Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 01
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan

Previous | Next

Page 236
________________ મુજબ ૩ને ગુણ સો આદેશ. આ સૂત્રથી લૂ ને આદેશ. ‘સપોષે ૧-૩-૧૦ થી ૬ ને તુ આદેશ થવાથી પોસ્થતે આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ- જાણશે. ૩૬ ધાતુને અદ્યતનીમાં ધ્વમ્ પ્રત્યય. ઉપર જણાવ્યા મુજબ ધાતુને આદિમાં ટુ નો આગમ.ધ્વ ની પૂર્વે સિઝઘતાનું રૂ-૪-જરૂ' થી સિત્ (સુ) પ્રત્યય. “તો ધિ વા ૪રૂ-કર' થી સિદ્ નો લોપ. આ સૂત્રથી વધુ ના સ્ ને ૬ આદેશ. તૃતીયસ્તૃo 9-રૂ-૪' થી ૬ ને ૬ આદેશ થવાથી “નમુટુમ્બનું આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ- તમે બધાએ જાણ્યું. અડવારિતિ વિ? = આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ પદાન્તમાં તેમ જ સવારિ અને ધ્યાતિ પ્રત્યય પરમાં હોય તો તેની પૂર્વે રહેલા ગુરૂ ટુ અને ૬ જ આદિમાં અને વર્ગીય ચતુર્થ વજન અન્તમાં છે જેના એવા એકસ્વરી ધાતુના તેમજ ધાતુસ્વરૂપ શબ્દાવયવના આદ્ય શું ? ? અને સ્ને; તત્યજાતીય ચતુર્થ વ્યસ્જન થાય છે. તેથી નપૂ ધાતુને “T-ટુv૦ રૂ૪-૧ર થી યર્ પ્રત્યય. “સચ% ૪-૧-રૂ' થી નમ્ ને દ્વિત્વ. વ્યગ્નનો ૪--૪૪ થી પ્રથમ ગમ્ ના ૬ નો લોપ. નવ-નમ, ૪9-ધર’ થી દ્વિતીય નમ્ ની પૂર્વે મુ () નો આગમ. “વહુલું સુ૫ રૂ૪-૧૪ થી ય નો લોપ. ‘નાં દુર્ઘ૦ ૧-રૂ-રૂ' થી 5 ના સ્થાને અનુનાસિક – આદેશાદિ કાર્ય થવાથી નક્શમ્ ધાતુ બને છે. તેને હસ્તની નો વુિં પ્રત્યય. ઉપર જણાવ્યા મુજબ ધાતુની પૂર્વે ક નો આગમ. ત્રચ્છનદ્ સે. ૪-૩-૭૮' થી રિવું નો લોપ. ‘ઘુટતૃતીયઃ ર-9-૭૧ થી ૫ ને ૬ આદેશ. અને “વિરાને વા 9-3-9” થી ૬ ને ૬ આદેશ થવાથી “સનગ્નg આવો પ્રયોગ થાય છે. અહીંનગ્નમુ ધાતુનો એકસ્વરી ચતુર્થાન્ત અવયવ નમુ ના આદિમાં જુરૂ ૬ કે વું ન હોવાથી આ સૂત્રથી તેના આદ્ય નું ને શું આદેશ થતો નથી. અન્યથા આ સૂત્રમાં અડવાદ્રિ નું ગ્રહણ ન હોત તો આ સૂત્રથી – ને શું આદેશ થાત, જેથી નફ્ફ આવો અનિષ્ટ પ્રયોગ થવાનો પ્રસંગ આવત - એ સમજી શકાય છે. અર્થ - વારંવાર મૈથુન સેવ્યું. સ્વાસ્થતિ વિમ્ ? = આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ પદાન્તમાં ૨૩૬

Loading...

Page Navigation
1 ... 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278