________________
મુનિજીવનની બાળથી
૨૩૯ ભાવસ્તવરૂપ સંયમને આરાધક મુનિ કહેવાય. જેમ આત્માના અસંખ્ય પ્રદેશમાંથી એક પણ પ્રદેશની બાદબાકી કરાય તે બાકીના સર્વ પ્રદેશેવાળે પદાર્થ તે આત્મા ન કહેવાય તેમ એકાદ પણ શીલાંગના અભાવમાં બાકીના સર્વ પ્રદેશવાળે સાધુ તે સાચે સાધુ કહેવાય નહિ.
આ હકીકત આંતર જીવનને આશ્રયીને સમજવી. બાહ્ય પ્રવૃત્તિમાં તે ગીતાર્થ કે ગીતાર્થ નિશ્ચિતના જીવનમાં કઈ શીલાંગની ઊણપ દેખાય તે પણ તે શાસ્ત્રનીતિના અપવાદ સેવન રૂપે જ હોવાથી મુનિપણને બાધિત કરતી , નથી. જે ગીતાર્થ હોય છે તે ઉન્માર્ગનું સેવન કદી કરતે નથી. અર્થાત્ નિષ્કારણ અપવાદને તે કદી સેવ નથી. વળી તેને આશ્રિત એવા અગીતાર્થોને માર્ગ ઉપર જ રાખે છે અને ઉન્માર્ગથી સતત અટકાવતા રહે છે માટે તેઓની બાહ્ય જીવન પ્રવૃત્તિમાં કઈ શીલાંગની ઉણપ દેખાય તે પણ તેઓ સર્વ શીલાંગોના પાલક ગણાય છે. - અઠ્ઠાઈજેસુ સૂત્રમાં અઢાર હજાર શીલાંગવાળા મુનિ એને જ વંદન કરવામાં આવ્યું છે. કહ્યું છે કે, “હે સાધુ, તું પણ તૈલપાત્ર ધારણ કરનારા જે કે રાધાવેધને સાધનારા જે અપ્રમત્ત બનીને તમામ શીલાંગોનું પાલન કરનાર બનજે. સાચો સાધુ સુવર્ણતુલ્ય
સુવર્ણના જે આઠ ગુણે છે તે આઠે ગુણો સાચા સાધુમાં હેય. એકાદ ગુણના પણ અભાવમાં સાચું સાધુપણું રહી શકે નહિ.
