________________
ઠાઈ mmmmmmmmmmmmm
નાનજી શાહ આડત્રીસ વર્ષો સુધી કલકત્તામાં ચાલુ રહ્યા. હવે તેઓ બાબુ નાનજી ચીનાઈને નામે ઓળખાતા હતા. ધર્મમાં ભારે ચુસ્ત હતા. બાકીને સમય વેપારમાં ગાળતા હતા. એકમાર્ગી પ્રમાણિક, વ્યવહારિક ચતુરાઈવાળા ગૃહસ્થ ગણાતાં હતાં. પુષ્કળ પૈસો હેવા છતાં સાદાથી રહેતા. જાતે મહેનત કરવાને વૃદ્ધાવસ્થા સુધી પણ એમનો સ્વભાવ હતો. મોતીશાહની ભાગીદારી પા સૈકાથી ઉપર ચાલી હતી. મોતીશા શેઠ સંવત ૧૮૯૨ માં સ્વર્ગવાસી થયો. તેમના વાસ ખીમચંદ શેઠનું ધ્યાન સટ્ટા ઉપર ખેંચાયું હતું. નાનાશાહ ૨૮ વરસ કલકત્તામાં રહ્યા છતાં સટ્ટાની નજદિક ગયા નહોતા. એમને સટ્ટા પ્રત્યે ધૃણ હતી. દેશકાળ હવે ફરતો જોઈને વિચાર થતાં દૂધમાં મીઠું નાખી બગાડવા કરતાં સાકર નાંખી અરસપરસ છૂટા થઈ જવું સારું છે તેમ તેના અનુ ભવી વૃદ્ધ મગજને લાગ્યું. તેથી નાનજીશાહે દીર્ધદષ્ટિ વાપરીને સં. ૧૮૯૭ માં ખીમચંદ શેઠને મળી રાજીખુશીથી પત્યાળું જુદું કરી નાખ્યું ને પિતે મુંબઈ તેમજ કલકત્તાને સ્વતંત્ર વેપાર પિતાને નામે કરવા માંડે.
મોતીશાહ શેઠની સાથે જુદા થયા પછી નાનજીશાહને કલકત્તામાં રહેવું ગમ્યું નહિ. અફીણના વેપારમાં હરિફાઈ વધી જવાથી કાંઈ કસ રહ્યો નહોતો. આથી આડતનું કામ રાખી ઘરને વેપાર બંધ કરી દીધો. નાનજીશાહ હવે વૃદ્ધ થયા હતા. સીત્તેરની લગભગ એમની ઉમર થઈ હતી. બાકીને સમય સ્વદેશમાં ગાળીને ત્યાંના પંચભૂતમાં મળી જવાને વિચાર રાખે. તેઓશ્રી મુંબઈ આવી છેડા માસ રહ્યા. ત્યાં અનુકૂલ ન આવ્યાથી દેશમાં (માંગરોલમાં) આવી રહ્યા. જે ભૂખડી બારસ છોકરો ત્રણ લુગડે વહાણમાં બાવન વરસે ઉપર નીકળ્યો હતો તે માંગરોલમાં અતિ ધનવાન થઈ મેટી સાહ્યબી