________________
૨૫૪
મુનિજીવનની બાળપોથ.-૬
ઉપસંહાર
કેટલાક કહે છે કે, “જિનકલ્પ વગેરે સ્થવિરકલ્પથી વધુ સારા છે કેમ કે તેમાં અત્યંત અપ્રમત ભાવ તથા વિશુદ્ધ સયમને યાગ પ્રાપ્ત થાય છે.” જ્યારે ખીજા કેટલાક કહે છે કે, “સ્થવિર કલ્પ જ મહાન છે કેમ કે તેમાં રહેલા મહાત્મા સ્વની સાથેાસાથ જગતકલ્યાણનુ કાય પણ કરી શકે છે. ખીજાઓને ધમ પમાડવા એ જ વસ્તુતઃ વિશુદ્ધ સંયમયાગ અને અપ્રમત્ત ભાવ કેમ ન કહેવાય. ’
ઉપરોક્ત બન્ને એકાંતવાદી પક્ષે ખરાખર નથી. ખરી વાત તે એ છે કે જો આયુષ્ય લાંબુ હૈાય તે તે વખતે સ્થવિકલ્પ જ ઉપાદેય છે અને જો ઉત્તરાધિકારી મળી ચૂકયો હાય વગેરે કારણેાસર કલ્પાદિ જ ઉપાદેય છે. જેણે દેશપૂ નું અધ્યયન સંપૂર્ણ કર્યુ. હાય તેનાથી જિનકલ્પ વગેરે સ્વીકારી શકાતા નથી. કેમ કે તે મહાત્માએ પ્રાપ્ત કરેલા વિપુલ જ્ઞાનને તે પરકલ્યાણમાં જ ઉપયાગ કરવાનું અત્યંત આવશ્યક ખની જાય છે.
અભ્યુદ્યુત મરણ
અગાઉ બતાવ્યા મુજબ ત્રણ પ્રકારનાં અભ્યુદ્યત મરણા કહ્યાં છે તે કરતાં પહેલાં શરીરને અને વાસનાએને ધીમે ધીમે કૃશ કરી નાખવા માટે નીચે પ્રમાણેની સલેખના કરવાની હાય છે.
ચાર વર્ષોં સુધી અટ્ઠમથી પણ વધુ તપસ્યા.
