________________
રાજરત્ન
જૂનો–બાદશાહ અકબરના સમયનો-નોકર છું. મારી ખાનદાની, સેવા અને સંબંધ વિચારી શાહજાદો મારી માંગણું સ્વીકારે એવી અરજ કરું છું. એણે લેખિત અરજી આપી.
જૂના ફરાસના હાથમાં સોનાની મુદ્રા મૂકતાં એણે ઔરંગઝેબને આ અરજી આપી. ઔરંગઝેબનું દિલ જરા પણ પીગળ્યું નહિ. એણે કહ્યું કે જાઓ કહે, એમાં કાંઈ ફેરફાર થશે નહિ.
ભગ્નહદયે વૃદ્ધ ઝવેરી ઘરે આવ્યા. જ્યાં સુધી દેરાસરજીના પ્રશ્નને નિર્ણય ન થાય ત્યાં સુધી એમણે આયંબિલ કરવાનું વ્રત લીધું.
આ મજબૂત હૃદયને માણસ પણ આજે છેક નિરાશ થઈ ગયો. ઘરના બધા માણસો ગાઢ શોકમાં ડૂબી ગયાં.
સાંજે શાહજાદા ઔરંગઝેબે મંદિરમાં પ્રવેશ કર્યો. એને સ્થાપત્યના સૌંદર્ય જોવાની આંખ નહોતી. એને દેવમંદિરની આધ્યાત્મિકતા સ્પર્શ કરી શકે તેમ નહોતું. એને પ્રજાની લાગણું દબાવી શકે તેમ નહોતું. એની પાસે તો માત્ર એક જ વિધ્વંસકની આંખ હતી. ભયંકર, વિનાશ કરનાર અને પરધર્મોને મહાન વંસક કાળરૂપે તે ત્યાં આવ્યો હતે.
બુનપરસ્તેએ મંદિર બહુ વિશાળ બનાવ્યું છે.” - “ હા નામવર. લાખ મુદ્રા એની પાછળ ખર્ચાઈ છે.”
“એને કાંઈ સારો ઉપયોગ તે થે જઈએ.” શાહજાદાની કરકસર વૃત્તિએ એના ધર્માધપણું ઉપર વિજય મેળવ્યો.
મંદિરને આપણને શો ઉપયોગ? હુકમ કરે તે જમીનદોસ્ત કરી નાખીએ. ” * “એ ઠીક નથી. એથી વધારે સારે રસ્તે છે. કારીગરોને