________________
શિઠાઈ
૧૭૫
નેમચંદશાહે સાથે જઈને બધા લેણદારોને ભેગા કર્યા. બધાના લેણુની ચેકસી કરી ફરીથી નવાં ખાતાં પડાવી દીધાં.
નાનજીભાઈ કલકત્તે જશે?” એક વખત નેમચંદ શેઠના ભાઈ મોતીશાહ શેઠે નાનજી શાહને પ્રશ્ન કર્યો.
કલકત્તે જેટલું છેજઈને શું કરું? માંડ માંડ માએ સુખ જોયું હતું ત્યાં આફત આવી પડી. તેમાં તેમને રઝળતાં કેના ઓથારે મૂકું ?”
જુઓ નાનજીભાઈ, બંગાળની ખરીદનું મોટી રકમનું આપણું અફીણ ચીન ચડે છે. કલકત્તાને આડતીઓ બધું હઈયા કરી જાય છે, માટે વિશ્વાસુ માણસની જરૂર છે. ત્યાં તમે જઈ શકે તે બંનેને લાભ છે. બૈરાંની ફીકર ન કરે? તમે મરદ થઈઆવી ઢીલી વાત કેમ કરો છો. જાશો તે ઘર જેવું જ લાગશે. ”
“પણ ત્યાં આપણું કાઈ સગુંસંબંધી, જ્ઞાતિભાઈ કે કઈ ગુજરાતી નથી. બંગાળીએાની હું ભાષા જાણું નહિ. આપણે કોઈ ગુજરાતી બંગાળ ગયો મેં સાંભળ્યો નથી. અજાણ્યાં હું શું કરું ?"
“નાનજી શાહ, આવા ઢીલા કેમ પડી ગયા છે? મુંબઈ આવ્યા ત્યારે કેણ હતું? ત્યાં આપણું જૈન મારવાડીઓ ઘણું છે. જિનાલય પણ છે. હું કાગળ લખી આપીશ. જાઓ ફતેહ કરે. બંગાળમાં મંગળ વર્તાવ મૂડી મારી, મહેનત તમારી, અર્ધો ભાગ તમારે, અર્થો મારો. માલ ખરીદી ત્યાંથી સ્ટીમરમાં ચીનના શૃંગાઈ કે કેન્ટોન બંદરે ચડાવજે. ત્યાં આપણું આડતીઆ સંભાળી લેશે. કસીને માલ ખરીદવાની ત્યાં સગવડ છે. મારવાડી પૂનમચંદ હકમીચંદની પેઢી ઉપર એક લાખ રૂપિયા સુધી તમને ધીરવા માટે કાગળ લખી દઈશ.
