________________
મુનિજીવનની બાળપોથી
૧૪૯
આપી શકાય. તથા નક્ષત્રમાં ઉત્તરા ફાલ્ગની, ઉત્તરાષાઢા અને ઉત્તરાભાદ્રપદમાં દીક્ષા કરવી. વળી આ નક્ષત્રોમાં આચાર્યાદિ પદની અનુજ્ઞા પણ કરી શકાય. પરંતુ નીચે લખેલાં સાત નક્ષત્રોમાં નીચે જણાવેલા દોષોને કારણે દીક્ષા કરવી નહિ.
(૧) સંધ્યાગત નક્ષત્ર (કુલેશ), (૨) રવિગત નક્ષત્ર (ખેદ), (૩) વિડ્રવર નક્ષત્ર (પરાજય) (૪) સંગ્રહ નક્ષત્ર (વિગ્રહ), (૫) વિલંબીનક્ષત્ર (ચંચળતા), (૬) રાહુહત નક્ષત્ર (કુભેજન) (૭) ગ્રહભિન્ન નક્ષત્ર (મરણ અને લેહીની ઊલટી).
દીક્ષા માટે વર્ય અને અવર્ય જે ક્ષેત્ર અને કાળ બતાવ્યાં તે ક્ષેત્રવિપાકી વગેરે કર્મોના થતા ઉદને કારણે બતાડયાં છે. આવી તીર્થકર દેવની આજ્ઞા છે. માટે આ વિષયની ઉપેક્ષા કરવી નહિ. જે તિષ અંગેનું ખૂબ સૂક્ષ્મ જ્ઞાન પ્રાપ્ત કરી લીધું હોય તે તેની સહાયથી જિનાલનાં પ્રતિષ્ઠા વગેરેનાં એવાં ઉત્કૃષ્ટ મુહૂર્તો કાઢી શકાય છે જેને લીધે તે જિનાલયવાળા ગામના લેકે બધી રીતે ખૂબ સુખી અને સમૃદ્ધ થાય જેથી તેઓ જિનશાસનની ઘણી જ પ્રભાવના કરનારા બને. એ જ રીતે મુમુક્ષુને દીક્ષા આપવા માટેના પણ એવાં મુહૂત કાઢી શકાય કે મુમુક્ષુ દીક્ષા લઈને વિશુદ્ધ સંયમ જીવનને આરાધક બનીને જેન શાસનને મહાન પ્રભાવક બને. આથી ક્ષેત્ર અને કાળ અંગેની ઉપરોક્ત જિનાજ્ઞા ખૂબ જ યથાર્થ છે એમ પૂર્ણ શ્રદ્ધાથી સ્વીકારીને વર્તવું.
મુમુક્ષુને દીક્ષા આપતા પહેલાં પૃચ્છા કરવી કે તું