________________
૨૧૨
મુનિજીવનની બાળથી-૬ પદાર્થો પર ઊંડાણથી વિચાર કરવાને અભ્યાસ પાડે જોઈએ.
ભાવના
ઉપર્યુક્ત તત્ત્વવિચારની સાથેસાથ સાધુએ બાર ભાવનાઓથી પિતાના આત્માને વારંવાર ભાવિત કરતા રહેવું જોઈએ. જેને જે બાબતને વિચાર વધુ સતાવતો હોય તેણે તે અંગેની પ્રતિપક્ષી વિચારણાઓ વારંવાર કરવી જોઈએ. જેને સ્ત્રી અંગેના વિચારે ખૂબ આવતા હોય તેણે અશુચિ ભાવના વગેરેથી સતત ભાવિત રહેવું જોઈએ. જેને શરીરની સુખશીલતા ખૂબ સતાવતી હોય તેણે પ્રધાનપણે અનિત્યભાવના ભાવવી જોઈએ. આ રીતે પ્રતિપક્ષી ભાવનાઓથી ભાવિત થવા દ્વારા મેહરાજાના હુમલાઓથી અવશ્ય ઊગરી જવાય છે. આ હુમલાઓને ખાળવા માટે નવકારમંત્ર વગેરેને એકલે જપ સફળ ન પણ થાય, તેની સાથેસાથ ઉપર જણાવ્યા મુજબની પ્રતિપક્ષી ભાવનાઓનું જેર પણ હેવું જરૂરી જ છે. ઘમકથા
જે સાધુ સ્વાધ્યાય આદિથી થાકી જાય તે સાધુએ મહાપુરુષનાં જીવનચરિત્રે વાંચવાં કે સાંભળવાં, તેમના શુદ્ધ ચારિત્રની ભારોભાર અનુમોદના કરવી. તે મહાપુરુષોએ કરેલા સંસારત્યાગને ઉત્કૃષ્ટ સંયમજીવન જીવવા દ્વારા કેટલે બધે સફળ બનાવ્યો તે વિચારીને પિતાના સંસાર