Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 01
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
નશો વા રાછાછા
'ન ધાતુસમ્બન્ધી પદાન્તસ્થ વર્ણને વિકલ્પથી 7 આદેશ થાય છે. નીવર્ય નશનમ્ આ અર્થમાં નીવું + નન્ ધાતુને વિશ્વધુ ૧-૧9૪૮ થી વિવ૬ (0) પ્રત્યય નીવનશુ નામને સિત પ્રત્યય. વીર્વવું ૧-૪-૪ર થી તિ નો લોપ. આ સૂત્રથી શ ને આદેશ થવાથી નીવન આવો પ્રયોગ થાય છે. વિકલ્પપક્ષમાં આ સૂત્રથી નેT આદેશ ન થાય ત્યારે ‘વનસૃન, ૨-૧-૮૭ થી શુ ને ૬ આદેશ.
ને પુરસ્કૃતીયઃ ર૧-૭૬’ થી ૬ આદેશ થવાથી નીવન આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - જીવથી નાશપામનાર II૭૦ના.
ગુણગ્ય–ો નો રૂઃ રાછા
યુનું વ્ અને સુન્ ધાતુસમ્બન્ધી નું ને, તે પદના અન્ત હોય તો જુ આદેશ થાય છે. યુનું પ્રખ્યું અને કુન્ ધાતુને “વિશ્વ -9-9૪૮' થી વિશ્વ[ (0) પ્રત્યય. ક્વોડનયાનું ૪-૨-૪૬ થી સદ્ગુના નુ નો લોપ .... વગેરે કાર્ય થવાથી નિષ્પન્ન યુનું વુિં અને
નામને સિ પ્રત્યય. યુનુસ આ અવસ્થામાં પુદ્ગોડસમારે 9૪-૭9 થી જ્ઞ ની પૂર્વેનું નો આગમ. પ્રવૃત્તિ આ અવસ્થામાં સવ: 9-૪-૬૨' થી ની પૂર્વે | નો આગમ. તેમજ ફુન્ + સિ આ અવસ્થામાં યદ્યપિ નો વ્યગ્નન૦ ૪-૨-૪૫ થી કુન્ ના નું ના લાપની પ્રાપ્તિ હતી. પરંતુ આ સૂત્રમાં ફ્રેન્ (કુ નો આગમ કરવા માટે કોઈ સૂત્ર ન હોવા છતાં) આવો પાઠ હોવાથી નું નો લોપ થતો નથી. યુન્સ, પ્રવ્રૂત્તેિ અને વૂ+ આ અવસ્થામાં તીર્થયાત્0 - ૪-૪૫” થી સિ નો લોપ. “પસ્ય ૨-૧-૮૨ થી ૬ અને ૬ નો લાપ. આ સૂત્રથી ૬ ને ફુ આદેશ થવાથી “પુ’ ‘બા અને ગુરુ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થક્રમશઃ- જોડવા વાળો. સુંદર ચાલવાળો. ચાલનારો. ૭૧
२२४
