________________
४८
મુનિજીવનની બાળપોથી-૬ સંથાર (નાનું પાટિયું), (૭) પીઠનું ફલક (પાટિયું), (૮) પાત્રાદિને લેપ, (૯) તેને ઉપધિ સહિતને મુમુક્ષુ સ્વજન.
શય્યાતર કેશુ થાય? ગામમાં જે વસતિમાં ગુરુ સૂતા હોય અને જ્યાં તેમણે રાઈપ્રતિક્રમણ કર્યું હોય તે એક અથવા બન્ને વસતિના માલિક શય્યાતર થાય. પણ જો આખી રાત્રિ જાગરણ કર્યું હોય અને પ્રતિક્રમણ બીજી વસતિમાં જઈને કર્યું હોય તે પહેલી વસતિને માલિક શય્યાતર ન થાય.
અપવાદ: (૧) માંદગી વગેરેના ગાઢ કારણે ત્રણ વખત ગામમાં ફરવા છતાં બીમારને ગ્ય દ્રવ્ય ન જ મળે તે પછી શાતરને ત્યાંથી પણ લઈ શકાય. જે અતિગાઢ બીમારી હોય તે તરત જ શય્યાતરને ત્યાંથી પણ લઈ શકાય. (૨) આચાર્યને યોગ્ય દ્રવ્યો અન્યત્ર દુર્લભ હોય ત્યારે. (૩) ભૂત વગેરેને અન્યત્ર ઉપદ્રવ હોય ત્યારે. (૪) દુષ્કાળને લીધે. (૫) રાજાના કેપને લીધે. (૬) બહાર લૂંટફાટના ભયને લીધે શય્યાતરને ત્યાંથી પણ લઈ શકાય. (૭) જે શય્યાતર પોતાના અતિ ભક્તિભાવના કારણે પિતાને ત્યાં વહેરવાને અતિ આગ્રહ કરે તે તેને આ ધ્યાન ન થાય તે માટે માત્ર એક વાર તેને ત્યાંથી વહોરી શકાય.
આઠ પ્રકારને અક૯ય રાજપિંડ પહેલા અને છેલ્લા તીર્થકરના સાધુઓએ અનાદિ ચાર, વસ્ત્ર, પાત્ર, રજોહરણ અને કંબળ એમ આઠ પ્રકારના રાજપિંડને ત્યાગ જોઈએ.