Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 01
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
क्रुशस्तुनस्तृच पुंसि १।४।९१॥
શેષ ઘુટુ પ્રત્યય પરમાં હોય તો, તેની પૂર્વેના શુ ધાતુના તુનું - પ્રત્યયને પુલ્ડિંગમાં તૃ૬ આદેશ થાય છે. અર્થાત્ ઝોડુ ને
આદેશ થાય છે. અહીં છોટુ નામને જોખું આદેશનું વિધાન ન. કરતાં તુનું ને ઉપર જણાવ્યા મુજબ તૃ૬ આદેશનું જે વિધાન કર્યું છે તે, વૃત્ ના 2 ને ઝું સ્વરૃ૧-૪-રૂ૮ થી મારું આદેશ થઈ શકે - એ માટે છે. અન્યથા “ઝાષ્ટ્ર ના વિધાનથી એ શક્ય બનત નહિ. શોખું (કુશ ધાતુ ને તુનું પ્રત્યય. તેમ જ ઉપાન્યાનો ગુણ ... ઈત્યાદિ કાર્યથી નિષ્પન્ન) નામને સિ પ્રત્યય. આ સૂત્રથી છોટુ ના. તનું નેતૃત્ (7) આદેશ ઈત્યાદિ કાર્ય થવાથી સુ.નં. ૧-૪-૮૪ માં જણાવ્યા મુજબ પિતા ની જેમ “ો આવો પ્રયોગ થાય છે. તેમજ ક્રોપ્ટ+ગૌ આ અવસ્થામાં આ સૂત્રથી તુ ને તૃ૬ આદેશ ઈત્યાદિ કાર્ય થવાથી જોખાર આવો પ્રયોગ કૂ.નં. ૧-૪-૨૮ માં જણાવ્યા મુજબ ફી ની જેમ થાય છે. અર્થક્રમશઃ- એક શિયાળ. બે શિયાળ. પુરીતિ વિ? = આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ પુલ્ડિંગમાં જ શેષ યુપ્રત્યય પરમાં હોય તો તેની પૂર્વે રહેલા કુશ ધાતુના તુનું નેતૃત્ આદેશ થાય છે. તેથી નપુંસકમાં રાષ્ટ્ર નામને નસ્ અથવા શત્ પ્રત્યય. “નપુંસકસ્થ શિઃ ૧-૪-૫૫ થી નવું અથવા ને ‘શ આદેશ. ‘વર ઔ૦ ૧-૪-૬૯ થી શ ની પૂર્વે
નો આગમ. “નિ તીર્થ: 9-૪-૮૫” થી 7 ની પૂર્વે ના ૩ ને દીર્ઘ 5 આદેશ થવાથી ‘શોનિ વનાનિ આવો પ્રયોગ થાય છે. અહીં નપુંસકમાં શોખું ને ઢોષ્ટ આદેશ આ સૂત્રથી થતો નથી. અર્થ - દુર્બલ શિયાળવાલા વનો. //99ll
१५४
