Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 01
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
a g • પાને રાંડાદરા
પદના અને રહેલો, ; અથવા છુટું વર્ણ છે આદિમાં જેના એવા પ્રત્યયની પૂર્વે રહેલા ટૂ નેર્ આદેશ થાય છે. સિદ્ ધાતુને વતની નો તા પ્રત્યય. આ સૂત્રથી ૬ ને ર્ આદેશ. કાશ્વતું. ર-9-૭૨' થી તા ના તુ ને ૬ આદેશ. “તવસ્થ૦ ૧-૩-૬૦ થી ટૂ ના યોગમાં ધુ ને ટૂ આદેશ. “ઘોષીત્યય ૪-રૂ-૪ થી દ્િ ના રૂ ને ગુણ 9 આદેશ. “ઢતક્કે ૧--' થી પૂર્વ ટૂ નો લોપ થવાથી ઢા' આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - ચાટશે. મધુર્િ ધાતુને “વિવ૬ ૬૧-૧૪૮' થી વિશ્વ 6) પ્રત્યય. મધુરિત્ નામને તિ પ્રત્યય. “તીર્ઘદ્યા) 9-૪-૪' થી સિ નો લોપ. આ સૂત્રથી પદાને રહેલાર્ ને ટૂ આદેશ. ‘ઘુટતૃતીયા: ૨-૭-૭૬ થી ટૂ ને ર્ આદેશ. વિાને વા ૧-૩-૧૭ થી
ને ટુ આદેશ થવાથી “પુષ્ટિ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થભ્રમર. મધુરિત્ ની જેમ ગુડરિદ્ નામ બને છે. તેને “તા . ૭૧' થી મત પ્રત્યય . આ સૂત્રથી પદાન્ત રહેલા ટૂ ને ટૂ આદેશ. દુરસ્કૃતીયઃ ૨--૭૬ થી ટૂ નેર્ આદેશ. “પ્રત્યયે ૨ 9-રૂ-ર' થી ૬ ને આદેશાદિ કાર્ય થવાંથી “પુરિમાનું આવો પ્રયોગ થયો છે. અર્થ - મધમાખીવાલો. અહીં યાદ રાખવું જોઈએ કે સૂ. . ર9-૬૦ થી આ સૂત્રમાં મસ નો અધિકાર ચાલુ હોવાથી, આ સૂત્રથી વિહિત ટૂ આદેશ, પૂર્વ તિવિધિ અને પરકાર્ય કરવાના પ્રસંગે સત્ મનાતો હોવાથી ગુડમિનું અહીં ને ટૂ થયા પછી “બાવળ-૧-૬૪ થી પ્રાપ્ત મા ના ૬ ને ૬ આદેશ સ્વરૂપ પર કાર્ય કરવાના પ્રસંગે સ્ સત્ હોવાથી તેના સ્થાને ર્ મનાયાથી માં નામુને ની પ્રાપ્તિ નથી. અન્યથા ગુડવિન આવો પ્રયોગ થયો હોત. જે ઈષ્ટ નથી. વૃદ્ધાન્ત તિ વિમ્ ? - આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ પદના અને રહેલા જ અથવા શુદ્રિ પ્રત્યયની પૂર્વે રહેલા જ ને ટૂ આદેશ થાય છે. તેથી મધુષ્ટિ આ અવસ્થામાં આ સૂત્રથી ટૂ નેત્ આદેશ ન થવાથી “જધુઢિી આવો પ્રયોગ થાય
२३९
