Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 01
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
ભજનને વિકલ્પથી દ્વિત થાય છે. ધ્યત્ર અહીં જ્ઞભિન્ન વર્ગીય ૬ વ્યસ્જનની પ્રરમાં રહેલા અન્તસ્થા- ને આ સૂત્રથી દ્વિત થવાથી વિધ્યત્ર' આવો પ્રયોગ થાય છે. વિકલ્પ પક્ષમાં આ સૂત્રથી દ્વિત્વ ન થાય ત્યારે ધ્યત્ર આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ- અહીં દહીં (જૂનરૂ-રૂર માં જણાવ્યા મુજબ ૬ ને દ્વિત થાય ત્યારે કચ્ચર આવો પ્રયોગ થાય છે. તેમાં આ સૂત્રથી ૬ ને દ્વિત થાય ત્યારેગ્યુયત્ર આવો પ્રયોગ થાય છે. આ રીતે થિ-ત્ર આ અવસ્થામાં ચાર જાતના પ્રયોગ થાય છે. આ સૂત્રમાં તેમજ આગળના સૂત્રોમાં હજુ અધિકાર ચાલું હોવાથી તે તે સૂત્રોથી વિહિત કાર્ય કાર્યાન્તર બાદ થાય છે..૩૪માં
શિયન-હિતીથી ૧૩૩પ
'શિ વર્ણથી પરમાં રહેલા વર્ગીય પ્રથમ અને દ્વિતીય વસ્જનને વિકલ્પથી દ્વિત થાય છે. સર્વ કરોષિ અને વનતિ અહીં અનુસ્વાર સ્વરૂપ શિટુ વર્ણથી પરમાં રહેલા અને હું ને આ સૂત્રથી દ્વિત્વ. ‘કયો પ્રથ૦ ૧-૩-૫૦ થી પૂર્વવું ને આદેશ થવાથી વં વાર્ષિ અને ‘વં સ્વરિ આવો પ્રયોગ થાય છે. વિકલ્પપક્ષમાં આ સૂત્રથી દ્વિત ન થાય ત્યારે ઋષિ અને અર્વ હરિ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થક્રમશઃ- તું કરે છે. તું ખોદે છે. ll૩પ
તતઃ શિલ પારણા.
- વર્ગીય પ્રથમ અને દ્વિતીય વ્ય%નથી પરમાં રહેલા વર્ણને વિકલ્પથી દ્વિત્વ થાય છે. તત્ તે આ અવસ્થામાં તવસ્થ, 9-3૬૦ થી તુ ને આદેશ ત+શેતે આ અવસ્થામાં 7 ની પરમાં રહેલા શુ ને આ સૂત્રથી દ્વિત થવાથી તવું તે આવો પ્રયોગ થાય છે. વિકલ્પ પક્ષમાં આ સૂત્રથી દ્વિત ન થાય ત્યારે ત૬ ને આવો
