________________
કર્તાને, દૂધ. દૂધને. અહીં ભણાવનાર પાસેથી એ સમજી લેવું જોઈએ કે - આ સૂત્રમાં છુપ્ ના સ્થાને હુ આ પ્રમાણે પાઠ નથી કર્યો તે આ સૂત્રથી સ્ અને શસ્ નો છુપું થયા પછી તે પ્રત્યયો છે એમ માનીને કોઈ કાર્ય ન કરવા માટે છે. અર્થાત્ ‘ ુષ્યવૃન્હેનતુ ૭-૪ ૧૧૨’ થી સ્થાનિવદ્ભાવનો નિષેધ કરવા માટે છે. તેથી થવું વગેરે સ્થળે ન ્ અને શરૂ નો આ સૂત્રથી લોપ થયા પછી લુપ્ત નર્ અથવા શત્ ને માનીને ‘બાàરઃ ૨-૭-૪૬' થી ' ને આ આદેશ થતો નથી. અન્યથા લુપ્ ના સ્થાને લુફ્ નો પાઠ કર્યો હોત તો ઉપર જણાવ્યા મુજબ સ્થાનિવભાવનો નિષેધ થાત નહિ અને તેથી યક્ ઈત્યાદિ સ્થળે ૐ ને ‘આ’ આદેશ થાત. ૬//
जरसो वा १|४|६० ॥
ખૈર ્ અન્તવાલા નપુંસક નામ સમ્બન્ધી ત્તિ અને ગર્ નો વિકલ્પથી લોપ થાય છે. અતિખર નામને ત્તિ અને અમ્ પ્રત્યય. ‘અત: ચમોડ, ૧-૪-૧૭’ થી સિ અને અન્ ને ‘ગમ્’ આદેશ. નર ને ‘ખરાવા૦ ૨-૧ રૂ' થી ખરસ્ આદેશ. આ સૂત્રથી સિ અને ગમ્ (અમ્) નો લોપ નર ્ ના સ્ ને સોહઃ ૨-૧-૭૨' થી 5 આદેશ. ૩ ને ‘દઃ વાસ્તે ૧-૩-બરૂ' થી વિસર્ગ થવાથી અતિખરઃ આવો પ્રયોગ થાય છે
વિકલ્પપક્ષમાં શિ અને ગમ્ નો આ સૂત્રથી લોપ ન થાય ત્યારે ત
સ્વમોમ્ ૧-૪-૧૭' થી સિ અને અન્ ને ગમ્ આદેશ કર્યા પછી ન
ને . जरस् આદેશ ઉપર જણાવ્યા મુજબ થવાથી ઐતિનરસમ્ આવે પ્રયોગ થાય છે. વિકલ્પપક્ષમાં નર ને जरस् આદેશ ન થાય ત્યા અતિખરમ્ આવો પ્રયોગ થાય છે. અહીં અમ્ ના ગ નો લો ‘સમાનાવમોડત: ૧-૪-૪૬' થી થાય છે. અર્થક્રમશઃ - વૃદ્ધાવસ્થા જીતનારું કુલ. વૃદ્ધાવસ્થાને જીતનાર (કુલ) ને. દ્દા
१३०