________________
૧૪.
ખાનદાનીનાં
*
આવતી હતી. પિતે આબરૂદાર અને સેવાભાવી હતી. એને આતિસત્કાર ઘણે પસંદ હતું. એ સવારનાં પહેરમાં ઊઠી પિતે બંધાવેલ ધર્મશાળાના ઓટલા ઉપર બેસતો હતો. એ માર્ગ મેટો રાજમાર્ગ હતે. સવારના યાત્રાળુઓ, બાવા, સાધુઓ, બ્રાહ્મણ, ગૃહસ્થ, રાજપુત, વેપારીઓ જે કાઈ એ રસ્તેથી પસાર થતું તેને આગ્રહપૂર્વક રકી જમાડતો. તેનું કૃત્ય રાજકર્તા જેવું દાનેશ્વરી હતું. એને આગ્રહ એટલે ભાવનાવાહી હતા કે કોઈપણ એને ત્યાં જમવા કે રાતવાસો રહેવા વગર પસાર થઈ શકતો નહ. અતિથિઓ ઉપર એ ગરાસીઓ મરી ફીટતે હતે. ઉમળકાથી તે નાતજાત કે ધર્મના ભેદ વગર સાને સાકાર કરતો હતો.
કાળે કરી કપરાં વરસે આવવા લાગ્યાં. એને આર્થિક સંકડામણ પડવા લાગી. થડ ગીરાસ વાણીઆને ત્યાં ગીરે મૂકો. વ્યાજ ભરાયું નહિ એટલે બીજે ગીરાસ તેમાં તણાયો. વ્યાજવટાવમાં દેવાને ભાર ભીંજેલાં લુગડાની પેઠે ભારે થઈ ગયો. એક દિવસે ઘરના માણસોએ મળીને ગરાસીઆનું ધ્યાન ખેંચ્યું.
“પિતાજી, વડીઆનું ખેતર દેવામાં ડુલી ગયું છે.” “ જતું. જેનું લેણું હોય તે ખાય. "
“પિતાજી, સરદારીઉં વાણીયાના વ્યાજમાં હજમ થઈ ગયું છે.' બીજા પુત્રે ચેખવટ કરી.
ઘણું સારું. એને એમાંથી સારો લાભ થાય.” પછાડીઉં પણ લખી આપ્યું છે.” ત્રીજા પુત્રે કહ્યું.
વિખુણીઉં તે કયારનું યે ચવાઈ ગયું છે” ગરાસણીએ સૂર મેળવ્યો.
