________________
શ્રદ્ધાની દુ ભતા
૧૩૯
ન્યાયસંગત · જ્ઞાન-દન-ચારિત્રને તપરૂપ મોક્ષમા’ને સાંભળવા છતાં પણ ઘણા જીવે! તેનાથી વિચલિત થઈ જાય છે. એટલે કે તે પ્રમાણે શ્રધ્ધાવાળા થતાં નથી ' (૯)
>
‘મુદ્દાની વાત એ છે કે શ્રઘ્ધા થાય કેાને ? ન થાય કોને? જ્ઞાની કહે છે. કે ‘ ભવ્ય, સંવેગી અર્થાત્ મેક્ષા ભિલાષી ' જીવનેજ શ્રદ્ધા-રુચિ થાય, અભવીમાં માક્ષે જવાની યાગ્યતા જ કારડા મળની જેમ ન હાવાથી કદાપિ મિથ્યાત્વના ઘરમાંથી નીકળે જ નહિ. એટલે વીતરાગ માની શ્રધ્ધા ન જ થાય. માની શ્રધ્ધા એક જ વાર થાય કે તરત જ જીવ સમ્યગ્રષ્ટિ અને, અને તદભવે કે પર પરાએ અધ પુદ્ગલ પરાવત કાળમાં માક્ષે જાય. આ પ્રમાણે ‘ શ્રઘ્ધા ’માં મેાક્ષ પમાડવાનું સામર્થ્ય હોવા છતાંપણ તે થવી પરમ દુર્લભ છે. કારણકે ભવી જીવ મનુષ્ય ભવ પામ્યા પછી પણ, જયારે ૧૯ ક્રોડાકોડી ઝાઝેરા કર્મોના ક્ષય કરે છે, અને ચરમાવત માં આવે છે. ત્યારેજ તેને આવી શ્રઘ્ધા અર્થાત્ સમ્યગ્દર્શનની પ્રાપ્તિ થાય છે. આજ ‘ શ્રઘ્ધા ’ ની પરમ દુ ભતાનુ કારણ છે.
મનુષ્યત્વ, શાસ્ત્રશ્રવણ અને શ્રઘ્ધા પામ્યા પછી પણ સંયમમાં પુરૂષાર્થ થવા એ વળી દુભ છે. મહુ લોકો સયમમાં અભિરુચિ ધરાવવા છતાં પણ તેને અંગીકાર કરી શક્તા નથી.
શ્રી ઉપાસકદશાંગ સૂત્રમાં આન ́દ આદિ દસે શ્રાવકોને શ્રધ્ધા ને રુચિ હાવા છતાં સંયમ અંગીકાર કરી શકયા નહિ તે દૃષ્ટાંતે.
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org
