________________
રાજનગરનાં
કરી ગમે તે પ્રમાણે ભાવો રખાવતા હતા. બંને બેંકની મૂડી એમણે નવા શેરો કાઢીને વધારી ને ભાવ ફુગાવી તેને બેવડાવી અને પછી ચોવડાવી. આથી એમના હાથમાં કરોડો રૂપિયા ગમે તેને ધીરવા માટે આવ્યા. બેંકના મેનેજર, ડાયરેકટર, એકાઉન્ટન્ટ સને શેઠ પ્રેમચંદ શેરોને વેપાર કરાવી ખૂબ ખટાવતા હતા. આથી એ સર્વે એમને વશ થઈ ગયા હતા. શેઠ પ્રેમચંદ જેને કહે, તેને લાખોની ધીરધાર સંકોચ વગર થતી હતી.
તેમને આટલાથી સંતોષ થયો નહિ, એમણે પિતાનું ક્ષેત્ર આગળ વધાર્યું. એમણે નવી નવી કંપનીઓ ઊભી કરવા માંડી. એની પિતાના હાથમાં કુલ સત્તા આવે એટલે એ નવી કંપનીના શેરના ભાવો વધારીને ડબલ, ત્રણગણ, ચારગણા કરાવી નાંખતાં તેને વાર લાગે નહિ. પ્રેમચંદ પિતે કરેડાધિપતિ થયા. અનેકને લક્ષાધિપતિ બનાવ્યા. એમણે ૩૭ નાની નાની નાણાંની કંપનીઓ કાઢી. તેના શેર બજારમાં વેચાવ્યા હતા. આઠ કંપનીઓ દરિઆ પુરવાની કાઢી, ૩૮ સરાફીની કંપનીઓ કાઢી, ૩૦ પરચુરણ કંપનીઓ કાઢી. આ સર્વે કંપનીઓમાં તેમની એકહથ્થુ સત્તા હતી. એની એકંદર મુડી ૩૦ કરેડની અંકાતી હતી. તે સિવાય એમના ભાવો ચડાવી ૩૮ કરેડને નફો મેળવ્યો હતો. આ ૬૮ કરોડને કુલ વહીવટ પ્રેમચંદ શેઠની બુદ્ધિ કરતી હતી. એમની યાદદાસ્ત શક્તિ એવી સરસ હતી કે દરરોજ હજારો સોદા તેઓ કરતા હતા, પરંતુ બધું કામકાજ પિતાની યાદદાસ્તમાં રાખી સાંજે લખાવતા હતા.
મુંબઈમાં બેકબેને દરિયે પુરવાની મોટી કંપની પ્રેમચંદ શેઠે સ્થાપી. કે એના શેરે મેળવવા પડાપડી કરવા માંડ્યા. ૫૦૦૦ રૂપિયાને શેર ૫૦૦૦૦ રૂપિયામાં વેચાય. સને ૧૯૬૩થી ૧૯૬૫ના માર્ચ સુધી પ્રેમચંદ શેઠ મુંબઈના નાણાખાતાના