ જ્ઞતિ વિક્રમ?- આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ સવદિ શબ્દ સમ્બન્ધિ નસ્ વગેરેને તે તે સૂત્રથી વિહિત રુ વગેરે, પૂર્વ વગેરે નવ જ શબ્દ સંબન્ધી ન[વગેરેને વિકલ્પથી થાય છે. તેથી ત્યદુન આ અવસ્થામાં કારઃ ૨-૧-૪૧ થી ટુ ને આદેશ. તેની પૂર્વેના નો ‘તુમાસ્ય, ૨-૧-૧૦રૂ' થી લોપ. ત્યક્તસ્ આ અવસ્થામાં હું સમ્બન્ધી નસ્ ને “નસ રૂ. 9૪-૨' થી નિત્ય રૂ આદેશ. રૂ ની સાથે તેની પૂર્વેના ૩ ને સવfo ૧-ર-૬ થી g આદેશ થવાથી ‘ત્યે આવો પ્રયોગ થાય છે. અન્યથા અહીં ત્યા: આવો અનિષ્ટ પ્રયોગ પણ થાત. અર્થ - તેઓ. ઉદ્દા
आपो ङितां यै - यास्- यास्-याम् १।४।१७॥
બાપુ () પ્રત્યયાન્ત નામ સમ્બન્ધી ડિતું - કે, ડસ, ડનું અને કિ પ્રત્યયને અનુક્રમે છે, યા, યા અને યાત્ આદેશ થાય છે. ઉર્વ નામને , ૩fસ, ડસ્ અને ડિ પ્રત્યય. આ સૂત્રથી અનુક્રમે છે વગેરે પ્રત્યયને હૈ, યા, યાત્ અને યાકૂ આદેશ.... ઈત્યાદિ કાર્ય થવાથી “ઉદ્ધા', ‘વંદ્વય:', “વર્લયા.” અને ઉર્વીશું, આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થક્રમશઃ- ખાટલા માટે. ખાટલામાથી. ખાટલાનું. ખાટલામાં. //૧૭ |
सर्डिस्पूर्वाः १।४।१८॥
‘બાપુ’ પ્રત્યયાન્ત સવદિ ગણપાઠમાંના નામ સમ્બન્ધી કે, સિ, કર્યું અને ડિ પ્રત્યયને ડમ્ પૂર્વક હૈ, યા, યાહૂ અને ચામું આદેશ. અર્થાત્ ડ, ડા, ડસ્યાનું અને ડચામું આવો આદેશ અનુક્રમે થાય છે. સર્વે નામને , સિ, ડઅને કિ પ્રત્યય. આ સૂત્રથી છેને કર્થે (), કસિ ને કયાર્ (કચા), ૩ ને કાજુ(કચા) અને ડિ ને ડચામું () આદેશ. સર્વી ના 'વા' નો ‘ડિત્યજ્ય૦
१०३