________________
૩૩૨
સમ્યગ્દર્શન
હાતું નથી. તેથી ચારિત્રમોહનીયના ઉદય કદાચિત્ વર્તે એ સંભવિત છે. આવા જીવના પરિણામમાં, જેમ મિથ્થામેહનીયના ક્ષયે પશમાદિને અંગે પેદા થતી શુભ અસર હોય છે, તેમ ચારિત્ર માડુનીયના ઉદયના લીધે પેદા થતી અશુભ અસર પણ હાય છે. ચારિત્ર માહનીયના ઉદ્દયે પેદા કરેલી અસરના લીધે સંસારસુખ પ્રત્યે એ ખેચાય અને એના ભાગવટામાં આનંદના ભાવ પણ આવી જાય. એ જેમ સ’ભવીત છે, તેમ મિથ્યાત્વ માહનીયના ક્ષયે પશમના કારણે પે ! થતી અસરથી એને એમ પણ લાગે છે કે સંસારનુ ભૌતિક સુખ એ ખરેખર સુખરૂપ બની શકતું જ નથી. એ દેખીતું સુખ અંતે દુઃખયુક્ત છે જ એટલે કે દુઃખમાં જ પરીણમે છે. અને કહ્યું છેને ‘ પશ્ચાત દુઃખ તે સુખ નહિ,' એ ન્યાયે એ વાસ્તવિક સુખ નથી પણ માત્ર સુખાભાસ છે. જ્યારે મેાક્ષસુખ એ જ ખરેખરૂ' વાસ્તવિક શાશ્વત સુખ છે. આથી એવા જીવને સ`સાર સુખના જે થાડા પણુ રાગ થઈ જાય છે, તે અંતરથી ભૂડા જ લાગે છે, એને ચારિત્રમેહનીય કર્મીની એટલે કે અવિરતિના ઉદયે ભૌતિક સુખાને મેળવવાનું જે મન થાય છે, તેમાં પણ સમહ્ત્વના યાગે ઉત્પન્ન થયેલ ખટક હાય છે, એટલે એને હકીકતમાં રાણી કહેવાય નહિ, પણ
રાગ હોવા છતાંય વિરાગી કહેવાય, અને એ વિરાગી જીવ જેમ જેમ પોતાના સમ્યકૃત્વને નિર્મળ બનાવ્યા કરે, તેમ
તેમ એ જીવનું ચારિત્ર માહનીય ક` પણ મઢ બનતું
જાય, તે અષાઢાભૂતિ, અરણીક મુનિ, ઈત્યાદિના દૃષ્ટાંતે.
贴
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org
