________________
૧૬૪.
સમ્યગુદર્શન : રાજમાર્ગ (ગમેતેમ તેય રાણી છે ને ? સાચી રાણ રાજમાર્ગેજ ચાલે, સંસારની આસક્તિવાળી ભુલભૂલામણી કેડીએમાં અટવાય નહિ.) રાજાને બતાવી દઈને રાજાના મેણુને જવાબ ગૌરવભેર આપે છે કે –“રાજા ! સાંભળી લે. રાજરાણી હોવા છતાંય હું તે પાંજરે પૂરાયેલી મેના છું, પંખિણું છું, અર્થાત્ પરાધિન છું. તારી જેમ સ્વતંત્ર નથી. પુરોહિત પરિવારના માર્ગે જવા માટે ખૂબ અભિલાષા હોવા છતાંય તમારી આજ્ઞા વગર ગુરૂ મને સંયમ દે નહિ. સ્ત્રીવેદ એ મારી પરાધિનતા છે. છતાં હે રાજા ! તેં મને મેણું મારીને પણ આડકતરી આજ્ઞા જયારે આપી જ દીધી છે, ત્યારે એક પળ પણ હવે આ સંસારમાં રહે-- વાની નથી તે બરાબર સમજી લેજે. પાંજરામાં પૂરાયેલા પક્ષીને મુક્ત ગગનવિહારની તક મળે તે તે ગુમાવે ખરો? તેજ પ્રમાણે નેહને મમતાના બંધનમાં ફસાયેલા માનવીને મુક્તિને પંથ બતાવનાર કેઈઉપકારી મળી જાય, પછી તે વિવેક બુદ્ધિવાળો ભવ્ય જીવ એક પળનોય વિલંબ કરે. ખરો? માટે હે રાજન ! ફરી ધ્યાન દઈને બરાબર સાંભળઃ–
ભોગે ચા વરિતા ય લખુભૂયવિહારિણે અમેચમાણે ગત દિયા કમકમા ઈવ ૪૪
આત્મલક્ષી વિવેકી સાધક (સંસારના) ભેગ ભેગવીને અને અવસર આવ્યું તેને ત્યાગ કરી વાયુની જેમ હળવે થઈ અપ્રતિબદ્ધ પણે વિચરે છે. પિતાની ઈચ્છા પ્રમાણે વિચરનાર (મુક્ત) પંખીની જેમ પ્રસન્નતાપૂર્વક સ્વાધીનપણે વિહાર કરે છે.
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org