________________
રાજરત્નો
વાથી અહીં નવી નવી પેઢીઓ નખાતી હતી. શેઠ કુટુંબની પણ સાત પેઢીઓ અહીં ખેલાયેલ હતી.
વેપાર-ધંધાની અવનવી ગડમથલ ચાલતી હતી તેમાં કમનશીબે મુંબઈને સને ૧૮૬૨ થી ૧૮૬૫ સુધીમાં શેર–મેનીયાને રોગ લાગુ પડ્યો.
હકીકત એમ હતી કે–અમેરિકાનું યુનાઈટેડ સ્ટેટસ બહુ સમૃદ્ધ અને સાધન સંપત્તિવાળો દેશ છે. એ સમયે ત્યાં યુરોપીયનની વરતી ઘણું ઓછી હતી. ત્યાંના કપાસના ખેતરમાં વાવણું અને કાપણું કરવા એમને મજૂરની ઘણું જરૂર પડવા લાગી. અમેરિકાની નજર આફ્રિકાના સીદીઓ ઉપર પડી, તેથી સીદીઓનાં ગામડાઓ ઉપર આરબો અને બીજા રાત્રે ઓચીંતા છાપો મારીને યુવાન માણસો અને યુવતીઓને પકડી લેતા. એમના ઉપર અમાનુષિક જુલમ ગુજારીને એમને બંદર ઉપર લાવવામાં આવતાં હતાં. અહીં એમને ખુધી બજારમાં વેચવામાં આવતાં. અમેરિકન વેપારીઓ એમને ખરીદી લઇને સ્ટીમરદ્વારા યુનાઈટેડ સ્ટેટસખાતે ચડાવી દેતા હતા. બહુ મોટા જથ્થામાં આ રીતે સીદી ગુલામને મંગાવવામાં આવતા હતા. એમની સંખ્યા ધીમે ધીમે વધતાં એક કરોડ જેટલી પહોંચી હતી. આ ગુલામો ઉપર અમેરિકાના કેટલાક ગોરા માલીકે અમાનુષી જુલમ ગુજારતા હતા. ગુલામ એમની મિલ્કત છે તેમ તેઓ માનતા હેવાથી જાનવરની જેમ એમને ગમે તેમ મારવા, ઉપવાસ કરાવવાં, કેદમાં નાખવા અને અપમાન કરવા જેવા અમાનુષી જુલમ ગુજારતા હતા. - યુ. સ્ટેટસ અમેરિકાના બે વિભાગ છે: ઉત્તર અને દક્ષિણ.
