________________
૧૪૬
ખાનદાનીનાં
જાહેર હેસ્પીટાલ 'ખાલવાને રૂા. ૫૧૦૦૦) કલેકટરને સાંપીને સરકારી આંહેધરી નીચે શેઠ હઠીસિંહ કેશરીસિંહ સીવીલ હેાસ્પીટાલ ખેાલાવી હતી, જે અત્યારે પણ અનેક દર્દીના આશીર્વોદ લઈ રહેલ છે, તેમજ અમદાવાદમાં ગુજરાત ઢાલેજ ખેાલતાં તેમાં રૂ. ૧૦૦૦૦) શ્રી રૂકિમણી શેઠાણી હસ્તક ભર્યાં હતા.
બન્ને વ્હેનામાં સારા સંપ હતા. તે સાથે જ રહેતાં, જમતાં અને દરેક જાહેર સખાવતમાં તેમ જ ધરકામમાં હરકુંવર શેઠાણી તેનાં માટાં વ્હેન રૂકિમણીને પૂછતાં તે તેમને યશ અપાવતાં હતાં. પરંતુ સત્યયુગમાં પણ રામચંદ્રજીની અપરમાતા કૈકેયીના માનસને દૂષિત કરનાર મંથરા નીકળી હતી, તે। પછી આ કલિયુગ( પાંચમા આરા )માં અને શેઠાણી વચ્ચે વૈમનસ્ય કરાવનારને ત્રાટો ક્રમ હાય ? એક વખત વિઘ્નસ તેાષી ખાઇએ તક મળી જતાં રૂકિમણી શેઠાણી પાસે વાત છેડી: -~ .
“હા શેઠાણી, તમે માટાં ખરાં, પરંતુ તમારૂં શું ચલણુ છે ? બધું નાની શેઠાણીના હાથમાં છે. ”
“મને હરકુંવર બધું પૂછે છે. મારી સંમતિ વગર કાંઈ પગલું ભરતી નથી. ‘
"9
“ એ તેા હાથીના દેખાડવાના દાંત છે, ચાવવાના જુદા હોય. તેમાં તમે શું સમજો ? ”
98
“ના ના એમ ા ન હેાય, તારી ભૂલ થાય છે.
“ હજી આવડાં મેટાં થયાં છતાં કાંઈ સમજે નહિં, તમને શું કહેવુ ? લાખાને વહીવટ હરકુંવરના હાથમાં છે. તેનું ચારે કાર થાપ્યું થપાય તે સ્થાપ્યું... ઉથાપાય છે. તેમાં તમને ક્રાણુ ઓળખે છે? પાકી છે, એ તા તમને રમાડે છે–માડે. તમે તમારૂ પેાતાનુ હિત
