________________
-૨૩૬
મુનિજીવનની બાળપોથીઆત્માઓને જ સંઘ કહેવાય છે. સંઘ એટલે પ્રવચન અથવા તીર્થ. તીર્થંકરદેવની ગેરહાજરીમાં ચતુર્વિધ સંઘ તે તીર્થકરતુલ્ય છે. દરેક તીર્થકરને તીર્થંકરપણાની પ્રાપ્તિ થવાના મૂળમાં શ્રીસંઘ જ કારણભૂત બન્યું હોવાથી તે સંઘરૂપી તીર્થને દેશનાની શરૂઆત કરતા પહેલાં “નમે તિસ્થસ” કહીને સર્વ તીર્થકર નમસ્કાર કરે છે. જેને નમસ્કાર કરવારૂપે તીર્થકારેએ પૂજનીય ગણ તે શ્રીસંઘ આપણા સૌ માટે તે કેટલે પૂજનીય ગણાય! જેનાથી સમસ્ત શ્રીસંઘની પૂજા ન થઈ શકે તે સંઘને એકાદ અંશની કે એ અંગના પણ એક અંશની પૂજા કરીને સકળ શ્રીસંઘની પૂજાને લાભ પામી શકે છે. જિનપૂજા અને મહત્ત્વની વાત
શાસ્ત્રોક્ત વિધિથી જિનપૂજા કરનાર શ્રાવક-શ્રાવિકા બહુ જલદીથી ચારિત્રમેહનીયકર્મને પશમ કરી શકે છે; આથી તેને સર્વવિરતિ જલદીથી ઉદયમાં આવે છે. પરંતુ આ ત્યારે જ બની શકે જ્યારે તેની જિનપૂજની પાછળ એક માત્ર મેક્ષનું લક્ષ હેય. પૂજાની અંદર વિધિને આદર હોય છે તે જિનાજ્ઞા પ્રત્યેના બહુમાન ભાવને સૂચવતું હોય છે. આથી તે દ્રવ્યસ્તવ ભાવસ્તવનું [મુનિજીવનનું કારણ બની જાય છે. જે જિનપૂજા કરનારમાં મોક્ષનું લક્ષ કે જિનાજ્ઞા પ્રત્યેનું બહુમાન ન હોય તે જિનપૂજા. દ્રવ્યસ્તવ પણ કહી શકાય નહિ. જે આજ્ઞા વિરુદ્ધ એવી પણ ક્રિયાએને દન્સસ્તવ કહીશું તે ઘર બાંધવું, રઈ કરવી વગેરે કિયાઓને પણ દ્રવ્યસ્તવ કહેવું પડશે. વીતરાગપ્રભુને ગાળ
